1 00:00:23,157 --> 00:00:26,122 Elf jaar geleden speelde ik 2 00:00:26,123 --> 00:00:28,915 in een nieuw stuk in dit theater in the West End 3 00:00:28,916 --> 00:00:33,426 al na drie uitvoeringen liep ik weg 4 00:00:40,009 --> 00:00:45,966 De volgende morgen vroeg ging ik van mijn flat naar deze steeg 5 00:00:45,967 --> 00:00:48,034 ging de garage in, stopte de kieren dicht 6 00:00:48,035 --> 00:00:50,047 met een dekbed dat ik had meegenomen 7 00:00:50,048 --> 00:00:52,968 en stapte in mijn auto 8 00:00:53,282 --> 00:01:00,993 Ik zat daar zo'n 2 uur, geloof ik met m'n hand op de contactsleutel 9 00:01:00,994 --> 00:01:07,464 Het was een zelfmoordpoging Geen roep om hulp of zo 10 00:01:07,651 --> 00:01:12,545 Ik reed naar de zuidkust en nam een veerboot naar Europa 11 00:01:12,546 --> 00:01:15,116 Ik wist dat ik niet thuis kon zijn 12 00:01:15,117 --> 00:01:19,087 niet in London, niet in Engeland 13 00:01:19,135 --> 00:01:23,961 Ik dacht echt, dat ik nooit meer naar Engeland zou terugkeren 14 00:01:23,962 --> 00:01:30,616 Vluchteling Stephen Fry verbrak de stilte rond de marteling die hij doorstond 15 00:01:30,617 --> 00:01:37,135 ledereen denkt, dat ik zelfmoord heb gepleegd. Dat is nog het ergste 16 00:01:37,136 --> 00:01:41,223 Na een week kwam ik stiekem terug naar Engeland. Naar dit ziekenhuis 17 00:01:41,224 --> 00:01:45,736 waar een dokter zei dat ik bipolair was Ik had er nog nooit van gehoord 18 00:01:45,737 --> 00:01:49,823 Op mijn 37ste kreeg ik een diagnose, 19 00:01:49,824 --> 00:01:53,840 die mijn enorme pieken en dalen verklaarde 20 00:01:53,841 --> 00:01:58,266 die ik al mijn hele leven meemaakte 21 00:01:58,842 --> 00:02:07,527 Ik heb zeker extremen in stemmingen, groter dan bij iedereen die ik ken 22 00:02:08,108 --> 00:02:12,050 De psychiater adviseerde een lange rustpauze 23 00:02:12,051 --> 00:02:13,953 Ik ging naar Amerika 24 00:02:13,954 --> 00:02:18,958 Ik ging maanden naar een therapeut en liep dit strand op en neer 25 00:02:18,959 --> 00:02:20,647 Mijn hoofd zat vol vragen 26 00:02:20,648 --> 00:02:23,886 Ben ik gek? Hoe kom ik eraan? 27 00:02:23,887 --> 00:02:27,693 Was het te voorkomen? Kan ik genezen? 28 00:02:27,694 --> 00:02:34,813 Toen begreep ik hoe ernstig het is om bipolair of manisch depressief te zijn 29 00:02:34,814 --> 00:02:37,591 4 miljoen mensen in Groot Brittannië hebben het 30 00:02:37,592 --> 00:02:44,002 Veel van de zwaarst zieken doden zichzelf uiteindelijk. 31 00:02:44,430 --> 00:02:48,060 Ik besloot om open kaart te spelen over mijn psychische aandoening 32 00:02:48,061 --> 00:02:51,195 Want dat is het een psychische aandoening 33 00:02:51,196 --> 00:02:52,815 Ik wilde met mensen praten die het hebben 34 00:02:52,816 --> 00:02:56,374 hoe ze erachter kwamen en hoe het hun leven beheerst 35 00:02:56,375 --> 00:03:00,284 Ik wilde antwoorden op vragen die mij het meest bezighielden 36 00:03:00,285 --> 00:03:06,100 Klopte mijn diagnose? Werd ik beter of slechter? 37 00:03:20,400 --> 00:03:23,649 Laten we beginnen met een opmerking van een Hollywood producer 38 00:03:23,650 --> 00:03:28,339 Je hoeft geen homo of jood te zijn om het hier te maken. alleen maar bipolair 39 00:03:28,340 --> 00:03:30,405 Hij bedoelde natuurlijk Groter dan het leven zelf 40 00:03:30,406 --> 00:03:33,918 razend energiek oneindig creatief 41 00:03:33,919 --> 00:03:37,770 Manische types doen het goed in Hollywood, overal in showbusiness trouwens 42 00:03:37,771 --> 00:03:41,825 Euforische hoogten en peilloze diepten horen erbij 43 00:03:41,826 --> 00:03:45,226 zonder het bijbehorende stigma 44 00:03:45,265 --> 00:03:47,834 Sinds mijn diagnose heb ik gewoon doorgewerkt 45 00:03:47,835 --> 00:03:49,902 en wegen gevonden om er mee om te gaan 46 00:03:49,903 --> 00:03:52,580 Maar ik heb mijn aandoening ook verzwegen 47 00:03:52,581 --> 00:03:55,120 Nu wil ik openkaart spelen het stigma bestrijden 48 00:03:55,121 --> 00:03:57,577 en een zuiver beeld geven van een psychische aandoening 49 00:03:57,578 --> 00:04:00,899 waar de meeste mensen weinig of niets van weten 50 00:04:00,900 --> 00:04:02,690 We bezoeken mijn vriendin Carrie Fischer 51 00:04:02,691 --> 00:04:05,409 beter bekend als Prinses Leia in de Star Wars films 52 00:04:05,410 --> 00:04:10,065 Ze zit op de grens van krankzinnigheid. 53 00:04:10,066 --> 00:04:13,096 Net niet gek genoeg om opgenomen te worden 54 00:04:13,097 --> 00:04:20,872 maar niet 'normaal' genoeg om een gewoon leven te kunnen leiden 55 00:04:28,648 --> 00:04:36,453 Draven met een enorme snelheid is beter dan welke drug dan ook 56 00:04:38,836 --> 00:04:44,305 God zorgt dat er een parkeerplaats voor je is 57 00:04:44,306 --> 00:04:48,777 Er worden speciaal voor jou liedjes op de radio gedraaid 58 00:04:48,778 --> 00:04:53,088 Je bent zo enthousiast over iedereen en 59 00:04:53,816 --> 00:04:56,721 iedereen is zeker zo enthousiast over jou 60 00:04:56,722 --> 00:05:02,246 Kom op, ik heb een geweldig idee Ik heb een ongelofelijk idee 61 00:05:02,247 --> 00:05:05,337 Laten we naar India gaan 62 00:05:05,591 --> 00:05:12,887 Dan ga je wel heel erg snel Je bent sneller dan iedereen om je heen 63 00:05:12,888 --> 00:05:16,513 Het is niet leuk Je hangt veel te lang aan de telefoon 64 00:05:16,514 --> 00:05:18,871 Je krijgt geen slaap 65 00:05:18,872 --> 00:05:24,864 Niets gaat snel genoeg Kom op, volg mij, kom op nou 66 00:05:24,865 --> 00:05:31,416 En zelfs als het niet zo is, dat je meer getalenteerd bent als je manisch bent, 67 00:05:31,417 --> 00:05:33,232 je voelt dat het toch zo is 68 00:05:33,233 --> 00:05:35,426 Ja, dat is de halve strijd 69 00:05:35,427 --> 00:05:41,773 Vlammende speeches aan de wereld Ik heb zoveel te zeggen 70 00:05:41,774 --> 00:05:44,018 Ik heb nieuws uit de ruimte 71 00:05:44,019 --> 00:05:49,626 Ik bleef 6 dagen wakker Ik verloor echt mijn verstand 72 00:05:49,627 --> 00:05:56,847 Een vriendin zei: Weet je dokter wel, dat jij je zo gedraagt? 73 00:05:56,848 --> 00:05:58,773 We kregen ruzie 74 00:05:59,317 --> 00:06:04,027 Ik huilde 4 uur en kon niet stoppen 75 00:06:07,913 --> 00:06:10,515 Ik wist, dat daar iets mis mee was 76 00:06:10,516 --> 00:06:14,686 Ik belde de dokter ging er heen 77 00:06:14,947 --> 00:06:20,507 We praatten, lachten Ik draaide in de stoelen 78 00:06:21,158 --> 00:06:23,168 De dokter zei... 79 00:06:24,839 --> 00:06:29,859 Dat is bipolair Dat is manisch depressief 80 00:06:30,025 --> 00:06:33,995 Carrie leefde al jaren met dat soort extreme stemmingen en gevoelens 81 00:06:33,996 --> 00:06:37,036 voordat de diagnose werd gesteld 82 00:06:37,037 --> 00:06:39,057 Ze is er erg aan toe. 83 00:06:39,058 --> 00:06:43,496 Het is geen accessoire van muziek- of filmsterren 84 00:06:43,497 --> 00:06:45,204 Het is een echte psychische aandoening 85 00:06:45,205 --> 00:06:47,801 waar ze elke dag van haar leven mee om moet gaan 86 00:06:47,802 --> 00:06:49,916 Ze heeft nu medicatie 87 00:06:49,917 --> 00:06:57,840 Moet je je voorstellen hoe ze zou zijn als ze die niet zou hebben 88 00:06:57,841 --> 00:07:00,578 Een medicus vertelde me dat bij de helft van de 89 00:07:00,579 --> 00:07:04,149 manisch depressieven niet eens een diagnose wordt gesteld 90 00:07:04,150 --> 00:07:07,218 Het beangstigd me, dat er mensen met dezelfde symptomen als Carrie rondlopen 91 00:07:07,219 --> 00:07:11,019 die niet weten wat ze mankeren 92 00:07:14,270 --> 00:07:19,235 ik heb gehoord, dat het een ziekte is die vrij moeilijk is vast te stellen 93 00:07:19,236 --> 00:07:24,320 Ik heb de diagnose bipolair en dat is een psychische aandoening 94 00:07:24,321 --> 00:07:28,827 dus op een hersenscan zou je tekenen moeten kunnen zien van wat ik mankeer 95 00:07:28,828 --> 00:07:32,426 Een onderzoek wordt gedaan in het Maudsly ziekenhuis in zuid Londen 96 00:07:32,427 --> 00:07:37,106 waarbij gezonde hersenen worden vergeleken met bipolaire zoals die van mij 97 00:07:37,107 --> 00:07:40,042 Hier het begin van de hersenen - O jeetje. 