[Script Info] Title: [Events] Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text Dialogue: 0,0:00:00.71,0:00:03.66,Default,,0000,0000,0000,,2003 yılında, Dialogue: 0,0:00:03.84,0:00:06.20,Default,,0000,0000,0000,,İngiliz hükumeti bir anket gerçekleştirdi. Dialogue: 0,0:00:07.32,0:00:11.52,Default,,0000,0000,0000,,Toplumun sayısal becerilerini\Nölçen bir anketti bu. Dialogue: 0,0:00:11.80,0:00:13.54,Default,,0000,0000,0000,,Ve sonuç oldukça şaşırtıcıydı. Dialogue: 0,0:00:13.54,0:00:16.86,Default,,0000,0000,0000,,Buna göre, ülkede çalışma yaşındaki\Nher 100 kişiden 47’si Dialogue: 0,0:00:16.86,0:00:20.11,Default,,0000,0000,0000,,temel seviye sayısal\Nbilgilerden yoksundu. Dialogue: 0,0:00:20.99,0:00:24.82,Default,,0000,0000,0000,,Düşük bir GCSE puanına karşılık \Ngelen bu seviye, Dialogue: 0,0:00:25.05,0:00:28.77,Default,,0000,0000,0000,,kesirler, yüzdeler ve ondalık sayıları \Niçeren bir eksikliğin göstergesiydi. Dialogue: 0,0:00:28.77,0:00:33.04,Default,,0000,0000,0000,,Ve bu kötü sonuç hükümette\Nciddi endişelere yol açtı. Dialogue: 0,0:00:33.24,0:00:34.74,Default,,0000,0000,0000,,Politikalar değişti, Dialogue: 0,0:00:34.86,0:00:36.26,Default,,0000,0000,0000,,yatırımlar yapıldı. Dialogue: 0,0:00:36.50,0:00:39.54,Default,,0000,0000,0000,,Ve sonra, 2011 yılında anket tekrarlandı. Dialogue: 0,0:00:39.71,0:00:41.81,Default,,0000,0000,0000,,Peki tahmin edin sonuç ne oldu? Dialogue: 0,0:00:43.94,0:00:45.36,Default,,0000,0000,0000,,49’a çıktı. Dialogue: 0,0:00:45.36,0:00:46.64,Default,,0000,0000,0000,,(Gülüşmeler) Dialogue: 0,0:00:46.69,0:00:49.06,Default,,0000,0000,0000,,Doğrusu bu raporu Financial\NTimes’a sunduğumda, Dialogue: 0,0:00:49.06,0:00:50.100,Default,,0000,0000,0000,,okuyuculardan biri espiriyle şöyle dedi; Dialogue: 0,0:00:50.100,0:00:54.73,Default,,0000,0000,0000,,“Anlaşılan bu durum, ülkenin\Nsadece yüzde 51'ini şaşırtıyor.” Dialogue: 0,0:00:54.73,0:00:56.65,Default,,0000,0000,0000,,(Gülüşmeler) Dialogue: 0,0:00:57.18,0:01:00.47,Default,,0000,0000,0000,,Ama en dikkat çeken yanıt ise\Naslında bir öğrenciden gelmişti. Dialogue: 0,0:01:00.47,0:01:04.47,Default,,0000,0000,0000,,Yaptığım bir sunum esnasında\Nelini kaldırdı ve şöyle dedi; Dialogue: 0,0:01:04.100,0:01:08.93,Default,,0000,0000,0000,,“Bu sonuca ulaşan kişinin de yüzde\N49’dan biri olmadığına emin miyiz?" Dialogue: 0,0:01:08.93,0:01:10.31,Default,,0000,0000,0000,,(Gülüşmeler) Dialogue: 0,0:01:10.77,0:01:14.76,Default,,0000,0000,0000,,Yani bu konuda bazı sıkıntılar\Nyaşadığımız ortada. Dialogue: 0,0:01:14.76,0:01:17.59,Default,,0000,0000,0000,,Çünkü bunların yaşantımıza\Netkileri oldukça fazla ve Dialogue: 0,0:01:17.59,0:01:19.43,Default,,0000,0000,0000,,çağımıza kazandırdığımız çoğu değişime Dialogue: 0,0:01:19.83,0:01:22.65,Default,,0000,0000,0000,,sayılarla olan bağımızı\Nilerleterek ortak oluyoruz. Dialogue: 0,0:01:22.99,0:01:24.88,Default,,0000,0000,0000,,Bu sorun sadece\Nİngiltere'ye özgü değil. Dialogue: 0,0:01:24.88,0:01:26.12,Default,,0000,0000,0000,,OECD bu yıl, Dialogue: 0,0:01:26.12,0:01:29.63,Default,,0000,0000,0000,,gençlerin sayısal yeteneklerini gösteren\Nbazı sonuçlar yayınladı. Dialogue: 0,0:01:30.15,0:01:34.30,Default,,0000,0000,0000,,Buna göre, ilk sırada Amerika var ve\Nburadaki gençlerin yaklaşık yüzde 40'ı Dialogue: 0,0:01:34.30,0:01:37.51,Default,,0000,0000,0000,,sayısal