1 00:00:01,000 --> 00:00:03,916 Jestem córką fałszerza, 2 00:00:03,916 --> 00:00:05,861 nie zwykłego fałszerza... 3 00:00:05,861 --> 00:00:08,778 Kiedy słyszycie słowo "fałszerz", często rozumiecie "najemnik". 4 00:00:08,778 --> 00:00:12,300 Myślicie o podrabianej walucie i obrazach. 5 00:00:12,300 --> 00:00:14,612 Mój ojciec nie jest takim człowiekiem. 6 00:00:14,612 --> 00:00:15,800 Przez 30 lat swojego życia 7 00:00:15,800 --> 00:00:18,502 wyrabiał fałszywe dokumenty - 8 00:00:18,502 --> 00:00:20,447 nigdy dla siebie, zawsze dla innych 9 00:00:20,447 --> 00:00:24,336 i by pomagać prześladowanym i uciskanym. 10 00:00:24,336 --> 00:00:26,500 Pozwólcie, że go przedstawię. 11 00:00:26,500 --> 00:00:29,500 To mój ojciec w wieku 19 lat. 12 00:00:29,500 --> 00:00:33,500 Wszystko zaczęło się dla niego podczas II wojny światowej, 13 00:00:33,500 --> 00:00:35,500 kiedy w wieku 17 lat został rzucony 14 00:00:35,500 --> 00:00:37,200 do warsztatu podrabianych dokumentów. 15 00:00:37,200 --> 00:00:41,700 Szybko stał się ekspertem ruchu oporu od fałszywych dokumentów. 16 00:00:41,700 --> 00:00:43,500 I nie jest to banalna historia - 17 00:00:43,500 --> 00:00:46,500 po wyzwoleniu kontynuował 18 00:00:46,500 --> 00:00:49,600 wyrabianie fałszywych dokumentów do lat 70-tych. 19 00:00:49,600 --> 00:00:51,250 Kiedy byłam dzieckiem 20 00:00:51,250 --> 00:00:53,398 oczywiście nic o tym nie wiedziałam. 21 00:00:53,398 --> 00:00:55,900 To ja w środku stroję miny. 22 00:00:55,900 --> 00:00:58,232 Wyrosłam na paryskich przedmieściach 23 00:00:58,232 --> 00:01:02,121 i byłam najmłodszym z trojga dzieci. 24 00:01:02,121 --> 00:01:05,011 Miałam "normalnego" ojca jak każdy, 25 00:01:05,011 --> 00:01:06,956 poza tym, że był on o 30 lat starszy... 26 00:01:06,956 --> 00:01:10,845 właściwie to był dostatecznie stary by być moim dziadkiem. 27 00:01:10,845 --> 00:01:13,800 Tak czy owak, był on fotografem i pedagogiem ulicy 28 00:01:13,800 --> 00:01:17,400 i zawsze uczył nas byśmy bardzo ściśle przestrzegali prawa. 29 00:01:17,400 --> 00:01:19,700 I oczywiście nigdy nie mówił o swojej przeszłości 30 00:01:19,700 --> 00:01:21,900 kiedy był fałszerzem. 31 00:01:21,900 --> 00:01:24,459 Jednak był taki incydent, o którym wam opowiem, 32 00:01:24,459 --> 00:01:27,376 który prawdopodobnie powinien był mi dać coś do myślenia. 33 00:01:27,376 --> 00:01:30,293 Byłam w szkole średniej i dostałam zły stopień, 34 00:01:30,293 --> 00:01:32,238 coś, co mi się rzadko zdarzało, 35 00:01:32,238 --> 00:01:35,183 więc zdecydowałam, że ukryję to przed rodzicami. 36 00:01:35,183 --> 00:01:39,072 Aby to zrobić, zdecydowałam, że podrobię ich podpisy. 37 00:01:39,072 --> 00:01:42,200 Zaczęłam pracować nad podpisem mojej matki, 38 00:01:42,200 --> 00:01:44,907 ponieważ ojca jest absolutnie niemożliwy do podrobienia. 