98 00:07:40,043 --> 00:07:43,918 Ik grijp de voorkant van de neus en scroll terug 99 00:07:43,919 --> 00:07:47,630 Dat is mijn gezicht. Daar zijn je mollige wangen. - Mijn mollige wangetjes 100 00:07:47,631 --> 00:07:51,032 Door naar zo'n plakje van hersenen te kijken 101 00:07:51,033 --> 00:07:55,278 kan je toch niet zien of iemand bipolair is, of wel? 102 00:07:55,279 --> 00:08:00,035 Wat bipolariteit betreft. Het bekijken van de scan van een enkel persoon 103 00:08:00,036 --> 00:08:03,064 levert op dit moment nog niet voldoende gegevens voor een diagnose op 104 00:08:03,065 --> 00:08:08,270 Ziet u iets aan mijn hersenen, waardoor u denkt dat ik bipolair ben of zoiets? 105 00:08:08,271 --> 00:08:11,478 Nee. Daar is een heel kort antwoord voor 106 00:08:11,479 --> 00:08:15,770 Er is dus geen scan, waarmee bipolaire stoornis kan worden aangetoond 107 00:08:15,771 --> 00:08:19,609 maar ik heb gehoord van een bipolair gen 108 00:08:19,610 --> 00:08:22,356 Om meer te weten te komen laat ik mijn DNA testen als onderdeel 109 00:08:22,357 --> 00:08:24,203 van 's werelds grootste onderzoek naar 110 00:08:24,204 --> 00:08:26,972 de bipolaire stoornis aan de universiteit van Cardiff 111 00:08:26,973 --> 00:08:34,318 Ze hebben 2000 deelnemers en nu dus 2001 Krijg ik nu een lolly? 112 00:08:34,318 --> 00:08:39,145 Dan is dit uw DNA Mijn DNA, dank u wel 113 00:08:39,147 --> 00:08:43,827 Wat mooi, ik wist het prachtig, toch? 114 00:08:45,065 --> 00:08:49,945 Waar nu heen? - We gaan naar de Sequenom 115 00:08:50,172 --> 00:08:55,552 Dat moet wel goed zijn alleen de naam al Welkom bij de Sequenom, Mr Bond 116 00:08:55,553 --> 00:09:03,413 Als je bipolaire mensen vergelijkt met mensen die het niet hebben 117 00:09:06,119 --> 00:09:09,716 zie je eigenlijk geen globale verschillen 118 00:09:09,717 --> 00:09:16,615 Jammer genoeg roept de pers 'Het bipolaire gen' of zoiets 119 00:09:16,616 --> 00:09:24,629 Dat is helemaal niet waar. Er zijn vele genen betrokken bij bipolariteit 120 00:09:24,630 --> 00:09:29,589 Er is dus nog geen eenduidige test die aantoont dat iemand bipolair is 121 00:09:29,590 --> 00:09:31,395 Hoe gaat het dan wel? 122 00:09:31,396 --> 00:09:34,158 Hoe ging dat jaren geleden bij mij? 123 00:09:34,159 --> 00:09:39,552 Een psychiater stelde allerlei vragen over mijn gedrag en gevoelens 124 00:09:39,553 --> 00:09:44,190 Hier in Cardiff doet Nick hetzelfde, maar hij gebruikt 200 vragen 125 00:09:44,191 --> 00:09:49,476 die een beeld opbouwen over iemands levensloop met manische depressiviteit 126 00:09:49,477 --> 00:09:55,749 We ontwikkelden een schaal, waarop ik je kan scoren op basis van jouw informatie 127 00:09:55,750 --> 00:09:57,754 Denk eens terug aan perioden waarvan je denkt 128 00:09:57,755 --> 00:10:01,038 dat ze buitengewoon waren, problemen veroorzaakten 129 00:10:01,039 --> 00:10:03,639 of dat je vond dat je wellicht behandeling nodig had 130 00:10:03,640 --> 00:10:12,610 De eerste keer dat ik onder behandeling had gemoeten was toen ik 14 was 131 00:10:14,417 --> 00:10:17,628 Terugkijkend vertoonde ik toen voor het eerst symptomen 132 00:10:17,629 --> 00:10:23,260 Het probleem was dat het voor iedereen doorging voor slecht gedrag 133 00:10:23,261 --> 00:10:31,661 Ik werd bijna van de 'prepschool' gestuurd Hier werd ik wel weggestuurd 134 00:10:32,780 --> 00:10:37,394 Heel vreemd om terug te keren naar de plek waar je zo intens leefde 135 00:10:37,395 --> 00:10:44,438 constant prikkelbaar of manisch zoals ik het nu zou noemen 136 00:10:44,439 --> 00:10:48,387 Ik spijbelde. Ik was zo vaak alleen. Zwierf rond 137 00:10:48,388 --> 00:10:50,143 Over de daken 138 00:10:56,806 --> 00:11:00,750 Ik geloof, dat ik over de daken rondkroop voor de mix van risico 139 00:11:00,751 --> 00:11:04,636 en macht over de mensen beneden 140 00:11:06,694 --> 00:11:12,024 Mijn gedrag maakte mij eigenlijk onverdraagzaam 141 00:11:12,124 --> 00:11:17,539 een opschepper, grote bek, onhandelbaar, storend 142 00:11:23,484 --> 00:11:31,914 Slank, ik ben nooit echt de mooiste geweest, maar eens was ik slank 143 00:11:35,495 --> 00:11:41,203 Het weerzien van de huismeester en zijn vrouw roepen herinnering op aan 144 00:11:41,204 --> 00:11:45,819 de voorbije misdaden zoals met toestemming naar Londen gaan en niet terugkomen 145 00:11:45,820 --> 00:11:50,234 We gingen naar de film Gewoon naar de bios 146 00:11:50,235 --> 00:11:53,518 Eentje was 'The Clockwork Orange' 147 00:11:53,519 --> 00:11:54,649 Klopt ja 148 00:11:54,714 --> 00:12:00,267 Je vader dacht, van alle films die hij gezien zou kunnen hebben 149 00:12:00,268 --> 00:12:02,512 Ik werd er door gegrepen en verteerd 150 00:12:02,513 --> 00:12:05,576 Je had gewoon terug moeten komen Op tijd terug moeten zijn 151 00:12:05,577 --> 00:12:07,764 Ik had de politie gevraagd naar je uit te kijken 152 00:12:07,765 --> 00:12:12,892 Echt waar? Dat heb ik me nooit gerealiseerd. 153 00:12:12,893 --> 00:12:16,208 Stephen was een probleemgeval 154 00:12:18,071 --> 00:12:21,683 Dit is een brief van Gerald Holme - Die psychiater 155 00:12:21,684 --> 00:12:27,151 Hij stelt verschillende dingen voor Adolescente depressie 156 00:12:27,152 --> 00:12:31,128 eerder een milde depressie dan gewoon ongelukkig 157 00:12:31,129 --> 00:12:33,739 Vertoond kinderachtig gedrag 158 00:12:33,740 --> 00:12:39,592 Mr Fry, jouw vader, heeft gezegd dat door Londense artsen is geopperd 159 00:12:39,593 --> 00:12:44,207 dat wellicht een hersenbeschadiging de oorzaak van zijn gedrag is 160 00:12:44,208 --> 00:12:45,338 Mijn God 161 00:12:45,865 --> 00:12:53,015 Van drugs gebruik en/of zedendelicten is ons niets gebleken 162 00:12:56,646 --> 00:12:59,751 En dan het walgelijke gedoe, dat stelen 163 00:12:59,752 --> 00:13:01,143 Het hield me zo in de greep 164 00:13:01,144 --> 00:13:04,033 Je had het geld helemaal niet nodig Je hoefde niet te stelen. 