yönden düşük seviyede. Dialogue: 0,0:01:37.58,0:01:38.88,Default,,0000,0000,0000,,İngiltere de aynı durumda, Dialogue: 0,0:01:38.88,0:01:42.43,Default,,0000,0000,0000,,hatta bu tabloda, yüzde 20’nin üzerinde\Nbir kitlenin düşük seviyede olduğu Dialogue: 0,0:01:42.43,0:01:44.08,Default,,0000,0000,0000,,7 OECD ülkesi var. Dialogue: 0,0:01:44.08,0:01:46.62,Default,,0000,0000,0000,,Bu bir sorun, çünkü bu şekilde\Nolmaması gerekiyor. Dialogue: 0,0:01:46.62,0:01:48.22,Default,,0000,0000,0000,,Grafiğin sonuna baktığınızda, Dialogue: 0,0:01:48.58,0:01:51.100,Default,,0000,0000,0000,,bu oranı sadece Hollanda ve Kore için\Ntek haneli seviyelerde görürsünüz. Dialogue: 0,0:01:52.17,0:01:56.47,Default,,0000,0000,0000,,Bunları bir takım sayısal sıkıntılara\Ndikkat çekmek için anlattım. Dialogue: 0,0:01:57.33,0:02:00.12,Default,,0000,0000,0000,,Aslında bu çalışmalar faydalı\Nolmalarının yanı sıra, Dialogue: 0,0:02:00.36,0:02:05.36,Default,,0000,0000,0000,,bence istemeden de olsa insanları iki\Ngruba ayırarak, bir anlamda risk taşıyor. Dialogue: 0,0:02:05.36,0:02:07.42,Default,,0000,0000,0000,,Yani ortaya iki grup insan çıkıyor. Dialogue: 0,0:02:07.66,0:02:11.49,Default,,0000,0000,0000,,Sayılarla arası iyi olup,\Nbu alanda yeteneği olanlar Dialogue: 0,0:02:12.01,0:02:14.03,Default,,0000,0000,0000,,ve olmayanlar. Dialogue: 0,0:02:14.26,0:02:16.18,Default,,0000,0000,0000,,Bugün söylemeye çalıştığım şey, Dialogue: 0,0:02:16.18,0:02:19.48,Default,,0000,0000,0000,,ben bu ayrımın yanlış olduğuna inanıyorum. Dialogue: 0,0:02:19.50,0:02:21.13,Default,,0000,0000,0000,,Yani bir sınıflandırma şart değil. Dialogue: 0,0:02:21.39,0:02:23.98,Default,,0000,0000,0000,,Bana göre sayılarla harikalar\Nyaratacak düzeyde bir Dialogue: 0,0:02:23.98,0:02:26.55,Default,,0000,0000,0000,,sayısal yeteneğiniz olmak\Nzorunda değil. Dialogue: 0,0:02:26.66,0:02:29.59,Default,,0000,0000,0000,,Ve şimdi anlatacaklarımın çıkış\Nnoktası da aslında bu konu. Dialogue: 0,0:02:31.61,0:02:33.88,Default,,0000,0000,0000,,Bunu biraz daha açmak istersek, Dialogue: 0,0:02:33.88,0:02:36.34,Default,,0000,0000,0000,,bence istatistiklere göz\Natmamız gerekir. Dialogue: 0,0:02:36.34,0:02:37.92,Default,,0000,0000,0000,,Öncelikle şunu kabul ediyorum, Dialogue: 0,0:02:37.92,0:02:41.16,Default,,0000,0000,0000,,istatistikler zihninizde canlanmakta\Nbiraz direniyor olabilir. Dialogue: 0,0:02:41.16,0:02:42.38,Default,,0000,0000,0000,,(Gülüşmeler) Dialogue: 0,0:02:42.44,0:02:46.43,Default,,0000,0000,0000,,İstatistik matematiğin bir parçası olsa da\Nmatematikçiler tam anlamıyla sevmezler. Dialogue: 0,0:02:46.99,0:02:50.58,Default,,0000,0000,0000,,Çünkü matematiğin kalanı tamamen \Nhassasiyet ve kesinlik üzerinedir. Dialogue: 0,0:02:50.91,0:02:53.19,Default,,0000,0000,0000,,İstatistik ise çoğunlukla buna terstir. Dialogue: 0,0:02:53.91,0:02:58.08,Default,,0000,0000,0000,,Buna rağmen aslında ben istatistik \Ndünyasına biraz geç katıldım. Dialogue: 0,0:02:58.73,0:03:03.09,Default,,0000,0000,0000,,Eğer lisans hocalarıma okuldan sonra hangi\Niki konuda ilerleyeceğimi sorsaydınız Dialogue: 0,0:03:03.09,0:03:07.80,Default,,0000,0000,0000,,istatistik ve bilgisayar programcılığını\Nsize muhtemelen en son sayacaklardı. Dialogue: 0,0:03:07.80,0:03:11.70,Default,,0000,0000,0000,,Ama birazdan size kendi programladığım\Nbazı