1
00:00:01,580 --> 00:00:05,261
[Στις 3 Απριλίου 2016 είδαμε τη μεγαλύτερη
διαρροή δεδομένων στην ιστορία.]

2
00:00:06,061 --> 00:00:09,102
[Τα Panama Papers αποκάλυψαν
πλούσιους και ισχυρούς ανθρώπους]

3
00:00:09,102 --> 00:00:11,852
[με υπέρογκα ποσά κρυμμένα
σε υπεράκτιους λογαριασμούς.]

4
00:00:11,852 --> 00:00:14,338
[Τι σημαίνει αυτό;]

5
00:00:15,312 --> 00:00:18,882
[Καλέσαμε τον Ρόμπερτ Πάλμερ
του Global Witness να μας εξηγήσει.]

6
00:00:20,852 --> 00:00:25,804
Αυτή την εβδομάδα υπήρξε μια σωρεία
κι ένας καταιγισμός σεναρίων

7
00:00:25,804 --> 00:00:29,100
που προέκυψαν από τη διαρροή
11 εκατομμυρίων εγγράφων

8
00:00:29,100 --> 00:00:33,374
από μια νομική εταιρεία με έδρα τον Παναμά
με την επωνυμία Mossack Fonsecka.

9
00:00:33,596 --> 00:00:39,378
Η δημοσιοποίηση αυτών των εγγράφων από 
τον Παναμά αποκαλύπτει ένα μικρό τμήμα

10
00:00:39,378 --> 00:00:41,706
του μυστικοπαθούς υπεράκτιου κόσμου.

11
00:00:41,706 --> 00:00:46,866
Αποκτούμε μια εικόνα για το πώς πελάτες,
τράπεζες και δικηγόροι

12
00:00:46,866 --> 00:00:49,054
πηγαίνουν σε εταιρείες 
όπως η Mossack Fonseca

13
00:00:49,054 --> 00:00:51,555
και λένε, «Εντάξει, θέλουμε 
μια ανώνυμη εταιρεία,

14
00:00:51,559 --> 00:00:53,001
μπορείτε να μας δώσετε μία;»

15
00:00:53,001 --> 00:00:55,265
Έτσι μπορείτε να δείτε
τα ηλεκτρονικά μηνύματα,

16
00:00:55,265 --> 00:00:56,792
τις ανταλλαγές μηνυμάτων,

17
00:00:56,792 --> 00:00:59,867
πώς δουλεύει αυτός ο μηχανισμός,

18
00:00:59,867 --> 00:01:01,268
τον τρόπο λειτουργίας της.

19
00:01:01,268 --> 00:01:05,321
Τώρα, αυτό έχει ήδη αρχίσει να επιφέρει
αρκετά άμεσες συνέπειες.

20
00:01:05,321 --> 00:01:07,922
Ο Πρωθυπουργός της Ισλανδίας παραιτήθηκε.

21
00:01:07,922 --> 00:01:09,237
Επίσης λάβαμε την είδηση

22
00:01:09,237 --> 00:01:14,280
ότι ένας σύμμαχος του βάρβαρου
Σύριου δικτάτορα Μπάσαρ Αλ-Ασάντ

23
00:01:14,280 --> 00:01:16,925
κατέχει επίσης υπεράκτιες εταιρείες.

24
00:01:16,927 --> 00:01:22,156
Έγιναν ισχυρισμοί για χρηματικό ίχνος
2 δισεκατομμυρίων δολαρίων

25
00:01:22,156 --> 00:01:26,059
που οδηγεί στον Πρόεδρο της Ρωσίας
Βλαντιμίρ Πούτιν

26
00:01:26,059 --> 00:01:28,502
μέσω ενός στενού παιδικού του φίλου,

27
00:01:28,502 --> 00:01:30,870
ο οποίος τυγχάνει να είναι 
κορυφαίος τσελίστας.

