[Script Info]
Title: 
[Events]
Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text
Dialogue: 0,0:00:00.00,0:00:03.96,Default,,0000,0000,0000,,Müasir insanlar hüceyrələrin mövcudluğunu\Nvə bütün canlıların hüceyrələrdən
Dialogue: 0,0:00:03.97,0:00:04.97,Default,,0000,0000,0000,,təşkil olunması ideyasını qəbul\Netməyə meyllidirlər, biz, yəni
Dialogue: 0,0:00:07.00,0:00:11.00,Default,,0000,0000,0000,,insanlar, canlı orqanizmlər çoxlu\Nhüceyrələrdən təşkil olunmuşuq
Dialogue: 0,0:00:11.18,0:00:12.18,Default,,0000,0000,0000,,və insan bədənində təqribən\N37 trilyon hüceyrə var!
Dialogue: 0,0:00:19.44,0:00:23.20,Default,,0000,0000,0000,,Lakin əgər biz 400 il əvvələ\N1600-cü illərə qayıtsaydıq,
Dialogue: 0,0:00:23.26,0:00:25.00,Default,,0000,0000,0000,,bu bizə o qədərdə aydın olmazdı.
Dialogue: 0,0:00:25.00,0:00:26.92,Default,,0000,0000,0000,,Bunun səbəbi odur ki, insanlar\Nbirbaşa müşahidə aparmaq
Dialogue: 0,0:00:26.92,0:00:30.96,Default,,0000,0000,0000,,üçün lazım olan ləvazimatlara\Nsahib deyildilər. Onlar, hətta bu hüceyrələrin
Dialogue: 0,0:00:30.96,0:00:34.04,Default,,0000,0000,0000,,mövcud olduğunu belə bilmirdilər. Onlar\Nbirhüceyrəli orqanizmlərin mövcudluğundan xəbərsiz idilər.
Dialogue: 0,0:00:34.54,0:00:37.34,Default,,0000,0000,0000,,Lakin bunların hamısı Robert\NHukla dəyişməyə başladı.
Dialogue: 0,0:00:38.92,0:00:43.50,Default,,0000,0000,0000,,Robert Hukun primitiv mikroskopu\Ntəkmilləşdirmək şansı var idi
Dialogue: 0,0:00:43.56,0:00:45.40,Default,,0000,0000,0000,,və şəkildə gördüyünüz\Nonun düzəltdiyi mikroskopdur.
Dialogue: 0,0:00:45.40,0:00:46.98,Default,,0000,0000,0000,,Diqqətlə baxsanız onun hal-hazırda\Nistifadə olunan
Dialogue: 0,0:00:47.00,0:00:48.72,Default,,0000,0000,0000,,mikroskoplara oxşadığını və nə\Nqədər sadə olduğunu görə bilərsiniz.
Dialogue: 0,0:00:48.72,0:00:51.66,Default,,0000,0000,0000,,Burada böyütməni təmin etmək\Nüçün linzalara malik idi, eyni zamanda
Dialogue: 0,0:00:51.66,0:00:56.28,Default,,0000,0000,0000,,bundan istifadə etmişdi -- buradakı şeydən --\Nbu alovdur və bu mikroskopda işıq kanaldan
Dialogue: 0,0:00:56.28,0:00:59.42,Default,,0000,0000,0000,,keçirdərək müşahidə edilən\Nobyektin üzərində əks olunurdu.
Dialogue: 0,0:00:59.42,0:01:03.84,Default,,0000,0000,0000,,Və 1665-ci ildə o, "Mikroqrafiyanı" nəşr edir.
Dialogue: 0,0:01:03.84,0:01:07.34,Default,,0000,0000,0000,,Mən yəqin ki, onu düz tələffüz etmirəm.
Dialogue: 0,0:01:07.34,0:01:11.74,Default,,0000,0000,0000,,Beləliklə, bu 1665-ci ildir,\NRobert Huk bunu nəşr edir və
Dialogue: 0,0:01:11.78,0:01:14.76,Default,,0000,0000,0000,,kitabda, öz mikroskopu vasitəsilə\Netdiyi müşahidələrinin
Dialogue: 0,0:01:14.76,0:01:18.68,Default,,0000,0000,0000,,təsviri verir və şəkillərini çəkir.
Dialogue: 0,0:01:18.68,0:01:21.32,Default,,0000,0000,0000,,Onun çoxlu heyrətamiz təsvirləri\Nvar idi, əslində o, bit və
Dialogue: 0,0:01:21.32,0:01:23.72,Default,,0000,0000,0000,,birə kimi müşahidələrini təsvir edə
Dialogue: 0,0:01:23.72,0:01:26.94,Default,,0000,0000,0000,,biləcək qədər yaxşı rəssam idi.
