0:00:00.720,0:00:04.656
Code sẽ trở thành loại ngôn ngữ [br]toàn cầu trong tương lai.

0:00:04.680,0:00:08.856
Trong những năm 70, nó là một [br]loại nhạc rock làm đảo lộn cả một thế hệ.

0:00:08.880,0:00:11.336
Trong những năm 80,[br]nó là thứ hái ra tiền.

0:00:11.360,0:00:13.696
Nhưng ở thế hệ của tôi,

0:00:13.720,0:00:18.536
phần mềm chính là giao diện của trí tưởng tượng và thế giới.

0:00:18.560,0:00:20.256
Điều đó có nghĩa là chúng ta cần

0:00:20.280,0:00:23.536
rất nhiều hơn nữa những nhóm người

0:00:23.560,0:00:25.336
để xây dựng nên những sản phẩm,

0:00:25.360,0:00:30.296
để không chỉ nhìn nhận máy tính như thứ [br]quá máy móc, cô độc, buồn chán và ảo diệu

0:00:30.320,0:00:32.296
mà nhìn nhận như thứ[br]ta có thể sửa lại

0:00:32.320,0:00:34.760
có thể biết hết về mọi ngóc ngách ...

0:00:35.720,0:00:39.496
Hành trình của tôi đến với thế giới [br]lập trình và công nghệ

0:00:39.520,0:00:42.496
bắt đầu năm tôi 14 tuổi.

0:00:42.520,0:00:46.616
Tôi say nắng mê mệt [br]một người đàn ông lớn tuổi hơn tôi

0:00:46.640,0:00:48.976
và người đàn ông được nói đến [br]cũng chính là

0:00:49.000,0:00:53.416
Phó Tổng thống Hoa Kỳ, Ngài Al Gore

0:00:53.440,0:00:56.496
Và tôi đã làm điều mà tất cả[br]các cô gái tuổi teen sẽ làm.

0:00:56.520,0:00:58.736
Tôi muốn bày tỏ tình cảm của mình.

0:00:58.760,0:01:01.336
Nên tôi đã tạo một trang web cho ông ấy.[br]Nó đây này.

0:01:01.360,0:01:04.296
Vào thời điểm năm 2001, vẫn chưa có Tumblr

0:01:04.319,0:01:06.576
vẫn chưa có Facebook, và Pinterest.

0:01:06.600,0:01:08.736
Nên tôi phải học cách viết những đoạn code

0:01:08.760,0:01:12.136
để có thể bày tỏ tất cả tình cảm và [br]sự ngưỡng mộ của mình.

0:01:12.160,0:01:14.496
Tôi đã bắt đầu lập trình như thế đó.

0:01:14.520,0:01:17.056
Ban đầu nó như cách[br]để tôi có thể thể hiện chính mình

0:01:17.080,0:01:20.696
cũng giống như hồi tôi còn bé, [br]tôi sử dụng những cây bút chì màu hay Lego

0:01:20.720,0:01:25.320
hay lớn hơn chút nữa [br]thì là guitar hoặc những vở kịch.

0:01:25.920,0:01:28.896
Nhưng sau đó, có nhiều thứ khác[br]làm tôi thích thú,

0:01:28.920,0:01:31.336
như thơ ca và việc đan tất,

0:01:31.360,0:01:34.656
và chia động từ Tiếng Pháp

0:01:34.680,0:01:36.536
sáng tạo những thế giới không có thật,

0:01:36.560,0:01:39.696
Bertrand Russell [br]và những triết lý của ông ấy.

0:01:39.720,0:01:41.616
Và tôi trở thành 1 trong số những người

0:01:41.640,0:01:45.320
cảm thấy máy tính thật nhàm chán[br]và quá máy móc và cô độc.

0:01:46.120,0:01:47.936
Còn bây giờ tôi nghĩ như thế này.

0:01:47.960,0:01:52.016
Các cô bé không hề biết rằng [br]các em không thích máy tính.

0:01:52.040,0:01:53.296
Các cô bé rất tuyệt vời.

