1 00:00:01,274 --> 00:00:06,690 शिक्षणाचे भविष्य काय असणार आहे? 2 00:00:06,690 --> 00:00:08,970 माझ्याकडे एक योजना आहे . 3 00:00:08,970 --> 00:00:12,050 पण ती काय आहे हे तुम्हाला सांगण्यापूर्वी 4 00:00:12,050 --> 00:00:15,020 मला तुम्हाला एक छोटी गोष्ट सांगावी लागेल 5 00:00:15,020 --> 00:00:17,866 ज्यामुळे तुम्हाला पार्श्वभूमी समजायला मदत होईल 6 00:00:17,866 --> 00:00:19,653 मी शोधण्याचा प्रयत्न केला 7 00:00:19,653 --> 00:00:23,060 शाळेत आपण ज्या पद्धतीचं शिक्षण घेतो, 8 00:00:23,060 --> 00:00:25,330 त्याचे मूळ कोठे आहे? 9 00:00:25,330 --> 00:00:27,762 आणि तुम्ही भूतकाळामध्ये डोकावून बघू शकता, 10 00:00:27,762 --> 00:00:31,575 पण तुम्ही जर सध्याच्या काळातले शिक्षण बघितले 11 00:00:31,575 --> 00:00:35,277 त्याचा उगम शोधणे सहज शक्य आहे. 12 00:00:35,277 --> 00:00:39,225 त्याचा उगम आहे तीनशे वर्षापूर्वीचा, 13 00:00:39,225 --> 00:00:41,442 आणि तो आहे पृथ्वीवरच्या 14 00:00:41,442 --> 00:00:44,410 शेवटच्या आणि सर्वात मोठ्या राजवटीमधे. (ब्रिटीश महासत्ता) 15 00:00:44,410 --> 00:00:46,755 कल्पना करा एवढा मोठा डोलारा पेलायचाय 16 00:00:46,755 --> 00:00:49,163 पूर्ण जग चाललवाचेय 17 00:00:49,163 --> 00:00:52,987 संगणक नाही, दूरध्वनी नाही, 18 00:00:52,987 --> 00:00:57,119 हाताने माहिती कागदावर लिहिलेय 19 00:00:57,119 --> 00:01:00,669 बोटीद्वारे ती माहिती पोहोचतेय 20 00:01:00,669 --> 00:01:02,823 पण त्यांनी ते करून दाखवले. 21 00:01:02,823 --> 00:01:05,991 त्यांनी केले ते अद्भूत होते. 22 00:01:05,991 --> 00:01:09,303 त्यांनी एक वैश्विक संगणक तयार केला 23 00:01:09,303 --> 00:01:12,359 माणसांचा 24 00:01:12,359 --> 00:01:14,152 जो आजही आपल्यासोबत आहे 25 00:01:14,152 --> 00:01:20,131 ती आहे नोकरशाही शासन व्यवस्था. 26 00:01:20,131 --> 00:01:23,458 ती व्यवस्था चालवायला 27 00:01:23,458 --> 00:01:26,659 तुम्हाला बरीच माणसे लागतात 28 00:01:26,659 --> 00:01:31,018 आणि ती माणसे तयार करण्यासाठी त्यांनी दुसरे यंत्र तयार केले 29 00:01:31,018 --> 00:01:33,914 ज्याचं नाव आहे शाळा. 30 00:01:33,914 --> 00:01:36,691 शाळा ही माणसे तयार करते 31 00:01:36,691 --> 00:01:40,540 जी बनतात एक भाग 32 00:01:40,540 --> 00:01:43,925 या नोकरशाही शासन व्यवस्थेचा. 33 00:01:43,925 --> 00:01:48,315 ते एकसमानच असले पाहिजेत. 34 00:01:48,315 --> 00:01:50,472 त्यांना तीन गोष्टी यायला हव्यातः 35 00:01:50,472 --> 00:01:53,512 हस्ताक्षर चांगले हवे, कारण माहिती हातानं लिहायची असते; 36 00:01:53,512 --> 00:01:55,667 त्यांना वाचता यायला हवे; 37 00:01:55,667 --> 00:01:57,946 आणि त्यांना जमले पाहिजे गुणाकार, 38 00:01:57,946 --> 00:02:01,609 भागाकार, बेरीज, आणि वजाबाकी तोंडी करायला. 39 00:02:01,609 --> 00:02:05,136 ते इतके एकसारखे असायला हवेत की, तुम्ही न्यूझीलंडमधून एक माणूस घेतला 40 00:02:05,136 --> 00:02:07,471 आणि पाठवला कॅनडा देशात 41 00:02:07,471 --> 00:02:11,552 तर तिथेही त्याने ताबडतोब काम सुरु केले पाहिजे. 42 00:02:11,552 --> 00:02:14,421 इंग्रज हुशार अभियंते होते. 43 00:02:14,421 --> 00:02:17,910 त्यांनी अशी मजबूत व्यवस्था तयार केली 44 00:02:17,910 --> 00:02:20,365 जी आजही आपल्यासोबत आहे, 45 00:02:20,365 --> 00:02:24,341 सतत एकसारखी माणसे तयार करणारी 46 00:02:24,341 --> 00:02:29,157 एका अशा यंत्राकरता, जे आता अस्तित्वातच नाही. 47 00:02:29,157 --> 00:02:32,085 ब्रिटीश राजवट गेलीय, 48 00:02:32,085 --> 00:02:34,989 मग आपण या रचनेचे काय करीत आहोत, 49 00:02:34,989 --> 00:02:37,358 जी एकसारखी माणसे घडवते, 50 00:02:37,358 --> 00:02:40,261 आणि आपण यापुढे काय करणार आहोत 51 00:02:40,261 --> 00:02:44,181 जर आपण तिचं आणखी काही करणार असूच तर? 52 00:02:44,181 --> 00:02:45,871 "शाळा आता कालबाह्य झाल्यात" 53 00:02:45,871 --> 00:02:47,763 तर हे एक जबरदस्त विधान आहे. 54 00:02:47,763 --> 00:02:51,557 मी म्हणालो कि आपण सध्या ज्या स्वरुपात शाळा पाहतो त्या कालबाह्य झाल्या आहेत 55 00:02:51,557 --> 00:02:53,291 मी असे नाही म्हणत की त्या खराब झाल्या आहेत. 56 00:02:53,291 --> 00:02:56,288 शिक्षणव्यवस्था कोलमडलीय असे म्हणायची जणू फॅशनच झालीये आता. 57 00:02:56,288 --> 00:02:59,939 ती कोलमडलेली नाहीये. ती आश्चर्यकारकरित्या बनवली आहे. 