1
00:00:01,580 --> 00:00:05,631
[Vào ngày 3/4/2016, chúng ta chứng kiến vụ
rò rỉ thông tin lớn nhất trong lịch sử.]

2
00:00:05,841 --> 00:00:08,892
[Hồ sơ Panama vạch trần việc 
những người quyền lực và giàu có]

3
00:00:08,932 --> 00:00:11,762
[đang giấu một khoản tiền lớn
trong tài khoản nước ngoài.]

4
00:00:11,828 --> 00:00:14,338
[Điều đó có ý nghĩa gì?]

5
00:00:15,312 --> 00:00:18,982
[Chúng tôi đã đề nghị Robert Palmer 
của tổ chức Global Witness giải trình.]

6
00:00:20,852 --> 00:00:25,804
Tuần này, đã có một dòng chảy mạnh
mẽ, rối ren và xoay quanh những

7
00:00:25,828 --> 00:00:29,124
câu chuyện phát ra từ 
sự rò rỉ của 11 triệu tài liệu

8
00:00:29,148 --> 00:00:33,572
từ một công ty luật ở nước Panama 
gọi là Mosack Fonseca.

9
00:00:33,596 --> 00:00:39,378
Việc phát tán các văn bản từ Panama 
vén tấm màn che một phần rất nhỏ

10
00:00:39,402 --> 00:00:41,640
của thế giới ngầm ngoài khơi
bí ẩn.

11
00:00:41,664 --> 00:00:46,972
Ta cũng hiểu được cách các 
khách hàng, ngân hàng hay luật sư

12
00:00:46,996 --> 00:00:49,024
tìm đến các công ty như Mossack Fonseca

13
00:00:49,048 --> 00:00:51,349
và yêu cầu: "OK, chúng tôi muốn
một công ty ma,

14
00:00:51,349 --> 00:00:52,971
bạn có thể làm được không?"

15
00:00:52,995 --> 00:00:54,805
Bạn thực sự có thể xem các emails,

16
00:00:54,829 --> 00:00:56,792
các tin nhắn trao đổi,

17
00:00:56,816 --> 00:00:59,891
và có thể nhìn thấy cơ chế làm việc
của quá trình này,

18
00:00:59,915 --> 00:01:01,316
cách thức nó hoạt động.

19
00:01:01,340 --> 00:01:05,393
Dĩ nhiên, điều này đã 
có nhiều hậu quả ngay lập tức.

20
00:01:05,417 --> 00:01:08,018
Thủ tướng nước Iceland đã từ chức.

21
00:01:08,042 --> 00:01:09,617
Chúng tôi cũng có thông tin rằng

22
00:01:09,617 --> 00:01:14,324
một đồng minh của Bashar Al-Assad, 
một nhà độc tài tàn bạo ở Syria,

23
00:01:14,348 --> 00:01:16,903
cũng có các công ty ma này.

24
00:01:16,927 --> 00:01:22,156
Gần đây, có một vài cáo buộc về 
dấu vết khối lượng 2 tỷ USD

25
00:01:22,180 --> 00:01:26,083
dẫn đến Tổng thống Nga, 
Vladimir Putin

26
00:01:26,107 --> 00:01:28,568
thông qua người bạn chí cốt của ông,

27
00:01:28,592 --> 00:01:30,820
người đồng thời là 
nghệ sĩ Cello hàng đầu.

28
00:01:30,844 --> 00:01:33,444
Và sẽ có rất nhiều 
nhà tài phiệt ngoài kia

29
00:01:33,468 --> 00:01:37,786
và một số sẽ nơm nớp lo sợ 
về những bộ thông tin tiếp theo

30
00:01:37,810 --> 00:01:40,363
và tài liệu cơ mật sắp tới.

31
00:01:40,387 --> 00:01:44,573
Điều này giống như cốt truyện
của một bộ phim gián điệp

32
00:01:44,597 --> 00:01:46,260
hay tiểu thuyết John Grisham vậy.

33
00:01:46,284 --> 00:01:50,300
Nó rất là xa vời với tôi, bạn
và những thường dân khác.

