[Script Info] Title: [Events] Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text Dialogue: 0,0:00:14.22,0:00:15.70,Default,,0000,0000,0000,,Όταν σκεφτόμαστε τη μάθηση, Dialogue: 0,0:00:15.70,0:00:18.36,Default,,0000,0000,0000,,συχνά φανταζόμαστε μαθητές \Nσε μία τάξη ή ένα αμφιθέατρο, Dialogue: 0,0:00:18.36,0:00:19.67,Default,,0000,0000,0000,,βιβλία ανοιχτά στα θρανία τους, Dialogue: 0,0:00:19.67,0:00:21.94,Default,,0000,0000,0000,,ν' ακούνε προσεκτικά έναν δάσκαλο \Nή έναν καθηγητή Dialogue: 0,0:00:21.94,0:00:23.60,Default,,0000,0000,0000,,στο μπροστινό μέρος της αίθουσας. Dialogue: 0,0:00:23.60,0:00:26.51,Default,,0000,0000,0000,,Όμως στη ψυχολογία, \Nμάθηση σημαίνει κάτι άλλο. Dialogue: 0,0:00:26.51,0:00:30.15,Default,,0000,0000,0000,,Για τους ψυχολόγους, η μάθηση είναι \Nμια μακροπρόθεσμη αλλαγή στη συμπεριφορά Dialogue: 0,0:00:30.15,0:00:32.28,Default,,0000,0000,0000,,που βασίζεται στην εμπειρία. Dialogue: 0,0:00:32.28,0:00:34.38,Default,,0000,0000,0000,,Δύο από τους κύριους \Nτύπους μάθησης ονομάζονται Dialogue: 0,0:00:34.38,0:00:36.02,Default,,0000,0000,0000,,κλασική εξαρτημένη μάθηση Dialogue: 0,0:00:36.02,0:00:39.07,Default,,0000,0000,0000,,και λειτουργική \Nή συντελεστική εξαρτημένη μάθηση. Dialogue: 0,0:00:39.07,0:00:41.97,Default,,0000,0000,0000,,Ας μιλήσουμε \Nγια την κλασική εξαρτημένη μάθηση πρώτα. Dialogue: 0,0:00:41.97,0:00:45.50,Default,,0000,0000,0000,,Τη δεκαετία του 1890, ένας Ρώσος \Nφυσιολόγος που ονομαζόταν Ιβάν Παβλόφ Dialogue: 0,0:00:45.50,0:00:48.40,Default,,0000,0000,0000,,έκανε ορισμένα πολύ διάσημα πειράματα\Nσε σκύλους. Dialogue: 0,0:00:48.40,0:00:49.74,Default,,0000,0000,0000,,Έδειχνε στους σκύλους λίγη τροφή Dialogue: 0,0:00:49.74,0:00:51.78,Default,,0000,0000,0000,,και χτυπούσε ταυτόχρονα ένα κουδούνι. Dialogue: 0,0:00:51.78,0:00:55.29,Default,,0000,0000,0000,,Μετά από λίγο, οι σκύλοι \Nσυνέδεαν το κουδούνι με το φαγητό. Dialogue: 0,0:00:55.29,0:00:56.94,Default,,0000,0000,0000,,Μάθαιναν ότι όταν άκουγαν το κουδούνι, Dialogue: 0,0:00:56.94,0:00:58.42,Default,,0000,0000,0000,,θα τους δινόταν τροφή. Dialogue: 0,0:00:58.42,0:01:00.45,Default,,0000,0000,0000,,Τελικά, μόνο το άκουσμα του κουδουνιού Dialogue: 0,0:01:00.45,0:01:01.92,Default,,0000,0000,0000,,έκανε τα σκυλιά να εκκρίνουν σάλια. Dialogue: 0,0:01:01.92,0:01:05.46,Default,,0000,0000,0000,,Έμαθαν να περιμένουν φαγητό στον ήχο\Nτου κουδουνιού. Dialogue: 0,0:01:05.46,0:01:07.56,Default,,0000,0000,0000,,Βλέπετε, κάτω από φυσιολογικές συνθήκες, Dialogue: 0,0:01:07.56,0:01:11.02,Default,,0000,0000,0000,,η