0:00:00.000,0:00:03.000
Seguramente moitos de vós coñecedes a historia dos dous vendedores

0:00:03.000,0:00:06.000
que baixaron a África nos primeiros anos do século XX.

0:00:06.000,0:00:08.000
Enviáronos para ver se había algunha oportunidade

0:00:08.000,0:00:10.000
para vender zapatos.

0:00:10.000,0:00:13.000
E dende aló enviaron uns telegramas a Manchester.

0:00:13.000,0:00:17.000
E un deles escrebeu: "Situación desesperanzadora. Stop.

0:00:17.000,0:00:18.000
Non levan zapatos postos".

0:00:18.000,0:00:21.000
E o outro escrebeu: "Magnífica oportunidade.

0:00:21.000,0:00:23.000
Ainda non levan zapatos postos".

0:00:23.000,0:00:24.000
(Sorrisos)

0:00:24.000,0:00:27.000
Ben, pois hai unha situación semellante no mundo da música clásica,

0:00:28.000,0:00:29.000
porque hai algunha xente que pensa

0:00:29.000,0:00:32.000
que a música clásica está a morrer.

0:00:33.000,0:00:36.000
E hai algúns de nós que pensamos que está todo por ver.

0:00:36.000,0:00:40.000
E mellor que ir ás estatísticas e as modas

0:00:40.000,0:00:42.000
e falarvos de todas as orquestas que están a pechar,

0:00:42.000,0:00:45.000
e as discográficas que están a virse abaixo,

0:00:45.000,0:00:49.000
Pensei que deberíamos facer un experimento esta noite -- un experimento.

0:00:49.000,0:00:53.000
De feito, non é realmente un experimento porque eu sei o resultado.

0:00:54.000,0:00:56.000
Mais é como un experimento. Agora ben, antes de --

0:00:56.000,0:01:00.000
(Sorrisos)

0:01:00.000,0:01:02.000
-- antes de comezar, preciso dúas cousas.

0:01:02.000,0:01:06.000
A primeira, é que vos quero recordar como sona un neno de 7 anos

0:01:07.000,0:01:08.000
cando toca o piano.

0:01:08.000,0:01:10.000
Se cadra tedes este neno na casa.

0:01:11.000,0:01:12.000
Sona máis ou menos así.

0:01:12.000,0:01:32.000
(Piano)

0:01:32.000,0:01:34.000
Vexo que algúns de vós recoñecedes a este neno.

0:01:34.000,0:01:39.000
Agora ben, se practica durante un ano e toma leccións, ten 8 anos

0:01:39.000,0:01:40.000
e sona así.

0:01:40.000,0:01:47.000
(Piano)

0:01:47.000,0:01:50.000
Entón practica durante outro ano, e toma leccións; agora ten 9.

0:01:50.000,0:01:56.000
(Piano)

0:01:56.000,0:01:59.000
Entón practica durante outro ano e toma leccións: agora ten 10.

0:01:59.000,0:02:06.000
(Piano)

0:02:06.000,0:02:07.000
Nese momento normalmente abandona.

0:02:07.000,0:02:09.000
(Sorrisos)

0:02:09.000,0:02:11.000
(Aplausos)

0:02:11.000,0:02:13.000
Agora ben, se esperases, se esperases un ano máis,

0:02:14.000,0:02:15.000
terías escoitado isto:

0:02:15.000,0:02:24.000
(Piano)

0:02:24.000,0:02:27.000
Agora ben, o que aconteceu non foi se cadra o que pensáchedes,

0:02:27.000,0:02:30.000
que de súpeto se voltara apaixoado, comprometido,

0:02:30.000,0:02:33.000
involucrado, que tivo un novo profesor, chegou á pubertade, ou o que sexa.

0:02:33.000,0:02:37.000
O que aconteceu foi que os impulsos se reduciron.

0:02:38.000,0:02:39.000
Vedes, a primeira vez el tocaba

0:02:39.000,0:02:41.000
cun impulso en cada nota.

0:02:42.000,0:02:44.000
(Piano)

0:02:44.000,0:02:46.000
E a segunda vez cun impulso cada dúas notas.