0:01:53.320,0:01:57.456
Các em rất, rất giỏi [br]tập trung vào công việc,

0:01:57.480,0:02:00.736
luôn chính xác, luôn đưa ra [br]những câu hỏi rất hay như,

0:02:00.760,0:02:03.336
"Cái gì?" "Tại sao?"[br]"Thế nào?" "Sẽ như thế nào nếu?"

0:02:03.360,0:02:07.040
Và chúng cũng không biết rằng [br]chúng sẽ không thích máy tính.

0:02:07.760,0:02:09.696
Mà chính là những bậc phụ huynh.

0:02:09.720,0:02:11.015
Chính che mẹ[br]là người thấy

0:02:11.039,0:02:16.136
khoa học máy tính [br]thật bí hiểm, lạ lùng và cứng nhắc

0:02:16.160,0:02:19.816
và nó chỉ thuộc về [br]những nhà sáng tạo bí ẩn.

0:02:19.840,0:02:22.576
Nó xa rời cuộc sống hàng ngày

0:02:22.600,0:02:25.136
cũng như... vật lý hạt nhân vậy.

0:02:25.160,0:02:27.616
Và họ cũng có một phần đúng [br]khi nghĩ như thế.

0:02:27.640,0:02:31.136
Có quá nhiều cú pháp và sự kiểm soát [br]và cấu trúc dữ liệu

0:02:31.160,0:02:33.816
và thuật toán và thực tiễn,

0:02:33.840,0:02:36.416
giao thức và khuôn mẫu trong lập trình.

0:02:36.440,0:02:40.736
Và chúng ta với cương vị là một cộng đồng,[br]tạo ra những chiếc máy tính ngày càng nhỏ

0:02:40.760,0:02:45.296
Rồi chúng ta xây dựng tầng tầng lớp lớp [br]những thứ trừu tượng phủ lên chúng

0:02:45.320,0:02:46.816
giữa con người và máy móc

0:02:46.840,0:02:50.056
đến nỗi mà ta không còn [br]nhận ra máy tính hoạt động như thế nào nữa

0:02:50.080,0:02:52.256
hoặc nói chuyện với chúng như thế nào.

0:02:52.280,0:02:55.056
Ta dạy con cái chúng ta [br]cơ thể người hoạt động như thế nào

0:02:55.080,0:02:58.176
dạy chúng động cơ đốt trong[br]hoạt động như thế nào

0:02:58.200,0:03:01.216
và ta dạy rằng nếu chúng thật sự [br]muốn trở thành phi hành gia

0:03:01.240,0:03:02.696
chúng hoàn toàn có thể.

0:03:02.720,0:03:04.896
Nhưng khi lũ trẻ hỏi chúng ta,

0:03:04.920,0:03:07.656
"Thuật toán sắp xếp nổi bọt là gì ạ?"

0:03:07.680,0:03:12.096
Hay, "Làm thế nào mà máy tính biết được [br]chuyện gì sẽ xảy ra khi ta bấm nút 'phát,'

0:03:12.120,0:03:13.976
sao nó biết được nên chiếu video nào?"

0:03:14.000,0:03:16.576
hay, "Internet có phải là một[br]nơi chốn không ạ?"

0:03:16.600,0:03:19.320
Người lớn chúng ta, chỉ biết im lặng.

0:03:20.400,0:03:22.856
"Đó là phép thuật," [br]vài người sẽ trả lời như vậy.

0:03:22.880,0:03:25.600
"Nó phức tạp lắm," một vài người khác nói.

0:03:26.520,0:03:28.016
Thật ra không phải thế.

0:03:28.040,0:03:30.616
Nó không phải là ảo thuật [br]cũng không phức tạp.

0:03:30.640,0:03:34.256
Nó chỉ là tất cả mọi thứ [br]cùng diễn ra rất, rất, rất nhanh thôi.

0:03:34.280,0:03:37.176
Các nhà khoa học máy tính đã tạo ra[br]loại máy móc tuyệt vời

0:03:37.200,0:03:39.616
đồng thời họ cũng làm chúng [br]trở thành xa lạ với ta

0:03:39.640,0:03:41.856
cũng như thứ ngôn ngữ mà[br]ta nói với chúng

0:03:41.880,0:03:44.896
nên ta không biết phải nói chuyện[br]với máy tính như thế nào nữa

0:03:44.920,0:03:47.416
nếu thiếu đi những giao diện[br]dành cho người dùng.