58 00:02:59,939 --> 00:03:06,165 फक्त एवढेच की तिची आता आपल्याला गरज नाही. ती सध्या कालबाह्य झाली आहे. 59 00:03:06,165 --> 00:03:08,572 सध्या आपल्याकडे कशा प्रकारच्या नोकर्या आहेत? 60 00:03:08,572 --> 00:03:10,706 लिपिक (कारकून) म्हणून संगणक आहेत. 61 00:03:10,706 --> 00:03:13,237 प्रत्येक ऑफीसमधे हजारोंच्या संख्येने आहेत. 62 00:03:13,237 --> 00:03:16,442 आणि त्या कॉम्प्युटर्सना सूचना देणारे लोकही आहेत 63 00:03:16,442 --> 00:03:18,919 त्यांची कारकुनी कामे करण्यासाठी. 64 00:03:18,919 --> 00:03:22,183 त्यांचं हस्ताक्षर सुंदर असण्याची गरज नाही. 65 00:03:22,183 --> 00:03:25,215 त्यांनी तोंडी हिशेब करायची गरज नाही. 66 00:03:25,215 --> 00:03:27,487 त्यांना वाचता येण्याचीही गरज नाही. 67 00:03:27,487 --> 00:03:31,637 खरेतर त्यांना नेमके चाणाक्षपणे वाचता येण्याची गरज आहे. 68 00:03:31,637 --> 00:03:34,744 तर ही सद्यस्थिती आहे, पण आपल्याला माहित नाही 69 00:03:34,744 --> 00:03:37,303 भविष्यातल्या नोकर्यांची काय गरज असेल. 70 00:03:37,303 --> 00:03:39,947 आपल्याला हे माहित आहे की माणसे त्यांना हवे तिथून काम करू शकतील, 71 00:03:39,947 --> 00:03:43,145 त्यांना वाटेल तेव्हा, वाटेल त्या पद्धतीने. 72 00:03:43,145 --> 00:03:47,333 वर्तमानकाळातील शाळा त्यांना यासाठी कसे तयार करणार आहेत 73 00:03:47,333 --> 00:03:49,876 त्या जगाकरता? 74 00:03:49,876 --> 00:03:54,924 या सर्व गोष्टीकडे मी अचानक वळलो.अपघाती वळण म्हणू हवे तर 75 00:03:54,924 --> 00:03:57,556 मी लोकांना संगणक परवली (कॉम्पुटर प्रोग्राम) कसा करायचे ते शिकवायचो 76 00:03:57,556 --> 00:04:00,020 दिल्लीत असताना १४ वर्षापूर्वी 77 00:04:00,020 --> 00:04:03,777 आणि मी काम करायचो त्याच्या समोरच एक झोपडपट्टी होती 78 00:04:03,777 --> 00:04:06,364 मला वाटायचे ,या मुलांना कॉम्पुटर प्रोग्राम करणे कसे जमेल , 79 00:04:06,364 --> 00:04:08,884 जमेल तरी का 80 00:04:08,884 --> 00:04:11,964 कि नाही 81 00:04:11,964 --> 00:04:14,581 त्याच वेळी आमच्याकडे काही पालक मंडळी होती 82 00:04:14,581 --> 00:04:17,012 जी श्रीमंत होती.त्यांच्याकडे संगणक होता 83 00:04:17,012 --> 00:04:20,143 ती मला सांगायची ,"माझा छोकरा 84 00:04:20,143 --> 00:04:22,332 देवदत्त देणगी आहे तो त्याला 85 00:04:22,332 --> 00:04:25,206 काय काय करतो कॉम्पुटर वरती 86 00:04:25,206 --> 00:04:29,182 आणि माझी मुलगी अतिशय हुशार आहे ती 87 00:04:29,182 --> 00:04:31,290 आणखी असेच काहीतरी.आणि मग माझ्या लक्षात आले 88 00:04:31,290 --> 00:04:33,086 सर्व श्रीमंताना 89 00:04:33,086 --> 00:04:35,227 एवढी असामान्य प्रतिभाशाली मुले कशी असतात ? 90 00:04:35,227 --> 00:04:37,142 (हशा ) 91 00:04:37,142 --> 00:04:39,966 गरीब लोकांनी काय चूक केलीये ? 92 00:04:39,966 --> 00:04:42,969 मी कुंपणावरच्या भिंतीत छिद्र केले 93 00:04:42,969 --> 00:04:45,001 मी माझ्या ऑफिसच्या जवळच्या झोपडपट्टीला लागून असलेल्या कुम्पणावरच्या भिंतीत एक छिद्र केले 94 00:04:45,001 --> 00:04:47,745 आणि त्याच्या अलीकडे एक संगणक ठेवला काय होईल ते बघण्यासाठी केवळ कुतूहल म्हणून 95 00:04:47,745 --> 00:04:50,729 ज्यांच्याकडे संगणक नाही त्यांना तो दिला तर काय होईल ते पाहण्यासाठी 96 00:04:50,729 --> 00:04:54,065 ज्यांना इंग्लिश माहित नाही ,महाजाल(इंटरनेट) काय आहे ते माहीत नाही 97 00:04:54,065 --> 00:04:55,017 मुले पळत आली 98 00:04:55,017 --> 00:04:57,187 जमिनीपासून सुमारे तीन फुनटाच्या उंचीवर होते आणि त्यांनी मला विचारले कि हे काय आहे 99 00:04:57,187 --> 00:05:00,171 मी म्हणालो कि मला माहित नाही 100 00:05:00,171 --> 00:05:02,387 हशा 101 00:05:02,387 --> 00:05:04,943 ते म्हणाले कि मग तुम्ही हे इथे का ठेवलाय 102 00:05:04,943 --> 00:05:06,158 मी म्हणालो असेच 103 00:05:06,158 --> 00:05:09,167 त्यांनी विचारले कि आम्ही हे हाताळू शकतो का ?मी म्हणालो कि जर तुमाची इच्छा असेल तर 104 00:05:09,167 --> 00:05:11,544 आणि मी तिथून निघून गेलो 105 00:05:11,544 --> 00:05:13,288 आणि मी आठ तासांनी तिथे गेलो 106 00:05:13,288 --> 00:05:16,243 आम्ही त्यांना महाजालावर (इंटरनेट) सर्फिंग (माहिती न्याहाळताना) पहिले 107 00:05:16,243 --> 00:05:18,740 आणि ते परस्परांना शिकवत होते 108 00:05:18,740 --> 00:05:22,281 हे कसे शक्य आहे ? त्यांना तर हे माहितहि नव्हते 109 00:05:22,281 --> 00:05:25,145 माझे सहकारी म्हणाले ,"साधे आहे. " 110 00:05:25,145 --> 00:05:27,968 तुझा कोणीतरी विद्यार्थी जात असेल 111 00:05:27,968 --> 00:05:30,063 त्याने त्यांना संगणक ((माऊस) कसा वापरायचा ते शिकवले असेल 112 00:05:30,063 --> 00:05:31,586 मी म्हणालो ," शक्य आहे." 