165 00:13:04,034 --> 00:13:05,249 Zo vreemd 166 00:13:05,687 --> 00:13:12,047 U wist dus niet dat ik het was - Nee, ik verdacht jou helemaal niet 167 00:13:12,048 --> 00:13:15,573 Er werd een val gezet in 'Huismoeders' kamer 168 00:13:15,574 --> 00:13:19,864 Dat was U. U zat verscholen in haar kamer - Ik zat in haar badkamer 169 00:13:19,865 --> 00:13:23,322 Het was naar om jou daar zo te zien 170 00:13:23,323 --> 00:13:26,363 Ik zat in een vreemde emotionele strijd 171 00:13:26,364 --> 00:13:30,108 Dingen stelen die ik niet eens wilde hebben 172 00:13:30,109 --> 00:13:34,335 Geld stelen? Dat geld wilde ik wel, denk ik 173 00:13:34,336 --> 00:13:38,847 Schaamde ik me als ik gestolen had? Ik denk het wel 174 00:13:38,848 --> 00:13:39,608 Maar.. 175 00:13:40,161 --> 00:13:44,425 het heeft iets bijzonders om in een kamer te zijn 176 00:13:44,426 --> 00:13:49,164 waar je niet hoort te zijn op zoek te gaan naar spullen 177 00:13:49,165 --> 00:13:55,230 net als in de film als de held inbreekt Heel spannend, je hart zit in je keel 178 00:13:55,231 --> 00:13:57,068 echt heel spannend 179 00:13:57,069 --> 00:14:03,762 Ik sport niet en doe niets anders waar je een adrenalinestoot van krijgt 180 00:14:03,763 --> 00:14:07,989 maar misschien is dat het wel geweest 181 00:14:07,990 --> 00:14:13,276 of het nu onderdeel was van een afwijking weet ik niet 182 00:14:13,277 --> 00:14:17,536 maar het was erg genoeg om naar een psychiater te gaan 183 00:14:17,537 --> 00:14:20,306 niet dat dit tot de diagnose manisch depressief leidde 184 00:14:20,307 --> 00:14:23,726 waarschijnlijk omdat de schoolleiding, mijn ouders 185 00:14:23,727 --> 00:14:29,905 en om eerlijk te zijn ook ik het zagen als slecht gedrag 186 00:14:29,906 --> 00:14:35,335 Ik werd dus van school gestuurd en ging door met stelen 187 00:14:35,336 --> 00:14:40,452 Ik stal een creditcard uit de jas van een vriend van mijn ouders. 188 00:14:40,453 --> 00:14:43,211 Dit leidde de volgende manische episode in 189 00:14:43,212 --> 00:14:48,019 Ik gaf het geld op een grandioze manier uit 190 00:14:48,020 --> 00:14:55,214 Ik was ongeveer 17 en ik schuimde Londen af met die gestolen creditcard 191 00:14:55,215 --> 00:14:58,731 Ik was een geweldig nieuwe versie van mezelf 192 00:14:58,732 --> 00:15:01,741 Ik kocht belachelijke pakken met opgesteven boorden 193 00:15:01,742 --> 00:15:04,094 en zijden stropdassen zoals in de 20-er jaren 194 00:15:04,095 --> 00:15:10,682 We gingen naar het Savoy en The Ritz en dronken cocktails 195 00:15:10,683 --> 00:15:14,817 Dat het fout was kwam niet in me op 196 00:15:14,818 --> 00:15:19,332 Wanneer je in de ban bent van een manische fantasie 197 00:15:19,333 --> 00:15:22,744 snap je niet dat anderen bestaan. 198 00:15:22,745 --> 00:15:26,362 Je bent het middelpunt van je eigen heelal 199 00:15:26,363 --> 00:15:30,265 Ik wilde gewoon daar zijn Daar zit Stephen Fry 200 00:15:30,266 --> 00:15:33,804 En die witte jassen zo toepasselijk 201 00:15:33,805 --> 00:15:39,760 Net broeders in een geweldig psychiatrisch ziekenhuis 202 00:15:41,202 --> 00:15:43,527 Natuurlijk hield het geen stand 203 00:15:43,528 --> 00:15:47,403 Na maanden het land doorkruist te hebben met mijn gestolen credit card 204 00:15:47,404 --> 00:15:54,755 werd ik gearresteerd en naar de Pucklechurch gevangenis gestuurd 205 00:15:54,756 --> 00:15:59,882 In mijn tijd was dit een lange smalle steriele gang met celdeuren. 206 00:15:59,883 --> 00:16:02,548 Het is nu zo anders 207 00:16:02,587 --> 00:16:06,784 De laatste 10 jaar van mijn leven had ik doorgebracht op kostscholen en zo 208 00:16:06,785 --> 00:16:09,222 Dit stelde voor mij niets voor 209 00:16:09,223 --> 00:16:15,803 Alleen de namen waren anders Schoolmeester werd Bewaarder 210 00:16:18,728 --> 00:16:24,508 Het enige, dat mijn maag omkeerde was het eerste bezoek van mijn moeder 211 00:16:24,509 --> 00:16:28,605 Ik was gek op het oplossen van cryptogrammen. 212 00:16:28,606 --> 00:16:33,471 De hele tijd dat ik vastzat knipte ze de cryptogrammen uit de Times 213 00:16:33,472 --> 00:16:41,477 Een uiting van liefde en steun naar mij die naar mijn keel vloog 214 00:16:44,649 --> 00:16:50,395 Hoe vaak heb je een dergelijke episode in je leven gehad? 215 00:16:50,396 --> 00:16:55,421 Ik denk zo'n 4 of 5 van die extreme 216 00:16:55,895 --> 00:16:58,537 Als ik naar mijn verleden kijk, denk ik 217 00:16:58,538 --> 00:17:02,406 dat er ongeveer elke vijf jaar zo'n zware storm opsteekt 218 00:17:02,407 --> 00:17:05,231 Ik weet het niet zeker maar zo gaat het vaak 219 00:17:05,232 --> 00:17:10,828 Wanneer heb je voor de eerste keer een depressie gehad? 220 00:17:10,829 --> 00:17:11,874 Ik denk 221 00:17:18,244 --> 00:17:22,568 zo'n 6 maanden voor die manische ervaring 222 00:17:22,569 --> 00:17:26,128 Als je zo depressief bent wat voor gevoel van eigenwaarde had je dan? 223 00:17:26,130 --> 00:17:27,599 Absoluut NUL 224 00:17:28,851 --> 00:17:33,724 Opstaan van de bank om naar de koelkast te gaan, is een ongelofelijke opgave 225 00:17:33,725 --> 00:17:38,235 Alles gebeurt, omdat je een kut bent 226 00:17:38,773 --> 00:17:40,116 omdat ik een ongelofelijke klootzak ben omdat ik een lul ben 227 00:17:40,117 --> 00:17:43,067 Soms heb je een Tourettes beeld vanzelf 228 00:17:43,068 --> 00:17:44,539 Je denkt steeds aan de dood. Zonder dat je suïcidaal bent 229 00:17:44,540 --> 00:17:49,725 ben je je constant bewust van de dood en hoe welkom die zou zijn 230 00:17:49,726 --> 00:17:52,268 Dat is het moment dat ik probeerde mezelf te doden 231 00:17:52,269 --> 00:17:54,309 Je was toen 17 232 00:17:54,629 --> 00:17:56,736 Je gebruikte pillen 233 00:17:56,737 --> 00:17:59,862 Ja, ik nam zoveel mogelijk verschillende 234 00:17:59,863 --> 00:18:02,650 om het zo giftig mogelijk te maken. 235 00:18:02,651 --> 00:18:05,054 Jammer genoeg ging ik er ook door overgeven. 236 00:18:05,055 --> 00:18:11,960 Ik weet zeker dat het een zelfmoordpoging was en geen roep om hulp 237 00:18:11,961 --> 00:18:17,776 Hoeveel van die depressies heb je grofweg gehad? 238 00:18:23,980 --> 00:18:27,355 Ik zou zeggen vijf of zes 239 00:18:28,528 --> 00:18:31,975 Ik denk dat Nick Craddock een beeld begint te krijgen, maar ik ook 240 00:18:31,976 --> 00:18:34,213 Als ik al dat extreme gedrag optel 241 00:18:34,214 --> 00:18:40,837 begin ik me zorgen te maken over mijn uiteindelijke score 242 00:18:40,838 --> 00:18:45,519 Wat me dwars zit, is de vraag of een hoop van de pijnlijke momenten 243 00:18:45,520 --> 00:18:48,270 voorkomen hadden kunnen worden als het eerder was vastgesteld? 244 00:18:48,271 --> 00:18:51,652 Bij ons omstreden, maar in Amerika 245 00:18:51,653 --> 00:18:55,066 zijn psychiaters bereid kinderen te diagnosticeren 246 00:18:55,067 --> 00:19:00,042 Hierdoor weet Suzy Jensen, die buiten San Fransisco woont, al 5 jaar 247 00:19:00,043 --> 00:19:06,283 dat haar beide tiener jongens manisch depressief zijn 248 00:19:09,515 --> 00:19:14,660 Bestaat er iets van: Je weet dat je kind bipolair is als... 249 00:19:14,661 --> 00:19:20,765 Je weet dat je kind bipolair is als hij in razernij door een glazen ruit trapt 250 00:19:20,766 --> 00:19:27,110 nadat hij al drie uur aan het razen is en je niet eens meer weet waarom 251 00:19:27,111 --> 00:19:30,920 en gevaarlijk en risicovol gedrag 252 00:19:30,921 --> 00:19:39,496 We hadden een puntdak en hij liep over de nok met z'n ogen dicht 253 00:19:43,678 --> 00:19:48,395 Je weet dat je kind bipolair is wanneer het gedrag zo extreem is 254 00:19:48,396 --> 00:19:52,274 dat je een neuropsychologisch onderzoek laat doen. 255 00:19:52,275 --> 00:19:58,369 Toen ik terugging voor de resultaten werd ik al opgewacht door de psychiater 256 00:19:58,370 --> 00:20:06,052 Hij zei, dat hij nog nooit zo ongerust was geweest over onderzoeksresultaten 257 00:20:06,053 --> 00:20:09,862 Vervolgens vertelde hij een verhaal, dat Ian hem had verteld. 