[Script Info] Title: [Events] Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text Dialogue: 0,0:00:54.96,0:01:00.05,Default,,0000,0000,0000,,Trong những năm gần đây, đại dương đang phải đối mặt với những thay đổi cực kì lớn Dialogue: 0,0:01:00.05,0:01:03.22,Default,,0000,0000,0000,,trong cả quá trình lịch sử của nó. Dialogue: 0,0:01:04.35,0:01:08.24,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng để thực sự hiểu Đại Dương thực sự quan trọng như thế nào với sự sống của Trái Đất, Dialogue: 0,0:01:08.24,0:01:11.22,Default,,0000,0000,0000,,và cách mà con người đang tác động đến nó, thì chúng ta phải bắt đấu nhìn vào Dialogue: 0,0:01:11.22,0:01:15.42,Default,,0000,0000,0000,,một trong những sinh vật nhỏ nhất như là: thực vật phù du (TVPD). Dialogue: 0,0:01:16.71,0:01:19.27,Default,,0000,0000,0000,,Thực vật phù du (TVPD) là thực vật biển có kích thước hiển vi Dialogue: 0,0:01:19.27,0:01:23.12,Default,,0000,0000,0000,,sản xuất đến tới 80% lượng oxy trên thế giới này. Dialogue: 0,0:01:23.64,0:01:26.83,Default,,0000,0000,0000,,Vậy có nghĩa là, cứ mười hơi thở mà chúng ta hít vào thì Dialogue: 0,0:01:26.91,0:01:30.32,Default,,0000,0000,0000,,có đến tám hơi là đến từ đại dương. Dialogue: 0,0:01:30.90,0:01:36.23,Default,,0000,0000,0000,,Cứ 237 ml (1 cup) nước biển, ở đó có thể có tới 100 triệu cá thể thực vật phù du (TVPD). Dialogue: 0,0:01:36.23,0:01:40.36,Default,,0000,0000,0000,,Những mảng tích tụ lớn của thực vật phù du này có thể nhìn thấy ngay cả ở ngoài vũ trụ Dialogue: 0,0:01:40.36,0:01:45.52,Default,,0000,0000,0000,,khi chúng chia ra, nhân thêm, và di chuyển theo dòng chảy trên địa cầu. Dialogue: 0,0:01:46.50,0:01:50.14,Default,,0000,0000,0000,,Những TVPT này rất thiết yếu trong việc tạo ra điều kiện sống Dialogue: 0,0:01:50.14,0:01:53.82,Default,,0000,0000,0000,,cần thiết cho những thứ khác được phát triển, và nếu mà chúng tuyệt chủng thì Dialogue: 0,0:01:53.82,0:01:56.76,Default,,0000,0000,0000,,tất cả các loài vật khác sẽ chết theo chúng. Dialogue: 0,0:01:56.76,0:02:00.48,Default,,0000,0000,0000,,Độ pH của biển and dòng chảy của chúng cũng rất quan trọng cho thực vật phù du vô hình này Dialogue: 0,0:02:00.48,0:02:04.50,Default,,0000,0000,0000,,phát triển và sản xuất oxy cũng như là lấy đi cacbon, nơi mà chúng chìm xuống Dialogue: 0,0:02:04.50,0:02:07.95,Default,,0000,0000,0000,,dưới đáy biển qua hàng ngàn năm. Dialogue: 0,0:02:08.44,0:02:11.80,Default,,0000,0000,0000,,Chúng cũng đồng thời là nguồn thức ăn chủ yếu cho các sinh vật biển nhỏ Dialogue: 0,0:02:11.80,0:02:15.00,Default,,0000,0000,0000,,và hình thành nền móng cho mạng lưới thức ăn biển, có tầm ảnh hưởng Dialogue: 0,0:02:15.00,0:02:16.75,Default,,0000,0000,0000,,tới các con mồi lớn hơn. Dialogue: 0,0:02:18.50,0:02:22.84,Default,,0000,0000,0000,,Hay nói cách khác, đại dương càng khoẻ thì sẽ càng có nhiều TVPD Dialogue: 0,0:02:22.84,0:02:26.76,Default,,0000,0000,0000,,và càng nhiều TVPD thì sẽ có càng nhiều sinh vật biển. Dialogue: 0,0:02:26.76,0:02:30.02,Default,,0000,0000,0000,,Một ví dụ điển hình chính là mối quan hệ của chúng với cá voi. Dialogue: 0,0:02:30.02,0:02:34.66,Default,,0000,0000,0000,,Chế độ ăn của chúng gồm cá, nhuyễn thể, thực vật phù du và các loài thuỷ sinh khác, Dialogue: 0,0:02:34.66,0:02:37.32,Default,,0000,0000,0000,,và chúng thường