[Script Info] Title: [Events] Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text Dialogue: 0,0:00:01.00,0:00:04.00,Default,,0000,0000,0000,,Farzedin ki iki Amerikalı arkadaş birlikte İtalya’yı geziyorlar. Dialogue: 0,0:00:04.00,0:00:06.00,Default,,0000,0000,0000,,Mikelanj'ın Davut'unu (David) görmeye giderler, Dialogue: 0,0:00:06.00,0:00:08.00,Default,,0000,0000,0000,,ve sonunda heykelle yüzyüze geldiklerinde Dialogue: 0,0:00:08.00,0:00:10.00,Default,,0000,0000,0000,,ikisi birden öylece donakalırlar. Dialogue: 0,0:00:10.00,0:00:12.00,Default,,0000,0000,0000,,Birinci adam -- ona Adam diyelim -- Dialogue: 0,0:00:12.00,0:00:15.00,Default,,0000,0000,0000,,mükemmel insan figürünün güzelliği karşısında donakalmıştır. Dialogue: 0,0:00:15.00,0:00:17.00,Default,,0000,0000,0000,,İkinci adam -- ona da Bill diyelim -- Dialogue: 0,0:00:17.00,0:00:21.00,Default,,0000,0000,0000,,o açıktaki şeye bakarken utançtan donakalmıştır. Dialogue: 0,0:00:22.00,0:00:24.00,Default,,0000,0000,0000,,Bu durumda size sorum şu; Dialogue: 0,0:00:24.00,0:00:28.00,Default,,0000,0000,0000,,Bu iki adamdan hangisi daha yüksek olasılıkla George Bush'a oy vermiştir, Dialogue: 0,0:00:28.00,0:00:30.00,Default,,0000,0000,0000,,hangisi Al Gore'a? Dialogue: 0,0:00:30.00,0:00:31.00,Default,,0000,0000,0000,,Ellerinizi kaldırmanıza gerek yok Dialogue: 0,0:00:31.00,0:00:34.00,Default,,0000,0000,0000,,çünkü hepimiz aynı politik klişelere sahibiz. Dialogue: 0,0:00:34.00,0:00:36.00,Default,,0000,0000,0000,,Hepimiz bunun Bill olduğunu biliyoruz. Dialogue: 0,0:00:36.00,0:00:40.00,Default,,0000,0000,0000,,Ve bu durumda, bu klişe gerçekle örtüşür. Dialogue: 0,0:00:40.00,0:00:43.00,Default,,0000,0000,0000,,Şu bir gerçektir ki temel karakter özelliği bakımından liberaller Dialogue: 0,0:00:43.00,0:00:46.00,Default,,0000,0000,0000,,yeni tecrübelere muhafazakarlara göre daha açıktırlar. Dialogue: 0,0:00:46.00,0:00:48.00,Default,,0000,0000,0000,,Bu "yeni tecrübelere açık" insanlar; Dialogue: 0,0:00:48.00,0:00:52.00,Default,,0000,0000,0000,,yenilik, değişiklik, çeşitlilik, yeni fikirler, seyahat peşindedirler. Dialogue: 0,0:00:52.00,0:00:57.00,Default,,0000,0000,0000,,Bu açıdan zayıf olan insanlar ise daha tanıdık, güvenli ve sabit şeyleri isterler. Dialogue: 0,0:00:57.00,0:00:59.00,Default,,0000,0000,0000,,Eğer bu karakter hakkında fikir sahibiyseniz Dialogue: 0,0:00:59.00,0:01:01.00,Default,,0000,0000,0000,,insan davranışıyla ilgili birçok muammayı anlayabilirsiniz. Dialogue: 0,0:01:01.00,0:01:04.00,Default,,0000,0000,0000,,Sanatçıların, muhasebecilerden neden bu kadar farklı olduğunu anlayabilirsiniz. Dialogue: 0,0:01:04.00,0:01:06.00,Default,,0000,0000,0000,,Ne tür kitaplar okumaktan zevk alacaklarını, Dialogue: 0,0:01:06.00,0:01:08.00,Default,,0000,0000,0000,,ne tür yerlere seyehat etmek isteyeceklerini, Dialogue: 0,0:01:08.00,0:01:10.00,Default,,0000,0000,0000,,ve ne tür yiyecekler tercih edeceklerini öngörebilirsiniz. Dialogue: 0,0:01:10.00,0:01:13.00,Default,,0000,0000,0000,,Bir kere bu karakteri çözdüğünüzde neden birisinin Applebee's (alt-orta kesime hitap eden bir restorant zinciri) Dialogue: 0,0:01:13.00,0:01:17.00,Default,,0000,0000,0000,,gibi bir yerde yemek yemek isteyebileceğini fakat sizin tanıdığınız birinin neden yemediğini anlayabilirsiniz. Dialogue: 0,0:01:17.00,0:01:23.00,Default,,0000,0000,0000,,(Gülmeler) Dialogue: 0,0:01:23.00,0:01:25.00,Default,,0000,0000,0000,,Bu karakter politikayla ilintili de birçok şey anlatıyor. Dialogue: 0,0:01:25.00,0:01:28.00,Default,,0000,0000,0000,,Bu karakterin önde gelen araştırmacılarından Robert McCrae'nin dediğine göre; Dialogue: 0,0:01:28.00,0:01:32.00,Default,,0000,0000,0000,,Liberal düşünceye bir şekilde yakınlığı olan ilerici, sol politik görüşlü, açık fikirli bireyler, Dialogue: 0,0:01:32.00,0:01:34.00,Default,,0000,0000,0000,,değişen ve açık bir toplum istiyorlar. Dialogue: 0,0:01:34.00,0:01:39.00,Default,,0000,0000,0000,,bunun yanında kapalı bireyler ise muhafazakar, gelenekçi, sağ politik görüşü tercih ediyorlar. Dialogue: 0,0:01:39.00,0:01:43.00,Default,,0000,0000,0000,,Bu karakter yapısı aynı zamanda bize insanların hangi gruplara neden katıldığı konusunda da çok şey söyler. Dialogue: 0,0:01:43.00,0:01:45.00,Default,,0000,0000,0000,,İşte internetten bulduğum bir grup tanımı. Dialogue: 0,0:01:45.00,0:01:47.00,Default,,0000,0000,0000,,Ne tür insanlar global bir topluma katılmak ister? Dialogue: 0,0:01:47.00,0:01:49.00,Default,,0000,0000,0000,,her disiplin ve kültürden insanın kabul edildiği, Dialogue: 0,0:01:49.00,0:01:51.00,Default,,0000,0000,0000,,dünyayı daha iyi anlamaya çalışan, Dialogue: 0,0:01:51.00,0:01:54.00,Default,,0000,0000,0000,,ve bu çıkarımların hepimiz için daha iyi bir gelecek sağlayacağını uman insanlar topluluğu. Dialogue: 0,0:01:54.00,0:01:56.00,Default,,0000,0000,0000,,Bu TED isminde birinden. Dialogue: 0,0:01:56.00,0:01:58.00,Default,,0000,0000,0000,,(Gülmeler) Dialogue: 0,0:01:58.00,0:02:02.00,Default,,0000,0000,0000,,Şimdi bir bakalım, eğer açık görüşlülük liberal olmayı öngörüyorsa, Dialogue: 0,0:02:02.00,0:02:04.00,Default,,0000,0000,0000,,ve açık görüşlü olmak TEDci olmak demek ise, Dialogue: 0,0:02:04.00,0:02:07.00,Default,,0000,0000,0000,,TED'cilerin çoğunluğunun liberal görüşe sahip olduğunu varsayabilir miyiz? Dialogue: 0,0:02:07.00,0:02:08.00,Default,,0000,0000,0000,,Görelim bakalım. Dialogue: 0,0:02:08.00,0:02:12.00,Default,,0000,0000,0000,,Birazdan sizin liberal, sol veya merkez -- Dialogue: 0,0:02:12.00,0:02:14.00,Default,,0000,0000,0000,,genel olarak sosyal konulardan bahsediyorum -- Dialogue: 0,0:02:14.00,0:02:16.00,Default,,0000,0000,0000,,yoksa muhafazakar mı olduğunuzu soracağım. Üçüncü bir seçenek olarak; Dialogue: 0,0:02:16.00,0:02:18.00,Default,,0000,0000,0000,,izleyiciler arasinda aşırı bireysel özgürlükçülerin de olduğunu biliyorum. Dialogue: 0,0:02:18.00,0:02:20.00,Default,,0000,0000,0000,,Şimdi lütfen elinizi kaldırın -- Dialogue: 