1
00:00:01,800 --> 00:00:04,400
Rutger Bregman
Herkes için Temel Gelir

2
00:00:13,110 --> 00:00:15,160
Hanımlar ve beyler,

3
00:00:15,160 --> 00:00:20,560
bugün sizlerle büyük bir fikri
paylaşmak istiyorum.

4
00:00:21,350 --> 00:00:24,120
Aslında, bunun 21. yüzyılın 


5
00:00:24,120 --> 00:00:27,920
en büyük fikirlerinden biri
olabileceğini düşünüyorum.

6
00:00:27,920 --> 00:00:30,239
Bu soldan sağa bütün politikacıları

7
00:00:30,239 --> 00:00:32,200
bir araya getirebilecek

8
00:00:32,200 --> 00:00:36,000
ve bozuk sosyal güvenlik sistemimizi
düzeltecek bir fikir.

9
00:00:36,000 --> 00:00:38,665
Milyonlarca insana itibar
ve saygınlık kazandırabilecek

10
00:00:38,665 --> 00:00:42,423
ve daha önce başarmış olmamız gereken
bir şeyi başarmamızı sağlayacak bir fikir,

11
00:00:42,423 --> 00:00:44,730
özellikle de zengin 
ve varlıklı ülkelerimizde:

12
00:00:44,730 --> 00:00:47,000
yoksulluğu ortadan kaldırmak.

13
00:00:47,000 --> 00:00:49,079
Ancak ilk önce,

14
00:00:49,079 --> 00:00:53,079
sizlere karşı dürüst olmak zorundayım:

15
00:00:53,079 --> 00:00:56,320
Bu aslında benim fikrim değil.

16
00:00:56,320 --> 00:00:59,000
Aslında fikir bu adama ait,

17
00:00:59,000 --> 00:01:01,740
Thomas Payne,

18
00:01:01,740 --> 00:01:04,120
kendisi maalesef bugün bize katılamayacak

19
00:01:04,120 --> 00:01:06,860
(Kahkahalar)

20
00:01:06,860 --> 00:01:10,760
çünkü 200 sene önce hayatını kaybetti.

21
00:01:10,760 --> 00:01:13,520
Fikir ayrıca bu adamların fikriydi:

22
00:01:13,520 --> 00:01:19,040
tarihin en büyük düşünürlerinden bazıları.

23
00:01:19,040 --> 00:01:20,920
Şimdi şöyle düşündüğünüzü biliyorum:

24
00:01:20,920 --> 00:01:24,079
Ne tür bir fikir bu kadar faklı insanları
bir araya getirebilir ki?

25
00:01:24,079 --> 00:01:26,480
Bir tarafta sivil haklar
için mücadele eden

26
00:01:26,480 --> 00:01:28,590
insan hakları savunucusu 
Martin Luther King,

27
00:01:28,590 --> 00:01:30,840
diğer tarafta serbest piyasa ekonomisti

28
00:01:30,840 --> 00:01:32,040
Milton Friedman?

29
00:01:32,040 --> 00:01:34,979
Hangi fikir bu kadar farklı düşünürleri
bir araya getirebilir?

30
00:01:34,979 --> 00:01:37,000
Sorunlarımızın birçoğunun çözümünün

31
00:01:37,000 --> 00:01:39,120
devlet olduğunu düşünen Thomas Payne

32
00:01:39,120 --> 00:01:41,319
ve tam tersine aslında 
çoğu zaman devletin

33
00:01:41,319 --> 00:01:44,160
sorunun ta kendisi olduğunu söyleyen 


34
00:01:44,160 --> 00:01:47,519
Avusturyalı ekonomist 
Friedrik von Hayek.

35
00:01:47,519 --> 00:01:50,719
Zamanımızın fikirlerine, inançlarına 
ve düşüncelerine karşı çıkan

36
00:01:50,719 --> 00:01:53,579
ve sol ve sağ arasındaki 
o eski siyasi ayrılıkları bile aşan

37
00:01:53,579 --> 00:01:55,799
bu fikir nedir?

38
00:01:55,799 --> 00:01:58,219
Tarihin en büyük düşünürlerinin

39
00:01:58,219 --> 00:02:01,159
yüzyıllardır hayalini kurmakta olduğu

40
00:02:01,159 --> 00:02:03,680
ama henüz gerçekleştirilememiş olan

41
00:02:03,680 --> 00:02:06,060
bu harika fikir,

42
00:02:06,060 --> 00:02:07,600
bu ütopik fikir nedir?

43
00:02:09,360 --> 00:02:14,360
Bazıları bunu ''vatandaşlık geliri''
olarak adlandırıyor,

44
00:02:14,360 --> 00:02:18,199
bazıları ise buna ''temel gelir'' diyor.