0:02:47.000,0:02:49.000
(Piano)

0:02:49.000,0:02:50.000
Podedes velo mirando a miña cabeza.

0:02:51.000,0:02:52.000
(Sorrisos)

0:02:52.000,0:02:54.000
O de 9 anos, o de 9 anos

0:02:54.000,0:02:55.000
puña un impulso cada catro notas.

0:02:55.000,0:02:57.000
(Piano)

0:02:58.000,0:02:59.000
E o de 10 anos cada 8 notas.

0:02:59.000,0:03:02.000
(Piano)

0:03:02.000,0:03:04.000
E o de 11 anos, un impulso en toda a frase.

0:03:04.000,0:03:07.000
(Piano)

0:03:08.000,0:03:10.000
Seino -- non sei como cheguei a esta posición.

0:03:10.000,0:03:12.000
(Sorrisos)

0:03:13.000,0:03:15.000
Non dixen que fora a mover a miñas costas ou o meu corpo.

0:03:15.000,0:03:17.000
Non, a música levoume a facelo,

0:03:17.000,0:03:19.000
que é o motivo polo que o chamo tocar a unha nádega.

0:03:19.000,0:03:21.000
(Piano)

0:03:21.000,0:03:22.000
Pode ser a outra nádega.

0:03:22.000,0:03:26.000
(Piano)

0:03:26.000,0:03:29.000
Sabedes, un cabaleiro estaba unha vez vendo unha presentación miña

0:03:29.000,0:03:30.000
cando estaba a traballar cun pianista novo.

0:03:31.000,0:03:33.000
El era o presiente dunha corporación en Ohio.

0:03:33.000,0:03:35.000
E eu estaba a traballar con este pianista novo

0:03:36.000,0:03:38.000
e dixen, "o teu problema é que és un pianista de dúas nádegas.

0:03:38.000,0:03:40.000
Deberías ser un pianista de unha nádega."

0:03:40.000,0:03:42.000
E movín o seu corpo dese xeito cando estaba tocando.

0:03:42.000,0:03:44.000
E de súpeto a música despegou. Colleu voo.

0:03:45.000,0:03:47.000
Houbo un suspiro na audiencia cando escoitaron a diferencia.

0:03:47.000,0:03:49.000
Entón recibín unha carta deste cabaleiro.

0:03:49.000,0:03:50.000
El dixo, "estaba tan emocionado.

0:03:50.000,0:03:52.000
Voltei e transformei toda a miña empresa

0:03:53.000,0:03:54.000
nunha empresa dunha nádega."

0:03:54.000,0:03:57.000
(Sorrisos)

0:03:58.000,0:04:00.000
Ben, a outra cousa que quería facer é falarvos de vós.

0:04:00.000,0:04:03.000
Hai 1.600 persoas, penso.

0:04:03.000,0:04:06.000
A miña estimación é que probablemente 45 de vós

0:04:06.000,0:04:08.000
sodes apaixoados absolutos da música clásica.

0:04:09.000,0:04:14.000
Adorades a música clásica. A vosa radio está sempre nese dial clásico.

0:04:14.000,0:04:17.000
E tedes CDs no voso coche, e ides escoitar a sinfónica.

0:04:17.000,0:04:18.000
E os vosos nenos tocan instrumentos.

0:04:18.000,0:04:20.000
Non podedes imaxinar a vosa vida sen música clásica.

0:04:21.000,0:04:23.000
Ese é o primeiro grupo; un grupo bastante pequeno.

0:04:23.000,0:04:25.000
Hai outro grupo máis grande.

0:04:25.000,0:04:27.000
O composto pola xente á que non lle molesta a música clásica.

0:04:27.000,0:04:28.000
(Sorrisos)

0:04:28.000,0:04:30.000
Xa sabedes, chegaches a casa despois dun longo día

0:04:30.000,0:04:32.000
colles un vaso de viño e recóstaste.

0:04:33.000,0:04:35.000
Un pouco de Vivaldi de fondo non fai ningún dano.