34
00:01:50,324 --> 00:01:52,832
Tại sao ta lại nên quan tâm đến
sự kiện này?

35
00:01:52,856 --> 00:01:57,099
Sự thật là nếu những 
cá nhân giàu có và quyền lực ấy

36
00:01:57,123 --> 00:01:59,777
có thể giữ tiền của họ ở những
thiên đường thuế

37
00:01:59,801 --> 00:02:02,288
và không nộp các khoản thuế
đáng ra họ phải nộp,

38
00:02:02,312 --> 00:02:06,406
nó đồng nghĩa là sẽ có ít ngân sách
hơn cho các dịch vụ công quan trọng

39
00:02:06,430 --> 00:02:09,783
như y tế, giáo dục, đường xá.

40
00:02:09,807 --> 00:02:12,128
Và chúng ảnh hưởng tới tất cả chúng ta.

41
00:02:12,152 --> 00:02:14,868
Bây giờ, ở tổ chức của tôi --
Globle Witness,

42
00:02:14,892 --> 00:02:18,954
sự phơi bày này thật là phi thường.

43
00:02:18,978 --> 00:02:23,466
Các phương tiện truyền thông 
và các nhà lãnh đạo chính trị

44
00:02:23,490 --> 00:02:28,145
đang bàn về cách cá nhân
dùng các tài khoản bí mật nước ngoài

45
00:02:28,169 --> 00:02:30,564
che dấu và ngụy trang tài sản của mình--

46
00:02:30,588 --> 00:02:35,372
vấn đề mà chúng tôi đã lên tiếng
và phanh phui suốt thập kỷ qua.

47
00:02:35,396 --> 00:02:40,031
Tôi nghĩ chắc rất nhiều người sẽ thất 
vọng và bổi rối bởi thế giới này,

48
00:02:40,055 --> 00:02:44,520
và khó hiểu về cách mà
thế giới ngầm bên ngoài hoạt động.

49
00:02:44,544 --> 00:02:47,376
Tôi thích ví nó như một con búp bê Nga.

50
00:02:47,400 --> 00:02:50,859
Bạn có một công ty ẩn 
bên trong một công ty khác,

51
00:02:50,883 --> 00:02:52,994
bên trong một công ty khác nữa,

52
00:02:53,018 --> 00:02:57,429
với mục đích là che đậy và làm cho nó 
hầu như là không thể để lần ra

53
00:02:57,453 --> 00:02:59,680
thân phận thật sự của 
người đằng sau chúng.

54
00:02:59,704 --> 00:03:02,617
Và rất khó cho những cơ quan 
thi hành pháp luật

55
00:03:02,641 --> 00:03:05,604
hay cơ quan thuế, các nhà báo,
các tổ chức xã hội

56
00:03:05,628 --> 00:03:07,890
hiểu rõ việc đang diễn ra.

57
00:03:08,318 --> 00:03:09,755
Nhưng điều này cũng hay ho

58
00:03:09,779 --> 00:03:12,986
là có rất ít thông tin về vấn nạn này
ở Hoa Kì.

59
00:03:13,010 --> 00:03:16,773
Phải chăng là vì những người Mỹ nổi tiếng

60
00:03:16,797 --> 00:03:21,335
chưa bị nêu tên trong sự kiện,
trong vụ bê bối lần này?

61
00:03:21,359 --> 00:03:25,294
Không phải là vì
các nhà tài phiệt Mỹ

62
00:03:25,318 --> 00:03:28,128
không cố gắng che dấu
tài sản của mình bên ngoài.

63
00:03:28,152 --> 00:03:31,974
Chỉ là bởi đây là cách mà
thiên đường thuế hoạt động,

64
00:03:31,998 --> 00:03:35,488
Mossack Fonseca có rất ít khách hàng Mỹ.

65
00:03:35,512 --> 00:03:38,768
Tôi nghĩ nếu ta thấy sự rò rỉ này
phát ra từ Vùng đảo Cayman,

66
00:03:38,792 --> 00:03:42,443
hay thậm chí từ Delaware,
Wyoming hay Nevada,

67
00:03:42,467 --> 00:03:48,259
bạn sẽ thấy vô số trường hợp và ví dụ
dẫn đến người Mỹ.