0,0:02:20.00,0:02:21.00,Default,,0000,0000,0000,,aşağı yayın odası da dahil, Dialogue: 0,0:02:21.00,0:02:23.00,Default,,0000,0000,0000,,hadi herkese burada kimin olduğunu gösterelim. Dialogue: 0,0:02:23.00,0:02:26.00,Default,,0000,0000,0000,,Eğer liberal ya da merkezin solunda görüşlüyüm diyorsanız lütfen elinizi kaldırın. Dialogue: 0,0:02:26.00,0:02:29.00,Default,,0000,0000,0000,,Lütfen elinizi yüksek kaldırın. Tamam. Dialogue: 0,0:02:30.00,0:02:32.00,Default,,0000,0000,0000,,Lütfen aşırı bireysel özgürlükçüyüm diyorsanız elinizi kaldırın. Dialogue: 0,0:02:33.00,0:02:35.00,Default,,0000,0000,0000,,Tamam, iki düzine civarında. Dialogue: 0,0:02:35.00,0:02:38.00,Default,,0000,0000,0000,,Ve lütfen muhafazakar veya sağ görüşlüyüm diyorsanız elinizi kaldırın. Dialogue: 0,0:02:38.00,0:02:43.00,Default,,0000,0000,0000,,Bir, iki, üç, dçrt, beş -- Sekiz, on civarında. Dialogue: 0,0:02:44.00,0:02:47.00,Default,,0000,0000,0000,,Tamam. Şimdi bir problemimiz var. Dialogue: 0,0:02:47.00,0:02:50.00,Default,,0000,0000,0000,,Çünkü, eğer amacımız dünyayı anlamak, Dialogue: 0,0:02:50.00,0:02:52.00,Default,,0000,0000,0000,,dünya hakkında daha derin bir kavrayışa varmak ise, Dialogue: 0,0:02:52.00,0:02:55.00,Default,,0000,0000,0000,,genel ahlaki çeşitliliğimizin yetersiz oluşu bunu daha da zorlaştıracaktır. Dialogue: 0,0:02:55.00,0:02:59.00,Default,,0000,0000,0000,,Çünkü insanlar değerleri paylaştıkça, aynı ahlakı paylaştıkça, Dialogue: 0,0:02:59.00,0:03:02.00,Default,,0000,0000,0000,,bir takıma dönüşürler ve bir defa takım psikolojisine girdiğinizde, Dialogue: 0,0:03:02.00,0:03:04.00,Default,,0000,0000,0000,,açık görüşlü bakış açısı yok olur. Dialogue: 0,0:03:07.00,0:03:11.00,Default,,0000,0000,0000,,Liberal takım kaybettiğinde, 2004'te olduğu gibi, Dialogue: 0,0:03:11.00,0:03:15.00,Default,,0000,0000,0000,,ve 2000'de neredeyse kaybettiğimizde, kendimizi kandırmayı tercih ediyoruz. Dialogue: 0,0:03:15.00,0:03:17.00,Default,,0000,0000,0000,,(Gülmeler) Dialogue: 0,0:03:17.00,0:03:21.00,Default,,0000,0000,0000,,Neden Amerika'nın yarısının diğer takıma oy verdiğini açıklamaya çalışırız. Dialogue: 0,0:03:21.00,0:03:26.00,Default,,0000,0000,0000,,Din yüzünden gözlerinin kör olduğunu düşünürüz, veya sadece aptallık yüzünden. Dialogue: 0,0:03:26.00,0:03:29.00,Default,,0000,0000,0000,,(Gülmeler) Dialogue: 0,0:03:29.00,0:03:37.00,Default,,0000,0000,0000,,(Alkışlar) Dialogue: 0,0:03:37.00,0:03:43.00,Default,,0000,0000,0000,,Eğer Amerika'nın yarısının, Cumhuriyetcilere, bu şekilde kör olduğu Dialogue: 0,0:03:43.00,0:03:46.00,Default,,0000,0000,0000,,için oy verdiğini düşünüyorsanız, Dialogue: 0,0:03:46.00,0:03:49.00,Default,,0000,0000,0000,,o zaman size mesajım, ahlaki bir kapalı devrenin içinde sıkıştığınızdır. Dialogue: 0,0:03:49.00,0:03:50.00,Default,,0000,0000,0000,,belirli bir ahlaki kapalı devre. Dialogue: 0,0:03:50.00,0:03:54.00,Default,,0000,0000,0000,,Matriksten kastım tam olarak da "The Matrix" filmindeki gibi. Dialogue: 0,0:03:54.00,0:03:56.00,Default,,0000,0000,0000,,Fakat ben bu gün size bir secenek sunmak için buradayım. Dialogue: 0,0:03:56.00,0:04:00.00,Default,,0000,0000,0000,,Mavi hapı alıp iç ferahlatıcı yanılsamanıza sıkıca yapışabilirsiniz, Dialogue: 0,0:04:00.00,0:04:02.00,Default,,0000,0000,0000,,veya kırmızı hapı alıp, Dialogue: 0,0:04:02.00,0:04:05.00,Default,,0000,0000,0000,,ahlakı psikoloji hakkında bir şeyler öğrenir ve ahlaki kapalı devreden çıkmak için adım atarsınız. Dialogue: 0,0:04:05.00,0:04:07.00,Default,,0000,0000,0000,,Çünkü biliyorum ki -- Dialogue: 0,0:04:07.00,0:04:10.00,Default,,0000,0000,0000,,(Alkışlar) Dialogue: 0,0:04:10.00,0:04:12.00,Default,,0000,0000,0000,,Tamam, Bunu bir cevap olarak kabul ediyorum. Dialogue: 0,0:04:12.00,0:04:14.00,Default,,0000,0000,0000,,Size hangisini seçeceğinizi soracaktım ama gerek yok. Dialogue: 0,0:04:14.00,0:04:16.00,Default,,0000,0000,0000,,Hepiniz gayet açık görüşlüsünüz, hatta ötesinde, Dialogue: 0,0:04:16.00,0:04:19.00,Default,,0000,0000,0000,,göründüğü kadarıyla bunun keyfini de çıkarıyorsunuz. Dialogue: 0,0:04:19.00,0:04:21.00,Default,,0000,0000,0000,,Her neyse haydi kırmızı hap alıyormuş gibi davranalım. Dialogue: 0,0:04:21.00,0:04:23.00,Default,,0000,0000,0000,,Hadi biraz ahlaki psikoloji çalışalım ve bizi nere götürdüğüne bakalım. Dialogue: 0,0:04:23.00,0:04:25.00,Default,,0000,0000,0000,,Hadi en başından başlayalım. Dialogue: 0,0:04:25.00,0:04:27.00,Default,,0000,0000,0000,,Ahlak nedir ve nereden gelir. Dialogue: 0,0:04:27.00,0:04:29.00,Default,,0000,0000,0000,,Psikolojideki en berbat fikir Dialogue: 0,0:04:29.00,0:04:32.00,Default,,0000,0000,0000,,zihnin doğduğumuzda boş bir levha gibi olduğudur. Dialogue: 0,0:04:32.00,0:04:34.00,Default,,0000,0000,0000,,Gelişimsel psikoloji gösteriyor ki Dialogue: 0,0:04:34.00,0:04:36.00,Default,,0000,0000,0000,,çocuklar dünyaya geldiklerinde Dialogue: 0,0:04:36.00,0:04:38.00,Default,,0000,0000,0000,,fiziksel ve sosyal dünyalar hakkında çok şey bilirler Dialogue: 0,0:04:38.00,0:04:42.00,Default,,0000,0000,0000,,ve bazı şeyleri diğerleri için çok zor iken kolayca öğrenebilmek için Dialogue: 0,0:04:42.00,0:04:43.00,Default,,0000,0000,0000,,programlanmışlar. Dialogue: 0,0:04:43.00,0:04:45.00,Default,,0000,0000,0000,,Doğuştan taşınan bu özellikle ilgili olarak benim bugüne kadar gördüğüm en iyi tanım Dialogue: 0,0:04:45.00,0:04:47.00,Default,,0000,0000,0000,,bu benim için birçok şeyi netleştirir-- Dialogue: 0,0:04:47.00,0:04:49.00,Default,,0000,0000,0000,,beyin araştırmacısı Gary Marcus’a aittir. Dialogue: 0,0:04:49.00,0:04:54.00,Default,,0000,0000,0000,,O şöyle der “Beynin başlangıçtaki organizasyonu deneyime fazlaca bağımlı değildir. Dialogue: 0,0:04:54.00,0:04:57.00,Default,,0000,0000,0000,,Önce doğa ilk dersi sağlar sonra deneyim bunu şekillendirir. Dialogue: 0,0:04:57.00,0:04:59.00,Default,,0000,0000,0000,,Doğuştan gelmesi değiştirilemeyeceği anlamına gelmez; Dialogue: 0,0:04:59.00,0:05:02.00,Default,,0000,0000,0000,,Tecrübe edindikçe