istatistiksel verileri göstereceğim. Dialogue: 0,0:03:12.46,0:03:14.40,Default,,0000,0000,0000,,Peki beni bu değişime sürükleyen neydi? Dialogue: 0,0:03:14.40,0:03:17.46,Default,,0000,0000,0000,,İstatistiğin aslında ilginç bir şey\Nolduğunu bana ne düşündürdü? Dialogue: 0,0:03:18.07,0:03:20.40,Default,,0000,0000,0000,,Aslında nedeni istatistiğin\Nbizi konu almasıydı. Dialogue: 0,0:03:20.70,0:03:22.98,Default,,0000,0000,0000,,İstatistiğin kökenine bakarsak, Dialogue: 0,0:03:23.26,0:03:25.95,Default,,0000,0000,0000,,yaşadığımız ülkenin veya\Ntoplumun verileriyle ilgilenen Dialogue: 0,0:03:25.95,0:03:28.47,Default,,0000,0000,0000,,ve onları konu alan bir\Nbilim olduğunu görürüz. Dialogue: 0,0:03:28.47,0:03:31.50,Default,,0000,0000,0000,,Yani istatistik bizi bir\Ngrup olarak ele alır, Dialogue: 0,0:03:31.90,0:03:33.30,Default,,0000,0000,0000,,kişisel değil. Dialogue: 0,0:03:33.30,0:03:34.72,Default,,0000,0000,0000,,Ve sosyal varlıklar olarak, Dialogue: 0,0:03:34.72,0:03:39.86,Default,,0000,0000,0000,,bireysellikten toplum hayatına uzanan bu\Nilişkinin büyüsünü beraber yaşıyoruz. Dialogue: 0,0:03:40.46,0:03:42.26,Default,,0000,0000,0000,,Bu anlamda istatistik bilimi, Dialogue: 0,0:03:42.26,0:03:45.07,Default,,0000,0000,0000,,asıl gücünü bizi şaşırttığı\Nanda göstermiş oluyor. Dialogue: 0,0:03:45.76,0:03:50.17,Default,,0000,0000,0000,,Ipsos MORI organizasyonu, son birkaç yılda\Ngerçekten harika anketler gerçekleştirdi. Dialogue: 0,0:03:50.35,0:03:53.16,Default,,0000,0000,0000,,Britanya’da 1000'den fazla\Nkatılımcıyla bir anket yaptılar Dialogue: 0,0:03:53.16,0:03:56.72,Default,,0000,0000,0000,,ve bu kişilere İngiltere ve Galler’de\Nyaşayan her 100 kişiden kaçı Dialogue: 0,0:03:56.73,0:03:58.53,Default,,0000,0000,0000,,müslümandır diye sordular. Dialogue: 0,0:03:58.70,0:04:01.23,Default,,0000,0000,0000,,Buradan çıkacak sonucun da, Dialogue: 0,0:04:01.43,0:04:04.39,Default,,0000,0000,0000,,toplumun bu konudaki düşüncesini\Nyansıtması bekleniyordu. Dialogue: 0,0:04:04.74,0:04:06.68,Default,,0000,0000,0000,,Ve sonuç 24 çıktı. Dialogue: 0,0:04:07.06,0:04:08.37,Default,,0000,0000,0000,,İnsanlar böyle düşünüyordu. Dialogue: 0,0:04:08.37,0:04:12.22,Default,,0000,0000,0000,,Yani İngilizlere göre, ülkelerindeki\Nher 100 kişiden 24’ü Müslümandı. Dialogue: 0,0:04:12.60,0:04:14.01,Default,,0000,0000,0000,,Ama resmi sonuçlar, Dialogue: 0,0:04:14.41,0:04:17.14,Default,,0000,0000,0000,,bu rakamın yüzde 5 olduğunu gösteriyor. Dialogue: 0,0:04:17.41,0:04:20.22,Default,,0000,0000,0000,,Bu da gösteriyor ki, algılarımız\Nsonucu oluşan düşünce ile Dialogue: 0,0:04:20.22,0:04:23.66,Default,,0000,0000,0000,,istatistiklerin ortaya koyduğu gerçekler\Narasında büyük farklılıklar var. Dialogue: 0,0:04:23.66,0:04:24.64,Default,,0000,0000,0000,,Ve bu çok ilginç. Dialogue: 0,0:04:24.64,0:04:28.41,Default,,0000,0000,0000,,Peki bizdeki bu yanlış algıya\Nsebep olan şey ne olabilir? Dialogue: 0,0:04:28.96,0:04:30.69,Default,,0000,0000,0000,,Bu beni oldukça heyecanlandırmıştı. Dialogue: 0,0:04:30.69,0:04:33.82,Default,,0000,0000,0000,,Bu sebeple sunumlarda bazı sorulara\Ncevaplar aramaya başladım. Dialogue: 0,0:04:34.31,0:04:37.75,Default,,0000,0000,0000,,Hammersmith’te bulunan St.Paul\Nkız lisesinde bir sunum yaptım. Dialogue: 0,0:04:38.23,0:04:43.78,Default,,0000,0000,0000,,Buna benzer bir