[Script Info] Title: [Events] Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text Dialogue: 0,0:00:00.00,0:00:03.00,Default,,0000,0000,0000,,Jullie kennen wellicht \Nhet verhaal van twee verkopers Dialogue: 0,0:00:03.00,0:00:06.00,Default,,0000,0000,0000,,die naar Afrika gingen in de jaren 1900. Dialogue: 0,0:00:06.00,0:00:08.00,Default,,0000,0000,0000,,Ze onderzochten of het mogelijk was Dialogue: 0,0:00:08.00,0:00:10.00,Default,,0000,0000,0000,,schoenen te verkopen. Dialogue: 0,0:00:10.00,0:00:13.00,Default,,0000,0000,0000,,Ze stuurden telegrammen terug naar Manchester. Dialogue: 0,0:00:13.00,0:00:17.00,Default,,0000,0000,0000,,De ene schreef: "Situatie hopeloos. Stop. Dialogue: 0,0:00:17.00,0:00:18.00,Default,,0000,0000,0000,,Ze dragen geen schoenen." Dialogue: 0,0:00:18.00,0:00:21.00,Default,,0000,0000,0000,,De andere schreef: "Prachtige kans Dialogue: 0,0:00:21.00,0:00:23.00,Default,,0000,0000,0000,,Ze hebben nog geen schoenen." Dialogue: 0,0:00:23.00,0:00:24.00,Default,,0000,0000,0000,,(Gelach) Dialogue: 0,0:00:24.00,0:00:27.00,Default,,0000,0000,0000,,De situatie in de wereld van de klassieke muziek \Nis vergelijkbaar: Dialogue: 0,0:00:28.00,0:00:29.00,Default,,0000,0000,0000,,er zijn mensen die denken Dialogue: 0,0:00:29.00,0:00:32.00,Default,,0000,0000,0000,,dat klassieke muziek aan het uitsterven is. Dialogue: 0,0:00:33.00,0:00:36.00,Default,,0000,0000,0000,,En anderen denken: \Nje hebt nog niet de helft gezien. Dialogue: 0,0:00:36.00,0:00:40.00,Default,,0000,0000,0000,,Liever dan op statistieken en trends in te gaan Dialogue: 0,0:00:40.00,0:00:42.00,Default,,0000,0000,0000,,en alles te vertellen over orkesten \Ndie ermee stoppen, Dialogue: 0,0:00:42.00,0:00:45.00,Default,,0000,0000,0000,,of platenmaatschappijen die zich terugtrekken, Dialogue: 0,0:00:45.00,0:00:49.00,Default,,0000,0000,0000,,dacht ik te experimenteren. Dialogue: 0,0:00:49.00,0:00:53.00,Default,,0000,0000,0000,,Het is niet echt een experiment, \Nwant ik ken de uitkomst al, Dialogue: 0,0:00:54.00,0:00:56.00,Default,,0000,0000,0000,,maar het lijkt zo. Dialogue: 0,0:00:56.00,0:01:00.00,Default,,0000,0000,0000,,(Gelach) Dialogue: 0,0:01:00.00,0:01:02.00,Default,,0000,0000,0000,,Voordat we beginnen moet ik twee dingen doen. Dialogue: 0,0:01:02.00,0:01:06.00,Default,,0000,0000,0000,,Eerst laat ik jullie horen hoe een zevenjarig kind\Nklinkt als hij piano speelt. Dialogue: 0,0:01:07.00,0:01:08.00,Default,,0000,0000,0000,,Eerst laat ik jullie horen hoe een zevenjarig kind\Nklinkt als hij piano speelt. Dialogue: 0,0:01:08.00,0:01:10.00,Default,,0000,0000,0000,,Misschien heb je zo'n kind thuis. Dialogue: 0,0:01:11.00,0:01:12.00,Default,,0000,0000,0000,,Het klinkt ongeveer zo. Dialogue: 0,0:01:12.00,0:01:32.00,Default,,0000,0000,0000,,(Piano) Dialogue: 0,0:01:32.00,0:01:34.00,Default,,0000,0000,0000,,Ik zie dat sommigen dit kind herkennen. Dialogue: 0,0:01:34.00,0:01:39.00,Default,,0000,0000,0000,,Als hij een jaar lang oefent en lessen neemt, \Nhij is nu acht, Dialogue: 0,0:01:39.00,0:01:40.00,Default,,0000,0000,0000,,klinkt hij zo. Dialogue: 0,0:01:40.00,0:01:47.00,Default,,0000,0000,0000,,(Piano) Dialogue: 0,0:01:47.00,0:01:50.00,Default,,0000,0000,0000,,Hij oefent nog een jaar en neemt lessen,\Nhij is nu negen. Dialogue: 0,0:01:50.00,0:01:56.00,Default,,0000,0000,0000,,(Piano) Dialogue: 0,0:01:56.00,0:01:59.00,Default,,0000,0000,0000,,Hij oefent nog een jaar en neemt lessen, \Nhij is nu tien. Dialogue: 0,0:01:59.00,0:02:06.00,Default,,0000,0000,0000,,(Piano) Dialogue: 0,0:02:06.00,0:02:07.00,Default,,0000,0000,0000,,Tegen die tijd geven ze meestal op. Dialogue: 0,0:02:07.00,0:02:09.00,Default,,0000,0000,0000,,(Gelach) Dialogue: 0,0:02:09.00,0:02:11.00,Default,,0000,0000,0000,,(Applaus) Dialogue: 0,0:02:11.00,0:02:13.00,Default,,0000,0000,0000,,Als je nog één jaar had gewacht, Dialogue: 0,0:02:14.00,0:02:15.00,Default,,0000,0000,0000,,dan zou je dit gehoord hebben. Dialogue: 0,0:02:15.00,0:02:24.00,Default,,0000,0000,0000,,(Piano) Dialogue: 0,0:02:24.00,0:02:27.00,Default,,0000,0000,0000,,Misschien had je niet verwacht Dialogue: 0,0:02:27.00,0:02:30.00,Default,,0000,0000,0000,,dat hij plotseling gepassioneerd raakte, gegrepen, Dialogue: 0,0:02:30.00,0:02:33.00,Default,,0000,0000,0000,,betrokken, dat hij een nieuwe leraar kreeg, \Nin de puberteit kwam, of wat dan ook. Dialogue: 0,0:02:33.00,0:02:37.00,Default,,0000,0000,0000,,Het verschil was dat er minder impulsen waren. Dialogue: 0,0:02:38.00,0:02:39.00,Default,,0000,0000,0000,,Kijk, de eerste keer