68
00:03:48,283 --> 00:03:54,201
Sự thật là trong số các bang của Mỹ,
bạn chỉ cần ít thông tin,

69
00:03:54,225 --> 00:03:58,399
cung cấp ít thông tin hơn cả 
thông tin để làm thẻ thư viện

70
00:03:58,423 --> 00:04:01,216
là bạn đã có một công ty.

71
00:04:01,240 --> 00:04:07,022
Loại bí mật đó ở nước Mỹ đã cho
phép nhân vụ ở các trường học

72
00:04:07,046 --> 00:04:08,952
chặt chém học sinh rất nhiều.

73
00:04:08,976 --> 00:04:13,872
Nó cho phép những kẻ lừa đảo hút máu 
các nhà đầu tư còn non nớt.

74
00:04:14,452 --> 00:04:18,142
Nó là một chuỗi hành động 
ảnh hưởng đến toàn chúng ta.

75
00:04:18,166 --> 00:04:20,037
Tại Global Witness,

76
00:04:20,061 --> 00:04:23,322
chúng tôi muốn thấy điều này 
diễn ra trong thực tế.

77
00:04:23,346 --> 00:04:25,759
Nó thực sự diễn ra như thế nào?

78
00:04:25,783 --> 00:04:30,308
Vì thế chúng tôi đã gửi một điều tra viên


79
00:04:30,308 --> 00:04:33,219
làm gián điệp tới 13 hãng luật 
ở Manhattan.

80
00:04:33,763 --> 00:04:37,537
Anh ta giả làm như một 
thủ tướng châu Phi

81
00:04:37,561 --> 00:04:41,688
có nhu cầu chuyển quỹ đen tới Mỹ

82
00:04:41,712 --> 00:04:44,851
để mua nhà, du thuyền, máy bay phản lực.

83
00:04:45,288 --> 00:04:50,349
Và điều bất ngờ là hầu hết họ, 
trừ duy nhất một hãng ra

84
00:04:50,373 --> 00:04:54,966
đã đề xuất điều tra viên của chúng tôi

85
00:04:54,990 --> 00:04:56,954
những cách thức để 
di chuyển quỹ đen này.

86
00:04:56,978 --> 00:04:58,790
Đây là tất cả các cuộc họp sơ bộ,

87
00:04:58,814 --> 00:05:01,286
và không ai 
coi chúng tôi là khách hàng,

88
00:05:01,286 --> 00:05:03,399
và dĩ nhiên là không tiền, không bạn,

89
00:05:03,423 --> 00:05:06,881
nhưng nó cho thấy trở ngại của
hệ thống này.

90
00:05:06,905 --> 00:05:08,824
Nó cũng quan trọng

91
00:05:08,848 --> 00:05:12,214
khi ta thôi nghĩ toàn bộ đều là
vấn đề cá nhân.

92
00:05:12,238 --> 00:05:14,451
Đây không chỉ là về một cá nhân
luật sư,

93
00:05:14,475 --> 00:05:18,329
người gặp gỡ gián điệp của chúng tôi
và đưa ra đề xuất.

94
00:05:18,353 --> 00:05:21,208
Cũng không là về một 
chính trị gia cấp cao cụ thể

95
00:05:21,232 --> 00:05:22,861
người bị khơi ra trong vụ bê bối.

96
00:05:22,885 --> 00:05:25,941
Đây là về cách một hệ thống hoạt động,

97
00:05:25,965 --> 00:05:31,908
mà dung túng sự tham nhũng, trốn 
thuế, nghèo nàn và mất cân bằng.

98
00:05:31,932 --> 00:05:33,747
Để giải quyết vấn nạn này,

99
00:05:33,771 --> 00:05:35,442
chúng ta cần thay đổi luật chơi.

100
00:05:35,466 --> 00:05:37,988
Ta cần thay đổi quy tắc của trò chơi

101
00:05:38,012 --> 00:05:40,004
để làm quá trình này khó khăn hơn.