yapılandığı anlamına gelir. Dialogue: 0,0:05:02.00,0:05:04.00,Default,,0000,0000,0000,,Tamam, ahlaki beynin bu başlangıç şemasında ne var peki? Dialogue: 0,0:05:04.00,0:05:07.00,Default,,0000,0000,0000,,Anlamak için meslektaşım Craig Joseph ve ben Dialogue: 0,0:05:07.00,0:05:09.00,Default,,0000,0000,0000,,antropoloji, ahlak içerisinde kültürün rolü, Dialogue: 0,0:05:09.00,0:05:11.00,Default,,0000,0000,0000,,ve hatta evrimsel psikoloji, Dialogue: 0,0:05:11.00,0:05:13.00,Default,,0000,0000,0000,,üzerinde karşılaştırmalı birçok araştırma yaptık. Dialogue: 0,0:05:13.00,0:05:16.00,Default,,0000,0000,0000,,İnsanların disiplinler arasında ortak olarak konuştukları Dialogue: 0,0:05:16.00,0:05:18.00,Default,,0000,0000,0000,,kültürler arasında ortak biçimde bulabileceğiniz hatta türler arasında ortak olan ne gibi şeyler var diye? Dialogue: 0,0:05:18.00,0:05:20.00,Default,,0000,0000,0000,,Biz beş tane bulduk- beş en iyi mukayeseli örnek ki Dialogue: 0,0:05:20.00,0:05:22.00,Default,,0000,0000,0000,,bunlara ahlakın beş temeli dedik. Dialogue: 0,0:05:22.00,0:05:24.00,Default,,0000,0000,0000,,Bunlardan birincisi korunma. Dialogue: 0,0:05:24.00,0:05:28.00,Default,,0000,0000,0000,,Burda hepimiz memelileriz ve hepimizi diğerlerine bağlayan, diğerlerini önemseyen Dialogue: 0,0:05:28.00,0:05:30.00,Default,,0000,0000,0000,,şefkat gösteren, özellikle zayıf ve incinebilir olanlara karşı Dialogue: 0,0:05:30.00,0:05:33.00,Default,,0000,0000,0000,,bir çok nöral ve hormonal programa sahibiz. Dialogue: 0,0:05:33.00,0:05:36.00,Default,,0000,0000,0000,,Bu bize zarara neden olanlar hakkında çok güçlü bir his verir. Dialogue: 0,0:05:36.00,0:05:39.00,Default,,0000,0000,0000,,Bu moral kaynak tüm moral değerlerin yaklaşık %70'ini oluşturuyor. Dialogue: 0,0:05:39.00,0:05:41.00,Default,,0000,0000,0000,,Bunu burada TED' de duydum. Dialogue: 0,0:05:41.00,0:05:44.00,Default,,0000,0000,0000,,İkinci kaynak iyilik yapmanın iyilik doğuracağına inanma konusundaki eğilimdir. Dialogue: 0,0:05:44.00,0:05:46.00,Default,,0000,0000,0000,,Belirsizliğini koruyan konu Dialogue: 0,0:05:46.00,0:05:48.00,Default,,0000,0000,0000,,başka hayvanlarda iyiliğin karşılık bulduğu fikri ve Dialogue: 0,0:05:48.00,0:05:50.00,Default,,0000,0000,0000,,ve aynı zamanda insanlar için de bu konunun çok net olmadığıdır. Dialogue: 0,0:05:50.00,0:05:52.00,Default,,0000,0000,0000,,Bu Norman Rockwell'in "Altın Kural" isimli tablosu Dialogue: 0,0:05:52.00,0:05:54.00,Default,,0000,0000,0000,,ve Karen Armstrong dan da duyduğumuz gibi tabii ki Dialogue: 0,0:05:54.00,0:05:57.00,Default,,0000,0000,0000,,bu bir çok din için bir kaynaktır. Dialogue: 0,0:05:57.00,0:05:59.00,Default,,0000,0000,0000,,Bu ikinci kaynak burada TED'te duyduğum moral karar verme durumlarının Dialogue: 0,0:05:59.00,0:06:01.00,Default,,0000,0000,0000,,diğer yüzde otuzunu belirler. Dialogue: 0,0:06:01.00,0:06:03.00,Default,,0000,0000,0000,,Üçüncü kaynak grup-içi sadakat’tir. Dialogue: 0,0:06:03.00,0:06:05.00,Default,,0000,0000,0000,,Hayvanlar Kırallığında gruplar bulabilirsiniz Dialogue: 0,0:06:05.00,0:06:07.00,Default,,0000,0000,0000,,kooperatif gruplar bulabilirsiniz— Dialogue: 0,0:06:07.00,0:06:10.00,Default,,0000,0000,0000,,fakat bu gruplar daima ya çok küçüktürler ya da hepsi akrabadırlar. Dialogue: 0,0:06:10.00,0:06:13.00,Default,,0000,0000,0000,,Sadece insanlar içinde çok büyük grupları bulabilirsiniz. Dialogue: 0,0:06:13.00,0:06:16.00,Default,,0000,0000,0000,,Bu gruplar bir araya gelebilen, karşılıklı ilişkiye giren bireylerden oluşan gruplardır. Dialogue: 0,0:06:16.00,0:06:20.00,Default,,0000,0000,0000,,Ancak bu grupların birlikte olma amacı diğer gruplarla savaşmaktır. Dialogue: 0,0:06:20.00,0:06:24.00,Default,,0000,0000,0000,,Bu muhtemelen bizim uzun kabile yaşantısı ve kabile psikolojisi tarihimizden geliyor. Dialogue: 0,0:06:24.00,0:06:26.00,Default,,0000,0000,0000,,Ve bu kabile psikolojisi o denli keyif verici bir şeydir ki Dialogue: 0,0:06:26.00,0:06:28.00,Default,,0000,0000,0000,,kabilelere sahip olmadığımız zamanlarda bile Dialogue: 0,0:06:28.00,0:06:31.00,Default,,0000,0000,0000,,biz bunları oluşturmak için çalışırız çünkü bu iş eğlencelidir. Dialogue: 0,0:06:31.00,0:06:34.00,Default,,0000,0000,0000,,Gülmeler Dialogue: 0,0:06:34.00,0:06:37.00,Default,,0000,0000,0000,,sporu da grup seksini de bu amaçla yaparız. Dialogue: 0,0:06:37.00,0:06:40.00,Default,,0000,0000,0000,,Biz çok çok eskiye dayanan güdülerimizi sürekli bu amaç doğrultusunda sınarız. Dialogue: 0,0:06:40.00,0:06:43.00,Default,,0000,0000,0000,,Dördüncü kaynak otoriteye saygıdır. Dialogue: 0,0:06:43.00,0:06:46.00,Default,,0000,0000,0000,,Burada birbirine çok yakın türlere mensup iki üyenin baskılayıcı jestlerini görüyorsunuz. Dialogue: 0,0:06:46.00,0:06:50.00,Default,,0000,0000,0000,,–fakat insanlardaki otorite ilişkisi Dialogue: 0,0:06:50.00,0:06:52.00,Default,,0000,0000,0000,,diğer primatlarda olduğu gibi sadece güç ve vahşetle sınırlı değildir Dialogue: 0,0:06:52.00,0:06:54.00,Default,,0000,0000,0000,,O daha çok istemli katılıma Dialogue: 0,0:06:54.00,0:06:56.00,Default,,0000,0000,0000,,ve hatta zaman zaman sevgi-aşk elemanlarına dayanır. Dialogue: 0,0:06:56.00,0:06:58.00,Default,,0000,0000,0000,,Beşinci kaynak bakir (e) lik ve kutsanmışlık. Dialogue: 0,0:06:58.00,0:07:01.00,Default,,0000,0000,0000,,Bu tablonun adı “Ahlaka Uygunluğun Alegorisi” Dialogue: 0,0:07:01.00,0:07:04.00,Default,,0000,0000,0000,,fakat püritenlik sadece kadın cinselliğinin baskılanması anlamında değil. Dialogue: 0,0:07:04.00,0:07:07.00,Default,,0000,0000,0000,,O her türlü ideolojiyle, Dialogue: 0,0:07:07.00,0:07:09.00,Default,,0000,0000,0000,,ve yapabileceğiniz şeylerle Dialogue: 0,0:07:09.00,0:07:10.00,Default,,0000,0000,0000,,vücudunuzla ne yapacağınızın kontroluyla Dialogue: 0,0:07:10.00,0:07:12.00,Default,,0000,0000,0000,,vücudunuza dışarıdan ne girdiğinin kontroluyla ilgilidir. Dialogue: 0,0:07:12.00,0:07:16.00,Default,,0000,0000,0000,,Ve bu konuyu politik sağ daha çok seksle ilgili görürken, Dialogue: 0,0:07:16.00,0:07:18.00,Default,,0000,0000,0000,,politik sol da daha çok besin maddeleriyle ilgili görmektedir. Dialogue: 0,0:07:18.00,0:07:20.00,Default,,0000,0000,0000,,Beslenme biçimi bu günlerde aşırı biçimde bir moral faktör Dialogue: 0,0:07:20.00,0:07:22.00,Default,,0000,0000,0000,,ve saflıkla ilgili fikirlerin çoğu Dialogue: 0,0:07:22.00,0:07:25.00,Default,,0000,0000,0000,,ve vücudunuza neyin değdiği ya da neyin girdiğiyle ilgili fikirlerin çoğu haline dönüşüyor. Dialogue: 0,0:07:25.00,0:07:28.00,Default,,0000,0000,0000,,Bunların beş en iyi aday olduğuna inanıyorum Dialogue: 0,0:07:28.00,0:07:30.00,Default,,0000,0000,0000,,moral zihnin ilk sayfasının üzerine yazılmış olmaları anlamında. Dialogue: 0,0:07:30.00,0:07:31.00,Default,,0000,0000,0000,,Böylelikle geldiğimiz noktada en azından Dialogue: 0,0:07:31.00,0:07:34.00,Default,,0000,0000,0000,,bu gibi şeylerin tümünü öğrenmek için bir hazırlığa sahip olduğumuza inanıyorum. Dialogue: 0,0:07:34.00,0:07:37.00,Default,,0000,0000,0000,,Fakat oğlum Max gibi liberal üniversite kasabasında büyüme koşulunda Dialogue: 0,0:07:38.00,0:07:40.00,Default,,0000,0000,0000,,Bu ilk kaba yazılım nasıl değişikliğe uğrayacak? Dialogue: 0,0:07:40.00,0:07:42.00,Default,,0000,0000,0000,,Ve bizim 60 mil güneyimizdeki Lynchburg, Virginia'da doğan bir çocuktakinden Dialogue: 0,0:07:42.00,0:07:45.00,Default,,0000,0000,0000,,nasıl bir farklılıkla sonuçlanacak? Dialogue: 0,0:07:45.00,0:07:47.00,Default,,0000,0000,0000,,Kültür değişkenliği hakkında düşünmek için haydi farklı bir metafor deneyelim Dialogue: 0,0:07:47.00,0:07:50.00,Default,,0000,0000,0000,,Eğer zihinde gerçekten iş gören beş sistem varsa-- Dialogue: 0,0:07:50.00,0:07:52.00,Default,,0000,0000,0000,,içgüdülerin ve emosyonların beş kaynağı-- Dialogue: 0,0:07:52.00,0:07:54.00,Default,,0000,0000,0000,,o zaman moral zihni Dialogue: 0,0:07:54.00,0:07:56.00,Default,,0000,0000,0000,,beş kanallı odyo eşitleyicilerden biri gibi ve Dialogue: 0,0:07:56.00,0:07:58.00,Default,,0000,0000,0000,,her kanal üzerinde farklı bir düzenek oluşturabileceğimiz bir yer olarak düşünebiliriz. Dialogue: 0,0:07:58.00,0:08:01.00,Default,,0000,0000,0000,,Ve meslekdaşlarım Brian Nosek ve Jesse Graham ve ben Dialogue: 0,0:08:01.00,0:08:06.00,Default,,0000,0000,0000,,bir anket hazırlayarak bunu www.YourMorals.org adresiyle internete koyduk. Dialogue: 0,0:08:06.00,0:08:11.00,Default,,0000,0000,0000,,Ve şimdiye kadar, 30,000 kişi bu anketi cevaplandırdı ve siz de bunu yapabilirsiniz. Dialogue: 0,0:08:11.00,0:08:12.00,Default,,0000,0000,0000,,İşte sonuçlar. Dialogue: 0,0:08:12.00,0:08:15.00,Default,,0000,0000,0000,,İşte 23,000 civarında Amerikan vatandaşıyla ilgili sonuçlar. Dialogue: 0,0:08:15.00,0:08:17.00,Default,,0000,0000,0000,,Sol tarafta liberallerle ilgili skorları işaretledim, Dialogue: 0,0:08:17.00,0:08:19.00,Default,,0000,0000,0000,,sağ tarafta konservatiflerle, ortada da ılımlılarla ilgili olanları. Dialogue: 0,0:08:19.00,0:08:21.00,Default,,0000,0000,0000,,Mavi çizgi size insanların zarar verme sorularına Dialogue: 0,0:08:21.00,0:08:23.00,Default,,0000,0000,0000,,verdiği yanıtların ortalamasını gösteriyor. Dialogue: 0,0:08:23.00,0:08:26.00,Default,,0000,0000,0000,,Gördüğünüz gibi insanlar zarar ve ondan korunma konularına özen gösteriyorlar. Dialogue: 0,0:08:26.00,0:08:28.00,Default,,0000,0000,0000,,Bu türlü vargılara yüksek oranda destek veriyorlar Dialogue: 0,0:08:28.00,0:08:30.00,Default,,0000,0000,0000,,tablonun bütününde bu böyle, fakat aynı zamanda gördüğünüz gibi Dialogue: 0,0:08:30.00,0:08:33.00,Default,,0000,0000,0000,,liberaller konservatiflerden biraz daha ilgili görünüyorlar, çizgi aşağı doğru eğiliyor. Dialogue: 0,0:08:33.00,0:08:35.00,Default,,0000,0000,0000,,hakkaniyet için de aynı hikaye. Dialogue: 0,0:08:35.00,0:08:37.00,Default,,0000,0000,0000,,Fakat diğer üç çizgiye bakınız, Dialogue: 0,0:08:37.00,0:08:39.00,Default,,0000,0000,0000,,liberaller için skorlar çok düşük Dialogue: 0,0:08:39.00,0:08:41.00,Default,,0000,0000,0000,,Liberaller esas olarak " Hayır, bu ahlak değil" diyor. Dialogue: 0,0:08:41.00,0:08:44.00,Default,,0000,0000,0000,,Grup-içi otorite, temizlik--bu gibi şeylerin ahlakla hiç bir ilişkisi yok. Reddediyorum." Dialogue: 0,0:08:44.00,0:08:46.00,Default,,0000,0000,0000,,Fakat insanlar daha fazla konservatif oldukça, değerler yükseliyor. Dialogue: 0,0:08:46.00,0:08:49.00,Default,,0000,0000,0000,,Liberallerin bir çeşit iki-kanallı olduğunu söyleyebiliriz Dialogue: 0,0:08:49.00,0:08:50.00,Default,,0000,0000,0000,,ya da iki kaynaklı ahlak. Dialogue: 0,0:08:50.00,0:08:52.00,Default,,0000,0000,0000,,Konservatifler beş kaynak içinde daha fazlasına sahipler, Dialogue: 0,0:08:52.00,0:08:54.00,Default,,0000,0000,0000,,ya da beş-kanallı ahlak. Dialogue: 0,0:08:54.00,0:08:55.00,Default,,0000,0000,0000,,Biz bunu incelediğimiz her ülkede görüyoruz. Dialogue: 0,0:08:55.00,0:08:57.00,Default,,0000,0000,0000,,İşte 1100 Kanadalı için veriler. Dialogue: 0,0:08:57.00,0:08:59.00,Default,,0000,0000,0000,,Diğer bir kaç slaydı da kısaca gözden geçireceğim Dialogue: 0,0:08:59.00,0:09:02.00,Default,,0000,0000,0000,,Birleşik Krallık, Avustralya, Yeni Zelanda, Batı Avrupa, Doğu Avrupa, Dialogue: 0,0:09:02.00,0:09:06.00,Default,,0000,0000,0000,,Latin Amerika, Orta Doğu, Doğu Asya ve Güney Asya Dialogue: 0,0:09:06.00,0:09:08.00,Default,,0000,0000,0000,,Bu grafiklerin hepsinde de gördüğünüz gibi Dialogue: 0,0:09:08.00,0:09:11.00,Default,,0000,0000,0000,,Eğri grup-içinde, otoritede, saflıkta yükseliyor. Dialogue: 0,0:09:11.00,0:09:13.00,Default,,0000,0000,0000,,Ki bu, ülkelerden her birinde Dialogue: 0,0:09:13.00,0:09:16.00,Default,,0000,0000,0000,,tartışmalar kötülük ve iyilik üzerine değil. Dialogue: 0,0:09:16.00,0:09:18.00,Default,,0000,0000,0000,,Herkes--iyiliğin ne olduğu konusunda tartıştık--- Dialogue: 0,0:09:18.00,0:09:21.00,Default,,0000,0000,0000,,fakat herkes kötülüğün ve iyiliğin bir