45
00:02:18,199 --> 00:02:20,200
Ben ise bunu,

46
00:02:20,200 --> 00:02:24,080
''herkes için karşılıksız para''
olarak adlandırmak istiyorum.

47
00:02:24,080 --> 00:02:28,840
Kulağa hoş geliyor, değil mi?

48
00:02:28,840 --> 00:02:30,319
Biliyorum aynı zamanda da

49
00:02:30,319 --> 00:02:31,939
ütopik bir fantezi gibi geliyor

50
00:02:31,939 --> 00:02:33,840
asla gerçek olmayacak bir şey

51
00:02:33,840 --> 00:02:35,639
özellikle de bizim hayatımızda.

52
00:02:35,639 --> 00:02:38,039
Ancak sizlere hatırlatmak isterim:

53
00:02:38,039 --> 00:02:41,500
Ütopyalar gerçekleşmeye yatkındır.

54
00:02:41,500 --> 00:02:44,439
Köleliğin kaldırılmasını düşünün

55
00:02:44,439 --> 00:02:46,639
ya da kadın-erkek eşitliği 
ve demokrasiyi,

56
00:02:46,639 --> 00:02:50,019
hepsi bir zamanlar gerçekleşmesi
imkânsız idealler olarak düşünülmüştü.

57
00:02:50,019 --> 00:02:54,560
Ama tarihte ilerleme ve gelişme de vardır.

58
00:02:54,560 --> 00:02:58,840
Şimdi bu temel ve basit
soruyla başlayalım:

59
00:02:58,840 --> 00:03:00,940
Temel gelir nedir?

60
00:03:00,940 --> 00:03:05,000
Temel ihtiyaçlarınızı karşılamak için

61
00:03:05,000 --> 00:03:07,200
yeterli olan aylık hibedir:

62
00:03:07,200 --> 00:03:09,520
yiyecek, barınma, eğitim.

63
00:03:09,520 --> 00:03:11,520
Bu kadar.

64
00:03:11,520 --> 00:03:13,000
Şimdi bazılarınız sorabilir:

65
00:03:13,000 --> 00:03:14,772
Zaten buna sahip değil miyiz?

66
00:03:14,772 --> 00:03:17,199
Sosyal güvenlik denen bir şey yok mu?

67
00:03:17,199 --> 00:03:19,599
Refah devleti yok mu?

68
00:03:19,599 --> 00:03:23,400
Tamam var ancak temel gelir
tamamen farklı.

69
00:03:23,400 --> 00:03:26,960
İlk olarak evrenseldir,

70
00:03:26,960 --> 00:03:29,360
yani buna herkes sahip olur.

71
00:03:29,360 --> 00:03:31,759
Milyarder de olsanız dilenci de,

72
00:03:31,759 --> 00:03:34,639
kadın ya da erkek,
çalışan ya da işsiz,

73
00:03:34,639 --> 00:03:36,280
temel gelir bir haktır,

74
00:03:36,280 --> 00:03:39,080
ülkenizin vatandaşı olarak bir hak.

75
00:03:39,080 --> 00:03:41,759
Daha da fazlası koşulsuzdur,

76
00:03:41,759 --> 00:03:43,560
yani onu ne olursa olsun alırsınız.

77
00:03:43,560 --> 00:03:46,390
Kimse size onunla ne yapmak zorunda 
olduğunuzu söyleyemez,

78
00:03:46,390 --> 00:03:49,520
kimse size onun için ne yapmak 
zorunda olduğunuzu söyleyemez.

79
00:03:49,520 --> 00:03:52,039
Temel gelir yardım ya da iyilik değildir,

80
00:03:52,039 --> 00:03:55,159
tıpkı ifade özgürlüğü gibi,

81
00:03:55,159 --> 00:03:58,639
temel gelir de bir haktır.

82
00:03:58,639 --> 00:04:00,500
Ancak en önemlisi,

83
00:04:00,500 --> 00:04:05,039
son birkaç on yılda,
son 30 veya 40 yılda,

84
00:04:05,039 --> 00:04:07,019
bir fikirden daha fazlasına dönüşmüştür.

85
00:04:07,019 --> 00:04:08,700
''Herkes için karşılıksız para''

86
00:04:08,700 --> 00:04:10,839
bugünlerde sadece
bir fikirden daha fazlası,

87
00:04:10,839 --> 00:04:13,163
kanıtlanmış bir fikre dönüştü.

88
00:04:13,163 --> 00:04:14,799
Bu haritada görebileceğiniz gibi

89
00:04:14,799 --> 00:04:16,759
bazı deneyler yapıldı -

90
00:04:16,759 --> 00:04:18,582
bu harita 2012 yılından, bu arada -

91
00:04:18,582 --> 00:04:20,934
tüm dünyada deneyler yapıldı

92
00:04:20,934 --> 00:04:22,560
ve özellikle de Güney'de

93
00:04:22,560 --> 00:04:27,199
Meksika'dan Brezilya'ya,
Güney Afrika'dan Hindistan'a

94
00:04:27,199 --> 00:04:30,560
araştırmacılar ve hükûmetler 
insanlara karşılıksız para vererek

95
00:04:30,560 --> 00:04:33,279
deneyler yaptılar.

96
00:04:33,279 --> 00:04:37,000
Bu harita onların deyimiyle bütün ''nakit
transferi programlarını'' gösteriyor

97
00:04:37,000 --> 00:04:40,583
ve bunlar en az 5000 bireye ulaşmış.

98
00:04:40,583 --> 00:04:44,720
Ayrıca 70'lerde ve 80'lerde 
Amerika Birleşik Devletleri ve Kanada'da

99
00:04:44,720 --> 00:04:47,319
çok geniş ölçekli deneyler yapılmıştır.

100
00:04:47,319 --> 00:04:48,959
Bugünlerde neredeyse unutuldular

101
00:04:48,959 --> 00:04:51,199
ancak bu deneyler büyük başarıydı.

102
00:04:51,199 --> 00:04:54,920
Karşılıksız para verilen yoksul kişilerden
oluşan bir test grubu ile

103
00:04:54,920 --> 00:04:58,780
benzer bir kontrol grubunu karşılaştırarak
-böylece etkileri görebileceklerdi-

104
00:04:58,780 --> 00:05:02,010
araştırmacıların tekrar ve tekrar 
her defasında ulaştıkları sonuç,

105
00:05:02,010 --> 00:05:06,439
karşılıksız para şunlara yol açıyordu:

106
00:05:06,439 --> 00:05:09,879
daha az eşitsizlik,
bariz şekilde daha az yoksulluk,

107
00:05:09,879 --> 00:05:16,360
ayrıca daha düşük bebek ölümü oranları,

108
00:05:16,360 --> 00:05:20,639
daha düşük sağlık hizmeti giderleri,
daha düşük suç oranları,

109
00:05:20,639 --> 00:05:22,639
daha iyi okulu bitirme kayıtları,

110
00:05:22,639 --> 00:05:24,800
daha az okul bırakma, 
yüksek ekonomik büyüme,

111
00:05:24,800 --> 00:05:26,800
daha fazla eşitlik ve özgürlük

112
00:05:26,800 --> 00:05:30,639
ve her türlü pozitif sosyal sonuç.

113
00:05:30,639 --> 00:05:33,759
Her defasında araştırmacılar,

114
00:05:33,759 --> 00:05:36,439
karşılıksız paranın,
yoksullukla savaşmanın

115
00:05:36,439 --> 00:05:39,560
en etkili, ucuz ve medeni yolu olduğu

116
00:05:39,560 --> 00:05:42,519
sonucuna vardılar.

117
00:05:42,519 --> 00:05:45,619
Şimdi sizlere bununla ilgili yapılmış

118
00:05:45,619 --> 00:05:47,835
bütün deneylerden
bahsetmem mümkün olmayacak,

119
00:05:47,835 --> 00:05:50,445
bu nedenle sadece bir deneyden 
bahsetmek istiyorum.

120
00:05:50,445 --> 00:05:55,040
Bu deney birkaç yıl önce 
Londra'da yapılmıştı.

121
00:05:55,040 --> 00:05:58,199
Bu evsiz adamlarla yapılan bir deneydi.

122
00:05:58,199 --> 00:06:01,639
Tam sayı vermek gerekirse 13 evsiz adam

123
00:06:01,639 --> 00:06:05,240
Londra sokaklarında yaşıyorlardı.

124
00:06:05,240 --> 00:06:07,639
''sokağın kıdemlileri'' diyebiliriz:

125
00:06:07,639 --> 00:06:10,600
Bazıları Londra'nın finans merkezi olan


126
00:06:10,600 --> 00:06:12,680
bu bölgedeki soğuk kaldırımlarda

127
00:06:12,680 --> 00:06:15,399
40 yıldan daha fazla zamandır 
yaşamaktaydılar.

