WEBVTT

00:00:02.594 --> 00:00:06.690
အနာဂတ်ရဲ့သင်ယူမှုပုံစံက
ဘာများဖြစ်လိမ့်မလဲ။

NOTE Paragraph

00:00:06.690 --> 00:00:08.970
ကျွန်တော့်မှာ စီမံချက်တစ်ခုတော့ 
ရှိပြီးသားပါ။

00:00:08.970 --> 00:00:12.050
ဒါပေမဲ့ ဒီအကြောင်းကို 
ပြောပြနိုင်ဖို့အတွက်

00:00:12.050 --> 00:00:15.020
ဒီလိုဖြစ်ဖို့ အကြောင်းဖန်စေတဲ့

00:00:15.020 --> 00:00:17.866
ဖြစ်စဉ်လေးကို ပြောဖို့လိုမယ်။

NOTE Paragraph

00:00:17.866 --> 00:00:20.283
ကျွန်တော်တို့ ကျောင်းတွေက

00:00:20.283 --> 00:00:21.980
သင်ယူနည်း ပုံစံတွေဟာ
ဘယ်ကလာသလဲ

00:00:21.980 --> 00:00:24.340
လေ့လာခဲ့တယ်။

00:00:25.500 --> 00:00:27.762
ဟိုး အတိတ်ကိုလည်း ပြန်ကြည့်လို့ရတယ်။

00:00:27.762 --> 00:00:31.575
ဒါပေမဲ့ ကနေ့ခေတ် ကျောင်းပညာရေးကိုကြည့်ရင်

00:00:31.575 --> 00:00:35.277
သူ့ရဲ့ဇစ်မြစ်ကို ခန့်မှန်းဖို့
အရမ်းလွယ်တယ်။

00:00:35.357 --> 00:00:39.225
ဒီစနစ်ကြီးက လွန်ခဲ့တဲ့နှစ်ပေါင်း 
၃၀ဝ လောက်ကတည်း စခဲ့ပြီး

00:00:39.325 --> 00:00:41.442
ကမ္ဘာပေါ်မှာ အကြီးဆုံးနဲ့ 


00:00:41.442 --> 00:00:44.380
နောက်ဆုံးအင်ပါယာ ဖြစ်တဲ့ 
ဗြိတိသျှအင်ပါယာက လာတာပါ။

00:00:44.380 --> 00:00:46.815
တွေးကြည့်ပါ၊

00:00:46.815 --> 00:00:52.123
ကွန်ပျူတာတွေ၊ ဖုန်းတွေမရှိ

00:00:52.123 --> 00:00:55.987
ဒေတာတွေကို လက်ရေးနဲ့
စာရွက်ပေါ်မှာ မှတ်တမ်းတင်ရပြီး

00:00:55.987 --> 00:00:58.469
ခရီးသွားဖို့ သင်္ဘောကိုပဲ
အသုံးပြုပြီး လည်ပတ်နေရတဲ့

00:00:58.469 --> 00:01:00.469
ကမ္ဘာကြီးက ဘယ်လိုဖြစ်မလဲ။

00:01:00.669 --> 00:01:02.823
ဒါပေမဲ့ Victorian ခေတ်က
အဲ့လိုလုပ်ခဲ့ကြတယ်။

00:01:02.823 --> 00:01:06.481
အဲ့ဒါက အရမ်းအံ့သြဖို့
ကောင်းတယ်။

00:01:06.481 --> 00:01:09.963
တစ်ကမ္ဘာလုံးက လူတွေနဲ့ ဖွဲ့စည်းထားတဲ့

00:01:09.963 --> 00:01:12.359
ကွန်ပြူတာတစ်လုံးလိုမျိုး ဖြစ်ပြီး

00:01:12.359 --> 00:01:14.152
အခုထိရှိနေတဲ့စနစ်ကို တီထွင်ခဲ့တယ်။

00:01:14.152 --> 00:01:20.131
ဒါကို ဗျူရိုကရေစီ 
အုပ်ချုပ်ရေးယန္တရား လို့ခေါ်တယ်။

00:01:20.131 --> 00:01:23.458
ဒီစက်ယန္တရားကြီး လည်ပတ်ဖို့ဆိုရင်၊

00:01:23.458 --> 00:01:26.659
လူတွေအများကြီး လိုတယ်။

00:01:26.659 --> 00:01:31.018
ဒီလူတွေကို မွေးထုတ်ဖို့ 
အခြားစက်တစ်မျိုး ထုတ်လုပ်ခဲ့သေးတယ်-

00:01:31.658 --> 00:01:33.644
ဒါကတော့ ကျောင်းတွေပါ။

00:01:33.914 --> 00:01:36.691
ကျောင်းတွေက ဒီ ဗျူရိုကရေစီ
အုပ်ချုပ်ရေးယန္တရားရဲ့

00:01:36.691 --> 00:01:40.100
အစိတ်အပိုင်းတစ်ခု ဖြစ်လာမယ့်လူတွေကို

00:01:40.100 --> 00:01:43.925
မွေးထုတ်ပေးမှာပါ။

00:01:44.295 --> 00:01:48.315
ဒီလူတွေက တစ်ဦးနဲ့တစ်ဦး
တထေရာတည်း ဖြစ်ရမယ်။

00:01:48.315 --> 00:01:50.472
အချက်(၃)ခုကိုလည်း သိရမယ်-

00:01:50.472 --> 00:01:53.512
အချက်အလက်တွေက လက်နဲ့ရေးထားတဲ့အတွက် 
လက်ရေးလှရမယ်၊

00:01:53.512 --> 00:01:55.667
စာဖတ်နိုင်ရမယ်၊

00:01:55.667 --> 00:01:59.616
အပေါင်း၊ အနုတ်၊ အမြှောက်၊အစားတွေ

00:01:59.656 --> 00:02:01.609
စိတ်နဲ့တင် လုပ်တတ်ရမယ်။

00:02:01.609 --> 00:02:05.136
သူတို့ဟာ ချွတ်စွပ်တူလွန်းတဲ့အတွက်
နယူးဇီလန်က တစ်ယောက်ကိုယူပြီး

00:02:05.136 --> 00:02:07.471
ကနေဒါနိုင်ငံကို ပို့ပေးလည်း

00:02:07.471 --> 00:02:11.552
အလိုလျောက်ကောင်းကောင်း
အလုပ်လုပ်နိုင်တယ်။

00:02:11.552 --> 00:02:14.421
Victorian တွေက အရမ်းတော်တဲ့ 
အင်ဂျင်နီယာတွေပါ

00:02:14.421 --> 00:02:17.910
သူတို့တည်ဆောက်ခဲ့တဲ့ စနစ်ကြီးက 
အရမ်းကို ကြံ့ခိုင်လွန်းလို့

00:02:17.910 --> 00:02:20.365
ကနေ့အထိ ရှိနေဆဲဖြစ်ပြီး၊

00:02:20.365 --> 00:02:23.451
မရှိတော့တဲ့ အဲ့ဒီယန္တရားကြီးအတွက်

00:02:23.451 --> 00:02:29.157
ပုံစံတူလူတွေ အဆက်မပြတ် ထုတ်ပေးနေတုန်းပဲ။

00:02:29.957 --> 00:02:32.085
အင်ပါယာလည်း မရှိတော့ဘူး။

00:02:32.085 --> 00:02:34.989
ဒါဆိုကျွန်တော်တို့က ဒီပုံစံတူလူတွေကို
ထုတ်ပေးနေတဲ့စနစ်ကြီးကို

00:02:34.989 --> 00:02:37.358
ဘယ်လိုလုပ်ကြမှာလဲ။

00:02:37.878 --> 00:02:40.261
တစ်ခုခု ထပ်လုပ်ဦးမယ်ဆိုရင်ကော

00:02:40.261 --> 00:02:44.151
ဘာတွေဆက်လုပ်ကြမှာလဲ။

NOTE Paragraph

00:02:44.571 --> 00:02:46.761
“ကျောင်းတွေဟာ ခေတ်နောက်ကျနေပြီ”

NOTE Paragraph

00:02:46.761 --> 00:02:48.843
ဆိုတာကတော့ အရမ်းပြင်းထန်တဲ့
မှတ်ချက်ပါ။

00:02:48.843 --> 00:02:51.467
ကျွန်တော်တို့ အခုသိထားတဲ့ ကျောင်းတွေဟာ 
ခေတ်တုံးကုန်ပြီ။

00:02:51.467 --> 00:02:53.291
စနစ်ကပျက်နေပြီလို့တော့ မပြောလိုပါဘူး။

00:02:53.291 --> 00:02:56.288
ပညာရေးစနစ်ကြီးက ပြိုကွဲနေပြီလို့ပြောရတာ 
သိပ်ကိုခေတ်ဆန်ပါတယ်။