izleyici grubu vardı fakat\Ntamamıyla kız öğrencilerden oluşuyordu. Dialogue: 0,0:04:44.26,0:04:46.78,Default,,0000,0000,0000,,Ve kızlara şöyle dedim, Dialogue: 0,0:04:47.43,0:04:53.32,Default,,0000,0000,0000,,"Sizce İngiliz Toplumu, her yıl kaç genç\Nkızın hamile kaldığını düşünüyordur? " Dialogue: 0,0:04:53.85,0:04:56.51,Default,,0000,0000,0000,,Cevabı duyan kızların suratı asıldı. Dialogue: 0,0:04:57.45,0:05:02.36,Default,,0000,0000,0000,,İngilizler her yıl bu kızların yaklaşık\N%15'inin hamile kaldığını düşünüyordu. Dialogue: 0,0:05:03.28,0:05:05.66,Default,,0000,0000,0000,,Kızlar bu duruma kızmakta\Nsonuna kadar haklıydılar. Dialogue: 0,0:05:05.68,0:05:08.66,Default,,0000,0000,0000,,Çünkü resmi sonuçlara göre\Nbu rakam yalnızca yüzde 0.6. Dialogue: 0,0:05:08.66,0:05:12.04,Default,,0000,0000,0000,,Yani tek bir nokta bile tam\Ndolu olmuyor bu sonuca göre. Dialogue: 0,0:05:12.42,0:05:16.13,Default,,0000,0000,0000,,Sayısal sıkıntılarda olduğu gibi,\Nbu da yine İngilizlere özgü değildi. Dialogue: 0,0:05:16.42,0:05:20.38,Default,,0000,0000,0000,,Ipsos MORI son yıllarda bu anketlerini\Ndünya çapında genişletti. Dialogue: 0,0:05:20.77,0:05:23.46,Default,,0000,0000,0000,,Böylece Suudi Arabistanlılara\Nşunu sordular; Dialogue: 0,0:05:23.92,0:05:26.09,Default,,0000,0000,0000,,Ülkenizdeki her 100 kişiden Dialogue: 0,0:05:26.47,0:05:29.34,Default,,0000,0000,0000,,kaçı aşırı kilolu veya obezdir? Dialogue: 0,0:05:30.53,0:05:33.08,Default,,0000,0000,0000,,Bu soruya karşılık, Suudilerden\Ngelen cevap Dialogue: 0,0:05:34.32,0:05:36.02,Default,,0000,0000,0000,,yüzde 25’in biraz üstüydü. Dialogue: 0,0:05:36.03,0:05:37.05,Default,,0000,0000,0000,,Öyle sanıyorlardı. Dialogue: 0,0:05:37.05,0:05:39.75,Default,,0000,0000,0000,,Yani obeziteyi yüzde 25\Nseviyesinde görüyorlardı. Dialogue: 0,0:05:39.75,0:05:42.02,Default,,0000,0000,0000,,Ama resmi rakamlar gerçek sonucun aslında, Dialogue: 0,0:05:42.02,0:05:44.99,Default,,0000,0000,0000,,tahminlerinin yaklaşık 3 katı\Nolduğunu gösteriyor. Dialogue: 0,0:05:44.99,0:05:46.11,Default,,0000,0000,0000,,(Gülüşmeler) Dialogue: 0,0:05:46.77,0:05:48.47,Default,,0000,0000,0000,,Yani yine büyük bir fark var. Dialogue: 0,0:05:48.47,0:05:49.64,Default,,0000,0000,0000,,Şu da ilginç bir örnek. Dialogue: 0,0:05:49.64,0:05:52.87,Default,,0000,0000,0000,,Japonya’da soruluyor bu kez, Dialogue: 0,0:05:53.28,0:05:57.65,Default,,0000,0000,0000,,Japonlara ülkelerindeki kırsal kesim\Nnüfusu yüzde kaçtır diye sorulmuş. Dialogue: 0,0:05:58.50,0:06:02.50,Default,,0000,0000,0000,,Ve bu soruya verdikleri cevap \Nyüzde 50’nin biraz üzerinde. Dialogue: 0,0:06:02.50,0:06:06.81,Default,,0000,0000,0000,,Yani Japonlar yüzde 56’lık bir kesimin\Nkırsal bölgede yaşadığını düşünüyordu. Dialogue: 0,0:06:07.66,0:06:09.63,Default,,0000,0000,0000,,Oysaki resmi sonuç yüzde 7. Dialogue: 0,0:06:11.31,0:06:13.19,Default,,0000,0000,0000,,Aradaki beklenmeyen bu fark, Dialogue: 0,0:06:13.54,0:06:16.29,Default,,0000,0000,0000,,bazıları için şaşırtıcı olurken,\Nbazıları için değildir. Dialogue: 0,0:06:16.29,0:06:19.29,Default,,0000,0000,0000,,Daniel Kahneman’ın çalışmasını okuyanlar\Nbunu normal karşılıyor. Dialogue: 0,0:06:19.38,0:06:21.52,Default,,0000,0000,0000,,Kendisi Nobel Ödüllü bir ekonomist. Dialogue: 0,0:06:21.52,0:06:23.98,Default,,0000,0000,0000,,Kahneman ve