Dialogue: 0,0:01:26.94,0:01:30.58,Default,,0000,0000,0000,,Lakin onun müşahidə edə biləcəyi\Ncanlılar təkcə bit və birə deyildi.
Dialogue: 0,0:01:30.58,0:01:36.88,Default,,0000,0000,0000,,O həm də mantarlara baxmışdı, ya da\Nsadəcə mantara baxmış və müşahidə apararkən "Hey bax,
Dialogue: 0,0:01:36.88,0:01:49.16,Default,,0000,0000,0000,,burada kiçik kvadratlar var və onlar\Nsanki bu mantarın bir növ əsas vahidləridir."
Dialogue: 0,0:01:49.16,0:01:56.16,Default,,0000,0000,0000,,Və o deyir ki, "Bu mənə içində kahinlərin yaşadığı\Nvə vaxtlarını keçirdiyi hüceyrə adlanan kiçik otaqları xatırladır".
Dialogue: 0,0:01:56.16,0:01:58.04,Default,,0000,0000,0000,,Ona görə də o, bunları\Nhüceyrə adlandırır.
Dialogue: 0,0:01:58.04,0:02:00.22,Default,,0000,0000,0000,,Və bu da terminin haradan\Ngəldiyini izah edir.
Dialogue: 0,0:02:00.28,0:02:02.06,Default,,0000,0000,0000,,O, bunları "Mikroqrafiya" kitabında\Nhüceyrə adlandırır.
Dialogue: 0,0:02:03.10,0:02:04.02,Default,,0000,0000,0000,,Bu hüceyrədir.
Dialogue: 0,0:02:04.02,0:02:07.14,Default,,0000,0000,0000,,O, çox yaxşı rəssam idi və\Nheyrətamiz rəsmlər çəkirdi.
Dialogue: 0,0:02:07.14,0:02:09.78,Default,,0000,0000,0000,,"Mikroqrafiya" kitabında\Nda çoxlu təsvirlər
Dialogue: 0,0:02:09.78,0:02:13.58,Default,,0000,0000,0000,,versə də, təəssüf ki, Robert Hukun\Ngünümüzə gəlib çıxmış şəkilləri yoxdur.
Dialogue: 0,0:02:13.58,0:02:16.88,Default,,0000,0000,0000,,Və bu inanılmaz hekayədir. Bir çox\Nfərziyyələrə görə Robert Hukun
Dialogue: 0,0:02:17.08,0:02:22.92,Default,,0000,0000,0000,,yeganə orijinal portreti İsaak Nyuton\Ntərəfindən yandırılmışdır.
Dialogue: 0,0:02:22.92,0:02:26.32,Default,,0000,0000,0000,,Və bu gələcəkdə danışa bildiyimiz,\Nmarağa səbəb olan başqa bir hekayədir.
Dialogue: 0,0:02:26.32,0:02:31.80,Default,,0000,0000,0000,,Lakin Robert Hukun gördüyü - o, "hüceyrə"\Nterminini kəşf etmişdi -
Dialogue: 0,0:02:31.80,0:02:37.04,Default,,0000,0000,0000,,onun baxdığı ölü toxuma idi, yəni o hüceyrə\Nqalıqlarını müşahidə edirdi. Və onun gördüyü əslində
Dialogue: 0,0:02:37.04,0:02:41.92,Default,,0000,0000,0000,,hüceyrə qılafının qalıqları idi. O, birbaşa "canlı hüceyrəni" müşahidə etməyə qadir deyildi. Və o, "Hey, bu
Dialogue: 0,0:02:41.92,0:02:46.14,Default,,0000,0000,0000,,bütün həyatın tikinti bloku ola bilər və hüceyrələrdə özlüyündə çoxala bilər" deyə biləcək qədər məlumata sahib deyildi.
Dialogue: 0,0:02:46.14,0:02:52.52,Default,,0000,0000,0000,,"Və bütün hüceyrələr digər hüceyrələrdən yaranır."\NVə biz tarixdə irəliləmədikcə
Dialogue: 0,0:02:52.62,0:02:57.32,Default,,0000,0000,0000,,Bir neçə il irəliləyək və Anton Van Levenhuka çataq.
Dialogue: 0,0:02:57.32,0:02:59.32,Default,,0000,0000,0000,,Bilirəm, yəqin ki, bunu da\Ndüzgün tələffüz etmədim.