00:02:56.288 --> 00:02:59.939
ပြိုကွဲနေတာမဟုတ်ဘဲ အရမ်းကောင်းအောင် 
တည်ဆောက်ထားပေမဲ့

00:02:59.939 --> 00:03:06.165
ကျွန်တော်တို့ မလိုအပ်တော့တာပါ၊
ခေတ်ဟောင်းသွားပြီ။

00:03:06.165 --> 00:03:08.572
ကနေ့ ကျွန်တော်တို့ ဘာအလုပ်တွေလုပ်နိုင်လဲ၊

00:03:08.572 --> 00:03:10.706
ရုံးစာရေးတွေက ကွန်ပြူတာတွေပဲ
ထားလိုက်ပါစို့

00:03:10.706 --> 00:03:13.237
သူတို့ကရုံးတိုင်းမှာ 
ထောင်နဲ့ချီပြီးရှိတယ်။

00:03:13.237 --> 00:03:16.442
ပြီးတော့ အဲ့ဒီကွန်ပြူတာတွေက 
သူတို့ရုံးလုပ်ငန်းတွေ လုပ်နိုင်ဖို့ကို

00:03:16.442 --> 00:03:18.919
လမ်းညွှန်ပေးမယ့် လူတွေရှိတယ်။

00:03:18.919 --> 00:03:22.183
အဲ့ဒီလူတွေက လက်ရေးလှဖို့မလိုဘူး

00:03:22.183 --> 00:03:25.215
ကိန်းဂဏန်းတွေ စိတ်နဲ့
မြှောက်တတ်ဖို့ မလိုဘူး။

00:03:25.215 --> 00:03:27.487
စာဖတ်တတ်ဖို့လဲ မလိုပါဘူး။

00:03:27.487 --> 00:03:31.637
တကယ်တော့ သူတို့က နားလည်အောင်
ဖတ်တတ်ဖို့တော့လိုမယ်။

NOTE Paragraph

00:03:31.637 --> 00:03:34.744
ဒါကတော့ ကနေ့အခြေအနေပါ၊ 
ဒါပေမဲ့ အနာဂတ်ရဲ့အလုပ်အကိုင်တွေက

00:03:34.744 --> 00:03:37.303
ဘယ်ပုံစံဖြစ်မလဲဆိုတာ
ကျွန်တော်တို့သိတောင်မသိဘူး။

00:03:37.303 --> 00:03:39.947
လူတွေက ကြိုက်တဲ့နေရာကနေ၊ 
ကြိုက်တဲ့အချိန်မှာ

00:03:39.947 --> 00:03:43.145
ကိုယ်ကြိုက်တဲ့နည်းနုဲ့ အလုပ်လုပ်လိမ့်မယ် 
ဆိုတာတော့ သိထားတယ်။

00:03:43.145 --> 00:03:47.333
အဲ့ဒီအခြေအနေအတွက် 
လက်ရှိပညာရေးစနစ်က

00:03:47.333 --> 00:03:49.876
ဘယ်လို ပြင်ဆင်ပေးမလဲ။

NOTE Paragraph

00:03:49.876 --> 00:03:54.924
ကဲ ဒီကိစ္စတစ်ခုလုံးကိုတော့ 
လုံးဝမတော်တဆ တွေ့ရှိခဲ့တာပါ။

00:03:54.924 --> 00:03:57.556
လွန်ခဲ့တဲ့ ၁၄ နှစ်က နယူးဒေလီမှာ 
လူတွေကို

00:03:57.556 --> 00:04:00.020
ကွန်ပြူတာပရိုဂရမ် ရေးနည်း
သင်ပေးခဲ့ဖူးတယ်။

00:04:00.020 --> 00:04:03.777
ကျွန်တော့်အလုပ်ရဲ့ ဘေးကပ်လျက်မှာ
ဆင်းရဲသားရပ်ကွက်ရှိခဲ့တယ်။

00:04:03.777 --> 00:04:06.364
ဒီကလေးတွေက ဘယ်နည်းနဲ့ 
ကွန်ပြူတာပရိုဂရမ် ရေးနည်း

00:04:06.364 --> 00:04:08.884
သင်ကြမလဲ၊ ဒါမှမဟုတ် သူတို့မသင်သင့်ဘူးလား

00:04:08.884 --> 00:04:11.964
ကျွန်တော် တွေးမိလေ့ရှိခဲ့တယ်။

00:04:11.964 --> 00:04:14.581
တစ်ချိန်ထဲမှာပဲ ချမ်းသာပြီး

00:04:14.581 --> 00:04:17.012
ကွန်ပြူတာတွေရှိတဲ့
မိဘတွေ အများကြီးရှိတယ်

00:04:17.012 --> 00:04:20.143
သူတို့က "ကျွန်မသားလေးကလေ 


00:04:20.143 --> 00:04:22.332
ပါရမီပါတယ် ထင်တယ်၊

00:04:22.332 --> 00:04:25.206
ကွန်ပြူတာနဲ့အစုံလုပ်တတ်တယ်။

00:04:25.206 --> 00:04:29.182
ကျွန်မသမီးကလေ အရမ်းကိုထက်မြက်တာပဲ"
စသည်ဖြင့် ကျွန်တော့်ကိုပြောကြတယ်။

00:04:29.182 --> 00:04:31.290
ဒီတော့ ကျွန်တော် တွက်ဆမိတာက

00:04:31.290 --> 00:04:33.086
ဘာလို့ ချမ်းသာတဲ့လူတွေက ထူးကဲတဲ့

00:04:33.086 --> 00:04:35.227
ပါရမီရှင်ကလေးတွေ ရှိနေရတာလဲ။

00:04:35.227 --> 00:04:37.142
(ရယ်သံများ)

00:04:37.142 --> 00:04:39.966
ဆင်းရဲသားတွေက ဘာအမှားတွေများ
လုပ်မိလို့လဲ။

00:04:39.966 --> 00:04:42.969
ကျွန်တော့် ရုံးခန်းဘေးက 
ဆင်းရဲသားရပ်ကွက်ရှိတဲ့ နံရံတံတိုင်းမှာ

00:04:42.969 --> 00:04:45.001
အပေါက်တစ်ပေါက် လုပ်ခဲ့ပြီးနောက်

00:04:45.001 --> 00:04:47.355
ကွန်ပြူတာကို တပ်ဆင်ခဲ့ပြီး

00:04:47.355 --> 00:04:50.179
ကွန်ပြူတာလည်း မရှိနိုင်၊
အင်္ဂလိပ်စာ လည်းမတတ်၊ အင်တာနက်ဆိုတာ

00:04:50.179 --> 00:04:53.635
ဘာမှန်းမသိတဲ့ ကလေးတွေကို ကွန်ပြူတာပေးရင်
ဘာဆက်ဖြစ်မလဲ စောင့်ကြည့်ခဲ့တယ်။

NOTE Paragraph

00:04:53.635 --> 00:04:54.847
ကလေးတွေ ပြေးလာကြတယ်။

00:04:54.847 --> 00:04:57.397
မြေကြီးမှ ၃ ပေ ကွာတော့
"ဘာကြီးလဲ"လို့ သူတို့ မေးကြတယ်။

NOTE Paragraph

00:04:57.397 --> 00:05:00.171
"အင်း အဲ့ဒါ ငါလည်းမသိဘူး" လို့ဖြေခဲ့တယ်။

00:05:00.171 --> 00:05:02.387
(ရယ်သံများ)


NOTE Paragraph

00:05:02.387 --> 00:05:04.943
"ဒါကို ဘာလို့ဒီမှာထားတာလဲ" မေးတော့

NOTE Paragraph

00:05:04.943 --> 00:05:06.158
"ဒီလိုပဲ" လို့ဖြေခဲ့တယ်။

NOTE Paragraph

00:05:06.158 --> 00:05:09.167
"ကိုင်ကြည့်လို့ရမလား" သူတို့ကမေးတယ်။ 
"ကိုင်ချင်ရင်ကိုင်"ဆိုပြီး

NOTE Paragraph

00:05:09.167 --> 00:05:11.544
ကျွန်တော်အဝေးကို ထွက်သွားတယ်။

00:05:11.544 --> 00:05:13.208
၈ နာရီလောက် ကြာတော့

00:05:13.208 --> 00:05:16.243
သူတို့ လေ့လာနေတာ တွေ့ရပြီး 
အချင်းချင်း လေ့လာနည်း သင်ပေးနေကြတယ်။

00:05:16.243 --> 00:05:18.740
ဒါနဲ့ ကျွန်တော်က "အိုး ဒါကမဖြစ်နိုင်ဘူး-

00:05:18.740 --> 00:05:22.281
သူတို့ကဘာမှာမှ မသိတာ 
ဘယ်လိုဖြစ်နိုင်မှာလဲ" လို့ပြောတော့၊

NOTE Paragraph

00:05:22.281 --> 00:05:25.145
လုပ်ဖော်ကိုင်ဖက်တွေက ပြောကြတယ် 
"မဟုတ်ဘူး။ ဒါကလွယ်လွယ်လေးပါ