arkadaşı Amos Tversky, Dialogue: 0,0:06:23.98,0:06:29.60,Default,,0000,0000,0000,,uzun yıllarını algılarımız ve gerçekler\Narasındaki bu farkı araştırmakla harcadı. Dialogue: 0,0:06:29.60,0:06:33.27,Default,,0000,0000,0000,,Ve gerçek şu ki, aslında istatistiksel\Nkonulardaki sezgilerimiz oldukça zayıf. Dialogue: 0,0:06:33.55,0:06:34.84,Default,,0000,0000,0000,,Bunun bir çok sebebi var. Dialogue: 0,0:06:34.84,0:06:38.91,Default,,0000,0000,0000,,Kişisel deneyimler şüphesiz ki gerçekler\Nüzerindeki algılarımızı etkileyebiliyor, Dialogue: 0,0:06:38.91,0:06:44.06,Default,,0000,0000,0000,,hatta bazı durumlarda bunu,\Nmedya üzerinde bile görebiliyoruz. Dialogue: 0,0:06:44.61,0:06:46.46,Default,,0000,0000,0000,,Kahneman bu durumu,\Nşöyle açıklıyor; Dialogue: 0,0:06:46.46,0:06:49.63,Default,,0000,0000,0000,,“Gerçeği göremediğimizden yanlış \Nsonuçlara ulaşabiliriz. Dialogue: 0,0:06:49.63,0:06:52.48,Default,,0000,0000,0000,,Ama aynı zamanda bunun\Nfarkında da değiliz." Dialogue: 0,0:06:52.48,0:06:55.78,Default,,0000,0000,0000,,Ve bu durum kararlarımız üzerinde\Nbüyük sonuçlar doğuruyor. Dialogue: 0,0:06:56.19,0:06:58.56,Default,,0000,0000,0000,,İstatistik ofisinde oturup\Ntüm bunları düşünürken, Dialogue: 0,0:06:58.70,0:07:00.04,Default,,0000,0000,0000,,aklıma ilginç bir şey geldi. Dialogue: 0,0:07:00.04,0:07:02.29,Default,,0000,0000,0000,,Bunun dünya çapında bir\Nproblem olduğu kesindi, Dialogue: 0,0:07:02.29,0:07:05.24,Default,,0000,0000,0000,,ama belki de sorun yaşadığımız\Ncoğrafyadaydı. Dialogue: 0,0:07:05.58,0:07:09.59,Default,,0000,0000,0000,,Tüm bunlar akıllara şunu getiriyor;\NÜlkenizi ne kadar iyi tanıyorsunuz? Dialogue: 0,0:07:09.59,0:07:13.20,Default,,0000,0000,0000,,Peki bu durumda, 64 milyon insanı\Nne kadar tanıyabilirsiniz? Dialogue: 0,0:07:13.55,0:07:15.15,Default,,0000,0000,0000,,Çok fazla değildi elbette. Dialogue: 0,0:07:15.43,0:07:16.33,Default,,0000,0000,0000,,Ben yapamazdım. Dialogue: 0,0:07:16.33,0:07:22.69,Default,,0000,0000,0000,,Ve sonra aklıma bu yaklaşım tarzını daha\Nyerel bir biçimde düşünme fikri geldi. Dialogue: 0,0:07:23.01,0:07:24.16,Default,,0000,0000,0000,,Şunu yapsak peki? Dialogue: 0,0:07:24.16,0:07:25.97,Default,,0000,0000,0000,,Soruyu düzenleyip şöyle soralım; Dialogue: 0,0:07:25.97,0:07:27.97,Default,,0000,0000,0000,,Bulunduğunuz çevreyi\Nne kadar tanıyorsunuz? Dialogue: 0,0:07:28.20,0:07:30.48,Default,,0000,0000,0000,,Bu şekilde cevabınız daha\Ngerçekçi olur muydu? Dialogue: 0,0:07:32.05,0:07:33.52,Default,,0000,0000,0000,,Bunun için bir test hazırladım. Dialogue: 0,0:07:33.62,0:07:35.55,Default,,0000,0000,0000,,Çevrenizi ne kadar tanıyorsunuz? Dialogue: 0,0:07:36.45,0:07:38.26,Default,,0000,0000,0000,,Basit bir web uygulaması. Dialogue: 0,0:07:38.26,0:07:41.37,Default,,0000,0000,0000,,Posta kodununuzu girdikten sonra\Nsize bulunduğunuz yer hakkında, Dialogue: 0,0:07:41.37,0:07:43.79,Default,,0000,0000,0000,,nüfus verilerini baz\Nalarak sorular soruyor. Dialogue: 0,0:07:44.50,0:07:46.32,Default,,0000,0000,0000,,Bu testi çok dikkatle hazırladım. Dialogue: 0,0:07:46.32,0:07:50.46,Default,,0000,0000,0000,,Çünkü mümkün olan en geniş insan\Nkitlesine ulaşmasını istiyordum. Dialogue: 0,0:07:50.46,0:07:54.69,Default,,0000,0000,0000,,Yani sadece yüzde 49'un değil,\Nherkesin uğraşmasını istedim. Dialogue: 