0:00:07.410,0:00:12.980 Жил бүр дэлхийд ойролцоогоор 7 сая[br]хүн зүрхний шигдээсээр нас барж байна. 0:00:12.980,0:00:14.901 Зүрх судасны өвчин буюу 0:00:14.901,0:00:18.060 зүрхний шигдээс, цус харвалт[br]үүсгэгч өвчнүүд нь 0:00:18.060,0:00:20.500 нас баралтын тэргүүлэх шалтгаан[br]болж байна. 0:00:20.500,0:00:22.650 Тэгэхээр зүрхний шигдээсийн[br]шалтгаан юу вэ? 0:00:22.650,0:00:25.140 Хүний булчинтай адил зүрхэнд[br]хүчилтөрөгч хэрэгтэй. 0:00:25.140,0:00:28.550 Зүрхний шигдээсийн үед хангалттай[br]хүчилтөрөгч авч чаддаггүй. 0:00:28.550,0:00:30.541 Өөх тос болон өнгөр бөөгнөрч, 0:00:30.541,0:00:33.241 бидний титем судасны ханыг зузааруулдаг. 0:00:33.241,0:00:37.208 Эдгээр судаснууд нь хүчилтөрөгчөөр баялаг[br]цусыг зүрхэнд дамжуулах үүрэгтэй. 0:00:37.208,0:00:39.490 Өнгөр нь нас ахих тусам томорч 0:00:39.490,0:00:40.760 судасны хананд бүхэлжиж, 0:00:40.760,0:00:41.780 хатуурч, 0:00:41.780,0:00:43.091 эсвэл үрэвсдэг. 0:00:43.091,0:00:45.960 Тэгснээр эдгээр өнгөр судсыг бөглөдөг. 0:00:45.960,0:00:48.791 Эдгээр өнгөрт завсар зай үүсгэхэд 0:00:48.791,0:00:52.169 түүнд орсон цус тэндээ нөжирч улмаар 0:00:52.169,0:00:56.252 артерийн судсыг нийтэд нь бөглөдөг байна. 0:00:56.252,0:00:58.712 Зүрхний булчинд цус хангалттай[br]хүрэхгүй болсноор 0:00:58.712,0:01:03.061 хэдэн минутын дотор хүчилтөрөгчөөр[br]дутагдсан эсүүд үхэж эхэлдэг. 0:01:03.061,0:01:05.911 Энэ бол зүрх хаагдах буюу 0:01:05.911,0:01:07.311 зүрхний шигдээс юм. 0:01:07.311,0:01:11.302 Даруй эмчилгээ хийлгэхгүй бол[br]аюултай үр дүнтэй. 0:01:11.302,0:01:14.712 Гэмтсэн булчин цаашид цус шахах[br]чадвараа алдаж 0:01:14.712,0:01:17.102 зүрхний хэмнэл алдагдаж эхэлдэг. 0:01:17.102,0:01:21.472 Хамгийн том аюул нь нь зүрхний шигдээс[br]гэнэтийн үхэлд хүргэх юм. 0:01:21.472,0:01:24.441 Зүрхний шигдээстэй болсон хүнийг[br]яаж мэдэх вэ? 0:01:24.441,0:01:27.563 Хамгийн түгээмэл шинж тэмдэг бол[br]хүчилтөрөгчөөр дутагдсан 0:01:27.563,0:01:29.952 зүрхний булчингаас үүдэлтэйгээр[br]цээжээр өвдөх.[br] 0:01:29.952,0:01:32.822 Өвчтөнүүд үүнийг базаж эсвэл[br]давчтах мэт гэж дүрсэлдэг. 0:01:32.822,0:01:34.633 Улмаар цаашаа зүүн гар, 0:01:34.633,0:01:35.472 эрүү, 0:01:35.472,0:01:36.241 нуруу, 0:01:36.241,0:01:37.473 хэвлий рүү тархдаг. 0:01:37.473,0:01:41.622 Гэхдээ өвчний явц кинон дээр гардаг шиг[br]үргэлж гэнэтийн байгаад байдаггүй. 0:01:41.622,0:01:43.513 Зарим хүмүүсийн дотор муухайрна, 0:01:43.513,0:01:44.932 эсвэл амьсгал давчдана. 0:01:44.932,0:01:48.283 Шинж тэмдэүүд эмэгтэй мөн настай[br]хүмүүст түгээмэл илрэхгүй байж болно. 0:01:48.283,0:01:52.592 Тэдэнд сульдах, амархан ядрах[br]шинж тэмдгээр илэрч болно. 0:01:52.592,0:01:54.513 Харин хачирхалтайгаар олон хүмүүст 0:01:54.513,0:01:58.642 ялангуяа, өвдөлт мэдэрдэг мэдрэлд[br]нөлөөлдөг, чихрийн шижинтэй хүмүүст 0:01:58.642,0:02:01.192 зүрхний шигдээс чимээгүй явцтай байдаг. 0:02:01.192,0:02:05.233 Хэрэв та хэн нэгэн зүрхний шигдээсээр[br]өвдөж байна гэж бодвол 0:02:05.233,0:02:07.163 нэн даруй тусламж үзүүлэх нь чухал. 0:02:07.163,0:02:11.032 Хэрэв та түргэн тусламж дуудах боломжтой[br]газар байвал тусламж дууд. 0:02:11.032,0:02:13.474 Энэ нь хурдан эмнэлэгт очих[br]найдвартай арга юм. 0:02:13.474,0:02:15.825 Цус шингэрүүлэх үйлчилгээтэй аспирин, 0:02:15.825,0:02:18.624 эсвэл артерийн судсыг нээж[br]өгдөг нитроглисерин ууснаар, 0:02:18.624,0:02:21.594 зүрхний шигдээс даамжрахаас сэргийлнэ. 