128
00:06:15,399 --> 00:06:16,839
Bunu söylemeliyim ki

129
00:06:16,839 --> 00:06:20,240
onların varlıkları hiç de ucuz değildi-

130
00:06:20,240 --> 00:06:22,680
sağlık hizmetlerinin maliyetini düşünün,

131
00:06:22,680 --> 00:06:24,920
yasal maliyetler ve güvenlik maliyetleri-

132
00:06:24,920 --> 00:06:26,959
İngiliz vergi mükelleflerine

133
00:06:26,959 --> 00:06:31,439
her yıl yüz binlerce sterline
mal oluyorlardı.

134
00:06:31,439 --> 00:06:34,000
O zamana kadar her şey denenmişti

135
00:06:34,000 --> 00:06:36,319
ve şimdi yeni bir şey deneme zamanıydı.

136
00:06:36,319 --> 00:06:40,240
2009 yılının baharında 
yerel bir yardım kuruluşu karar verdi:

137
00:06:40,240 --> 00:06:44,839
Pekâlâ neden bunların yerine 
karşılıksız parayı denemiyoruz?

138
00:06:44,839 --> 00:06:48,819
Böylece her bir evsiz adam 
ayda 3000 sterlin almaya başladı.

139
00:06:48,819 --> 00:06:50,319
Nakit.

140
00:06:50,319 --> 00:06:52,344
Karşılığında hiçbir sorumlulukları yok.

141
00:06:52,977 --> 00:06:54,959
Parayla ne yapacaklarına karar vermek

142
00:06:54,959 --> 00:06:58,120
konusunda tamamen özgürlerdi.

143
00:06:58,120 --> 00:07:02,040
Kendileri için cevaplamaları
gereken tek soru şuydu:

144
00:07:02,040 --> 00:07:05,309
Senin için neyin iyi olduğunu düşünüyosun?

145
00:07:05,309 --> 00:07:08,800
Danışmanlık hizmetleri 
tamamen isteğe bağlıydı.

146
00:07:08,800 --> 00:07:11,040
Tabii ki yardım çalışanlarının çoğunun

147
00:07:11,040 --> 00:07:13,160
pek yüksek beklentileri yoktu:

148
00:07:13,160 --> 00:07:14,800
adamların muhtemelen bu parayı

149
00:07:14,800 --> 00:07:17,125
alkol, uyuşturucu, kumar

150
00:07:17,125 --> 00:07:21,319
ya da o tarz bir şeye 
harcayacaklarını düşündüler.

151
00:07:21,319 --> 00:07:23,156
Ancak sonra inanılmaz bir şey oldu.

152
00:07:23,156 --> 00:07:25,096
İlk olarak bu adamların aldıkları parayı

153
00:07:25,096 --> 00:07:27,519
aşırı derecede ekonomik bir şekilde

154
00:07:27,519 --> 00:07:29,279
kullandıkları ortaya çıktı.

155
00:07:29,279 --> 00:07:31,000
İlk yılın sonunda

156
00:07:31,000 --> 00:07:33,936
ortalama sadece 800 sterlin harcanmıştı.

157
00:07:33,936 --> 00:07:36,122
Peki bu parayı neye harcadılar?

158
00:07:36,122 --> 00:07:39,120
Cep telefonu, pasaport veya bir sözlük,

159
00:07:39,120 --> 00:07:40,639
her birinin kendisi için

160
00:07:40,639 --> 00:07:43,240
en iyi şeyin ne olacağına dair 
farklı bir fikri vardı.

161
00:07:43,240 --> 00:07:46,609
Daha da fazlası bir yıl sonra 
imkânsız olan gerçekleşti;

162
00:07:46,609 --> 00:07:50,040
bu 13 adamın 7'sinin artık 
başlarını sokacak bir yerleri vardı.

163
00:07:50,040 --> 00:07:52,279
iki tanesi daha konut için 
başvuruda bulundu.

164
00:07:52,279 --> 00:07:55,519
Bazıları bahçıvanlık dersleri aldı,

165
00:07:55,519 --> 00:07:58,439
bir diğeri yemek yapmayı öğrendi.

166
00:07:58,439 --> 00:08:00,839
Çocuklarını tekrar ziyaret ettiler.

167
00:08:00,839 --> 00:08:04,480
Hepsi gelecekle ilgili planlar yaptılar.

168
00:08:04,480 --> 00:08:09,360
Bu nakit onları güçlendirmiş
gibi görünüyordu.

169
00:08:09,360 --> 00:08:12,839
Şu anda salonda, aranızda 
politikacı var mı bilmiyorum

170
00:08:12,839 --> 00:08:15,439
ama politikacı bu noktada 
muhtemelen şöyle derdi:

171
00:08:15,439 --> 00:08:17,680
Bu çok ilginç bir hikâye,

172
00:08:17,680 --> 00:08:19,359
peki bu ne kadara mal oldu?