28
00:01:30,870 --> 00:01:33,444
Και θα είναι πολλοί οι εύποροι εκεί έξω

29
00:01:33,444 --> 00:01:37,762
και άλλοι οι οποίοι θα νιώθουν νευρικότητα
για το επόμενο πακέτο ιστοριών

30
00:01:37,762 --> 00:01:40,395
και το επόμενο πακέτο εγγράφων 
που θα διαρρεύσουν.

31
00:01:40,395 --> 00:01:44,573
Τώρα, αυτό φαντάζει σαν την πλοκή
ενός θρίλερ κατασκοπίας

32
00:01:44,573 --> 00:01:46,286
ή σαν μυθιστόρημα του Τζον Γκρίσαμ.

33
00:01:46,286 --> 00:01:50,300
Φαίνεται κάτι πολύ μακρινό από εσάς,
εμένα, τους συνηθισμένους ανθρώπους.

34
00:01:50,300 --> 00:01:52,448
Γιατί να νοιαστούμε γι' αυτό;

35
00:01:52,856 --> 00:01:57,099
Η αλήθεια είναι 
πως αν οι πλούσιοι και ισχυροί

36
00:01:57,099 --> 00:01:59,753
μπορούν να διατηρούν 
τα χρήματα τους υπεράκτια

37
00:01:59,753 --> 00:02:02,320
και να μην πληρώνουν τους φόρους 
που τους αναλογούν,

38
00:02:02,320 --> 00:02:06,406
σημαίνει ότι υπάρχουν λιγότερα χρήματα
για τις απαραίτητες δημόσιες παροχές

39
00:02:06,406 --> 00:02:09,759
όπως η περίθαλψη, η εκπαίδευση, οι δρόμοι.

40
00:02:09,759 --> 00:02:12,080
Κι αυτό μας επηρεάζει όλους.

41
00:02:12,176 --> 00:02:14,892
Τώρα, για την οργάνωσή μου Global Witness,

42
00:02:14,892 --> 00:02:18,954
η αποκάλυψη αυτή υπήρξε πρωτοφανής.

43
00:02:18,954 --> 00:02:24,172
Ακούμε τα ΜΜΕ και τους πολιτικούς ηγέτες
σε όλον τον κόσμο να λένε

44
00:02:24,172 --> 00:02:28,097
πώς ο καθένας μπορεί να εκμεταλλευτεί
τη μυστικότητα των υπεράκτιων εταιρειών

45
00:02:28,097 --> 00:02:30,622
ώστε να κρύψει
και να μεταμφιέσει τα κεφάλαια του -

46
00:02:30,622 --> 00:02:35,300
κάτι για το οποίο εμείς συζητούμε
και αποκαλύπτουμε εδώ και μια δεκαετία.

47
00:02:35,396 --> 00:02:40,031
Τώρα, νομίζω ότι πολλοί άνθρωποι θεωρούν
όλο αυτό τον κόσμο περίπλοκο και δυσνόητο,

48
00:02:40,031 --> 00:02:44,496
και δυσκολεύονται να καταλάβουν τον τρόπο
λειτουργίας αυτού του υπεράκτιου κόσμου.

49
00:02:44,496 --> 00:02:47,328
Προτιμώ να το φαντάζομαι
σαν μια ρώσικη κούκλα.

50
00:02:47,328 --> 00:02:50,857
Έτσι μπορείς να έχεις μία εταιρεία
μέσα σε μία άλλη εταιρεία,

51
00:02:50,857 --> 00:02:52,968
που είναι μέσα σε μία άλλη εταιρεία,

52
00:02:52,968 --> 00:02:57,379
καθιστώντας σχεδόν αδύνατο
το να γίνει πραγματικά αντιληπτό

53
00:02:57,379 --> 00:02:59,676
ποιος βρίσκεται πίσω από αυτές τις δομές.