258 00:20:09,863 --> 00:20:13,351 Hij liep op blote voeten door een kamer 259 00:20:13,352 --> 00:20:17,437 en kreeg een vreemd gevoel onder zijn voeten. 260 00:20:17,438 --> 00:20:19,444 Toen hij naar beneden keek zag hij, dat hij over 261 00:20:19,445 --> 00:20:27,900 mijn in stukken gescheurde over de vloer verspreide lichaam, draafde. 262 00:20:28,783 --> 00:20:31,814 Dat wil je eigenlijk niet horen Hoe oud is hij nu? - Zes 263 00:20:31,815 --> 00:20:33,655 Zes jaar oud?. 264 00:20:34,488 --> 00:20:39,496 Vind je je manie soms leuk of is het een belasting? 265 00:20:39,497 --> 00:20:41,539 Nee, ik vind het niet leuk 266 00:20:41,540 --> 00:20:45,523 Als je eens een keer wat doet Iets slechts. Je gooit wat of... 267 00:20:45,524 --> 00:20:47,316 In een slechte bui of een gevecht? 268 00:20:47,317 --> 00:20:49,629 Ja, ben jij het dan die dat doet? 269 00:20:49,630 --> 00:20:51,570 Denk je dat het recht hebt om het te doen 270 00:20:51,571 --> 00:20:55,750 en rest dat van de wereld niet deugd? - Ja, dat is zo 271 00:20:55,751 --> 00:20:59,024 De diagnose is gesteld op z'n 11de en nu is hij 16 272 00:20:59,025 --> 00:21:01,600 Op die leeftijd was ik al van school gestuurd 273 00:21:01,601 --> 00:21:05,265 Luisteren naar hem herinnert mij aan mijn eigen houding 274 00:21:05,266 --> 00:21:07,535 Het is een drang het bevredigt een behoefte 275 00:21:07,536 --> 00:21:12,586 die hij kennelijk heeft Je kan het zien 276 00:21:12,593 --> 00:21:17,118 Ja, het is een drang, een behoefte iets dat gebeurt 277 00:21:17,119 --> 00:21:21,698 Ian's broer Todd is dertien en kreeg de diagnose toe hij 8 was 278 00:21:21,699 --> 00:21:28,165 Zijn gedrag geeft problemen, zelfs op de speciale school waar ze op zitten 279 00:21:28,166 --> 00:21:31,442 Terwijl ik bij haar ben, wordt ze naar school geroepen 280 00:21:31,443 --> 00:21:35,502 Normaal ben ik hier om half drie maar ik werd gebeld 281 00:21:35,503 --> 00:21:38,494 dat Todd een moeilijke ochtend heeft gehad 282 00:21:38,495 --> 00:21:44,234 en hij een stoel naar iemand van het personeel heeft gegooid en hem geslagen 283 00:21:44,235 --> 00:21:48,918 Was er een reden of was je gewoon boos? 284 00:21:48,919 --> 00:21:52,656 Ik wilde eigenlijk een ommetje maken omdat 285 00:21:52,657 --> 00:21:59,093 ik opgefokt en boos was maar dat mocht niet van hen 286 00:21:59,094 --> 00:22:07,617 Toen werd ik boos - gefrustreerd - ja en smeet ik die stoel naar die man 287 00:22:07,618 --> 00:22:11,062 Ik was acht of negen. We hadden een verpleegster op mijn school 288 00:22:11,063 --> 00:22:15,928 Ik zat mijn veters te strikken en zij zei dat ik dubbele veters moest gebruiken. 289 00:22:15,929 --> 00:22:17,765 Ik wist niet wat dat waren. 290 00:22:17,766 --> 00:22:21,529 Ik sloeg haar echt recht in haar gezicht. 291 00:22:21,530 --> 00:22:29,030 Ik had dat nog nooit meegemaakt die enorme woede en het was zo stom, 292 00:22:29,031 --> 00:22:35,756 want zij vertelde me alleen maar hoe ik mijn veters moest strikken 293 00:22:38,215 --> 00:22:44,098 Na zo'n klap, zeker na een zware stort hij in elkaar, zoals nu 294 00:22:44,099 --> 00:22:48,293 Ik weet dat hij drie dagen is geschorst 295 00:22:48,294 --> 00:22:54,033 De school van Todd ziet dit als slecht gedrag, maar ik voel met hem mee 296 00:22:54,034 --> 00:23:00,234 Ik herken de woede, de greep van krachtige gevoelens en schaamte achteraf. 297 00:23:00,235 --> 00:23:04,036 Todd en Ian verschillen van mij op een belangrijk punt 298 00:23:04,037 --> 00:23:07,071 op dezelfde leeftijd zij weten dat ze ziek zijn 299 00:23:07,072 --> 00:23:14,223 Ik weet van Britse psychiaters, dat zij tegen het labellen van kinderen zijn. 300 00:23:14,224 --> 00:23:16,653 In Groot Brittannië is de grens 19 jaar. 301 00:23:16,654 --> 00:23:23,419 Daarom wilde ik degene spreken, die de diagnose van Ian en Todd heeft gesteld. 302 00:23:23,420 --> 00:23:26,167 Kiki Chang is de juiste man om mee te praten. 303 00:23:26,168 --> 00:23:32,539 Buiten dat hij een onderzoeksproject leidt aan de Stanford Universiteit 304 00:23:32,540 --> 00:23:35,364 heeft hij ook een 2 jarig zoontje 305 00:23:35,365 --> 00:23:39,378 Sommige collega's zouden al op die leeftijd diagnoses stellen 306 00:23:39,379 --> 00:23:44,930 Voor 2 of 3 jaar oud is het normaal geen controle over je stemmingen te hebben 307 00:23:44,931 --> 00:23:48,504 woedeaanvallen, dan weer huilen, dan weer lachen 308 00:23:48,505 --> 00:23:53,604 Ik heb collega's die beweren, dat ze het al in 3 jarigen kunnen zien 309 00:23:53,605 --> 00:23:58,964 Ik heb kinderen van vierenhalf gezien die voldoen aan de bipolaire stoornis criteria 310 00:23:58,965 --> 00:24:01,102 Ernstige stemmingswisselingen risicovol gedrag 311 00:24:01,103 --> 00:24:03,337 ze functioneren en ontwikkelen zich niet goed 312 00:24:03,338 --> 00:24:06,682 en verliezen veel tijd in hun normale ontwikkeling 313 00:24:06,683 --> 00:24:11,198 ledereen herinnert zich de opkomst van ADHD in de 80-er en 90-er jaren 314 00:24:11,199 --> 00:24:14,283 De cynici zullen zeggen dat dit weer een etiket is 315 00:24:14,284 --> 00:24:17,271 om op een slecht kind te plakken 316 00:24:17,272 --> 00:24:18,958 Ik zou daar voorzichtig mee zijn 317 00:24:18,959 --> 00:24:20,719 Ik denk niet, dat we aan het overdiagnosticeren zijn 318 00:24:20,720 --> 00:24:23,700 Door de diagnose te verruimen bereik je meer mensen 319 00:24:23,701 --> 00:24:26,529 en dat is goed want dat kan leiden tot een 320 00:24:26,530 --> 00:24:29,294 bipolaire diagnose, waarna ze weten dat er iets aan de hand is 321 00:24:29,295 --> 00:24:30,814 dat behandelbaar is en niet hun schuld is 322 00:24:30,815 --> 00:24:32,399 Ian, je medicijnen 323 00:24:32,400 --> 00:24:38,482 Voor Kiki zijn diagnosen goed nieuws Voor Ian en Todd medicatie 324 00:24:38,483 --> 00:24:41,724 Ian liet me zien hoeveel hij elke dag moet innemen 325 00:24:41,725 --> 00:24:47,802 Welkom bij onze apotheek We zijn er echt trots op 326 00:24:47,803 --> 00:24:53,551 Je hebt Prozac, Pederol, Klonapin, dat is een soort kalmeringsmiddel 327 00:24:53,552 --> 00:24:58,388 Dat zorgt ervoor dat ik me gedraag als ik het moeilijk heb 328 00:24:58,389 --> 00:25:01,667 Dit is Ambien - Dat is een slaappil, toch? 329 00:25:01,668 --> 00:25:08,297 Concerta neem ik 's morgens. Dat is een soort Ritalin 330 00:25:08,298 --> 00:25:14,537 Het kost me bijna een uur per dag om hun medicatie potjes te vullen 331 00:25:14,538 --> 00:25:18,967 Dit alles om de scherpe kant van het gedrag van een 16 jarige af te halen 332 00:25:18,968 --> 00:25:21,612 Ik weet niet wat ik ervan moet vinden 333 00:25:21,613 --> 00:25:24,157 Ik weet dat Britse psychiaters zich zorgen maken 334 00:25:24,158 --> 00:25:26,481 om de schade, die zware medicijnen aan jonge hersenen kunnen toebrengen 335 00:25:26,482 --> 00:25:30,387 Helemaal als men niet 100% zeker is van de diagnose 336 00:25:30,388 --> 00:25:33,913 Als de medicijnen voorkomen, dat Ian en Todd hun leven verwoesten 337 00:25:33,914 --> 00:25:39,870 en dat van hun moeder, is dat een goede oplossing 338 00:25:39,871 --> 00:25:44,808 Zou ik de diagnose op mijn 16de gehad willen hebben? 