173
00:08:19,359 --> 00:08:20,959
Deneyin maliyeti ne kadardı?

174
00:08:20,959 --> 00:08:25,160
Cevap 50.000 sterlin,

175
00:08:25,160 --> 00:08:28,000
yardım çalışanlarının maaşları dâhil.

176
00:08:28,000 --> 00:08:32,639
Yani en az yedi bireye 
hayatta bir şans daha vermeye ek olarak

177
00:08:32,639 --> 00:08:35,558
proje en az yedi kişi etkeniyle de

178
00:08:35,558 --> 00:08:37,558
paradan tasarruf etmiş oldu.

179
00:08:37,558 --> 00:08:40,799
Bu çok yalın bir tahmin.

180
00:08:40,799 --> 00:08:45,720
Liberal serbest piyasa dergisi

181
00:08:45,720 --> 00:08:47,634
The Economist bile bu sonuca vardı:

182
00:08:47,634 --> 00:08:50,200
Evsizlere para harcamanın en etkin yolu

183
00:08:50,200 --> 00:08:51,999
bu parayı onlara vermek olabilir.

184
00:08:51,999 --> 00:08:53,999
(Kahkaha)

185
00:08:53,999 --> 00:08:57,480
Tüm dünyada yapılmış olan 
bunun gibi deneyler

186
00:08:57,480 --> 00:09:01,280
bize yoksulluğun gerçekte ne olduğunu 
tekrar düşünmemiz gerektiğini gösteriyor.

187
00:09:01,280 --> 00:09:04,559
Yoksulluk karakter eksikliği değildir;

188
00:09:04,559 --> 00:09:07,559
yoksulluk para eksikliğidir.

189
00:09:07,559 --> 00:09:10,040
Ne daha fazlası ne daha azı.

190
00:09:10,040 --> 00:09:13,080
Yani eğer bu sorunu çözmek istiyorsak

191
00:09:13,080 --> 00:09:17,519
sadece yoksullara para vermenin 
harika bir fikir olduğu ortaya çıkıyor.

192
00:09:19,519 --> 00:09:20,519
Hanımlar ve beyler,

193
00:09:20,519 --> 00:09:23,600
toplumlarımızın ve ekonomilerimizin

194
00:09:23,600 --> 00:09:28,039
hiç olmadığı kadar hızla değiştiği 
bir zamanda, bir çağda yaşıyoruz.

195
00:09:28,039 --> 00:09:30,480
Bu otomasyon çağı;

196
00:09:30,480 --> 00:09:34,360
robotlar bizim işlerimizi
almak üzere geliyorlar.

197
00:09:34,360 --> 00:09:37,120
Bu kesinlikle büyük refah getirecektir,

198
00:09:37,120 --> 00:09:40,399
ama aynı zamanda uyum sağlamamız
gerektiği anlamına geliyor.

199
00:09:40,399 --> 00:09:42,120
Eğer uyum sağlamazsak

200
00:09:42,120 --> 00:09:45,279
eğer 21. yüzyılda karşılaştığımız 
güçlükler ve problemlere

201
00:09:45,279 --> 00:09:47,679
20. yüzyılın çözümlerini
uygulamaya devam edersek

202
00:09:47,679 --> 00:09:50,840
orta sınıf yıkılacaktır 
ve eşitsizlik artacaktır.

203
00:09:50,840 --> 00:09:54,080
Bu aslında distopik bir gelecek.

204
00:09:54,080 --> 00:09:57,360
Bugünlerde hükûmetler
insanları işlere zorlamayı

205
00:09:57,360 --> 00:09:59,320
takıntı hâline getirmiş durumda,

206
00:09:59,320 --> 00:10:02,000
iş olmadığı zamanlarda bile.

207
00:10:02,000 --> 00:10:05,519
Tıpkı büyük mucit
Buckminster Fuller'ın dediği gibi:

208
00:10:05,519 --> 00:10:08,130
Denetimcileri denetlemek için de 
denetimcilerimiz var,

209
00:10:08,130 --> 00:10:11,989
denetçilerin denetçileri denetlemesi için
düzenlemeler yapan görevlilerimiz de.

210
00:10:11,989 --> 00:10:14,000
İnsanların gerçek işi okula geri dönmek,

211
00:10:14,000 --> 00:10:17,390
birisi onlara hayatlarını kazanmak 
zorunda olduklarını söylemeden önce

212
00:10:17,390 --> 00:10:18,850
ne yapmak istiyorlarsa

213
00:10:18,850 --> 00:10:20,339
onu düşünmek olmalı.

214
00:10:20,339 --> 00:10:24,159
Temel gelirin şu anki
sosyal yardım karmaşasından

215
00:10:24,159 --> 00:10:26,580
daha iyi bir alternatif
olduğuna inanıyorum.