0,0:07:54.69,0:07:55.94,Default,,0000,0000,0000,,Ve bu testi tasarlarken, Dialogue: 0,0:07:56.71,0:07:57.54,Default,,0000,0000,0000,,Şunu kullandım. Dialogue: 0,0:07:57.74,0:08:02.89,Default,,0000,0000,0000,,1920’lerden 1930’lara Otto Neurath’ın\Nizotiplerinden esinlendim. Dialogue: 0,0:08:02.89,0:08:08.92,Default,,0000,0000,0000,,Bu yönteme göre sayılar, ard arda gelen\Ntekrarlı şekillerle temsil ediliyordu. Dialogue: 0,0:08:09.59,0:08:12.44,Default,,0000,0000,0000,,Böylece sayılar işlevlerini geri\Nplanda kalarak sürdürecekti. Dialogue: 0,0:08:12.80,0:08:17.17,Default,,0000,0000,0000,,Yani miktar göstermeniz gerektiğinde yüzde\Nkesir veya oran kavramına ihtiyaç duymayan Dialogue: 0,0:08:17.17,0:08:19.79,Default,,0000,0000,0000,,harika bir yöntem kullanmış olacaktınız. Dialogue: 0,0:08:20.39,0:08:21.71,Default,,0000,0000,0000,,Ve işte test. Dialogue: 0,0:08:22.28,0:08:23.85,Default,,0000,0000,0000,,Ana hatlarıyla ele alırsak, Dialogue: 0,0:08:23.85,0:08:26.38,Default,,0000,0000,0000,,sol tarafınızda tekrar eden\Nşekiller bulunuyor. Dialogue: 0,0:08:26.38,0:08:30.44,Default,,0000,0000,0000,,Sağ tarafınızda ise bir harita var ve\Nsize soru sorulan bölgeyi gösteriyor. Dialogue: 0,0:08:30.46,0:08:31.84,Default,,0000,0000,0000,,7 soru var. Dialogue: 0,0:08:32.34,0:08:35.86,Default,,0000,0000,0000,,Her soru için 0-100 aralığında\Ntek bir cevap var. Dialogue: 0,0:08:36.31,0:08:40.27,Default,,0000,0000,0000,,Testin sonunda ise toplamda 0-100\Naralığında bir puan kazanıyorsunuz. Dialogue: 0,0:08:40.100,0:08:43.08,Default,,0000,0000,0000,,Şuanda TEDx Exeter'da olduğumuzdan, Dialogue: 0,0:08:43.11,0:08:47.44,Default,,0000,0000,0000,,Exeter için, testimizdeki ilk birkaç\Nsoruya hızlıca bakabiliriz diye düşündüm. Dialogue: 0,0:08:47.79,0:08:52.13,Default,,0000,0000,0000,,İlk soru şöyle, buradaki her 100 kişiden\Nkaçı 16 yaşın altındadır? Dialogue: 0,0:08:52.78,0:08:55.09,Default,,0000,0000,0000,,Ben aslında Exeter’i çok bilmiyorum, Dialogue: 0,0:08:55.19,0:08:56.27,Default,,0000,0000,0000,,ama bir tahminim var. Dialogue: 0,0:08:56.27,0:08:58.60,Default,,0000,0000,0000,,Tabi bu size test hakkında\Nfikir verecektir. Dialogue: 0,0:08:58.85,0:09:02.22,Default,,0000,0000,0000,,Şekilleri aktifleştirmek için\Nkaydıracı sürüklüyorsunuz. Dialogue: 0,0:09:02.58,0:09:04.72,Default,,0000,0000,0000,,Cevabınız için ise “Onay” a\Nbasmanız yeterli. Dialogue: 0,0:09:04.72,0:09:08.21,Default,,0000,0000,0000,,Böylece verdiğiniz yanıt ile gerçek\Nsonuç arasındaki fark ortaya çıkıyor. Dialogue: 0,0:09:08.49,0:09:09.61,Default,,0000,0000,0000,,Ve işte sonuç. Dialogue: 0,0:09:09.61,0:09:11.71,Default,,0000,0000,0000,,Ben baya kötü\Ntahmin etmişim, Dialogue: 0,0:09:11.92,0:09:12.83,Default,,0000,0000,0000,,cevap beş. Dialogue: 0,0:09:12.83,0:09:13.89,Default,,0000,0000,0000,,Sıradakine bakalım. Dialogue: 0,0:09:13.89,0:09:16.46,Default,,0000,0000,0000,,Bu seferki soru ise yaş ortalaması\Nkaçtır diye soruyor. Dialogue: 0,0:09:16.46,0:09:20.21,Default,,0000,0000,0000,,Buna göre nüfusu yarısı genç,\Nyarısı yaşlı olarak düşündüm Dialogue: 0,0:09:20.21,0:09:21.62,Default,,0000,0000,0000,,ve 35 gibi geldi bana. Dialogue: 0,0:09:21.62,0:09:23.93,Default,,0000,0000,0000,,Biraz orta yaş gibi düşünmüşüm. Dialogue: 0,0:09:24.22,0:09:25.66,Default,,0000,0000,0000,,(Gülüşmeler) Dialogue: 0,0:09:28.08,0:09:30.15,Default,,0000,0000,0000,,Aslında