39 00:01:44,907 --> 00:01:47,824 Więc zaczęłam pracować. Wzięłam kartki papieru 40 00:01:47,824 --> 00:01:50,741 i zaczęłam ćwiczyć, ćwiczyć, ćwiczyć, 41 00:01:50,742 --> 00:01:52,686 dopóki nie osiągnęłam stabilności ręki 42 00:01:52,686 --> 00:01:54,630 i zaczęłam działać. 43 00:01:54,631 --> 00:01:57,000 Potem, podczas przeglądania mojej teczki, 44 00:01:57,000 --> 00:02:00,492 moja matka znalazła zadanie domowe i natychmiast zauważyła, że podpis został podrobiony. 45 00:02:00,492 --> 00:02:02,437 Krzyczała na mnie jak nigdy przedtem. 46 00:02:02,437 --> 00:02:05,354 Poszłam się schować do sypialni, pod koce, 47 00:02:05,354 --> 00:02:08,299 a potem czekałam na ojca aż wróci z pracy 48 00:02:08,299 --> 00:02:10,189 z, można powiedzieć, dużym lękiem. 49 00:02:10,189 --> 00:02:12,161 Słyszałam jak wchodzi. 50 00:02:12,161 --> 00:02:16,078 Zostałam pod kocami. Wszedł do mojego pokoju, 51 00:02:16,078 --> 00:02:18,023 usiadł na rogu łóżka 52 00:02:18,023 --> 00:02:20,913 i był cicho, więc ściągnęłam koc z głowy, 53 00:02:20,913 --> 00:02:23,830 a kiedy mnie zobaczył zaczął się śmiać. 54 00:02:23,830 --> 00:02:26,747 Śmiał się tak bardzo, że nie mógł przestać i trzymał moje zadanie domowe w dłoni. 55 00:02:26,747 --> 00:02:31,100 Potem powiedział: "No naprawdę, Sarah, mogłaś się postarać bardziej! Nie widzisz, że podpis jest za mały?" 56 00:02:31,100 --> 00:02:37,000 Rzeczywiście, jest dość mały. 57 00:02:37,000 --> 00:02:39,000 Urodziłam się w Algierii. 58 00:02:39,000 --> 00:02:42,305 Tam słyszałam, jak ludzie mówili, że mój ojciec jest "mudżahidem", 59 00:02:42,305 --> 00:02:43,500 a to oznacza "wojownika". 60 00:02:43,500 --> 00:02:48,084 Później, we Francji, kochałam podsłuchiwać rozmowy dorosłych 61 00:02:48,084 --> 00:02:51,001 i słyszałam różne historie o przeszłości mojego ojca, 62 00:02:51,001 --> 00:02:53,919 szczególnie to, że "działał" podczas II wojny światowej, 63 00:02:53,919 --> 00:02:55,863 że "działał" podczas wojny w Algierii. 64 00:02:55,863 --> 00:02:58,781 I w głowie myślałam sobie, że "działanie" oznacza bycie żołnierzem. 65 00:02:58,781 --> 00:03:02,698 Ale znając swojego ojca i to jak powtarzał, że jest pacyfistą i nie znosi przemocy, 66 00:03:02,698 --> 00:03:06,000 było mi bardzo trudno wyobrazić go sobie z hełmem i pistoletem. 67 00:03:06,000 --> 00:03:08,000 I rzeczywiście, byłam bardzo daleko od prawdy. 68 00:03:08,000 --> 00:03:11,200 Pewnego dnia, gdy mój ojciec pracował nad formularzem 69 00:03:11,200 --> 00:03:14,366 byśmy dostali francuskie obywatelstwo, 70 00:03:14,366 --> 00:03:16,311 zobaczyłam pewne dokumenty, 71 00:03:16,311 --> 00:03:18,728 które zwróciły moją uwagę. 72 00:03:18,728 --> 00:03:20,400 Te są prawdziwe! 