săn trong bóng đêm của đại dương. Dialogue: 0,0:02:37.32,0:02:40.86,Default,,0000,0000,0000,,Bởi vì chúng phải quay lại mặt biển để lấy hơi, Dialogue: 0,0:02:40.86,0:02:44.97,Default,,0000,0000,0000,,chúng thường đem lại những dưỡng chất đó trở lại với những lớp như đất quan trọng trong trong biển Dialogue: 0,0:02:44.97,0:02:50.66,Default,,0000,0000,0000,,nơi là TVPD tận dụng sắt, nitơ, và ánh mặt trời. Dialogue: 0,0:02:53.22,0:02:58.77,Default,,0000,0000,0000,,Ví dụ như cá voi xanh thải đến 3 tấn ra biển mỗi ngày. Dialogue: 0,0:02:58.77,0:03:03.22,Default,,0000,0000,0000,,Phân bón giàu sắt và nitơ cung cấp thức ăn cho thực vật phù du, Dialogue: 0,0:03:03.22,0:03:06.53,Default,,0000,0000,0000,,rồi lại cung cấp thức ăn cho động vật vù du, cá, và rồi Dialogue: 0,0:03:06.53,0:03:08.32,Default,,0000,0000,0000,,lại đến lượt cá voi. Dialogue: 0,0:03:10.02,0:03:13.76,Default,,0000,0000,0000,,Chuyển động theo chiều dọc của động vật lên và xuống đại dương, làm xáo trộn biển Dialogue: 0,0:03:13.76,0:03:18.11,Default,,0000,0000,0000,,cũng gần giống như cách mà gió, sóng và thuỷ chiều Dialogue: 0,0:03:18.11,0:03:20.96,Default,,0000,0000,0000,,tạo nên trên thế giới này. Dialogue: 0,0:03:23.44,0:03:29.22,Default,,0000,0000,0000,,Con người, theo một cách khác, lấy đi mọi thứ từ đại dương và chẳng cho lại bất cứ gì cả. Dialogue: 0,0:03:29.22,0:03:33.07,Default,,0000,0000,0000,,Ngư dân khẳng định rằng cá voi và hải cẩu đang ăn hết cá CỦA HỌ, Dialogue: 0,0:03:33.07,0:03:36.48,Default,,0000,0000,0000,,vì vậy, họ có quyền loại bỏ những con vật này, mà không nhận ra rằng để có thêm nhiều cá ở đại dương, Dialogue: 0,0:03:36.48,0:03:39.90,Default,,0000,0000,0000,,biển cần có thêm cá voi, thêm hải cẩu và thêm các con ăn thịt khác Dialogue: 0,0:03:39.90,0:03:44.34,Default,,0000,0000,0000,,để giữ cho mối quan hệ cộng sinh này cân bằng. Dialogue: 0,0:03:44.34,0:03:48.07,Default,,0000,0000,0000,,Con người đang làm cạn kiệt những loài này. Dialogue: 0,0:03:48.07,0:03:53.26,Default,,0000,0000,0000,,Các nhà khoa học đã ước lượng có khoảng 650,000 cá voi, cá heo và hải cẩu Dialogue: 0,0:03:53.26,0:03:57.26,Default,,0000,0000,0000,,bị giết mỗi năm chỉ bởi tàu đánh cá và con người thì vẫn tiếp tục Dialogue: 0,0:03:57.26,0:04:01.31,Default,,0000,0000,0000,,nghĩ rằng việc này chẳng ảnh hưởng tí nào tới hệ sinh thái biển. Dialogue: 0,0:04:01.31,0:04:04.05,Default,,0000,0000,0000,,Trên thực tế, chúng đóng vai trò vô cùng quan trọng và không thể thay thế được Dialogue: 0,0:04:04.05,0:04:07.17,Default,,0000,0000,0000,,trong vòng đời của đại dương. Dialogue: 0,0:04:08.44,0:04:11.47,Default,,0000,0000,0000,,Và chúng thì không phải những động vật duy nhất mà sắp bị tuyệt chủng bởi chúng ta. Dialogue: 0,0:04:11.47,0:04:16.29,Default,,0000,0000,0000,,Ước lượng khoảng 200,00o cá mập bị giết mỗi ngày bởi ngành ngành săn vây cá mập, Dialogue: 0,0:04:16.29,0:04:20.34,Default,,0000,0000,0000,,và như vậy là khoảng 73 triệu con cá mập mỗi năm. Dialogue: 0,0:04:20.34,0:04:24.20,Default,,0000,0000,0000,,140 loài khác nhau đã được thống kê trong danh sách đáng quan tâm, Dialogue: 0,0:04:24.20,0:04:26.92,Default,,0000,0000,0000,,bị đe doạ hay sắp bị tuyệt chủng theo như Dialogue: 0,0:04:26.92,0:04:29.74,Default,,0000,0000,0000,,Bảo Tồn Đời Sống Đại Dương (Oceanic Preservation