anlam taşıdığında hemfikir. Dialogue: 0,0:09:21.00,0:09:23.00,Default,,0000,0000,0000,,Kültürler içinde ahlaki tartışmalar Dialogue: 0,0:09:23.00,0:09:26.00,Default,,0000,0000,0000,,özellikle grup-içi, otorite ve saflıkla ilgili konular Dialogue: 0,0:09:26.00,0:09:29.00,Default,,0000,0000,0000,,Bu etki o kadar güçlü ki soruyu nasıl sorarsak soralım bu etkiyi bulduk. Dialogue: 0,0:09:29.00,0:09:31.00,Default,,0000,0000,0000,,Bir yakın dönem çalışmasında, Dialogue: 0,0:09:31.00,0:09:33.00,Default,,0000,0000,0000,,insanlara bir köpek sahibi olacaklarını farzetmelerini söyledik. Dialogue: 0,0:09:33.00,0:09:34.00,Default,,0000,0000,0000,,Özel bir cins seçtiniz, Dialogue: 0,0:09:34.00,0:09:36.00,Default,,0000,0000,0000,,alacağınız cinsle ilgili bazı yeni bilgiler öğrendiniz. Dialogue: 0,0:09:36.00,0:09:39.00,Default,,0000,0000,0000,,Öğrendiğinizi farzedin ki bu özel cins kendi kafasına göre takılan bir cins. Dialogue: 0,0:09:39.00,0:09:41.00,Default,,0000,0000,0000,,ve sahibini arkadaşı gibi ve kendisiyle eşit kabul ediyor. Dialogue: 0,0:09:41.00,0:09:43.00,Default,,0000,0000,0000,,Eğer liberal biriyseniz " Hey, bu harika!" dersiniz. Dialogue: 0,0:09:43.00,0:09:45.00,Default,,0000,0000,0000,,Çünkü liberaller " Lütfen getir." demeyi tercih ederler. Dialogue: 0,0:09:45.00,0:09:49.00,Default,,0000,0000,0000,,(Gülüşmeler) Dialogue: 0,0:09:50.00,0:09:53.00,Default,,0000,0000,0000,,Fakat eğer konservatifseniz, bu size fazla çekici gelmez. Dialogue: 0,0:09:53.00,0:09:56.00,Default,,0000,0000,0000,,Eğer konservatifseniz, ve köpeğin evine ve ailesine ileri derecede sadık olduğunu Dialogue: 0,0:09:56.00,0:09:58.00,Default,,0000,0000,0000,,ve yabancılara çabucak alışmadığını öğrenmişseniz Dialogue: 0,0:09:58.00,0:10:01.00,Default,,0000,0000,0000,,konservatifler için--bağlılık iyidir--köpekler bağlı olmalıdırlar. Dialogue: 0,0:10:01.00,0:10:03.00,Default,,0000,0000,0000,,Fakat bir liberale göre bu köpek Dialogue: 0,0:10:03.00,0:10:05.00,Default,,0000,0000,0000,,Cumhuriyetçi Parti adaylığına soyunmuş gibi gelir. Dialogue: 0,0:10:05.00,0:10:06.00,Default,,0000,0000,0000,,(Gülüşmeler) Dialogue: 0,0:10:06.00,0:10:08.00,Default,,0000,0000,0000,,Böylelikle diyebilirsiniz ki, OK, Dialogue: 0,0:10:08.00,0:10:10.00,Default,,0000,0000,0000,,bunlar liberaller ve konservatifler arasındaki farklılıklardır, Dialogue: 0,0:10:10.00,0:10:12.00,Default,,0000,0000,0000,,fakat diğer üç kaynağı moral yapan nedir? Dialogue: 0,0:10:12.00,0:10:14.00,Default,,0000,0000,0000,,Onlar gerçekte ksenofobi Dialogue: 0,0:10:14.00,0:10:16.00,Default,,0000,0000,0000,,ve otoritaryanizm ve Puritanizm'in kaynakları değiller midir? Dialogue: 0,0:10:16.00,0:10:17.00,Default,,0000,0000,0000,,Onları ahlaki yapan nedir? Dialogue: 0,0:10:17.00,0:10:20.00,Default,,0000,0000,0000,,Cevap, Bana göre Hieronymus Bosch' un bu inanılmaz triptişinin içindedir , Dialogue: 0,0:10:20.00,0:10:22.00,Default,,0000,0000,0000,," Dünyevi Zevklerin Bahçesi." Dialogue: 0,0:10:22.00,0:10:25.00,Default,,0000,0000,0000,,Birinci panelde yaradılış anını görüyoruz. Dialogue: 0,0:10:25.00,0:10:29.00,Default,,0000,0000,0000,,Her şey düzenli, her şey harikulade, bütün insanlar ve hayvanlar Dialogue: 0,0:10:29.00,0:10:32.00,Default,,0000,0000,0000,,ne yapmaları,nerede olmaları tahmin ediliyorsa onu yapıyorlar. Dialogue: 0,0:10:32.00,0:10:35.00,Default,,0000,0000,0000,,Fakat sonra, dünyanın halleriyle işler değişir. Dialogue: 0,0:10:35.00,0:10:37.00,Default,,0000,0000,0000,,Her kişinin diğer kişilerin ve diğer hayvanların Dialogue: 0,0:10:37.00,0:10:40.00,Default,,0000,0000,0000,,açığını kollayarak ne istiyorsa onu yaptığını görürüz, Dialogue: 0,0:10:40.00,0:10:42.00,Default,,0000,0000,0000,,Bazılarınız bunu 60'lara benzetebilir. Dialogue: 0,0:10:42.00,0:10:43.00,Default,,0000,0000,0000,,(Gülüşmeler) Dialogue: 0,0:10:43.00,0:10:47.00,Default,,0000,0000,0000,,Ancak 60'lar kaçınılmaz biçimde 70'lere ilerler, Dialogue: 0,0:10:47.00,0:10:51.00,Default,,0000,0000,0000,,bu dönemde gediklerin kapanması can sıkıcı olmuştur. Dialogue: 0,0:10:51.00,0:10:53.00,Default,,0000,0000,0000,,Tabii ki Bosch bunu Cehennem olarak adlandırmıştır. Dialogue: 0,0:10:53.00,0:10:56.00,Default,,0000,0000,0000,,Bundan dolayı bu triptiş şu üç panele sahiptir, Dialogue: 0,0:10:56.00,0:11:01.00,Default,,0000,0000,0000,,Düzenin hep bozulmaya eğilim gösterdiği şeklindeki ebedi gerçeğin tasviri Dialogue: 0,0:11:01.00,0:11:03.00,Default,,0000,0000,0000,,Düzensizlik ve yozlaşmanın gerçekliği Dialogue: 0,0:11:03.00,0:11:06.00,Default,,0000,0000,0000,,Fakat bunun sadece hıristiyanların zevk duyarak sahip oldukları bir garip problem olduğu yolundaki Dialogue: 0,0:11:06.00,0:11:08.00,Default,,0000,0000,0000,,hıristiyan hayal gücünün bir parçası olduğunu da düşünmeyin Dialogue: 0,0:11:08.00,0:11:11.00,Default,,0000,0000,0000,,işte aynı hikayeyi,aynı gelişmeyi Dialogue: 0,0:11:11.00,0:11:14.00,Default,,0000,0000,0000,,bir kaç yıl önce Nature'da yayınlanmış olan bir makale de söyledi Dialogue: 0,0:11:14.00,0:11:18.00,Default,,0000,0000,0000,,orada Ernst Fehr ve Simon Gachter bu ortak çelişki konusunda insanlara bir oyun düzeneği sunuyorlar Dialogue: 0,0:11:18.00,0:11:20.00,Default,,0000,0000,0000,,Oyunda insanlara para veriliyor Dialogue: 0,0:11:20.00,0:11:22.00,Default,,0000,0000,0000,,ve sonra oyunun her aşamasında Dialogue: 0,0:11:22.00,0:11:24.00,Default,,0000,0000,0000,,onlar ortak bir kaba para koyuyorlar Dialogue: 0,0:11:24.00,0:11:26.00,Default,,0000,0000,0000,,ve sonra deneyi yapan oradaki parayı iki katına çıkartıyor, Dialogue: 0,0:11:26.00,0:11:28.00,Default,,0000,0000,0000,,ve sonra hepsi oyuncular arasında bölüşülüyor. Dialogue: 0,0:11:28.00,0:11:31.00,Default,,0000,0000,0000,,bu her türlü çevresel sorunlar için gerçekten güzel bir analoji Dialogue: 0,0:11:31.00,0:11:33.00,Default,,0000,0000,0000,,bu gibi durumlarda insanlardan fedakarlık yapmalarını istiyoruz Dialogue: 0,0:11:33.00,0:11:35.00,Default,,0000,0000,0000,,ve onlar