54
00:02:59,676 --> 00:03:02,589
Μπορεί να είναι πολύ δύσκολο
για τις υπηρεσίες του νόμου

55
00:03:02,589 --> 00:03:05,592
ή τις φορολογικές υπηρεσίες,
τους δημοσιογράφους, τους πολίτες

56
00:03:05,592 --> 00:03:08,044
να αντιληφθούν τι πραγματικά συμβαίνει.

57
00:03:08,342 --> 00:03:09,779
Επίσης βρίσκω ενδιαφέρον

58
00:03:09,779 --> 00:03:12,986
ότι υπήρξε μικρότερη κάλυψη 
του θέματος στις Ηνωμένες Πολιτείες.

59
00:03:12,986 --> 00:03:16,749
Κι αυτό ίσως οφείλεται στο ότι
κάποια επιφανή άτομα από τις ΗΠΑ

60
00:03:16,749 --> 00:03:21,319
απλώς δεν έχουν σκιαγραφηθεί σ' αυτήν
την αποκάλυψη, σ' αυτό το σκάνδαλο.

61
00:03:21,319 --> 00:03:25,294
Βέβαια, αυτό δεν σημαίνει
ότι δεν υπάρχουν πλούσιοι Αμερικάνοι

62
00:03:25,294 --> 00:03:28,104
οι οποίοι συσσωρεύουν
τα κεφάλαια τους σε υπεράκτιες.

63
00:03:28,104 --> 00:03:31,926
Οφείλεται απλώς στον τρόπο
λειτουργίας των υπεράκτιων

64
00:03:31,926 --> 00:03:35,246
που η Mossack Fonseca έχει
λιγότερους Αμερικανούς πελάτες.

65
00:03:35,512 --> 00:03:38,768
Νομίζω πως αν δούμε τις διαρροές
από τα Νησιά Κέιμαν

66
00:03:38,768 --> 00:03:42,419
ή ακόμη και από το Ντέλαγουερ,
το Ουαϊόμινγκ ή τη Νεβάδα,

67
00:03:42,419 --> 00:03:47,931
θα βλέπατε πολλές περισσότερες περιπτώσεις
και παραδείγματα σύνδεσης με Αμερικάνους.

68
00:03:48,283 --> 00:03:54,201
Πράγματι, σε ορισμένες πολιτείες των ΗΠΑ
απαιτούνται λιγότερα στοιχεία,

69
00:03:54,201 --> 00:03:58,375
απαιτείται να δηλώσετε λιγότερα στοιχεία
για την ίδρυση μιας εταιρείας

70
00:03:58,375 --> 00:04:01,248
απ' ό,τι για να πάρετε κάρτα βιβλιοθήκης.

71
00:04:01,248 --> 00:04:05,206
Αυτό το είδος μυστικότητας
στην Αμερική έχει επιτρέψει

72
00:04:05,206 --> 00:04:08,952
σε εργαζόμενους σχολικών περιφερειών
να εξαπατήσουν σχολιαρόπαιδα.

73
00:04:08,952 --> 00:04:14,028
Έχει επιτρέψει στους απατεώνες
να εξαπατήσουν ευάλωτους επενδυτές.

74
00:04:14,452 --> 00:04:17,992
Αυτό είναι το είδος της συμπεριφοράς
που μας επηρεάζει όλους.

75
00:04:18,166 --> 00:04:20,037
Τώρα, στην Global Witness,

76
00:04:20,037 --> 00:04:23,358
θελήσαμε να δούμε πώς 
θα φαινόταν αυτό και στην πράξη.

77
00:04:23,358 --> 00:04:25,759
Πώς λειτουργεί πραγματικά;

78
00:04:25,759 --> 00:04:26,934
Έτσι αυτό που κάναμε

79
00:04:26,934 --> 00:04:33,301
ήταν να στείλουμε έναν μυστικό ερευνητή
σε 13 δικηγορικές εταιρείες του Μανχάταν.