Society). Dialogue: 0,0:04:30.25,0:04:32.72,Default,,0000,0000,0000,,Cá mập là kẻ săn mồi hàng đầu tại đại dương, Dialogue: 0,0:04:32.72,0:04:35.44,Default,,0000,0000,0000,,loài mà xác định hướng tiến hoá của hàng ngàn sinh vật biển, Dialogue: 0,0:04:35.44,0:04:38.20,Default,,0000,0000,0000,,và đã tồn tại khoảng 400 triệu năm. Dialogue: 0,0:04:38.20,0:04:42.27,Default,,0000,0000,0000,,Sự tuyệt chủng của chúng, không ngờ gì, sẽ phá huỷ hoàn toàn hệ sinh thái. Dialogue: 0,0:04:42.27,0:04:46.11,Default,,0000,0000,0000,,Chúng đã sống sót qua 5 lần tuyệt chủng lớn trước đây, và bây giờ sẽ lại tuyệt chủng tiếp, Dialogue: 0,0:04:46.11,0:04:47.85,Default,,0000,0000,0000,,"nhờ tới con người". Dialogue: 0,0:04:47.85,0:04:52.07,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng đó không chỉ do yêu cầu vây cá mập ở châu Á với giá bán khoảng 8,5 triệu VND trên nửa kg Dialogue: 0,0:04:52.07,0:04:53.44,Default,,0000,0000,0000,,mà còn do Dialogue: 0,0:04:53.44,0:04:56.94,Default,,0000,0000,0000,,khoảng 50 triệu cá mập bị lôi ra khỏi biển mỗi năm bởi bị đánh bắt Dialogue: 0,0:04:56.94,0:04:59.09,Default,,0000,0000,0000,,trên toàn cầu do vô tình. Dialogue: 0,0:04:59.09,0:05:02.22,Default,,0000,0000,0000,,Thường bị gọi là phương pháp "sustainable fishing:. Dialogue: 0,0:05:02.22,0:05:05.35,Default,,0000,0000,0000,,Vậy nếu mọi người thực sự phản đối việc tàn sát cá mập, và muốn bảo vệ Dialogue: 0,0:05:05.35,0:05:09.53,Default,,0000,0000,0000,,đa dạng sinh học biển thì chsung ta cần dừng đánh bắt tất cả cá. Dialogue: 0,0:05:09.53,0:05:12.97,Default,,0000,0000,0000,,Các loài đang bị nguy hiểm khác với những con số suy giảm khác Dialogue: 0,0:05:12.97,0:05:18.74,Default,,0000,0000,0000,,là Cá ngừ Vây Xanh ở Thái Bình Dương, làm giảm 96% thị trường chứng khoán. Dialogue: 0,0:05:18.74,0:05:24.69,Default,,0000,0000,0000,,Tuy nhiên, Mitsubishi, vào năm 2009 đã nắm giữ 35-40% thị trường toàn thế giới Dialogue: 0,0:05:24.69,0:05:28.51,Default,,0000,0000,0000,,với Cá ngừ Vây Xanh với việc nắm giữ tới 15 năm lượng cá đông lạnh Dialogue: 0,0:05:28.51,0:05:35.52,Default,,0000,0000,0000,,trong nhà chứa, vậy mà vẫn đánh bắt loài cá đang bị đe doạ này. Dialogue: 0,0:05:35.52,0:05:39.34,Default,,0000,0000,0000,,Họ có thể dừng đánh bắt cá ngừ trong vòng 15 năm để cho chúng có đủ thời gian để Dialogue: 0,0:05:39.34,0:05:43.06,Default,,0000,0000,0000,,chúng sinh sôi nảy nở, nhưng họ vẫn từ chối làm vậy, Dialogue: 0,0:05:43.06,0:05:48.37,Default,,0000,0000,0000,,khiển việc khan hiếm lượng cá ngừ làm tăng giá cá ngừ gấp nhiều lần. Dialogue: 0,0:05:50.31,0:05:56.23,Default,,0000,0000,0000,,Khoảng 2.7 nghìn tỉ số cá bị lấy đi khỏi biển mỗi năm. Dialogue: 0,0:05:56.23,0:06:00.92,Default,,0000,0000,0000,,40% số đó là do đánh bắt, 1/3 còn lại thì được dùng để Dialogue: 0,0:06:00.92,0:06:04.86,Default,,0000,0000,0000,,cho động vật khác ăn và rồi con người ăn lại như là thịt, sữa và trứng. Dialogue: 0,0:06:04.86,0:06:10.18,Default,,0000,0000,0000,,Thực tế, cá bị nghiền ra nhiều thành các viên nhỏ và rồi cho động vật chăn nuôi ăn Dialogue: 0,0:06:10.18,0:06:15.10,Default,,0000,0000,0000,,lợn, bò, gà và bây giờ thì chính chúng là thú ăn thịt hàng đầu của đại dương. Dialogue: 0,0:06:15.10,0:06:19.27,Default,,0000,0000,0000,,Và chất thải mà những con vật này thải ra tạo nên tới 