0:03:47.440,0:03:49.016
Đó cũng là lý do [br]không ai nhận ra

0:03:49.040,0:03:51.736
khi mà tôi đang chia động từ [br]bất quy tắc tiếng Pháp

0:03:51.760,0:03:55.016
thực ra là tôi đang thực hành kỹ năng [br]nhận dạng mẫu.

0:03:55.040,0:03:57.336
Và khi tôi đang phát cuồng [br]với việc đan lát,

0:03:57.360,0:04:00.896
thực ra là tôi đang tuân theo [br]một chuỗi các lệnh biểu tượng

0:04:00.920,0:04:02.656
bao gồm cả các câu lệnh vòng lặp.

0:04:02.680,0:04:05.096
Và nhiệm vụ trong suốt [br]cuộc đời Bertrand Russell

0:04:05.120,0:04:09.096
luôn là tìm kiếm một thứ ngôn ngữ [br]giữa tiếng Anh và Toán học

0:04:09.120,0:04:11.440
nay nó đó đã được tìm thấy [br]trong chiếc máy tính.

0:04:12.080,0:04:14.280
Tôi đã là lập trình viên [br]có điều chẳng ai biết

0:04:15.080,0:04:19.536
Trẻ em hôm nay, chúng lướt, chạm và bấm[br]cả thế giới theo cách của chúng.

0:04:19.560,0:04:22.776
Nhưng chúng ta không cho chúng [br]công cụ để xây dựng với máy tính

0:04:22.800,0:04:26.736
chúng ta sẽ chỉ tạo ra những kẻ hưởng thụ [br]thay vì những người sáng tạo.

0:04:26.760,0:04:29.296
Nhiệm vụ này làm tôi nhớ đến một cô bé.

0:04:29.320,0:04:31.696
Tên của em là Ruby,[br]em chỉ mới 6 tuổi thôi.

0:04:31.720,0:04:35.816
Cô bé ấy không hề sợ hãi, giàu trí [br]tưởng tượng và hơi có tính thích chỉ huy.

0:04:35.840,0:04:38.296
Và mỗi lần tôi gặp phải rắc rối

0:04:38.320,0:04:40.576
khi tự học lập trình như,

0:04:40.600,0:04:44.576
"Thiết kế đối tượng hoặc [br]thu gom rác thải là gì?"

0:04:44.600,0:04:49.016
Tôi cố gắng tưởng tượng ra một đứa bé 6 [br]tuổi sẽ giải thích vấn đề này như thế nào.

0:04:49.040,0:04:51.696
Tôi đã viết một cuốn sách về cô bé [br]và vẽ minh họa nó.

0:04:51.720,0:04:54.096
Và Ruby đã dạy tôi là như thế này.

0:04:54.120,0:04:56.576
Ruby dạy tôi bạn không cần phải sợ

0:04:56.600,0:04:57.976
con bọ dưới gầm giường.

0:04:58.000,0:05:00.056
Và thậm chí những vấn đề lớn nhất

0:05:00.080,0:05:03.576
cũng chỉ là một tập hợp [br]của những vấn đề bé xíu.

0:05:03.600,0:05:06.336
Và Ruby cũng giới thiệu tôi với [br]bạn bè của cô bé,

0:05:06.360,0:05:09.256
những khía cạnh đầy màu sắc [br]của văn hóa Internet.

0:05:09.280,0:05:11.136
Cô bé có người bạn Báo Tuyết,

0:05:11.160,0:05:14.096
xinh đẹp nhưng lại không muốn chơi [br]với những đứa trẻ khác.

0:05:14.120,0:05:18.736
Và cô bé cũng có bạn Robot Xanh Lá, [br]rất thân thiện nhưng cực kỳ bừa bộn.

0:05:18.760,0:05:20.936
Và cô bé có người bạn Chim Cánh Cụt Linux

0:05:20.960,0:05:24.616
một người làm mọi việc thật sự rất hiệu[br]quả nhưng thỉnh thoảng hơi khó hiểu

0:05:24.640,0:05:26.880
Và bạn Cáo luôn Lý Tưởng Hóa mọi thứ.v.v..