0:04:35.000,0:04:36.000
(Sorrisos)

0:04:36.000,0:04:37.000
Ese é o segundo grupo.

0:04:37.000,0:04:38.000
Agora ven o terceiro grupo.

0:04:38.000,0:04:40.000
O composto pola xente que nunca escoita música clásica.

0:04:40.000,0:04:42.000
Simplemente non é parte da súa vida.

0:04:43.000,0:04:45.000
Podedes escoitala como fume de segunda man no aeroporto, pero --

0:04:45.000,0:04:47.000
(Sorrisos)

0:04:47.000,0:04:48.000
-- e quizais un pouco dunha marcha de Aida

0:04:48.000,0:04:51.000
cando entrades na sala. Pero á marxe diso, nunca a escoitades.

0:04:52.000,0:04:53.000
Este é probábelmente o grupo maior.

0:04:53.000,0:04:55.000
E despois está un grupo moi pequeno.

0:04:55.000,0:04:58.000
O composto por aqueles que pensan que non teñen ouvido musical.

0:04:58.000,0:05:00.000
Un incríbel número de xente pensa que non ten ouvido musical.

0:05:01.000,0:05:03.000
De feito, escoito frecuentemente, "o meu marido non ten ouvido musical."

0:05:03.000,0:05:04.000
(Sorrisos)

0:05:04.000,0:05:07.000
De feito, non podedes non ter ouvido musical. Ninguén carece de ouvido musical.

0:05:07.000,0:05:10.000
Se non tivérades ouvido musical, non poderiades cambiar as marchas

0:05:10.000,0:05:12.000
no voso coche, nun coche con cambio manual.

0:05:12.000,0:05:14.000
Non poderiades ver a diferencia entre

0:05:14.000,0:05:16.000
alguén de Texas e alguén de Roma.

0:05:16.000,0:05:20.000
E o teléfono. O teléfono. Se a vosa nai chama

0:05:21.000,0:05:23.000
polo miserábel teléfono, chama e di "Ola,"

0:05:23.000,0:05:26.000
non só sabedes quen é, senón en que estado de ánimo se atopa.

0:05:27.000,0:05:30.000
Tedes un ouvido fantástico. Todo o mundo ten un ouvido fantástico.

0:05:30.000,0:05:32.000
Así que ninguén carece de ouvido musical.

0:05:32.000,0:05:36.000
Porén, ¿sabedes o q vos digo? Non me apetece a min continuar con esta cousa

0:05:36.000,0:05:39.000
con ese abismo tan grande entre os que entenden,

0:05:40.000,0:05:42.000
aman e se apaixoan coa música clásica,

0:05:42.000,0:05:45.000
e os que non teñen ningunha relación con ela.

0:05:45.000,0:05:47.000
A xente sen ouvio musical, eses xa non están aquí.

0:05:47.000,0:05:51.000
Mais incluso entre esas tres categorías, hai un abismo demasiado grande.

0:05:51.000,0:05:55.000
Así que non vou continuar ata que todas e cada unha das persoas desta sala,

0:05:55.000,0:06:00.000
os que están no piso de abaixo, e en Aspen, e todos os demáis que estexan vendo,

0:06:01.000,0:06:04.000
cheguen a amar e comprender a música clásica.

0:06:04.000,0:06:06.000
Así que iso é o que imos facer.

0:06:07.000,0:06:12.000
Por certo, notades que non hai a menor dúbida na miña mente

0:06:12.000,0:06:15.000
se mirades a miña cara, sobre se vai funcionar ou non, verdade?

0:06:15.000,0:06:19.000
É unha das características dun líder que non dubide

0:06:19.000,0:06:22.000
por un intre da capacidade da xente que está a liderar

0:06:23.000,0:06:25.000
para facer realidade o que sexa que está a soñar.

0:06:25.000,0:06:28.000
Imaxinade se Martin Luther King tivera dito, "Teño un soño.

0:06:28.000,0:06:30.000
E por suposto, non estou seguro de que eles estean á altura."

0:06:30.000,0:06:33.000
(Sorrisos)

0:06:34.000,0:06:36.000
Ben. Vou escoller agora unha peza de Chopin.

