[Script Info]
Title: 
[Events]
Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text
Dialogue: 0,0:00:14.22,0:00:15.70,Default,,0000,0000,0000,,Na hasło "nauka"
Dialogue: 0,0:00:15.70,0:00:18.36,Default,,0000,0000,0000,,zwykle wyobrażamy sobie uczniów
Dialogue: 0,0:00:18.36,0:00:19.67,Default,,0000,0000,0000,,z książkami rozłożonymi na ławkach,
Dialogue: 0,0:00:19.67,0:00:21.94,Default,,0000,0000,0000,,uważnie słuchających nauczyciela,
Dialogue: 0,0:00:21.94,0:00:23.60,Default,,0000,0000,0000,,który przed nimi stoi.
Dialogue: 0,0:00:23.60,0:00:26.51,Default,,0000,0000,0000,,Ale w psychologii "uczenie się" oznacza coś innego.
Dialogue: 0,0:00:26.51,0:00:30.15,Default,,0000,0000,0000,,Dla psychologów "uczenie się" \Nto każda trwała zmiana w zachowaniu,
Dialogue: 0,0:00:30.15,0:00:32.28,Default,,0000,0000,0000,,oparta na doświadczeniu.
Dialogue: 0,0:00:32.28,0:00:34.38,Default,,0000,0000,0000,,Jego dwa główne rodzaje
Dialogue: 0,0:00:34.38,0:00:36.02,Default,,0000,0000,0000,,to warunkowanie klasyczne
Dialogue: 0,0:00:36.02,0:00:39.07,Default,,0000,0000,0000,,oraz sprawcze, inaczej instrumentalne.
Dialogue: 0,0:00:39.07,0:00:41.97,Default,,0000,0000,0000,,Na początek zajmijmy się tym klasycznym.
Dialogue: 0,0:00:41.97,0:00:45.50,Default,,0000,0000,0000,,Około 1890 r. rosyjski fizjolog Iwan Pawłow
Dialogue: 0,0:00:45.50,0:00:48.40,Default,,0000,0000,0000,,przeprowadził serię eksperymentów \Nz psami w roli głównej.
Dialogue: 0,0:00:48.40,0:00:49.74,Default,,0000,0000,0000,,Podawał im jedzenie
Dialogue: 0,0:00:49.74,0:00:51.78,Default,,0000,0000,0000,,dzwoniąc jednocześnie dzwonkiem.
Dialogue: 0,0:00:51.78,0:00:55.29,Default,,0000,0000,0000,,Niebawem zwierzęta kojarzyły \Nten dźwięk z pożywieniem.
Dialogue: 0,0:00:55.29,0:00:56.94,Default,,0000,0000,0000,,Nauczyły się, że dzwonek oznacza,
Dialogue: 0,0:00:56.94,0:00:58.42,Default,,0000,0000,0000,,że za chwilę zostaną nakarmione.
Dialogue: 0,0:00:58.42,0:01:00.45,Default,,0000,0000,0000,,Po jakimś czasie śliniły się
Dialogue: 0,0:01:00.45,0:01:01.92,Default,,0000,0000,0000,,już na sam odgłos dzwonka.
Dialogue: 0,0:01:01.92,0:01:05.46,Default,,0000,0000,0000,,Nauczyły się oczekiwać jedzenia\Nna dźwięk dzwonka.
Dialogue: 0,0:01:05.46,0:01:07.56,Default,,0000,0000,0000,,Wiemy, że w normalnych warunkach
Dialogue: 0,0:01:07.56,0:01:11.02,Default,,0000,0000,0000,,psy ślinią się widząc i czując jedzenie.
Dialogue: 0,0:01:11.02,0:01:13.56,Default,,0000,0000,0000,,Jedzenie nazywamy bodźcem bezwarunkowym,
Dialogue: 0,0:01:13.56,0:01:17.56,Default,,0000,0000,0000,,a ślinienie reakcją bezwarunkową.
Dialogue: 0,0:01:17.56,0:01:21.03,Default,,0000,0000,0000,,Psa nie trzeba uczyć \Nślinienia się na widok kotleta.
Dialogue: 0,0:01:21.03,0:01:24.31,Default,,0000,0000,0000,,Jeśli jednak połączymy \Nbodziec bezwarunkowy (jedzenie)
Dialogue: 0,0:01:24.31,0:01:26.63,Default,,0000,0000,0000,,z czymś do tej pory obojętnym
Dialogue: 0,0:01:26.63,0:01:28.20,Default,,0000,0000,0000,,(jak dzwonek),
Dialogue: 0,0:01:28.20,0:01:31.46,Default,,0000,0000,0000,,to ten obojętny bodziec \Nstanie się bodźcem warunkowym.
