[Script Info] Title: [Events] Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text Dialogue: 0,0:00:06.64,0:00:07.81,Default,,0000,0000,0000,,1863'ün ilk günleriydi, Dialogue: 0,0:00:08.98,0:00:11.94,Default,,0000,0000,0000,,dünyada türünün ilk örneği olan\NLondra metro sistemi henüz Dialogue: 0,0:00:11.94,0:00:16.18,Default,,0000,0000,0000,,açılmasa da şehirde büyük bir\Nkargaşaya neden olmuştu. Dialogue: 0,0:00:16.18,0:00:20.09,Default,,0000,0000,0000,,Şehrin tam altında bir çukur kazıp\Niçine demiryolu inşa etmek Dialogue: 0,0:00:20.09,0:00:22.56,Default,,0000,0000,0000,,ancak bir rüyadan ibaretti. Dialogue: 0,0:00:22.56,0:00:24.76,Default,,0000,0000,0000,,Barlardaki insanlar bu fikirle\Ndalga geçti Dialogue: 0,0:00:24.76,0:00:29.62,Default,,0000,0000,0000,,ve yerli bir papaz demiryolu şirketini\Ncehenneme girmeye çalışmakla suçladı. Dialogue: 0,0:00:29.62,0:00:31.92,Default,,0000,0000,0000,,Çoğu insan günümüzün parasıyla Dialogue: 0,0:00:31.92,0:00:35.42,Default,,0000,0000,0000,,100 milyon dolardan fazlaya \Nmal olan bu projenin Dialogue: 0,0:00:35.42,0:00:36.99,Default,,0000,0000,0000,,işe yaramayacağını düşündü. Dialogue: 0,0:00:36.99,0:00:38.73,Default,,0000,0000,0000,,Ama yaradı. Dialogue: 0,0:00:38.73,0:00:41.11,Default,,0000,0000,0000,,10 Ocak 1863'te Londra'da 30.000 kişi Dialogue: 0,0:00:41.11,0:00:46.25,Default,,0000,0000,0000,,4 mil uzunluğunda olan \Ndünyanın ilk metrosunda Dialogue: 0,0:00:46.25,0:00:49.65,Default,,0000,0000,0000,,seyahat etti. Dialogue: 0,0:00:49.65,0:00:52.68,Default,,0000,0000,0000,,Üç yıl süren inşaattan ve\Nbirkaç aksilikten sonra Dialogue: 0,0:00:52.68,0:00:56.20,Default,,0000,0000,0000,,Metropolitan Demiryolu\Nkullanıma hazırdı. Dialogue: 0,0:00:56.20,0:00:58.60,Default,,0000,0000,0000,,Şehir memurları rahat bir nefes almıştı. Dialogue: 0,0:00:58.60,0:01:00.54,Default,,0000,0000,0000,,Yollardaki yoğunluğu azaltmak için Dialogue: 0,0:01:00.54,0:01:03.85,Default,,0000,0000,0000,,umutsuzca bir yol bulmaya çalışıyorlardı. Dialogue: 0,0:01:03.85,0:01:08.34,Default,,0000,0000,0000,,O zamanlar dünyanın en büyük\Nve en zengin şehri olan Londra Dialogue: 0,0:01:08.34,0:01:10.83,Default,,0000,0000,0000,,at arabaları, Dialogue: 0,0:01:10.83,0:01:11.68,Default,,0000,0000,0000,,seyyar satıcılar, Dialogue: 0,0:01:11.68,0:01:12.70,Default,,0000,0000,0000,,inekler ve her gün Dialogue: 0,0:01:12.70,0:01:13.47,Default,,0000,0000,0000,,işe gidip gelen Dialogue: 0,0:01:13.47,0:01:16.14,Default,,0000,0000,0000,,insanlar yüzünden\Nsürekli sıkışık ve kalabalıktı. Dialogue: 0,0:01:16.14,0:01:20.16,Default,,0000,0000,0000,,Yerin altına demiryolu \Ninşa etmeyi düşünen ilk kişi Dialogue: 0,0:01:20.16,0:01:23.34,Default,,0000,0000,0000,,Viktoria dönemi vizyonerlerinden\NCharles Pearson'dı. Dialogue: 0,0:01:23.34,0:01:26.93,Default,,0000,0000,0000,,1840'lı yıllar boyunca yeraltı trenleri\Nkonusunda rakiplerine baskıda bulundu