00:05:25.145 --> 00:05:27.848
ခင်ဗျားရဲ့ကျောင်းသားတွေထဲက
တစ်ယောက်ယောက်က ဖြတ်သွားတုန်း

00:05:27.848 --> 00:05:30.063
mouse ကိုင်နည်း
သင်ပေးသွားတာလည်းဖြစ်နိုင်တယ်"။

NOTE Paragraph

00:05:30.063 --> 00:05:31.586
အင်း ဖြစ်နိုင်တာပေါ့။

NOTE Paragraph

00:05:31.586 --> 00:05:34.645
ဒါနဲ့ ကျွန်တော့်စမ်းသပ်မှုကို 
ဒေလီက မိုင် ၃၀ အကွာ

00:05:34.645 --> 00:05:36.636
အရမ်းခေါင်တဲ့ ရွာလေးမှာ

00:05:36.636 --> 00:05:40.428
ဆော့ဝဲရေးတဲ့အင်ဂျင်နီယာ
အနီးကနေ ဖြတ်သွားဖို့လည်း

00:05:40.428 --> 00:05:44.844
အခွင့်အလမ်း အရမ်းနည်းတဲ့ နေရာမှာ
(ရယ်သံများ)

00:05:44.844 --> 00:05:47.507
စမ်းသပ်မှုကို ထပ်လုပ်ခဲ့တယ်။

00:05:47.507 --> 00:05:49.794
နေဖို့ နေရာမရှိလို့
ကွန်ပြူတာကို ချိတ်ခဲ့ပြီး

00:05:49.794 --> 00:05:51.994
ထွက်သွားခဲ့တယ်။ 
လအနည်းငယ်အကြာ ပြန်လာတော့

00:05:51.994 --> 00:05:53.689
ကလေးတွေ အဲ့မှာ ဂိမ်းဆော့နေကြပြီး။

NOTE Paragraph

00:05:53.689 --> 00:05:54.640
ကျွန်တော့ကိုတွေ့တော့

00:05:54.640 --> 00:05:57.402
ပိုကောင်းတဲ့ mouse နဲ့ processor
ပေးပါ လို့ ပြောပါရော။

NOTE Paragraph

00:05:57.402 --> 00:06:01.416
(ရယ်သံများ)

NOTE Paragraph

00:06:01.416 --> 00:06:04.825
"နင်တို့ ဒါတွေအားလုံး ဘယ်လိုသိကြလဲ"
လို့ ကျွန်တော်မေးတော့

NOTE Paragraph

00:06:04.825 --> 00:06:07.280
အရမ်းစိတ်ဝင်စားစရာ တစ်ခု
ပြန်ပြောခဲ့ကြတယ်

00:06:07.280 --> 00:06:08.945
စိတ်ကသိကအောက် ဖြစ်တဲ့အသံနဲ့

00:06:08.945 --> 00:06:11.498
"နင်ပေးခဲ့တဲ့စက်က အင်္ဂလိပ်လိုပဲ 
ဆိုတော့

00:06:11.498 --> 00:06:17.583
နားမလည်လို့ အင်္ဂလိပ်စာ
ကိုယ့်ဟာကိုယ် ပြန်သင်ရသေးတယ်" (ရယ်သံများ)

00:06:17.583 --> 00:06:19.560
ဒါက ဆရာတစ်ယောက်အနေနဲ့

00:06:19.560 --> 00:06:24.651
"ကိုယ့်ဟာကိုယ်သင်တယ်" ဆိုတဲ့စကားကို
ပေါ့ပေါ့လေးပြောတာ ပထမဆုံးကြားဖူးခြင်းပဲ။

NOTE Paragraph

00:06:24.651 --> 00:06:28.253
အဲ့ဒီနှစ်တွေက ပုံတွေကို 
ဒီမှာကြည့်လို့ရတယ်။

00:06:28.253 --> 00:06:30.900
ဒါက နံရံမှာ အပေါက်ဖောက်ထားတဲ့
ပထမဆုံးနေ့ပါ။

00:06:30.900 --> 00:06:33.138
ညာဘက်က ၈ နှစ်အရွယ်ကလေးပါ။

00:06:33.138 --> 00:06:38.858
သူ့ဘယ်ဘက်က သူ့ရဲ့ကျောင်းသူဖြစ်ပြီး
ကောင်မလေးက ၆ နှစ်ပါ။

00:06:38.858 --> 00:06:42.455
ကောင်လေးက ကောင်မလေးကို 
ဘယ်လို browse လုပ်ရမလဲ သင်ပေးနေတယ်။

00:06:42.455 --> 00:06:45.741
နိုင်ငံရဲ့ အခြားနေရာတွေမှာလည်း

00:06:45.741 --> 00:06:48.024
ဒါကို ထပ်တလဲလဲ လုပ်ခဲ့ကြည့်ရာ

00:06:48.024 --> 00:06:51.469
ရလဒ်ကတော့ အတူတူပါပဲ။

00:06:51.469 --> 00:06:55.396
(နံရံတံတိုင်းထဲက အပေါက် ရုပ်ရှင် - ၁၉၉၉ )

00:06:55.396 --> 00:06:59.661
သူ့အစ်မကို ၈ နှစ်အရွယ်ကလေးက 
ဘာလုပ်ရမလဲ ပြောပြနေတယ်။

00:07:04.460 --> 00:07:10.017
နောက်ဆုံးတစ်ခုက ကောင်မလေးက Marathi စကားနဲ့
ဘာလဲဆိုတာ ရှင်းပြနေပြီး

00:07:10.017 --> 00:07:14.266
အထဲထဲမှာ processor ရှိကြောင်း 
ပြောပြနေတယ်။

NOTE Paragraph

00:07:14.266 --> 00:07:16.759
ဒါကြောင့် ကျွန်တော် အကုန်လုံး
တိုင်းတာမှုတွေလုပ်ပြီး

00:07:16.759 --> 00:07:19.314
နေရာအနှံ့ စတင်ထုတ်ဝေခဲ့တယ်။

00:07:19.314 --> 00:07:21.516
၉ လ အတွင်းမှာ ကလေးတစ်အုပ်စုကို

00:07:21.516 --> 00:07:24.214
ဘယ်ဘာသာနဲ့မဆိုရေးထားတဲ့ 
ကွန်ပြူတာနဲ့ လွှတ်ထားရင်

00:07:24.214 --> 00:07:28.729
အနောက်နိုင်ငံ ရုံးအတွင်းရေးမှူးနဲ့ အဆင့်တူ
ဖြစ်သွားမယ်လို့ ကျွန်တော်ပြောခဲ့တယ်။

00:07:28.729 --> 00:07:33.489
အဲ့လိုပဲ ထပ်ခါတစ်လဲလဲ ဖြစ်နေတာ 
ကျွန်တော်မြင်ခဲ့တယ်။

NOTE Paragraph

00:07:33.489 --> 00:07:36.541
ဒါပေမဲ့ သူတို့ဒီလောက်လုပ်နိုင်ခဲ့ရင်
တစ်ခြားဘာထပ်လုပ်နိုင်ဦးမလဲ

00:07:36.541 --> 00:07:38.461
ကျွန်တော် သိချင်ခဲ့တယ်

00:07:38.461 --> 00:07:40.989
သူတို့ကို တစ်ခြားဘာသာရပ် တွေနဲ့လည်း

00:07:40.989 --> 00:07:43.957
စတင်စမ်းသပ်ခဲ့တယ်၊ ဥပမာ အသံထွက်တွေပေါ့

00:07:43.957 --> 00:07:46.405
အိန္ဒိယနိုင်ငံ တောင်ပိုင်းမှာ 


00:07:46.405 --> 00:07:49.173
အင်္ဂလိပ် အသံထွက်အရမ်းညံ့တဲ့
ကလေးတွေနေတဲ့ ရပ်ကွက်ရှိတယ်။

00:07:49.173 --> 00:07:52.693
သူတို့က အလုပ်ကောင်းတွေရဖို့ 
အသံထွက် ကောင်းဖို့လိုတယ်။

00:07:52.693 --> 00:07:56.771
သူတို့ကို ကွန်ပြူတာက စကားပြောကနေ စာသား
ပြောင်းပေးတဲ့ အင်ဂျင်ထည့်ပေးခဲ့တယ်။

00:07:56.771 --> 00:08:00.045
"နင်တို့ပြောတာ ကွန်ပြူတာမှာပေါ်တဲ့အထိ
ဆက်ပြော" လို့သူတို့ကိုပြောတယ်။

00:08:00.045 --> 00:08:04.677
(ရယ်သံများ)