yaptıkları fedakarlıktan gerçekte kendileri için bir fayda sağlamıyorlar. Dialogue: 0,0:11:35.00,0:11:37.00,Default,,0000,0000,0000,,Fakat gerçekten herkesten fedakarlık yapmalarını istiyorsunuz, Dialogue: 0,0:11:37.00,0:11:39.00,Default,,0000,0000,0000,,ancak kendi başına hareket etmek herkese cazip geliyor. Dialogue: 0,0:11:39.00,0:11:43.00,Default,,0000,0000,0000,,Ve olan da,başlar başlamaz insanlar mantıklı bir şekilde işbirliği yapıyorlar-- Dialogue: 0,0:11:43.00,0:11:45.00,Default,,0000,0000,0000,,ve bu herkes tarafından böyle oynanıyor-- Dialogue: 0,0:11:45.00,0:11:48.00,Default,,0000,0000,0000,,birinci aşamada,verebilecekleri kadar paranın yarısına yakınını veriyorlar. Dialogue: 0,0:11:48.00,0:11:51.00,Default,,0000,0000,0000,,Fakat hemen ardından olanı görüp " neler döndüğünü biliyorsun, diğer insanlar bunu fazlaca yapmıyorlar. Dialogue: 0,0:11:51.00,0:11:53.00,Default,,0000,0000,0000,,Enayi durumuna düşmek istemiyorum. İşbirliği yapmayacağım." diyorlar. Dialogue: 0,0:11:53.00,0:11:57.00,Default,,0000,0000,0000,,Ve işbirliği çabucak mantık açısından iyi olandan uzaklaşıp sıfıra yakın bir yere iniyor. Dialogue: 0,0:11:57.00,0:11:59.00,Default,,0000,0000,0000,,Fakat sonra-- ve işte işin sırrı-- Dialogue: 0,0:11:59.00,0:12:01.00,Default,,0000,0000,0000,,Fehr ve Gachter'in söylediğine göre-- insanlara tekrar ettikleri yedinci aşamada Dialogue: 0,0:12:01.00,0:12:03.00,Default,,0000,0000,0000,," Ne olduğunu biliyor musun? Yeni kural. Dialogue: 0,0:12:03.00,0:12:05.00,Default,,0000,0000,0000,,Sana ait olan paranın bir bölümünü Dialogue: 0,0:12:05.00,0:12:09.00,Default,,0000,0000,0000,,katkıda bulunmayanları cezalandırmak amacıyla vermek istediğinde,bunu yapabilirsin" Dialogue: 0,0:12:09.00,0:12:12.00,Default,,0000,0000,0000,,Ve insanlar bu cezalandırma meselesini duyar duymaz, Dialogue: 0,0:12:12.00,0:12:14.00,Default,,0000,0000,0000,,işbirliği patlıyor. Dialogue: 0,0:12:14.00,0:12:16.00,Default,,0000,0000,0000,,Patlıyor ve arkası geliyor. Dialogue: 0,0:12:16.00,0:12:19.00,Default,,0000,0000,0000,,İşbirliği problemlerinin çözümüyle ilgili bir çok araştırma bunun gerçekten işe yaradığını gösteriyor. Dialogue: 0,0:12:19.00,0:12:21.00,Default,,0000,0000,0000,,İnsanların sadece iyilik güdülerine başvurmak yeterli değil, Dialogue: 0,0:12:21.00,0:12:23.00,Default,,0000,0000,0000,,bazı türden cezalara sahip olmak da gerçekten yardımcı oluyor. Dialogue: 0,0:12:23.00,0:12:25.00,Default,,0000,0000,0000,,utanma,mahcubiyet ya da dedikodu konusu olsalar dahi Dialogue: 0,0:12:25.00,0:12:28.00,Default,,0000,0000,0000,,insanlar büyük gruplar halindeyken işbirliğini korumak için Dialogue: 0,0:12:28.00,0:12:30.00,Default,,0000,0000,0000,,bazı türden cezalar uygulamaya ihtiyacınız var. Dialogue: 0,0:12:30.00,0:12:33.00,Default,,0000,0000,0000,,Hatta yakın dönemde yapılan bazı araştırmalar telkin ediyor ki din Dialogue: 0,0:12:33.00,0:12:35.00,Default,,0000,0000,0000,,tanrıyı düşünmek, insanları tanrı konusunda düşündürmek-- Dialogue: 0,0:12:35.00,0:12:40.00,Default,,0000,0000,0000,,sıklıkla, bazı durumlarda daha çok işbirliğine, daha çok sosyalleşmeye yarıyor. Dialogue: 0,0:12:41.00,0:12:43.00,Default,,0000,0000,0000,,Bazı insanlar dinin Dialogue: 0,0:12:43.00,0:12:45.00,Default,,0000,0000,0000,,kültürel ve biyolojik evrimle gelişen, Dialogue: 0,0:12:45.00,0:12:47.00,Default,,0000,0000,0000,,grupları tutarlı hale getiren, Dialogue: 0,0:12:47.00,0:12:49.00,Default,,0000,0000,0000,,kısmen de olsa birbirlerine güven duymalarını sağlayan, Dialogue: 0,0:12:49.00,0:12:51.00,Default,,0000,0000,0000,,ve böylece diğer gruplarla rekabeti daha etkili hale getiren bir adaptasyon olduğunu düşünüyorlar. Dialogue: 0,0:12:51.00,0:12:52.00,Default,,0000,0000,0000,,Bence bu, Dialogue: 0,0:12:52.00,0:12:54.00,Default,,0000,0000,0000,,tartışmalı bir konu olsa da muhtemelen doğru, Dialogue: 0,0:12:54.00,0:12:56.00,Default,,0000,0000,0000,,Fakat ben dinle, Dialogue: 0,0:12:56.00,0:12:59.00,Default,,0000,0000,0000,,ve dinin başlangıcıyla, ve onun bize ve bizim için ne yaptığıyla özellikle ilgiliyim. Dialogue: 0,0:12:59.00,0:13:03.00,Default,,0000,0000,0000,,Çünkü dünyadaki en çok merak edilen şeyin Büyük Kanyon olmadığını düşünüyorum. Dialogue: 0,0:13:03.00,0:13:05.00,Default,,0000,0000,0000,,Büyük Kanyon gerçekten basit bir şey. Dialogue: 0,0:13:05.00,0:13:08.00,Default,,0000,0000,0000,,O sadece bir yığın kaya, ve sonra bir yığın su ve rüzgar, ve bir yığın zaman, Dialogue: 0,0:13:08.00,0:13:10.00,Default,,0000,0000,0000,,Bunları topladığınızda Büyük Kanyon eder. Dialogue: 0,0:13:10.00,0:13:11.00,Default,,0000,0000,0000,,O kadar karışık bir konu değil. Dialogue: 0,0:13:11.00,0:13:13.00,Default,,0000,0000,0000,,Gerçekten karmaşık olan bir konu varsa, o da Dialogue: 0,0:13:13.00,0:13:15.00,Default,,0000,0000,0000,,Büyük Kanyon'da yaşamış ve birbirleriyle iletişim içinde olmuş olan insanlar, Dialogue: 0,0:13:15.00,0:13:17.00,Default,,0000,0000,0000,,veya Afrikanın savanlarında, Dialogue: 0,0:13:17.00,0:13:20.00,Default,,0000,0000,0000,,ya da Alaska'nın donmuş körfezlerinde, ve sonra bu köylerden bazıları Dialogue: 0,0:13:20.00,0:13:24.00,Default,,0000,0000,0000,,Babil, Roma ve Tenoktitlan' nın zengin şehirleri haline geldiler. Dialogue: 0,0:13:24.00,0:13:25.00,Default,,0000,0000,0000,,Bu nasıl oldu? Dialogue: 0,0:13:25.00,0:13:28.00,Default,,0000,0000,0000,,Bu kesinlikle bir mucizedir, açıklaması Büyük Kanyon'dan çok daha zor bir mucize. Dialogue: 0,0:13:28.00,0:13:31.00,Default,,0000,0000,0000,,Yanıt bence onların moral elemanlar arasındaki her elemanı kullanmış olmalarıdır. Dialogue: 0,0:13:31.00,0:13:33.00,Default,,0000,0000,0000,,Moral psikolojinin tamamı Dialogue: 0,0:13:33.00,0:13:35.00,Default,,0000,0000,0000,,bu kooperatif grupların yaratılması için kullanılmıştır. Dialogue: 0,0:13:35.00,0:13:37.00,Default,,0000,0000,0000,,Evet, kötülüğü düşünmeye ihtiyacınız var, Dialogue: 0,0:13:37.00,0:13:38.00,Default,,0000,0000,0000,,adalet psikolojisine