WEBVTT

00:00:08.568 --> 00:00:11.971
Para alguén que non estea familiarizado
coas obras de Shakespeare,

00:00:11.971 --> 00:00:14.540
a linguaxe resultaralle rara.

00:00:14.540 --> 00:00:17.625
Mais hai un segredo para apreciala.

00:00:17.625 --> 00:00:21.823
Se ben famoso polas súas obras teatrais,
Shakespeare foi principalmente un poeta.

00:00:23.213 --> 00:00:26.202
Un dos elementos fundamentais da linguaxe
de Shakespeare

00:00:26.202 --> 00:00:28.030
é o seu uso do acento.

00:00:28.030 --> 00:00:30.533
Non o tipo de acento no que 
estás a pensar,

00:00:30.533 --> 00:00:33.878
senón a forma na que enfatizamos 
certas sílabas dentro dunha palabra.

00:00:34.498 --> 00:00:38.283
Estamos tan acostumados a facelo que case
non o percibimos nun primeiro momento. 


00:00:38.283 --> 00:00:42.462
Porén, se pronuncias unha palabra despacio
poderalo identificar con facilidade.

00:00:42.462 --> 00:00:47.142
Dramaturgo, ordenador, teléfono.

00:00:48.272 --> 00:00:50.644
Os poetas teñen estes acentos
moi presentes,

00:00:50.644 --> 00:00:52.609
e a miúdo experimentan coa cantidade

00:00:52.609 --> 00:00:55.603
e a orde das sílabas átonas e tónicas,

00:00:55.603 --> 00:00:59.635
combinándoas de xeitos distintos 
para crearen o ritmo dos seus poemas.

00:01:00.285 --> 00:01:01.577
Así como os compositores,

00:01:01.577 --> 00:01:06.299
os poetas adoitan expresar as súas ideas 
a través da repetición destes ritmos

00:01:06.299 --> 00:01:08.963
ou métrica poética.

00:01:08.963 --> 00:01:10.134
Así coma a música,

00:01:10.134 --> 00:01:14.107
a poesía ten o seu propio conxunto
de termos para describir isto.

00:01:14.107 --> 00:01:15.619
Nun verso,

00:01:15.619 --> 00:01:19.249
un pé é un número determinado de 
sílabas átonas e tónicas

00:01:19.249 --> 00:01:21.407
que forman unha unidade distintiva.

00:01:21.407 --> 00:01:25.742
Asimesmo, unha unidade de medida musical 
é o número de pulsacións.

00:01:25.742 --> 00:01:29.504
Un verso componse a miúdo de varios pés.

00:01:29.504 --> 00:01:33.799
Por exemplo, un dáctilo é un pé métrico formado
por tres sílabas,

00:01:33.799 --> 00:01:37.856
a primeira tónica e a segunda 
e a terceira átonas.

00:01:37.856 --> 00:01:41.164
Os pés dáctilos poden dar lugar a versos
máis fluídos e de maior forza

00:01:41.164 --> 00:01:44.541
como, por exemplo, no poema 
''The Lost Leader'' de Robert Browning.

00:01:44.541 --> 00:01:51.505
"Just for a handful of silver he left us. 
Just for a rib and to stick in his coat."

00:01:51.505 --> 00:01:54.403
Outro tipo de pé é o trocaico,
composto por dúas sílabas:


00:01:54.403 --> 00:01:57.619
unha tónica seguida dunha átona.

00:01:57.619 --> 00:02:00.272
O pé trocaico nestas liñas do ''Macbeth''
de Shakespeare

00:02:00.272 --> 00:02:04.224
outórganlle un ton ominoso e terrorífico 
ao canto das bruxas.

00:02:04.224 --> 00:02:10.750
"Double, double, toil and trouble;
fire burn and cauldron bubble."

00:02:10.750 --> 00:02:13.674
Porén, na poesía de Shakespeare
predomina o pé iámbico.

00:02:13.674 --> 00:02:16.541
Este pé de dúas sílabas é unha especie de
troqueo invertido.

00:02:16.541 --> 00:02:20.493
Polo tanto, a primeira sílaba é átona 
e a segunda tónica, como en, por exemplo,

00:02:20.493 --> 00:02:24.215
''To be, or not to be''.

00:02:24.215 --> 00:02:28.425
Concretamente, o metro favorito de 
Shakespeare era o pentámetro iámbico,

00:02:28.425 --> 00:02:31.832
formado por cinco iambos de dúas sílabas,

00:02:31.832 --> 00:02:34.949
facendo un total de dez sílabas por verso.