Exeter'in\Nnüfusu baya genç, Dialogue: 0,0:09:30.15,0:09:34.56,Default,,0000,0000,0000,,ben bu bölgede Üniversitenin buna\Netkisini yeterince dikkate almamışım. Dialogue: 0,0:09:34.90,0:09:36.93,Default,,0000,0000,0000,,Devam ettikçe sorular zorlaşıyor. Dialogue: 0,0:09:36.95,0:09:39.34,Default,,0000,0000,0000,,Bu soru ise ev sahipleri ile ilgili. Dialogue: 0,0:09:39.96,0:09:43.57,Default,,0000,0000,0000,,Kredi veya Mortgage ile ev sahibi\Nolanların oranı yüzde kaçtır? Dialogue: 0,0:09:43.57,0:09:44.83,Default,,0000,0000,0000,,Ama burada iyi düşündüm, Dialogue: 0,0:09:44.83,0:09:48.18,Default,,0000,0000,0000,,çünkü bu kez sonuçla aramdaki farkın\N50'yi geçmesini istemiyordum. Dialogue: 0,0:09:48.18,0:09:49.17,Default,,0000,0000,0000,,(Gülüşmeler) Dialogue: 0,0:09:50.15,0:09:52.43,Default,,0000,0000,0000,,Gördüğünüz gibi sorular zorlaşıyor. Dialogue: 0,0:09:52.43,0:09:55.19,Default,,0000,0000,0000,,Çünkü bir çevrede yaşıyor ve\No toplumun bir parçasıysanız, Dialogue: 0,0:09:55.19,0:09:56.26,Default,,0000,0000,0000,,bu gibi konularda, Dialogue: 0,0:09:56.26,0:10:00.25,Default,,0000,0000,0000,,yani bir nüfusun yaşlı veya genç olup\Nolmadığı konusunda ipuçları vardır. Dialogue: 0,0:10:00.25,0:10:02.36,Default,,0000,0000,0000,,Sadece çevrenize bakarak\Nbunu görebilirsiniz. Dialogue: 0,0:10:02.36,0:10:06.30,Default,,0000,0000,0000,,Ama ev sahiplerinin oranı gibi konularda\Ntahminde bulunmak daha zor olduğundan, Dialogue: 0,0:10:06.30,0:10:08.95,Default,,0000,0000,0000,,sezgilerimize ve öngörülerimize\Nihtiyaç duyarız. Dialogue: 0,0:10:08.95,0:10:13.27,Default,,0000,0000,0000,,Yani ev sahibi olabilecek insan sayısı\Nhakkında zihnimizi yoklarız. Dialogue: 0,0:10:14.09,0:10:20.02,Default,,0000,0000,0000,,Doğrusu bu testi insanlara sunduğumuzda,\Ndayandığı veriler birkaç yıl öncesinindi. Dialogue: 0,0:10:20.59,0:10:24.21,Default,,0000,0000,0000,,Yıllarca bir posta kodu girdiğimizde bize\Nsadece istatistiksel veriler sunan Dialogue: 0,0:10:24.21,0:10:26.42,Default,,0000,0000,0000,,internet uygulamaları kullandık. Dialogue: 0,0:10:26.42,0:10:29.60,Default,,0000,0000,0000,,Aslında bunlar bir bakıma\Nbiraz eskiydi, Dialogue: 0,0:10:29.93,0:10:31.29,Default,,0000,0000,0000,,ya da pek yeni sayılmazdı. Dialogue: 0,0:10:31.29,0:10:32.92,Default,,0000,0000,0000,,Ama ben burada şunu istedim,\N Dialogue: 0,0:10:33.09,0:10:37.56,Default,,0000,0000,0000,,verileri bu şekilde eğlenceli bir hale\Ndönüştürüp, animasyonlar kullandığımızda Dialogue: 0,0:10:37.80,0:10:42.96,Default,,0000,0000,0000,,ve bu şekliyle insanlara sunduğumuzda\Ntoplumun ilgisi nasıl olacaktı. Dialogue: 0,0:10:43.98,0:10:44.86,Default,,0000,0000,0000,,Şöyle ki, Dialogue: 0,0:10:44.86,0:10:47.50,Default,,0000,0000,0000,,aslında bu ilgi-- Dialogue: 0,0:10:48.30,0:10:50.05,Default,,0000,0000,0000,,Beklentimin çok üstünde oldu. Dialogue: 0,0:10:50.12,0:10:53.84,Default,,0000,0000,0000,,Bir istatistik sitesinin yoğun ilgi\Nnedeniyle çökmesini çok beklemiştim. Dialogue: 0,0:10:53.84,0:10:55.93,Default,,0000,0000,0000,,(Gülüşmeler) Dialogue: 0,0:10:57.02,0:11:00.50,Default,,0000,0000,0000,,Üstelik bu URL adresi “İstatistik”, “gov”\Nve “UK” kelimelerini içeriyordu Dialogue: 0,0:11:00.50,0:11:03.52,Default,,0000,0000,0000,,ve bunlar internette en az ilgi\Nduyulabilecek 3 kelimeydi. Dialogue: 