500 vùng Dialogue: 0,0:06:19.27,0:06:22.69,Default,,0000,0000,0000,,chết vì có quá nhiều khí nitơ trên thế giới này trong đại dương, Dialogue: 0,0:06:22.69,0:06:25.52,Default,,0000,0000,0000,,và bao gồm hơn 95,000 dặm vuông Dialogue: 0,0:06:25.52,0:06:27.80,Default,,0000,0000,0000,,những khu vực không có sự sống. Dialogue: 0,0:06:27.80,0:06:30.46,Default,,0000,0000,0000,,Vậy những cuộc tranh luận có ý nghĩa về tình trạng của đại dương Dialogue: 0,0:06:30.46,0:06:34.32,Default,,0000,0000,0000,,luôn luôn phải bao hồm ưu tiên hiển nhiên hàng đầu về ngành chăn nuôi nông động vật trên mặt đất, Dialogue: 0,0:06:34.32,0:06:38.97,Default,,0000,0000,0000,,đây lại là điều hoàn toàn ngược lại với những gì mà tất cả các Dialogue: 0,0:06:38.97,0:06:43.18,Default,,0000,0000,0000,,nhóm bảo tồn như là WWF và Oceana đang làm. Dialogue: 0,0:06:43.18,0:06:47.38,Default,,0000,0000,0000,,Họ vẫn đang theo cái được gọi là "đánh bắt cá bền vững", Dialogue: 0,0:06:47.38,0:06:50.28,Default,,0000,0000,0000,,làm cho người mua cảm thấy an lòng mà không hay biết về sự thật Dialogue: 0,0:06:50.28,0:06:53.34,Default,,0000,0000,0000,,về việc bóc lột này và phải trả giá lớn cho đại dương và các loài động vật, Dialogue: 0,0:06:53.34,0:06:56.97,Default,,0000,0000,0000,,và không thể nào cãi lại được cái sự thật là các nhà môi trường học hàng đầu và tiến sĩ nói rằng Dialogue: 0,0:06:56.97,0:07:00.55,Default,,0000,0000,0000,,"đánh bắt cá bền vững" hầu như là việc không thể nếu mà chúng ta biết được số Dialogue: 0,0:07:00.55,0:07:03.76,Default,,0000,0000,0000,,nợ khủng khiếp mà chúng ta phải trả cho đại dương. Dialogue: 0,0:07:03.78,0:07:08.00,Default,,0000,0000,0000,,Ngoài các loài động vật mà chúng ta lấy ra từ đại dương thì chẳng có loài nào là Dialogue: 0,0:07:08.00,0:07:10.76,Default,,0000,0000,0000,,đang bị nguy hiểm như là động vật biển như là tôm cả. Dialogue: 0,0:07:10.76,0:07:15.02,Default,,0000,0000,0000,,HIện tại, tôm chiếm khoảng 2% khối lượng các loài động vật bị đánh bắt ở biển, Dialogue: 0,0:07:15.02,0:07:18.19,Default,,0000,0000,0000,,và đóng góp cho 1/3 việc đánh bắt trên toàn cầu. Dialogue: 0,0:07:18.19,0:07:22.69,Default,,0000,0000,0000,,Vài trường hợp, mỗi kg tôm bị bắt thì có tới 20 kg các Dialogue: 0,0:07:22.69,0:07:25.91,Default,,0000,0000,0000,,động vật khác bị bắt theo. Dialogue: 0,0:07:25.91,0:07:28.89,Default,,0000,0000,0000,,Không những thế, vì đánh bắt cá trên cạn đang tăng mạnh Dialogue: 0,0:07:28.89,0:07:32.98,Default,,0000,0000,0000,,trong những năm gần đây, nhiều tàu cá đã nhắm vào thứ gọi là "cá rác" (trash fish), Dialogue: 0,0:07:32.98,0:07:36.14,Default,,0000,0000,0000,,khi chúng bị đánh bắt từ tuổi đang lớn và Dialogue: 0,0:07:36.14,0:07:38.30,Default,,0000,0000,0000,,bị nghiền thành thức ăn cho cá. Dialogue: 0,0:07:38.30,0:07:42.36,Default,,0000,0000,0000,,Bằng cách này, gần như 4 tấn cá tự nhiên bị bắt có thể sẽ được dùng để sản xuất Dialogue: 0,0:07:42.36,0:07:46.11,Default,,0000,0000,0000,,nửa tấn tôm, và rồi được bán cho siêu thị và các nhà hàng trên khắp Dialogue: 0,0:07:46.11,0:07:48.55,Default,,0000,0000,0000,,nước Mỹ, châu Âu và châu Á. Dialogue: 0,0:07:48.55,0:07:52.34,Default,,0000,0000,0000,,Điều này ảnh hưởng nghiêm trọng với khả năng cho các loài để sinh sôi nảy nở Dialogue: 0,0:07:52.34,0:07:58.06,Default,,0000,0000,0000,,phát