Dialogue: 0,0:01:31.46,0:01:35.09,Default,,0000,0000,0000,,Tak właśnie odkryto warunkowanie klasyczne.
Dialogue: 0,0:01:35.09,0:01:37.46,Default,,0000,0000,0000,,Wiemy już, jak to działa na zwierzętach.
Dialogue: 0,0:01:37.46,0:01:39.59,Default,,0000,0000,0000,,Ale co w przypadku ludzi?
Dialogue: 0,0:01:39.59,0:01:41.40,Default,,0000,0000,0000,,Z nami jest dokładnie tak samo.
Dialogue: 0,0:01:41.40,0:01:44.81,Default,,0000,0000,0000,,Powiedzmy, że lekarz \Nprzed zrobieniem zastrzyku mówi:
Dialogue: 0,0:01:44.81,0:01:47.77,Default,,0000,0000,0000,,"Spokojnie, to nic nie boli",
Dialogue: 0,0:01:47.77,0:01:51.94,Default,,0000,0000,0000,,po czym dostajesz \Nnajboleśniejszy zastrzyk w życiu.
Dialogue: 0,0:01:51.94,0:01:54.86,Default,,0000,0000,0000,,Parę tygodni później idziesz do dentysty.
Dialogue: 0,0:01:54.86,0:01:56.41,Default,,0000,0000,0000,,Przykłada lusterko,
Dialogue: 0,0:01:56.41,0:01:57.86,Default,,0000,0000,0000,,żeby zbadać ci zęby
Dialogue: 0,0:01:57.86,0:02:01.32,Default,,0000,0000,0000,,i mówi: "Spokojnie, to nic nie boli".
Dialogue: 0,0:02:01.32,0:02:03.75,Default,,0000,0000,0000,,Choć wiesz, że lusterko nie robi krzywdy,
Dialogue: 0,0:02:03.75,0:02:05.20,Default,,0000,0000,0000,,podrywasz się z krzesła
Dialogue: 0,0:02:05.20,0:02:06.92,Default,,0000,0000,0000,,i wybiegasz z gabinetu.
Dialogue: 0,0:02:06.92,0:02:08.60,Default,,0000,0000,0000,,Od tamtego zastrzyku neutralne słowa
Dialogue: 0,0:02:08.60,0:02:10.85,Default,,0000,0000,0000,,"Spokojnie, to nic nie boli"
Dialogue: 0,0:02:10.85,0:02:12.47,Default,,0000,0000,0000,,stały się bodźcem warunkowym,
Dialogue: 0,0:02:12.47,0:02:14.63,Default,,0000,0000,0000,,bo zostały połączone z bólem,
Dialogue: 0,0:02:14.63,0:02:16.64,Default,,0000,0000,0000,,a więc bodźcem bezwarunkowym,
Dialogue: 0,0:02:16.64,0:02:18.80,Default,,0000,0000,0000,,i wywołały reakcję warunkową:
Dialogue: 0,0:02:18.80,0:02:21.27,Default,,0000,0000,0000,,natychmiastową ucieczkę.
Dialogue: 0,0:02:21.27,0:02:24.01,Default,,0000,0000,0000,,Tak działa warunkowanie klasyczne.
Dialogue: 0,0:02:24.01,0:02:26.27,Default,,0000,0000,0000,,Warunkowanie instrumentalne wyjaśnia,
Dialogue: 0,0:02:26.27,0:02:29.14,Default,,0000,0000,0000,,jak konsekwencje wpływają na świadomy wybór.
Dialogue: 0,0:02:29.14,0:02:31.48,Default,,0000,0000,0000,,Na czym polega warunkowanie instrumentalne?
Dialogue: 0,0:02:31.48,0:02:34.73,Default,,0000,0000,0000,,Opiera się na dwóch elementach:
Dialogue: 0,0:02:34.73,0:02:36.99,Default,,0000,0000,0000,,wzmocnieniu i karze.
Dialogue: 0,0:02:36.99,0:02:38.78,Default,,0000,0000,0000,,Wzmocnienie zwiększa szansę,
Dialogue: 0,0:02:38.78,0:02:40.52,Default,,0000,0000,0000,,że powtórzymy daną czynność,
Dialogue: 0,0:02:40.52,0:02:42.71,Default,,0000,0000,0000,,za to kara ją zmniejsza.
Dialogue: 0,0:02:42.71,0:02:45.87,Default,,0000,0000,0000,,I wzmocnienie, i kara \Nmogą być pozytywne albo negatywne,
Dialogue: 0,0:02:45.87,0:02:48.13,Default,,0000,0000,0000,,co jednak nie oznacza: dobre i złe.