Dialogue: 0,0:03:00.28,0:03:03.64,Default,,0000,0000,0000,,O, hollandiyalı idi və linza düzəldirdi.\NHukun işlərindən ilhamlanaraq deyir ki,
Dialogue: 0,0:03:03.64,0:03:09.94,Default,,0000,0000,0000,,"Hey, mən linza düzəldə bilirəm, bəlkə bununla\Ndaha yaxşı mikroskop düzəldə və daha yaxşı müşahidələr apara bilərəm."
Dialogue: 0,0:03:10.12,0:03:13.24,Default,,0000,0000,0000,,Və o bunu edə bilərdi, eyni zamanda bunu edərək canlı hüceyrələri və canlı birhüceyrəli
Dialogue: 0,0:03:13.24,0:03:17.04,Default,,0000,0000,0000,,orqanizmləri birbaşa müşahidə edə bilərdi.
Dialogue: 0,0:03:17.04,0:03:19.92,Default,,0000,0000,0000,,Belə ki, o, birbaşa spermi müşahidə etmişdi.
Dialogue: 0,0:03:19.92,0:03:23.34,Default,,0000,0000,0000,,O demişdi ki, "Hey, bu şey sanki canlıdır!"
Dialogue: 0,0:03:23.34,0:03:30.96,Default,,0000,0000,0000,,O, protozoaları birbaşa müşahidə edə bilmişdi - bunlar birhüceyrəli, eukariot...
Dialogue: 0,0:03:31.06,0:03:34.78,Default,,0000,0000,0000,,onların hüceyrə divarı var və bu şeylər\Nbirhüceyrəli heyvanlara oxşayırlar.
Dialogue: 0,0:03:34.78,0:03:37.78,Default,,0000,0000,0000,,Və o, onlara "animakul" adını vermişdi.
Dialogue: 0,0:03:41.32,0:03:47.24,Default,,0000,0000,0000,,Deyirdi "Bax, sanki burda kiçik\Nheyvanlar gəzirlər."
Dialogue: 0,0:03:47.30,0:03:51.06,Default,,0000,0000,0000,,Və deyir, ola bilsin ki, bu həyatın bir növ\Nsadə formasıdır, ya da ən azından
Dialogue: 0,0:03:51.06,0:03:54.30,Default,,0000,0000,0000,,deyir ki, bu qədər kiçik ölçülərdə\Nbelə həyata rast gəlmək olar.
Dialogue: 0,0:03:55.14,0:04:03.04,Default,,0000,0000,0000,,Lakin hüceyrə nəzəriyyəsinin tam, müasir forması gələcəyə doğru 100-150-il getmədikcə hələ üzə çıxmayacaq.
Dialogue: 0,0:04:03.14,0:04:05.48,Default,,0000,0000,0000,,Və biz 1800-ci illərin əvvəlinə çatdıq.
Dialogue: 0,0:04:05.84,0:04:13.62,Default,,0000,0000,0000,,Deməli, biz sürətlə 1830-cu illərə getsək, ekranda Mattias Şleyden və Teodor Şvan adlı iki centlmenin şəklini görərik.
Dialogue: 0,0:04:13.62,0:04:16.36,Default,,0000,0000,0000,,Bunlar "müasir hüceyrə nəzəriyyəsi"\Nadlandırdığımız nəzəriyyənin
Dialogue: 0,0:04:16.36,0:04:19.24,Default,,0000,0000,0000,,təməlini qoymağa başlayan insanlardırlar.
Dialogue: 0,0:04:19.24,0:04:22.32,Default,,0000,0000,0000,,Belə ki, müasir hüceyrə nəzəriyyəsi
Dialogue: 0,0:04:22.32,0:04:26.72,Default,,0000,0000,0000,,Müşahidələrindən istifadə edərək\Nbelə bir nəticəyə gəlirlər ki,
Dialogue: 0,0:04:26.72,0:04:30.48,Default,,0000,0000,0000,,"Bəlkə də, bütün həyat, bütün\Ncanlı orqanizmlər bir və ya
Dialogue: 0,0:04:30.48,0:04:42.36,Default,,0000,0000,0000,,bir neçə hüceyrədən təşkil olunublar."
Dialogue: 0,0:04:42.36,0:04:45.66,Default,,0000,0000,0000,,Hal-hazırda biz buna əminik,\Nlakin keçmişdə bu aydın deyildi.
Dialogue: 0,0:04:45.66,0:04:51.60,Default,,0000,0000,0000,,Bir və bir neçə hüceyrənin həyatın bir növ\Ntikinti bloku olmağı heç kimə aydın deyildi.