00:08:04.677 --> 00:08:09.861
သူတို့လုပ်ကြတယ်၊ 
ဒီမှာ နည်းနည်းကြည့်ကြည့်ပါ။

NOTE Paragraph

00:08:09.861 --> 00:08:15.373
ကွန်ပြူတာ - တွေ့ရတာ ဝမ်းသာပါတယ်
ကလေး - တွေ့ရတာဝမ်းသာပါတယ်။

NOTE Paragraph

00:08:15.373 --> 00:08:17.644
Sugata Mitra: ဒီမိန်းကလေးနားမှာ
ရပ်ပြရတာက၊

00:08:17.644 --> 00:08:21.461
ဒီကလူအတော်များများ သူ့ကိုသိကြမယ်ထင်တယ်။

00:08:21.461 --> 00:08:24.957
သူမက အခု Hyderabad မှာ ရှိတဲ့ call center 
မှာ အလုပ်ဝင်နေပြီး

00:08:24.957 --> 00:08:29.679
နင်တို့ရဲ့ အကြွေးဝယ်ကဒ်
တွေကို ငွေရှင်းဖို့

00:08:29.679 --> 00:08:34.452
အရမ်းရှင်းတဲ့ အင်္ဂလိပ်သံဝဲဝဲနဲ့ 
နှိပ်စက်နေလို့ပါ။

NOTE Paragraph

00:08:34.452 --> 00:08:38.829
ဒါနဲ့ လူတွေက ပြောကြတယ်၊
ဘယ်အတိုင်းအတာထိ ဆက်သွားကြမှာလဲ။

00:08:38.829 --> 00:08:40.399
ဘယ်တော့ ရပ်တန့်ကြမှာလဲ။

00:08:40.399 --> 00:08:43.762
စိတ်ပျက်ဖွယ် အဆိုပြုချက်ကို ဖန်တီးပြီး

00:08:43.762 --> 00:08:46.266
ကျွန်တော့်ရဲ့ အဆိုကို 
ဖျက်ဆီးပစ်ဖို့ ဆုံးဖြတ်ခဲ့တယ်။

00:08:46.266 --> 00:08:50.154
မဖြစ်နိုင်တဲ့ အဆိုကြမ်းတစ်ခုကို
ပြုလုပ်ခဲ့တယ်

00:08:50.154 --> 00:08:51.958
Tamil က တောင်ပိုင်း အိန္ဒိယစကားပါ။

00:08:51.958 --> 00:08:54.603
Tamil စကားပြောတဲ့ တောင်ပိုင်း
အိန္ဒိယကလေး တစ်ယောက်က

00:08:54.603 --> 00:08:58.108
အင်္ဂလိပ်လိုသင်တဲ့ DNA ပွားများခြင်း 
ဇီဝနည်းပညာကို လမ်းဘေးကွန်ပြူတာကနေ

00:08:58.108 --> 00:09:00.355
သင်ယူနိုင်ပါ့မလား?

00:09:00.355 --> 00:09:02.590
ကျွန်တော်တိုင်းတာကြည့်တော့ သူတို့ 
သုညပဲရကြတယ်။

00:09:02.590 --> 00:09:05.594
လပေါင်းများစွာကြာအောင် 
ကွန်ပြူတာကို ချန်ထားခဲ့တယ်

00:09:05.594 --> 00:09:07.898
ပြန်သွားတော့ သုညပဲထပ်ရတယ်။

00:09:07.898 --> 00:09:12.254
စမ်းသပ်ခန်းကို ပြန်သွားပြီး 
ဆရာတွေလိုတယ်လို့ ပြောမလို့ပဲ

00:09:12.254 --> 00:09:16.317
တောင်ပိုင်း အိန္ဒိယက Kallikuppam 
လို့ခေါ်တဲ့ ရွာတစ်ရွာကို တွေ့ခဲ့တယ်။

00:09:16.317 --> 00:09:18.994
နံရံကအပေါက်မှာ ကွန်ပြူတာတွေ
တပ်ထားခဲ့ပြီး

00:09:18.994 --> 00:09:22.681
အင်တာနက်က DNA မျိုးပွားခြင်းဆိုင်ရာ
အချက်အလက်တွေအားလုံး download လုပ်ပေးခဲ့တယ်

00:09:22.681 --> 00:09:25.986
ကျွန်တော်တောင် နားမလည်တာတွေကြီးပဲ။

NOTE Paragraph

00:09:25.986 --> 00:09:28.963
ကလေးတွေအမြန်ရောက်လာပြီး 
"အဲ့ဒါ ဘာတွေလဲ" လို့မေးတော့

NOTE Paragraph

00:09:28.963 --> 00:09:33.971
"အရမ်းရေပန်းစားနေတဲ့ ဟာပေါ့။ 
ဒါပေမဲ့ အင်္ဂလိပ်လိုကြီးပဲ" လို့ပြောခဲ့တယ်

NOTE Paragraph

00:09:33.971 --> 00:09:37.325
"ဒီလောက် အင်္ဂလိပ်စကားအခက်တွေ၊ ပုံတွေနဲ့ 
ဓါတုဗေဒ ဘာသာတွေကို

00:09:37.325 --> 00:09:39.403
ငါတို့ဘယ်လို နားလည်မလဲ" 
လို့ ပြောကြတယ်။

NOTE Paragraph

00:09:39.403 --> 00:09:42.227
အခုအချိန်မှာတော့ 
သင်ကြားနည်းအသစ်ကိုသုံးပြီး

00:09:42.227 --> 00:09:45.111
"ဇဝေဇဝါ မဖြစ်မိပါဘူး"လို့ပဲဖြေခဲ့တယ်

00:09:45.111 --> 00:09:48.306
(ရယ်သံများ)

00:09:48.306 --> 00:09:51.256
ဘယ်လိုပဲဖြစ်ဖြစ်၊ 
ကျွန်တော်ထပ်ထွက်သွားခဲ့တယ်

00:09:51.256 --> 00:09:55.624
(ရယ်သံများ)

NOTE Paragraph

00:09:55.624 --> 00:09:59.213
လအတန်ကြာ ကျွန်တော် သူတို့ကို
ချန်ထားခဲ့တယ်။

00:09:59.213 --> 00:10:01.708
စာမေးပွဲဖြေခိုင်းတော့ သုညပဲထပ်ရတယ်။

00:10:01.708 --> 00:10:02.772
၂ လကြာတော့ ပြန်လာတယ်။

00:10:02.772 --> 00:10:06.432
ကလေးတွေ တစ်ပြုံကြီး ရောက်လာပြီး၊ 
"ငါတို့ ဘာမှကိုနားမလည်ဘူး" လို့ပြောတယ်

NOTE Paragraph

00:10:06.432 --> 00:10:08.507
"အင်း ငါဘာကိုများ မျှော်လင့်နေလို့လဲ"

00:10:08.507 --> 00:10:12.592
"ကောင်းပြီ၊ ဘာမှနားမလည်ဘူး ဆိုတာကို

00:10:12.592 --> 00:10:15.353
ဘယ်လောက် ကြာချိန်မှာ 
ဆုံးဖြတ်ခဲ့တာလဲ" လို့မေးတော့

NOTE Paragraph

00:10:15.353 --> 00:10:17.301
"ငါတို့ လက်မလျှော့ခဲ့ပါဘူး

00:10:17.301 --> 00:10:19.277
နေ့တိုင်း အဲ့ဒါကို ကြည့်တယ်" လို့ဖြေကြတယ်

NOTE Paragraph

00:10:19.277 --> 00:10:21.362
"ဘယ်လို၊ နင်တို့ 
ဒီ screen ကို နားမလည်ပဲနဲ့

00:10:21.362 --> 00:10:24.446
၂ လတောင်ကြာအောင် ကြည့်နေခဲ့ကြတယ်။ 
ဘာအတွက်လဲ"လို့ မေးကြည့်ခဲ့တယ်။

NOTE Paragraph

00:10:24.446 --> 00:10:26.959
ဒါနဲ့ ခုနကတွေ့တဲ့ ကောင်မလေးက

00:10:26.959 --> 00:10:29.691
လက်ကိုမြှောက်ပြီး၊ မတောက်တခေါက် 
Tamil ၊ အင်္ဂလိပ် စကားနဲ့

00:10:29.691 --> 00:10:31.888
"မမှန်တဲ့ DNA မော်လီကျူးမျိုးပွားခြင်းက

00:10:31.888 --> 00:10:35.039
နာမကျန်း ဖြစ်စေနိုင်တယ် 
ဆိုတဲ့ အချက်ကလွဲရင်

00:10:35.039 --> 00:10:37.560
ကျန်တာ ဘာမှနားမလည်ဘူး" 
လို့ဖြေပါတယ်

NOTE Paragraph

00:10:37.560 --> 00:10:43.272
(ရယ်သံများ) (လက်ခုပ်သံများ)