0:05:27.880,0:05:31.536
Trong thế giới của Ruby, bạn [br]học về công nghệ thông qua việc chơi.

0:05:31.560,0:05:34.776
Ví dụ như, máy tính thật sự [br]rất giỏi lặp đi lặp lại mọi thứ,

0:05:34.800,0:05:37.696
cách mà Ruby dạy về các câu lệnh vòng lặp [br]sẽ như thế này

0:05:37.720,0:05:41.096
Đây là động tác nhảy yêu thích của Ruby: [br]"vỗ, vỗ, dậm, dậm

0:05:41.120,0:05:42.616
vỗ, vỗ và nhảy."

0:05:42.640,0:05:46.656
Và bạn học bộ đếm vòng lặp [br]bằng cách lặp lại 4 lần.

0:05:46.680,0:05:49.496
và bạn học vòng lặp while bằng cách[br]lặp lại trình tự đó

0:05:49.520,0:05:51.296
khi đang đứng bằng một chân.

0:05:51.320,0:05:54.616
Và bạn học được vòng lặp until [br]bằng cách lặp lại trình tự đó

0:05:54.640,0:05:56.696
cho tới khi mẹ bạn nổi giận.

0:05:56.720,0:05:57.736
(tiếng cười)

0:05:57.760,0:06:01.480
Và trên hết, bạn học được là không hề [br]có những câu trả lời được chuẩn bị sẵn.

0:06:02.320,0:06:05.056
Khi tôi nghĩ ra chương trình học [br]trong thế giới của Ruby,

0:06:05.080,0:06:08.376
tôi cần phải hỏi lũ trẻ cách mà[br]chúng nhìn nhận thế giới

0:06:08.400,0:06:10.416
và chúng có những câu hỏi gì

0:06:10.440,0:06:12.520
và tôi sẽ tổ chức các [br]buổi chơi thử nghiệm.

0:06:13.360,0:06:15.920
Tôi bắt đầu bằng cách cho bọn trẻ [br]xem những bức ảnh.

0:06:16.480,0:06:18.816
Tôi sẽ cho chúng xem ảnh một chiếc xe hơi

0:06:18.840,0:06:21.256
1 cửa hàng tạp hóa, 1 con chó[br]và 1 cái nhà vệ sinh.

0:06:21.280,0:06:24.520
Tôi hỏi "theo các con thì cái nào[br]trong những cái trên là máy tính?"

0:06:25.480,0:06:28.216
Và lũ trẻ rất cương quyết với câu trả lời,

0:06:28.240,0:06:30.016
"Không có cái nào cả.

0:06:30.040,0:06:31.696
Con biết cái máy tính mà.

0:06:31.720,0:06:33.056
Nó là một cái hộp phát sáng

0:06:33.080,0:06:36.696
mà cha mẹ dành cả ngày để [br]ngồi trước chúng."

0:06:36.720,0:06:38.216
Sau đó chúng tôi trò chuyện

0:06:38.240,0:06:41.056
và chúng tôi khám phá ra, xe hơi thật ra[br]cũng là máy tính

0:06:41.080,0:06:43.456
Nó có hệ thống định vị bên trong.

0:06:43.480,0:06:46.256
Và cả chú chó, chú chó có thể [br]không phải là máy tính,

0:06:46.280,0:06:47.496
nhưng chó có vòng cổ

0:06:47.520,0:06:50.136
và vòng cổ có thể có máy tính bên trong.

0:06:50.160,0:06:53.616
Và cửa hàng tạp hóa, nó có rất nhiều[br]loại máy tính khác nhau,

0:06:53.640,0:06:57.056
như hệ thống thu ngân, [br]hệ thống chống trộm.

0:06:57.080,0:06:58.416
"Và mấy đứa biết gì không?

