[Script Info]
Title: 
[Events]
Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text
Dialogue: 0,0:00:07.41,0:00:12.98,Default,,0000,0000,0000,,Wereldwijd overlijden er jaarlijks\Ncirca 7 miljoen mensen aan een hartaanval.
Dialogue: 0,0:00:12.98,0:00:14.90,Default,,0000,0000,0000,,Aandoeningen van de hart en bloedvaten
Dialogue: 0,0:00:14.90,0:00:18.12,Default,,0000,0000,0000,,die een hartaanval en andere \Nproblemen zoals beroertes veroorzaken,
Dialogue: 0,0:00:18.12,0:00:20.50,Default,,0000,0000,0000,,zijn wereldwijd de grootste doodsoorzaak.
Dialogue: 0,0:00:20.50,0:00:22.65,Default,,0000,0000,0000,,Wat veroorzaakt een hartaanval?
Dialogue: 0,0:00:22.65,0:00:25.14,Default,,0000,0000,0000,,Zoals elke spier\Nheeft het hart zuurstof nodig
Dialogue: 0,0:00:25.14,0:00:28.55,Default,,0000,0000,0000,,en tijdens een hartaanval\Nkrijgt het niet genoeg.
Dialogue: 0,0:00:28.55,0:00:30.54,Default,,0000,0000,0000,,Vetopslag, of plak,
Dialogue: 0,0:00:30.54,0:00:33.24,Default,,0000,0000,0000,,ontstaat in de wand\Nvan de kransslagaderen.
Dialogue: 0,0:00:33.24,0:00:37.21,Default,,0000,0000,0000,,Dit zijn de bloedvaten\Ndie het hart van bloed voorzien.
Dialogue: 0,0:00:37.21,0:00:39.49,Default,,0000,0000,0000,,Deze plak ontstaat met de jaren,
Dialogue: 0,0:00:39.49,0:00:40.76,Default,,0000,0000,0000,,soms wordt het dik,
Dialogue: 0,0:00:40.76,0:00:41.78,Default,,0000,0000,0000,,hard,
Dialogue: 0,0:00:41.78,0:00:43.09,Default,,0000,0000,0000,,of raakt het ontstoken.
Dialogue: 0,0:00:43.09,0:00:45.96,Default,,0000,0000,0000,,Uiteindelijk kan die plak\Nvoor obstructie zorgen.
Dialogue: 0,0:00:45.96,0:00:48.79,Default,,0000,0000,0000,,Wanneer een plak scheurt of barst,
Dialogue: 0,0:00:48.79,0:00:52.17,Default,,0000,0000,0000,,wordt er op die plek \Nbinnen enkele minuten een stolsel gevormd,
Dialogue: 0,0:00:52.17,0:00:56.25,Default,,0000,0000,0000,,een deels afgesloten slagader\Nkan zo volledig geblokkeerd raken.
Dialogue: 0,0:00:56.25,0:00:58.71,Default,,0000,0000,0000,,Er is geen bloeddoorstroming meer \Nnaar de hartspier
Dialogue: 0,0:00:58.71,0:01:03.06,Default,,0000,0000,0000,,en zonder zuurstof sterven\Nde cellen binnen enkele minuten.
Dialogue: 0,0:01:03.06,0:01:05.91,Default,,0000,0000,0000,,Dat is een myocardinfarct,
Dialogue: 0,0:01:05.91,0:01:07.31,Default,,0000,0000,0000,,of hartaanval.
Dialogue: 0,0:01:07.31,0:01:11.30,Default,,0000,0000,0000,,Wanneer onbehandeld\Nkan dit snel slechter gaan.
Dialogue: 0,0:01:11.30,0:01:14.71,Default,,0000,0000,0000,,De aangedane spier kan het bloed \Nniet goed rondpompen
Dialogue: 0,0:01:14.71,0:01:17.10,Default,,0000,0000,0000,,en ook het hartritme kan verstoord raken.
Dialogue: 0,0:01:17.10,0:01:21.47,Default,,0000,0000,0000,,In het slechtste geval \Nleidt een hartaanval direct tot de dood.
Dialogue: 0,0:01:21.47,0:01:24.44,Default,,0000,0000,0000,,Hoe herken je een hartaanval?
Dialogue: 0,0:01:24.44,0:01:26.72,Default,,0000,0000,0000,,Meestal is dit pijn in de borst
Dialogue: 0,0:01:26.72,0:01:29.62,Default,,0000,0000,0000,,door het zuurstoftekort van de hartspier.
Dialogue: 0,0:01:29.62,0:01:32.82,Default,,0000,0000,0000,,Patiënten beschrijven dit\Nals verpletterend of drukkend.
Dialogue: 0,0:01:32.82,0:01:34.63,Default,,0000,0000,0000,,Het kan uitstralen naar de linkerarm,
Dialogue: 0,0:01:34.63,0:01:35.47,Default,,0000,0000,0000,,kaak,
Dialogue: 0,0:01:35.47,0:01:36.24,Default,,0000,0000,0000,,rug,
Dialogue: 0,0:01:36.24,0:01:37.47,Default,,0000,0000,0000,,of buik.