80
00:04:33,763 --> 00:04:37,537
Ο ερευνητής μας παρουσιάστηκε
σαν Αφρικανός υπουργός

81
00:04:37,537 --> 00:04:41,664
που ήθελε να μεταφέρει ύποπτα κεφάλαια
εντός των Ηνωμένων Πολιτειών

82
00:04:41,664 --> 00:04:44,933
για να αγοράσει ένα σπίτι,
ένα σκάφος, ένα τζετ κτλ.

83
00:04:45,288 --> 00:04:49,803
Αυτό που ήταν πράγματι σοκαριστικό
ήταν πώς όλοι αυτοί οι δικηγόροι,

84
00:04:49,803 --> 00:04:54,816
εκτός από έναν, παρουσίασαν
στον ερευνητή μας προτάσεις

85
00:04:54,816 --> 00:04:56,980
για το πώς να μεταφέρει
τα ύποπτα κεφάλαια.

86
00:04:56,980 --> 00:04:58,814
Αυτές ήταν προκαταρκτικές συναντήσεις,

87
00:04:58,814 --> 00:05:01,346
κανείς από τους δικηγόρους
δεν μας ανέλαβε ως πελάτες

88
00:05:01,346 --> 00:05:03,449
και φυσικά δεν υπήρξε χρηματική συναλλαγή,

89
00:05:03,449 --> 00:05:06,911
ωστόσο φαίνεται πραγματικά
το πρόβλημα με το σύστημα.

90
00:05:06,911 --> 00:05:08,824
Επίσης είναι σημαντικό

91
00:05:08,824 --> 00:05:12,190
να μην το θεωρήσουμε
ως μεμονωμένη περίπτωση.

92
00:05:12,262 --> 00:05:14,475
Αυτό δεν αφορά μόνο
έναν συγκεκριμένο δικηγόρο

93
00:05:14,475 --> 00:05:18,179
που μίλησε με τον μυστικό μας
ερευνητή και παρουσίασε προτάσεις.

94
00:05:18,353 --> 00:05:21,208
Δεν αφορά μόνο έναν συγκεκριμένο πολιτικό

95
00:05:21,208 --> 00:05:22,927
ο οποίος μπλέχτηκε σε σκάνδαλο.

96
00:05:22,927 --> 00:05:25,941
Αφορά τον τρόπο που δουλεύει ένα σύστημα,

97
00:05:25,941 --> 00:05:31,924
που παγιώνει τη διαφθορά, τη φοροδιαφυγή, 
τη φτώχεια και την αστάθεια.

98
00:05:31,932 --> 00:05:33,747
Προκειμένου ν' αντιμετωπιστεί αυτό,

99
00:05:33,747 --> 00:05:35,508
πρέπει ν' αλλάξουμε το παιχνίδι.

100
00:05:35,508 --> 00:05:37,942
Πρέπει να αλλάξουμε 
τους κανόνες του παιχνιδιού

101
00:05:37,942 --> 00:05:40,044
για να γίνει αυτή
η συμπεριφορά δυσκολότερη.

102
00:05:40,044 --> 00:05:42,966
Αυτό ίσως φανεί απαισιόδοξο και δυσοίωνο,

103
00:05:42,966 --> 00:05:44,901
σαν να μην μπορούμε να κάνουμε τίποτα,

104
00:05:44,901 --> 00:05:46,611
σαν να μην άλλαξε ποτέ τίποτα,

105
00:05:46,611 --> 00:05:49,931
λες και θα υπάρχουν πάντα
πλούσιοι και ισχυροί.

106
00:05:49,931 --> 00:05:52,378
Αλλά ως ένας φύσει αισιόδοξος,

107
00:05:52,378 --> 00:05:55,856
διαβλέπω πράγματι ότι αρχίζουμε
να έχουμε κάποια αλλαγή.