triển và nhân rộng. Tác động xấu của sự tàn phá này sẽ chẳng bao giờ kết thúc. Dialogue: 0,0:07:58.06,0:08:02.68,Default,,0000,0000,0000,,Một vài vùng trên thế giới, như là Đông Nam Châu Á, biển đang bị bóc lột nặng nề Dialogue: 0,0:08:02.68,0:08:05.67,Default,,0000,0000,0000,,mà hầu như ngư dân chỉ chịu khó đánh bắt hơn một chút so với ngày xưa, Dialogue: 0,0:08:05.67,0:08:07.77,Default,,0000,0000,0000,,vậy mà họ đang đánh bắt được ít và ít cá hơn. Dialogue: 0,0:08:07.77,0:08:11.35,Default,,0000,0000,0000,,Thái Lan là một điển hình, nơi mà ngư dân đang đánh bắt chỉ 41% Dialogue: 0,0:08:11.35,0:08:14.86,Default,,0000,0000,0000,,lượng cá mà họ đánh bắt 50 năm trước đây. Dialogue: 0,0:08:14.86,0:08:19.28,Default,,0000,0000,0000,,Điều này dẫn tới việc mất lãi suất, làm tăng đánh cá trái phép tại các khu bảo tồn sinh vật biển, Dialogue: 0,0:08:19.28,0:08:23.43,Default,,0000,0000,0000,,việc đánh bắt liên tiếp không cho việc đẻ trứng, và hậu quả là tỉ lệ Dialogue: 0,0:08:23.43,0:08:26.71,Default,,0000,0000,0000,,nô lệ lao động tăng cao vì nhiều nam giới và nữ giới trẻ đang bị bắt cóc trên đất liền, Dialogue: 0,0:08:26.71,0:08:30.28,Default,,0000,0000,0000,,bị cho thuốc, đánh đến bất tỉnh và rồi cho lên tàu, nơi mà họ bị bắt phải lao động Dialogue: 0,0:08:30.28,0:08:34.02,Default,,0000,0000,0000,,không ngừng nghỉ hàng năm trời, để giảm đi giá thành hoạt động Dialogue: 0,0:08:34.02,0:08:35.69,Default,,0000,0000,0000,,cho chủ tàu. Dialogue: 0,0:08:35.69,0:08:39.32,Default,,0000,0000,0000,,Điều này thật sốc, chứng kiến tới 33% lượng cá đến từ những Dialogue: 0,0:08:39.32,0:08:42.77,Default,,0000,0000,0000,,nước đang phát triển, nơi mà không chỉ những quy định đánh bắt cá Dialogue: 0,0:08:42.77,0:08:46.26,Default,,0000,0000,0000,,và các tiêu chuẩn về lao động gần như là không tồn tại, nhưng đồng thời cũng xảy ra tại các vùng Dialogue: 0,0:08:46.26,0:08:50.61,Default,,0000,0000,0000,,mà các loài bị nguy cư trú hay di cư đến. Dialogue: 0,0:08:50.61,0:08:53.97,Default,,0000,0000,0000,,Số lượng lớn đánh bắt cá tàn sát số lượng lớn cá, Dialogue: 0,0:08:53.97,0:08:56.54,Default,,0000,0000,0000,,và đồng thời phá huỷ rất nhiều môi trường sống đại dương. Dialogue: 0,0:08:56.54,0:08:58.96,Default,,0000,0000,0000,,Lưới đánh cá dẫn thẳng đến việc tàn phá rừng, Dialogue: 0,0:08:58.96,0:09:01.88,Default,,0000,0000,0000,,và nghiên cứu về biển của Brien Brett cho biết. Dialogue: 0,0:09:01.88,0:09:07.07,Default,,0000,0000,0000,,Tưởng tượng rằng nếy bạn dùng một hạm đội các máy kéo để lôi 30 tấn bánh răng lên trên 150 mét Dialogue: 0,0:09:07.07,0:09:11.39,Default,,0000,0000,0000,,vết lằn lên mặt đất mỗi ngày trong một năm, thì bạn sẽ xoá sổ Dialogue: 0,0:09:11.39,0:09:14.30,Default,,0000,0000,0000,,hoàn toàn New Forest trong vài tháng, và những chỗ còn lại ở vùng Dialogue: 0,0:09:14.30,0:09:16.36,Default,,0000,0000,0000,,nông thôn không lâu sau đó. Dialogue: 0,0:09:16.36,0:09:20.16,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng đó chính là cách mà chúng ta đối xử với thềm biển ở Anh, tệ hơn nữa, Dialogue: 0,0:09:20.16,0:09:23.08,Default,,0000,0000,0000,,tàu đánh cá tiếp tục đi qua đi lại một khu vực. Dialogue: 0,0:09:23.08,0:09:28.66,Default,,0000,0000,0000,,Thềm biển không có cơ hội để hồi phục. Đây là một bi kịch. Dialogue: 