de ihtiyacınız var. Dialogue: 0,0:13:38.00,0:13:41.00,Default,,0000,0000,0000,,Fakat eğer grup öncesi aşamadaysanız bu bir grubu organize etmek için size gerçekten yardımcı olur. Dialogue: 0,0:13:41.00,0:13:44.00,Default,,0000,0000,0000,,ve eğer bu grup öncesi yapılar bazı iç yapı elemanlara sahipse, Dialogue: 0,0:13:44.00,0:13:46.00,Default,,0000,0000,0000,,ve eğer insanlara kendi aralarındaki mücadeleyi bastırmalarını, Dialogue: 0,0:13:46.00,0:13:50.00,Default,,0000,0000,0000,,daha yüksek amaçlara yönelmelerini söyleyen bazı ideolojiler varsa amaca ulaşılır. Dialogue: 0,0:13:50.00,0:13:52.00,Default,,0000,0000,0000,,Ve şimdi liberaller ve konservatifler arasındaki Dialogue: 0,0:13:52.00,0:13:54.00,Default,,0000,0000,0000,,anlaşmazlığın düğüm noktasına geldik. Dialogue: 0,0:13:54.00,0:13:56.00,Default,,0000,0000,0000,,Çünkü liberaller bu kaynakların üçünü kabul etmiyorlar. Dialogue: 0,0:13:56.00,0:13:59.00,Default,,0000,0000,0000,," Hayır, çeşitliliği kutsayalım ortak grup-içi üyeliği değil" diyorlar. Dialogue: 0,0:13:59.00,0:14:01.00,Default,,0000,0000,0000,,"Haydi otoriteyi sorgulayalım" diyorlar. Dialogue: 0,0:14:01.00,0:14:03.00,Default,,0000,0000,0000,,Ve " kanunlarınızı benim vücudumdan uzak tutun" diyorlar. Dialogue: 0,0:14:03.00,0:14:06.00,Default,,0000,0000,0000,,Liberaller bunu yapmakta çok yüce gerekçelere sahipler. Dialogue: 0,0:14:06.00,0:14:09.00,Default,,0000,0000,0000,,Geleneksel otorite, geleneksel ahlak bir hayli baskıcı olabilir, Dialogue: 0,0:14:09.00,0:14:12.00,Default,,0000,0000,0000,,ve tabandakiler için, kadınlar için, kriterleri karşılamayan insanlar için bu böyle olabilir. Dialogue: 0,0:14:12.00,0:14:14.00,Default,,0000,0000,0000,,Dolayısıyla liberaller zayıflar ve baskı altındakiler için konuşur. Dialogue: 0,0:14:14.00,0:14:16.00,Default,,0000,0000,0000,,Onlar kaos pahasına olsa da değişim ve adalet isterler. Dialogue: 0,0:14:16.00,0:14:19.00,Default,,0000,0000,0000,,Bu adamın gömleğinde " Şikayet etmeyi bırak, devrimi başlat" yazıyor. Dialogue: 0,0:14:19.00,0:14:21.00,Default,,0000,0000,0000,,Eğer yüksek derecede deneyime açıksanız, devrim iyidir, Dialogue: 0,0:14:21.00,0:14:23.00,Default,,0000,0000,0000,,o değişimdir, eğlencedir. Dialogue: 0,0:14:23.00,0:14:26.00,Default,,0000,0000,0000,,diğer taraftan, konservatifler kurumlar ve gelenekler üzerine konuşur. Dialogue: 0,0:14:26.00,0:14:30.00,Default,,0000,0000,0000,,Alt tabakalar için bazı maliyetleri olsa da düzenden yanadırlar. Dialogue: 0,0:14:30.00,0:14:32.00,Default,,0000,0000,0000,,Konservatiflerin sahip olduğu büyük bir içgörü düzenin gerçekte zorlukla ulaşılabilen bir şey olduğunu söyler. Dialogue: 0,0:14:32.00,0:14:35.00,Default,,0000,0000,0000,,o gerçekten değerlidir, ve kaybetmek kolaydır. Dialogue: 0,0:14:35.00,0:14:37.00,Default,,0000,0000,0000,,Edmund Burke'un söylediği gibi " insanların kısıtlanmaları da Dialogue: 0,0:14:37.00,0:14:40.00,Default,,0000,0000,0000,,özgürlükleri gibi onların hakları arasında sayılmalıdır." Dialogue: 0,0:14:40.00,0:14:42.00,Default,,0000,0000,0000,,Bu söz Fransız Devriminin kaosundan sonra söylenmiştir. Dialogue: 0,0:14:42.00,0:14:44.00,Default,,0000,0000,0000,,Öyleyse böyle bir şeyi bir kere gördüğünüzde görmüş olursunuz ki Dialogue: 0,0:14:44.00,0:14:47.00,Default,,0000,0000,0000,,liberaller ve konservatifler her ikisi de katkıda bulunacakları bir şeylere sahiptirler, Dialogue: 0,0:14:47.00,0:14:50.00,Default,,0000,0000,0000,,böylelikle değişime karşı stabilite üzerine bir denge oluştururlar-- Dialogue: 0,0:14:50.00,0:14:53.00,Default,,0000,0000,0000,,böylelikle, moral matriksin dışına çıkan yolun açılacağını düşünüyorum. Dialogue: 0,0:14:53.00,0:14:58.00,Default,,0000,0000,0000,,Bu tüm Asya dinleri tarafından taşınan büyük bir içgörüdür. Dialogue: 0,0:14:58.00,0:15:00.00,Default,,0000,0000,0000,,Yin ve Yang'ı düşünün. Dialogue: 0,0:15:00.00,0:15:02.00,Default,,0000,0000,0000,,Yin ve Yang düşman değillerdir. Yin ve Yand birbirlerinden nefret etmez. Dialogue: 0,0:15:02.00,0:15:04.00,Default,,0000,0000,0000,,Yin ve Yang dünyanın işlemesi için Dialogue: 0,0:15:04.00,0:15:06.00,Default,,0000,0000,0000,,gece ve gündüz gibi birbirleri için gereklidir. Dialogue: 0,0:15:06.00,0:15:08.00,Default,,0000,0000,0000,,Hinduizm'de de aynı şeyi bulursunuz. Dialogue: 0,0:15:08.00,0:15:10.00,Default,,0000,0000,0000,,Hinduizmde bir çok yüksek tanrı vardır. Dialogue: 0,0:15:10.00,0:15:13.00,Default,,0000,0000,0000,,Bunlardan ikisi koruyucu Vişnu ve tahripkar Şiva'dır. Dialogue: 0,0:15:13.00,0:15:16.00,Default,,0000,0000,0000,,Bu imaj gerçekte bu iki tanrının aynı bedeni paylaşması gibidir. Dialogue: 0,0:15:16.00,0:15:18.00,Default,,0000,0000,0000,,solda Vişnu'nun belirteçleri var, Dialogue: 0,0:15:18.00,0:15:21.00,Default,,0000,0000,0000,,ki Vişnu'yu konservatif tanrı gibi düşünebiliriz. Dialogue: 0,0:15:21.00,0:15:23.00,Default,,0000,0000,0000,,Sağda Şiva'nın belirteçleri var, Dialogue: 0,0:15:23.00,0:15:25.00,Default,,0000,0000,0000,,Şiva liberal tanrıdır--- ve birlikte çalışırlar. Dialogue: 0,0:15:25.00,0:15:27.00,Default,,0000,0000,0000,,Budizm'de de aynı şeyi görürsünüz. Dialogue: 0,0:15:27.00,0:15:29.00,Default,,0000,0000,0000,,Bu iki yarı, bence, Dialogue: 0,0:15:29.00,0:15:32.00,Default,,0000,0000,0000,,moral psikoloji içinde daima varsayılmış en derin içgörülerdir. Dialogue: 0,0:15:32.00,0:15:34.00,Default,,0000,0000,0000,,Zen üstadı Seng-ts'an der ki; Dialogue: 0,0:15:34.00,0:15:38.00,Default,,0000,0000,0000,,Eğer gerçeğin önünüzde açık biçimde görünmesini istiyorsanız, ona ne taraftar ne de karşı olun, Dialogue: 0,0:15:38.00,0:15:42.00,Default,,0000,0000,0000,,taraf olmakla karşı olma arasındaki mücadele zihnin en kötü hastalığıdır." Dialogue: 0,0:15:42.00,0:15:44.00,Default,,0000,0000,0000,,Şimdi ne yazık ki, Dialogue: 0,0:15:44.00,0:15:46.00,Default,,0000,0000,0000,,dünya liderlerinin bir çoğunun yakalandığı o hastalık durumu var. Dialogue: 0,0:15:46.00,0:15:49.00,Default,,0000,0000,0000,,Fakat