[Script Info]
Title: 
[Events]
Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text
Dialogue: 0,0:00:14.22,0:00:15.70,Default,,0000,0000,0000,,Als je aan leren denkt,
Dialogue: 0,0:00:15.70,0:00:18.36,Default,,0000,0000,0000,,denk je meestal aan leerlingen\Nin een klas of collegezaal,
Dialogue: 0,0:00:18.36,0:00:19.67,Default,,0000,0000,0000,,die met open boeken op tafel
Dialogue: 0,0:00:19.67,0:00:21.94,Default,,0000,0000,0000,,aandachtig naar hun \Nleraar of professor luisteren
Dialogue: 0,0:00:21.94,0:00:23.60,Default,,0000,0000,0000,,die ergens vooraan staat.
Dialogue: 0,0:00:23.60,0:00:26.51,Default,,0000,0000,0000,,In de psychologie betekent leren iets anders.
Dialogue: 0,0:00:26.51,0:00:30.15,Default,,0000,0000,0000,,Psychologen zien leren als een langdurige \Ngedragsverandering, gebaseerd op ervaring.
Dialogue: 0,0:00:30.15,0:00:32.28,Default,,0000,0000,0000,,Psychologen zien leren als een langdurige \Ngedragsverandering, gebaseerd op ervaring.
Dialogue: 0,0:00:32.28,0:00:34.38,Default,,0000,0000,0000,,We onderscheiden twee belangrijke leertypen:
Dialogue: 0,0:00:34.38,0:00:36.02,Default,,0000,0000,0000,,klassieke conditionering
Dialogue: 0,0:00:36.02,0:00:39.07,Default,,0000,0000,0000,,en operante conditionering \Noftewel instrumenteel leren.
Dialogue: 0,0:00:39.07,0:00:41.97,Default,,0000,0000,0000,,We gaan het eerst hebben \Nover klassieke conditionering.
Dialogue: 0,0:00:41.97,0:00:45.50,Default,,0000,0000,0000,,Vanaf 1890 deed een Russische fysioloog, \NIvan Pavlov,
Dialogue: 0,0:00:45.50,0:00:48.40,Default,,0000,0000,0000,,heel beroemde experimenten met honden.
Dialogue: 0,0:00:48.40,0:00:49.74,Default,,0000,0000,0000,,Hij liet honden voer zien\Nen liet tegelijk een belletje horen.
Dialogue: 0,0:00:49.74,0:00:51.78,Default,,0000,0000,0000,,Hij liet honden voer zien\Nen liet tegelijk een belletje horen.
Dialogue: 0,0:00:51.78,0:00:55.29,Default,,0000,0000,0000,,Na een tijdje \Nassocieerden de honden het belletje met voer.
Dialogue: 0,0:00:55.29,0:00:56.94,Default,,0000,0000,0000,,Ze leerden dat ze werden gevoerd\Nals ze het belletje hoorden.
Dialogue: 0,0:00:56.94,0:00:58.42,Default,,0000,0000,0000,,Ze leerden dat ze werden gevoerd\Nals ze het belletje hoorden.
Dialogue: 0,0:00:58.42,0:01:00.45,Default,,0000,0000,0000,,Uiteindelijk gingen de honden \Nalleen al van het belletje kwijlen.
Dialogue: 0,0:01:00.45,0:01:01.92,Default,,0000,0000,0000,,Uiteindelijk gingen de honden \Nalleen al van het belletje kwijlen.
Dialogue: 0,0:01:01.92,0:01:05.46,Default,,0000,0000,0000,,Ze leerden voer te verwachten \Nbij het geluid van de bel.
Dialogue: 0,0:01:05.46,0:01:07.56,Default,,0000,0000,0000,,Onder normale omstandigheden
Dialogue: 0,0:01:07.56,0:01:11.02,Default,,0000,0000,0000,,gaat de hond kwijlen van \Nhet zien en ruiken van voer.
Dialogue: 0,0:01:11.02,0:01:13.56,Default,,0000,0000,0000,,Het voer noemen we een \Nongeconditioneerde stimulus.
Dialogue: 0,0:01:13.56,0:01:17.56,Default,,0000,0000,0000,,Het kwijlen is een \Nongeconditioneerde respons.
Dialogue: 0,0:01:17.56,0:01:21.03,Default,,0000,0000,0000,,Niemand hoeft een hond te trainen \Nom te kwijlen voor een biefstuk.
Dialogue: 0,0:01:21.03,0:01:24.31,Default,,0000,0000,0000,,Maar als we een ongeconditioneerde stimulus \Nzoals voer,
Dialogue: 0,0:01:24.31,0:01:26.63,Default,,0000,0000,0000,,combineren met iets wat eerst neutraal was
Dialogue: 0,0:01:26.63,0:01:28.20,Default,,0000,0000,0000,,zoals een belletje,
Dialogue: 0,0:01:28.20,0:01:31.46,Default,,0000,0000,0000,,dan wordt de neutrale stimulus \Neen geconditioneerde stimulus.