73 00:03:20,400 --> 00:03:23,118 Są moje, urodziłam się w Argentynie. 74 00:03:23,118 --> 00:03:24,900 Ale dokument, który zobaczyłam, 75 00:03:24,900 --> 00:03:27,007 który miał nam pomóc przedstawić argumenty przed władzą, 76 00:03:27,007 --> 00:03:29,700 był dokumentem od wojska, 77 00:03:29,700 --> 00:03:32,869 które dziękowało mojemu ojcu za jego pracę 78 00:03:32,869 --> 00:03:34,788 w imieniu służb specjalnych. 79 00:03:34,788 --> 00:03:37,705 A potem, nagle, pomyślałam "wow!". 80 00:03:37,705 --> 00:03:39,400 Mój ojciec tajnym agentem? 81 00:03:39,400 --> 00:03:41,566 To było bardzo w stylu Jamesa Bonda. 82 00:03:41,566 --> 00:03:46,455 Chciałam zadawać mu pytania, na które nie odpowiadał. 83 00:03:46,455 --> 00:03:49,400 A potem powiedziałam sobie, że 84 00:03:49,400 --> 00:03:52,000 pewnego dnia będę musiała go zapytać. 85 00:03:52,000 --> 00:03:54,151 A potem zostałam matką i miałam syna 86 00:03:54,151 --> 00:03:57,300 i w końcu zdecydowałam, że to już czas - że koniecznie musi nam powiedzieć. 87 00:03:57,300 --> 00:03:59,300 Zostałam matką, 88 00:03:59,300 --> 00:04:01,300 a on obchodził 77-me urodziny 89 00:04:01,300 --> 00:04:03,600 i nagle bardzo się wystraszyłam. 90 00:04:03,600 --> 00:04:05,848 Bałam się, że odejdzie 91 00:04:05,848 --> 00:04:07,793 i zabierze ze sobą swoje milczenie 92 00:04:07,793 --> 00:04:09,737 oraz sekrety. 93 00:04:09,737 --> 00:04:12,100 Udało mi się go przekonać, że było to dla nas ważne, 94 00:04:12,100 --> 00:04:13,627 ale pewnie także dla innych ludzi, 95 00:04:13,627 --> 00:04:15,572 by opowiedział swoją historię. 96 00:04:15,572 --> 00:04:17,516 Zdecydował się mi to opowiedzieć, 97 00:04:17,516 --> 00:04:18,800 a ja napisałam książkę, 98 00:04:18,800 --> 00:04:21,406 której niektóre fragmenty przeczytam wam później. 99 00:04:21,406 --> 00:04:24,323 Więc jego historia. Mój ojciec urodził się w Argentynie. 100 00:04:24,323 --> 00:04:26,268 Jego rodzice mieli rosyjskie pochodzenie. 101 00:04:26,268 --> 00:04:30,185 Cała rodzina osiedliła się we Francji w latach 30-tych. 102 00:04:30,186 --> 00:04:35,000 Jego rodzice byli Żydami, Rosjanami, a ponad wszystko bardzo biednymi ludźmi. 103 00:04:35,000 --> 00:04:38,000 Więc w wieku 14 lat mój ojciec musiał pracować. 104 00:04:38,000 --> 00:04:39,200 I ze swoim jedynym dyplomem, 105 00:04:39,200 --> 00:04:40,500 świadectwem ukończenia szkoły podstawowej, 106 00:04:40,500 --> 00:04:43,000 zaczął pracować u barwiarza, w pralni chemicznej. 107 00:04:43,000 --> 00:04:46,200 To tam odkrył coś zupełnie magicznego, 108 00:04:46,200 --> 00:04:48,000 a kiedy o tym mówi jest to fascynujące - 109 00:04:48,000 --> 00:04:50,800 to magia barwników chemicznych. 