216
00:10:26,580 --> 00:10:31,000
Kabul etmek zorundayım ki 
tarih boyunca,

217
00:10:31,000 --> 00:10:33,919
her zaman temel gelire karşı çıkan
üç argüman olmuştur,

218
00:10:33,919 --> 00:10:36,960
üç aşılması zor itiraz.

219
00:10:36,960 --> 00:10:39,050
Birincisi şu şekilde:

220
00:10:39,050 --> 00:10:42,279
Bu ilginç bir fikir, ama...

221
00:10:42,279 --> 00:10:46,360
bazı hesaplar yaptım 
ve bu aşırı maliyetli.

222
00:10:46,360 --> 00:10:49,600
Üzgünüm, bunu ödeyemem.
Bu işe yaramayacak.

223
00:10:49,600 --> 00:10:51,120
Şimdi, bu 200 yıl önce,

224
00:10:51,120 --> 00:10:53,960
Thomas Payne'in zamanında 
doğru olabilirdi,

225
00:10:53,960 --> 00:10:56,460
o zamanlar hemen her yerdeki 
neredeyse herkes

226
00:10:56,460 --> 00:10:58,820
hastaydı, yoksuldu, açtı ve çirkindi.

227
00:10:58,820 --> 00:11:00,020
(Kahkahalar)

228
00:11:00,020 --> 00:11:02,840
Ama şimdi durum böyle değil.

229
00:11:02,840 --> 00:11:06,679
Toplum olarak 
hiç olmadığımız kadar zenginiz.

230
00:11:06,679 --> 00:11:09,080
Ben temel geliri kalkınmadan 
ve ilerlemeden

231
00:11:09,080 --> 00:11:10,709
bir pay olarak görmek istiyorum.

232
00:11:10,709 --> 00:11:12,720
Çünkü geçmişte büyük büyük babalarımız

233
00:11:12,720 --> 00:11:15,039
şu andaki refah düzeyimize ulaşmamız için

234
00:11:15,039 --> 00:11:17,240
o kadar çok çalışmışlar ki 
şimdi biz herkese 


235
00:11:17,240 --> 00:11:20,460
onların kazanımlarından bir pay
verebiliriz, bunu karşılayabiliriz.

236
00:11:20,460 --> 00:11:22,085
Hatırlayın,

237
00:11:23,373 --> 00:11:28,440
yoksulluğu ortadan kaldırmak
aslında bir yatırımdır.

238
00:11:28,440 --> 00:11:30,019
Bir ekonomistin hesaplarına göre

239
00:11:30,019 --> 00:11:33,000
Amerika Birleşik Devletlerindeki
yoksulluğu ortadan kaldırmak

240
00:11:33,000 --> 00:11:37,120
yaklaşık 175 milyar dolara mal olurmuş.

241
00:11:37,120 --> 00:11:38,799
Bu oldukça fazla para, değil mi?

242
00:11:38,799 --> 00:11:42,960
Yılda 175 milyar dolar -

243
00:11:42,960 --> 00:11:47,039
Ancak bu, ülkenin orduya ayırdığı 
bütçenin yalnızca çeyreği.

244
00:11:47,039 --> 00:11:50,479
Yani bu tamamen mümkün,
tamamen yapılabilir.

245
00:11:50,480 --> 00:11:52,991
Belki 10 ya da belki 20 yıl sonra,

246
00:11:52,991 --> 00:11:55,662
bu yatırımın kendi kendini
ödediği ortaya çıkacak.

247
00:11:55,662 --> 00:11:59,463
Çünkü hükûmet daha düşük sağlık hizmetleri
giderleriyle milyarlarca kâr edecek,

248
00:11:59,463 --> 00:12:01,240
daha az suç olacak

249
00:12:01,240 --> 00:12:04,679
ve hayallerini gerçekleştirmeyi başarmış

250
00:12:04,679 --> 00:12:07,200
çok daha fazla üretken vatandaş olacak.

251
00:12:07,200 --> 00:12:09,919
Hadi ikinci itiraza bir göz atalım,

252
00:12:09,919 --> 00:12:11,919
belki bu daha iyidir.

253
00:12:11,919 --> 00:12:13,360
İkinci itiraz:

254
00:12:13,360 --> 00:12:15,559
Bu ilginç bir fikir,

255
00:12:15,559 --> 00:12:17,465
bunu karşılayabiliriz de,

256
00:12:17,465 --> 00:12:19,131
ama şu var...

257
00:12:19,131 --> 00:12:21,219
insanlara karşılıksız para verdiğinizde

258
00:12:21,219 --> 00:12:22,879
çalışmayı bırakırlar!