speelde hij Dialogue: 0,0:02:39.00,0:02:41.00,Default,,0000,0000,0000,,met nadruk op elke noot. Dialogue: 0,0:02:42.00,0:02:44.00,Default,,0000,0000,0000,,(Piano) Dialogue: 0,0:02:44.00,0:02:46.00,Default,,0000,0000,0000,,De tweede keer met nadruk op elke tweede noot. Dialogue: 0,0:02:47.00,0:02:49.00,Default,,0000,0000,0000,,(Piano) Dialogue: 0,0:02:49.00,0:02:50.00,Default,,0000,0000,0000,,Je ziet het aan mijn hoofd. Dialogue: 0,0:02:51.00,0:02:52.00,Default,,0000,0000,0000,,(Gelach) Dialogue: 0,0:02:52.00,0:02:54.00,Default,,0000,0000,0000,,De negenjarige Dialogue: 0,0:02:54.00,0:02:55.00,Default,,0000,0000,0000,,legde nadruk op elke vierde noot. Dialogue: 0,0:02:55.00,0:02:57.00,Default,,0000,0000,0000,,(Piano) Dialogue: 0,0:02:58.00,0:02:59.00,Default,,0000,0000,0000,,De tienjarige op elke achtste noot. Dialogue: 0,0:02:59.00,0:03:02.00,Default,,0000,0000,0000,,(Piano) Dialogue: 0,0:03:02.00,0:03:04.00,Default,,0000,0000,0000,,De elfjarige legde nadruk op de hele frase. Dialogue: 0,0:03:04.00,0:03:07.00,Default,,0000,0000,0000,,(Piano) Dialogue: 0,0:03:08.00,0:03:10.00,Default,,0000,0000,0000,,Ik heb geen idee hoe ik in deze positie ben geraakt. Dialogue: 0,0:03:10.00,0:03:12.00,Default,,0000,0000,0000,,(Gelach) Dialogue: 0,0:03:13.00,0:03:15.00,Default,,0000,0000,0000,,Ik zei niet: "Ik verplaats nu mijn schouder \Nen beweeg mijn lichaam." Dialogue: 0,0:03:15.00,0:03:17.00,Default,,0000,0000,0000,,Nee, de muziek duwde mij naar één kant Dialogue: 0,0:03:17.00,0:03:19.00,Default,,0000,0000,0000,,daarom noem ik het 'één-bil-spelen'. Dialogue: 0,0:03:19.00,0:03:21.00,Default,,0000,0000,0000,,(Piano) Dialogue: 0,0:03:21.00,0:03:22.00,Default,,0000,0000,0000,,Het kan ook de andere bil zijn. Dialogue: 0,0:03:22.00,0:03:26.00,Default,,0000,0000,0000,,(Piano) Dialogue: 0,0:03:26.00,0:03:29.00,Default,,0000,0000,0000,,Ooit keek een man eens toe Dialogue: 0,0:03:29.00,0:03:30.00,Default,,0000,0000,0000,,terwijl ik aan het werk was met een jonge pianist. Dialogue: 0,0:03:31.00,0:03:33.00,Default,,0000,0000,0000,,Hij was de directeur van een bedrijf in Ohio. Dialogue: 0,0:03:33.00,0:03:35.00,Default,,0000,0000,0000,,Ik werkte met de jonge pianist Dialogue: 0,0:03:36.00,0:03:38.00,Default,,0000,0000,0000,,en zei: "Jouw probleem is \Ndat je speelt op twee billen. Dialogue: 0,0:03:38.00,0:03:40.00,Default,,0000,0000,0000,,Je moet een 'één-bil-speler' worden. Dialogue: 0,0:03:40.00,0:03:42.00,Default,,0000,0000,0000,,Ik verplaatste zijn lichaam tijdens zijn spel. Dialogue: 0,0:03:42.00,0:03:44.00,Default,,0000,0000,0000,,Plotseling kwam de muziek op gang. \NZe ging ervan door. Dialogue: 0,0:03:45.00,0:03:47.00,Default,,0000,0000,0000,,Het publiek was verbijsterd door het verschil. Dialogue: 0,0:03:47.00,0:03:49.00,Default,,0000,0000,0000,,De man schreef mij een brief. Dialogue: 0,0:03:49.00,0:03:50.00,Default,,0000,0000,0000,,Hij zei: "Ik was zo geraakt Dialogue: 0,0:03:50.00,0:03:52.00,Default,,0000,0000,0000,,dat ik mijn hele bedrijf heb veranderd Dialogue: 0,0:03:53.00,0:03:54.00,Default,,0000,0000,0000,,in een bedrijf dat op één bil speelt." Dialogue: 0,0:03:54.00,0:03:57.00,Default,,0000,0000,0000,,(Gelach) Dialogue: 0,0:03:58.00,0:04:00.00,Default,,0000,0000,0000,,Ik wil jullie ook iets vertellen over jullie. Dialogue: 0,0:04:00.00,0:04:03.00,Default,,0000,0000,0000,,Er zijn hier 1.600 mensen geloof ik. Dialogue: 0,0:04:03.00,0:04:06.00,Default,,0000,0000,0000,,Ik schat dat er waarschijnlijk 45 onder jullie Dialogue: 0,0:04:06.00,0:04:08.00,Default,,0000,0000,0000,,helemaal gepassioneerd zijn door klassieke muziek. Dialogue: 0,0:04:09.00,0:04:14.00,Default,,0000,0000,0000,,Je bent dol op klassieke muziek. Je radio is altijd \Nop een klassieke zender afgestemd. Dialogue: 0,0:04:14.00,0:04:17.00,Default,,0000,0000,0000,,Je hebt cd's in de auto en luistert naar het orkest. Dialogue: 0,0:04:17.00,0:04:18.00,Default,,0000,0000,0000,,Je kinderen spelen instrumenten. Dialogue: 0,0:04:18.00,0:04:20.00,Default,,0000,0000,0000,,Je kunt je geen leven voorstellen \Nzonder klassieke muziek. Dialogue: 0,0:04:21.00,0:04:23.00,Default,,0000,0000,0000,,Dat is de eerste groep,\Neen tamelijk kleine groep. Dialogue: 0,0:04:23.00,0:04:25.00,Default,,0000,0000,0000,,Dan is er nog een groep, \Neen grotere groep. Dialogue: 0,0:04:25.00,0:04:27.00,Default,,0000,0000,0000,,Dat zijn de mensen die klassieke muziek \Nniet vervelend vinden. Dialogue: 0,0:04:27.00,0:04:28.00,Default,,0000,0000,0000,,(Gelach) Dialogue: 0,0:04:28.00,0:04:30.00,Default,,0000,0000,0000,,Je