110 00:04:50,800 --> 00:04:52,600 W tym czasie toczyła się wojna, 111 00:04:52,600 --> 00:04:55,467 a jego matka została zabita kiedy miał 15 lat. 112 00:04:55,468 --> 00:04:58,000 To zbiegło się w czasie z tym, kiedy 113 00:04:58,000 --> 00:05:00,000 ciałem i duszą wciągnął się w chemię, 114 00:05:00,000 --> 00:05:02,700 ponieważ było to jedyne pocieszenie w jego smutku. 115 00:05:02,700 --> 00:05:06,163 Całymi dniami zadawał wiele pytań swojemu szefowi 116 00:05:06,164 --> 00:05:09,000 by się uczyć, gromadzić coraz więcej wiedzy, 117 00:05:09,000 --> 00:05:10,500 a w nocy, kiedy nikt nie patrzył, 118 00:05:10,500 --> 00:05:12,700 wykorzystywał swoje doświadczenie w praktyce. 119 00:05:12,700 --> 00:05:17,800 Był najbardziej zainteresowany wywabianiem atramentu. 120 00:05:17,800 --> 00:05:20,000 Mówiąc to wszystko, 121 00:05:20,000 --> 00:05:22,500 jeśli mój ojciec został fałszerzem, 122 00:05:22,500 --> 00:05:24,500 to w rzeczywistości było to niemal przypadkiem. 123 00:05:24,500 --> 00:05:27,000 Jego rodzina była żydowska, więc byli ścigani. 124 00:05:27,000 --> 00:05:30,000 W końcu wszyscy zostali aresztowani i zabrani do obozu Drancy, 125 00:05:30,000 --> 00:05:33,200 ale zdołali się wydostać w ostatniej chwili dzięki argentyńskim papierom. 126 00:05:33,200 --> 00:05:34,335 Wyszli, ale zawsze byli w niebezpieczeństwie. 127 00:05:34,336 --> 00:05:37,252 Wielka pieczątka "Żyd" wciąż widniała w ich papierach. 128 00:05:37,253 --> 00:05:40,500 To mój dziadek zdecydował, że potrzebują fałszywych dokumentów. 129 00:05:40,500 --> 00:05:44,000 Mojemu ojcu wpojono taki szacunek do prawa, 130 00:05:44,000 --> 00:05:46,000 że choć był prześladowany, 131 00:05:46,000 --> 00:05:48,000 nigdy nie pomyślałby o fałszywych papierach. 132 00:05:48,000 --> 00:05:51,000 Ale to on poszedł na spotkanie z człowiekiem z ruchu oporu. 133 00:05:51,000 --> 00:05:53,500 W tamtych czasach dokumenty miały twarde okładki, 134 00:05:53,500 --> 00:05:55,000 były one wypełniane ręcznie 135 00:05:55,000 --> 00:05:58,000 i zawierały informację o pracy. 136 00:05:58,000 --> 00:06:00,200 Aby przetrwać potrzebował 137 00:06:00,200 --> 00:06:02,200 pracować. Poprosił mężczyznę 138 00:06:02,200 --> 00:06:04,000 by napisał "barwiarz". 139 00:06:04,000 --> 00:06:07,000 Nagle ten człowiek wyglądał na bardzo, bardzo zainteresowanego. 140 00:06:07,000 --> 00:06:10,200 Jako "barwiarz" czy wiesz jak wybawić atrament? 141 00:06:10,200 --> 00:06:12,500 Oczywiście, że wiedział. 142 00:06:12,500 --> 00:06:14,300 I nagle ten człowiek zaczął tłumaczyć, że 143 00:06:14,300 --> 00:06:17,000 w rzeczywistości cały ruch oporu miał wielki problem: 144 00:06:17,000 --> 00:06:19,600 nawet najwięksi eksperci 145 00:06:19,600 --> 00:06:23,200 nie mogli wywabić atramentu nazywanego "niezmywalny", 146 00:06:23,200 --> 00:06:25,400 niebieski atrament "Watermana". 