259
00:12:22,879 --> 00:12:27,120
Bilirsiniz, insan doğası,
insanlar tembeldir,

260
00:12:27,120 --> 00:12:29,320
bu konuda bir şey yapılamaz.

261
00:12:29,320 --> 00:12:31,040
İşin ilginç yanı,

262
00:12:31,040 --> 00:12:33,480
eğer bu salondaki herkese 
her birinize sorsam:

263
00:12:33,480 --> 00:12:36,359
Eğer size ayda yaklaşık
1000 sterlin versem

264
00:12:36,359 --> 00:12:39,120
çalışmayı bırakır mıydınız?

265
00:12:39,120 --> 00:12:41,639
Neredeyse %99'unuz şöyle derdi:

266
00:12:41,639 --> 00:12:47,759
Tabii ki hayır.
Benim hayallerim, hedeflerim var,

267
00:12:47,759 --> 00:12:50,519
tüm gün boş boş oturamam, hayır.

268
00:12:50,519 --> 00:12:52,799
Ama her birinize sorsam:

269
00:12:52,799 --> 00:12:55,600
Peki eğer ayda 1000 sterlin alsalar

270
00:12:55,600 --> 00:12:58,440
diğer insanlar ne yapardı?

271
00:12:58,440 --> 00:13:00,200
Sanırım %99'unuz şöyle derdi:

272
00:13:00,200 --> 00:13:02,260
Diğerleri mi?

273
00:13:02,260 --> 00:13:04,200
Muhtemelen onlar çalışmayı bırakırlar!

274
00:13:04,200 --> 00:13:05,690
(Kahkaha)

275
00:13:05,690 --> 00:13:09,440
İnsan doğası işte, insanlar tembeldir.

276
00:13:09,440 --> 00:13:12,300
Eğer düşündüğünüz buysa 
size bir haberim var.

277
00:13:12,300 --> 00:13:15,240
Tüm dünyada yapılan deneyler

278
00:13:15,240 --> 00:13:17,679
ve ayrıca sağduyu da 
bize bunu söylüyor:

279
00:13:17,679 --> 00:13:21,080
İnsanların çoğunluğu topluma 
katkıda bulunmak ister.

280
00:13:21,080 --> 00:13:24,799
Çoğu insan hayatlarına 
bir anlam katmak ister.

281
00:13:24,799 --> 00:13:27,089
Aslında bazı deneyler

282
00:13:27,089 --> 00:13:29,392
yoksul insanların, 
özellikle yoksul insanların

283
00:13:29,392 --> 00:13:32,679
onlara karşılıksız ödenek verdiğinizde 
daha çok çalıştığını gösterdi.

284
00:13:32,679 --> 00:13:35,080
Çünkü bu para, onlara hayatlarına

285
00:13:35,080 --> 00:13:38,089
ya da örneğin işlerine
yatırım yapma olanağı sağlıyor.

286
00:13:39,879 --> 00:13:42,000
Üçüncü itiraz hanımlar ve beyler,

287
00:13:42,000 --> 00:13:46,720
aşılması en zor olan itiraz olabilir.

288
00:13:46,720 --> 00:13:48,399
Bazen insanlar şöyle söylüyor:

289
00:13:48,399 --> 00:13:50,279
''Tamam, bu harika bir fikir.

290
00:13:50,279 --> 00:13:53,840
Bunu karşılayabiliriz 
ve ben çalışmayı bırakmayacağım

291
00:13:53,840 --> 00:13:56,000
ve belki de onlar da bırakmayacak-

292
00:13:56,000 --> 00:14:00,200
ama bu çok fazla!

293
00:14:00,200 --> 00:14:04,679
Bugün politikacılar 
kendileriyle o kadar meşgul ki.

294
00:14:04,679 --> 00:14:07,980
Hiçbir zaman olmayacak,
onlar zaten ileriyi göremeyen insanlar

295
00:14:07,980 --> 00:14:10,120
ve bu çok büyük, çok ileri bir fikir.

296
00:14:10,120 --> 00:14:12,669
Gerçekleşeceğini sanmıyorum.''

297
00:14:12,669 --> 00:14:16,180
Eğer siz de böyle düşünüyorsanız
sizi bu adamla tanıştırmak isterim.

298
00:14:20,000 --> 00:14:21,740
Onu tanıyorsunuz, değil mi?

299
00:14:21,740 --> 00:14:23,500
Bu Richard Nixon.

300
00:14:23,500 --> 00:14:25,759
Muhafazakâr başkan

301
00:14:25,759 --> 00:14:28,440
Watergate skandalına karışan
yolsuzluk yapan başkan?