kent het wel: je komt thuis van een lange dag, Dialogue: 0,0:04:30.00,0:04:32.00,Default,,0000,0000,0000,,neemt een glas wijn en legt je voeten op tafel. Dialogue: 0,0:04:33.00,0:04:35.00,Default,,0000,0000,0000,,Een beetje Vivaldi op de achtergrond \Nkan geen kwaad. Dialogue: 0,0:04:35.00,0:04:36.00,Default,,0000,0000,0000,,(Gelach) Dialogue: 0,0:04:36.00,0:04:37.00,Default,,0000,0000,0000,,Dat is de tweede groep. Dialogue: 0,0:04:37.00,0:04:38.00,Default,,0000,0000,0000,,Nu komt de derde groep. Dialogue: 0,0:04:38.00,0:04:40.00,Default,,0000,0000,0000,,Dat zijn de mensen die nooit \Nnaar klassieke muziek luisteren. Dialogue: 0,0:04:40.00,0:04:42.00,Default,,0000,0000,0000,,Het is simpelweg geen onderdeel van hun leven. Dialogue: 0,0:04:43.00,0:04:45.00,Default,,0000,0000,0000,,Je hoort het zoals je meerookt op het vliegveld, Dialogue: 0,0:04:45.00,0:04:47.00,Default,,0000,0000,0000,,(Gelach) Dialogue: 0,0:04:47.00,0:04:48.00,Default,,0000,0000,0000,,misschien een stukje uit een mars uit Aïda Dialogue: 0,0:04:48.00,0:04:51.00,Default,,0000,0000,0000,,als je de gang binnenkomt. \NMaar anders luister je er nooit naar. Dialogue: 0,0:04:52.00,0:04:53.00,Default,,0000,0000,0000,,Dat is waarschijnlijk de grootste groep. Dialogue: 0,0:04:53.00,0:04:55.00,Default,,0000,0000,0000,,Dan is er een hele kleine groep Dialogue: 0,0:04:55.00,0:04:58.00,Default,,0000,0000,0000,,mensen die denken dat ze toondoof zijn. Dialogue: 0,0:04:58.00,0:05:00.00,Default,,0000,0000,0000,,Een verbazingwekkend aantal mensen \Ndenkt dat ze toondoof zijn. Dialogue: 0,0:05:01.00,0:05:03.00,Default,,0000,0000,0000,,Om precies te zijn, \Nhet klinkt meestal als: "Mijn man is toondoof." Dialogue: 0,0:05:03.00,0:05:04.00,Default,,0000,0000,0000,,(Gelach) Dialogue: 0,0:05:04.00,0:05:07.00,Default,,0000,0000,0000,,Eigenlijk kun je niet toondoof zijn. \NNiemand is toondoof. Dialogue: 0,0:05:07.00,0:05:10.00,Default,,0000,0000,0000,,Als je toondoof zou zijn kon je niet schakelen Dialogue: 0,0:05:10.00,0:05:12.00,Default,,0000,0000,0000,,in een handgeschakelde auto. Dialogue: 0,0:05:12.00,0:05:14.00,Default,,0000,0000,0000,,Je zou het verschil niet kunnen horen Dialogue: 0,0:05:14.00,0:05:16.00,Default,,0000,0000,0000,,tussen iemand uit Texas en iemand uit Rome. Dialogue: 0,0:05:16.00,0:05:20.00,Default,,0000,0000,0000,,De telefoon: als je moeder belt Dialogue: 0,0:05:21.00,0:05:23.00,Default,,0000,0000,0000,,op die waardeloze telefoon, en ze zegt: "Hallo," Dialogue: 0,0:05:23.00,0:05:26.00,Default,,0000,0000,0000,,dan weet je niet wie het is, \Nen ook niet in welke stemming ze is. Dialogue: 0,0:05:27.00,0:05:30.00,Default,,0000,0000,0000,,Je hebt een fantastisch gehoor. \NIedereen heeft een fantastisch gehoor. Dialogue: 0,0:05:30.00,0:05:32.00,Default,,0000,0000,0000,,Niemand is toondoof. Dialogue: 0,0:05:32.00,0:05:36.00,Default,,0000,0000,0000,,Het zal niet werken als ik nu verder ga Dialogue: 0,0:05:36.00,0:05:39.00,Default,,0000,0000,0000,,met zo'n grote kloof tussen \Ndiegenen die klassieke muziek Dialogue: 0,0:05:40.00,0:05:42.00,Default,,0000,0000,0000,,begrijpen, ervan houden \Nen er gepassioneerd voor zijn Dialogue: 0,0:05:42.00,0:05:45.00,Default,,0000,0000,0000,,en diegenen die er helemaal niets mee hebben. Dialogue: 0,0:05:45.00,0:05:47.00,Default,,0000,0000,0000,,De toondove mensen, die zijn hier niet langer. Dialogue: 0,0:05:47.00,0:05:51.00,Default,,0000,0000,0000,,Maar zelfs tussen die drie categorieën \Nis de kloof te groot. Dialogue: 0,0:05:51.00,0:05:55.00,Default,,0000,0000,0000,,Ik ga dus niet door totdat elke persoon in deze zaal, Dialogue: 0,0:05:55.00,0:06:00.00,Default,,0000,0000,0000,,hier beneden en in Aspen, \Nen iedereen die op zoek is, Dialogue: 0,0:06:01.00,0:06:04.00,Default,,0000,0000,0000,,van klassieke muziek gaat houden \Nen het gaat begrijpen. Dialogue: 0,0:06:04.00,0:06:06.00,Default,,0000,0000,0000,,Dat gaan we nu doen. Dialogue: 0,0:06:07.00,0:06:12.00,Default,,0000,0000,0000,,Je merkt aan mijn gezicht dat ik er niet aan twijfel\Ndat dit gaat werken. Dialogue: 0,0:06:12.00,0:06:15.00,Default,,0000,0000,0000,,Je merkt aan mijn gezicht dat ik er niet aan twijfel\Ndat dit gaat werken. Dialogue: 0,0:06:15.00,0:06:19.00,Default,,0000,0000,0000,,Dat is een eigenschap van een leider:\Ndat hij geen moment Dialogue: 0,0:06:19.00,0:06:22.00,Default,,0000,0000,0000,,twijfelt aan de capaciteiten van de mensen \Ndie hij leidt Dialogue: 0,0:06:23.00,0:06:25.00,Default,,0000,0000,0000,,om te realiseren waarvan hij droomt. Dialogue: 