147 00:06:25,400 --> 00:06:29,300 A mój ojciec natychmiast odpowiedział, że wie dokładnie 148 00:06:29,300 --> 00:06:30,500 jak go wywabić. 149 00:06:30,500 --> 00:06:33,700 Oczywiście mężczyzna był pod wielkim wrażeniem tego 17-letniego młodego chłopaka, 150 00:06:33,700 --> 00:06:37,500 który mógł od razu dać mu przepis, więc zrekrutował go. 151 00:06:37,500 --> 00:06:40,500 I rzeczywiście, nie wiedząc tego, mój ojciec wynalazł coś, 152 00:06:40,500 --> 00:06:43,150 co możemy znaleźć w piórniku każdego ucznia: 153 00:06:43,150 --> 00:06:46,000 tak zwany korektor. 154 00:06:46,500 --> 00:06:51,500 (Oklaski) 155 00:06:52,000 --> 00:06:53,400 Ale to był tylko początek. 156 00:06:53,400 --> 00:06:55,000 To mój ojciec. 157 00:06:55,000 --> 00:06:56,500 Kiedy tylko dostał się do laboratorium, 158 00:06:56,500 --> 00:06:57,900 chociaż był najmłodszy, 159 00:06:57,900 --> 00:07:00,800 od razu zauważył, że jest problem z oznaczaniem podrobionych dokumentów. 160 00:07:00,800 --> 00:07:03,700 Wszystkie ruchy zatrzymywały się przy falsyfikowaniu. 161 00:07:03,700 --> 00:07:06,300 Ale zapotrzebowanie wciąż rosło 162 00:07:06,300 --> 00:07:08,900 i było trudno manipulować istniejące dokumenty. 163 00:07:08,900 --> 00:07:10,400 Powiedział sobie, że trzeba robić je od nowa. 164 00:07:10,400 --> 00:07:13,200 Uruchomił prasę. Zajął się fotograwiurą. 165 00:07:13,200 --> 00:07:14,800 Wyrabiał gumowe pieczęcie. 166 00:07:14,800 --> 00:07:16,600 Zaczął wynajdować różne rzeczy - 167 00:07:16,600 --> 00:07:20,000 przy użyciu pewnych materiałów wynalazł wirówkę używając koła rowerowego. 168 00:07:20,000 --> 00:07:22,000 W każdym razie, robił to wszystko, 169 00:07:22,000 --> 00:07:24,800 bo miał obsesję na punkcie produkcji. 170 00:07:24,800 --> 00:07:27,000 Dokonał prostych obliczeń: 171 00:07:27,000 --> 00:07:30,100 w godzinę mógł wykonać 30 podrobionych dokumentów. 172 00:07:30,100 --> 00:07:34,500 Jeśli prześpi godzinę, 30 ludzi umrze. 173 00:07:34,500 --> 00:07:37,500 To poczucie odpowiedzialności 174 00:07:37,500 --> 00:07:40,700 za życie innych ludzi, gdy miał tylko 17 lat - 175 00:07:40,700 --> 00:07:43,700 a także jego poczucie winy dlatego, że przetrwał 176 00:07:43,700 --> 00:07:47,300 od kiedy uciekł z obozu, podczas gdy jego koledzy nie - 177 00:07:47,300 --> 00:07:49,552 pozostały z nim na całe życie. 178 00:07:49,553 --> 00:07:52,470 I może to wyjaśnia dlaczego, przez 30 lat, 179 00:07:52,471 --> 00:07:55,100 nadal wyrabiał fałszywe dokumenty 180 00:07:55,100 --> 00:07:57,400 kosztem różnych wyrzeczeń. 181 00:07:57,400 --> 00:07:58,300 Chciałabym opowiedzieć o tych wyrzeczeniach, 182 00:07:58,300 --> 00:08:00,200 ponieważ było ich wiele. 183 00:08:00,200 --> 00:08:02,700 Były oczywiście finansowe ofiary, 184 00:08:02,700 --> 00:08:04,500 ponieważ zawsze odmawiał zapłaty. 