0:06:36.000,0:06:41.000
É un preludio fermoso de Chopin. Algúns de vós coñecerédelo.

0:06:42.000,0:07:10.000
(Música)

0:07:10.000,0:07:12.000
Sabedes o que creo que pasou nesta sala?

0:07:13.000,0:07:15.000
Cando comecei, pensáchedes, "Que fermoso sona."

0:07:15.000,0:07:28.000
(Music)

0:07:29.000,0:07:30.000
"Penso que non deberíamos ir ao mesmo lugar

0:07:30.000,0:07:32.000
o próximo ano nas vacacións de verán."

0:07:32.000,0:07:35.000
(Sorrisos)

0:07:35.000,0:07:38.000
Divertido, verdade? Divertido como eses pensamentos

0:07:38.000,0:07:41.000
esperan dalgún xeito na vosa cabeza.

0:07:41.000,0:07:42.000
E por suposto --

0:07:42.000,0:07:45.000
(Aplauso)

0:07:45.000,0:07:47.000
-- e por suposto, se a peza é longa e tivéchedes un día longo,

0:07:48.000,0:07:49.000
podedes de feito quedarvos durmidos.

0:07:49.000,0:07:51.000
Entón o voso acompañante daravos un cobadazo nas costelas

0:07:51.000,0:07:55.000
e dirá, "Acorda! É cultura!" E entón ainda vos sentides peor.

0:07:55.000,0:07:58.000
Mais pensáchedes algunha vez que a razón pola que vos sentides somnolentos

0:07:59.000,0:08:01.000
na música clásica non é culpa vosa, senón culpa nosa?

0:08:01.000,0:08:03.000
Alguén pensou mentres eu tocaba,

0:08:03.000,0:08:05.000
"Por que está usando tantos impulsos?"

0:08:05.000,0:08:08.000
Se tivera feito isto coa miña cabeza seguramente teríadelo pensado.

0:08:09.000,0:08:14.000
(Música)

0:08:14.000,0:08:18.000
E durante o resto das vosas vidas, cada vez que escoitedes música clásica

0:08:18.000,0:08:22.000
sempre seredes quen de saber se escoitades eses impulsos.

0:08:22.000,0:08:24.000
Así que vexamos que está acontecendo realmente aquí.

0:08:24.000,0:08:29.000
Temos un Si. Esta é un Si. A seguinte é Do.

0:08:29.000,0:08:32.000
O Do ten a función de facer triste ao Si. ¿Conségueo, verdade?

0:08:32.000,0:08:35.000
(Sorrisos)

0:08:35.000,0:08:37.000
Os compositores sábeno. Se queren música triste

0:08:37.000,0:08:38.000
simplemente tocan esas dúas notas.

0:08:38.000,0:08:43.000
(Música)

0:08:43.000,0:08:45.000
Mais básicamente é só Si, con catro tristes.

0:08:45.000,0:08:47.000
(Sorrisos)

0:08:48.000,0:08:53.000
Agora baixa a La. Agora a Sol, e logo a Fa.

0:08:53.000,0:08:57.000
Entón temos Si, La, Sol, Fa. E se temos Si, La, Sol, Fa,

0:08:58.000,0:09:04.000
¿que agardamos despois? Ah, podía ter sido unha casualidade.

0:09:04.000,0:09:10.000
Probemos de novo. Ooh, o coro de TED.

0:09:10.000,0:09:13.000
(Sorrisos)

0:09:13.000,0:09:17.000
¿E notades que non hai ninguén sen ouvido musical? Ninguén.

0:09:17.000,0:09:19.000
Sabedes, en cada aldea de Bangladesh

0:09:19.000,0:09:24.000
e cada aldea da China. Todos saben:

0:09:25.000,0:09:28.000
da, da, da, da -- da. Todos saben que esperan un Mi.

0:09:28.000,0:09:31.000
Agora ben, Chopin non quería chegar ao Mi aí,

0:09:32.000,0:09:34.000
porque que tería acontecido? Tería rematado, como Hamlet.