0,0:06:25.00,0:06:28.00,Default,,0000,0000,0000,,Stel je voor dat Martin Luther King had gezegd:\N"I have a dream. Dialogue: 0,0:06:28.00,0:06:30.00,Default,,0000,0000,0000,,Maar ik weet niet zeker \Nof ze het wel kunnen." Dialogue: 0,0:06:30.00,0:06:33.00,Default,,0000,0000,0000,,(Gelach) Dialogue: 0,0:06:34.00,0:06:36.00,Default,,0000,0000,0000,,Ik ga een stuk van Chopin spelen. Dialogue: 0,0:06:36.00,0:06:41.00,Default,,0000,0000,0000,,Het is een prachtige prelude van Chopin. \NSommigen van jullie zullen haar kennen. Dialogue: 0,0:06:42.00,0:07:10.00,Default,,0000,0000,0000,,(Muziek) Dialogue: 0,0:07:10.00,0:07:12.00,Default,,0000,0000,0000,,Weet je wat ik denk dat er gebeurde in deze zaal? Dialogue: 0,0:07:13.00,0:07:15.00,Default,,0000,0000,0000,,Toen ik begon, dacht je: wat klinkt dat prachtig. Dialogue: 0,0:07:15.00,0:07:28.00,Default,,0000,0000,0000,,(Muziek) Dialogue: 0,0:07:29.00,0:07:30.00,Default,,0000,0000,0000,,"Ik denk niet dat we naar dezelfde plek \Nop vakantie moeten gaan volgend jaar." Dialogue: 0,0:07:30.00,0:07:32.00,Default,,0000,0000,0000,,"Ik denk niet dat we naar dezelfde plek \Nop vakantie moeten gaan volgend jaar." Dialogue: 0,0:07:32.00,0:07:35.00,Default,,0000,0000,0000,,(Gelach) Dialogue: 0,0:07:35.00,0:07:38.00,Default,,0000,0000,0000,,Grappig hoe die gedachten Dialogue: 0,0:07:38.00,0:07:41.00,Default,,0000,0000,0000,,boven komen drijven in je hoofd. Dialogue: 0,0:07:41.00,0:07:42.00,Default,,0000,0000,0000,,En natuurlijk -- Dialogue: 0,0:07:42.00,0:07:45.00,Default,,0000,0000,0000,,(Applaus) Dialogue: 0,0:07:45.00,0:07:47.00,Default,,0000,0000,0000,,-- als het stuk te lang is \Nen je een lange dag achter de rug hebt, Dialogue: 0,0:07:48.00,0:07:49.00,Default,,0000,0000,0000,,dan kan het gebeuren dat je daadwerkelijk afdrijft. Dialogue: 0,0:07:49.00,0:07:51.00,Default,,0000,0000,0000,,Je partner port je dan in je zij Dialogue: 0,0:07:51.00,0:07:55.00,Default,,0000,0000,0000,,en zegt: "Wakker worden! Dit is cultuur!" \NEn dan voel je je nog slechter. Dialogue: 0,0:07:55.00,0:07:58.00,Default,,0000,0000,0000,,Is het ooit bij je opgekomen \Ndat de oorzaak van je slaperig gevoel Dialogue: 0,0:07:59.00,0:08:01.00,Default,,0000,0000,0000,,bij klassieke muziek niet bij jou ligt, maar bij ons? Dialogue: 0,0:08:01.00,0:08:03.00,Default,,0000,0000,0000,,Dacht iemand terwijl ik aan het spelen was: Dialogue: 0,0:08:03.00,0:08:05.00,Default,,0000,0000,0000,,waarom legt hij zoveel nadrukken? Dialogue: 0,0:08:05.00,0:08:08.00,Default,,0000,0000,0000,,Als ik zo deed met mijn hoofd \Nhad je dat zeker gedacht. Dialogue: 0,0:08:09.00,0:08:14.00,Default,,0000,0000,0000,,(Muziek) Dialogue: 0,0:08:14.00,0:08:18.00,Default,,0000,0000,0000,,Voor de rest van je leven zal je, \Niedere keer als je klassieke muziek hoort, Dialogue: 0,0:08:18.00,0:08:22.00,Default,,0000,0000,0000,,in staat zijn te weten of je die nadrukken hoort. Dialogue: 0,0:08:22.00,0:08:24.00,Default,,0000,0000,0000,,Laten we eens bekijken wat er hier gebeurt. Dialogue: 0,0:08:24.00,0:08:29.00,Default,,0000,0000,0000,,We hebben een B. Dit is een B. \NDe volgende noot is een C. Dialogue: 0,0:08:29.00,0:08:32.00,Default,,0000,0000,0000,,De rol van de C is de B droevig maken. \NHoor je het? Dialogue: 0,0:08:32.00,0:08:35.00,Default,,0000,0000,0000,,(Gelach) Dialogue: 0,0:08:35.00,0:08:37.00,Default,,0000,0000,0000,,Componisten weten dat. \NAls ze droevige muziek willen Dialogue: 0,0:08:37.00,0:08:38.00,Default,,0000,0000,0000,,dan spelen ze gewoon deze twee noten. Dialogue: 0,0:08:38.00,0:08:43.00,Default,,0000,0000,0000,,(Muziek) Dialogue: 0,0:08:43.00,0:08:45.00,Default,,0000,0000,0000,,Maar in feite is het een B, met vier droevige. Dialogue: 0,0:08:45.00,0:08:47.00,Default,,0000,0000,0000,,(Gelach) Dialogue: 0,0:08:48.00,0:08:53.00,Default,,0000,0000,0000,,Nu gaat hij naar beneden tot A. \NNu tot G en dan tot F. Dialogue: 0,0:08:53.00,0:08:57.00,Default,,0000,0000,0000,,Dus we hebben B, A, G, F. \NEn we hebben B, A, G, F. Dialogue: 0,0:08:58.00,0:09:04.00,Default,,0000,0000,0000,,Wat verwachten we nu? \NO, dat kon een vergissing zijn. Dialogue: 0,0:09:04.00,0:09:10.00,Default,,0000,0000,0000,,Laten we het nog eens proberen. \NOoh, het TED-koor. Dialogue: 0,0:09:10.00,0:09:13.00,Default,,0000,0000,0000,,(Gelach) Dialogue: 0,0:09:13.00,0:09:17.00,Default,,0000,0000,0000,,Is het je opgevallen dat niemand toondoof is? \NNiemand is toondoof. Dialogue: 0,0:09:17.00,0:09:19.00,Default,,0000,0000,0000,,Elk dorp in Bangladesh Dialogue: 0,0:09:19.00,0:09:24.00,Default,,0000,0000,0000,,en