113 00:05:31,586 --> 00:05:34,645 म्हणून मी हा प्रयोग दिल्लीपासून ३०० मैल दूर असलेल्या गावी करून पहिला 114 00:05:34,645 --> 00:05:36,636 खूप लाम्बचे गाव होते ते 115 00:05:36,636 --> 00:05:40,428 तिथे एखादा संगणक अभियंता येण्याची शक्यता 116 00:05:40,428 --> 00:05:44,844 खूप कमी होती 117 00:05:44,844 --> 00:05:47,507 तिथे मी तो प्रयोग केला 118 00:05:47,507 --> 00:05:49,794 तिथे राहायला जागा नव्हती म्हणून मी तिथे संगणक ठेवला 119 00:05:49,794 --> 00:05:51,994 आणि निघून गेलो. दोन महिन्यानंतर परत आलो 120 00:05:51,994 --> 00:05:53,689 तेव्हा मुलांना त्यावर खेळ खेळताना पहिले 121 00:05:53,689 --> 00:05:54,640 त्यांनी मला पहिले आणि ते मला म्हणाले 122 00:05:54,640 --> 00:05:57,122 ,"आम्हाला चांगला प्रोसेसर पाहिजे ." 123 00:05:57,122 --> 00:06:01,416 (हशा) 124 00:06:01,416 --> 00:06:04,825 मी विचारले ," तुम्हाला हे कसे काय जमले ?" 125 00:06:04,825 --> 00:06:07,280 त्यांनी मला एक महत्वाची गोष्ट सांगितली 126 00:06:07,280 --> 00:06:08,945 थोडाश्या त्रासिक आवाजात त्या मुलांनी सांगितले 127 00:06:08,945 --> 00:06:11,498 तुम्ही आम्हाला फक्त इंग्लिश मध्ये काम करणारे यंत्र दिलेय 128 00:06:11,498 --> 00:06:17,583 त्यामुळे आम्हाला इंग्लिश शिकावे लागले 129 00:06:17,583 --> 00:06:19,560 तेव्हा मी पहिल्यांदा शिक्षक म्हणून 130 00:06:19,560 --> 00:06:24,651 एवढ्या सहजतेने " स्वतः शिकावे " लागले हा शब्दप्रयोग ऐकला होता 131 00:06:24,651 --> 00:06:28,253 हा त्या घटनांचा ओझरता आढावा आहे 132 00:06:28,253 --> 00:06:30,900 हा भिंतीमध्ये संगणक ठेवला तो दिवस 133 00:06:30,900 --> 00:06:33,138 तुमच्या उजवीकडे आठ वर्षाचा मुलगा आहे 134 00:06:33,138 --> 00:06:38,858 त्याच्या डावीकडे त्याची विध्यार्थीनी आहे.ती ६ वर्षाची आहे 135 00:06:38,858 --> 00:06:42,455 तो तिला ब्राउझ कसे करायचे ते शिकवत आहे 136 00:06:42,455 --> 00:06:45,741 नंतर मी देशातील इतर भागांमध्ये 137 00:06:45,741 --> 00:06:48,024 मी हा प्रयोग परत करून पहिला 138 00:06:48,024 --> 00:06:51,469 आणि आम्हाला तसेच निश्कर्ष दिसून आले 139 00:06:51,469 --> 00:06:55,396 होल इन द वाल चित्रपट -१९९९ 140 00:06:55,396 --> 00:06:59,661 एक आठ वर्षाची चिमुरडी तिच्या मोठ्या बहिणीला काय करावे ते सांगतेय 141 00:07:04,460 --> 00:07:10,017 आणि शेवटी हि मुलगी मराठी मध्ये सांगतेय कि हे काय आहे 142 00:07:10,017 --> 00:07:14,266 त्यामध्ये प्रोसेसर आहे 143 00:07:14,266 --> 00:07:16,759 म्हणून मी छापायाला सुरुवात केली 144 00:07:16,759 --> 00:07:19,314 मी सगळीकडे छापले. मी लिहिले आणि सर्व काही मोजले. 145 00:07:19,314 --> 00:07:21,516 आणि नऊ महिन्यामध्ये मुले 146 00:07:21,516 --> 00:07:24,214 कोणत्याही भाषेतला संगणकासोबत मोकळे सोडल्यावर 147 00:07:24,214 --> 00:07:28,729 पश्चिम देशातील कार्यालातील सेक्रेटरीएवढ्या पातळीवर येऊ शकतो 148 00:07:28,729 --> 00:07:33,489 मी या गोष्टी नेहमी घडताना पहिल्या आहेत 149 00:07:33,489 --> 00:07:36,221 मला वाटले ,हि मुले अजून बरेच काही करू शकतील 150 00:07:36,221 --> 00:07:38,461 जर त्यांना इतके सध्या शक्य आहे 151 00:07:38,461 --> 00:07:40,989 मी इतर गोष्टीमध्ये प्रयोग करायला सुरुवात केली 152 00:07:40,989 --> 00:07:43,957 जसे कि ,उच्चार 153 00:07:43,957 --> 00:07:46,405 दक्षिण भारतामध्ये एक समुदाय आहे 154 00:07:46,405 --> 00:07:49,173 ज्याचा इंग्लिश उच्चार बराच खराब असतो 155 00:07:49,173 --> 00:07:52,693 आणि त्याचा उच्चार चांगले असणे आवश्यक होते ,त्यामुळे त्यांचा कामाचा दर्जा वाढला असता 156 00:07:52,693 --> 00:07:56,771 मी त्यांना भाषेचे शब्दामध्ये रुपांतर करणारी प्रणाली असणारा संगणक दिला 157 00:07:56,771 --> 00:08:00,045 आणि त्यांना सांगितले ," जोपर्यंत संगणक तुम्ही सांगितलेला शब्द येईपर्यंत बोलत राहा ." 