Dialogue: 0,0:01:31.46,0:01:35.09,Default,,0000,0000,0000,,Zo werd klassieke conditionering ontdekt.
Dialogue: 0,0:01:35.09,0:01:37.46,Default,,0000,0000,0000,,Je ziet hoe dat met dieren werkt,
Dialogue: 0,0:01:37.46,0:01:39.59,Default,,0000,0000,0000,,maar hoe werkt het met mensen?
Dialogue: 0,0:01:39.59,0:01:41.40,Default,,0000,0000,0000,,Op precies dezelfde manier.
Dialogue: 0,0:01:41.40,0:01:44.81,Default,,0000,0000,0000,,Stel dat je naar de dokter gaat voor een injectie.
Dialogue: 0,0:01:44.81,0:01:47.77,Default,,0000,0000,0000,,Ze zegt: "Rustig maar, hier voel je niks van."
Dialogue: 0,0:01:47.77,0:01:51.94,Default,,0000,0000,0000,,Ze geeft je vervolgens je meest pijnlijke injectie ooit.
Dialogue: 0,0:01:51.94,0:01:54.86,Default,,0000,0000,0000,,Een aantal weken later \Nga je naar de tandarts voor controle.
Dialogue: 0,0:01:54.86,0:01:56.41,Default,,0000,0000,0000,,Met zijn spiegeltje
Dialogue: 0,0:01:56.41,0:01:57.86,Default,,0000,0000,0000,,wil hij je tanden onderzoeken
Dialogue: 0,0:01:57.86,0:02:01.32,Default,,0000,0000,0000,,en zegt: "Rustig maar, hier voel je niks van."
Dialogue: 0,0:02:01.32,0:02:03.75,Default,,0000,0000,0000,,Ook al weet je dat de spiegel geen pijn doet,
Dialogue: 0,0:02:03.75,0:02:05.20,Default,,0000,0000,0000,,spring je op uit de stoel \Nen ren je gillend uit de kamer.
Dialogue: 0,0:02:05.20,0:02:06.92,Default,,0000,0000,0000,,spring je op uit de stoel \Nen ren je gillend uit de kamer.
Dialogue: 0,0:02:06.92,0:02:08.60,Default,,0000,0000,0000,,Toen je een injectie kreeg,
Dialogue: 0,0:02:08.60,0:02:10.85,Default,,0000,0000,0000,,werden de woorden "Hier voel je niks van"
Dialogue: 0,0:02:10.85,0:02:12.47,Default,,0000,0000,0000,,een geconditioneerde stimulus
Dialogue: 0,0:02:12.47,0:02:14.63,Default,,0000,0000,0000,,in combinatie met de pijn van de injectie,
Dialogue: 0,0:02:14.63,0:02:16.64,Default,,0000,0000,0000,,de ongeconditioneerde stimulus,
Dialogue: 0,0:02:16.64,0:02:18.80,Default,,0000,0000,0000,,waarna door jouw geconditioneerde respons volgde:
Dialogue: 0,0:02:18.80,0:02:21.27,Default,,0000,0000,0000,,maken dat je weg komt.
Dialogue: 0,0:02:21.27,0:02:24.01,Default,,0000,0000,0000,,Klassieke conditionering in actie.
Dialogue: 0,0:02:24.01,0:02:26.27,Default,,0000,0000,0000,,Operante conditionering verklaart hoe gevolgen
Dialogue: 0,0:02:26.27,0:02:29.14,Default,,0000,0000,0000,,veranderingen in vrijwillig gedrag \Nteweeg kunnen brengen.
Dialogue: 0,0:02:29.14,0:02:31.48,Default,,0000,0000,0000,,Hoe werkt operante conditionering?
Dialogue: 0,0:02:31.48,0:02:34.73,Default,,0000,0000,0000,,Operante conditionering \Nbestaat uit twee basisonderdelen:
Dialogue: 0,0:02:34.73,0:02:36.99,Default,,0000,0000,0000,,bekrachtiging en straf.
Dialogue: 0,0:02:36.99,0:02:38.78,Default,,0000,0000,0000,,Bekrachtigers maken het aannemelijker
Dialogue: 0,0:02:38.78,0:02:40.52,Default,,0000,0000,0000,,dat je iets nogmaals zal doen.
Dialogue: 0,0:02:40.52,0:02:42.71,Default,,0000,0000,0000,,Bestraffers maken het minder aannemelijk.
Dialogue: 0,0:02:42.71,0:02:45.87,Default,,0000,0000,0000,,Bekrachtiging en straf \Nkan positief zijn of negatief.
Dialogue: 0,0:02:45.87,0:02:48.13,Default,,0000,0000,0000,,Dat betekent niet goed of fout.