0,0:11:03.64,0:11:07.15,Default,,0000,0000,0000,,İşin ilginç yanı ise sitemiz\Nçöktüğünde saat, Dialogue: 0,0:11:07.63,0:11:09.73,Default,,0000,0000,0000,,gece 9:44 gibiydi. Dialogue: 0,0:11:09.82,0:11:12.74,Default,,0000,0000,0000,,Çünkü insanlar kendi fikirlerini\Nifade edebildikleri bu teste Dialogue: 0,0:11:12.74,0:11:16.30,Default,,0000,0000,0000,,ancak gece boş zamanlarında\Nbakabiliyorlardı. Dialogue: 0,0:11:16.93,0:11:19.06,Default,,0000,0000,0000,,48 saatlik bir zaman dilimi içerisinde, Dialogue: 0,0:11:19.06,0:11:23.67,Default,,0000,0000,0000,,bu teste katılan çeyrek milyon\Ninsana ulaşmış olmak Dialogue: 0,0:11:23.67,0:11:25.82,Default,,0000,0000,0000,,beni fazlasıyla heyecanlandırdı. Dialogue: 0,0:11:26.01,0:11:29.82,Default,,0000,0000,0000,,Ve üstüne bu durum İnternette ve sosyal\Nmedyada büyük ses getirdi. Dialogue: 0,0:11:29.82,0:11:35.74,Default,,0000,0000,0000,,Yanlış cevaplar üzerine eğlence yaratan\Nbirçok insan büyük bir akım başlattı. Dialogue: 0,0:11:36.12,0:11:39.91,Default,,0000,0000,0000,,Sanırım benim için de\Nbundan iyisi olamazdı. Dialogue: 0,0:11:39.91,0:11:43.56,Default,,0000,0000,0000,,Bir başka eğlenceli yanı ise insanlar bunu\Npolitikacılara göndermeye başladı. Dialogue: 0,0:11:43.56,0:11:45.80,Default,,0000,0000,0000,,Seçim bölgeni ne kadar tanıyorsun? Dialogue: 0,0:11:45.80,0:11:47.29,Default,,0000,0000,0000,,(Gülüşmeler) Dialogue: 0,0:11:47.29,0:11:48.63,Default,,0000,0000,0000,,Ve son olarak, Dialogue: 0,0:11:49.78,0:11:52.13,Default,,0000,0000,0000,,insanları ikiye ayırmıştık hatırlarsanız. Dialogue: 0,0:11:52.13,0:11:56.67,Default,,0000,0000,0000,,Peki bu testte sayılarla arası iyi olanlar\Nne kadar iyiydi, biraz da onlara bakalım. Dialogue: 0,0:11:57.16,0:11:59.97,Default,,0000,0000,0000,,İngiltere ve Galler'den ulusal\Nistatistikçi, John Pullinger Dialogue: 0,0:11:59.97,0:12:02.39,Default,,0000,0000,0000,,kendisinden oldukça iyi bir\Nsonuç bekliyorsunuzdur. Dialogue: 0,0:12:03.42,0:12:04.44,Default,,0000,0000,0000,,Ama 44 aldı, Dialogue: 0,0:12:04.44,0:12:06.04,Default,,0000,0000,0000,,üstelik kendi çevresi içinde. Dialogue: 0,0:12:06.18,0:12:07.71,Default,,0000,0000,0000,,(Gülüşmeler) Dialogue: 0,0:12:08.44,0:12:09.86,Default,,0000,0000,0000,,Jeremy Paxman, Dialogue: 0,0:12:10.28,0:12:12.41,Default,,0000,0000,0000,,muhtemelen bir kadeh şarap\Nve ardından sonuç, Dialogue: 0,0:12:12.54,0:12:13.66,Default,,0000,0000,0000,,36. Dialogue: 0,0:12:13.84,0:12:15.17,Default,,0000,0000,0000,,Hatta daha kötü. Dialogue: 0,0:12:15.72,0:12:18.67,Default,,0000,0000,0000,,Bu sadece şunu gösteriyor, sayılar\Nhepimize ilham verebilirler. Dialogue: 0,0:12:18.67,0:12:20.13,Default,,0000,0000,0000,,Ve hepimizi şaşırtabilirler. Dialogue: 0,0:12:20.22,0:12:23.76,Default,,0000,0000,0000,,İstatistiklerden belirsizlikler bilimi\Ndiyerek sık sık bahsediyoruz. Dialogue: 0,0:12:23.76,0:12:25.42,Default,,0000,0000,0000,,Bugün dikkat çekmeye\Nçalıştığım şey, Dialogue: 0,0:12:25.48,0:12:28.58,Default,,0000,0000,0000,,istatistiğin aslında hepimizin,\Nyani insanlığın bilimi olması. Dialogue: 0,0:12:28.68,0:12:31.77,Default,,0000,0000,0000,,Ve sayılara hayranlık duymamızın\Nnedeni de, işte tam olarak bu. Dialogue: 0,0:12:31.77,0:12:33.02,Default,,0000,0000,0000,,Çok teşekkürler. Dialogue: 0,0:12:33.02,0:12:34.99,Default,,0000,0000,0000,,(Alkışlar)