158 00:08:00,045 --> 00:08:04,677 हशा 159 00:08:04,677 --> 00:08:09,861 त्यांनी तसे केले. हे बघा 160 00:08:09,861 --> 00:08:15,373 संगणक :-भेटून आनंद झाला मुलगा :- भेटून आनंद झाला 161 00:08:15,373 --> 00:08:17,644 मी हा चेहरा इथे दाखवण्यासाठी निवडला 162 00:08:17,644 --> 00:08:21,461 तो या सुंदर महिलेचा आहे जो तुम्ही ओळखत असाल 163 00:08:21,461 --> 00:08:24,957 एक हैदराबाद इथे कौल सेंटर मध्ये काम करत आहे 164 00:08:24,957 --> 00:08:29,679 आणि कदाचित हिने तुम्हाला तुमच्या क्रेडीट कार्डच्या बिलाकरता त्रासही दिला असेल 165 00:08:29,679 --> 00:08:34,452 सुस्पष्ट अश्या इंग्लिश ठेवणीत बोलून 166 00:08:34,452 --> 00:08:38,829 म्हणून जेव्हा लोक मला विचारतात ," ह्या सगळ्या गोष्टीचे भविष्य काय ?" 167 00:08:38,829 --> 00:08:40,399 हे कुठे थांबणार आहे 168 00:08:40,399 --> 00:08:43,762 मी ठरवले कि माझे सिंध्धांत मला मोडीत काढायचे आहे 169 00:08:43,762 --> 00:08:46,266 एक वेगळा विचित्र म्हणता येईल असा प्रस्ताव तयार करून 170 00:08:46,266 --> 00:08:50,154 हास्यास्पद गृहीतक मांडून 171 00:08:50,154 --> 00:08:51,958 तमिळ हि दक्षिण भारतीय भाषा आहे ,माझ्या डोक्यात विचार आला 172 00:08:51,958 --> 00:08:54,603 दक्षिण भारतात खेड्यात राहणारी व तमिळ बोलणारी मुले 173 00:08:54,603 --> 00:08:58,108 डी एन ए पुन्राव्रुत्तिकरण इंग्लिश मध्ये शिकू शकतील का 174 00:08:58,108 --> 00:09:00,355 एका रस्त्यावरच्या संगणकापासून 175 00:09:00,355 --> 00:09:02,540 मी म्हणालो ठीक आहे. प्रयोग करून पाहू. फार तर त्यांना शुन्य मिळेल 176 00:09:02,540 --> 00:09:05,594 मी ते काही महिन्याकरता ठेवेन काही महिने खर्च होतील 177 00:09:05,594 --> 00:09:07,898 मी परत येईन . त्यांना परत शुन्य मिळेल 178 00:09:07,898 --> 00:09:12,254 मी प्रयोगशाळेत परत येईल आणि सांगेल ," आपल्याला शिक्षक लागतील ." 179 00:09:12,254 --> 00:09:16,317 मला असे एक गाव भेटले .काल्लीकुप्पाम त्या गावाचे नाव 180 00:09:16,317 --> 00:09:18,994 मी तिथे भित्ती संगणक ठेवला 181 00:09:18,994 --> 00:09:22,681 आणि संगणकावर डी एन ए पुन्राव्रुत्तिकरण बद्दल जे काय काय मिळेल ते डाउनलोड करून ठेवले 182 00:09:22,681 --> 00:09:25,986 ज्यापैकी बरेचसे मलाही माहित नव्हते 183 00:09:25,986 --> 00:09:28,963 मुले पळत आली . त्यांनी विचारले ," हे काय आहे ". 184 00:09:28,963 --> 00:09:33,971 हे फार महत्वाचे आहे . पण सर्व इंग्लिश मध्ये आहे 185 00:09:33,971 --> 00:09:37,325 ते म्हणाले आम्हाला एवढे मोठे इंग्लिश शब्द कसे कळतील 186 00:09:37,325 --> 00:09:39,403 आणि रसायनशास्त्रहि आहे. आकृत्या आहेत 187 00:09:39,403 --> 00:09:42,227 आता मला एक महान अध्यापन शास्त्रातील कला कळली होती ती मी वापरली . 188 00:09:42,227 --> 00:09:45,111 मी म्हणालो ," मला हि कल्पना नाही बुवा". 189 00:09:45,111 --> 00:09:48,306 (हशा) 190 00:09:48,306 --> 00:09:51,256 आणि हो ,मी चाललोय बर का 191 00:09:51,256 --> 00:09:55,624 (हशा) 192 00:09:55,624 --> 00:09:59,213 तर असे दोन महिने गेले 193 00:09:59,213 --> 00:10:01,848 त्यांची परीक्षा घेतल्यावर त्यांना शुन्य मिळाला. 194 00:10:01,848 --> 00:10:02,772 मी दोन महिन्यानंतर तिथे गेलो 195 00:10:02,772 --> 00:10:06,432 मुलांचा घोळका जमला त्यांनी मला सांगितले ,"आम्हाला काहीही कळले नाही" 196 00:10:06,432 --> 00:10:08,507 मी म्हणालो ,"मला काय अपेक्षित होते ?" 197 00:10:08,507 --> 00:10:12,592 मी म्हणालो ," ठीक आहे. पण किती वेळ लागला ? 198 00:10:12,592 --> 00:10:15,353 तुम्हाला कळायला कि तुम्हाला काहीही कळत नाही. 199 00:10:15,353 --> 00:10:17,301 नंतर ती मुले म्हणाली ," आम्ही काही प्रयत्न सोडलेला नाही." 200 00:10:17,301 --> 00:10:19,277 आम्ही दररोज सकाळी हे बघतो 201 00:10:19,277 --> 00:10:21,742 मग तुम्हाला पडद्यावर काय चाललेय ते काळात नाही का 202 00:10:21,742 --> 00:10:24,446 आणि तुम्ही गेली दोन महिने हे बघताय.का बरं 203 00:10:24,446 --> 00:10:26,959 तेव्हा हि चिमुरडी ती तुम्ही आता पाहताय 204 00:10:26,959 --> 00:10:29,691 तिने हात वर केला. आणि ती तोडक्या मोडक्या तमिळ आणि इंग्लिशमध्ये म्हणाली 205 00:10:29,691 --> 00:10:31,888 ती म्हणाली ," एक गोष्ट जी आम्हाला कळली 206 00:10:31,888 --> 00:10:35,039 ती हि कि डी एन ए च्या चुकीच्या पुनारावृत्तीकरणामुळे आजार होतो 207 00:10:35,039 --> 00:10:37,560 त्या शिवाय आम्हाला काहीही कळले नाही 208 00:10:37,560 --> 00:10:43,272 (हशा आणि टाळ्या) 209 00:10:43,272 --> 00:10:47,392 मग मी त्यांची परीक्षा घेतली 210 00:10:47,392 --> 00:10:50,664 शैक्षणिकदृष्ट्या अशक्य वाटणारी गोष्ट झाली होती शून्यापासून तीस टक्क्यापर्यंत 211 00:10:50,664 --> 00:10:52,968 उष्ण कटीबंधीय प्रदेशातील गरमीतील दोन महिन्यात 212 00:10:52,968 --> 00:10:56,408 एक झाडाखालच्या संगणकासोबत तो अश्या भाषेत जी या मुलांना कळत नाही 213 00:10:56,408 --> 00:10:59,480 त्याच्या वयाच्या दहा वर्षा नंतरचे 214 00:10:59,480 --> 00:11:04,857 असंगत आहे. पण मी प्रचलित शिक्षणव्यवस्थेचे पालन करायला हवे. 