Dialogue: 0,0:02:48.13,0:02:50.49,Default,,0000,0000,0000,,O pozytywnym mówimy, gdy coś dostajemy
Dialogue: 0,0:02:50.49,0:02:52.95,Default,,0000,0000,0000,,(np. deser po zjedzeniu warzyw),
Dialogue: 0,0:02:52.95,0:02:55.26,Default,,0000,0000,0000,,o negatywnym, gdy coś się nam odbiera,
Dialogue: 0,0:02:55.26,0:02:56.96,Default,,0000,0000,0000,,(np. zwolnienie od pracy domowej
Dialogue: 0,0:02:56.96,0:02:59.47,Default,,0000,0000,0000,,po dobrze zdanym egzaminie).
Dialogue: 0,0:02:59.47,0:03:02.18,Default,,0000,0000,0000,,Oto przykład:
Dialogue: 0,0:03:02.18,0:03:03.100,Default,,0000,0000,0000,,po rodzinnej kolacji
Dialogue: 0,0:03:03.100,0:03:06.52,Default,,0000,0000,0000,,postanawiasz posprzątać i pozmywać naczynia.
Dialogue: 0,0:03:06.52,0:03:08.72,Default,,0000,0000,0000,,Gdy skończysz, mama mocno cię ściska
Dialogue: 0,0:03:08.72,0:03:11.11,Default,,0000,0000,0000,,i mówi: "Dziękuję za pomoc".
Dialogue: 0,0:03:11.11,0:03:13.27,Default,,0000,0000,0000,,W tej sytuacji reakcja mamy
Dialogue: 0,0:03:13.27,0:03:15.90,Default,,0000,0000,0000,,jest wzmocnieniem pozytywnym,
Dialogue: 0,0:03:15.90,0:03:17.69,Default,,0000,0000,0000,,jeśli sprawi, że powtórzysz zachowanie,
Dialogue: 0,0:03:17.69,0:03:20.61,Default,,0000,0000,0000,,czyli znów posprzątasz po kolacji.
Dialogue: 0,0:03:20.61,0:03:24.04,Default,,0000,0000,0000,,Ten mechanizm jest z nami na co dzień.
Dialogue: 0,0:03:24.04,0:03:25.53,Default,,0000,0000,0000,,Niemal wszystko, co robimy
Dialogue: 0,0:03:25.53,0:03:27.47,Default,,0000,0000,0000,,jest w jakimś stopniu związane
Dialogue: 0,0:03:27.47,0:03:29.31,Default,,0000,0000,0000,,z warunkowaniem instrumentalnym.
Dialogue: 0,0:03:29.31,0:03:31.08,Default,,0000,0000,0000,,Jego działanie obserwujemy
Dialogue: 0,0:03:31.08,0:03:34.12,Default,,0000,0000,0000,,nawet w bardzo nietypowych sytuacjach.
Dialogue: 0,0:03:34.12,0:03:36.46,Default,,0000,0000,0000,,Pewna grupa naukowców
Dialogue: 0,0:03:36.46,0:03:37.50,Default,,0000,0000,0000,,pokazała jego moc
Dialogue: 0,0:03:37.50,0:03:40.39,Default,,0000,0000,0000,,szkoląc gołębie na koneserów sztuki.
Dialogue: 0,0:03:40.39,0:03:42.72,Default,,0000,0000,0000,,Używając jedzenia \Njako wzmocnienia pozytywnego,
Dialogue: 0,0:03:42.72,0:03:44.14,Default,,0000,0000,0000,,naukowcy nauczyli gołębie
Dialogue: 0,0:03:44.14,0:03:46.39,Default,,0000,0000,0000,,odróżniać obrazy Moneta
Dialogue: 0,0:03:46.39,0:03:48.39,Default,,0000,0000,0000,,i Picassa.
Dialogue: 0,0:03:48.39,0:03:50.64,Default,,0000,0000,0000,,Gdy przyszło do rozróżniania innych malarzy,
Dialogue: 0,0:03:50.64,0:03:53.44,Default,,0000,0000,0000,,nastąpiła generalizacja bodźca:
Dialogue: 0,0:03:53.44,0:03:55.23,Default,,0000,0000,0000,,gołębie potrafiły odróżnić dzieła impresjonistów
Dialogue: 0,0:03:55.23,0:03:56.75,Default,,0000,0000,0000,,od tych autorstwa kubistów.
Dialogue: 0,0:03:56.75,0:03:58.61,Default,,0000,0000,0000,,Kto wie, może już niedługo nauczymy gołębie
Dialogue: 0,0:03:58.61,0:04:00.54,Default,,0000,0000,0000,,malować własne dzieła sztuki?