θέα και η μυρωδιά του φαγητού προκαλεί \Nέκκριση σάλιου στα σκυλιά. Dialogue: 0,0:01:11.02,0:01:13.56,Default,,0000,0000,0000,,Ονομάζουμε την τροφή \Nανεξάρτητο προκλητικό ερέθισμα Dialogue: 0,0:01:13.56,0:01:17.56,Default,,0000,0000,0000,,και ονομάζουμε την έκκριση σάλιου \Nανεξάρτητη αντίδραση. Dialogue: 0,0:01:17.56,0:01:21.03,Default,,0000,0000,0000,,Κανείς δεν εκπαιδεύει ένα σκύλο\Nνα εκκρίνει σάλιο για μια μπριζόλα. Dialogue: 0,0:01:21.03,0:01:24.31,Default,,0000,0000,0000,,Ωστόσο, όταν συνδέσουμε ένα ανεξάρτητο\Nπροκλητικό ερέθισμα, όπως η τροφή Dialogue: 0,0:01:24.31,0:01:26.63,Default,,0000,0000,0000,,με κάτι που προηγουμένως ήταν ουδέτερο, Dialogue: 0,0:01:26.63,0:01:28.20,Default,,0000,0000,0000,,όπως ο ήχος του κουδουνιού, Dialogue: 0,0:01:28.20,0:01:31.46,Default,,0000,0000,0000,,αυτό το ουδέτερο ερέθισμα \Nγίνεται ένα εξαρτημένο ερέθισμα. Dialogue: 0,0:01:31.46,0:01:35.09,Default,,0000,0000,0000,,Και έτσι ανακαλύφθηκε\Nη κλασική εξαρτημένη μάθηση. Dialogue: 0,0:01:35.09,0:01:37.46,Default,,0000,0000,0000,,Βλέπουμε πώς αυτό λειτουργεί με τα ζώα, Dialogue: 0,0:01:37.46,0:01:39.59,Default,,0000,0000,0000,,αλλά πώς λειτουργεί με τους ανθρώπους; Dialogue: 0,0:01:39.59,0:01:41.40,Default,,0000,0000,0000,,Ακριβώς με τον ίδιο τρόπο. Dialogue: 0,0:01:41.40,0:01:44.81,Default,,0000,0000,0000,,Ας πούμε ότι μια μέρα πηγαίνετε \Nστον γιατρό να κάνετε μια ένεση. Dialogue: 0,0:01:44.81,0:01:47.77,Default,,0000,0000,0000,,Λέει: «Μην ανησυχείτε, \Nδεν θα πονέσει καθόλου» Dialogue: 0,0:01:47.77,0:01:51.94,Default,,0000,0000,0000,,και μετά σας κάνει\Nτην πιο επώδυνη ένεση που έχετε κάνει. Dialogue: 0,0:01:51.94,0:01:54.86,Default,,0000,0000,0000,,Μερικές εβδομάδες αργότερα πηγαίνετε\Nστον οδοντίατρο για ένα τσεκ απ. Dialogue: 0,0:01:54.86,0:01:56.41,Default,,0000,0000,0000,,Αρχίζει να βάζει \Nέναν καθρέφτη στο στόμα σας Dialogue: 0,0:01:56.41,0:01:57.86,Default,,0000,0000,0000,,για να εξετάσει τα δόντια σας, Dialogue: 0,0:01:57.86,0:02:01.32,Default,,0000,0000,0000,,και λέει: «Μην ανησυχείτε, \Nδεν θα πονέσει καθόλου». Dialogue: 0,0:02:01.32,0:02:03.75,Default,,0000,0000,0000,,Παρόλο που ξέρετε \Nότι ο καθρέφτης δεν θα πονέσει, Dialogue: 0,0:02:03.75,0:02:04.90,Default,,0000,0000,0000,,πηδάτε από την καρέκλα Dialogue: 0,0:02:04.90,0:02:06.92,Default,,0000,0000,0000,,και τρέχετε έξω από το δωμάτιο φωνάζοντας. Dialogue: 0,0:02:06.92,0:02:08.60,Default,,0000,0000,0000,,Όταν πήγατε να κάνετε την ένεση, Dialogue: 0,0:02:08.60,0:02:10.85,Default,,0000,0000,0000,,οι λέξεις: «Δεν θα πονέσει καθόλου», Dialogue: 