215 00:11:04,857 --> 00:11:08,257 ३० टक्के म्हणजे नापास 216 00:11:08,257 --> 00:11:11,193 त्यांना पास तर करायला हवे.त्यासाठी २० टक्के अधिक गुण मिळायला हवेत 217 00:11:11,193 --> 00:11:16,030 मला शिक्षक तर मिळाला नाही.पण मला त्या मुलांची एक मैत्रीण मिळाली 218 00:11:16,030 --> 00:11:18,416 ती २२ वर्षाची हिशेबनीस तरुणी होती 219 00:11:18,416 --> 00:11:20,864 ती त्यांच्यासोबतच असायची 220 00:11:20,864 --> 00:11:22,985 मी तिला विचारले ," तू ह्या मुलांना मदत करू शकशील का ?" 221 00:11:22,985 --> 00:11:25,256 ती म्हणाली ," बिलकुल नाही ." 222 00:11:25,256 --> 00:11:28,333 मी शाळेत विज्ञान शिकले नाही मला ह्या गोष्टींची काहीही कल्पना नाही 223 00:11:28,333 --> 00:11:32,862 कि हि झाडाखाली दिवसभर काय करतात ? मी मदत करू शकत नाही 224 00:11:32,862 --> 00:11:37,393 मी म्हणालो ," मी सांगतो. तू आजीबाईची पद्धत वापर ." 225 00:11:37,393 --> 00:11:38,723 ती म्हणाली ," ती काय आहे ?" 226 00:11:38,723 --> 00:11:40,110 मी म्हणालो ," तू त्यांच्या पाठीमागे थांब." 227 00:11:40,110 --> 00:11:41,716 ते जेव्हा कोणती गोष्ट करतील तेव्हा फक्त म्हण 228 00:11:41,732 --> 00:11:44,513 अरे वा ! कसे केले हे 229 00:11:44,529 --> 00:11:47,625 नंतर काय. अं अं . मी तुमच्या वयाची होते तेव्हा मला हे बिलकुल जमले नसते 230 00:11:47,625 --> 00:11:50,547 तुम्हाला माहिती आहे कि आजी काय करते ते 231 00:11:50,547 --> 00:11:52,721 तिने तसेच दोन महिने केले 232 00:11:52,721 --> 00:11:55,635 आणि गुणांची टक्केवारी पन्नास टक्क्यावर आली 233 00:11:55,635 --> 00:11:57,289 कललीकुप्पमचा निकाल 234 00:11:57,289 --> 00:11:59,167 हा माझ्या 235 00:11:59,167 --> 00:12:03,303 दिल्लीतल्या श्रीमंत खाजगी शाळेतल्या मुलांएवढा आला होता 236 00:12:03,303 --> 00:12:08,140 मी जेव्हा हा आलेख पाहिला तेव्हा मला वाटले शिक्षणातील दरी दूर करण्याचा एक आशेचा किरण आहे 237 00:12:08,140 --> 00:12:10,236 तो म्हणजे कल्लिकुप्पम 238 00:12:10,236 --> 00:12:18,431 चेतापेशी. त्यांच्यातील संवाद 239 00:12:18,431 --> 00:12:22,122 मी कॅमेरा चुकीचा घेतलाय. बाळबोध म्हणता येईल 240 00:12:22,122 --> 00:12:24,618 पण ती जे बोलतेय, त्याचा अर्थ तुम्हाला कळू शकेल 241 00:12:24,618 --> 00:12:27,025 ती चेतापेशी आणि तिच्या हातवारे सांगतायत 242 00:12:27,025 --> 00:12:30,581 चेतापेशिंतील परस्पर संवादाबद्दल बोलतेय 243 00:12:30,581 --> 00:12:33,925 १२ वर्षाची आहे ती 244 00:12:33,925 --> 00:12:37,135 तर मी काय म्हणत होतो भविष्यात काम कसे असेल ? 245 00:12:37,135 --> 00:12:39,426 आपल्याला सध्या माहित आहे ते कसे आहे 246 00:12:39,426 --> 00:12:41,764 शिक्षण कसे असेल ? सध्या कसे आहे ते आपल्याला माहित आहे 247 00:12:41,764 --> 00:12:44,817 भ्रमणध्वनीवर तुटून पडणारी मुले आणि 248 00:12:44,817 --> 00:12:48,590 आणि शाळेत जायचे असेल तर कंटाळा करत पुस्तके उचलणारी मुले.. 249 00:12:48,590 --> 00:12:52,549 भविष्य कसे असेल 250 00:12:52,549 --> 00:12:57,449 आपल्याला शाळेत जायची गरजच उरणार नाही का 251 00:12:57,449 --> 00:13:00,989 असे होईल का कि एखादी गोष्ट तुम्हाला माहित करून घ्यायची आहे तर ती 252 00:13:00,989 --> 00:13:04,309 तुम्हाला दोन मिनिटात कळेल. 253 00:13:04,309 --> 00:13:08,414 असे होईल का ? भयानक प्रश्न आहे ना ? :) 254 00:13:08,414 --> 00:13:11,206 हा प्रश्न माझ्याकरत निकोलस नीग्रोपान्तेने सुरेखपणे मांडून ठेवला आहे 255 00:13:11,206 --> 00:13:14,245 असे आहे का कि आपण अश्या भाविशायाकडे वाटचाल करतोय जिथे 256 00:13:14,245 --> 00:13:17,605 जिथे शिकणे हि संकल्पना कालबाह्य होणार आहे? 