1
00:00:08,568 --> 00:00:11,971
Para alguén que non estea familiarizado
coas obras de Shakespeare,

2
00:00:11,971 --> 00:00:14,540
a linguaxe resultaralle rara.

3
00:00:14,540 --> 00:00:17,625
Mais hai un segredo para apreciala.

4
00:00:17,625 --> 00:00:21,823
Se ben famoso polas súas obras teatrais,
Shakespeare foi principalmente un poeta.

5
00:00:23,213 --> 00:00:26,202
Un dos elementos fundamentais da linguaxe
de Shakespeare

6
00:00:26,202 --> 00:00:28,030
é o seu uso do acento.

7
00:00:28,030 --> 00:00:30,533
Non o tipo de acento no que 
estás a pensar,

8
00:00:30,533 --> 00:00:33,878
senón a forma na que enfatizamos 
certas sílabas dentro dunha palabra.

9
00:00:34,498 --> 00:00:38,283
Estamos tan acostumados a facelo que case
non o percibimos nun primeiro momento. 


10
00:00:38,283 --> 00:00:42,462
Porén, se pronuncias unha palabra despacio
poderalo identificar con facilidade.

11
00:00:42,462 --> 00:00:47,142
Dramaturgo, ordenador, teléfono.

12
00:00:48,272 --> 00:00:50,644
Os poetas teñen estes acentos
moi presentes,

13
00:00:50,644 --> 00:00:52,609
e a miúdo experimentan coa cantidade

14
00:00:52,609 --> 00:00:55,603
e a orde das sílabas átonas e tónicas,

15
00:00:55,603 --> 00:00:59,635
combinándoas de xeitos distintos 
para crearen o ritmo dos seus poemas.

16
00:01:00,285 --> 00:01:01,577
Así como os compositores,

17
00:01:01,577 --> 00:01:06,299
os poetas adoitan expresar as súas ideas 
a través da repetición destes ritmos

18
00:01:06,299 --> 00:01:08,963
ou métrica poética.

19
00:01:08,963 --> 00:01:10,134
Así coma a música,

20
00:01:10,134 --> 00:01:14,107
a poesía ten o seu propio conxunto
de termos para describir isto.

21
00:01:14,107 --> 00:01:15,619
Nun verso,

22
00:01:15,619 --> 00:01:19,249
un pé é un número determinado de 
sílabas átonas e tónicas

23
00:01:19,249 --> 00:01:21,407
que forman unha unidade distintiva.

24
00:01:21,407 --> 00:01:25,742
Asimesmo, unha unidade de medida musical 
é o número de pulsacións.

25
00:01:25,742 --> 00:01:29,504
Un verso componse a miúdo de varios pés.

26
00:01:29,504 --> 00:01:33,799
Por exemplo, un dáctilo é un pé métrico formado
por tres sílabas,

27
00:01:33,799 --> 00:01:37,856
a primeira tónica e a segunda 
e a terceira átonas.

28
00:01:37,856 --> 00:01:41,164
Os pés dáctilos poden dar lugar a versos
máis fluídos e de maior forza

29
00:01:41,164 --> 00:01:44,541
como, por exemplo, no poema 
''The Lost Leader'' de Robert Browning.

30
00:01:44,541 --> 00:01:51,505
"Just for a handful of silver he left us. 
Just for a rib and to stick in his coat."

31
00:01:51,505 --> 00:01:54,403
Outro tipo de pé é o trocaico,
composto por dúas sílabas:


32
00:01:54,403 --> 00:01:57,619
unha tónica seguida dunha átona.

33
00:01:57,619 --> 00:02:00,272
O pé trocaico nestas liñas do ''Macbeth''
de Shakespeare

34
00:02:00,272 --> 00:02:04,224
outórganlle un ton ominoso e terrorífico 
ao canto das bruxas.

35
00:02:04,224 --> 00:02:10,750
"Double, double, toil and trouble;
fire burn and cauldron bubble."

36
00:02:10,750 --> 00:02:13,674
Porén, na poesía de Shakespeare
predomina o pé iámbico.

37
00:02:13,674 --> 00:02:16,541
Este pé de dúas sílabas é unha especie de
troqueo invertido.

38
00:02:16,541 --> 00:02:20,493
Polo tanto, a primeira sílaba é átona 
e a segunda tónica, como en, por exemplo,

39
00:02:20,493 --> 00:02:24,215
''To be, or not to be''.

40
00:02:24,215 --> 00:02:28,425
Concretamente, o metro favorito de 
Shakespeare era o pentámetro iámbico,

41
00:02:28,425 --> 00:02:31,832
formado por cinco iambos de dúas sílabas,

42
00:02:31,832 --> 00:02:34,949
facendo un total de dez sílabas por verso.