302
00:14:28,440 --> 00:14:32,120
Evet! Bu adam 70'li yılların başında
Amerika Birleşik Devletleri'nde

303
00:14:32,120 --> 00:14:34,799
mütevazı bir temel gelir
uygulamasını gerçekleştirmeyi

304
00:14:34,799 --> 00:14:36,360
neredeyse başarıyordu.

305
00:14:36,360 --> 00:14:38,600
Neredeyse olacaktı!

306
00:14:38,600 --> 00:14:42,679
Teklifi Temsilciler Meclisinden geçti

307
00:14:42,679 --> 00:14:45,429
ama Senatoda durduruldu

308
00:14:45,429 --> 00:14:47,640
çünkü bazı daha ilerici
senatörler dediler ki:

309
00:14:47,640 --> 00:14:51,099
''Bu harika bir fikir ama biz çok daha 
büyük bir temel gelir istiyoruz,

310
00:14:51,099 --> 00:14:53,256
bu yüzden bu teklifi reddedeceğiz ve --''

311
00:14:53,256 --> 00:14:55,879
bununla ilgili bir daha bir şey duymadık.

312
00:14:55,879 --> 00:14:59,759
Amerika Birleşik Devletleri tarihinin
neredeyse unutulmuş bir bölümüdür.

313
00:14:59,759 --> 00:15:03,440
Ancak bize bunun kesinlikle 
mümkün olduğunu gösteriyor.

314
00:15:03,440 --> 00:15:05,240
Bir kez daha hatırlayın:

315
00:15:05,240 --> 00:15:09,960
Ütopyaların gerçekleşme eğilimi vardır.

316
00:15:09,960 --> 00:15:11,399
Köleliğin bitmesi,

317
00:15:11,399 --> 00:15:13,720
kadın ve erkek eşitliği ve demokrasi,

318
00:15:13,720 --> 00:15:18,080
bir zamanlar hepsi ütopik fikirler,
idealler olarak düşünülürdü.

319
00:15:18,080 --> 00:15:21,200
Ama tarihte ilerleme denilen 
bir şey de var,

320
00:15:21,200 --> 00:15:24,879
her ne kadar yavaş
ve istikrarsız olabilse de.

321
00:15:24,879 --> 00:15:29,159
Bazen tek ihtiyacımız olan 
biraz daha fazla sabır.

322
00:15:29,159 --> 00:15:33,340
Tek ihtiyacımız olan çok daha fazla 
birlikte başarma isteği.

323
00:15:34,840 --> 00:15:38,749
Bu kısa TED konuşmasının, 
herkes için karşılıksız paranın

324
00:15:38,749 --> 00:15:41,540
21. yüzyılın en büyük fikri olduğuna 
sizi ikna etmek için

325
00:15:41,540 --> 00:15:43,639
muhtemelen yeterli
olmayacağını anlıyorum.

326
00:15:43,639 --> 00:15:45,679
Sizi bu konuda daha fazla şey okumaya

327
00:15:45,679 --> 00:15:48,559
araştırmaya, kanıtları görmeye 
ve düşünmeye davet ediyorum:

328
00:15:48,559 --> 00:15:53,159
Acaba dünya görüşümü
güncellemenin zamanı geldi mi?

329
00:15:53,159 --> 00:15:58,120
Söylediğim gibi fikirlerimiz genelde

330
00:15:58,120 --> 00:16:01,419
toplumlarımız ve ekonomilerimizin
değişme hızının gerisinde kalıyor.

331
00:16:01,419 --> 00:16:05,039
Temel gelir önümüzdeki
3-4 yıl içinde uygulanamayabilir,

332
00:16:05,039 --> 00:16:09,639
ancak önümüzdeki
30-40 yıl içinde uygulanabilir.

333
00:16:09,639 --> 00:16:12,159
Fikirler dünyayı değiştirebilir 
ve değiştirir de.

334
00:16:12,159 --> 00:16:14,600
Aslında tarih de bunu göstermiştir.

335
00:16:14,600 --> 00:16:18,819
Ünlü İrlandalı şair
Oscar Wilde'ın dediği gibi:

336
00:16:18,819 --> 00:16:24,039
''Zamanı gelmiş olan bir düşünce 
binlerce ordudan daha güçlüdür.''

337
00:16:24,039 --> 00:16:26,669
Ben bu yüzyılda 
herkes için koşulsuz paranın

338
00:16:26,669 --> 00:16:29,269
zamanının geldiğine inanıyorum.

339
00:16:29,279 --> 00:16:30,679
Çok teşekkürler.

340
00:16:30,679 --> 00:16:33,679
(Alkışlar)