0:09:34.000,0:09:36.000
Lembrades Hamlet? Acto 1, Escea 3:

0:09:37.000,0:09:38.000
averigua que o seu tio matou ao seu pai.

0:09:38.000,0:09:40.000
Lembrades que continua indo na busca do seu tio

0:09:40.000,0:09:41.000
e case o mata. E entón retrocede e fuxe

0:09:41.000,0:09:44.000
e vai por el de novo e case o mata.

0:09:44.000,0:09:46.000
E os críticos, que están todos sentados aí na fila de atrás

0:09:46.000,0:09:49.000
teñen que tener unha opinión, así que din, "Hamlet é un procastinador."

0:09:49.000,0:09:50.000
(Sorrisos)

0:09:50.000,0:09:52.000
Ou din, "Hamlet ten o complexo e Edipo."

0:09:53.000,0:09:56.000
Non, é que doutro xeito a obra remataría, estúpido.

0:09:56.000,0:09:58.000
Esa é a razón pola que Shakespeare introduciu todo ese contido en Hamlet.

0:09:59.000,0:10:01.000
Xa sabedes, Ofelia voltándose tola e a obra dentro da obra,

0:10:01.000,0:10:02.000
e a calavera de Yorick e os escavadores de tumbas.

0:10:03.000,0:10:06.000
Iso ten o obxectivo de retrasar -- ata que no Acto 5 pode matalo.

0:10:06.000,0:10:11.000
Ocorre o mesmo no caso de Chopin. Está a piques chegar a Mi,

0:10:11.000,0:10:13.000
e di, "Ups, mellor retroceder e comezar de novo."

0:10:13.000,0:10:16.000
E faino de novo.

0:10:17.000,0:10:20.000
E entón excítase -- iso é excitación,

0:10:20.000,0:10:21.000
non tedes que preocuparvos por iso.

0:10:22.000,0:10:24.000
Chega a Fa sostido e finalmente baixa a Mi,

0:10:24.000,0:10:27.000
pero é o acorde equivocado. Porque o acorde que está a buscar

0:10:28.000,0:10:31.000
é este, e entón fai...

0:10:31.000,0:10:35.000
ben, chamámolo unha cadencia enganosa, porque nos engana.

0:10:36.000,0:10:38.000
Sempre lles digo aos meus estudantes, "Se tedes unha cadencia enganosa

0:10:38.000,0:10:40.000
asegurádevos de elevar as vosas cellas, de xeito que todo o mundo o saiba."

0:10:40.000,0:10:43.000
(Sorrisos)

0:10:43.000,0:10:46.000
(Aplauso)

0:10:47.000,0:10:49.000
Ben. Entón ven un Mi, pero é o acorde trabucado.

0:10:49.000,0:10:52.000
Agora, tenta un Mi de novo. Ese acorde non funciona.

0:10:52.000,0:10:55.000
Agora, proba de novo Mi. Ese acorde non funciona.

0:10:55.000,0:10:57.000
Agora, ténta Mi de novo, e non funciona.

0:10:58.000,0:11:01.000
E entón finalmente...

0:11:01.000,0:11:05.000
Había un cabaleiro la fila de adiante, que dixo, "Mmm."

0:11:06.000,0:11:08.000
É o mesmo xesto que fai cando chega a casa

0:11:08.000,0:11:11.000
despois dun longo día, desconecta a chave no coche e di,

0:11:12.000,0:11:15.000
"Aah, estou na casa." Porque todos sabemos onde está a casa.

0:11:15.000,0:11:18.000
Así que esta é unha peza que ven dende lonxe ata a casa.

0:11:18.000,0:11:20.000
E vouna tocar completa

0:11:20.000,0:11:23.000
e vós ides seguila. Si, Do, Si, Do, Si, Do, Si --

0:11:23.000,0:11:25.000
e baixa a La, baixa a Sol, baixa a Fa.

0:11:25.000,0:11:27.000
E case chega a Mi, pero nese caso a obra remataría.

0:11:28.000,0:11:30.000
Entón sube de novo a Si. Excítase. Vai a Fa sostido. Vai a Mi.