0,0:09:29.30,0:09:32.29,Default,,0000,0000,0000,,Trước khi bị tàn sát, cá thường bị trích điện. Dialogue: 0,0:09:32.29,0:09:35.61,Default,,0000,0000,0000,,Một trong những cách khác là: bị bắn vào đầu, Dialogue: 0,0:09:35.61,0:09:40.43,Default,,0000,0000,0000,,sốc điện, tràn nước lạnh, và thả khí Cacbon Điôxít. Dialogue: 0,0:09:40.43,0:09:43.13,Default,,0000,0000,0000,,Thả khí Cácbon Điôxít tại những nơi cá đi vào vùng mà đã bị Dialogue: 0,0:09:43.13,0:09:46.88,Default,,0000,0000,0000,,hoà Cácbon Điôxít vào. Thay đổi đột ngột về môi trường này làm Dialogue: 0,0:09:46.88,0:09:49.51,Default,,0000,0000,0000,,kích ứng mang của chúng. Cá rãy rụa trong vài phút Dialogue: 0,0:09:49.51,0:09:53.09,Default,,0000,0000,0000,,trước khi chúng bất động và bị kiệt sức bởi thiếu oxy. Dialogue: 0,0:09:53.09,0:09:56.51,Default,,0000,0000,0000,,Không có bằng chứng nào cho thấy cá bị gây hôn mê trong thời gian này, Dialogue: 0,0:09:56.51,0:10:00.01,Default,,0000,0000,0000,,chính vì vậy, chúng vẫn còn tỉnh táo khi người ta cắt mang của nó. Dialogue: 0,0:10:00.01,0:10:03.42,Default,,0000,0000,0000,,Có một vài các phương thức khác được dùng để giết cá, Dialogue: 0,0:10:03.42,0:10:05.90,Default,,0000,0000,0000,,cho dù là ở các trang trại hay là từ ngoài tự nhiên. Dialogue: 0,0:10:05.90,0:10:09.67,Default,,0000,0000,0000,,Điều này liên quan đến cả làm ngạt thở, khi mà cá bị lôi ra khỏi nước Dialogue: 0,0:10:09.67,0:10:12.61,Default,,0000,0000,0000,,để mang của chúng bị xẹp và ngạt thở cho đến chết. Dialogue: 0,0:10:12.61,0:10:14.99,Default,,0000,0000,0000,,Điều này khiến cá như cá hồi đến tận 10 phút để có thể Dialogue: 0,0:10:14.99,0:10:17.64,Default,,0000,0000,0000,,chết. Xé mang cá ra để chúng chảy máu đến chến cũng là một cách nữa. Dialogue: 0,0:10:17.64,0:10:20.30,Default,,0000,0000,0000,,Xé mang cá ra để chúng chảy máu đến chến cũng là một cách nữa. Dialogue: 0,0:10:20.30,0:10:23.14,Default,,0000,0000,0000,,Cách này làm cá chết trong khoảng 4 phút. Dialogue: 0,0:10:23.14,0:10:25.15,Default,,0000,0000,0000,,Lôi cá lên khỏi nước với cái móc, và rồi xuyên một cái giáo Dialogue: 0,0:10:25.15,0:10:28.45,Default,,0000,0000,0000,,qua não thường được dùng với cá ngừ. Dialogue: 0,0:10:28.45,0:10:31.80,Default,,0000,0000,0000,,Chặt đầu cũng là cách khác, khi mà một số cá vẫn được bán khi còn đang sống Dialogue: 0,0:10:31.80,0:10:37.50,Default,,0000,0000,0000,,và bị giết bởi người mua như là nhà hàng hay là người tiêu thụ. Dialogue: 0,0:10:38.02,0:10:41.32,Default,,0000,0000,0000,,Nhiều người sẽ cố nguỵ biện cho sự tiêu thụ cá, dựa vào Dialogue: 0,0:10:41.32,0:10:45.74,Default,,0000,0000,0000,,sự kém thông minh của cá, trí nhớ hay là khả năng biết đau của chúng. Dialogue: 0,0:10:45.74,0:10:49.38,Default,,0000,0000,0000,,Nghiên cứu đã cho thấy vài giống cá có trí nhớ hoàn toàn chính xác Dialogue: 0,0:10:49.38,0:10:52.02,Default,,0000,0000,0000,,và nó có thể kéo dài tới vài ngày, hoặc là hàng năm như là Dialogue: 0,0:10:52.02,0:10:54.99,Default,,0000,0000,0000,,cá hồi di cư. Một số sẽ di cư xuyên Dialogue: 0,0:10:54.99,0:10:58.13,Default,,0000,0000,0000,,ngàn nghìn dặm biển, trở lại đẻ trứng tại nơi mà chúng Dialogue: 0,0:10:58.13,0:11:00.25,Default,,0000,0000,0000,,trước đây được đẻ ra. Dialogue: 0,0:11:00.25,0:11:03.56,Default,,0000,0000,0000,,Cá phản ứng với mối