NOTE Paragraph

00:10:43.272 --> 00:10:47.392
ဒါနဲ့ သူတို့ကို စာမေးပွဲ စစ်ပါတယ်။

00:10:47.392 --> 00:10:50.664
ပညာရေးဘက်မှာ မဖြစ်နိုင်တဲ့ သုညကနေ 
၃၀ ရာခိုင်နှုန်းအဖြေကို

00:10:50.664 --> 00:10:52.968
၂လအတွင်း အပူပိုင်းဒေသရဲ့
အပူချိန်အောက်

00:10:52.968 --> 00:10:56.408
သစ်ပင်အောက်က ကွန်ပြူတာမှာ
သူတို့မသိတဲ့ ဘာသာစကားနဲ့ ရေးထားတဲ့

00:10:56.408 --> 00:10:59.480
ဆယ်စုနှစ်တစ်စုထိ ခေတ်ရှေ့ရောက်တဲ့
အရာကိုလုပ်စေပြီး ရခဲ့တယ်။

00:10:59.480 --> 00:11:04.857
အဓိပ္ပါယ်မရှိပေမဲ့ ဗစ်တိုးရီးယန်းတွေရဲ့
စံအတိုင်း လုပ်ရမှာပေါ့။

00:11:04.857 --> 00:11:08.257
၃၀ ရာခိုင်နှုန်းက စာမေးပွဲကျတာပဲ

00:11:08.257 --> 00:11:11.193
သူတို့ကိုဘယ်လို အအောင်ပေးနိုင်မလဲ၊
အမှတ် ၂၀ ထပ်ပေးရမှာပါ။

00:11:11.193 --> 00:11:16.030
ဆရာတော့ ရှာမတွေ့ပေမဲ့
သူတို့သူငယ်ချင်း တစ်ယောက်တော့ တွေ့ခဲ့တယ်၊

00:11:16.030 --> 00:11:18.416
၂၂ နှစ်အရွယ် စာရင်းကိုင် ကောင်မလေးဖြစ်ပြီး

00:11:18.416 --> 00:11:20.864
သူတို့နဲ့ အမြဲဆော့တဲ့သူပါ။

NOTE Paragraph

00:11:20.864 --> 00:11:22.985
"သူတို့ကို ကူညီနိုင်မလား" လို့ 
မေးကြည့်တယ်

NOTE Paragraph

00:11:22.985 --> 00:11:25.256
သူမက "လုံးဝမလုပ်နိုင်ပါဘူး၊

00:11:25.256 --> 00:11:28.333
ကျောင်းမှာ သိပ္ပံမသင်ခဲ့ရတော့ 
သူတို့ တနေ့ကုန် သစ်ပင်အောက်မှာ

00:11:28.333 --> 00:11:32.862
ဘာတွေလုပ်နေကြမှန်းကို မသိဘူး
ကျွန်မတော့ မကူညီနိုင်ဘူး" လို့ဖြေတယ်။

NOTE Paragraph

00:11:32.862 --> 00:11:37.393
"ဘာလုပ်ရမလဲဆို၊ အဘွားရဲ့နည်းလမ်း
ကိုသာသုံးပါ"လို့ ပြောပြလိုက်တယ်။

NOTE Paragraph

00:11:37.393 --> 00:11:38.723
"အဲ့ဒါက ဘယ်လိုများလဲ"

NOTE Paragraph

00:11:38.723 --> 00:11:40.110
"သူတို့အနောက်မှာ ရပ်နေပါ၊

00:11:40.110 --> 00:11:41.716
သူတို့ တစ်ခုခုလုပ်တိုင်း၊ 


00:11:41.732 --> 00:11:44.513
အိုး ဘယ်လိုများလုပ်လိုက်တာလဲ" 
လို့သာပြောပါ။

00:11:44.529 --> 00:11:47.625
"နောက်စာမျက်နှာကဘာလဲ
အိုး နင်တို့အရွယ်က ငါအဲ့လိုမလုပ်နိုင်ဘူး"

00:11:47.625 --> 00:11:50.547
အဘွားတွေဘယ်လိုလုပ်လဲ နင်သိသားပဲ။

NOTE Paragraph

00:11:50.547 --> 00:11:52.721
ဒါနဲ့သူမက အဲ့ဒီအတိုင်း ၂လ ဆက်လုပ်ခဲ့တယ်

00:11:52.721 --> 00:11:55.635
အမှတ်က ၅၀ ရာခိုင်နှုန်းအထိ ခုန်တက်သွားတယ်.

00:11:55.635 --> 00:11:57.289
ဇီဝနည်းပညာ ကျွမ်းကျင်ဆရာမ စာသင်တဲ့

00:11:57.289 --> 00:11:59.167
New Delhi က

00:11:59.167 --> 00:12:03.303
ကျွန်တော့် ပုဂ္ဂလိက သူဌေးကျောင်းကို 
Kallikuppam က အမှီလိုက်နိုင်လာတယ်။

00:12:03.303 --> 00:12:08.140
အဲ့ဒီဇယားကို တွေ့တဲ့အခါ မျှတအောင်
လုပ်တဲ့နည်းရှိကြောင်း သိလိုက်တယ်။

NOTE Paragraph

00:12:08.140 --> 00:12:10.236
ဒီမှာ Kallikuppam ပါ

NOTE Paragraph

00:12:10.236 --> 00:12:18.431
(ကလေးများ စကားပြောသံ) နယူရွန်..ဆက်သွယ်မှု

NOTE Paragraph

00:12:18.431 --> 00:12:22.122
သိပ်မရိုက်တတ်လို့ 
ကင်မရာ နေရာလွဲသွားလို့ပါ။

00:12:22.122 --> 00:12:24.618
သူမပြောနေတာက neurons တွေ အချင်းချင်း

00:12:24.618 --> 00:12:27.025
ဆက်သွယ်တဲ့အကြောင်းကို
အခု မြင်ရသလိုပဲ၊

00:12:27.025 --> 00:12:30.581
လက်ဟန်ခြေဟန်နဲ့ (၁၂) နှစ်အရွယ်မှာ

00:12:30.581 --> 00:12:33.925
ရှင်းပြနေတာပါ။

NOTE Paragraph

00:12:33.925 --> 00:12:37.135
ဒါဆို အလုပ်တွေကကော ဘယ်လိုမျိုးဖြစ်ကြမလဲ။

00:12:37.135 --> 00:12:39.426
ဒီကနေ့ ဘယ်လိုပုံစံလဲ ဆိုတာတော့ 
သိကြတယ်။

00:12:39.426 --> 00:12:41.764
သင်ယူမှုကကော ဘာဆက်ဖြစ်ကြမလဲ။
ကလေးတွေက

00:12:41.764 --> 00:12:44.817
မိုဘိုင်းဖုန်းတွေကိုပဲ လက်ထဲ
ကိုင်ထားကြပြီး

00:12:44.817 --> 00:12:48.590
စာအုပ်ယူပြီး ကျောင်းသွားဖို့ကျတော့
တွန့်ဆုတ်နေကြတာဆိုတော့

NOTE Paragraph

00:12:48.590 --> 00:12:52.549
ဘာတွေဆက်ဖြစ်ဦးမလဲ။

00:12:52.549 --> 00:12:57.449
ကျောင်းသွားဖို့ မလိုတော့တဲ့ အခြေအနေမျိုး
ဖြစ်လာမှာလား။

00:12:57.449 --> 00:13:00.989
တစ်ခုခုကို သိဖို့လိုတဲ့အခါ
၂ မိနစ်နဲ့ သိနိုင်မဲ့ အချိန်မျိုး

00:13:00.989 --> 00:13:04.309
ရောက်လာမှာလား။

00:13:04.309 --> 00:13:08.414
ဖြစ်လာမလား ဆိုတာက Nicholas Negroponte 
ကျွန်တော့်ကို ထောင်ချောက်ဆင်လိုက်တဲ့

00:13:08.414 --> 00:13:11.206
မေးခွန်းပါပဲ-

00:13:11.206 --> 00:13:14.245
သိနားလည်ခြင်းက ခေတ်ကုန်နေပြီဆိုတဲ့
အနာဂတ်တစ်ခုဆီကို

00:13:14.245 --> 00:13:17.605
ကျွန်တော်တို့ ဦးတည်နေကြသလား။

00:13:17.605 --> 00:13:20.138
ဒါဆိုရင်တော့ အရမ်းဆိုးတာပဲ။
ကျွန်တော်တို့က

00:13:20.138 --> 00:13:24.055
လူသားမျိုးနွယ်စု တွေဖြစ်ပြီး
ဒါက လူဝံတွေနဲ့ ကွဲပြားစေတဲ့အချက်ပဲ။