00:02:34.949 --> 00:02:38.357
Emprégase nalgúns dos versos máis
famosos de Shakespeare:

00:02:38.357 --> 00:02:42.597
''Shall I compare thee 
to a summer's day?''

00:02:42.597 --> 00:02:46.965
''Arise fair sun,
and kill the envious moon''

00:02:46.965 --> 00:02:51.406
Fíxate como os iambos sobrepasan 
a puntuación e a separación das palabras

00:02:51.406 --> 00:02:55.548
A métrica céntrase no son,
e non na escrita.

00:02:55.548 --> 00:02:58.369
O pentámetro iámbico pode parecer técnico,

00:02:58.369 --> 00:03:01.422
pero hai unha forma fácil de recordar 
o que significa.

00:03:01.422 --> 00:03:05.669
A palabra ''iamb'' é pronunciada en inglés
como ''I am'' (eu son)

00:03:05.669 --> 00:03:07.975
Agora vexamos isto nunha oración

00:03:07.975 --> 00:03:11.155
escrita en pentámetro iámbico.

00:03:11.155 --> 00:03:15.308
"Eu son un pirata cunha pata de pau"

00:03:15.308 --> 00:03:17.549
O pirata só pode camiñar en iambos,

00:03:17.549 --> 00:03:20.676
a viva imaxe do pé 
favorito de Shakespeare.

00:03:20.676 --> 00:03:24.168
O pentámetro iámbico 
créase cando el dá dez pasos.

00:03:24.168 --> 00:03:27.884
O noso amigo pirata mesmo podenos axudar 
a lembrar como marcalo correctamente

00:03:27.884 --> 00:03:32.166
se imaxinamos as pegadas que deixa
ao camiñar por unha praia deserta:

00:03:32.166 --> 00:03:37.858
unha curva para as sílabas átonas
é unha pegada para as tónicas.

00:03:37.858 --> 00:03:42.293
''If music be the food of love
play on''

00:03:42.293 --> 00:03:44.572
Por suposto, a maioría 
das pezas de Shakespeare

00:03:44.572 --> 00:03:46.820
están escritas en prosa.

00:03:46.820 --> 00:03:48.076
Mais se les con atención,

00:03:48.076 --> 00:03:51.090
notarás que os personaxes de 
Shakespeare empregan a poesía,

00:03:51.090 --> 00:03:53.312
particularmente o pentámetro iámbico,

00:03:53.312 --> 00:03:57.778
polas mesmas razóns polas que 
usamos a poesía nas nosas vidas:

00:03:57.778 --> 00:04:03.301
para expresar a paixón, 
a introspección, ou o transcendental.

00:04:03.301 --> 00:04:06.808
Ben sexa cando Hamlet reflexiona 
sobre a súa existencia,

00:04:06.808 --> 00:04:09.100
ou cando Romeo profesa o seu amor,

00:04:09.100 --> 00:04:12.848
os personaxes recorren ao pentámetro
iámbico para falaren das súas emocións

00:04:12.848 --> 00:04:15.287
e o seu lugar no mundo.

00:04:15.287 --> 00:04:18.411
O que dá lugar a unha última pregunta:

00:04:18.411 --> 00:04:22.039
Por que Shakespeare escolleu 
o pentámetro iámbico para estes momentos,

00:04:22.039 --> 00:04:26.669
no canto do hexámetro trocaico 
ou o hexámetro dactílico?

00:04:26.669 --> 00:04:30.138
Dise que o pentámetro iámbico era 
fácil de memorizar para os actores

00:04:30.138 --> 00:04:31.795
e para o público de comprender

00:04:31.795 --> 00:04:36.179
porque se adapta de maneira natural
ao inglés.

00:04:36.179 --> 00:04:38.131
Pero é posible que haxa outra razón.

00:04:38.131 --> 00:04:40.784
Cando estés nunha situación moi emocional,

00:04:40.784 --> 00:04:44.355
coma as que fan que os personaxes de 
Shakespeare cambien de súpeto a verso,

00:04:44.355 --> 00:04:47.550
pon a man sobre o lado esquerdo 
do teu peito.

00:04:47.550 --> 00:04:49.251
Qué sentes?

00:04:49.251 --> 00:04:52.180
Ese é o teu corazón latindo en iambos.

00:04:52.180 --> 00:04:55.311
pum-PUM, pum-PUM,
pum-PUM, pum-PUM, pum-PUM

00:04:58.052 --> 00:05:02.133
Os versos máis poéticos de Shakespeare 
non só falan sobre cousas do corazón,

00:05:02.187 --> 00:05:05.727
senón que tamén seguen o seu ritmo.