0:00:12.296,0:00:15.616
Kur unë isha femijë,[br]dija që kisha superfuqi.

0:00:18.016,0:00:19.232
Është e vertet.

0:00:19.256,0:00:20.352
(Të qeshura)

0:00:20.376,0:00:23.826
Mendoja se isha e mrekullueshme[br]sepse mund te kuptoja

0:00:23.826,0:00:26.762
dhe të identifikohesha me ndjenjat[br]e njerëzve bojëkaf,

0:00:26.762,0:00:29.976
si gjyshi im, nje musliman konservator.

0:00:30.456,0:00:35.352
Gjithashtu, mund te kuptoja nënën time[br]afgane, dhe baban tim pakistan,

0:00:35.376,0:00:39.176
jo shumë fetar por të qetë, mjaft liberal.

0:00:39.776,0:00:41.392
Dhe sigurisht, mund te kuptoja

0:00:41.416,0:00:43.832
dhe të lidhem me ndjenjat e te bardhëve.

0:00:43.856,0:00:45.696
Norvegjezet e bardhë te shtetit tim.

0:00:46.776,0:00:49.352
E keni parasysh;[br]te bardhë, bojekaf, cilido--

0:00:49.376,0:00:51.192
Unë i doja të gjithë ata.

0:00:51.216,0:00:52.442
Unë i kuptoja te gjithë.

0:00:52.442,0:00:54.952
edhe pse ata shpesh nuk kuptoheshin[br]me njëri tjetrin;

0:00:54.952,0:00:56.656
ata ishin te gjithë njerëzit e mi.

0:00:56.896,0:00:59.832
Nga ana tjetër, babai im ishte[br]gjithmonë në merak.

0:00:59.856,0:01:03.192
Vazhdonte të më thoshte se edhe[br]me arsimin më të mirë,

0:01:03.216,0:01:06.392
nuk do trajtohesha drejtesisht.

0:01:06.416,0:01:09.832
Sipas tij, do vazhdoja të përballesha[br]me diskriminime.

0:01:09.856,0:01:12.672
Dhe e vetmja mënyrë për t'u pranur[br]nga të bardhët

0:01:12.696,0:01:14.872
do të ishte të bëhesha e famshme.

0:01:14.896,0:01:18.896
Tani, ai e beri kete bisedë[br]me mua kur unë isha vetëm shtatë vjeçe.

0:01:19.736,0:01:22.712
Pra kur isha shtatë vjeçe, ai më thotë,

0:01:22.736,0:01:26.112
"Vendos të hysh në sport ose muzikë".

0:01:26.136,0:01:30.592
Ai nuk dinte shumë nga sportet--[br]i bekuar qoftë--kështu ra për muzikën.

0:01:30.616,0:01:34.952
Kështu, kur isha shtatë vjeçe, mblodhi[br]gjithë lodrat e kukullat e mia,

0:01:34.976,0:01:36.576
dhe i hodhi poshtë.

0:01:37.456,0:01:41.312
Në këmbim ai më dha nje tastierë[br]të vogël Casio dhe--

0:01:41.336,0:01:42.552
(Të qeshura)

0:01:42.576,0:01:44.592
Po. Dhe kurse për kanto.

0:01:44.616,0:01:49.392
Dhe më detyroi, me pak fjalë,[br]të praktikoja për orë të tëra çdo ditë.

0:01:49.416,0:01:53.672
Shumë shpejt, bëri të shfaqesha[br]për publik gjithmonë më të madh

0:01:53.696,0:01:57.472
dhe çuditërisht, u bëra gati[br]një lloj si femijë reklamë

0:01:57.496,0:01:59.576
për multikulturalizmin norvegjez.

0:02:00.056,0:02:01.792
U ndjeva shumë krenare, sigurisht.

0:02:01.816,0:02:05.152
Sepse edhe gazetat tani

0:02:05.176,0:02:07.752
fillonin të shkruanin mirë[br]per njerëzit bojekaf,

0:02:07.776,0:02:10.936
prandaj ndieja që[br]superfuqia ime po rritej.

0:02:12.256,0:02:15.232
Kur isha 12 vjeçe,[br]duke u kthyer në shtëpi nga shkolla,

0:02:15.256,0:02:16.472
bëra një devijim të vogël

0:02:16.496,0:02:19.962
sepse doja të blija ëmbëlsirat[br]e preferuara, quhen "këmbë të kripura".

0:02:19.986,0:02:21.472
Unë i dua jasht mase.

0:02:21.496,0:02:23.592
Gjatë rrugës për në dyqan,

0:02:23.616,0:02:28.152
ishte nje burrë i bardhë,[br]tek dera hyrëse që më bllokonte rrugën.