00:13:24.055 --> 00:13:25.832
ဒါပေမဲ့ ဒီလို စဉ်းစားကြည့်ပါ။

00:13:25.832 --> 00:13:28.378
သဘာဝတရားက လူဝံတွေကို 
မတ်တပ်ရပ်၊ လမ်းလျှေက်ပြီး

00:13:28.378 --> 00:13:30.514
လူသားမျိုးနွယ်စု ဝင်တွေလို ဖြစ်ဖို့အတွက်

00:13:30.514 --> 00:13:32.698
နှစ် သန်း ၁၀၀ လောက်ကြာခဲ့တယ်။

00:13:32.698 --> 00:13:36.394
ခေတ်ကုန်ကြောင်း ကျွန်တော်တို့သိဖို့
နှစ် ၁ သောင်းပဲ ကြာတော့

00:13:36.394 --> 00:13:38.576
ဒါဟာ အောင်မြင်မှုပဲ။

00:13:38.576 --> 00:13:42.603
ဒါပေမဲ့ အနာဂတ်နဲ့တော့ 
ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရဦးမယ်။

NOTE Paragraph

00:13:42.603 --> 00:13:45.562
အားပေးမှုကတော့ အဓိကအချက်ပဲ။

00:13:45.562 --> 00:13:46.772
Kuppam နဲ့

00:13:46.772 --> 00:13:49.586
ကျွန်တော်လုပ်ခဲ့တဲ့ စမ်းသပ်မှုတွေ 
အကုန်လုံးကို ကြည့်ရင်၊

00:13:49.586 --> 00:13:56.721
အိုး ဩချလောက်စရာ သင်ယူမှုပဲလို့ 
ပြောကြမှာပဲ။

NOTE Paragraph

00:13:56.721 --> 00:13:59.115
အာရုံကြောသိပ္ပံပညာရပ်မှ အထောက်အထား
တစ်ခု ရှိတယ်။

00:13:59.115 --> 00:14:02.317
ဦးနှောက်ရဲ့အလယ်မှာရှိတဲ့ 
တွားသွားသတ္တဝါဆိုင်ရာ ဦးနှောက်ပိုင်းက

00:14:02.317 --> 00:14:06.053
ခြိမ်းခြောက်ခံရချိန်မှာ လုပ်ငန်း
အားလုံးကို လုံးဝရပ်ပစ်လိုက်တယ်၊

00:14:06.053 --> 00:14:09.731
prefrontal cortex ဆိုတဲ့သင်ယူမှု
နဲ့ဆိုင်တဲ့ အပိုင်းကိုကော၊

00:14:09.731 --> 00:14:12.475
အားလုံးကို ရပ်ပစ်လိုက်တယ်။

00:14:12.475 --> 00:14:16.623
အပြစ်ပေးခြင်းနဲ့ စာမေးပွဲတွေက 
ခြိမ်းခြောက်မှုတွေလို့ ပြောလို့ရတယ်။

00:14:16.623 --> 00:14:20.248
ကျွန်တော်တို့ ကလေးတွေကို ဦးနှောက်တွေ
ရပ်အောင်လုပ်လိုက်ပြီး၊

00:14:20.248 --> 00:14:22.944
အလုပ်လုပ်ကြ လို့ လုပ်ခိုင်းသလိုပါပဲ။

00:14:22.944 --> 00:14:26.425
ဒီလိုပုံစံစနစ်ကို 
ဘာလို့ တည်ထွင်ခဲ့သလဲ ဆိုတော့

00:14:26.425 --> 00:14:28.071
အဲ့ဒီတုန်းကတော့ လိုအပ်ခဲ့လို့ပါ။

00:14:28.071 --> 00:14:30.656
ဧကရာဇ်ဘုရင်တွေ ခေတ်က

00:14:30.656 --> 00:14:34.926
ခြိမ်းခြောက်မှု အောက်မှာ ရှင်သန်နိုင်မဲ့
လူတွေကို လိုအပ်ချိန် ရှိခဲ့တယ်။

00:14:34.926 --> 00:14:37.193
ကတုတ်ကျင်းထဲမှာ
တစ်ယောက်ထဲ ကျန်ခဲ့ချိန်မှာ

00:14:37.193 --> 00:14:41.224
မသေပဲရှင်နေရင် အောင်မြင်သွားပြီ၊

00:14:41.224 --> 00:14:44.197
မဟုတ်ရင်တော့ ကျရှုံးပြီပေါ့။

00:14:44.197 --> 00:14:46.853
ဒါပေမဲ့ ဧကရာဇ်စနစ်က မရှိတော့ဘူး။

00:14:46.853 --> 00:14:50.491
တည်ထွင်ဖန်တီးမှုကရော ကျွန်တော်တို့ခေတ်မှာ 
ဘာဖြစ်သွားလဲ။

00:14:50.491 --> 00:14:53.506
ခြိမ်းခြောက်မှုကို ပျော်ရွှင်မှုအဖြစ်

00:14:53.506 --> 00:14:56.915
ပြန်ပြောင်းပေးဖို့ လိုအပ်တယ်။

NOTE Paragraph

00:14:56.915 --> 00:15:00.867
ကျွန်တော် အင်္ဂလန်ကို ပြန်လာပြီး 
အင်္ဂလိပ်အဘွားကြီးတွေကို ရှာခဲ့တယ်။

00:15:00.867 --> 00:15:03.884
အင်္ဂလိပ်အဘွားကြီး တစ်ယောက်ဖြစ်ပြီး
broadband အင်တာနက်နဲ့

00:15:03.884 --> 00:15:07.304
web camera အိမ်မှာ တပ်ထားရင် 
တစ်ပတ်မှာ တစ်နာရီလောက်

00:15:07.304 --> 00:15:10.531
အခမဲ့ အချိန်ပေးနိုင်မလားလို့ 
ကြော်ငြာတွေ တင်ခဲ့တယ်။

00:15:10.531 --> 00:15:12.643
ပထမ နှစ်ပတ်မှာ အယောက်(၂၀၀) ရှာတွေ့ခဲ့တယ်။

00:15:12.643 --> 00:15:17.551
တစ်ကမ္ဘာလုံးမှာ အင်္ဂလိပ်အဘွားကြီးတွေကို 
ကျွန်တော့လောက် ဘယ်သူမှမသိဘူးဗျ (ရယ်သံများ)

00:15:17.551 --> 00:15:21.306
သူတို့ကို Granny Cloud လို့ခေါ်တယ်။

00:15:21.306 --> 00:15:23.096
Granny Cloud က လိုင်းပေါ်မှာရှိနေပြီး

00:15:23.096 --> 00:15:27.470
ကလေးတစ်ယောက်က အကူအညီလိုရင်
Gran တွေကို အချက်ပြလိုက်ချိန်မှာ

00:15:27.470 --> 00:15:31.039
Skype ထဲဝင်ပြီး၊ သူတို့ကို 
ကူညီဖြေရှင်း ပေးတယ်။

00:15:31.039 --> 00:15:34.658
အင်္ဂလန်နိုင်ငံ အနောက်မြောက်ဘက်က 


00:15:34.658 --> 00:15:36.703
Diggles လို့ခေါ်တဲ့ ရွာလေးကနေ


00:15:36.703 --> 00:15:40.007
မိုင် ၆,၀၀၀ ဝေးတဲ့ အိန္ဒိယနိုင်ငံက 
Tamil Nadu ရွာဆီကို

00:15:40.007 --> 00:15:42.247
ကူညီပေးတာ တွေ့ခဲ့ရတယ်။

00:15:42.247 --> 00:15:45.823
ရှေးပုံစံ လက်ဟန်ခြေဟန်နဲ့ပဲ

00:15:45.823 --> 00:15:47.538
"ရှူး" ပေါ့။

00:15:47.538 --> 00:15:50.263
အိုကေတယ် နော်။

NOTE Paragraph

00:15:50.263 --> 00:15:51.799
ဒီမှာကြည့်ပါ။

NOTE Paragraph

00:15:51.799 --> 00:15:56.055
အဘွား - ငါ့ကို နင် နားမလည်မိဘူး။
နင် ထပ်ပြောစမ်း။

00:15:56.055 --> 00:15:59.823
ငါ့ကို နင် နားမလည်မိဘူး။

NOTE Paragraph

00:15:59.823 --> 00:16:02.791
ကလေးများ - ငါ့ကို နင် နားမလည်မိဘူး။

NOTE Paragraph

00:16:02.791 --> 00:16:08.373
အဘွား -ငါက Gingerbread Man ပဲ
ကလေးများ - ငါက Gingerbread Man ပဲ

NOTE Paragraph

00:16:08.373 --> 00:16:12.963
အဘွား - အရမ်း တော်ကြတာပဲ။

NOTE Paragraph

00:16:12.963 --> 00:16:15.421
SM - ဒီမှာ ဘာဖြစ်နေကြတာလဲ

00:16:15.421 --> 00:16:17.265
ကျွန်တော်တို့ လုပ်ရမှာကတော့

00:16:17.265 --> 00:16:19.646
ပညာရေးကို ကိုယ်ထူကိုယ်ထ
သင်ယူတဲ့ပုံစံအနေနဲ့

00:16:19.646 --> 00:16:24.234
လုပ်ကြရမှာပါ။

00:16:24.234 --> 00:16:27.079
ပညာရေးကို မိမိဘာသာသင်ယူတဲ့ ပုံစံမျိုး
ခွင့်ပြုခဲ့မယ်ဆိုရင်၊