339 00:25:44,809 --> 00:25:46,141 Ook wanneer dat betekende dat ik vanaf dat moment medicatie moest nemen? 340 00:25:46,142 --> 00:25:49,772 Ik vind dat ik in sommige opzichten door mijn manische depressiviteit ben geholpen 341 00:25:49,773 --> 00:25:58,343 Dat maakt het wat ingewikkeld Zou ik succesvol zijn geweest zonder dat? 342 00:25:59,781 --> 00:26:08,308 Zou u mij gekend hebben als ik niet door die energie gedreven werd, creatief te zijn? 343 00:26:08,309 --> 00:26:11,792 Ach stop, dank u wel Wat aardig 344 00:26:11,793 --> 00:26:18,275 Ik ben opgetogen, geëerd en laten we er niet lullig over doen, rijkelijk beloond 345 00:26:18,276 --> 00:26:21,480 Dit is een spannende tijd, omdat 346 00:26:21,481 --> 00:26:28,567 je jezelf met opzet voor gek zet voor de mensen die je bewondert 347 00:26:28,568 --> 00:26:33,887 Stress is vaak de belangrijkste factor die mensen een episode injaagt 348 00:26:33,888 --> 00:26:37,695 Toen ik mijn diagnose kreeg zei de dokter, dat ik niet zo hard moest werken 349 00:26:37,696 --> 00:26:45,691 Ontspan en ontloop stressvolle situaties Zoals te zien nam ik die raad serieus 350 00:26:45,692 --> 00:26:49,972 Aangenaam zullen sommige mensen zeggen 351 00:27:03,844 --> 00:27:07,608 De week ervoor had ik zeer schokkende opwindende dromen, waarbij ik 352 00:27:07,609 --> 00:27:09,791 uit de kleren ging 353 00:27:09,792 --> 00:27:14,132 in mijn broek plaste op het toneel 354 00:27:19,340 --> 00:27:25,367 Ik weet niet of stress mij naar een manische of depressieve episode stuwt 355 00:27:25,368 --> 00:27:28,987 Ik kan me geen periode herinneren, dat ik geen last had van stress 356 00:27:28,988 --> 00:27:29,663 Blij? 357 00:27:31,040 --> 00:27:39,185 Blij, ha. 7 jaar, ijsjes, vakantie. Dat was blij. Daarna niet meer 358 00:27:40,099 --> 00:27:47,364 Stress ik kan niet zonder, maar het is een gevaarlijk ding 359 00:27:47,481 --> 00:27:49,983 Nog geen rampen. Het is heet werk 360 00:27:49,984 --> 00:27:53,798 Ik kan verdomme niet wachten tot het voorbij is 361 00:27:53,799 --> 00:27:57,089 O God, daar gaan we weer 362 00:28:02,396 --> 00:28:12,066 Ik ben opgetogen, geëerd en laten we er niet lullig over doen, rijkelijk beloond 363 00:28:12,067 --> 00:28:16,293 We kunnen er wel weer een jaar tegen 364 00:28:16,294 --> 00:28:18,470 Ik functioneer, ondanks mijn manische depressiviteit 365 00:28:18,471 --> 00:28:22,744 en ik weet zeker dat het me helpt 366 00:28:22,745 --> 00:28:24,747 Dat is het probleem met het verbinden van stress 367 00:28:24,748 --> 00:28:26,721 aan het starten van manische depressiviteit 368 00:28:26,722 --> 00:28:29,182 Mijn stress staat gelijk aan uw huis tuin en keuken stress 369 00:28:29,183 --> 00:28:33,961 De een gaat er mee om, de ander wordt gek 370 00:28:33,962 --> 00:28:35,686 Ik ben hier in Cornwall om te zien 371 00:28:35,687 --> 00:28:38,650 hoe manische depressiviteit de carrière, het huwelijk 372 00:28:38,651 --> 00:28:40,867 verwoestte en bijna het leven kostte van een man 373 00:28:40,868 --> 00:28:45,359 die eens Luitenant Commandeur was op het Koninklijke jacht Brittannia 374 00:28:45,360 --> 00:28:49,662 Aan de ene kant Prinses Margaret dan Luitenant Commandeur Harvey daar 375 00:28:49,663 --> 00:28:51,630 en Majesteit de Koningin daar 376 00:28:51,631 --> 00:28:53,075 22 jaar geleden 377 00:28:53,076 --> 00:28:57,032 Jij zat wel goed toen O ja, ik zat goed 378 00:28:57,033 --> 00:29:02,275 Vier jaar aan boord van het jacht leidde tot een hoge functie bij de NAVO 379 00:29:02,276 --> 00:29:05,483 Door de druk bij het werken in een atoombunker 380 00:29:05,484 --> 00:29:08,718 raakte Rod zo depressief, dat hij instortte 381 00:29:08,719 --> 00:29:15,214 Mijn zelfvertrouwen sijpelde weg en mijn eigenwaarde ook 382 00:29:16,436 --> 00:29:22,075 kon niet slapen, een verschrikkelijk gevoel, wanhoop 383 00:29:22,076 --> 00:29:24,736 Uiteindelijk ontheven van actieve dienst 384 00:29:24,737 --> 00:29:27,495 werd hij secretaris van de Koninklijke Jachtclub 385 00:29:27,496 --> 00:29:32,948 dat hield stand totdat Rod, toen manisch, bij een prijsuitreiking, 386 00:29:32,949 --> 00:29:34,902 de prijs aan de verkeerde persoon toekende 387 00:29:34,903 --> 00:29:37,570 De echte winnaar accepteerde de excuses van Rod niet 388 00:29:37,571 --> 00:29:46,393 Aan het eind raakte ik de weg kwijt en voor het gehele publiek schreeuwde 389 00:29:46,989 --> 00:29:52,487 Pleur Op. en liep de nacht in 390 00:29:53,019 --> 00:29:56,645 Ik hallucineerde en zag de duivel 391 00:29:57,348 --> 00:30:01,645 zwarte brandende kolen de ogen van de duivel 392 00:30:02,138 --> 00:30:04,463 dat zag ik, heel beangstigend 393 00:30:05,802 --> 00:30:07,495 Ik dacht toen dat ik Jezus was 394 00:30:07,671 --> 00:30:11,331 Ik zei dat tegen niemand want dan kon ik Jezus niet zijn 395 00:30:14,185 --> 00:30:18,731 Rod werd teruggehaald en opgenomen in dit Psychiatrisch ziekenhuis in Plymouth 396 00:30:19,115 --> 00:30:21,312 Hij was nu overmand door somberheid 397 00:30:22,436 --> 00:30:28,813 Ik had pijn in mijn hoofd. Ik was in de hel geweest 398 00:30:29,486 --> 00:30:33,993 Het was de bedoeling dat ik de hel zou ervaren 399 00:30:35,647 --> 00:30:38,153 Ik moest ontsnappen uit het ziekenhuis 400 00:30:38,962 --> 00:30:45,447 Ze lieten mij naar boven en dan rechtsaf naar ergotherapie gaan 401 00:30:45,762 --> 00:30:46,889 Zonder begeleiding 402 00:30:47,561 --> 00:30:48,966 dus ging ik niet naar rechts 403 00:30:51,818 --> 00:30:54,712 Ik bleef doorlopen door de hoofdingang 404 00:30:55,698 --> 00:30:58,691 naar de tweebaansweg 405 00:31:01,124 --> 00:31:07,673 liep een stukje weg van de rotonde zodat auto's snelheid konden maken 406 00:31:09,929 --> 00:31:14,863 Ik wachtte tot er een vrachtauto aankwam en stapte er voor 407 00:31:20,685 --> 00:31:25,545 Ik had meervoudige breuken in beide benen 408 00:31:27,090 --> 00:31:33,226 Ik moet mijn broek laten zakken om het geheel te kunnen zien 409 00:31:34,135 --> 00:31:36,250 Ik heb heel wat marineofficieren zo gezien, maak je niet druk 410 00:31:37,094 --> 00:31:38,295 Zo ben ik niet altijd, hoor 411 00:31:38,548 --> 00:31:42,871 Oh jee, o mijn God Dit is echt heel erg 412 00:31:43,161 --> 00:31:49,603 Draai je eens om. Dit is typisch bij een heel ernstig ongeluk 413 00:31:50,937 --> 00:31:55,981 Dat was 10 jaar geleden. Rod zegt, dat hij ankzij medicatie stabiel is 414 00:31:57,035 --> 00:32:01,897 Maar elk voorjaar en herfst voelt hij de manie zich ontwikkelen. 415 00:32:02,324 --> 00:32:05,841 Ondanks alle ervaringen is hij terughoudend bij het nemen van medicatie 416 00:32:07,463 --> 00:32:09,376 Ik geloof, dat er nog een wereld bestaat 417 00:32:09,596 --> 00:32:16,352 parallel aan de "normale" volgens mij saaie wereld bestaat 418 00:32:19,177 --> 00:32:23,508 Wanneer ik manisch psychotisch ben gaat het doek gaat open 419 00:32:24,072 --> 00:32:30,232 en dan betreed ik de parallelle wereld en zie ik alles totaal anders 420 00:32:47,537 --> 00:32:55,858 Ik ga naar cafés en zie daar engelen ik weet dat zij mij kennen en ik ken hen 421 00:32:56,395 --> 00:33:02,442 We hebben een speciale band op basis van de kennis die we delen 422 00:33:07,802 --> 00:33:11,716 Vind je het naar, dat je bent geboren met deze 423 00:33:12,102 --> 00:33:16,086 bipolaire persoonlijkheidsstoornis of manische depressiviteit? 