108
00:05:55,928 --> 00:05:57,803
Την τελευταία διετία,

109
00:05:57,803 --> 00:06:01,471
είδαμε μια πραγματική πίεση
για μεγαλύτερη διαφάνεια

110
00:06:01,471 --> 00:06:03,445
όσον αφορά την ιδιοκτησία εταιρειών.

111
00:06:03,755 --> 00:06:06,092
Το θέμα αυτό τέθηκε στην πολιτική ατζέντα

112
00:06:06,092 --> 00:06:08,926
από τον Βρετανό Πρωθυπουργό
Ντέιβιντ Κάμερον

113
00:06:08,926 --> 00:06:13,440
κατά τη μεγάλη Σύνοδο των G8
που διεξήχθη στη Βόρεια Ιρλανδία το 2013.

114
00:06:13,872 --> 00:06:18,222
Και από τότε, η Ευρωπαϊκή Ένωση
θα δημιουργεί

115
00:06:18,222 --> 00:06:20,379
κεντρικά μητρώα σε εθνικό επίπεδο

116
00:06:20,379 --> 00:06:23,786
όσων πραγματικά κατέχουν και διοικούν 
εταιρείες σε όλη την Ευρώπη.

117
00:06:23,786 --> 00:06:28,565
Κάτι που προξενεί λύπη είναι το γεγονός
ότι οι ΗΠΑ μένουν πραγματικά πίσω.

118
00:06:28,958 --> 00:06:31,652
Υπάρχει δικομματική νομοθεσία
η οποία έχει παρουσιαστεί

119
00:06:31,652 --> 00:06:33,585
ενώπιον της Βουλής και της Γερουσίας,

120
00:06:33,585 --> 00:06:36,742
ωστόσο δεν παρουσιάζει τόση πρόοδο
όση θα θέλαμε να δούμε.

121
00:06:36,814 --> 00:06:39,901
Θα θέλαμε πραγματικά να δούμε
τις διαρροές του Παναμά,

122
00:06:39,901 --> 00:06:43,695
αυτή την τεράστια κλεφτή ματιά 
στον υπεράκτιο κόσμο,

123
00:06:43,695 --> 00:06:48,607
να χρησιμοποιηθούν σαν ένας τρόπος
ανοίγματος στις ΗΠΑ και σ' όλον τον κόσμο.

124
00:06:48,795 --> 00:06:53,655
Για εμάς στην Global Witness,
αυτή αποτελεί μια στιγμή για αλλαγή.

125
00:06:53,950 --> 00:06:57,698
Χρειαζόμαστε οι απλοί άνθρωποι
να εξοργίζονται

126
00:06:57,698 --> 00:07:00,951
με τον τρόπο που κάποια άτομα
μπορούν να κρύψουν την ταυτότητα τους

127
00:07:00,951 --> 00:07:02,934
πίσω από μυστικές εταιρείες.

128
00:07:02,934 --> 00:07:06,521
Χρειαζόμαστε οι επιχειρηματικοί ηγέτες
να ορθώσουν ανάστημα και να πουν:

129
00:07:06,521 --> 00:07:09,805
«Η μυστικότητα αυτού του είδους
δεν ωφελεί τις επιχειρήσεις».

130
00:07:09,805 --> 00:07:14,065
Χρειαζόμαστε οι πολιτικοί ηγέτες
να αναγνωρίσουν το πρόβλημα,

131
00:07:14,065 --> 00:07:19,362
και να δεσμευθούν για την τροποποίηση 
του νόμου που θα ξετυλίξει τη μυστικότητα.

132
00:07:19,639 --> 00:07:22,918
Μαζί μπορούμε να βάλουμε
ένα τέλος στη μυστικότητα

133
00:07:22,918 --> 00:07:25,755
που επιτρέπει σήμερα στην άνθιση

134
00:07:25,755 --> 00:07:29,696
της φοροδιαφυγής, της διαφθοράς
και του ξεπλύματος χρημάτων.