0,0:02:10.85,0:02:12.64,Default,,0000,0000,0000,,έγιναν ένα εξαρτημένο προκλητικό ερέθισμα Dialogue: 0,0:02:12.64,0:02:14.63,Default,,0000,0000,0000,,όταν συνδυάστηκαν με τον πόνο της ένεσης, Dialogue: 0,0:02:14.63,0:02:16.64,Default,,0000,0000,0000,,το ανεξάρτητο προκλητικό ερέθισμα, Dialogue: 0,0:02:16.64,0:02:18.80,Default,,0000,0000,0000,,το οποίο συνοδεύτηκε \Nαπό τη δική σας εξαρτημένη αντίδραση Dialogue: 0,0:02:18.80,0:02:21.27,Default,,0000,0000,0000,,του να φύγετε τρέχοντας από εκεί. Dialogue: 0,0:02:21.27,0:02:24.01,Default,,0000,0000,0000,,Κλασική εξαρτημένη μάθηση εν δράσει. Dialogue: 0,0:02:24.01,0:02:26.27,Default,,0000,0000,0000,,Η συντελεστική εξαρτημένη μάθηση\Nεξηγεί πώς οι συνέπειες Dialogue: 0,0:02:26.27,0:02:29.14,Default,,0000,0000,0000,,οδηγούν σε αλλαγές \Nστην εκούσια συμπεριφορά. Dialogue: 0,0:02:29.14,0:02:31.48,Default,,0000,0000,0000,,Επομένως, πώς λειτουργεί\Nη συντελεστική εξαρτημένη μάθηση; Dialogue: 0,0:02:31.48,0:02:34.73,Default,,0000,0000,0000,,Υπάρχουν δύο βασικές συνιστώσες \Nστην συντελεστική εξαρτημένη μάθηση: Dialogue: 0,0:02:34.73,0:02:36.99,Default,,0000,0000,0000,,η ενίσχυση και η τιμωρία. Dialogue: 0,0:02:36.99,0:02:38.78,Default,,0000,0000,0000,,Οι ενισχυτές καθιστούν πιο πιθανό Dialogue: 0,0:02:38.78,0:02:40.52,Default,,0000,0000,0000,,ότι θα κάνετε κάτι ξανά, Dialogue: 0,0:02:40.52,0:02:42.71,Default,,0000,0000,0000,,ενώ η τιμωροί το καθιστούν πιο απίθανο. Dialogue: 0,0:02:42.71,0:02:45.87,Default,,0000,0000,0000,,Η ενίσχυση και η τιμωρία \Nμπορούν να είναι θετικές ή αρνητικές, Dialogue: 0,0:02:45.87,0:02:48.13,Default,,0000,0000,0000,,αλλά αυτό δεν σημαίνει καλό και κακό. Dialogue: 0,0:02:48.13,0:02:50.49,Default,,0000,0000,0000,,Θετική σημαίνει \Nτην προσθήκη ενός ερεθίσματος, Dialogue: 0,0:02:50.49,0:02:52.95,Default,,0000,0000,0000,,όπως γλυκό\Nαφού τελειώσετε τα λαχανικά σας, Dialogue: 0,0:02:52.95,0:02:55.26,Default,,0000,0000,0000,,και αρνητική σημαίνει \Nτην αφαίρεση ενός ερεθίσματος, Dialogue: 0,0:02:55.26,0:02:56.96,Default,,0000,0000,0000,,όπως να έχετε ένα βράδυ\Nχωρίς ασκήσεις για το σπίτι Dialogue: 0,0:02:56.96,0:02:59.47,Default,,0000,0000,0000,,γιατί πήγατε καλά σε ένα διαγώνισμα. Dialogue: 0,0:02:59.47,0:03:02.18,Default,,0000,0000,0000,,Ας δούμε ένα παράδειγμα\Nσυντελεστικής εξαρτημένης μάθησης. Dialogue: 0,0:03:02.18,0:03:03.100,Default,,0000,0000,0000,,Αφού φάγατε δείπνο με την οικογένειά σας, Dialogue: 0,0:03:03.100,0:03:06.52,Default,,0000,0000,0000,,καθαρίζετε το τραπέζι \Nκαι πλένετε τα πιάτα. Dialogue: 