Dialogue: 0,0:01:26.93,0:01:29.91,Default,,0000,0000,0000,,fakat onlar o zamanlarda\Ndemiryolları sadece tepelerin Dialogue: 0,0:01:29.91,0:01:34.44,Default,,0000,0000,0000,,altında kısa tünellere sahip olduğu için\Nbu fikrin imkânsız olduğunu düşündüler. Dialogue: 0,0:01:34.44,0:01:37.75,Default,,0000,0000,0000,,Şehir merkezi boyunca uzanan bir\Ndemiryolunu nasıl inşa edebilirsin? Dialogue: 0,0:01:37.75,0:01:42.03,Default,,0000,0000,0000,,Cevap "kaz ve ört" denen\Nbasit bir sistemdi. Dialogue: 0,0:01:42.03,0:01:44.62,Default,,0000,0000,0000,,İşçiler büyük bir çukur \Nkazmalı, tuğla kemerden bir Dialogue: 0,0:01:44.62,0:01:47.35,Default,,0000,0000,0000,,tünel inşa etmeli ve ardından\Nçukuru yeni inşa edilmiş Dialogue: 0,0:01:47.35,0:01:51.06,Default,,0000,0000,0000,,olan tünelin üzerinden\Nyeniden doldurmalılardı. Dialogue: 0,0:01:51.06,0:01:52.58,Default,,0000,0000,0000,,Bu yol yıkıcı olduğundan ve Dialogue: 0,0:01:52.58,0:01:55.50,Default,,0000,0000,0000,,tünellerin üzerindeki binaların\Nyıkımını gerektirdiğinden Dialogue: 0,0:01:55.50,0:01:58.47,Default,,0000,0000,0000,,dolayı hatların çoğu mevcut\Nyolların altından geçti. Dialogue: 0,0:01:58.47,0:02:00.87,Default,,0000,0000,0000,,Elbette kazalar da oldu. Dialogue: 0,0:02:00.87,0:02:04.84,Default,,0000,0000,0000,,Bir keresinde, yakınlardaki\Nkanalizasyonları şiddetli bir fırtına Dialogue: 0,0:02:04.84,0:02:07.48,Default,,0000,0000,0000,,yüzünden su bastı ve kazım\Nyerinde büyük bir hasara neden oldu, Dialogue: 0,0:02:07.48,0:02:09.97,Default,,0000,0000,0000,,bundan dolayı proje birkaç ay ertelendi. Dialogue: 0,0:02:09.97,0:02:13.04,Default,,0000,0000,0000,,Ama Metropolitan Demiryolu\Naçılır açılmaz, Dialogue: 0,0:02:13.04,0:02:16.21,Default,,0000,0000,0000,,Londralılar yeni metroyu denemek\Niçin yeraltına akın ettiler. Dialogue: 0,0:02:16.21,0:02:20.21,Default,,0000,0000,0000,,Metropolitan kısa zamanda Londra\Nulaşım siteminin hayati bir parçası oldu. Dialogue: 0,0:02:20.21,0:02:22.42,Default,,0000,0000,0000,,Yakın zamanda ek hatlar inşa edildi Dialogue: 0,0:02:22.42,0:02:25.63,Default,,0000,0000,0000,,ve istasyonların etrafında\Nyeni banliyöler oluştu. Dialogue: 0,0:02:25.63,0:02:28.31,Default,,0000,0000,0000,,Metronun yakınlarında\Nbüyük mağazalar açıldı Dialogue: 0,0:02:28.31,0:02:31.18,Default,,0000,0000,0000,,ve hatta demiryolu şirketi\Nturistlerin tren ile seyahat Dialogue: 0,0:02:31.18,0:02:37.28,Default,,0000,0000,0000,,etmesini sağlamak için Earls Court'da\Nbir dönme dolap inşa etti. Dialogue: 0,0:02:37.28,0:02:38.62,Default,,0000,0000,0000,,Londra metro sistemi Dialogue: 0,0:02:38.62,0:02:41.42,Default,,0000,0000,0000,,30 yıl içinde şehir merkezi\Naltındaki tünellerden Dialogue: 0,0:02:41.42,0:02:44.46,Default,,0000,0000,0000,,geçen 80 kilometrelik\Nbir hatta dönüştü Dialogue: 0,0:02:44.46,0:02:48.98,Default,,0000,0000,0000,,ve yüzeyde çalışan banliyö trenleri\Niçin sıklıkla set inşa