0:02:28.176,0:02:34.112
Kështu provova të ecja rreth tij,[br]po sapo lëviza ai më ndaloi

0:02:34.136,0:02:35.936
dhe më nguli sytë,

0:02:36.896,0:02:38.832
dhe më pështyti në fytyrë, dhe më tha,

0:02:38.856,0:02:40.072
"Zhduku nga rruga ime

0:02:40.096,0:02:43.352
ti bushtër e zezë,[br]ti bushtër e vogël pakistane,

0:02:43.376,0:02:45.296
shko nga ku ke ardhur".

0:02:46.296,0:02:49.392
Unë isha tmerrësisht e tmerruar.

0:02:49.416,0:02:50.712
Ia kisha ngulur sytë.

0:02:50.736,0:02:53.656
Isha shume e frikësuar[br]të fshija pështymën nga fytyra,

0:02:54.536,0:02:56.672
edhe pse po trazohej me lotët e mi.

0:02:56.696,0:03:00.392
Më kujtohet që shikoja rreth e rrotull,[br]duke shpresuar në çdo çast tani

0:03:00.416,0:03:04.072
një i rritur do të vinte[br]dhe do të ndalonte këtë burrë.

0:03:04.096,0:03:08.416
Përkundrazi, njerëzit vazhdonin të ecnin[br]pas meje dhe pretendonin që s'më shikonin.

0:03:08.856,0:03:12.456
Isha shumë e hutuar, sepse mendoja:

0:03:13.336,0:03:16.632
"Njerëzit e mi të bardhë, ejani![br]Ku janë ata? Çfarë po ndodh?

0:03:16.656,0:03:18.836
Si mundet të mos vijnë të më shpëtojnë?"

0:03:18.866,0:03:21.712
E panevojshme për t'u thënë,[br]ëmbëlsirat nuk i bleva.

0:03:21.736,0:03:23.856
Vrapova drejt shtëpisë me sa pata fuqi.

0:03:24.736,0:03:27.326
Gjërat ishin akoma në rregull,[br]megjithatë, mendova.

0:03:27.496,0:03:30.592
Me kalimin e kohës, dhe sa më shumë[br]bëhesha e suksesshme.

0:03:30.616,0:03:34.736
filluan të më ngacmonin bile[br]dhe njerezit bojekaf.

0:03:36.186,0:03:39.512
Disa burra nga komuniteti i prindërve[br]mendonin se ishte e pa pranueshme

0:03:39.536,0:03:44.392
dhe jo e ndershme për një grua[br]të përfshihet në muzikë

0:03:44.416,0:03:46.376
dhe të jetë e pranishme nëpër media.

0:03:48.076,0:03:53.492
Shumë shpejt, nisa të sulmohesha[br]nëper koncertet e mia.

0:03:53.516,0:03:58.532
Më kujtohet një nga koncertet,[br]isha në skenë, u përkula drejt publikut

0:03:58.556,0:04:01.812
dhe gjëja e fundit që pashë[br]ishte fytyra esmere e një të riut

0:04:01.836,0:04:06.052
dhe më pas mbaj mend që një lloj kimikati[br]u vërvit në sytë e mi

0:04:06.076,0:04:09.292
dhe më kujtohet që nuk mund të shikoja[br]dhe sytë më lotonin

0:04:09.316,0:04:11.606
po megjithatë vazhdova të këndoja.

0:04:11.635,0:04:16.356
Isha pështyrë në fytyrë në rrugët e Oslos,[br]kësaj radhe nga aziatikë.

0:04:17.156,0:04:20.372
Tentuan dhe të më rrëmbenin.

0:04:20.396,0:04:22.452
Kercënimet për vdekje ishin të pafundme.

0:04:22.476,0:04:25.732
Kujtoj që një burrë mjekrosh i moshuar[br]më ndaloi në rrugë njëherë,

0:04:25.756,0:04:27.892
e më tha, "Arsyeja pse të urrej kaq shumë

0:04:27.916,0:04:29.972
është se i bën vajzat tona të mendojnë

0:04:29.996,0:04:31.556
se mund të bëjnë çfarë të duan."

0:04:33.356,0:04:36.172
Një djal më i ri më paralajmëroi[br]të kisha kujdes.

0:04:36.196,0:04:39.212
Ai tha që muzika është anti-islamike[br]dhe punë për bushtra,

0:04:39.236,0:04:41.972
nëse vazhdon, do të të përdhunojnë

0:04:41.996,0:04:46.676
stomaku jot do të të pritet[br]kështu që asnjë kurvë tjetër të lindi më.

0:04:48.356,0:04:50.052
Përsëri, isha e hutuar.