424 00:33:16,612 --> 00:33:23,738 Makkelijke vraag, makkelijk antwoord Nee, geen moment 425 00:33:24,155 --> 00:33:25,706 Wanneer je met engelen hebt gewandeld 426 00:33:26,019 --> 00:33:29,727 dan is alle pijn en het lijden het meer dan waard geweest 427 00:33:42,788 --> 00:33:45,114 U zult blij zijn te horen dat ik geen engelen 428 00:33:45,402 --> 00:33:47,160 of de duivel zie of dat ik denk dat ik Jezus ben 429 00:33:47,477 --> 00:33:52,564 Maar ben ik het met Rod eens, dat we onze manische episodes koesteren 430 00:33:52,848 --> 00:33:54,744 Dat helpt echter de diagnose niet 431 00:33:55,060 --> 00:33:57,378 wanneer we UP zijn zijn we niet ziek. Ben je gek? 432 00:33:57,588 --> 00:33:59,700 We zijn prima in orde. wij hebben geen dokter nodig 433 00:34:00,087 --> 00:34:03,683 Maar dat verhuld niet, dat Rod zichzelf bijna doodde en 434 00:34:03,929 --> 00:34:08,541 dat ook echt wilde, toen hij in de ban was van die andere kant van zijn ziekte 435 00:34:13,330 --> 00:34:17,523 De erfenis van een zelfmoord is voor de nabestaanden altijd erg pijnlijk 436 00:34:18,199 --> 00:34:22,196 maar als de oorzaak in manische depressie ligt, komt angst daar nog bij 437 00:34:22,542 --> 00:34:26,456 De angst dat het ook met een ander familielid gaat gebeuren 438 00:34:26,772 --> 00:34:31,501 want manische depressiviteit wordt erfelijk overgedragen 439 00:34:32,353 --> 00:34:36,393 Hierom ging ik in Cornwall een andere vriend opzoeken 440 00:34:36,674 --> 00:34:39,139 die sinds zijn 18de met die gedachte leeft 441 00:34:39,494 --> 00:34:42,349 Hij ontdekte, toen dat zijn vader bipolair was 442 00:34:45,605 --> 00:34:49,100 Hier ging je elke zomervakantie heen? 443 00:34:49,101 --> 00:34:52,802 Ja, hier liggen heel wat herinneringen als kind 444 00:34:52,803 --> 00:34:57,853 Hier zaten we dan op van die dekstoelen 445 00:34:58,080 --> 00:35:03,555 en sloten limonade dit is echt 'Famous Five' 446 00:35:06,892 --> 00:35:11,457 Moet je nagaan elke zomervakantie hier 447 00:35:13,478 --> 00:35:16,631 Je komt hier nu met gemengde gevoelens 448 00:35:16,632 --> 00:35:21,227 Ja, mijn vader heeft hier zelfmoord gepleegd 449 00:35:21,228 --> 00:35:25,115 Daar verderop, dus niet echt de beste plaats voor mij 450 00:35:25,116 --> 00:35:30,993 Het ergste is misschien, dat hij daarheen ging met zijn zuster, jouw tante. 451 00:35:30,994 --> 00:35:34,381 Hij sprong van de klif waar ze bij stond 452 00:35:34,382 --> 00:35:41,337 Hij dook ervan af Hij was niet aan het klooien of zo 453 00:35:50,097 --> 00:35:53,120 Het ligt een beetje door elkaar 454 00:35:53,121 --> 00:35:56,184 Kijken of er een behoorlijke foto van hem is 455 00:35:56,185 --> 00:36:00,100 Daar is ie - Dat is je vader 456 00:36:00,801 --> 00:36:06,531 Een gestoorde vader te hebben roept schaamte op 457 00:36:07,427 --> 00:36:14,152 Ik was 18 en wilde eigenlijk het hele gedoe wegstoppen 458 00:36:14,377 --> 00:36:17,444 Je wilt gewoon normaal zijn op die leeftijd 459 00:36:17,445 --> 00:36:22,765 Ik werd me er ziekelijk van bewust en werd steeds depressiever 460 00:36:22,766 --> 00:36:25,456 Ik kreeg paniekaanvallen 461 00:36:26,566 --> 00:36:31,891 Mijn manier om er mee om te gaan was te doen alsof het niet gebeurd was 462 00:36:31,892 --> 00:36:37,386 Vlak na zijn dood ben ik twee jaar naar Australië, Amerika en Mexico gegaan. 463 00:36:37,387 --> 00:36:40,847 Ik liep er gewoon voor weg 464 00:36:42,000 --> 00:36:45,003 Rick keerde terug en realiseerde een geweldig succesverhaal 465 00:36:45,004 --> 00:36:47,468 een paar kilometer van de plek waar zijn vader zich doodde 466 00:36:47,469 --> 00:36:53,615 maar hij bleef zich afvragen of hij de ziekte van zijn vader had geërfd 467 00:36:53,616 --> 00:36:59,205 Ik was altijd bang dat ik net als hij zou zijn 468 00:36:59,206 --> 00:37:06,988 Hij vond altijd dat ik erg veel op hem leek en was daar heel ongerust over 469 00:37:06,989 --> 00:37:14,139 Mijn vader had geen symptomen totdat hij midden veertig was 470 00:37:14,215 --> 00:37:18,585 Die leeftijd ben ik nu te boven, maar ik denk nu ook aan mijn twee zoons. 471 00:37:18,586 --> 00:37:23,891 Die zijn nu midden twintig, dus tijd genoeg 472 00:37:24,076 --> 00:37:25,355 Heb je nu een Psychotherapeut? 473 00:37:25,356 --> 00:37:26,641 Ja, die heb ik 474 00:37:26,642 --> 00:37:27,907 En, helpt dat je? 475 00:37:27,908 --> 00:37:31,891 Ja, dat geloof ik wel het enige probleem met psychotherapie is 476 00:37:31,892 --> 00:37:37,143 dat alles dat je als kind hebt meegemaakt in je geheugen staat gegrift 477 00:37:37,144 --> 00:37:42,449 Je vader en moeder verkloten je echt, hoor 478 00:37:47,798 --> 00:37:51,597 Wat onderzoek uitwijst is, dat als je manisch depressief bent, 479 00:37:51,598 --> 00:37:54,381 is er altijd in je familie iemand, die het eerder had 480 00:37:54,382 --> 00:37:57,626 Grootouder, tante of oom of een van je ouders 481 00:37:57,627 --> 00:38:00,659 vaak hebben ze niet eens de diagnose gekregen 482 00:38:00,660 --> 00:38:05,059 Blijkbaar is er geen waarschuwing, maar er zal iemand zijn geweest 483 00:38:05,060 --> 00:38:08,409 Uit het verhaal van Rick blijkt 484 00:38:08,410 --> 00:38:11,789 dat als je vader het heeft jij het niet perse hoeft te krijgen 485 00:38:11,790 --> 00:38:16,437 De bezorgdheid bij bipolaire ouders blijft 'Geef ik het door?' 486 00:38:16,438 --> 00:38:18,487 en voor bipolaire moeders hebben de wetenschappers 487 00:38:18,488 --> 00:38:21,162 nog een schokkende ontdekking gedaan 488 00:38:21,163 --> 00:38:28,170 De zwangerschap en de bevalling zijn zeer gevaarlijk voor de psychische gezondheid 489 00:38:28,171 --> 00:38:30,056 van vrouwen die bipolair zijn 490 00:38:30,057 --> 00:38:34,206 Toen ik je laatst sprak, gaf ik aan dat volgens mij 491 00:38:34,207 --> 00:38:36,923 de kans om weer ziek te worden tijdens zwangerschap 492 00:38:36,924 --> 00:38:40,007 of de in de tijd na de bevalling erg hoog is 493 00:38:40,008 --> 00:38:46,338 Je moet dan denken aan zo'n 60 procent of hoger 494 00:38:46,669 --> 00:38:51,669 Gaynor Thomas woont in Wales en zit in hetzelfde onderzoek als ik 495 00:38:51,670 --> 00:38:55,723 Zij wil weten of ze het risico durft te nemen opnieuw zwanger te worden 496 00:38:55,724 --> 00:39:03,639 wetende dat haar eerdere manische episode tot ongewoon gedrag leidde 497 00:39:11,439 --> 00:39:14,129 Ik had grootheidswaanzin 498 00:39:14,221 --> 00:39:19,154 Dacht je dat je rijker was of uit een beter nest kwam, een prinses of zo? 499 00:39:19,155 --> 00:39:22,670 De mijne waren meer religieus 500 00:39:22,851 --> 00:39:28,945 In een van die episodes dacht ik dat ik een van Gods uitverkorenen was 501 00:39:28,946 --> 00:39:36,520 Ik dacht dat ik mensen kon genezen dat ik bijzondere gaven had 502 00:39:36,521 --> 00:39:42,366 en een groep mensen moest samenbrengen om de wereld te veranderen 503 00:39:42,367 --> 00:39:49,560 Ik had een therapeute, die het opviel dat mijn ideeën nogal vreemd waren en liet een 504 00:39:49,561 --> 00:39:55,376 Ambulant GGZ team komen dat mij thuis behandelde 505 00:39:57,562 --> 00:39:59,948 Met medicatie? - Ja, met medicatie 506 00:39:59,949 --> 00:40:04,507 En toen de zwangerschap. Voor de meeste mensen een geweldig iets 507 00:40:04,508 --> 00:40:08,066 Je had een manische episode tijdens je zwangerschap. Hoe ging dat? 508 00:40:08,067 --> 00:40:12,049 De religieuze kant kwam naar boven toen ik Thomas kreeg 509 00:40:12,050 --> 00:40:16,875 Hij was niet een bijzondere baby maar een HEEL bijzondere baby 510 00:40:16,876 --> 00:40:20,931 Zoals de Messias - Ja, bijna wel 511 00:40:21,460 --> 00:40:30,685 ik was uitverkoren om hem te baren en samen gingen we de wereld veranderen 512 00:40:36,736 --> 00:40:43,359 Zo'n kleine stap en bij jou zo'n enorme Pijnlijk, als je het op een feestje zegt 513 00:40:43,360 --> 00:40:44,908 Ook de manier van zeggen 514 00:40:44,909 --> 00:40:50,129 Mijn kind is het centrum van het universum 515 00:40:52,768 --> 00:40:58,271 In het begin was het postnatale euforie, maar al gauw werd het een postnatale manie 516 00:40:58,272 --> 00:41:01,079 Ik kon niet slapen, was zo opgewonden. 