Dialogue: 0,0:01:37.47,0:01:41.62,Default,,0000,0000,0000,,Maar het is niet altijd \Nzo acuut en dramatisch als in de film.
Dialogue: 0,0:01:41.62,0:01:43.51,Default,,0000,0000,0000,,Sommige mensen worden misselijk
Dialogue: 0,0:01:43.51,0:01:44.93,Default,,0000,0000,0000,,of kortademig.
Dialogue: 0,0:01:44.93,0:01:48.28,Default,,0000,0000,0000,,Symptomen kunnen minder duidelijk zijn\Nbij vrouwen of ouderen.
Dialogue: 0,0:01:48.28,0:01:52.59,Default,,0000,0000,0000,,Bij hen is vermoeidheid en zwakte\Neen belangrijk signaal.
Dialogue: 0,0:01:52.59,0:01:54.51,Default,,0000,0000,0000,,En verrassend genoeg, bij veel mensen,
Dialogue: 0,0:01:54.51,0:01:58.64,Default,,0000,0000,0000,,met name met diabetes \Nwaarbij de pijnzenuwen aangedaan zijn,
Dialogue: 0,0:01:58.64,0:02:01.19,Default,,0000,0000,0000,,kan een hartaanval stil verlopen.\N
Dialogue: 0,0:02:01.19,0:02:03.99,Default,,0000,0000,0000,,Wanneer je denkt \Ndat iemand een hartaanval heeft,
Dialogue: 0,0:02:03.99,0:02:07.16,Default,,0000,0000,0000,,is een snelle reactie het belangrijkste.
Dialogue: 0,0:02:07.16,0:02:11.03,Default,,0000,0000,0000,,Als je hulpdiensten kunt bereiken, bel ze.
Dialogue: 0,0:02:11.03,0:02:13.47,Default,,0000,0000,0000,,Zij zijn de snelste weg\Nnaar het ziekenhuis.
Dialogue: 0,0:02:13.47,0:02:15.82,Default,,0000,0000,0000,,Neem aspirine, deze verdunt het bloed,
Dialogue: 0,0:02:15.82,0:02:18.62,Default,,0000,0000,0000,,en nitroglycerine, \Ndit verwijdt de bloedvaten.
Dialogue: 0,0:02:18.62,0:02:21.59,Default,,0000,0000,0000,,Dit kan de schade beperken.
Dialogue: 0,0:02:21.59,0:02:24.93,Default,,0000,0000,0000,,Op de eerste hulp kunnen de artsen \Neen hartaanval vaststellen.
Dialogue: 0,0:02:24.93,0:02:27.52,Default,,0000,0000,0000,,Vaak gebruiken ze een elektrocardiogram
Dialogue: 0,0:02:27.52,0:02:30.03,Default,,0000,0000,0000,,om de elektrische activiteit\Nvan het hart te meten
Dialogue: 0,0:02:30.03,0:02:33.29,Default,,0000,0000,0000,,en bloedafname om de schade\Naan de hartspier te bepalen.
Dialogue: 0,0:02:33.29,0:02:36.76,Default,,0000,0000,0000,,De patiënt komt \Nop een geavanceerde hartafdeling
Dialogue: 0,0:02:36.76,0:02:40.10,Default,,0000,0000,0000,,waar onderzocht wordt\Nwaar de obstructie zit.
Dialogue: 0,0:02:40.10,0:02:42.73,Default,,0000,0000,0000,,Cardiologen kunnen het vat weer openen
Dialogue: 0,0:02:42.73,0:02:47.36,Default,,0000,0000,0000,,door een ballonnetje op te blazen \Nin een procedure genaamd dotteren.
Dialogue: 0,0:02:47.36,0:02:50.79,Default,,0000,0000,0000,,Wat ze ook vaak doen is het plaatsen\Nvan een metalen of kunststof stent
Dialogue: 0,0:02:50.79,0:02:53.15,Default,,0000,0000,0000,,die het vat open kan houden.
Dialogue: 0,0:02:53.15,0:02:57.62,Default,,0000,0000,0000,,Een meer ernstige blokkade\Nheeft mogelijk bypass-operatie nodig.
Dialogue: 0,0:02:57.62,0:03:01.73,Default,,0000,0000,0000,,Er wordt een deel van een vat\Ngebruikt uit het lichaam.
Dialogue: 0,0:03:01.73,0:03:05.87,Default,,0000,0000,0000,,De hartchirurg kan zo de bloedstroom \Nom de blokkade leiden.
Dialogue: 0,0:03:05.87,0:03:09.39,Default,,0000,0000,0000,,Dit zorgt voor herstel\Nvan de circulatie naar de hartspier
Dialogue: 0,0:03:09.39,0:03:11.37,Default,,0000,0000,0000,,en daarmee de hartfunctie.