elk gehucht in China. \NIedereen weet: Dialogue: 0,0:09:25.00,0:09:28.00,Default,,0000,0000,0000,,da, da, da, da -- da. \NIedereen weet dat we die E verwachten. Dialogue: 0,0:09:28.00,0:09:31.00,Default,,0000,0000,0000,,Chopin wilde de E daar niet bereiken, Dialogue: 0,0:09:32.00,0:09:34.00,Default,,0000,0000,0000,,want was het afgelopen, zoals Hamlet. Dialogue: 0,0:09:34.00,0:09:36.00,Default,,0000,0000,0000,,Herinner je je Hamlet? \NBedrijf 1, scène 3: Dialogue: 0,0:09:37.00,0:09:38.00,Default,,0000,0000,0000,,hij ontdekt dat zijn oom zijn vader heeft vermoord. Dialogue: 0,0:09:38.00,0:09:40.00,Default,,0000,0000,0000,,hij blijft proberen naar zijn oom te gaan Dialogue: 0,0:09:40.00,0:09:41.00,Default,,0000,0000,0000,,en hem bijna te vermoorden. \NDan trekt hij zich terug Dialogue: 0,0:09:41.00,0:09:44.00,Default,,0000,0000,0000,,en gaat weer terug en vermoordt hem bijna. Dialogue: 0,0:09:44.00,0:09:46.00,Default,,0000,0000,0000,,De critici, die allemaal op de laatste rij zitten Dialogue: 0,0:09:46.00,0:09:49.00,Default,,0000,0000,0000,,moeten een mening hebben.\NZe zeggen: "Hamlet is een treuzelaar." Dialogue: 0,0:09:49.00,0:09:50.00,Default,,0000,0000,0000,,(Gelach) Dialogue: 0,0:09:50.00,0:09:52.00,Default,,0000,0000,0000,,Of ze zeggen: "Hamlet heeft een Oedipuscomplex." Dialogue: 0,0:09:53.00,0:09:56.00,Default,,0000,0000,0000,,Nee, anders zou het stuk over zijn, dommerik. Dialogue: 0,0:09:56.00,0:09:58.00,Default,,0000,0000,0000,,Daarom stopte Shakespeare al die dingen in Hamlet: Dialogue: 0,0:09:59.00,0:10:01.00,Default,,0000,0000,0000,,Ophelia wordt gek en het spel in het spel, Dialogue: 0,0:10:01.00,0:10:02.00,Default,,0000,0000,0000,,en Yoricks schedel en de grafdelvers. Dialogue: 0,0:10:03.00,0:10:06.00,Default,,0000,0000,0000,,Dat is om te vertragen -- \Ntot aan bedrijf 5 waarin hij hem kan vermoorden. Dialogue: 0,0:10:06.00,0:10:11.00,Default,,0000,0000,0000,,Met Chopin is het niet anders. \NHij staat op het punt om sol te bereiken, Dialogue: 0,0:10:11.00,0:10:13.00,Default,,0000,0000,0000,,en hij zegt: "Oeps, ik kan maar beter terug gaan \Nen het opnieuw doen." Dialogue: 0,0:10:13.00,0:10:16.00,Default,,0000,0000,0000,,Dus hij doet het opnieuw. Dialogue: 0,0:10:17.00,0:10:20.00,Default,,0000,0000,0000,,Nu raakt hij opgewonden -- dat is opwinding, Dialogue: 0,0:10:20.00,0:10:21.00,Default,,0000,0000,0000,,maak je geen zorgen. Dialogue: 0,0:10:22.00,0:10:24.00,Default,,0000,0000,0000,,Nu komt hij bij la kruis \Nen uiteindelijk gaat hij terug naar sol, Dialogue: 0,0:10:24.00,0:10:27.00,Default,,0000,0000,0000,,maar het is het verkeerde akkoord. \NWant hij zoekt dit akkoord Dialogue: 0,0:10:28.00,0:10:31.00,Default,,0000,0000,0000,,en in plaats daarvan doet hij ... Dialogue: 0,0:10:31.00,0:10:35.00,Default,,0000,0000,0000,,we noemen dat een misleidende cadans:\Nhet misleidt ons. Dialogue: 0,0:10:36.00,0:10:38.00,Default,,0000,0000,0000,,Ik vertel altijd aan mijn studenten: \N"Als er een misleidende cadans is, Dialogue: 0,0:10:38.00,0:10:40.00,Default,,0000,0000,0000,,zorg er dan voor dat je je wenkbrauwen optrekt \Nzodat iedereen het weet." Dialogue: 0,0:10:40.00,0:10:43.00,Default,,0000,0000,0000,,(Gelach) Dialogue: 0,0:10:43.00,0:10:46.00,Default,,0000,0000,0000,,(Applaus) Dialogue: 0,0:10:47.00,0:10:49.00,Default,,0000,0000,0000,,Juist. Hij komt bij sol, het verkeerde akkoord. Dialogue: 0,0:10:49.00,0:10:52.00,Default,,0000,0000,0000,,Nu probeert hij sol opnieuw. Dat akkoord werkt niet. Dialogue: 0,0:10:52.00,0:10:55.00,Default,,0000,0000,0000,,Nu probeert hij sol opnieuw. Dat akkoord werkt niet. Dialogue: 0,0:10:55.00,0:10:57.00,Default,,0000,0000,0000,,Nu probeert hij sol opnieuw en dat werkt niet. Dialogue: 0,0:10:58.00,0:11:01.00,Default,,0000,0000,0000,,En dan uiteindelijk .... Dialogue: 0,0:11:01.00,0:11:05.00,Default,,0000,0000,0000,,Daar was een man op de eerste rij \Ndie zo deed: mmm. Dialogue: 0,0:11:06.00,0:11:08.00,Default,,0000,0000,0000,,Hetzelfde gebaar maakt hij als hij thuis komt Dialogue: 0,0:11:08.00,0:11:11.00,Default,,0000,0000,0000,,na een lange dag. \NHij draait de sleutel om in zijn auto en zegt: Dialogue: 0,0:11:12.00,0:11:15.00,Default,,0000,0000,0000,,"Aah, ik ben thuis." \NWe weten allemaal waar thuis is. Dialogue: 0,0:11:15.00,0:11:18.00,Default,,0000,0000,0000,,Dit is een stuk dat van ver naar huis gaat. Dialogue: 0,0:11:18.00,0:11:20.00,Default,,0000,0000,0000,,Ik zal het helemaal doorspelen Dialogue: 0,0:11:20.00,0:11:23.00,Default,,0000,0000,0000,,en u gaat het