Dialogue: 0,0:02:48.13,0:02:50.49,Default,,0000,0000,0000,,Positief betekent \Nmet de toevoeging van een stimulus,
Dialogue: 0,0:02:50.49,0:02:52.95,Default,,0000,0000,0000,,zoals een toetje krijgen \Nals je je groenten opeet.
Dialogue: 0,0:02:52.95,0:02:55.26,Default,,0000,0000,0000,,Negatief betekent \Ndat een stimulus wordt weggenomen,
Dialogue: 0,0:02:55.26,0:02:56.96,Default,,0000,0000,0000,,zoals geen huiswerk krijgen
Dialogue: 0,0:02:56.96,0:02:59.47,Default,,0000,0000,0000,,omdat je een goed cijfer hebt gehaald.
Dialogue: 0,0:02:59.47,0:03:02.18,Default,,0000,0000,0000,,Een voorbeeld van operante conditionering:
Dialogue: 0,0:03:02.18,0:03:03.100,Default,,0000,0000,0000,,na het avondeten met je familie
Dialogue: 0,0:03:03.100,0:03:06.52,Default,,0000,0000,0000,,ruim je de tafel op en doe je de afwas.
Dialogue: 0,0:03:06.52,0:03:08.72,Default,,0000,0000,0000,,Als je klaar bent, geeft je moeder je een knuffel\Nen zegt: "Dank je wel voor je hulp."
Dialogue: 0,0:03:08.72,0:03:11.11,Default,,0000,0000,0000,,Als je klaar bent, geeft je moeder je een knuffel\Nen zegt: "Dank je wel voor je hulp."
Dialogue: 0,0:03:11.11,0:03:13.27,Default,,0000,0000,0000,,Haar respons is positieve bekrachtiging als \Nhet aannemelijker maakt
Dialogue: 0,0:03:13.27,0:03:15.90,Default,,0000,0000,0000,,Haar respons is positieve bekrachtiging als\Nhet aannemelijker maakt
Dialogue: 0,0:03:15.90,0:03:17.69,Default,,0000,0000,0000,,dat je de operante respons zult herhalen,\Nnamelijk de tafel afruimen en de afwas doen.
Dialogue: 0,0:03:17.69,0:03:20.61,Default,,0000,0000,0000,,dat je de operante respons zult herhalen,\Nnamelijk de tafel afruimen en de afwas doen.
Dialogue: 0,0:03:20.61,0:03:24.04,Default,,0000,0000,0000,,Operante conditionering is alomtegenwoordig \Nin ons dagelijks leven.
Dialogue: 0,0:03:24.04,0:03:25.53,Default,,0000,0000,0000,,De meeste dingen die we doen
Dialogue: 0,0:03:25.53,0:03:27.47,Default,,0000,0000,0000,,zijn ooit beïnvloed
Dialogue: 0,0:03:27.47,0:03:29.31,Default,,0000,0000,0000,,door operante conditionering.
Dialogue: 0,0:03:29.31,0:03:31.08,Default,,0000,0000,0000,,We zien zelfs operante conditionering
Dialogue: 0,0:03:31.08,0:03:34.12,Default,,0000,0000,0000,,in heel bijzondere gevallen.
Dialogue: 0,0:03:34.12,0:03:36.46,Default,,0000,0000,0000,,Wetenschappers lieten de kracht van \Noperante conditionering zien
Dialogue: 0,0:03:36.46,0:03:37.50,Default,,0000,0000,0000,,Wetenschappers lieten de kracht van \Noperante conditionering zien
Dialogue: 0,0:03:37.50,0:03:40.39,Default,,0000,0000,0000,,door duiven te trainen als kunstkenners.
Dialogue: 0,0:03:40.39,0:03:42.72,Default,,0000,0000,0000,,Met voer als positieve bekrachtiger
Dialogue: 0,0:03:42.72,0:03:44.14,Default,,0000,0000,0000,,hebben wetenschappers duiven geleerd
Dialogue: 0,0:03:44.14,0:03:46.39,Default,,0000,0000,0000,,schilderijen van Monet
Dialogue: 0,0:03:46.39,0:03:48.39,Default,,0000,0000,0000,,te verkiezen boven Picasso's.
Dialogue: 0,0:03:48.39,0:03:50.64,Default,,0000,0000,0000,,Toen ze werk van andere kunstenaars te zien kregen,
Dialogue: 0,0:03:50.64,0:03:53.44,Default,,0000,0000,0000,,observeerden wetenschappers stimulus generalisatie.
Dialogue: 0,0:03:53.44,0:03:55.23,Default,,0000,0000,0000,,De duiven verkozen de impressionisten
Dialogue: 0,0:03:55.23,0:03:56.75,Default,,0000,0000,0000,,over de kubisten.
Dialogue: 0,0:03:56.75,0:03:58.61,Default,,0000,0000,0000,,Misschien leren ze de duiven straks
Dialogue: 0,0:03:58.61,0:04:00.54,Default,,0000,0000,0000,,zelf meesterwerken te schilderen.