Dialogue: 0,0:03:11.37,0:03:13.11,Default,,0000,0000,0000,,Therapieën zijn vooruitstrevend\N
Dialogue: 0,0:03:13.11,0:03:15.45,Default,,0000,0000,0000,,maar voorkomen is cruciaal.
Dialogue: 0,0:03:15.45,0:03:19.07,Default,,0000,0000,0000,,Genen en levensstijl\Nhebben beiden effect op risico.
Dialogue: 0,0:03:19.07,0:03:22.17,Default,,0000,0000,0000,,Het goede nieuws is\Ndat je je levensstijl kunt aanpassen.
Dialogue: 0,0:03:22.17,0:03:24.57,Default,,0000,0000,0000,,Beweging, gezond eten en gewichtsverlies
Dialogue: 0,0:03:24.57,0:03:27.04,Default,,0000,0000,0000,,verlagen het risico op een hartaanval,
Dialogue: 0,0:03:27.04,0:03:29.02,Default,,0000,0000,0000,,of het de eerste keer is of niet.
Dialogue: 0,0:03:29.02,0:03:32.01,Default,,0000,0000,0000,,Artsen geven het advies\Nenkele keren per week te sporten,
Dialogue: 0,0:03:32.01,0:03:35.18,Default,,0000,0000,0000,,zowel conditie als krachttraining.
Dialogue: 0,0:03:35.18,0:03:38.83,Default,,0000,0000,0000,,Een gezond dieet bevat \Nweinig suikers en verzadigde vetzuren,
Dialogue: 0,0:03:38.83,0:03:41.10,Default,,0000,0000,0000,,welke beiden gelinkt worden \Naan hartziekten.
Dialogue: 0,0:03:41.10,0:03:42.57,Default,,0000,0000,0000,,Wat moet je dan wel eten?
Dialogue: 0,0:03:42.57,0:03:44.24,Default,,0000,0000,0000,,Veel vezels van groenten,
Dialogue: 0,0:03:44.24,0:03:46.68,Default,,0000,0000,0000,,kip en vis in plaats van rood vlees,
Dialogue: 0,0:03:46.68,0:03:49.95,Default,,0000,0000,0000,,volkoren en noten\Nzoals walnoten en amandelen
Dialogue: 0,0:03:49.95,0:03:52.36,Default,,0000,0000,0000,,lijken allemaal \Neen goede invloed te hebben.
Dialogue: 0,0:03:52.36,0:03:56.74,Default,,0000,0000,0000,,Een goed dieet en trainingsplan\Nzal ook je gewicht gezond houden,
Dialogue: 0,0:03:56.74,0:03:59.55,Default,,0000,0000,0000,,wat ook het risico \Nop een hartaanval verlaagt.
Dialogue: 0,0:03:59.55,0:04:03.17,Default,,0000,0000,0000,,En uiteraard kunnen medicijnen helpen\Neen hartaanval te voorkomen.
Dialogue: 0,0:04:03.17,0:04:06.27,Default,,0000,0000,0000,,Artsen schrijven wel eens\Naspirine met een lage dosis voor,
Dialogue: 0,0:04:06.27,0:04:09.98,Default,,0000,0000,0000,,vooral voor patiënten\Ndie al eens een hartaanval hebben gehad
Dialogue: 0,0:04:09.98,0:04:12.67,Default,,0000,0000,0000,,en voor diegenen met een verhoogd risico.
Dialogue: 0,0:04:12.67,0:04:15.13,Default,,0000,0000,0000,,En medicatie\Nom risicofactoren te verlagen,
Dialogue: 0,0:04:15.13,0:04:18.34,Default,,0000,0000,0000,,zoals hoge bloeddruk, \Ncholesterol en diabetes,
Dialogue: 0,0:04:18.34,0:04:21.04,Default,,0000,0000,0000,,zullen ook voor minder\Nhartaanvallen zorgen.
Dialogue: 0,0:04:21.04,0:04:25.06,Default,,0000,0000,0000,,Hartaanvallen komen misschien vaak voor,\Nmaar zijn niet onvermijdelijk.
Dialogue: 0,0:04:25.06,0:04:26.18,Default,,0000,0000,0000,,Een gezond dieet,
Dialogue: 0,0:04:26.18,0:04:27.60,Default,,0000,0000,0000,,niet roken,
Dialogue: 0,0:04:27.60,0:04:28.73,Default,,0000,0000,0000,,in conditie blijven,
Dialogue: 0,0:04:28.73,0:04:31.53,Default,,0000,0000,0000,,en genoeg slaap en plezier
Dialogue: 0,0:04:31.53,0:04:35.77,Default,,0000,0000,0000,,zorgen er samen voor \Ndat de belangrijkste spier in het lichaam
Dialogue: 0,0:04:35.77,0:04:37.42,Default,,0000,0000,0000,,zijn werk blijft doen.