102
00:05:40,028 --> 00:05:42,972
Nó có thể khá là u ám và mờ mịt,

103
00:05:42,996 --> 00:05:44,917
như ta không thể làm được gì,

104
00:05:44,941 --> 00:05:46,571
như chẳng có gì thay đổi,

105
00:05:46,595 --> 00:05:49,931
và như thể các tài phiệt quyền lực
vẫn còn tồn tại.

106
00:05:49,955 --> 00:05:52,402
Nhưng tự nhiên là một người
lạc quan,

107
00:05:52,426 --> 00:05:55,904
tôi cho rằng chúng tôi 
đang bắt đầu tạo ra sự thay đổi.

108
00:05:55,928 --> 00:05:57,803
Vài năm vừa qua,

109
00:05:57,827 --> 00:06:01,495
ta đã chứng kiến một sự thúc đẩy
mạnh hơn hướng tới sự minh bạch

110
00:06:01,519 --> 00:06:03,353
khi nói tới quyền sở hữu công ty.

111
00:06:03,755 --> 00:06:06,092
Nó đã được đề cập ở
buổi nghị sự chính trị

112
00:06:06,116 --> 00:06:08,610
bởi thủ tướng Anh -- David Cameron

113
00:06:08,634 --> 00:06:13,394
tại Hội nghị Thượng đỉnh G8 
tổ chức ở Bắc Ireland năm 2013.

114
00:06:13,872 --> 00:06:18,222
Và từ đó, liên minh châu Âu đang tạo ra

115
00:06:18,246 --> 00:06:20,403
những trung tâm đăng ký 
cấp quốc gia

116
00:06:20,427 --> 00:06:23,834
cho những chủ thực sự sở hữu và 
điều hành công ty khắp Châu Âu .

117
00:06:23,858 --> 00:06:28,537
Một trong những điều đáng buồn là,
Hoa Kì đang bị tụt lại phía sau.

118
00:06:28,958 --> 00:06:31,658
Đã có một luật ban hành của hai Đảng
được giới thiệu

119
00:06:31,682 --> 00:06:33,585
trong Hạ viện và Thượng viện,

120
00:06:33,609 --> 00:06:36,766
nhưng nó chẳng có hiệu quả nhiều
như chúng ta trông đợi.

121
00:06:36,790 --> 00:06:39,877
Vì thể chúng tôi thực mong là 
sự rò rỉ của Hồ sơ Panama,

122
00:06:39,901 --> 00:06:43,695
với cái nhìn rõ hơn về thiên đường thuế,

123
00:06:43,719 --> 00:06:48,771
sẽ đóng vai trò vạch trần trong 
Hoa Kì và khắp thế giới.

124
00:06:48,795 --> 00:06:53,585
Đối với chúng tôi tại Global Witness, 
đây là thời điểm để thay đổi.

125
00:06:53,950 --> 00:06:57,698
Chúng tôi cần sự tức giận của
thường dân

126
00:06:57,722 --> 00:07:00,975
về việc những người che dấu 
danh tính của họ

127
00:07:00,999 --> 00:07:02,912
đằng sau các công ty ma.

128
00:07:02,936 --> 00:07:06,523
Chúng tôi cần những nhà lãnh đạo kinh tế 
lên tiếng --

129
00:07:06,547 --> 00:07:09,831
"Bí mật như thế này là
gây bất lợi cho kinh tế."

130
00:07:09,855 --> 00:07:14,235
Chúng tôi cần những nhà
cầm quyền chính trị nhận ra vấn đề,

131
00:07:14,259 --> 00:07:19,266
và cam đoan thay đổi luật lệ
để phanh phui bí mật này.

132
00:07:19,639 --> 00:07:22,918
Cùng nhau, ta có thể 
chuỗi hoạt động ngầm này

133
00:07:22,918 --> 00:07:25,975
mà đang tạo cơ hội cho sự trốn thuế,

134
00:07:26,016 --> 00:07:28,796
tham nhũng và rửa tiền để phồn vinh hơn.