0:02:21.594,0:02:24.933 Түргэн тусламжийн өрөөнд [br]эмч зүрхний шигдээсийг оношилж чадна. 0:02:24.933,0:02:27.524 Тэд ихэвчлэн зүрхний бичлэг хийн 0:02:27.524,0:02:30.034 зүрхний цахилгаан идэвхийг хэмжиж, 0:02:30.034,0:02:33.294 цусны шинжилгээгээр зүрхний булчингийн[br]гэмтлийг тодорхойлно. 0:02:33.294,0:02:36.765 Үүний дараа өвчтөнг зүрхний өрөөнд[br]аваачин, 0:02:36.765,0:02:40.105 бөглөрлийн байрлалыг тодорхойлох[br]шинжилгээ хийнэ. 0:02:40.105,0:02:42.734 Зүрхний эмч бөглөрөлийг нээхийн тулд 0:02:42.734,0:02:47.365 шаар үлээдэг, анжиопласти гэх[br]арга ашиглана. 0:02:47.365,0:02:50.794 Мөн метал, хуванцар суулгац оруулан 0:02:50.794,0:02:53.148 судсыг онгойлгож өгдөг. 0:02:53.148,0:02:57.625 Хүнд хэлбэрийн хаагдалтыг эмчлэхэд[br]зүрхний судасны хагалгаа хийж болно. 0:02:57.625,0:03:01.730 Биеийн өөр хэсгийн вен юмуу артерийн[br]судас авч ашиглан, 0:03:01.730,0:03:05.866 зүрхний мэс засалчид бөглөрсөн судаснаас[br]өөр замаар цус явуулах үйл ажилбар хийдэг. 0:03:05.866,0:03:09.389 Энэ ажилбарууд нь зүрхний булчинд[br]цусан хангамжийг түгээж, 0:03:09.389,0:03:11.367 зүрхний үйл ажиллагааг сэргээдэг. 0:03:11.367,0:03:13.111 Эмчилгээний арга сайжирч байгаа ч, 0:03:13.111,0:03:15.448 урьдчилан сэргийлэх нь чухал. 0:03:15.448,0:03:19.070 Удмын болон амьдралын хэв маяг[br]энэ өвчний шалтгаан болж байна. 0:03:19.070,0:03:22.174 Сайн мэдээ гэвэл та амьдралын[br]хэв маягаа өөрчилж болно. 0:03:22.174,0:03:24.566 Дасгал хөдөлгөөн, эрүүл хооллолт,[br]жин хасах 0:03:24.566,0:03:27.039 энэ бүрд зүрхний шигдээсийн эрсдэлийг 0:03:27.039,0:03:29.019 туссан болон тусаагүй хүмүүст багасгана. 0:03:29.019,0:03:32.006 Эмч нар долоо хоногт хэдэн удаа[br]дасгал хөдөлгөөн хийж, 0:03:32.006,0:03:35.180 аеробек болон хүчний дасгал[br]хийхийг зөвлөдөг. 0:03:35.180,0:03:38.826 Эрүүл хооллолт нь зүрхний[br]өвчинд хүргэх магадлалтай 0:03:38.826,0:03:41.096 элсэн чихэр болон өөх тос[br]багатай байдаг. 0:03:41.096,0:03:42.727 Тэгэхээр та юу идэх[br]хэрэгтэй вэ? 0:03:42.727,0:03:44.237 Маш их хүнсний ногоо, 0:03:44.237,0:03:46.683 улаан махнаас илүү загас[br]тахианы мах, 0:03:46.683,0:03:49.946 бүхэл үрийн тариа, алманд болон хушга[br]мэт самарнууд 0:03:49.946,0:03:52.356 хэрэглэх нь бүгд үр дүнтэй. 0:03:52.356,0:03:56.737 Хоолны дэглэм болон дасгал хөдөлгөөн[br]таны жинг эрүүл хэмжээнд байлгаж, 0:03:56.737,0:03:59.548 зүрхний шигдээс тусах эрсдэлийг багасгана. 0:03:59.548,0:04:03.167 Мэдээж эмэн эмчилгээгээр[br]урьдчилан сэргийлж болно. 0:04:03.167,0:04:06.267 Эмч бага тунгаар аспирин уухыг 0:04:06.267,0:04:09.976 зүрхний шигдээс өмнө туссан эсвэл 0:04:09.976,0:04:12.847 өндөр эрсдэлтэй хүмүүст санал болгодог. 0:04:12.847,0:04:14.956 Мөн эрсдэлтэй хүчин зүйлсээс[br]хамгаалах эм, 0:04:14.956,0:04:18.987 жишээлбэл цусны даралт, хлостерин, чихрийн[br]шижин бууруулах эм хэрэглэх нь 0:04:18.987,0:04:21.038 эрсдэлийг[br]бууруулах сайн талтай. 0:04:21.038,0:04:25.057 Зүрхний шигдээс нь түгээмэл өвчин боловч[br]танд тусахгүй байх арга байна. 0:04:25.057,0:04:26.176 Эрүүл хооллолт, 0:04:26.176,0:04:27.599 тамхи татахаас зайлсхийх, 0:04:27.599,0:04:28.728 дасгал хөдөлгөөн, 0:04:28.728,0:04:31.528 сайн унтаж амарч, инээд[br]хөөрөөр дүүрэн байснаар 0:04:31.528,0:04:35.769 таны биеийн хамгийн чухал булчинг 0:04:35.769,0:04:37.417 цохилсон хэвээр байлгаж чадна.