nguy cũng như là căng thẳng qua sự thay đổi màu của chúng, Dialogue: 0,0:11:03.56,0:11:05.73,Default,,0000,0000,0000,,hay trong sự di chuyển, như là bơi nhanh hơn, Dialogue: 0,0:11:05.73,0:11:09.06,Default,,0000,0000,0000,,trở nên bất động hay là bơi theo độ sâu khác. Dialogue: 0,0:11:09.06,0:11:13.03,Default,,0000,0000,0000,,Nghiên cứu cho thấy rằng vài loài cá hồi còn cho thấy sự sợ hãi Dialogue: 0,0:11:13.03,0:11:16.58,Default,,0000,0000,0000,,và lẩn tránh vật thể lạ, Dialogue: 0,0:11:16.58,0:11:19.05,Default,,0000,0000,0000,,và được thấy rằng chúng dành thời gian trước khi tiến đến Dialogue: 0,0:11:19.05,0:11:22.80,Default,,0000,0000,0000,,những vật này, thỉnh thoảng còn tránh luôn. Dialogue: 0,0:11:22.80,0:11:26.51,Default,,0000,0000,0000,,Bởi vì cá và động vật có vỏ sống trong môi trường hoàn toàn ô nhiễm Dialogue: 0,0:11:26.51,0:11:28.92,Default,,0000,0000,0000,,độc từ nước tích trữ vào cơ thể chúng. Dialogue: 0,0:11:28.92,0:11:31.08,Default,,0000,0000,0000,,Nghiên cứu cũng cho thấy hầu hết cá trên khắp thế giới Dialogue: 0,0:11:31.08,0:11:33.95,Default,,0000,0000,0000,,chứa lượng lớn thuỷ ngân. Dialogue: 0,0:11:33.95,0:11:36.04,Default,,0000,0000,0000,,Ở đảo Faroe, nơi mà dân số lân cận Dialogue: 0,0:11:36.04,0:11:39.07,Default,,0000,0000,0000,,thường xuyên giết và tiêu dùng cá voi Pilot Dialogue: 0,0:11:39.07,0:11:42.49,Default,,0000,0000,0000,,mà chúng ta không biết nếu chúng có đang bị nguy hiểm hay không Dialogue: 0,0:11:42.49,0:11:45.29,Default,,0000,0000,0000,,thì chỉ biết rằng chúng có lượng thuỷ ngân cao ngất trời. Dialogue: 0,0:11:45.29,0:11:48.79,Default,,0000,0000,0000,,Các nhà nghiên cứu cũng cho thấy rằng mỗi gram thịt cá voi, Dialogue: 0,0:11:48.79,0:11:54.10,Default,,0000,0000,0000,,thì có 2 micrograms mytel thuỷ ngân, một trong những thuỷ ngân độc hại nhất. Dialogue: 0,0:11:54.10,0:11:57.03,Default,,0000,0000,0000,,Tiếp xúc với loại kim loại này dẫn tới hậu quả nghiêm trọng về sức khoẻ, Dialogue: 0,0:11:57.03,0:12:01.09,Default,,0000,0000,0000,,bao gồm tăng cao trong ung thư, tim mạch, và có thể cả cái chết. Dialogue: 0,0:12:01.09,0:12:05.16,Default,,0000,0000,0000,,Cá đồng thời cũng chứa một lượng không an toàn PCB Dialogue: 0,0:12:05.16,0:12:08.09,Default,,0000,0000,0000,,là các hỗn hợp tới 209 loại hóa chất dẫn đến các vấn đề về thần kinh, Dialogue: 0,0:12:08.09,0:12:10.95,Default,,0000,0000,0000,,và gây ra khuyết tật cho em bé bị tiếp xúc với chất này. Dialogue: 0,0:12:10.95,0:12:15.69,Default,,0000,0000,0000,,Chế độ ăn dựa trên thực vật sẽ lập tức giảm đi sự tiếp súc của bạn với các loại hóa chất này. Dialogue: 0,0:12:15.69,0:12:19.63,Default,,0000,0000,0000,,Được quảng cáo là đồ ăn khoẻ mạnh, cá mang tiếng là tốt cho tim mạch. Dialogue: 0,0:12:19.63,0:12:23.34,Default,,0000,0000,0000,,Người mà dùng cá để bảo vệ tim mạch của họ có thể không nhận ra rằng Dialogue: 0,0:12:23.34,0:12:27.84,Default,,0000,0000,0000,,cá rất cao trong cholesterol. Trong 85 grams thịt bò thì Dialogue: 0,0:12:27.84,0:12:31.34,Default,,0000,0000,0000,,có 70 miligras cholesterol, Dialogue: 0,0:12:31.34,0:12:34.53,Default,,0000,0000,0000,,nhưng chỉ 85 grams tôm thôi thì có tới 161 miligrams. Dialogue: 0,0:12:34.53,0:12:37.33,Default,,0000,0000,0000,,Vô số các nghiên cứu cho thấy lượng tiêu thụ cholesterol Dialogue: 