kendinizi George Bush'a üstün görmeden önce Dialogue: 0,0:15:49.00,0:15:53.00,Default,,0000,0000,0000,,taşı fırlatmadan önce, kendinize sorun: Bunu kabul ediyor musunuz? Dialogue: 0,0:15:53.00,0:15:56.00,Default,,0000,0000,0000,,İyi ve kötü arasındaki savaşın dışında kjalmayı kabul ediyor musunuz? Dialogue: 0,0:15:56.00,0:15:59.00,Default,,0000,0000,0000,,Herhangi bir şeyin yanında ya da karşısında olmamanız mümkün olabilir mi? Dialogue: 0,0:16:00.00,0:16:03.00,Default,,0000,0000,0000,,peki esas nokta ne? Ne yapmanız gerekiyor? Dialogue: 0,0:16:03.00,0:16:05.00,Default,,0000,0000,0000,,Eğer eski Asya felsefelerinden ve Dialogue: 0,0:16:05.00,0:16:07.00,Default,,0000,0000,0000,,dinlerinden en güçlü içgörüleri alsanız Dialogue: 0,0:16:07.00,0:16:09.00,Default,,0000,0000,0000,,ve onları moral psikolojinin en yeni araştırmalarıyla birleştirseniz Dialogue: 0,0:16:09.00,0:16:11.00,Default,,0000,0000,0000,,Bence şu sonuçlara ulaşırsınız ki : Dialogue: 0,0:16:11.00,0:16:15.00,Default,,0000,0000,0000,,Erdemli zihinlerimiz evrim tarafından Dialogue: 0,0:16:15.00,0:16:18.00,Default,,0000,0000,0000,,bizi gruplar içinde birleştiren, bizi diğer gruplardan ayıran Dialogue: 0,0:16:18.00,0:16:20.00,Default,,0000,0000,0000,,ve bizi gerçekliğe karşı körleştiren biçimde yapılandırılmıştır. Dialogue: 0,0:16:21.00,0:16:25.00,Default,,0000,0000,0000,,O halde ne yapmalısınız? Size bununla mücadele etmemenizi mi söylüyorum? Dialogue: 0,0:16:25.00,0:16:28.00,Default,,0000,0000,0000,,Size Seng-ts'an'a sarılıp, Dialogue: 0,0:16:28.00,0:16:31.00,Default,,0000,0000,0000,,yandaşlık ve karşıtlık arasında geçen bu mücadeleyi sonlandırmanızı mı söylüyorum? Dialogue: 0,0:16:31.00,0:16:33.00,Default,,0000,0000,0000,,Hayır, kesinlikle değil. Ben bunu söylemiyorum. Dialogue: 0,0:16:33.00,0:16:36.00,Default,,0000,0000,0000,,Bu topluluk bir çok şey yapan müthiş bir grup, Dialogue: 0,0:16:36.00,0:16:40.00,Default,,0000,0000,0000,,yeteneklerini, parlak zekalarını, enerjilerini, paralarını fazlasıyla kullanarak Dialogue: 0,0:16:40.00,0:16:42.00,Default,,0000,0000,0000,,dünyayı daha iyi bir yer haline getirmek için Dialogue: 0,0:16:42.00,0:16:45.00,Default,,0000,0000,0000,,yanlişlarla ve problemlerin çözümüyle uğraşan bir grup. Dialogue: 0,0:16:46.00,0:16:50.00,Default,,0000,0000,0000,,Fakat Samantha Power'ın Sergio Vieira de Mello ile ilgili kendi hikayesinden öğrendiğimiz üzere, Dialogue: 0,0:16:50.00,0:16:55.00,Default,,0000,0000,0000,,sadece suçlamayı tercih ederek , Dialogue: 0,0:16:55.00,0:16:57.00,Default,,0000,0000,0000,," siz yanlışsınız, ben doğruyum" diyemezsiniz. Dialogue: 0,0:16:57.00,0:17:01.00,Default,,0000,0000,0000,,Çünkü, biraz önce duyduğumuz gibi, herkes kendinin haklı olduğunu düşünür. Dialogue: 0,0:17:01.00,0:17:03.00,Default,,0000,0000,0000,,Çözmemiz gereken bir yığın problem var Dialogue: 0,0:17:03.00,0:17:06.00,Default,,0000,0000,0000,,diğer insanları değiştirmemizi gerekli kılan problemler. Dialogue: 0,0:17:06.00,0:17:09.00,Default,,0000,0000,0000,,Ve eğer diğer insanları değiştirmek istiyorsanız, bunu yapmanın oldukça iyi bir yolu Dialogue: 0,0:17:09.00,0:17:13.00,Default,,0000,0000,0000,,ilk olarak kendimizin kim olduğunu anlamak---kendimizin moral psikolojisini anlamak, Dialogue: 0,0:17:13.00,0:17:16.00,Default,,0000,0000,0000,,hepimizin kendimizi doğru düşünüyor sandığını anlamak- ve sonra dışına çıkmak-- Dialogue: 0,0:17:16.00,0:17:20.00,Default,,0000,0000,0000,,hatta bir an için bile olsa, dışında kalmak--Seng-ts'an'a başvurmak. Dialogue: 0,0:17:20.00,0:17:22.00,Default,,0000,0000,0000,,Moral matriksin dışında kalmak, Dialogue: 0,0:17:22.00,0:17:24.00,Default,,0000,0000,0000,,herkesin kendisinin doğru düşündüğünü sandığı Dialogue: 0,0:17:24.00,0:17:26.00,Default,,0000,0000,0000,,konumdan kurtulmayı görmeye çalışmak Dialogue: 0,0:17:26.00,0:17:28.00,Default,,0000,0000,0000,,ve herkes, en azından bazı nedenlere sahiptir--siz onlarla aynı fikirde olmasanız da Dialogue: 0,0:17:28.00,0:17:30.00,Default,,0000,0000,0000,,herkes ne yaptığıyla ilgili bazı açıklamalara sahiptir. Dialogue: 0,0:17:30.00,0:17:31.00,Default,,0000,0000,0000,,Dışında kalın. Dialogue: 0,0:17:31.00,0:17:35.00,Default,,0000,0000,0000,,Ve eğer bunu yaparsanız, bu moral alçakgönüllük yolunda atılmış temel bir adım olacaktır. Dialogue: 0,0:17:35.00,0:17:36.00,Default,,0000,0000,0000,,kendinizi bu kendi kendini doğrulayan tavrın dışında tutmakta, Dialogue: 0,0:17:36.00,0:17:38.00,Default,,0000,0000,0000,,ki bu normal insanlık halidir Dialogue: 0,0:17:38.00,0:17:40.00,Default,,0000,0000,0000,,Dalai Lama'yı düşünün. Dialogue: 0,0:17:40.00,0:17:43.00,Default,,0000,0000,0000,,Dalai Lama'nın muazzam moral otoritesi hakkında düşünün- Dialogue: 0,0:17:43.00,0:17:45.00,Default,,0000,0000,0000,,ve bu onun moral alçakgönüllüğünden gelir. Dialogue: 0,0:17:47.00,0:17:49.00,Default,,0000,0000,0000,,Böylece bence ana fikir-- konuşmamın ana fikri Dialogue: 0,0:17:49.00,0:17:52.00,Default,,0000,0000,0000,,ve bence ana fikir---TED' in işaret ettiği nokta Dialogue: 0,0:17:52.00,0:17:55.00,Default,,0000,0000,0000,,bu grubun tutkuyla Dialogue: 0,0:17:55.00,0:17:57.00,Default,,0000,0000,0000,,dünyanın daha iyi bir yer olması amacı için çalışan bir grup olduğu Dialogue: 0,0:17:57.00,0:18:00.00,Default,,0000,0000,0000,,Buradaki insanlar dünyanın daha iyi bir yer Dialogue: 0,0:18:00.00,0:18:02.00,Default,,0000,0000,0000,,olmasına çalışma ülküsüne tutkuyla sahipler Dialogue: 0,0:18:02.00,0:18:05.00,Default,,0000,0000,0000,,Fakat aynı zamanda gerçeğe bağlılık konusunda da tutkulu bir birliktelik var. Dialogue: 0,0:18:05.00,0:18:09.00,Default,,0000,0000,0000,,Ve bence cevap gerçeğe tutkuyla bağlı olmaktan çıkarak Dialogue: 0,0:18:09.00,0:18:13.00,Default,,0000,0000,0000,,bunu hepimiz için daha iyi bir gelecek amacına dönüştürmek. Dialogue: 0,0:18:13.00,0:18:14.00,Default,,0000,0000,0000,,Teşekkür ederim. Dialogue: 0,0:18:14.00,0:18:17.00,Default,,0000,0000,0000,,(Alkışlar)