0:04:50.076,0:04:51.981
Nuk mund të kuptoja çfarë po ndodhte.

0:04:52.005,0:04:55.685
Njerëzit e mi kafe fillonin[br]të më kërcënonin--si ndodhi?

0:04:56.356,0:04:59.452
Në vënd të bashkoheshin botë, dy botët,

0:04:59.476,0:05:02.476
m'u duk sikur po bija[br]midis dy botëve të mia.

0:05:02.796,0:05:05.396
Besoj, se për mua,[br]pështyma ishte kriptonit.

0:05:07.356,0:05:09.106
Kur isha 17 vjeçe,

0:05:09.106,0:05:12.632
kërcënimet për vdekje ishin të pafunda,[br]dhe ngacmimet ishin të vazhdueshme.

0:05:12.632,0:05:15.198
Shkoi shumë keq, deri sa mamaja ime[br]më uli dhe më tha,

0:05:15.222,0:05:18.692
"S'mundemi më të të mbrojmë,[br]nuk je e sigurt këtu,

0:05:18.716,0:05:20.492
duhet të largohesh prej këtej."

0:05:20.516,0:05:25.916
Bleva një biletë vetëm vajtje për Londër,[br]bëra valixhet dhe u largova.

0:05:26.956,0:05:30.652
Zemërimi im më i madh në atë kohë[br]ishte që asnjeri nuk tha gjë.

0:05:30.676,0:05:33.036
Pata një largim publik nga Norvegjia.

0:05:33.916,0:05:37.452
Njerëzit e mi kaf, njerëzit e bardhë--[br]asnjëri tha gjë.

0:05:37.476,0:05:39.596
Asnjë tha, "Pritni, ky është gabim.

0:05:40.756,0:05:44.452
Përkraheni këtë vajzë, mbrojeni[br]këtë vajzë, sepse është një prej nesh"

0:05:44.476,0:05:46.092
Asnjë nuk e tha këtë.

0:05:46.116,0:05:49.156
Përkundrazi, u ndjeva--[br]e keni parasysh në aeroport,

0:05:49.916,0:05:52.706
tek rripi i transportit të valixheve[br]janë ato valixhet

0:05:52.706,0:05:54.052
që shkojnë rreth e rrotull,

0:05:54.076,0:05:56.572
dhe aty është gjithmonë[br]një valixhe e mbetur në fund,

0:05:56.596,0:05:59.612
atë që asnjë nuk do,[br]atë që asnjeri nuk e kërkon.

0:05:59.636,0:06:00.916
U ndieva kështu.

0:06:01.836,0:06:05.236
Kurrë nuk isha ndjerë aq e vetmuar.[br]Kur nuk isha ndjerë aq e humbur.

0:06:07.156,0:06:11.156
Kështu pasi erdha në Londër,[br]vazhdova karrierën e muzikës.

0:06:11.796,0:06:14.996
Vend i ndryshëm, po fatkeqësisht,[br]e njëjta histori.

0:06:15.636,0:06:19.172
Më kujtohet një mesazh[br]që më kishin dërguar

0:06:19.196,0:06:22.572
që thoshte se do të më vrisnin[br]dhe lumenj me gjak do të rridhnin

0:06:22.596,0:06:26.052
dhe unë do të përdhunohesha[br]shumë herë para se të vdisja.

0:06:26.076,0:06:27.492
Në këtë pikë, dua të them,

0:06:27.516,0:06:29.972
po mësohesha me mesazhe të tilla,

0:06:29.996,0:06:34.276
por çfarë ndryshoi ishte që nisën të [br]kërcënonin familjen time.

0:06:35.556,0:06:40.796
Pra edhe njëherë, bëra valixhen,[br]lashë muzikën dhe shkova në SHBA.

0:06:41.316,0:06:42.572
Mjaft.

0:06:42.596,0:06:45.212
Nuk doja të kisha të bëja më me këtë gjë.

0:06:45.236,0:06:47.892
Dhe sigurisht nuk do vdisja për diçka

0:06:47.916,0:06:50.766
që nuk ishte as ëndrra ime --[br]ishte zgjidhja e babait tim.

0:06:52.996,0:06:56.172
U ndieva pak e humbur.

0:06:56.196,0:06:57.732
U ndieva e shqyer.

0:06:57.756,0:07:00.092
Po vendosa që çfarë unë doja të bëja

0:07:00.116,0:07:03.452
ishte të kaloja vitet e ardhshme[br]të jetës time

0:07:03.476,0:07:05.132
duke mbështetur njerëzit e rinj

0:07:05.156,0:07:08.052
dhe të provoja të isha[br]afër tyre në disa mënyra,

0:07:08.076,0:07:09.772
në çfarëdo lloj mënyre mundesha.