volgen. re, mi, re, mi, re, mi, re -- Dialogue: 0,0:11:23.00,0:11:25.00,Default,,0000,0000,0000,,terug naar do, terug naar si, terug naar la. Dialogue: 0,0:11:25.00,0:11:27.00,Default,,0000,0000,0000,,Gaat bijna naar sol, maar dan zou het stuk uit zijn. Dialogue: 0,0:11:28.00,0:11:30.00,Default,,0000,0000,0000,,Hij gaat terug omhoog naar re. Hij raakt opgewonden. Gaat naar la kruis. Gaat naar sol. Dialogue: 0,0:11:30.00,0:11:32.00,Default,,0000,0000,0000,,Het verkeerde akkoord. Het verkeerde akkoord. \NHet verkeerde akkoord. Dialogue: 0,0:11:33.00,0:11:35.00,Default,,0000,0000,0000,,Uiteindelijk gaat hij naar sol en komt thuis. Dialogue: 0,0:11:35.00,0:11:38.00,Default,,0000,0000,0000,,Je gaat op 'één-bil-spelen' zien. Dialogue: 0,0:11:38.00,0:11:41.00,Default,,0000,0000,0000,,(Gelach) Dialogue: 0,0:11:41.00,0:11:43.00,Default,,0000,0000,0000,,Want om do bij sol te brengen Dialogue: 0,0:11:44.00,0:11:49.00,Default,,0000,0000,0000,,moet ik stoppen met denken \Naan elke afzonderlijke noot Dialogue: 0,0:11:49.00,0:11:54.00,Default,,0000,0000,0000,,en beginnen met denken aan de lange, \Nlange weg van do naar sol. Dialogue: 0,0:11:55.00,0:11:59.00,Default,,0000,0000,0000,,We waren pas in Zuid-Afrika \Nen je gaat niet daarheen Dialogue: 0,0:11:59.00,0:12:02.00,Default,,0000,0000,0000,,zonder aan Mandela te denken \Ndie 27 jaar in de gevangenis zat. Dialogue: 0,0:12:03.00,0:12:05.00,Default,,0000,0000,0000,,Waar dacht hij over na? Lunch? Dialogue: 0,0:12:05.00,0:12:08.00,Default,,0000,0000,0000,,Nee, hij dacht na over een visie voor Zuid-Afrika Dialogue: 0,0:12:09.00,0:12:10.00,Default,,0000,0000,0000,,en voor de mens. \NDat is wat hem weerhield -- Dialogue: 0,0:12:10.00,0:12:13.00,Default,,0000,0000,0000,,dit gaat over visie, \Nhet gaat over de lange weg. Dialogue: 0,0:12:13.00,0:12:15.00,Default,,0000,0000,0000,,Zoals de vogel die over het veld vliegt Dialogue: 0,0:12:15.00,0:12:19.00,Default,,0000,0000,0000,,en zich geen zorgen maakt over de afrasteringen. Dialogue: 0,0:12:19.00,0:12:22.00,Default,,0000,0000,0000,,Nu ga je de weg volgen helemaal van re tot sol. Dialogue: 0,0:12:22.00,0:12:26.00,Default,,0000,0000,0000,,Ik heb een laatste verzoek \Nvoordat ik dit stuk helemaal speel. Dialogue: 0,0:12:26.00,0:12:31.00,Default,,0000,0000,0000,,Denk aan iemand waar je dol op bent \Nen er niet meer is. Dialogue: 0,0:12:31.00,0:12:34.00,Default,,0000,0000,0000,,Een lieve grootmoeder, een minnaar, Dialogue: 0,0:12:35.00,0:12:38.00,Default,,0000,0000,0000,,iemand in je leven die je liefhad met heel je hart, Dialogue: 0,0:12:38.00,0:12:41.00,Default,,0000,0000,0000,,maar die niet meer bij je is. Dialogue: 0,0:12:42.00,0:12:45.00,Default,,0000,0000,0000,,Neem die persoon in gedachten en volg tegelijkertijd Dialogue: 0,0:12:45.00,0:12:49.00,Default,,0000,0000,0000,,de weg helemaal van re tot sol, Dialogue: 0,0:12:49.00,0:12:57.00,Default,,0000,0000,0000,,dan zul je alles horen wat Chopin te vertellen had. Dialogue: 0,0:12:57.00,0:14:48.00,Default,,0000,0000,0000,,(Muziek) Dialogue: 0,0:14:48.00,0:14:55.00,Default,,0000,0000,0000,,(Applaus) Dialogue: 0,0:14:55.00,0:15:00.00,Default,,0000,0000,0000,,Je zal je misschien afvragen, Dialogue: 0,0:15:00.00,0:15:06.00,Default,,0000,0000,0000,,waarom ik klap. Dialogue: 0,0:15:06.00,0:15:08.00,Default,,0000,0000,0000,,Ik deed dit op een school in Boston Dialogue: 0,0:15:08.00,0:15:12.00,Default,,0000,0000,0000,,met ongeveer 70 12-jarigen. Dialogue: 0,0:15:12.00,0:15:14.00,Default,,0000,0000,0000,,Ik deed precies wat ik met jullie deed Dialogue: 0,0:15:14.00,0:15:15.00,Default,,0000,0000,0000,,en legde hen alles uit. Dialogue: 0,0:15:15.00,0:15:17.00,Default,,0000,0000,0000,,Aan het einde waren ze door het dolle heen. \NZe klapten. Dialogue: 0,0:15:18.00,0:15:19.00,Default,,0000,0000,0000,,Ik klapte. Zij klapten. Dialogue: 0,0:15:19.00,0:15:21.00,Default,,0000,0000,0000,,Uiteindelijk vroeg ik: "Waarom klap ik?" Dialogue: 0,0:15:21.00,0:15:22.00,Default,,0000,0000,0000,,Eén van de kleine kinderen zei: \N"Omdat wij luisterden." Dialogue: 0,0:15:22.00,0:15:27.00,Default,,0000,0000,0000,,(Gelach) Dialogue: 0,0:15:28.00,0:15:30.00,Default,,0000,0000,0000,,Denk er eens over na: 1.600 drukke mensen, Dialogue: 0,0:15:30.00,0:15:32.00,Default,,0000,0000,0000,,betrokken bij allerlei verschillende dingen, Dialogue: 0,0:15:33.00,0:15:39.00,Default,,0000,0000,0000,,luisterend, begrijpend en geraakt \Ndoor een stuk van Chopin. Dialogue: 0,0:15:39.00,0:15:40.00,Default,,0000,0000,0000,,Dat is toch wel wat. Dialogue: 