edildi. Dialogue: 0,0:02:48.98,0:02:50.84,Default,,0000,0000,0000,,Ama Londra büyümeye devam ediyordu Dialogue: 0,0:02:50.84,0:02:53.81,Default,,0000,0000,0000,,ve herkes metroya yakın olmak istiyordu. Dialogue: 0,0:02:53.81,0:02:55.26,Default,,0000,0000,0000,,1880'lerin sonuna doğru, Dialogue: 0,0:02:55.26,0:02:59.74,Default,,0000,0000,0000,,şehir binalar, kanalizasyonlar ve\Nelektrik kabloları yüzünden Dialogue: 0,0:02:59.74,0:03:01.90,Default,,0000,0000,0000,,"kaz ve ört" sistemi için kalabalıklaştı, Dialogue: 0,0:03:01.90,0:03:04.38,Default,,0000,0000,0000,,bu yüzden yeni bir sitem\Nbulunması gerekiyordu. Dialogue: 0,0:03:04.38,0:03:07.32,Default,,0000,0000,0000,,"Greathead Shield" (Büyük baş kalkanı) \Ndenen bir makine kullanılarak Dialogue: 0,0:03:07.32,0:03:11.16,Default,,0000,0000,0000,,sadece 12 kişilik bir ekip\Nzemini yeraltına kadar delip Dialogue: 0,0:03:11.16,0:03:15.08,Default,,0000,0000,0000,,Londra'nın altına derin yeraltı\Ntünelleri inşa edebiliyordu. Dialogue: 0,0:03:15.08,0:03:19.16,Default,,0000,0000,0000,,"Tüp" adı verilen bu yeni hatlar\Nçeşitli derinliklere sahipti Dialogue: 0,0:03:19.16,0:03:23.33,Default,,0000,0000,0000,,ama genelde "kaz ve ört" hatlarından\N25 metre daha derindeydiler. Dialogue: 0,0:03:23.33,0:03:26.44,Default,,0000,0000,0000,,Bu, inşaatın yüzeyi rahatsız etmediği Dialogue: 0,0:03:26.44,0:03:29.34,Default,,0000,0000,0000,,ve binaların altından kazmanın\Nkolay olduğu anlamına geliyordu. Dialogue: 0,0:03:29.34,0:03:32.57,Default,,0000,0000,0000,,"Şehir ve Güney Londra" adı verilen\Nilk "tüp" hattı 1890 yılında açıldı Dialogue: 0,0:03:32.57,0:03:36.05,Default,,0000,0000,0000,,ve o kadar başarılı oldu ki 20 yıl içinde Dialogue: 0,0:03:36.05,0:03:40.03,Default,,0000,0000,0000,,yarım düzine hat daha inşa edildi. Dialogue: 0,0:03:40.03,0:03:44.76,Default,,0000,0000,0000,,Yeni teknoloji birkaç hattın\NLondra'da bulunan "Thames" Dialogue: 0,0:03:44.76,0:03:47.39,Default,,0000,0000,0000,,nehrinin altından inşa\Nedilmesini bile mümkün kıldı. Dialogue: 0,0:03:47.39,0:03:49.82,Default,,0000,0000,0000,,20. yüzyılın başlarında, Dialogue: 0,0:03:49.82,0:03:50.54,Default,,0000,0000,0000,,Budapeşte, Dialogue: 0,0:03:50.54,0:03:51.26,Default,,0000,0000,0000,,Berlin, Dialogue: 0,0:03:51.26,0:03:51.100,Default,,0000,0000,0000,,Paris Dialogue: 0,0:03:51.100,0:03:52.86,Default,,0000,0000,0000,,ve New York, Dialogue: 0,0:03:52.86,0:03:55.54,Default,,0000,0000,0000,,hepsi kendi metro sistemlerini kurdular. Dialogue: 0,0:03:55.54,0:03:59.96,Default,,0000,0000,0000,,Ve bugün 55 ülkede 160'tan\Nfazla şehir, yoğunluğu önlemek Dialogue: 0,0:03:59.96,0:04:02.100,Default,,0000,0000,0000,,için yeraltı raylarını kullanıyor, Dialogue: 0,0:04:02.100,0:04:06.80,Default,,0000,0000,0000,,bu katkılarından dolayı Charles Pearson'a\Nve Metropolitan Demiryolları'na Dialogue: 0,0:04:06.80,0:04:09.09,Default,,0000,0000,0000,,teşekkür edebiliriz.