0:07:09.796,0:07:13.052
Nisa vullnetarizmin për disa organizata

0:07:13.076,0:07:17.716
që punonin me muslimanët e rinj në Evropë.

0:07:18.876,0:07:21.892
Dhe, për habi, çfarë zbulova ishte

0:07:21.916,0:07:26.396
që shumë nga këta të rinj po vuanin[br]dhe po luftonin.

0:07:27.236,0:07:30.772
Po përballeshin me shumë probleme me[br]familjet e komunitetet e tyre

0:07:30.796,0:07:34.412
që dukeshin të interesuar më [br]shumë për nderin dhe reputacionin

0:07:34.436,0:07:37.196
se sa për lumturinë[br]dhe jetën e fëmijëve të tyre.

0:07:38.556,0:07:42.556
Nisa të ndihesha që nuk isha aq e vetmuar,[br]ndoshta nuk isha aq e çuditshme.

0:07:43.076,0:07:45.386
Ndoshta ka shumë njerëz si unë në botë.

0:07:45.386,0:07:48.292
Problemi është, që pjesa më e madhe[br]e njerëzve nuk kuptojnë

0:07:48.316,0:07:52.612
që ka shumë nga ne që jetojnë në Evropë.

0:07:52.636,0:07:55.052
që nuk janë të lirë të jenë vetvetja.

0:07:55.076,0:07:57.156
Nuk na lejohet të jemi kush jemi.

0:07:58.156,0:08:02.212
Nuk jemi të lirë të martohemi

0:08:02.236,0:08:05.096
ose të jemi në një marredhenie[br]me një njeri që zgjedhim vetë.

0:08:05.096,0:08:07.062
Nuk mund të zgjedhim as karrierën tonë.

0:08:07.062,0:08:10.652
Kjo është normale në epiqëndrën[br]muslimane të Evropës.

0:08:10.676,0:08:13.756
Edhe në shoqëritë më të lira në botë,[br]ne nuk jemi të lirë

0:08:14.436,0:08:18.332
Jetët tona, ëndrrat tona,[br]e ardhmja jonë nuk na përket neve,

0:08:18.356,0:08:21.612
I përket prindërve tanë [br]dhe komunitetit tonë.

0:08:21.636,0:08:24.716
Zbulova historira të pafunda të të rinjsh

0:08:25.676,0:08:28.571
që janë të humbura te gjithë ne,

0:08:28.595,0:08:30.581
që janë të padukshme për të gjithë ne,

0:08:30.581,0:08:33.156
po që po vuajnë dhe po vuajnë vetëm.

0:08:34.316,0:08:38.636
Fëmijët që humbim në martesa të detyruara,[br]në dhunime dhe abuzime në emër të nderit.

0:08:40.076,0:08:43.772
Përfundimisht, kuptova pas vitesh[br]që punoja me këta të rinj,

0:08:43.796,0:08:45.812
që nuk do jem më në gjëndje[br]të vazhdoj të vrapoj.

0:08:45.836,0:08:50.492
Nuk mund të kaloj gjithë jetën time[br]e frikësuar dhe duke u fshehur

0:08:50.516,0:08:52.956
e që unë duhet të bej me të vërtet diçka.

0:08:54.436,0:08:57.532
Kuptova edhe që heshtja ime, heshtja jonë,

0:08:57.556,0:08:59.876
lejon dhunë si kjo të vazhdojë.

0:09:00.796,0:09:05.292
Kështu vendosa që doja të përdorja[br]superfuqinë e fëmijërisë time

0:09:05.316,0:09:10.012
për të bërë njerëzit e anëve të ndryshme[br]të kësaj çështje të kuptojnë

0:09:10.036,0:09:15.156
çfarë është të jesh një i ri i bllokuar[br]midis familjes dhe shtetit.

0:09:15.756,0:09:19.276
Kështu fillova të bëja filma,[br]dhe fillova të tregoja këto histori.

0:09:19.676,0:09:24.092
Unë doja edhe që njerëzit të kuptojnë[br]pasojat vdekjeprurëse

0:09:24.116,0:09:26.196
e mos marrjes seriozisht të problemeve.

0:09:26.796,0:09:29.156
Filmi i parë që bëra ishte mbi Banaz-in.

0:09:29.836,0:09:33.076
Ajo ishte një 17-vjeçare kurde në Londër.

0:09:33.916,0:09:36.716
Ajo ishte vajzë e bindur,[br]bënte çfarë prindërit i thonin.

0:09:37.236,0:09:39.652
Provonte të bënte gjithçka drejt.

0:09:39.676,0:09:42.292
U martua me një djalë[br]që i zgjodhën prindërit,

0:09:42.316,0:09:45.276
edhe pse ai e rrihte[br]dhe e përdhunonte vazhdimisht.