185 00:08:04,500 --> 00:08:07,200 Dla niego, pobieranie opłaty oznaczałoby bycie najemnikiem. 186 00:08:07,200 --> 00:08:08,800 Gdyby przyjmował zapłatę, 187 00:08:08,800 --> 00:08:10,600 nie mógłby powiedzieć "tak" lub "nie" 188 00:08:10,600 --> 00:08:13,000 zależnie od tego co uznawał za sprawiedliwą lub niesprawiedliwą sprawę. 189 00:08:13,000 --> 00:08:14,900 Więc w ciągu dnia był fotografem, 190 00:08:14,900 --> 00:08:16,500 a fałszerzem nocami przez 30 lat. 191 00:08:16,500 --> 00:08:18,500 Był bankrutem cały czas. 192 00:08:18,500 --> 00:08:21,500 Były także koszty emocjonalne: 193 00:08:21,500 --> 00:08:24,500 Jak można żyć z kobietą mając tak wiele sekretów? 194 00:08:24,500 --> 00:08:28,700 Jak można wyjaśnić co się robi nocami w laboratorium co noc? 195 00:08:28,700 --> 00:08:32,000 Oczywiście był inny rodzaj poświęcenia 196 00:08:32,000 --> 00:08:35,400 związany z jego rodziną, który zrozumiałam dużo później. 197 00:08:35,400 --> 00:08:38,500 Pewnego dnia mój ojciec przedstawił mnie mojej siostrze. 198 00:08:38,500 --> 00:08:42,500 Wyjaśnił mi także, że mam również brata 199 00:08:42,500 --> 00:08:48,500 i pierwszy raz, kiedy ich zobaczyłam musiałam mieć trzy czy cztery latka, 200 00:08:48,500 --> 00:08:50,300 a oni byli o 30 lat starsi ode mnie. 201 00:08:50,300 --> 00:08:55,800 Oboje mają teraz przeszło 60 lat. 202 00:08:55,800 --> 00:08:58,500 Aby napisać książkę, 203 00:08:58,500 --> 00:09:02,000 zadawałam mojej siostrze pytania. Chciałam wiedzieć kim był mój ojciec, 204 00:09:02,000 --> 00:09:03,500 kim był ojciec, którego ona znała. 205 00:09:03,500 --> 00:09:07,600 Wyjaśniła mi, że ojciec którego miała 206 00:09:07,600 --> 00:09:11,800 mówił im, że przyjdzie i zabierze ich w niedzielę na spacer. 207 00:09:11,800 --> 00:09:14,400 Ubierali się i czekali na niego, 208 00:09:14,400 --> 00:09:16,200 ale on prawie nigdy nie przychodził. 209 00:09:16,200 --> 00:09:19,500 Mówił: "Zadzwonię" i nie dzwonił. 210 00:09:19,500 --> 00:09:21,500 A potem nie przychodził. 211 00:09:21,500 --> 00:09:24,800 Potem pewnego dnia całkiem zniknął. 212 00:09:24,800 --> 00:09:26,200 Czas mijał, 213 00:09:26,200 --> 00:09:29,400 a one myśleli, że na pewno o nich zapomniał, 214 00:09:29,400 --> 00:09:31,000 na początku. 215 00:09:31,000 --> 00:09:32,500 Potem, gdy mijał czas, 216 00:09:32,500 --> 00:09:34,500 pod koniec prawie dwóch lat, pomyśleli: 217 00:09:34,500 --> 00:09:37,700 "Cóż, może nasz ojciec umarł." 218 00:09:37,700 --> 00:09:40,000 I wtedy zrozumiałam, 219 00:09:40,000 --> 00:09:42,900 że zadawanie ojcu tak wielu pytań 220 00:09:42,900 --> 00:09:45,700 rozpalało całą przeszłość i której pewnie nie chciał mówić, 221 00:09:45,700 --> 00:09:47,300 ponieważ było to bolesne. 