0,0:15:40.00,0:15:43.00,Default,,0000,0000,0000,,Ik weet zeker dat iedereen het volgde, Dialogue: 0,0:15:43.00,0:15:45.00,Default,,0000,0000,0000,,begreep, er door geraakt werd. \NIk kan het natuurlijk niet zeker weten. Dialogue: 0,0:15:46.00,0:15:47.00,Default,,0000,0000,0000,,Maar ik zal je vertellen wat mij overkwam. Dialogue: 0,0:15:47.00,0:15:50.00,Default,,0000,0000,0000,,Ik was in Ierland tijdens 'the Troubles' \N10 jaar geleden. Dialogue: 0,0:15:50.00,0:15:53.00,Default,,0000,0000,0000,,Ik werkte met een katholieke \Nen protestantse kinderen Dialogue: 0,0:15:53.00,0:15:57.00,Default,,0000,0000,0000,,aan het oplossen van conflicten. \NIk deed dit met hen. Dialogue: 0,0:15:58.00,0:16:00.00,Default,,0000,0000,0000,,Het was riskant want het waren straatkinderen. Dialogue: 0,0:16:00.00,0:16:03.00,Default,,0000,0000,0000,,Eén van hen kwam de volgende morgen naar me toe en zei: Dialogue: 0,0:16:04.00,0:16:07.00,Default,,0000,0000,0000,,"Ik heb nog nooit in mijn leven \Nnaar klassieke muziek geluisterd, Dialogue: 0,0:16:07.00,0:16:08.00,Default,,0000,0000,0000,,maar toen u dat tjopping-stuk speelde..." Dialogue: 0,0:16:08.00,0:16:11.00,Default,,0000,0000,0000,,(Gelach) Dialogue: 0,0:16:11.00,0:16:15.00,Default,,0000,0000,0000,,Hij zei: "Mijn broer is neergeschoten afgelopen jaar en ik heb niet om hem gehuild. Dialogue: 0,0:16:16.00,0:16:17.00,Default,,0000,0000,0000,,Maar gisteravond toen u dat stuk speelde, Dialogue: 0,0:16:17.00,0:16:20.00,Default,,0000,0000,0000,,was hij degene aan wie ik dacht. Dialogue: 0,0:16:20.00,0:16:22.00,Default,,0000,0000,0000,,Ik voelde de tranen over mijn wangen lopen. Dialogue: 0,0:16:22.00,0:16:25.00,Default,,0000,0000,0000,,Het voelde goed om te huilen om mijn broer." Dialogue: 0,0:16:25.00,0:16:27.00,Default,,0000,0000,0000,,Op dat moment besloot ik voor mezelf Dialogue: 0,0:16:27.00,0:16:34.00,Default,,0000,0000,0000,,dat klassieke muziek voor iedereen is. \NIedereen. Dialogue: 0,0:16:35.00,0:16:37.00,Default,,0000,0000,0000,,Hoe zou je lopen ... Dialogue: 0,0:16:37.00,0:16:41.00,Default,,0000,0000,0000,,Mijn beroepsgroep, \Nde muziekwereld ziet het anders. Dialogue: 0,0:16:41.00,0:16:44.00,Default,,0000,0000,0000,,Zij zeggen dat 3 % van de mensen \Nvan klassieke muziek houdt. Dialogue: 0,0:16:44.00,0:16:48.00,Default,,0000,0000,0000,,Als we dat naar 4 % konden krijgen,\Nwaren onze problemen voorbij. Dialogue: 0,0:16:49.00,0:16:52.00,Default,,0000,0000,0000,,Ik zeg: "Hoe zou je lopen? \NHoe zou je spreken? Hoe zou je zijn Dialogue: 0,0:16:52.00,0:16:55.00,Default,,0000,0000,0000,,als je de liefhebbers van 3 % Dialogue: 0,0:16:56.00,0:16:58.00,Default,,0000,0000,0000,,naar 4 % zou kunnen doen stijgen. \NHoe zou je lopen? Dialogue: 0,0:16:58.00,0:17:00.00,Default,,0000,0000,0000,,Hoe zou je spreken? Hoe zou je zijn Dialogue: 0,0:17:00.00,0:17:02.00,Default,,0000,0000,0000,,als je aannam dat iedereen van klassieke muziek houdt -- Dialogue: 0,0:17:02.00,0:17:04.00,Default,,0000,0000,0000,,maar dat ze het alleen nog niet weten." Dialogue: 0,0:17:04.00,0:17:05.00,Default,,0000,0000,0000,,(Gelach) Dialogue: 0,0:17:05.00,0:17:07.00,Default,,0000,0000,0000,,Dat zijn compleet verschillende werelden. Dialogue: 0,0:17:08.00,0:17:11.00,Default,,0000,0000,0000,,Ik had een geweldige ervaring. \NIk was 45 jaar oud, Dialogue: 0,0:17:11.00,0:17:16.00,Default,,0000,0000,0000,,Ik dirigeerde al 20 jaar \Nen plotseling realiseerde ik me iets. Dialogue: 0,0:17:17.00,0:17:20.00,Default,,0000,0000,0000,,De dirigent van een orkest maakt geen geluid. Dialogue: 0,0:17:20.00,0:17:22.00,Default,,0000,0000,0000,,Mijn foto komt op de voorkant van de cd -- Dialogue: 0,0:17:22.00,0:17:25.00,Default,,0000,0000,0000,,(Gelach) Dialogue: 0,0:17:25.00,0:17:27.00,Default,,0000,0000,0000,,-- maar de dirigent maakt geen geluid. Dialogue: 0,0:17:28.00,0:17:32.00,Default,,0000,0000,0000,,Zijn kracht is afhankelijk van zijn vermogen \Nandere mensen krachtig te maken. Dialogue: 0,0:17:32.00,0:17:36.00,Default,,0000,0000,0000,,Dat veranderde alles voor me. \NHet veranderde mijn leven. Dialogue: 0,0:17:37.00,0:17:38.00,Default,,0000,0000,0000,,Mensen in mijn orkest kwamen naar me toe \Nen zeiden: Dialogue: 0,0:17:38.00,0:17:40.00,Default,,0000,0000,0000,,"Ben, wat is er gebeurd?" Dialogue: 0,0:17:40.00,0:17:45.00,Default,,0000,0000,0000,,Ik realiseerde me dat het mijn taak was \Nom mensen bewust te maken van hun mogelijkheden. Dialogue: 0,0:17:45.00,0:17:48.00,Default,,0000,0000,0000,,Ik wilde natuurlijk weten of ik dat echt deed. Dialogue: 