43
00:02:34,949 --> 00:02:38,357
Emprégase nalgúns dos versos máis
famosos de Shakespeare:

44
00:02:38,357 --> 00:02:42,597
''Shall I compare thee 
to a summer's day?''

45
00:02:42,597 --> 00:02:46,965
''Arise fair sun,
and kill the envious moon''

46
00:02:46,965 --> 00:02:51,406
Fíxate como os iambos sobrepasan 
a puntuación e a separación das palabras

47
00:02:51,406 --> 00:02:55,548
A métrica céntrase no son,
e non na escrita.

48
00:02:55,548 --> 00:02:58,369
O pentámetro iámbico pode parecer técnico,

49
00:02:58,369 --> 00:03:01,422
pero hai unha forma fácil de recordar 
o que significa.

50
00:03:01,422 --> 00:03:05,669
A palabra ''iamb'' é pronunciada en inglés
como ''I am'' (eu son)

51
00:03:05,669 --> 00:03:07,975
Agora vexamos isto nunha oración

52
00:03:07,975 --> 00:03:11,155
escrita en pentámetro iámbico.

53
00:03:11,155 --> 00:03:15,308
"Eu son un pirata cunha pata de pau"

54
00:03:15,308 --> 00:03:17,549
O pirata só pode camiñar en iambos,

55
00:03:17,549 --> 00:03:20,676
a viva imaxe do pé 
favorito de Shakespeare.

56
00:03:20,676 --> 00:03:24,168
O pentámetro iámbico 
créase cando el dá dez pasos.

57
00:03:24,168 --> 00:03:27,884
O noso amigo pirata mesmo podenos axudar 
a lembrar como marcalo correctamente

58
00:03:27,884 --> 00:03:32,166
se imaxinamos as pegadas que deixa
ao camiñar por unha praia deserta:

59
00:03:32,166 --> 00:03:37,858
unha curva para as sílabas átonas
é unha pegada para as tónicas.

60
00:03:37,858 --> 00:03:42,293
''If music be the food of love
play on''

61
00:03:42,293 --> 00:03:44,572
Por suposto, a maioría 
das pezas de Shakespeare

62
00:03:44,572 --> 00:03:46,820
están escritas en prosa.

63
00:03:46,820 --> 00:03:48,076
Mais se les con atención,

64
00:03:48,076 --> 00:03:51,090
notarás que os personaxes de 
Shakespeare empregan a poesía,

65
00:03:51,090 --> 00:03:53,312
particularmente o pentámetro iámbico,

66
00:03:53,312 --> 00:03:57,778
polas mesmas razóns polas que 
usamos a poesía nas nosas vidas:

67
00:03:57,778 --> 00:04:03,301
para expresar a paixón, 
a introspección, ou o transcendental.

68
00:04:03,301 --> 00:04:06,808
Ben sexa cando Hamlet reflexiona 
sobre a súa existencia,

69
00:04:06,808 --> 00:04:09,100
ou cando Romeo profesa o seu amor,

70
00:04:09,100 --> 00:04:12,848
os personaxes recorren ao pentámetro
iámbico para falaren das súas emocións

71
00:04:12,848 --> 00:04:15,287
e o seu lugar no mundo.

72
00:04:15,287 --> 00:04:18,411
O que dá lugar a unha última pregunta:

73
00:04:18,411 --> 00:04:22,039
Por que Shakespeare escolleu 
o pentámetro iámbico para estes momentos,

74
00:04:22,039 --> 00:04:26,669
no canto do hexámetro trocaico 
ou o hexámetro dactílico?

75
00:04:26,669 --> 00:04:30,138
Dise que o pentámetro iámbico era 
fácil de memorizar para os actores

76
00:04:30,138 --> 00:04:31,795
e para o público de comprender

77
00:04:31,795 --> 00:04:36,179
porque se adapta de maneira natural
ao inglés.

78
00:04:36,179 --> 00:04:38,131
Pero é posible que haxa outra razón.

79
00:04:38,131 --> 00:04:40,784
Cando estés nunha situación moi emocional,

80
00:04:40,784 --> 00:04:44,355
coma as que fan que os personaxes de 
Shakespeare cambien de súpeto a verso,

81
00:04:44,355 --> 00:04:47,550
pon a man sobre o lado esquerdo 
do teu peito.

82
00:04:47,550 --> 00:04:49,251
Qué sentes?

83
00:04:49,251 --> 00:04:52,180
Ese é o teu corazón latindo en iambos.

84
00:04:52,180 --> 00:04:55,311
pum-PUM, pum-PUM,
pum-PUM, pum-PUM, pum-PUM

85
00:04:58,052 --> 00:05:02,133
Os versos máis poéticos de Shakespeare 
non só falan sobre cousas do corazón,

86
00:05:02,187 --> 00:05:05,727
senón que tamén seguen o seu ritmo.