222 00:09:47,300 --> 00:09:52,000 I gdy mój przyrodni brat i siostra myśleli, że zostali porzuceni, 223 00:09:52,000 --> 00:09:53,700 osieroceni, 224 00:09:53,700 --> 00:09:56,000 mój ojciec robił fałszywe dokumenty. 225 00:09:56,000 --> 00:09:59,500 I nie powiedział im, ponieważ oczywiście chciał ich chronić. 226 00:09:59,500 --> 00:10:01,300 Po wyzwoleniu robił fałszywe dokumenty, 227 00:10:01,300 --> 00:10:04,200 by pozwolić tym, którzy przetrwali obozy koncentracyjne, emigrować do Palestyny 228 00:10:04,200 --> 00:10:06,100 przed utworzeniem Izraela. 229 00:10:06,100 --> 00:10:08,500 A potem, ponieważ był zagorzałym antykolonialistą, 230 00:10:08,500 --> 00:10:12,000 wyrabiał fałszywe papiery dla Algierczyków podczas wojny w Algierii. 231 00:10:12,000 --> 00:10:14,600 Po wojnie algierskiej, 232 00:10:14,600 --> 00:10:17,200 w sercu międzynarodowych ruchów oporu, 233 00:10:17,200 --> 00:10:18,900 krążyło jego imię 234 00:10:18,900 --> 00:10:21,200 i cały świat pukał do jego drzwi. 235 00:10:21,200 --> 00:10:24,700 W Afryce były kraje walczące o swoją niepodległość: 236 00:10:24,700 --> 00:10:27,700 Gwinea, Gwinea-Biaasu, Angola. 237 00:10:27,700 --> 00:10:32,200 Potem mój ojciec związał się z partią Nelsona Mandeli przeciw apartheidowi. 238 00:10:32,200 --> 00:10:35,700 Wyrabiał fałszywe papiery dla prześladowanych czarnych mieszkańców Afryki Południowej. 239 00:10:35,700 --> 00:10:37,500 Była także Ameryka Łacińska. 240 00:10:37,500 --> 00:10:40,200 Mój ojciec pomagał tym, którzy stawiali opór dyktaturze 241 00:10:40,200 --> 00:10:42,100 w Republice Dominikańskiej, na Haiti 242 00:10:42,100 --> 00:10:48,200 a potem była Brazylia, Argentyna, Wenezuela, El Salvator, Nikaragua, 243 00:10:48,200 --> 00:10:53,800 Kolumbia, Peru, Urugwaj, Chile i Meksyk. 244 00:10:53,800 --> 00:10:55,500 Potem była wojna w Wietnamie. 245 00:10:55,500 --> 00:10:57,800 Mój ojciec wyrabiał fałszywe papiery dla amerykańskich dezerterów, 246 00:10:57,800 --> 00:11:01,000 którzy nie chcieli walczyć przeciw Wietnamczykom. 247 00:11:01,000 --> 00:11:03,000 Europa także nie była oszczędzona. 248 00:11:03,000 --> 00:11:05,141 Mój ojciec fałszował papiery dla dysydentów 249 00:11:05,142 --> 00:11:08,900 przeciwko Franco w Hiszpanii, Salazarowi w Portugalii, 250 00:11:08,900 --> 00:11:13,892 przeciw dyktaturze pułkownika w Grecji, 251 00:11:13,893 --> 00:11:15,600 a nawet we Francji. 252 00:11:15,600 --> 00:11:18,754 Tam, tylko raz, zdarzyło się to w maju 1968 roku. 253 00:11:18,755 --> 00:11:21,400 Mój ojciec obserwował, oczywiście życzliwie 254 00:11:21,400 --> 00:11:24,200 demostracje w maju, 255 00:11:24,200 --> 00:11:26,500 ale jego serce było gdzie indziej, 256 00:11:26,500 --> 00:11:30,000 miał 15 krajów do obsłużenia. 257 00:11:30,000 --> 00:11:32,368 Raz zgodził się zrobić fałszywe papiery 258 00:11:32,369 --> 00:11:34,312 dla kogoś, kogo możecie rozpoznać. 