0,0:03:06.52,0:03:08.72,Default,,0000,0000,0000,,Όταν τελειώσετε, η μαμά σας \Nσάς κάνει μια μεγάλη αγκαλιά Dialogue: 0,0:03:08.72,0:03:11.11,Default,,0000,0000,0000,,και λέει: «Σ' ευχαριστώ που με βοήθησες». Dialogue: 0,0:03:11.11,0:03:13.27,Default,,0000,0000,0000,,Σ' αυτήν την περίπτωση, \Nη αντίδραση της μαμάς σας Dialogue: 0,0:03:13.27,0:03:15.90,Default,,0000,0000,0000,,είναι θετική ενίσχυση, αν κάνει πιο πιθανό Dialogue: 0,0:03:15.90,0:03:17.69,Default,,0000,0000,0000,,το να επαναλάβετε την εμφάνιση δράσης, Dialogue: 0,0:03:17.69,0:03:20.61,Default,,0000,0000,0000,,που είναι να καθαρίσετε το τραπέζι \Nκαι να πλύνετε τα πιάτα. Dialogue: 0,0:03:20.61,0:03:24.04,Default,,0000,0000,0000,,Η συντελεστική εξαρτημένη μάθηση \Nείναι παντού στην καθημερινότητά μας. Dialogue: 0,0:03:24.04,0:03:25.53,Default,,0000,0000,0000,,Είναι λίγα αυτά που κάνουμε Dialogue: 0,0:03:25.53,0:03:27.47,Default,,0000,0000,0000,,που δεν έχουν επηρεαστεί κάποια στιγμή Dialogue: 0,0:03:27.47,0:03:29.31,Default,,0000,0000,0000,,από τη συντελεστική εξαρτημένη μάθηση. Dialogue: 0,0:03:29.31,0:03:31.08,Default,,0000,0000,0000,,Βλέπουμε την συντελεστική \Nεξαρτημένη μάθηση Dialogue: 0,0:03:31.08,0:03:34.12,Default,,0000,0000,0000,,ακόμη και σε μερικές \Nασυνήθιστες περιπτώσεις. Dialogue: 0,0:03:34.12,0:03:36.46,Default,,0000,0000,0000,,Μια ομάδα επιστημόνων έδειξε τη δύναμη Dialogue: 0,0:03:36.46,0:03:37.74,Default,,0000,0000,0000,,της συντελεστικής εξαρτημένης μάθησης Dialogue: 0,0:03:37.74,0:03:40.39,Default,,0000,0000,0000,,εκπαιδεύοντας περιστέρια \Nνα είναι ειδήμονες τέχνης. Dialogue: 0,0:03:40.39,0:03:42.72,Default,,0000,0000,0000,,Χρησιμοποιώντας \Nτην τροφή ως θετικό ενισχυτή, Dialogue: 0,0:03:42.72,0:03:44.14,Default,,0000,0000,0000,,οι επιστήμονες δίδαξαν τα περιστέρια Dialogue: 0,0:03:44.14,0:03:46.39,Default,,0000,0000,0000,,να επιλέγουν πίνακες του Μονέ Dialogue: 0,0:03:46.39,0:03:48.39,Default,,0000,0000,0000,,και όχι αυτούς του Πικάσο. Dialogue: 0,0:03:48.39,0:03:50.64,Default,,0000,0000,0000,,Όταν τους παρουσίαζαν \Nέργα άλλων καλλιτεχνών, Dialogue: 0,0:03:50.64,0:03:53.44,Default,,0000,0000,0000,,οι επιστήμονες παρατήρησαν \Nγενίκευση ερεθίσματος Dialogue: 0,0:03:53.44,0:03:55.23,Default,,0000,0000,0000,,καθώς τα περιστέρια \Nεπέλεγαν τους Ιμπρεσιονιστές Dialogue: 0,0:03:55.23,0:03:56.75,Default,,0000,0000,0000,,και όχι τους Κυβιστές. Dialogue: 0,0:03:56.75,0:03:58.61,Default,,0000,0000,0000,,Ίσως μετά να εκπαιδεύσουν τα περιστέρια Dialogue: 0,0:03:58.61,0:04:00.54,Default,,0000,0000,0000,,να ζωγραφίζουν\Nτα δικά τους αριστουργήματα.