0:11:30.000,0:11:32.000
É o acorde incorrecto. É o acorde incorrecto. É o acorde incorrecto.

0:11:33.000,0:11:35.000
E finalmente vai a Mi, e é casa.

0:11:35.000,0:11:38.000
E o que ides ver é tocar a unha nádega.

0:11:38.000,0:11:41.000
(Sorrisos)

0:11:41.000,0:11:43.000
Porque para min, para xuntar o Si ao Mi,

0:11:44.000,0:11:49.000
teño que parar de pensar en cada unha das notas do camiño

0:11:49.000,0:11:54.000
e comezar a pensar na longa longa liña dende Si ata Mi.

0:11:55.000,0:11:59.000
Xa entendedes, estamos en Suráfrica, e non se pode ir a Suráfrica

0:11:59.000,0:12:02.000
sen pensar en Mandela na cadea durante 27 anos.

0:12:03.000,0:12:05.000
En que estaba el a pensar? Na comida?

0:12:05.000,0:12:08.000
Non, estaba a pensar na visión para Suráfrica

0:12:09.000,0:12:10.000
e para os seres humanos. Iso é o que permaneceu --

0:12:10.000,0:12:13.000
isto é sobre a visión; é sobre a liña longa.

0:12:13.000,0:12:15.000
Como o paxaro que voa sobre un campo

0:12:15.000,0:12:19.000
e non se preocupa dos valados que sobrevoa, verdade?

0:12:19.000,0:12:22.000
Así que agora imos seguir toda a liña dende Si ata Mi.

0:12:22.000,0:12:26.000
E teño unha última solicitude, antes de tocar a peza completa.

0:12:26.000,0:12:31.000
Poderiades pensar nalguén ao que adoredes, que xa non estea?

0:12:31.000,0:12:34.000
Unha avoa querida, un amor,

0:12:35.000,0:12:38.000
alguén na vosa vida ao que queredes con todo o voso corazón,

0:12:38.000,0:12:41.000
pero que esa persoa xa non está con vós.

0:12:42.000,0:12:45.000
Traede esa persoa á vosa mente, e ao mesmo tempo

0:12:45.000,0:12:49.000
seguide toda a liña que vai de Si a Mi,

0:12:49.000,0:12:57.000
e escoitaredes o que Chopen tiña que dicir.

0:12:57.000,0:14:48.000
(Música)

0:14:48.000,0:14:55.000
(Aplauso)

0:14:55.000,0:15:00.000
Agora ben, podedes estarvos a preguntar,

0:15:00.000,0:15:06.000
podedes estarvos a preguntar por que estou a aplaudir.

0:15:06.000,0:15:08.000
Ben, fixen isto nunha escola en Boston

0:15:08.000,0:15:12.000
cuns 70 alumnos de séptimo curso -- de 12 anos.

0:15:12.000,0:15:14.000
E fixen exactamente o que fixen agora con vós, e díxenlles

0:15:14.000,0:15:15.000
e expliqueilles e todo o tema.

0:15:15.000,0:15:17.000
E ao final voltáronse tolos, a aplaudir. Estaban a aplaudir.

0:15:18.000,0:15:19.000
Eu estaba a aplaudir. Eles estaban a aplaudir.

0:15:19.000,0:15:21.000
Finalmente, dixen, "Por que estou a aplaudir?"

0:15:21.000,0:15:22.000
E un dos nenos pequenos dixo, "Porque estábamos a escoitar."

0:15:22.000,0:15:27.000
(Sorrisos)

0:15:28.000,0:15:30.000
Pensádeo. 1600 persoas, xente ocupada,

0:15:30.000,0:15:32.000
involucrados en todo tipo de cousas diferentes.

0:15:33.000,0:15:39.000
Escoitando, comprendendo e sendo emocionados por unha peza de Chopin.

0:15:39.000,0:15:40.000
Iso é algo importante.

0:15:40.000,0:15:43.000
Agora ben, estou seguro de que todos e cada un seguíchedes isto,

0:15:43.000,0:15:45.000
entendíchedelo, e emocionáchedesvos. Por suposto, non podo estar seguro.