0:09:45.316,0:09:48.646
Dhe kur ajo provoi të shkonte tek familja[br]e saj për ndihmë, ata thanë,

0:09:48.646,0:09:51.372
"Duhet të kthehesh mbrapsht[br]dhe te bëhesh nuse më e mirë."

0:09:51.396,0:09:54.212
Sepse ata nuk donin[br]një vajzë të ndarë tek dera e tyre

0:09:54.236,0:09:57.196
sepse, sigurisht, kjo do të sillte[br]turp në familje.

0:09:58.076,0:10:00.846
Ajo ishte qëlluar aq shumë[br]saqë nga veshët i dilte gjak,

0:10:01.596,0:10:06.692
dhe kur në fund u largua[br]dhe gjeti një djalë që ajo zgjodhi

0:10:06.716,0:10:08.532
dhe ra në dashuri,

0:10:08.556,0:10:10.812
komuniteti dhe familja e zbuloi

0:10:10.836,0:10:11.986
dhe ajo u zhduk.

0:10:13.736,0:10:15.576
U gjet tre muaj më vonë.

0:10:16.496,0:10:20.616
E futur në një valixhe[br]dhe e varrosur nën tokën e shtëpisë.

0:10:25.116,0:10:28.636
E kishin mbytur,[br]e kishin qëlluar deri në vdekje

0:10:30.236,0:10:34.756
nga tre burra, tre kusherinj,[br]me urdhërin e babait dhe xhaxhait.

0:10:35.436,0:10:37.612
Tragjedisë të Banaz i shtohet fakti

0:10:37.636,0:10:43.532
që ajo kish shkuar në polici[br]në Angli pese herë për ndihmë,

0:10:43.556,0:10:46.612
duke i treguar se ajo do të vritej[br]nga familja e saj.

0:10:46.636,0:10:49.516
Policia nuk e besoi atë[br]kështu nuk bëri asgjë.

0:10:50.556,0:10:51.812
Dhe problemi me këtë

0:10:51.836,0:10:56.212
është që jo vetëm janë shumë nga fëmijët[br]tanë që përballen me këto probleme

0:10:56.236,0:10:59.332
brenda familjeve dhe brenda komuniteteve,

0:10:59.356,0:11:02.996
po ato përballohen me keqkuptime

0:11:04.116,0:11:07.636
dhe apati ne vendet ku rriten.

0:11:09.166,0:11:13.862
Kur familjet e tyre i tradhëtojnë,[br]ata shikojnë nga ne,

0:11:13.886,0:11:15.942
dhe kur ne nuk kuptojmë,

0:11:15.966,0:11:17.166
ne i humbim ata.

0:11:18.646,0:11:21.822
Ndërsa po bëja filmin,[br]disa njerëz më thanë,

0:11:21.846,0:11:24.382
"Mirë, Deeya, ti e di,[br]kjo është kultura e tyre,

0:11:24.406,0:11:26.827
kjo është çfarë këta njerëz[br]bëjnë me fëmijët e tyre

0:11:26.827,0:11:28.971
dhe ne nuk mund të ndërhyjmë."

0:11:29.406,0:11:32.606
Unë ju siguroj që të vritesh[br]nuk është në kulturën time.

0:11:33.806,0:11:34.866
E dini?

0:11:34.866,0:11:36.742
Dhe sigurisht njerëzit që janë si unë,

0:11:36.766,0:11:39.262
gra të reja që vijnë[br]nga të kaluara si imja,

0:11:39.286,0:11:43.382
duhet të kenë të njëjta të drejta,[br]të njëjta mbrojtje

0:11:43.406,0:11:46.406
si çdo njeri tjetër në këtë shtet, pse jo?

0:11:47.886,0:11:52.622
Kështu, për filmin e ardhshëm, [br]doja të provoja të kuptoja

0:11:52.646,0:11:55.502
si disa muslimanë të rinj në Evropë

0:11:55.526,0:11:57.606
janë tërhequr nga ekstremizmi dhe dhuna.

0:11:58.406,0:11:59.662
Po me këtë çështje,

0:11:59.686,0:12:02.846
mësova që unë isha duke u përballur[br]me frikën time më të madhe:

0:12:04.566,0:12:06.166
burrat muslimanë me mjekër.

0:12:08.056,0:12:12.396
Të njëjta burra, o të ngjashëm, me ata që [br]më lënduan për pjesën më të madhe të jetës

0:12:13.286,0:12:15.982
Burra që i kisha pasur frikë[br]tërë jetën time.

0:12:16.006,0:12:18.862
Burra që unë i urreja thellë,

0:12:18.886,0:12:20.326
për shumë, shumë vite.