0,0:17:48.00,0:17:51.00,Default,,0000,0000,0000,,Weet je hoe ik daar achter kwam? \NIk keek in hun ogen. Dialogue: 0,0:17:51.00,0:17:55.00,Default,,0000,0000,0000,,Als hun ogen twinkelen dan weet je dat je het doet. Dialogue: 0,0:17:56.00,0:17:57.00,Default,,0000,0000,0000,,Je kunt een stad verlichten met zijn ogen. Dialogue: 0,0:17:57.00,0:17:59.00,Default,,0000,0000,0000,,(Gelach) Dialogue: 0,0:17:59.00,0:18:01.00,Default,,0000,0000,0000,,Juist: als de ogen twinkelen, \Nweet je dat je goed zit. Dialogue: 0,0:18:01.00,0:18:04.00,Default,,0000,0000,0000,,Als de ogen niet twinkelen, \Ndan moet je een vraag stellen. Dialogue: 0,0:18:04.00,0:18:05.00,Default,,0000,0000,0000,,Wie ben ik dat de ogen \Nvan mijn spelers niet twinkelen? Dialogue: 0,0:18:05.00,0:18:11.00,Default,,0000,0000,0000,,Wie ben ik dat de ogen \Nvan mijn spelers niet twinkelen? Dialogue: 0,0:18:12.00,0:18:13.00,Default,,0000,0000,0000,,Het geldt ook voor onze kinderen. Dialogue: 0,0:18:13.00,0:18:18.00,Default,,0000,0000,0000,,Wie ben ik dat de ogen \Nvan mijn kinderen niet twinkelen? Dialogue: 0,0:18:19.00,0:18:21.00,Default,,0000,0000,0000,,Dat is een compleet andere wereld. Dialogue: 0,0:18:21.00,0:18:26.00,Default,,0000,0000,0000,,We staan op het punt deze magische, \Nop-de-berg-week af te sluiten, Dialogue: 0,0:18:27.00,0:18:28.00,Default,,0000,0000,0000,,en we gaan terug de wereld in. Dialogue: 0,0:18:28.00,0:18:32.00,Default,,0000,0000,0000,,Het is goed om onszelf de vraag te stellen: Dialogue: 0,0:18:32.00,0:18:37.00,Default,,0000,0000,0000,,wie zijn we als we terug de wereld ingaan? Dialogue: 0,0:18:37.00,0:18:39.00,Default,,0000,0000,0000,,Ik heb een definitie van succes: Dialogue: 0,0:18:40.00,0:18:42.00,Default,,0000,0000,0000,,voor mij is het heel eenvoudig. \NHet gaat niet om rijkdom, roem en macht. Dialogue: 0,0:18:42.00,0:18:45.00,Default,,0000,0000,0000,,Het gaat om hoeveel twinkelende ogen \Nik om me heen heb. Dialogue: 0,0:18:46.00,0:18:49.00,Default,,0000,0000,0000,,Ik heb nog een laatste gedachte: Dialogue: 0,0:18:49.00,0:18:52.00,Default,,0000,0000,0000,,wat we zeggen, maakt écht een verschil. Dialogue: 0,0:18:52.00,0:18:54.00,Default,,0000,0000,0000,,De woorden die uit onze mond komen. Dialogue: 0,0:18:54.00,0:18:58.00,Default,,0000,0000,0000,,Ik leerde dit van een vrouw \Ndie Auschwitz overleefde, Dialogue: 0,0:18:58.00,0:18:59.00,Default,,0000,0000,0000,,één van de weinige overlevenden. Dialogue: 0,0:18:59.00,0:19:03.00,Default,,0000,0000,0000,,Ze ging naar Auschwitz toen ze 15 jaar oud was, Dialogue: 0,0:19:04.00,0:19:11.00,Default,,0000,0000,0000,,haar broer was acht \Nen haar ouders waren verdwenen. Dialogue: 0,0:19:11.00,0:19:16.00,Default,,0000,0000,0000,,Ze vertelde me dit: Dialogue: 0,0:19:16.00,0:19:19.00,Default,,0000,0000,0000,,"We waren in de trein op weg naar Auschwitz \Nen ik keek naar beneden Dialogue: 0,0:19:19.00,0:19:21.00,Default,,0000,0000,0000,,en zag dat mijn broers schoenen weg waren. Dialogue: 0,0:19:22.00,0:19:25.00,Default,,0000,0000,0000,,Ik zei: "Waarom ben je zo dom, \Nkun je je spullen niet bij elkaar houden?" Dialogue: 0,0:19:25.00,0:19:26.00,Default,,0000,0000,0000,,-- zoals een oudere zus Dialogue: 0,0:19:26.00,0:19:30.00,Default,,0000,0000,0000,,zou zeggen tegen een jongere broer. Dialogue: 0,0:19:30.00,0:19:33.00,Default,,0000,0000,0000,,Helaas was dat het laatste \Ndat ze ooit tegen hem gezegd heeft Dialogue: 0,0:19:33.00,0:19:37.00,Default,,0000,0000,0000,,want ze heeft hem nooit meer gezien. \NHij heeft het niet overleefd. Dialogue: 0,0:19:37.00,0:19:39.00,Default,,0000,0000,0000,,Toen ze uit Auschwitz kwam deed ze een gelofte. Dialogue: 0,0:19:40.00,0:19:44.00,Default,,0000,0000,0000,,Ze zei: "Ik liep Auschwitz buiten, het leven in Dialogue: 0,0:19:44.00,0:19:49.00,Default,,0000,0000,0000,,en ik deed een gelofte: ik zal nooit meer iets zeggen Dialogue: 0,0:19:50.00,0:19:53.00,Default,,0000,0000,0000,,dat niet het laatste kan zijn \Nwat ik ooit tegen iemand zeg." Dialogue: 0,0:19:53.00,0:19:57.00,Default,,0000,0000,0000,,Kunnen we dat? \NNee. We zullen de fout ingaan Dialogue: 0,0:19:58.00,0:20:05.00,Default,,0000,0000,0000,,en anderen zullen de fout ingaan \Nmaar je kan er wel naar leven. Dank je. Dialogue: 0,0:20:05.00,0:20:10.00,Default,,0000,0000,0000,,(Applaus) Dialogue: 0,0:20:11.00,0:20:22.00,Default,,0000,0000,0000,,Twinkelende ogen, twinkelende ogen. Dialogue: 0,0:20:22.00,0:20:25.00,Default,,0000,0000,0000,,Dank u, dank u. Dialogue: 0,0:20:26.00,0:20:31.00,Default,,0000,0000,0000,,(Muziek)