517 00:41:01,080 --> 00:41:07,034 Ik belde de psychiater en zei dat ik iemand moest spreken, want het liep uit de hand 518 00:41:07,035 --> 00:41:11,056 Gaynor werd een maand opgenomen in een psychiatrisch ziekenhuis 519 00:41:11,057 --> 00:41:13,954 De medicatie die ze in het ziekenhuis kreeg kalmeerde haar 520 00:41:13,955 --> 00:41:18,565 maar ze is bang dat alles weer gebeurt als ze zwanger raakt 521 00:41:18,566 --> 00:41:22,495 Ian Jones zegt dat Gaynor terecht bang is 522 00:41:22,496 --> 00:41:24,871 Vrouwen men een bipolaire stoornis lopen 523 00:41:24,872 --> 00:41:28,426 grote kans op een meer ernstige ziekte episode 524 00:41:28,427 --> 00:41:33,307 rond de bevalling en vaak in combinatie met hallucinaties en wanen 525 00:41:33,308 --> 00:41:40,341 Deze episoden kunnen de meest ernstige zijn die we in de psychiatrie tegen komen 526 00:41:40,342 --> 00:41:42,650 In de gehele psychiatrie? 527 00:41:42,651 --> 00:41:46,191 De laatste twee onderzoeken naar overlijden van moeders tonen aan 528 00:41:46,192 --> 00:41:49,716 dat zelfmoord op dit moment de belangrijkste oorzaak is 529 00:41:49,717 --> 00:41:53,487 van overlijden rond de bevalling 530 00:41:55,055 --> 00:41:58,024 Gaynor wil graag een broertje of zusje voor Thomas, 531 00:41:58,025 --> 00:42:01,399 maar de informatie van Ian Jones valt moeilijk te negeren 532 00:42:01,400 --> 00:42:05,631 Het zet me tot nadenken over het nemen van een baby 533 00:42:05,632 --> 00:42:11,408 Ik vind het jammer, dat ik niet nog een kind kan nemen 534 00:42:11,409 --> 00:42:20,264 Misschien moet ik in Thomas belang accepteren, dat het risico te groot is 535 00:42:24,019 --> 00:42:30,432 Je weet gewoon niet wat er gebeuren zou. - Nee, precies 536 00:42:30,433 --> 00:42:35,683 Ik vind de hakken van z'n schoenen leuk 537 00:42:35,791 --> 00:42:38,928 Dat manische depressiviteit het leven van mensen totaal kan vernietigen 538 00:42:38,929 --> 00:42:41,850 maakt het extra belangrijk om het vroeg vast te kunnen stellen 539 00:42:41,851 --> 00:42:43,965 maar meestal blijft het onopgemerkt 540 00:42:43,966 --> 00:42:47,911 door de manier waarop lijders met de stemmingswisselingen omgaan 541 00:42:47,912 --> 00:42:50,709 en hun symptomen verbergen 542 00:42:50,710 --> 00:42:53,103 Ik deed dat zo'n twintig jaar lang 543 00:42:53,104 --> 00:42:57,256 Men noemt dit zelf medicatie of zoals u het terecht zou noemen 544 00:42:57,257 --> 00:43:00,360 het gebruiken van overmatige hoeveelheden drank en drugs 545 00:43:00,361 --> 00:43:02,682 Wodka en cocaïne in mijn geval 546 00:43:02,683 --> 00:43:07,924 Cocaïne is een stimulerend middel en alcohol een kalmerend 547 00:43:08,941 --> 00:43:13,628 Vaak was ik zo manisch en had ik zoveel energie 548 00:43:13,944 --> 00:43:16,691 dat ik cocaïne nam om me te kalmeren 549 00:43:18,733 --> 00:43:21,592 Ik ga niet graag naar een feestje zonder dat ik er zeker van ben dat 550 00:43:21,836 --> 00:43:23,209 er een paar gram in mijn portefeuille zit 551 00:43:28,327 --> 00:43:31,991 Ik vind het gênant een term als zelfmedicatie te gebruiken 552 00:43:32,243 --> 00:43:36,912 alsof ik me verontschuldig of de indruk wek dat het een nobel doel dient 553 00:43:37,682 --> 00:43:44,132 Op een of andere manier zorgt het ervoor dat je niets meer voelt 554 00:43:47,549 --> 00:43:51,569 Je bent niet meer depressief of manisch 555 00:43:51,805 --> 00:43:54,764 je gaat gewoon. Je staat 'aan' 556 00:43:55,721 --> 00:43:59,522 En dat deed ik gedurende mijn succesvolle 80's en 90's 557 00:44:00,120 --> 00:44:05,515 Vrienden zouden zeggen zware gebruiker, niet manisch depressief 558 00:44:05,932 --> 00:44:08,537 Zij zien de symptomen als oorzaak 559 00:44:08,757 --> 00:44:09,782 Dat gebeurt heel vaak 560 00:44:10,373 --> 00:44:12,027 Ik deed dat met iemand met wie ik studeerde 561 00:44:12,312 --> 00:44:15,565 bij het toneel en TV werkte en een film mee maakte 562 00:44:16,909 --> 00:44:18,774 De eerste keer dat het de kop op stak was 563 00:44:19,089 --> 00:44:21,096 tijdens het maken van de film Peter's Friends 564 00:44:21,696 --> 00:44:23,460 Ik had een geweldig gelukkige tijd. 565 00:44:23,705 --> 00:44:26,525 Ik had werk en geld. Mijn privé leven was goed 566 00:44:26,813 --> 00:44:37,552 Er was werkelijk geen reden om zo diep in de put te raken. 567 00:44:39,276 --> 00:44:40,261 In zo'n sombere stemming 568 00:44:44,573 --> 00:44:53,594 Ik dronk niet overmatig, ik nam geen psychotrope middelen, legaal of verboden 569 00:44:54,085 --> 00:44:56,322 Het dook zo maar op 570 00:44:56,812 --> 00:45:04,488 Als je een reden hebt om zo down te zijn dan is het duidelijk 571 00:45:05,652 --> 00:45:09,919 Maar als er geen reden is, vraagt je af Waarom voel ik me zo? 572 00:45:11,886 --> 00:45:16,751 Als je op jezelf bent aangewezen kan je proberen de cyclus van 573 00:45:16,999 --> 00:45:19,671 stemmingswisselingen te stoppen door zelfmedicatie 574 00:45:20,304 --> 00:45:24,727 Gebruiken van alcohol en drugs met name cocaïne 575 00:45:25,181 --> 00:45:31,730 Bij mij was de depressie er voor het middelenmisbruik 576 00:45:32,757 --> 00:45:35,680 ledereen denkt dat depressie een wanhopige stemming is 577 00:45:35,966 --> 00:45:38,846 Maar er is ook Geagiteerde Depressie Psychomotore Agitatie 578 00:45:39,126 --> 00:45:44,065 waarbij je eindeloos ijsbeert, je kan niet slapen, je bent prikkelbaar 579 00:45:44,379 --> 00:45:47,723 Ik huurde een enorm pakhuis aan de Theems. 