0:15:46.000,0:15:47.000
Pero direivos o que me aconteceu.

0:15:47.000,0:15:50.000
Estaba en Irlanda durante os conflictos, fai 10 anos,

0:15:50.000,0:15:53.000
e estaba a traballar con algúns rapaces Católicos e Protestantes

0:15:53.000,0:15:57.000
en resolución de conflictos. E fixen isto con eles.

0:15:58.000,0:16:00.000
Algo arriscado, xa que eran nenos da rúa.

0:16:00.000,0:16:03.000
E un deles veu falar conmigo á mañá seguinte e dixo,

0:16:04.000,0:16:07.000
"Sabes, eu nunca na vida escoitara música clásica

0:16:07.000,0:16:08.000
mas cando tocaches esa peza de 'shopping' (NT: xogo de palabras entre 'mercar' e Chopin)

0:16:08.000,0:16:11.000
(Sorrisos)

0:16:11.000,0:16:15.000
Dixo, "o meu irmán matárono dun tiro o ano pasado e non chorei por el.

0:16:16.000,0:16:17.000
Pero a pasada noite cando tocaches a peza,

0:16:17.000,0:16:20.000
el era en quen estaba a pensar.

0:16:20.000,0:16:22.000
E notei as bágoas baixando pola miña cara.

0:16:22.000,0:16:25.000
E sabes, realmente sentinme ben a chorar polo meu irmán"

0:16:25.000,0:16:27.000
Así que me decatei nese momento

0:16:27.000,0:16:34.000
de que a música clásica é para todo o mundo. Todo o mundo.

0:16:35.000,0:16:37.000
Agora ben, como camiñaríades -- porque sabedes,

0:16:37.000,0:16:41.000
a miña profesión, a profesión da música, non o ve dese xeito.

0:16:41.000,0:16:44.000
Eles afirman que ao 3 por cento da poboación lle gusta a música clásica.

0:16:44.000,0:16:48.000
Se fósemos quen de movelo ao 4 por cento os nosos problemas estarían solucionados.

0:16:49.000,0:16:52.000
E eu digo, "Como poderiades camiñar? Como poderiades falar? Como estariades

0:16:52.000,0:16:55.000
se pensarades que ao 3 por cento da poboación lle gusta a música clásica?

0:16:56.000,0:16:58.000
Se puidésemos subilo ao 4 por cento. Como poderiades camiñar?

0:16:58.000,0:17:00.000
Como poderiades falar? Como estariades

0:17:00.000,0:17:02.000
se pensarades que todo o mundo ama a música clásica --

0:17:02.000,0:17:04.000
e simplemente ainda non o descubriron."

0:17:04.000,0:17:05.000
(Sorrisos)

0:17:05.000,0:17:07.000
Como vedes, son mundos totalmente distintos.

0:17:08.000,0:17:11.000
Eu tiven unha experiencia maravillosa. Tiña 45 anos,

0:17:11.000,0:17:16.000
levo dirixindo 20 anos, e de súpeto tiven unha iluminación.

0:17:17.000,0:17:20.000
O director dunha orquesta non fai sons.

0:17:20.000,0:17:22.000
A miña foto aparece na portada do CD --

0:17:22.000,0:17:25.000
(Sorrisos)

0:17:25.000,0:17:27.000
-- pero o director non fai ningún son.

0:17:28.000,0:17:32.000
O seu poder depende da súa habilidade para facer a outra xente poderosa.

0:17:32.000,0:17:36.000
E iso mudou todo para min. Foi algo que me mudou a vida.

0:17:37.000,0:17:38.000
A xente da miña orquesta viña a falar comigo e dicíame,

0:17:38.000,0:17:40.000
"Ben, que aconteceu?" Iso é o que aconteceu.

0:17:40.000,0:17:45.000
Decateime de que o meu traballo era facer aparecer a posibilidade noutra xente.

0:17:45.000,0:17:48.000
E por suposto, quería saber se o estaba a facer.