0:06:58.440,0:07:00.976
Ở nhật bản, nhà vệ sinh cũng là máy tính,

0:07:01.000,0:07:02.896
thậm chí có cả hacker hack nhà vệ sinh"

0:07:02.920,0:07:04.696
(Tiếng cười)

0:07:04.720,0:07:05.936
Và chúng tôi đi sâu hơn

0:07:05.960,0:07:09.176
và tôi cho chúng những miếng dán với [br]nút tắt/mở trên đó

0:07:09.200,0:07:12.816
Và tôi bảo bọn trẻ, [br]"Hôm nay các con sẽ có khả năng kỳ diệu

0:07:12.840,0:07:16.456
có thể biến bất kỳ thứ gì [br]trong căn phòng này thành máy tính."

0:07:16.480,0:07:17.816
Và một lần nữa,[br]lũ trẻ đáp

0:07:17.840,0:07:20.736
"Có vẻ khó quá, [br]con không biết câu trả lời nào mới đúng."

0:07:20.760,0:07:22.336
Tôi bảo bọn trẻ, "Hãy yên tâm,

0:07:22.360,0:07:24.936
bố mẹ các con cũng đâu [br]có biết đáp án nào đúng.

0:07:24.960,0:07:27.176
Họ chỉ mới đượcnghe về một thứ

0:07:27.200,0:07:29.416
gọi là Internet

0:07:29.440,0:07:31.416
Nhưng chính các con,[br]sẽ trở thành người

0:07:31.440,0:07:35.816
sống trong một thế giới mà tất cả mọi thứ[br]đều là những chiếc máy tính."

0:07:35.840,0:07:38.056
Và ngay sau đó một cô bé bước đến bên tôi

0:07:38.080,0:07:39.376
và đưa tôi 1 cái đèn xe đạp

0:07:39.400,0:07:43.616
và cô bé nói, "Đây là chiếc đèn xe đạp, "[br]nếu nó là một chiếc máy tính,

0:07:43.640,0:07:45.656
nó có thể thay đổi màu sắc."

0:07:45.680,0:07:48.696
"Một ý tưởng tuyệt vời, [br]chúng ta còn có thể làm gì nữa?"

0:07:48.720,0:07:50.456
Và cô bé tiếp tục suy nghĩ,

0:07:50.480,0:07:54.496
và cô bé nói "Nếu đèn xe đạp là máy tính,

0:07:54.520,0:07:57.256
con có thể đi dã ngoại bằng xe đạp với bố

0:07:57.280,0:07:58.896
và ngủ trong những cái lều

0:07:58.920,0:08:02.760
và chiếc đèn xe đạp có thể trở thành [br]một chiếc máy chiếu phim."

0:08:03.640,0:08:05.600
Và đó là thời khắc tôi kiếm tìm,

0:08:06.400,0:08:07.976
thời khắc mà đứa trẻ nhận ra

0:08:08.000,0:08:09.000
Thế giới chưa sẵn sàg

0:08:10.400,0:08:13.376
và có một cách để làm thế giới này [br]trở nên sẵn sàng hơn

0:08:13.400,0:08:15.616
đó là tạo ra công nghệ

0:08:15.640,0:08:18.400
và mỗi người chúng ta có thể [br]góp phần vào sự thay đổi đó.

0:08:19.200,0:08:22.256
Cuối cùng, chúng tôi tạo ra [br]một chiếc máy tính.

0:08:22.280,0:08:27.016
Và chúng tôi biết thêm về bạn CPU thích [br]chỉ huy và và hai bạn RAM, ROM rất hữu ích

0:08:27.040,0:08:28.456
Đó là cách để ghi nhớ sự vật.

0:08:28.480,0:08:31.416
Sau đó chúng tôi ráp các bộ phận [br]trên chiếc máy tính lại

0:08:31.440,0:08:34.096
chúng tôi cũng thiết kế[br]các ứng dụng cho nó.

0:08:34.120,0:08:36.135
Câu chuyện tôi rất thích[br]là về 1 cậu bé

0:08:36.159,0:08:37.416
Em ấy 6 tuổi.

0:08:37.440,0:08:40.559
Em thích nhất là được trở thành [br]phi hành gia.

0:08:41.120,0:08:43.376
Cậu bé mang một chiếc headphones khổng lồ

0:08:43.400,0:08:46.656
Và em hoàn toàn đắm chìm trong chiếc [br]máy tính bằng giấy bé xíu.