257 00:13:17,605 --> 00:13:20,138 पण हे जरा जास्तच होते असे वाटतंय का तुम्हाला. :) . आपण बुद्धीमानव आहोत 258 00:13:20,138 --> 00:13:24,055 ज्ञान आपल्याला इतर वानरापासून वेगळे करते 259 00:13:24,055 --> 00:13:25,832 जर थोडा वेगळा विचार करून पहा 260 00:13:25,832 --> 00:13:28,378 निसर्गाला १००० कोटी वर्ष लागली 261 00:13:28,378 --> 00:13:30,514 वानरांना सरळ उभे करण्यासाठी 262 00:13:30,514 --> 00:13:32,698 आणि त्यांना बुद्धीमानव बनण्यासाठी 263 00:13:32,698 --> 00:13:36,394 पण आपल्याला ज्ञानार्जनाची संकल्पना हद्दपार करण्यासाठी फक्त १० ००० वर्षे लागलीत 264 00:13:36,394 --> 00:13:38,576 हि एक खरीच मोठी उपलब्धी आहे. 265 00:13:38,576 --> 00:13:42,603 पण आपल्याला आपल्या भविष्यामध्ये हि गोष्ट समाविष्ट करून घ्यावी लागणार आहे 266 00:13:42,603 --> 00:13:45,562 प्रोत्साहन हे महत्वाचे आहे. 267 00:13:45,562 --> 00:13:46,772 जर तुम्ही कुप्पम कडे पहिले ? 268 00:13:46,772 --> 00:13:49,586 तिथे मी केलेले प्रयोग पहिले 269 00:13:49,586 --> 00:13:56,721 तर तुम्हाला अरे वा ! निश्चितच म्हणावे वाटेल 270 00:13:56,721 --> 00:13:59,115 चेतनाशास्त्रआत (नुरोसायंस) या गोष्टीला पुरावा आहे 271 00:13:59,115 --> 00:14:02,317 आपल्या मेंदूचा जो सरीसृप प्राण्यापासून आलेला भाग आहे जो आपल्या मेंदूच्या मधोमध असतो 272 00:14:02,317 --> 00:14:06,053 जेव्हा त्याला भीती वाटते तेव्हा तो सर्व काही बंद करून टाकतो, 273 00:14:06,053 --> 00:14:09,731 पुर्वललाटी बह्याक(प्रीफ्रोनटल कोर्टेक्स ) तो बंद करतो . 274 00:14:09,731 --> 00:14:12,475 जो आपल्याला शिकवतो तो हे सर्व बंद करून टाकतो. 275 00:14:12,475 --> 00:14:16,623 शिक्षा आणि परीक्षा या धमकी समजल्या जातात. 276 00:14:16,623 --> 00:14:20,248 आपण आपली मुलांना त्यांचा मेंदू बंद करायला लावतो 277 00:14:20,248 --> 00:14:22,944 आणि म्हणतो ," आता काम करून दाखवा ." 278 00:14:22,944 --> 00:14:26,425 आपण अशी व्यवस्था का तयार केली ? 279 00:14:26,425 --> 00:14:28,071 कारण ती गरज होती 280 00:14:28,071 --> 00:14:30,656 साम्राज्याच्या कालावधीत एक काळ असा होता 281 00:14:30,656 --> 00:14:34,926 तिथे तुम्हाला भीतीच्या वातावरणात काम करावे लागत असे. 282 00:14:34,926 --> 00:14:37,193 तिथे तुम्हाला खंदकात दिवसभर थांबावे लागत असे 283 00:14:37,193 --> 00:14:41,224 जर तुम्ही तेवढे सहन करू शकलात तर तुम्ही पास झालात 284 00:14:41,224 --> 00:14:44,197 जर नाही तर तुम्ही नापास झालात 285 00:14:44,197 --> 00:14:46,853 पण ते साम्राज्ययुग आता गेलेय. 286 00:14:46,853 --> 00:14:50,491 सृजनशीलतेला काय झालेय आपल्या काळात ? 287 00:14:50,491 --> 00:14:53,506 तो तोल आता आपल्याला परत मिळवायचाय 288 00:14:53,506 --> 00:14:56,915 भीतीपासून आनंदात यायचेय. 289 00:14:56,915 --> 00:15:00,867 मी इथे इंग्लंडमध्ये आजीबाईनच्या शोधात आलो 290 00:15:00,867 --> 00:15:03,884 मी वर्तमानपत्रात जाहिराती दिल्या 291 00:15:03,884 --> 00:15:07,304 त्यामध्ये असे लिहिले होते ,"तुम्ही ब्रिटीश आजीबाई असाल. जर तुमच्याकडे ब्रोडबॉण्ड असेल आणि वेब कामेरा असेल." 292 00:15:07,304 --> 00:15:10,531 तुम्ही मला एक आठवड्यातील एक तास देऊ शकाल का ? 293 00:15:10,531 --> 00:15:12,643 पहिल्या दोन आठवड्यात दोनशे आजी मिळाल्या. 294 00:15:12,643 --> 00:15:17,551 मला जगातल्या कोणत्याही माणसापेक्षा जास्त ब्रिटीश आजीबाई माहिती आहेत 295 00:15:17,551 --> 00:15:21,366 त्याला मी 'ग्रांनी क्लाउड " म्हणते. 296 00:15:21,366 --> 00:15:23,096 ग्रांनी क्लाउड इंटरनेट वर असतो. 297 00:15:23,096 --> 00:15:27,470 जेव्हा एखाद्या मुलाला गरज भासते तेव्हा आम्ही आजीबाइशी संपर्क साधतो 298 00:15:27,470 --> 00:15:31,039 आजी स्काईपवर जाते आणि मुलांना प्रोब्लेम सोडवून देते. 299 00:15:31,039 --> 00:15:34,658 मी त्यांना डिगल्स नावाच्या गावातून हे करताना पहिले आहे 300 00:15:34,658 --> 00:15:36,703 हे उत्तरपश्चिम इंग्लंड मध्ये आहे 301 00:15:36,703 --> 00:15:40,007 तमिळ नाडू तील दूरच्या खेडेगावात जे कि 302 00:15:40,007 --> 00:15:42,247 ६००० मैल दूर आहे 303 00:15:42,247 --> 00:15:45,823 ती ह्या एका प्राचीन हातवार्याने करते 304 00:15:45,823 --> 00:15:47,538 शश ! 305 00:15:47,538 --> 00:15:50,263 ठीक आहे 306 00:15:50,263 --> 00:15:51,799 हे बघा 307 00:15:51,799 --> 00:15:56,055 यु कान्ट काच मी. यु से इट (आजी : तुम्ही मला पकडू शकत नाहीत. हे म्हणा) 308 00:15:56,055 --> 00:15:59,823 यु कान्ट काच मी 309 00:15:59,823 --> 00:16:02,791 यु कान्ट काच मी 310 00:16:02,791 --> 00:16:08,373 आजीबाई :-आय आम जिंजर्ब्रेड मैन.