0:17:48.000,0:17:51.000
E sabedes como se pode averiguar? Mirándolles aos ollos.

0:17:51.000,0:17:55.000
Se os seus ollos están a brillar, estás a facelo.

0:17:56.000,0:17:57.000
Poderiades iluminar unha vila cos ollos deste home.

0:17:57.000,0:17:59.000
(Sorrisos)

0:17:59.000,0:18:01.000
Dacordo. Se os ollos están a brillar, sabes que o estás a facer.

0:18:01.000,0:18:04.000
Se os ollos non están a brillar, teste que preguntar algo.

0:18:04.000,0:18:05.000
E esta é a pregunta:

0:18:05.000,0:18:11.000
Quen estou eu a ser para que os ollos dos meus músicos non estean a brillar?

0:18:12.000,0:18:13.000
Podemos facer iso cos nosos fillos tamén.

0:18:13.000,0:18:18.000
Quen estou eu a ser para que os ollos dos meus fillos non estean a brillar?

0:18:19.000,0:18:21.000
É un mundo totalmente diferente.

0:18:21.000,0:18:26.000
Ben, estamos a piques de rematar esta semana máxica na montaña

0:18:27.000,0:18:28.000
e imos regresar ao mundo.

0:18:28.000,0:18:32.000
E digo, é axeitado que nos fagamos a pregunta:

0:18:32.000,0:18:37.000
Quenes estamos a ser en canto imos de volta ao mundo?

0:18:37.000,0:18:39.000
E sabedes, teño unha definición de éxito.

0:18:40.000,0:18:42.000
Para min é moi sinxelo. Non ten relación coa riqueza e a sona e o poder.

0:18:42.000,0:18:45.000
Ten relación con cantos ollos brillantes teño arredor de min.

0:18:46.000,0:18:49.000
Así que agora teño un último pensamento, que é

0:18:49.000,0:18:52.000
que realmente o que dicimos marca a diferencia.

0:18:52.000,0:18:54.000
As palabras que saen pola nosa boca.

0:18:54.000,0:18:58.000
Aprendín isto dunha muller que sobreviviu a Auschwitz,

0:18:58.000,0:18:59.000
unha das poucas supervivintes.

0:18:59.000,0:19:03.000
Foi a Auschwitz cando tiña 15 anos,

0:19:04.000,0:19:11.000
e o seu irmán tiña 8, e perderan aos pais.

0:19:11.000,0:19:16.000
E contoume o seguinte, dixo,

0:19:16.000,0:19:19.000
"Estabamos no tren indo cara a Auschwitz e mirei cara a abaixo

0:19:19.000,0:19:21.000
e vin que os zapatos do meu irmán non estaban.

0:19:22.000,0:19:25.000
E dixen, "Como podes ser tan parvo, que non podes manterte perto das túas cousas

0:19:25.000,0:19:26.000
polo amor de Deus?" - na forma na que unha irmá maior

0:19:26.000,0:19:30.000
pode falar a un irmán pequeno.

0:19:30.000,0:19:33.000
Desafortunadamente, foi a última cousa que lle dixo

0:19:33.000,0:19:37.000
porque nunca voltou a velo. El non sobreviviu.

0:19:37.000,0:19:39.000
Así que cando saiu de Auschwitz, fixo unha promesa.

0:19:40.000,0:19:44.000
Ela díxome. Dixo, "Saín camiñando de Auschwitz á vida

0:19:44.000,0:19:49.000
e fixen unha promesa. E a promesa foi que nunca diría nada de novo

0:19:50.000,0:19:53.000
que non puidera ficar como a última cousa que eu diga."

0:19:53.000,0:19:57.000
Podemos facelo? Non. E enganámonos a nós mesmos

0:19:58.000,0:20:05.000
e aos outros. Mais esa é unha posibilidade na que podemos vivir. Grazas

0:20:05.000,0:20:10.000
(Aplausos)

0:20:11.000,0:20:22.000
Ollos brillantes, ollos brillantes.

0:20:22.000,0:20:25.000
Grazas, grazas.

0:20:26.000,0:20:31.000
(Música)