00:16:27.079 --> 00:16:29.570
သင်ယူချင်စိတ်တွေ ပိုရှိလာကြမှာပါ။

00:16:29.570 --> 00:16:31.963
သင်ယူမှုကို ပျော်စရာ ဖြစ်စေမှု မဟုတ်ဘဲ

00:16:31.963 --> 00:16:34.179
သင်ယူမှုကို အလိုလို ဖြစ်လာရန်ပါ။

00:16:34.179 --> 00:16:37.452
ဆရာမက သင်ယူမှုကို စတင်စေပြီး

00:16:37.452 --> 00:16:40.171
မလှမ်းမကမ်းမှ

00:16:40.171 --> 00:16:42.539
သင်ယူမှုကို အလိုလိုဖြစ်စေဖို့ 
စောင့်ကြည့်နေယုံပါ။

00:16:42.539 --> 00:16:45.492
ဒါကတော့ အဲဒါရဲ့ အဓိကရည်ရွယ်ချက်ပါပဲ။

NOTE Paragraph

00:16:45.492 --> 00:16:48.244
ဒါပေမဲ့ ကျွန်တော်တို့ 
ဘယ်လိုများ သိနိုင်မှာလဲ။

00:16:48.244 --> 00:16:49.919
ဒီလို (SOLE) ဆိုတဲ့ ကိုယ်ထူကိုယ်ထ


00:16:49.919 --> 00:16:53.220
လေ့လာသင်ယူရေး ပတ်ဝန်းကျင်မျိုးတွေကို
ထူထောင်ပေးဖို့ ရည်ရွယ်ထားတယ်။

00:16:53.220 --> 00:16:56.905
ဒီကျောင်းတွေက အင်တာနက်၊
စုပေါင်းလုပ်ကိုင်မှု နဲ့

00:16:56.905 --> 00:16:59.228
အားပေးမှုတို့ ပူးပေါင်းထားတာပါ။

00:16:59.228 --> 00:17:01.004
ကျောင်းအများကြီးမှာ စမ်းကြည့်ခဲ့တယ်။

NOTE Paragraph

00:17:01.004 --> 00:17:03.539
ကမ္ဘာအနှံ့ မှာကောပဲ။ ဆရာတွေက

00:17:03.539 --> 00:17:07.165
"ဒါ သူ့အလိုလို ဖြစ်လာနိုင်လား" 
လို့မေးကြတယ်

NOTE Paragraph

00:17:07.165 --> 00:17:10.282
"သူ့အလိုလို ဖြစ်လာတာပေါ့"
လို့ပြောတော့ "ဘယ်လိုသိနိုင်မှာလဲ" တဲ့

NOTE Paragraph

00:17:10.282 --> 00:17:13.775
"ဘယ်သူကပြောတာလဲ နဲ့
သူတို့ ဘယ်ကလဲဆိုတာ သိရင်

00:17:13.775 --> 00:17:16.703
အရမ်း အံ့ဩကြလိမ့်မယ်"
လို့ ပြန်ဖြေခဲ့တယ်။

NOTE Paragraph

00:17:16.703 --> 00:17:19.447
ဒါက SOLE မှာ လေ့လာနေကြပုံပါ

NOTE Paragraph

00:17:19.447 --> 00:17:25.556
(ကလေးများ စကားပြောသံ)

NOTE Paragraph

00:17:25.556 --> 00:17:31.845
ဒီတစ်ခုက England မှာပါ

00:17:31.845 --> 00:17:35.641
သူက စည်းကမ်း ထိန်းသိမ်းရေးကို
လုပ်ပေးရတာပေါ့၊

00:17:35.981 --> 00:17:41.586
အနားမှာက ဆရာမရှိဘူးလေ

NOTE Paragraph

00:17:44.136 --> 00:17:49.999
ကောင်မလေး - electron စုစုပေါင်းက proton
စုစုပေါင်းရေအတွက်နဲ့ မညီဘူး။ SM-Australia

00:17:49.999 --> 00:17:56.734
ကောင်မလေး - သူ့ကို အဖိုဓါတ် (သို့) အမဓါတ် 
အားသွင်းကြည့်ပါ

00:17:56.734 --> 00:18:00.318
ion ပေါ်က စုစုပေါင်းဓါတ်အားက 
ion ထဲမှာရှိတဲ့ proton တွေထဲက

00:18:00.318 --> 00:18:03.611
electron တွေိနုတ်ထားတဲ့
ဓါတ်အားနဲ့ ညီမျှတယ်။

NOTE Paragraph

00:18:03.611 --> 00:18:06.660
SM: သူမရဲ့အချိန်ထက် ဆယ်စုနှစ်တစ်ခုစာလောက် 
ရှေ့ပြေးနေပြီ။

NOTE Paragraph

00:18:06.660 --> 00:18:10.263
ဒါကြောင့် SOLE မှာ မေးခွန်းကြီးတွေပါတဲ့
သင်ရိုးတွေလိုနေပြီ

00:18:10.263 --> 00:18:12.469
အမှန်တော့ ဒါကဘာလဲ သင်ကြားဖူးပြီးသားပါ

00:18:12.469 --> 00:18:15.870
ကျောက်ခေတ်လူသားတွေ

00:18:15.870 --> 00:18:17.974
ကောင်းကင်ကိုမော့ကြည့်လေ့ရှိပြီး


00:18:17.974 --> 00:18:20.453
မှိတ်တုတ်မှိတ်တုတ်လင်းနေတာ
ဘာတွေလဲလို့ ပြောခဲ့ကြတယ်။

00:18:20.453 --> 00:18:25.247
သူတို့ရဲ့ ဒီသင်ရိုးအလား အံ့ဩဖွယ် မေးခွန်း
တွေကို ကျွန်တော်တို့ သတိမမူမိကြဘူး။

00:18:25.247 --> 00:18:29.377
ထောင့်တစ်ခုရဲ့ တန်းဂျန့်အချိုးကို 
ပြောပြဖို့ဖြစ်လာတယ်။

00:18:29.377 --> 00:18:33.085
ဒါပေမဲ့ ဒါက သိပ်စိတ်လှုပ်ရှားစရာ
မကောင်းသေးဘူး။

00:18:33.085 --> 00:18:36.046
၉ နှစ် ကလေးတစ်ယောက်ကို 
စိတ်ဝင်စားအောင် ပြောမယ်ဆိုရင်

00:18:36.046 --> 00:18:39.199
"ကမ္ဘာက ဥက္ကာခဲတစ်ခု နဲ့
တိုက်မိတော့မယ်ဆိုပါစို့၊

00:18:39.199 --> 00:18:42.597
ဖြစ်နိုင်/မဖြစ်နိုင် ဘယ်လိုတွက်ချက်မလဲ"
လို့ ပြောရမှာပေါ့။

00:18:42.597 --> 00:18:45.157
သူက "ဘာလဲ၊ ဘယ်လိုဖြစ်မှာလဲ"
ပြန်မေးလာရင်

00:18:45.157 --> 00:18:48.142
"မှော်စကားလုံးရှိတယ်။ 
ဒါကို တန်းဂျန့်အချိုးလို့ခေါ်တယ်"

00:18:48.142 --> 00:18:51.013
လို့ပြောပြီးထားခဲ့ပါ။ သူ့ဟာသူ
အဖြေရှာပါလိမ့်မယ်။

NOTE Paragraph

00:18:51.013 --> 00:18:55.471
ဒါကတော့ SOLEs က ပုံတစ်ချို့ပါ။

00:18:55.471 --> 00:19:01.060
ကျွန်တော်က ၉ နှစ်အရွယ် ကလေးတွေကို

00:19:01.060 --> 00:19:05.348
"ကမ္ဘာက ဘယ်လိုစဖြစ်လာလဲ၊
ဘယ်လိုအဆုံးသတ်မလဲ" စတဲ့ မဖြစ်နိုင်တဲ့

00:19:05.348 --> 00:19:07.293
မေးခွန်းတွေနဲ့စမ်းသပ်ခဲ့တယ်။

00:19:07.293 --> 00:19:10.269
ဒီတစ်ခုက အသက်ရှုလိုက်တဲ့လေ
ဘာဖြစ်သွားလဲ ဆိုတဲ့အကြောင်းပါ။