मुलगा : आय आम जिंजर्ब्रेड मैन 311 00:16:08,373 --> 00:16:12,963 आजीबाई :- शाबास. वेरी गुड 312 00:16:12,963 --> 00:16:15,421 इथे काय घडतेय? 313 00:16:15,421 --> 00:16:17,265 मला वाटते कि इथे गरज आहे 314 00:16:17,265 --> 00:16:19,646 गरज आहे कि शिक्षणाकडे बघायची 315 00:16:19,646 --> 00:16:24,234 शैक्षणिक स्वयं संगठन आहे 316 00:16:24,234 --> 00:16:27,079 जर आपण शैक्षणिक प्रक्रियेला स्वंयशासीत केले 317 00:16:27,079 --> 00:16:29,570 तेव्हा शिक्षण सुरु होते. 318 00:16:29,570 --> 00:16:31,963 इथे शिक्षण कृत्रिमरित्या लादले जाऊ नये. 319 00:16:31,963 --> 00:16:34,179 तर शिक्षण उमलू द्यायला हवे 320 00:16:34,179 --> 00:16:37,452 शिक्षक रोपटे लावते. 321 00:16:37,452 --> 00:16:40,171 आणि ती बाजूला होते. 322 00:16:40,171 --> 00:16:42,539 आणि बघते जसे शिक्षण सुरु होते 323 00:16:42,539 --> 00:16:45,492 हे सर्व इथेच दिशानिर्देश करते आहे. 324 00:16:45,492 --> 00:16:48,244 पण हे कसे कळेल ? आपल्याला कसे कळेल ? 325 00:16:48,244 --> 00:16:49,919 माझी इच्छा आहे.मला बनवायचे आहे ती एक 326 00:16:49,919 --> 00:16:53,220 स्वयं शासित शैक्षिणिक संस्था 327 00:16:53,220 --> 00:16:56,905 मुलभूत आहे ती ब्रोडबंड ,सहयोग 328 00:16:56,905 --> 00:16:59,298 प्रोत्साहन सर्व सोबत असेल 329 00:16:59,298 --> 00:17:01,004 मी हे पुष्कळ शाळांत अनुभवलेय 330 00:17:01,004 --> 00:17:03,539 जगात बर्याच ठिकाणी हा प्रयत्न केलाय आणि शिक्षक 331 00:17:03,539 --> 00:17:07,165 थोडे अश्चर्यचकित होतात आणि म्हणतात ," हे आपोआप होते ?" 332 00:17:07,165 --> 00:17:10,282 आणि मी म्हणतो ," हे आपोआप होते . तुम्हाला हे कसे माहित आहे ?" 333 00:17:10,282 --> 00:17:13,775 मी म्हणालो " हे ज्यांनी मला सांगितले ती मुले कोण हे तुम्हाला सांगितले तर विश्वास बसणार नाही." 334 00:17:13,775 --> 00:17:16,703 आणि ते कुठून आहेत ? 335 00:17:16,703 --> 00:17:19,447 हे बघा 336 00:17:19,447 --> 00:17:25,556 मुले बोलताना 337 00:17:25,556 --> 00:17:31,845 हे इंग्लंडमध्ये आहे 338 00:17:31,845 --> 00:17:35,611 हा मुले शांत ठेवतो 339 00:17:35,611 --> 00:17:44,126 कारण इथे शिक्षक नाहीये 340 00:17:46,096 --> 00:17:49,999 मुली ;इलेक्ट्रोनची बेरीज हि प्रोटोनच्या बेरजे एवढी नसते.ऑस्ट्रेलिया 341 00:17:49,999 --> 00:17:56,734 त्यामुळे एकूण धन भार देतो ऋण भाराऐवजी 342 00:17:56,734 --> 00:18:00,318 आयनावरती असलेला भार हा एकूण धन भार 343 00:18:00,318 --> 00:18:03,611 त्यातून ऋण भार काढून टाकेल एवढा असतो 344 00:18:03,611 --> 00:18:06,660 तिच्या वयाच्या दशकापुढचे 345 00:18:06,660 --> 00:18:10,263 मला वाटते, आपल्याकडे एक प्रश्नाचा अभ्यासक्रम असायला हवा 346 00:18:10,263 --> 00:18:12,469 तुम्ही ते आधीही ऐकलय. तुम्हाला माहिती आहे त्याची 347 00:18:12,469 --> 00:18:15,870 एक वेळ होती जेव्हा अश्मयुगीन मानव आणि स्त्री 348 00:18:15,870 --> 00:18:17,974 मोकळ्या आकाशा खाली बघायचे आणि म्हणायचे 349 00:18:17,974 --> 00:18:20,453 "हे चमकते दिवे कुठले?" 350 00:18:20,453 --> 00:18:25,247 त्यांनी हा पहिला अभ्यासक्रम बनवला .पण आपण ह्या अद्भुत अभ्यासक्रमाचा मार्ग चुकलो आहोत 351 00:18:25,247 --> 00:18:29,377 आपण त्याला टेन्जंट ऑफ एंगल बनवलाय 352 00:18:29,377 --> 00:18:33,085 पण हे एवढे भारी नाहीये 353 00:18:33,085 --> 00:18:36,046 तुम्ही एक ९ वर्षाच्या मुलाला सांगितले कि 354 00:18:36,046 --> 00:18:39,199 एक धुमकेतू पृथ्वीला टक्कर देणार आहे 355 00:18:39,199 --> 00:18:42,597 तर तो पृथ्विला धडकेल कि नाही हे तुम्ही कसे सांगणार ? 356 00:18:42,597 --> 00:18:45,157 तर तो म्हणेल ," अस. हे कसे शोधात येईल ? कुठे शोधत येईल ? " 357 00:18:45,157 --> 00:18:48,142 मग तुम्ही सांगता ,'" त्याकरता एका जादुई शद्ब तुम्हाला कळला पाहिजे. तो आहे टेन्जंट ऑफ एंगल ." 358 00:18:48,142 --> 00:18:51,013 आणि त्याला मोकळे सोडून द्या . तो शोधेल 359 00:18:51,013 --> 00:18:55,471 हे स.ओ.ल इ तले काही चित्रे आहेत 360 00:18:55,471 --> 00:19:01,060 मी आश्चर्य कारक प्रश्न इथे आणण्याचा प्रयत्न केलाय 361 00:19:01,060 --> 00:19:05,348 जग केव्हा बनले ? केव्हा संपणार आहे ते ? 