0,0:12:37.33,0:12:41.46,Default,,0000,0000,0000,,tương đồng với việc gia tăng nguy cơ tắc động mạch. Dialogue: 0,0:12:41.46,0:12:45.97,Default,,0000,0000,0000,,Trong khi có cá chết béo Omega 3, thì phần lớn chất béo từ cá đều không khoẻ mạnh. Dialogue: 0,0:12:45.97,0:12:50.66,Default,,0000,0000,0000,,Khoảng từ 15-30% lượng béo từ cá là chất béo hoà tan, Dialogue: 0,0:12:50.66,0:12:53.58,Default,,0000,0000,0000,,nó sẽ làm gan bạn sản sinh ra nhiều cholesterol hơn. Dialogue: 0,0:12:53.58,0:12:58.14,Default,,0000,0000,0000,,Đồ ăn nhiều chất béo đồng nghĩa với việc có một trái tim yếu Dialogue: 0,0:12:58.14,0:13:02.12,Default,,0000,0000,0000,,Tin tốt rằng, bằng việc loại bỏ đồ ăn có chứa cholesterol, như là cá, Dialogue: 0,0:13:02.12,0:13:05.17,Default,,0000,0000,0000,,và lựa chọn đồ ăn không có cholesterol như là thực vật, Dialogue: 0,0:13:05.17,0:13:09.09,Default,,0000,0000,0000,,con ngưi hoàn toàn có thể loại bỏ lượng cholesterol và nguy cơ bệnh tim mạch của họ, Dialogue: 0,0:13:09.09,0:13:11.73,Default,,0000,0000,0000,,bởi vì nghiên cứu đã cho thấy một phần trăm giảm cholesterol Dialogue: 0,0:13:11.73,0:13:15.75,Default,,0000,0000,0000,,của mỗi người làm giảm đi hai phần trăm nguy cơ bị bệnh tim mạch. Dialogue: 0,0:13:15.75,0:13:21.92,Default,,0000,0000,0000,,Cá không phải thứ thức ăn lành hay khoẻ mạnh cho ngày hôm nay hay là cho tương lại. Dialogue: 0,0:13:21.92,0:13:24.88,Default,,0000,0000,0000,,Chẳng có lí do gì mà chúng ta lại vẫn tiếp tục việc tàn sát Dialogue: 0,0:13:24.88,0:13:27.79,Default,,0000,0000,0000,,động vật chăn nuôi để cho lợi ích của con người cả. Dialogue: 0,0:13:27.79,0:13:31.56,Default,,0000,0000,0000,,Khoa học đã cho thấy, không nghi ngờ gì, rằng chúng ta không cần thiết phải sống Dialogue: 0,0:13:31.56,0:13:36.68,Default,,0000,0000,0000,,bằng cách ăn động vật. Thực tế thì nó hoàn toàn ngược lại. Dialogue: 0,0:13:36.68,0:13:39.29,Default,,0000,0000,0000,,Không chỉ việc loại trừ thức ăn từ động vật không khoẻ mạnh cho chúng ta Dialogue: 0,0:13:39.29,0:13:42.14,Default,,0000,0000,0000,,mà nó còn có lợi cho cả hành tinh này, và cho các loài động vật khác mà Dialogue: 0,0:13:42.14,0:13:44.100,Default,,0000,0000,0000,,sinh sống tại biển và trên cạn với chúng ta. Dialogue: 0,0:13:44.100,0:13:49.26,Default,,0000,0000,0000,,Trở thành một người ăn thuần chay làm giảm đi số lượng dân số và giảm ô nhiễm môi trường cực kì nhanh. Dialogue: 0,0:13:49.26,0:13:51.76,Default,,0000,0000,0000,,Để có nhiều thông tin về quá trình ăn chay và làm thay đổi Dialogue: 0,0:13:51.76,0:13:54.76,Default,,0000,0000,0000,,chế độ ăn, bạn có thể ghé thăm những website sau để có thêm thông tin, Dialogue: 0,0:13:54.76,0:13:57.70,Default,,0000,0000,0000,,và, như thường lệ, nếu bạn thấy video này hữu ích và muốn làm điều khác biệt, Dialogue: 0,0:13:57.70,0:14:01.03,Default,,0000,0000,0000,,hãy bình luận, đăng kí và chia sẻ video này ra xung quanh. Dialogue: 0,0:14:01.03,0:14:04.03,Default,,0000,0000,0000,,Nếu bạn muốn giúp hỗ trợ làm thêm nhiều video như thế này, Dialogue: 0,0:14:04.03,0:14:06.17,Default,,0000,0000,0000,,việc mà cần hàng trăm giờ để làm, Dialogue: 0,0:14:06.17,0:14:09.27,Default,,0000,0000,0000,,bạn có thể ghé thăm patron của tôi để có thêm thông tin tại đây. Dialogue: 0,0:14:09.27,0:14:11.38,Default,,0000,0000,0000,,Cảm ơn bạn đã xem.