0:08:46.680,0:08:48.696
Như bạn thấy đấy, em đang xây dựng

0:08:48.720,0:08:53.016
các ứng dụng định vị các hành tinh [br]trong dãy ngân hà

0:08:53.040,0:08:56.176
Và cha của em, là phi hành gia đơn độc [br]ở quỹ đạo Sao Hỏa,

0:08:56.200,0:08:58.056
thật ra ông ấy đang ở phòng bên cạnh,

0:08:58.080,0:08:59.696
và nhiệm vụ quan trọng của em là

0:08:59.720,0:09:02.640
mang bố về lại Trái Đất an toàn.

0:09:03.760,0:09:07.216
Và những đứa trẻ này sẽ có những[br]cách nhìn rất khác về công nghệ

0:09:07.240,0:09:09.640
và cả cách chúng tạo nên công nghệ.

0:09:10.840,0:09:14.696
Cuối cùng thì, nếu công nghệ được [br]tiếp cận theo một cách dễ dàng hơn

0:09:14.720,0:09:18.096
thì thế giới công nghệ mà chúng ta[br]tạo ra sẽ càng to lớn và đa dạng.

0:09:18.120,0:09:22.096
Thế giới sẽ càng trở nên tốt hơn[br]và nhiều màu sắc hơn.

0:09:22.120,0:09:24.696
Bạn hãy dành chỉ một phút thôi [br]để tưởng tượng,

0:09:24.720,0:09:27.296
thế giới nơi mà có có những câu chuyện

0:09:27.320,0:09:30.336
về cách mà mọi thứ được tạo ra[br]không chỉ bởi

0:09:30.360,0:09:32.776
những đàn-ông-trên-hai-mươi ở[br]thung lũng Silicon

0:09:32.800,0:09:37.200
mà còn có cả nữ sinh Kenya hay những [br]người thủ thư ở Na Uy .

0:09:38.000,0:09:42.216
Hãy tưởng tượng tới một thế giới nơi [br]mà những cô bé Ada Lovelace của tương lai,

0:09:42.240,0:09:45.456
Sống trong một thế giới của [br]những con số 1 và 0

0:09:45.480,0:09:50.096
các cô bé lớn lên lạc quan và[br]dũng cảm với công nghệ.

0:09:50.120,0:09:53.496
Chúng nắm bắt quyền lực và cơ hội

0:09:53.520,0:09:55.120
và giới hạn của thế giới.

0:09:55.680,0:09:59.816
Thế giới công nghệ tuyệt vời [br]và luôn thay đổi

0:09:59.840,0:10:01.480
và đôi chút lạ lùng.

0:10:03.120,0:10:04.616
Khi tôi là một đứa trẻ,

0:10:04.640,0:10:06.656
tôi muốn trở thành một người kể chuyện

0:10:06.680,0:10:08.256
tôi thích sáng tạo nên thế giới

0:10:08.280,0:10:09.896
và ước mơ của tôi

0:10:09.920,0:10:13.976
là buổi sáng được thức dậy ở Moominvalley.

0:10:14.000,0:10:17.120
và trưa đến, lang thang quanh Tatooine.

0:10:17.320,0:10:20.200
Và vào buổi tối, tôi sẽ ngủ lại Narnia.

0:10:21.400,0:10:24.600
Và lập trình hóa ra lại là [br]nghề nghiệp hoàn hảo cho tôi.

0:10:25.720,0:10:27.656
Tôi vẫn có thể tạo ra cả thế giới.

0:10:27.680,0:10:30.640
Nhưng thay vì bằng câu chuyện, [br]tôi tạo ra thế giới bằng code.

0:10:31.640,0:10:34.696
Lập trình cho tôi năng lực tuyệt vời

0:10:34.720,0:10:37.096
để xây dựng vũ trụ của riêng tôi

0:10:37.120,0:10:41.080
với những quy tắc của riêng tôi và [br]những mô hình, thực tiễn.

0:10:42.120,0:10:46.080
Tạo ra những cái mới từ chỗ không có gì [br]bằng sức mạnh của sự logic.

0:10:46.920,0:10:48.136
Cảm ơn các bạn.

0:10:48.160,0:10:50.600
(Tiếng vỗ tay)