0:12:20.886,0:12:24.862
Kështu kalova dy vitet e ardhshme duke [br]intervistuar terroristë të dënuar,

0:12:24.886,0:12:27.382
xhihadistë dhe ish ekstremistë.

0:12:27.406,0:12:30.742
Çfarë unë dija,[br]ishte shumë e qartë tashmë,

0:12:30.766,0:12:35.942
ishte që feja, politika,[br]e kaluara kolonialiste e Evropës,

0:12:35.966,0:12:40.186
dhe dështimet e politikës të jashtme[br]të të viteve të kaluara,

0:12:40.186,0:12:42.096
ishin të gjitha pjesë e kuadrit.

0:12:42.096,0:12:45.572
Por çfarë më interesonte më shumë[br]për të zbuluar ishte kush janë njerëzit,

0:12:45.572,0:12:47.102
cilat janë arsyet personale

0:12:47.126,0:12:51.446
pse disa nga të rinjtë janë të[br]prekshëm nga grupe si këto.

0:12:52.726,0:12:57.086
Dhe çfarë më surprizoi ishte që gjeta[br]njerëz të lënduar.

0:12:59.486,0:13:01.942
Në vend të përbindëshave që po kërkoja,

0:13:01.966,0:13:03.342
që doja të gjeja--

0:13:03.366,0:13:06.502
sinqerisht sepse do të kishte qënë[br]shumë e kënaqshme--

0:13:06.526,0:13:08.126
gjeta njerëz të vuajtur.

0:13:09.246,0:13:10.742
Si Banaz-i,

0:13:10.766,0:13:14.022
zbulova që këta djem të rinj ishin shqyer

0:13:14.046,0:13:16.582
duke provuar të bashkonin boshllëqet

0:13:16.606,0:13:20.086
midis familjeve të tyre[br]dhe vendit ku ata kishin lindur.

0:13:21.446,0:13:24.822
Dhe çfarë mësova tjetër është[br]që grupet ekstremiste, terroristët

0:13:24.846,0:13:28.302
përfitonin nga ndjenjat e [br]këtyre të rinjëve

0:13:28.326,0:13:32.182
dhe i kanalizonin këtë drejt dhunës.

0:13:32.206,0:13:33.782
"Eja tek ne", thonë ata.

0:13:33.806,0:13:36.782
"Refuzo të dy anët,[br]familjen tënde dhe shtetin tënd

0:13:36.806,0:13:38.462
sepse ata ty të refuzojnë.

0:13:38.486,0:13:41.582
Për familjen tënde, nderi saj[br]është më i rëndësishëm se ty

0:13:41.606,0:13:42.862
dhe për shtetin tënd,

0:13:42.886,0:13:48.766
norvegjezi i vërtetë, anglezi ose francezi[br]do të jetë gjithmonë i bardhë por jo ti."

0:13:49.766,0:13:53.222
Ata po i premtojnë të rinjve[br]gjërat që dëshirojnë:

0:13:53.246,0:13:57.582
rëndësi, heroizëm,[br]një arsye për prani dhe qëllim,

0:13:57.606,0:14:00.006
një komunitet që i do dhe i pranon.

0:14:00.926,0:14:03.862
Bëjnë të pafuqishmit[br]të ndihen të fuqishëm.

0:14:03.886,0:14:08.766
Të padukshmit dhe të heshturit[br]më në fund shihen e dëgjohen.

0:14:11.746,0:14:14.282
Kjo është çfarë po i bëjnë të rinjëve.

0:14:14.306,0:14:18.146
Pse këto grupe po e bëjnë këtë[br]për të rinjtë tanë dhe jo ne?

0:14:20.686,0:14:22.262
E vërteta është,

0:14:22.286,0:14:25.622
nuk dua të justifikoj

0:14:25.646,0:14:29.382
ose të fal asnjë lloj dhune.

0:14:29.406,0:14:32.982
Çfarë dua të them është[br]që ne duhet të kuptojmë

0:14:33.006,0:14:36.166
sepse disa nga të rinjtë joshen nga kjo.

0:14:37.606,0:14:39.942
Do doja t'ju tregoja, faktikisht--

0:14:39.966,0:14:43.246
këto janë foto fëmijërie[br]të disa prej burrave të filmit.

0:14:45.466,0:14:48.426
Çfarë më pengon më shumë[br]është që shumë prej këtyre --

0:14:49.186,0:14:50.842
nuk do ta kisha menduar kurrë--

0:14:50.866,0:14:54.326
po shumë prej këtyre kanë patur mungesë[br]babai ose një baba të dhunshëm.