362 00:19:05,348 --> 00:19:07,293 ९ वर्षाच्या मुलांसाठी 363 00:19:07,293 --> 00:19:10,269 हा आहे आपण श्वास घेतो त्या हवे संबधी काय होते त्या हवेचे आपण श्वास घेतल्यावर 364 00:19:10,269 --> 00:19:15,227 हे मुलांनी स्वतः केलेय शिक्षकांची मदत न घेता 365 00:19:15,227 --> 00:19:17,611 शिक्षक फक्त प्रश्न विचारतात 366 00:19:17,611 --> 00:19:21,275 नंतर बाजूला होतात आणि दिलेल्या उत्तरांची प्रशंसा करतात 367 00:19:21,275 --> 00:19:25,011 माझी इच्छा काय आहे ? 368 00:19:25,011 --> 00:19:27,227 माझी इच्छा आहे 369 00:19:27,227 --> 00:19:31,541 कि आपण शिक्षणाचे भविष्य लिहावे 370 00:19:31,541 --> 00:19:33,507 आपण एक सुटे बाग नाही आहोत 371 00:19:33,507 --> 00:19:35,899 एका प्रचंड मानवी संगणकाचे 372 00:19:35,899 --> 00:19:39,555 म्हणून आपल्याला हे भविष्य लिहावे लागेल 373 00:19:39,555 --> 00:19:41,191 आणि मला एक मिनिट 374 00:19:41,191 --> 00:19:43,891 मला हे एकदम बरोबर करावे लागेल 375 00:19:43,891 --> 00:19:46,535 कारण तुम्हाला माहिती आहे . हे खूप महत्वाचे आहे 376 00:19:46,535 --> 00:19:48,851 माझी इच्छा आहे कि भविष्य बनवावे 377 00:19:48,851 --> 00:19:51,085 ज्यामध्ये जगाभरातल्या मुलांना सहाय्य केले जाईल 378 00:19:51,085 --> 00:19:54,131 त्याच्या जिज्ञासेला खतपाणी घालून आणि त्यांचा एकत्र काम करण्याच्या कसबाला ओळखून 379 00:19:54,131 --> 00:19:56,363 मला हि शाळा बांधायला मदत करा 380 00:19:56,363 --> 00:19:59,699 ती कलाउड मधली शाळा असेल 381 00:19:59,699 --> 00:20:04,772 त्या शाळेमध्ये मुले बोद्धिक साहसाच्या सफरीवर निघतील 382 00:20:04,772 --> 00:20:08,629 मोठे प्रश्नाची उकल करायला जो त्यांचा मध्यस्थ त्यांना देईल 383 00:20:08,629 --> 00:20:10,900 मला हे कसे करायचे आहे 384 00:20:10,900 --> 00:20:15,260 एक अशी शाळा बनवायची कि जिथे मी हे शिकू शकेन 385 00:20:15,260 --> 00:20:18,060 अशी शाळा जी जवळपास मानवरहित असेल 386 00:20:18,060 --> 00:20:19,827 एक आजीबाई असतील 387 00:20:19,827 --> 00:20:22,268 त्या तब्येतीची आणि सुरक्षेची काळजी घेतील 388 00:20:22,268 --> 00:20:23,701 बाकी सर्व क्लाउड वर असेल 389 00:20:23,701 --> 00:20:25,616 क्लाउडद्वारे दिवे बंद होतील उघडतील 390 00:20:25,616 --> 00:20:27,644 सर्व काही क्लाउड करेल 391 00:20:27,644 --> 00:20:30,869 पण मला तुम्ही वेगळ्या कारणाकरता पाहिजे 392 00:20:30,869 --> 00:20:33,628 तुम्ही स्वयंशासित शैक्षणिक वातावरण तयार करू शकता 393 00:20:33,628 --> 00:20:38,644 घरी, शाळेत, घराबाहेर,क्लबमध्ये 394 00:20:38,644 --> 00:20:40,772 हे खूप सोपे आहे .एक छान 395 00:20:40,772 --> 00:20:42,660 दस्तऐवज तयार केलाय टी .इ डी ने 396 00:20:42,660 --> 00:20:46,036 जर तुम्ही कृपा करून हे केलेत 397 00:20:46,036 --> 00:20:48,401 पाची खंडामध्ये हे करा 398 00:20:48,401 --> 00:20:50,612 आणि मला माहिती पाठवा 399 00:20:50,612 --> 00:20:54,116 मी ते सर्व एकत्र करेन क्लाउडच्या शाळेत ठेवेन 400 00:20:54,116 --> 00:20:57,380 आणि शिक्षणाचे भविष्य घडवेन 401 00:20:57,380 --> 00:20:59,172 हि माझी इच्छा आहे 402 00:20:59,172 --> 00:21:00,595 आणि हो एक शेवटचे 403 00:21:00,595 --> 00:21:03,188 मी तुम्हाला हिमालयाच्या टोकाजवळ नेईन 404 00:21:03,188 --> 00:21:06,491 १२००० फुट उन्चीवरती जिथे हवा विरळ होते 405 00:21:06,491 --> 00:21:09,476 तिथे मी दोन भित्ती संगणक ठेवले होते 406 00:21:09,476 --> 00:21:10,931 आणि मुलांनी गर्दी केली 407 00:21:10,931 --> 00:21:13,828 आणि एक छोटी मुलगी होती. ती माझ्या मागे येत होती. 408 00:21:13,828 --> 00:21:18,544 मी तिला म्हणालो ," तुला माहितेय, मला जगातल्या सर्व मुलांना संगणक द्यायचाय 409 00:21:18,544 --> 00:21:20,945 पण मला माहिती नाही मी काय करू ते 410 00:21:20,945 --> 00:21:24,976 मी तिचा चुपचाप फोटो काढायाचा प्रयत्न करत होतो 411 00:21:24,976 --> 00:21:29,032 तीने अचानक तिचा हात हा असा बाहेर काढला आणि म्हणाली 412 00:21:29,032 --> 00:21:30,921 मग करून टाक ने ते . त्यात काय 413 00:21:30,921 --> 00:21:42,785 हशा 414 00:21:42,785 --> 00:21:44,646 मला वाटत कि तो चांगला सल्ला होता 415 00:21:44,646 --> 00:21:46,714 मी तो सल्ला ऐकतो आणि बोलणे थांबवतो 416 00:21:46,714 --> 00:21:50,704 आभारी आहे . मनापासून आभारी आहे 417 00:21:50,704 --> 00:21:54,455 (टाळयाचा गजर) 418 00:21:54,455 --> 00:22:02,779 आभारी आहे 419 00:22:02,779 --> 00:22:09,194 मनापासून आभारी आहे. (टाळ्या)