259 00:11:34,313 --> 00:11:37,229 (Śmiech) 260 00:11:37,230 --> 00:11:38,850 Był wówczas znacznie młodszy, 261 00:11:38,850 --> 00:11:41,000 a mój ojciec zgodził się zrobić fałszywe dokumenty 262 00:11:41,000 --> 00:11:44,036 by umożliwić mu powrót i wypowiedzenie się na zebraniu. 263 00:11:44,037 --> 00:11:49,000 Powiedział mi, że te fałszywe papiery były najbardziej medialne 264 00:11:49,000 --> 00:11:52,500 i najmniej przydatne wśród wszystkich jakie w życiu zrobił. 265 00:11:52,500 --> 00:11:54,000 Ale zgodził się na to, 266 00:11:54,000 --> 00:11:57,400 choć życie Daniela Cohn-Bendita nie było w niebezpieczeństwie 267 00:11:57,400 --> 00:11:59,594 tylko dlatego, 268 00:11:59,595 --> 00:12:01,000 że była to dobra okazja, 269 00:12:01,000 --> 00:12:03,484 by zadrwić z władz 270 00:12:03,485 --> 00:12:06,500 i pokazać im, że nie ma nic mniej szczelnego niż granice - 271 00:12:06,500 --> 00:12:11,000 i że idee nie znają granic. 272 00:12:11,000 --> 00:12:13,000 Całe moje dzieciństwo, 273 00:12:13,000 --> 00:12:17,097 podczas gdy ojcowie moich przyjaciół opowiadali bajki braci Grimm, 274 00:12:17,098 --> 00:12:20,987 mój ojciec opowiadał mi historie o bardzo skromnych bohaterach 275 00:12:20,988 --> 00:12:23,904 z niezachwianymi utopiami, 276 00:12:23,905 --> 00:12:26,821 którzy zdołali czynić cuda. 277 00:12:26,822 --> 00:12:30,800 I ci bohaterowie nie potrzebowali żadnej armii, która by za nimi stała. 278 00:12:30,800 --> 00:12:33,300 Tak czy owak nikt by za nimi nie podążał, 279 00:12:33,300 --> 00:12:36,545 poza garstką mężczyzn i kobiet z przekonaniem i odwagą. 280 00:12:36,546 --> 00:12:37,800 Znacznie później zrozumiałam, 281 00:12:37,800 --> 00:12:41,407 że w rzeczywistości była to własna historia mojego ojca, którą opowiadał mi na dobranoc. 282 00:12:41,408 --> 00:12:44,324 Zapytałam go czy, wziąwszy pod uwagę poświęcenia, 283 00:12:44,325 --> 00:12:46,269 kiedykolwiek żałował. 284 00:12:46,270 --> 00:12:48,000 Powiedział, że nie. 285 00:12:48,000 --> 00:12:50,159 Powiedział mi, że nie byłby w stanie 286 00:12:50,160 --> 00:12:53,076 przyglądać się lub poddawać niesprawiedliwości nie robiąc nic. 287 00:12:53,077 --> 00:12:56,100 Został przekonany i jest nadal o tym przeświadczony, 288 00:12:56,100 --> 00:12:58,300 że inny świat jest możliwy - 289 00:12:58,300 --> 00:13:01,300 świat gdzie nikt nigdy nie będzie potrzebował fałszerza. 290 00:13:01,300 --> 00:13:03,300 Wciąż o tym marzy. 291 00:13:03,300 --> 00:13:04,744 Mój ojciec 292 00:13:04,745 --> 00:13:06,500 jest tutaj dzisiaj. 293 00:13:06,500 --> 00:13:10,579 Nazywa się Adolfo Kaminsky i poproszę go, żeby wstał. 294 00:13:10,580 --> 00:13:30,999 (Oklaski) 295 00:13:31,000 --> 00:13:34,000 Dziękuję.