0:14:55.026,0:14:56.962
Dhe disa nga këta të rinj

0:14:56.986,0:15:01.122
përfunduan duke kërkuar dashuri[br]dhe mëshirën e figurës së babait

0:15:01.146,0:15:02.746
brënda grupeve ekstremiste.

0:15:05.346,0:15:08.506
Gjeta edhe burra të brutalizuar[br]nga dhuna raciale,

0:15:08.576,0:15:11.482
po gjetën një mënyrë për të ndaluar[br]së ndjeri viktima

0:15:11.506,0:15:13.002
duke u bërë të dhunshëm vet.

0:15:13.026,0:15:18.322
Në fakt, zbulova diçka,[br]në tmerrin tim, që njojta.

0:15:18.346,0:15:24.666
Zbulova të njëjtat ndjenja që ndieja si[br]17 vjeçare kur u largova nga Norvegjia.

0:15:25.586,0:15:28.962
Të njejtën hutim, të njëjtën dhimbje,

0:15:28.986,0:15:32.466
dhe të njëjta ndjenja[br]të të qënit i tradhtuar

0:15:34.137,0:15:35.737
dhe mos përkasjes te asnjë.

0:15:38.516,0:15:41.776
E njëjta ndjenjë e të qënit e humbur[br]dhe e shqyer midis dy kulturave.

0:15:42.856,0:15:45.392
E thënë kjo, unë nuk zgjodha shkatërrimin,

0:15:45.416,0:15:48.152
unë zgjodha të mbaja lart një kamera[br]në vend të një arme.

0:15:48.176,0:15:51.512
Arsyeja pse e bëra këtë[br]është falë superfuqive të mia.

0:15:51.536,0:15:56.432
Unë mund të shikoja që të kuptuarit[br]është përgjigjja, në vend të dhunës.

0:15:56.456,0:15:58.152
Të shikosh qëniet njerëzore

0:15:58.176,0:16:01.912
me gjithë virtytet e tyre[br]dhe gjithë të metat e tyre

0:16:01.936,0:16:03.792
në vënd të vazhduarit karikaturen:

0:16:03.816,0:16:06.472
ne dhe ata, horrët dhe viktimat.

0:16:06.496,0:16:08.592
Më në fund kuptova në fakt

0:16:08.616,0:16:12.272
që dy kulturat nuk duhet të përplasen

0:16:12.296,0:16:15.416
po të bëhet një hapesirë[br]ku unë gjeta zërin tim.

0:16:15.936,0:16:18.672
Ndalova të ndihesha sikur[br]duhet të zgjidhja një anë,

0:16:18.696,0:16:20.776
po për këtë mu deshën shumë, shumë vite.

0:16:21.736,0:16:23.752
Ka shumë nga të rinjtë tanë sot

0:16:23.776,0:16:25.792
që po luftojnë me të njëjtat çështje,

0:16:25.816,0:16:27.816
dhe po luftojnë me to vetëm.

0:16:29.536,0:16:32.176
Dhe kjo lë hapur një plagë.

0:16:32.656,0:16:35.712
Dhe për disa, vizioni botëror[br]i radikalizmit islamik

0:16:35.736,0:16:39.096
bëhet një infeksion[br]që përhapet në atë plagë.

0:16:41.208,0:16:44.433
Është një fjalë e urtë afrikane që thotë,

0:16:46.056,0:16:49.072
"Nëse të rinjtë nuk janë[br]angazhuar në fshat,

0:16:49.096,0:16:51.856
ata do të djegin atë vetëm për ngrohtësi."

0:16:53.336,0:16:54.816
Dua të pyes--

0:16:55.736,0:16:58.272
prindërve musliman[br]dhe komunitetit musliman,

0:16:58.296,0:17:00.712
i doni ju fëmijët tuaj

0:17:00.736,0:17:03.512
pa i detyruar ata[br]të përmbushin shpresat tuaja?

0:17:03.536,0:17:05.976
Mund të zgjidhni ata në vënd të nderit?

0:17:06.496,0:17:09.512
Mund të kuptoni pse ata janë kaq[br]të inatosur dhe të tjetërsuar

0:17:09.536,0:17:11.856
kur ju vini nderin tuaj[br]para lumturisë së tyre?

0:17:12.616,0:17:15.191
Mundeni ju të bëheni miq me fëmijët tuaj

0:17:15.215,0:17:16.992
që ata të besojnë tek ju

0:17:17.016,0:17:19.312
dhe të ndajnë me ju përvojat e tyre,

0:17:19.336,0:17:21.576
më tepër se t'i kërkojnë[br]në vënde të tjera?