580 00:45:49,143 --> 00:45:53,289 Zat er in mijn eentje. Ik maakte de post niet open 581 00:45:53,574 --> 00:45:55,936 Ik nam de telefoon niet op. Dat deed ik maanden en maanden 582 00:45:57,849 --> 00:46:02,926 In deze poel van snelle stemmingswisselingen en wanhoop, manie 583 00:46:03,280 --> 00:46:05,208 drie volle horeca flessen wodka 584 00:46:06,623 --> 00:46:12,255 om je in slaap te krijgen omdat je al 3 dagen wakker bent 585 00:46:12,681 --> 00:46:16,102 alleen bezig met huilen naar de maan en je meubels in de Theems smijten 586 00:46:17,759 --> 00:46:19,836 En dat is precies wat ik deed - Echt waar? 587 00:46:20,162 --> 00:46:22,094 Ja. ik smeet mijn elektrische apparatuur in de Theems 588 00:46:22,345 --> 00:46:23,359 Dat is een tijd geleden 589 00:46:23,613 --> 00:46:25,794 en de rivierpolitie heen en weer varend roepend door hun megafoon 590 00:46:26,074 --> 00:46:28,753 'Tony, hou eens op met je spullen in de Theems te kwakken' 591 00:46:29,074 --> 00:46:33,927 Daar heb je die Tony Slatterly, van de TV 592 00:46:34,456 --> 00:46:40,373 Dat is gelukkig allemaal heel lang geleden dat was een zwarte tijd 593 00:46:40,936 --> 00:46:44,005 Ik heb hier een knop 594 00:46:44,461 --> 00:46:47,950 en wanneer ik op die knop druk verdwijnt alles dat met je 595 00:46:48,267 --> 00:46:50,415 bipolariteit/cyclothymia te maken heeft, 596 00:46:50,734 --> 00:46:52,249 dat je niet altijd alle geluk heeft gebracht 597 00:46:53,619 --> 00:46:56,474 en misschien wel een deel van jezelf is Wil je dat ik op die knop druk? 598 00:46:56,829 --> 00:46:58,025 Nee, Ik houd het 599 00:46:58,693 --> 00:47:03,663 Op het moment ben ik stabiel dus druk ik niet op de knop 600 00:47:03,980 --> 00:47:05,702 maar ik wil wel de mogelijkheid openhouden 601 00:47:06,132 --> 00:47:08,580 ledereen die ik hierover gesproken heb gaf hetzelfde antwoord 602 00:47:09,107 --> 00:47:11,393 Dit zegt wel iets over manische depressiviteit 603 00:47:11,645 --> 00:47:14,705 Ondanks dat het moordenaar nummer 1 is onder psychiatrische ziekten 604 00:47:14,965 --> 00:47:19,395 willen degenen die eraan lijden het toch niet kwijt als ze de kans kregen 605 00:47:19,707 --> 00:47:22,035 Als ik eerlijk ben, ik ook niet 606 00:47:24,080 --> 00:47:27,638 Ik ontmoette een vrouw die zeker op de knop zou drukken 607 00:47:28,444 --> 00:47:31,686 Connie Perris woont in Birmingham en is voorin de veertig 608 00:47:32,009 --> 00:47:33,551 Haar symptomen zijn zo ernstig 609 00:47:34,091 --> 00:47:37,847 dat zij haar leven verdeelt in voor bipolariteit en erna 610 00:47:38,762 --> 00:47:41,835 Een van de dingen is hier binnenkomen en je wat paranoïde voelen 611 00:47:42,191 --> 00:47:44,085 ledereen kijkt naar me. 612 00:47:44,332 --> 00:47:47,293 Waarom kijk je naar mij? Waarom legt hij mij af? 613 00:47:47,757 --> 00:47:48,969 Zij volgt mij. 614 00:47:49,732 --> 00:47:52,026 En dan Hij kijkt vreemd naar me 615 00:47:52,663 --> 00:47:57,358 Dan realiseer ik me, dat ik weer paranoïde aan het worden ben 616 00:47:58,763 --> 00:48:01,100 Hij kijkt vreemd naar mij, omdat ik vreemd naar hem kijk 617 00:48:02,922 --> 00:48:04,401 Vroeger was ze advocate, 618 00:48:04,791 --> 00:48:06,270 Kapitein in het Britse Vrijwilligers Leger, 619 00:48:06,521 --> 00:48:07,828 zwarte band Aikido 620 00:48:08,182 --> 00:48:09,696 en actief in de gemeenschap 621 00:48:10,081 --> 00:48:12,443 en nu lukt het Connie amper om boodschappen te doen 622 00:48:17,831 --> 00:48:21,179 wanneer ik heel depressief ben, vertraag ik en vertraag ik 623 00:48:21,463 --> 00:48:24,395 totdat ik het punt bereik, dat ik helemaal tot stilstand kom 624 00:48:24,688 --> 00:48:27,953 In mijn hoofd kan ik zien en horen 625 00:48:28,315 --> 00:48:33,132 maar ik heb dan de kracht of lust niet om door te lopen 626 00:48:33,557 --> 00:48:40,457 Het is een beetje gênant als ik zo in de winkel stil blijf staan 627 00:48:48,567 --> 00:48:53,109 Voor we doorgaan wil ik even lopen want ik begin behoorlijk te trillen 628 00:48:53,393 --> 00:48:55,579 Natuurlijk, ga je gang 629 00:48:55,970 --> 00:49:01,861 Het trillen wordt wat erger - Loop maar wat om tot rust te komen 630 00:49:06,194 --> 00:49:09,545 Dat is een aardige berg medicatie 631 00:49:09,908 --> 00:49:13,471 Twee om te voorkomen, dat ik te ver omhoog- of omlaag schiet 632 00:49:13,651 --> 00:49:16,859 Eentje vertraagt de schommeling, een voorkomt het doorschieten 633 00:49:17,813 --> 00:49:21,209 Iets voor mijn schildklier, omdat dat ook schommelingen vertraagd 634 00:49:21,492 --> 00:49:26,148 Een slaappil en iets tegen psychoses en paranoia 635 00:49:27,278 --> 00:49:31,821 en dan nog mineralen tegen haaruitval door de stemmingsstabilatoren 636 00:49:32,540 --> 00:49:35,777 Jeetje, elke dag? - Elke dag 637 00:49:40,815 --> 00:49:48,125 en heb jij tijdens een depressie de meest ernstige stap, zelfmoord, overwogen? 638 00:49:48,424 --> 00:49:49,681 In een periode van 4 dagen 639 00:49:49,964 --> 00:49:52,570 een overdosis genomen voor een aanstormende trein gesprongen 640 00:49:52,888 --> 00:49:55,284 ik heb een gat in mijn schedel geboord met een elektrische boor 641 00:49:55,536 --> 00:49:56,804 en mijn polsen doorgesneden 642 00:49:59,017 --> 00:50:03,988 een gat in je hoofd boren met een elektrische boor dat is heel extreem 643 00:50:04,303 --> 00:50:07,162 ik was zo volslagen wanhopig ik kon gewoon niet meer 644 00:50:11,803 --> 00:50:13,390 Hoe zie jij de toekomst? 645 00:50:15,753 --> 00:50:19,265 Die zie ik niet. Ik leef van minuut tot minuut 646 00:50:19,516 --> 00:50:24,514 Ik kan het nu niet zien. Ik zou het graag willen, maar nu kan ik het niet 647 00:50:29,870 --> 00:50:33,425 Ik verafschuw mijn manische depressiviteit 648 00:50:33,706 --> 00:50:36,418 Ik zou het anders willen maar zo voel ik het 649 00:50:43,042 --> 00:50:49,667 Het harde feit is, dat van diegenen met ernstige manische depressiviteit 650 00:50:49,949 --> 00:50:53,013 en niet onder behandeling zijn, de helft zich probeert te doden 651 00:50:53,822 --> 00:50:55,937 en 20 procent daarin slaagt 652 00:50:57,876 --> 00:51:01,009 Nadat ik Connie had leren kennen wist ik, dat ik het geluk had 653 00:51:01,325 --> 00:51:04,534 aan de milde kant van de bipolaire schaal te zitten 654 00:51:05,623 --> 00:51:07,105 Maar dat was 11 jaar geleden. 655 00:51:07,601 --> 00:51:10,485 Ik ben benieuwd hoe de manier waarop ik ermee omging 656 00:51:10,767 --> 00:51:13,906 van invloed zal zijn op mijn score op Prof Craddock's schaal voor Manie 657 00:51:14,960 --> 00:51:19,820 Nul heeft iemand die geen enkel verschijnsel van bipolaire stoornis heeft 658 00:51:20,984 --> 00:51:27,924 Tussen 1 en 39 zit iemand, die alleen subklinische manische episoden heeft 659 00:51:29,406 --> 00:51:32,998 Tussen 40 en 59 zitten de mensen 660 00:51:33,244 --> 00:51:38,069 die alleen Hypomane episoden hebben Dat zijn mildere episoden 661 00:51:39,201 --> 00:51:44,236 Boven 60 zijn de mensen die volledige manies doormaken 662 00:51:44,977 --> 00:51:50,297 Aan de hand van wat jij me hebt verteld, kom je uit op ongeveer 70 663 00:51:50,788 --> 00:51:57,024 Om eerlijk te zijn, vraag ik me af of je grootheidswanen 664 00:51:57,272 --> 00:51:58,854 hebt gehad tijdens die eerste episode 665 00:51:59,169 --> 00:52:03,152 Als dat zo geweest is, zou je op onze schaal boven de 80 uitkomen 666 00:52:06,290 --> 00:52:09,810 Gelukkig verspil ik uw tijd niet 667 00:52:10,092 --> 00:52:15,202 en ik hoop dat, mijn geentjes u wellicht in uw onderzoek een beetje kunnen helpen 668 00:52:20,203 --> 00:52:24,924 Dat verwachtte ik niet. Het lijkt dus erger te worden 669 00:52:25,524 --> 00:52:27,915 Vanzelfsprekend moet ik behandeling gaan overwegen 670 00:52:28,410 --> 00:52:31,686 Ik heb sinds mijn eerst diagnose nooit medicatie gehad 671 00:52:31,967 --> 00:52:33,238 Had dat gemoeten? 672 00:52:33,658 --> 00:52:37,004 Ik denk dat ik mijn leven drastisch moet omgooien 673 00:52:38,133 --> 00:52:41,616 Nederlandse ondertiteling: BABL Revisie: Hans van der Leer