00:19:10.269 --> 00:19:15.227
ဆရာတွေ အကူအညီမပါဘဲ
ကလေးတွေ သူ့ဟာသူ လုပ်ကြတာပါ။

00:19:15.227 --> 00:19:17.611
ဆရာက မေးခွန်းပဲမေးပြီး

00:19:17.611 --> 00:19:21.275
သူတို့အဖြေတွေကို ချီးမွမ်းပေးတယ်။

NOTE Paragraph

00:19:21.275 --> 00:19:25.011
ဒီတော့ ကျွန်တော်ဖြစ်ချင်တာက ဘာလဲ။

00:19:25.011 --> 00:19:27.227
ကျွန်တော့် ဆန္ဒကတော့

00:19:27.227 --> 00:19:31.541
အနာဂတ်ရဲ့ သင်ယူမှုကို ပုံဖော်ပေးဖို့ပါ။

00:19:31.541 --> 00:19:33.507
ကျုပ်တို့ဟာ လူသားကွန်ပြူတာကြီးရဲ့

00:19:33.507 --> 00:19:35.899
စက်အပိုပစ္စည်းတော့ မဖြစ်ချင်ကြဘူးမဟုတ်လား။

00:19:35.899 --> 00:19:39.555
ဒါကြောင့် အနာဂတ်သင်ယူမှုအတွက် 
ပုံစံချဖို့လိုတယ်။

00:19:39.555 --> 00:19:41.191
ဒါကြောင့် ကျွန်တော့အနေနဲ့ - ခဏလေး

00:19:41.191 --> 00:19:43.891
ဒါက အရမ်းအရေးကြီးလို့

00:19:43.891 --> 00:19:46.535
ဒီအသုံးအနှုန်းကို အတိအကျလေး
မှန်အောင်ပြောရမယ်။

00:19:46.535 --> 00:19:48.851
ကျွန်တော့ ဆန္ဒက ကမ္ဘာပေါ်က
ကလေးတွေကို ပံ့ပိုးပြီး

00:19:48.851 --> 00:19:51.085
သူတို့စူးစမ်းမှုနဲ့
အတူတကွ လုပ်ကိုင်နိုင်မှုကို

00:19:51.085 --> 00:19:54.131
လမ်းဖွင့်ပေးခြင်းဖြင့် အနာဂတ်သင်ယူမှု
ပုံစံချမှတ်ပေးဖို့ဖြစ်တယ်။

00:19:54.131 --> 00:19:56.783
ဒီကျောင်းမျိုးကို အကောင်အထည်
ဖော်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးကြပါ။

00:19:56.783 --> 00:19:59.699
၎င်းကို "တိမ်လှိုင်းပေါ်က ကျောင်း"လို့
အမည်ပေးမှာဖြစ်ပြီး

00:19:59.699 --> 00:20:04.772
ကလေးများအား ဆရာတွေမှ မေးကြတဲ့
မေးခွန်းကြီးတွေရဲ့ တွန်းအားပေးမှုဖြင့်

00:20:04.772 --> 00:20:08.629
ပညာတွေကို စွန့်စားလေ့လာကြမှာဖြစ်တယ်။

00:20:08.629 --> 00:20:10.900
ကျွန်တော် လုပ်ချင်တဲ့ပုံစံက

00:20:10.900 --> 00:20:15.260
ကျွန်တော် လေ့လာနိုင်တဲ့ 
ပံ့ပိုးမှုရှိတဲ့နေရာဖြစ်ပြီး

00:20:15.260 --> 00:20:18.060
ဒါက လက်တွေ့ထိန်းချုပ်သူမဲ့တဲ့ 
ပံ့ပိုးမှုမျိုးပါ။

00:20:18.060 --> 00:20:20.097
ကျန်းမာရေးနဲ့ ဘေးကင်းရေးကို
စီမံပေးမယ့်

00:20:20.097 --> 00:20:21.958
Granny တစ်ဦးထဲ ရှိပါတယ်။

00:20:21.958 --> 00:20:23.701
ကျန်တာအကုန် cloud ထံမှပဲလာမှာပါ။

00:20:23.701 --> 00:20:25.616
မီးအဖွင့်၊ အပိတ်ကို cloud ကနေပဲလုပ်မှာပါ

00:20:25.616 --> 00:20:27.644
စသည်ဖြင့် အားလုံး cloud ကလုပ်ပေးမှာပါ။

NOTE Paragraph

00:20:27.644 --> 00:20:30.869
ဒါပေမဲ့ အခြားရည်ရွယ်ချက်တစ်ခု အတွက်
ခင်ဗျားတို့ကို လိုအပ်တယ်။

00:20:30.869 --> 00:20:33.628
ကိုယ်ထူကိုယ်ထ လေ့လာသင်ယူရေး ပတ်ဝန်းကျင်
(SOLEs) ကို

00:20:33.628 --> 00:20:37.974
အိမ်၊ ကျောင်း၊ ကျောင်းပြင်ပနဲ့ 
ကလပ်အသင်းများမှာ လုပ်နိုင်တယ်။

00:20:37.974 --> 00:20:40.372
ဒီလိုလုပ်ဖို့ အရမ်းလွယ်တယ်။
TED ကထုတ်ဝေထားတဲ့

00:20:40.372 --> 00:20:42.660
သိပ်ကောင်းတဲ့
လမ်းညွှန်စာရွက်စာတမ်း ရှိပါတယ်။

00:20:42.660 --> 00:20:45.576
ပြုလုပ်နိုင်ကြပါက၊

00:20:45.576 --> 00:20:48.401
တိုက်ကြီး (၅) ခုစလုံးမှာ ကျေးဇူးပြုပြီး
လုပ်ပေးကြပါ။

00:20:48.401 --> 00:20:50.612
ပြီးရင် ကျွန်တော့်ကို ဒေတာတွေ ပို့ပေးပါ။

00:20:50.612 --> 00:20:54.116
ရတဲ့အချက်အလက်တွေစုပြီး၊ တိမ်လှိုင်းပေါ်က 
ကျောင်းထံကိုပို့ပြီး

00:20:54.116 --> 00:20:57.380
သင်ယူမှုရဲ့ အနာဂတ်ကိုဖန်တီးကြမယ်။

00:20:57.380 --> 00:20:59.052
ဒါကတော့ ကျွန်တော့်ဆန္ဒပါပဲ။

NOTE Paragraph

00:20:59.052 --> 00:21:00.175
နောက်ဆုံးအနေနဲ့

00:21:00.175 --> 00:21:03.188
ကျွန်တော် ခင်ဗျားတို့ကို 
ဟိမဝန္တာ တောင်ထိပ်ကို ခေါ်သွားပါမယ်။

00:21:03.188 --> 00:21:06.491
ပေ ၁၂,၀၀၀ ကျော် လေသိပ်မပြင်းတဲ့နေရာမှာ

00:21:06.491 --> 00:21:09.476
နံရံအပေါက်ထဲ ကွန်ပြူတာ(၂)လုံး
ကျွန်တော် တပ်ထားခဲ့ဖူးတယ်၊

00:21:09.476 --> 00:21:10.841
ကလေးတွေ စုပြုံလာကြတယ်။

00:21:10.841 --> 00:21:13.828
ကျွန််တော့်နောက် တစ်ကောက်ကောက်လိုက်တဲ့
ကလေးမ တစ်ယောက်ရှိခဲ့တယ်။

NOTE Paragraph

00:21:13.828 --> 00:21:18.544
"လူတိုင်း၊ ကလေးတိုင်းကို
ကွန်ပြူတာတွေ ငါပေးချင်တယ်၊

00:21:18.544 --> 00:21:20.945
ငါဘာလုပ်သင့်လဲမသိဘူး"လို့ သူ့ကို မေးတယ်။

00:21:20.945 --> 00:21:24.976
ပြီးတော့ သူ့ကိုတိတ်တိတ်လေး
ဓါတ်ပုံရိုက်မလို့ လုပ်နေတုန်း

NOTE Paragraph

00:21:24.976 --> 00:21:29.032
ရုတ်တရက် သူ့လက်လေးကို ဒီလိုမြှောက်ပြီး
ပြောလိုက်တာက

00:21:29.032 --> 00:21:30.921
"အဲဒါကို ဆက်လုပ်နေပါ" တဲ့

NOTE Paragraph

00:21:30.921 --> 00:21:42.585
(ရယ်သံများ) (လက်ခုပ်သံများ)

NOTE Paragraph

00:21:42.585 --> 00:21:44.526
ဒါက အကြံဉာဏ်ကောင်းပါ။

00:21:44.526 --> 00:21:46.714
သူလေးရဲ့အကြံကိုနားထောင်ကာ
အပြောတွေရပ်ခဲ့တယ်။

00:21:46.714 --> 00:21:50.704
ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။ ကျေးဇူးအများကြီး တင်ပါတယ်

00:21:50.704 --> 00:21:54.455
(လက်ခုပ်သံများ)

00:21:54.455 --> 00:22:02.779
ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။ ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။ 
(လက်ခုပ်သံများ)

00:22:02.779 --> 00:22:09.194
ကျေးဇူးအများကြီး တင်ပါတယ်။ ဝိုး။ 
(လက်ခုပ်သံများ)