Dialogue: 0,0:04:51.60,0:04:54.10,Default,,0000,0000,0000,,Və əgər həyat bir və ya bir neçə\Nhüceyrədən təşkil olunubsa,
Dialogue: 0,0:04:54.10,0:04:58.74,Default,,0000,0000,0000,,o zaman biz hüceyrəyə həyatın\Nəsas vahidi kimi baxa bilərik.
Dialogue: 0,0:04:58.74,0:05:07.48,Default,,0000,0000,0000,,Hüceyrə həyatın əsas vahididir
Dialogue: 0,0:05:07.48,0:05:09.68,Default,,0000,0000,0000,,Həyatın ən kiçik vahidlərinin hüceyrələr, yəni
Dialogue: 0,0:05:09.68,0:05:14.82,Default,,0000,0000,0000,,canlı hüceyrələr olduğunu demək çox güclü bir bəyanatdır.
Dialogue: 0,0:05:15.24,0:05:20.84,Default,,0000,0000,0000,,Bu tamamlanmış hüceyrə nəzəriyyəsi deyildi və bu iki centlmenin hər ikisi hüceyrənin digər hüceyrələrdən yarandığını bilirdi.
Dialogue: 0,0:05:20.90,0:05:25.32,Default,,0000,0000,0000,,Onlar hüceyrələrin çoxaldığını\Nmüşahidə etmişdilər, lakin bu hələ
Dialogue: 0,0:05:25.32,0:05:30.82,Default,,0000,0000,0000,,də açıq sual olaraq qalırdı ki, "Bəlkə bəzi hüceyrələr başqa hüceyrələrdən yaranırlar? Digərləri isə spontan olaraq yaranırlar....
Dialogue: 0,0:05:30.82,0:05:36.70,Default,,0000,0000,0000,,....əgər kifayət qədər elemetin və mühitin varsa, onları necəsə yarada bilərsən. Ya da özləri heç bir şeydən yaranırlar."
Dialogue: 0,0:05:36.78,0:05:46.58,Default,,0000,0000,0000,,
Dialogue: 0,0:05:46.58,0:05:51.30,Default,,0000,0000,0000,,
Dialogue: 0,0:05:51.30,0:05:56.34,Default,,0000,0000,0000,,
Dialogue: 0,0:05:56.34,0:05:59.96,Default,,0000,0000,0000,,
Dialogue: 0,0:05:59.96,0:06:02.80,Default,,0000,0000,0000,,
Dialogue: 0,0:06:02.80,0:06:09.20,Default,,0000,0000,0000,,
Dialogue: 0,0:06:09.38,0:06:17.84,Default,,0000,0000,0000,,
Dialogue: 0,0:06:17.84,0:06:20.06,Default,,0000,0000,0000,,
Dialogue: 0,0:06:20.06,0:06:23.98,Default,,0000,0000,0000,,
Dialogue: 0,0:06:23.98,0:06:31.56,Default,,0000,0000,0000,,
Dialogue: 0,0:06:31.56,0:06:34.78,Default,,0000,0000,0000,,
Dialogue: 0,0:06:34.78,0:06:37.02,Default,,0000,0000,0000,,
Dialogue: 0,0:06:37.02,0:06:42.74,Default,,0000,0000,0000,,
Dialogue: 0,0:06:43.10,0:06:47.10,Default,,0000,0000,0000,,
Dialogue: 0,0:06:47.10,0:06:53.32,Default,,0000,0000,0000,,
Dialogue: 0,0:06:53.32,0:06:57.48,Default,,0000,0000,0000,,
Dialogue: 0,0:06:57.56,0:07:00.60,Default,,0000,0000,0000,,
Dialogue: 0,0:07:00.74,0:07:09.46,Default,,0000,0000,0000,,
Dialogue: 0,0:07:10.04,0:07:15.50,Default,,0000,0000,0000,,
Dialogue: 0,0:07:15.50,0:07:19.32,Default,,0000,0000,0000,,
Dialogue: 0,0:07:19.32,0:07:24.70,Default,,0000,0000,0000,,
Dialogue: 0,0:07:24.70,0:07:28.52,Default,,0000,0000,0000,,
Dialogue: 0,0:07:28.52,0:07:34.84,Default,,0000,0000,0000,,
Dialogue: 0,0:07:34.84,0:07:39.82,Default,,0000,0000,0000,,
Dialogue: 0,0:07:39.88,0:07:44.82,Default,,0000,0000,0000,,
Dialogue: 0,0:07:44.96,0:07:50.50,Default,,0000,0000,0000,,
Dialogue: 0,0:07:50.50,0:07:54.34,Default,,0000,0000,0000,,
Dialogue: 0,0:07:54.34,0:08:00.54,Default,,0000,0000,0000,,