0:17:22.455,0:17:25.536
Dhe për të rinjtë tanë të joshur[br]nga ekstremismi,

0:17:26.720,0:17:30.360
A mundeni të kuptoni që inati juaj është[br]i ushqyer nga vuajtja?

0:17:31.736,0:17:35.152
A do gjeni forcën të kundërshtoni[br]ata burra pleq cinik

0:17:35.176,0:17:38.376
që duan të përdorin gjakun[br]tuaj për interesat e tyre?

0:17:39.136,0:17:41.056
Mund të gjeni një mënyrë për të jetuar?

0:17:41.976,0:17:44.232
Mund të shikoni që hakmarrja më e ëmbël

0:17:44.256,0:17:47.712
është për ju lumturia, dhe jeta e lirë?

0:17:47.736,0:17:50.096
Një jetë e përcaktuar[br]nga ju dhe asnjë tjetër.

0:17:50.656,0:17:54.336
Pse do të bëhesh një tjetër fëmijë[br]musliman i vdekur?

0:17:55.176,0:17:59.336
Dhe për të tërë ne, kur do nisim[br]të dëgjojmë fëmijët tanë?

0:18:00.616,0:18:01.872
Si mund t'i përkrahim

0:18:01.896,0:18:05.856
të drejtojmë dhimbjen[br]e tyre drejt diçka më konstrutive?

0:18:06.856,0:18:08.312
Ata mendojnë që[br]ne si pëlqejmë.

0:18:08.336,0:18:11.112
Ata mendojnë që ne nuk[br]na intereson çfarë i ndodh.

0:18:11.136,0:18:12.912
Ata mendojnë se ne nuk i pranojmë.

0:18:12.936,0:18:15.656
Mund të gjëjmë një mënyrë[br]për t'i bërë të ndihen ndryshe?

0:18:17.376,0:18:20.312
Çfarë do na kushtonte[br]t'i shikonim dhe të kujdeseshim për ata

0:18:20.336,0:18:25.272
para se ata të shndërohen në viktima[br]ose në kryesine e dhunës?

0:18:25.296,0:18:28.872
Mund të bëhemi më të kujdeshëm për ta[br]dhe t'i konsiderojmë si prej nesh?

0:18:28.896,0:18:33.752
Dhe mos të ndihemi të shqetsuar kur[br]viktimat e dhunës të na ngjajnë?

0:18:33.776,0:18:38.792
E gjejmë dot një mënyrë për të refuzuar[br]urrejtjen e të afrojmë ndarjen midis nesh?

0:18:38.816,0:18:42.792
Fakti është që s'mund të përballojmë[br]të mohojmë veten dhe fëmijët tanë,

0:18:42.816,0:18:44.952
edhe nëse ata na kanë mohuar ne.

0:18:44.976,0:18:47.152
Ne jemi të gjithë bashkë këtu.

0:18:47.176,0:18:52.656
Me kalimin e kohës, hakmarrja dhe dhuna[br]nuk do funksionojnë kundër ekstremistëve.

0:18:53.576,0:18:57.352
Terroristët duan që ne të kemi frikë[br]në shtëpitë tona,

0:18:57.376,0:18:59.552
të mbyllim dyert dhe zemrën tonë.

0:18:59.576,0:19:03.386
Ata duan që ne të hapim më shumë plagë[br]në shoqërinë tonë

0:19:03.386,0:19:07.002
kështu ata mund ti përdorin për të[br]shpërndarë infeksionin e tyre sa më shumë.

0:19:07.002,0:19:09.672
Ata duan që ne të bëhemi si ta:

0:19:09.696,0:19:11.936
intolerant, urrejtës dhe mizorë.

0:19:14.296,0:19:16.752
Një ditë pas sulmit të Parisit,

0:19:16.776,0:19:20.176
një mikja ime më dërgoi[br]fotografinë e vajzës së saj.

0:19:20.896,0:19:23.352
Kjo është një vajzë e bardhë[br]dhe një vajzë arabe.

0:19:23.376,0:19:24.576
Ato janë shoqe të ngushta.

0:19:25.216,0:19:28.696
Kjo fotografi është kriptoniti[br]për ekstremistët.

0:19:31.336,0:19:34.366
Këto dy vajza të vogla[br]me superfuqitë e tyre

0:19:34.366,0:19:36.032
tregojnë rrugën që duhet të ndjekim

0:19:36.032,0:19:39.336
drejt një shoqërie[br]që ne duhet të ndërtojmë së bashku,

0:19:40.216,0:19:43.536
një shoqëri që mban dhe mbështet,

0:19:44.576,0:19:46.776
më shumë se të refuzojë fëmijët tanë.

0:19:47.976,0:19:49.392
Ju falemnderit që më dëgjuat.

0:19:49.416,0:19:51.556
(Duartrokitje)