[Script Info] Title: [Events] Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text Dialogue: 0,0:00:14.00,0:00:15.00,Default,,0000,0000,0000,,Wyobraź sobie świat, Dialogue: 0,0:00:15.00,0:00:17.00,Default,,0000,0000,0000,,w którym liczby i litery są kolorowe, Dialogue: 0,0:00:17.00,0:00:19.00,Default,,0000,0000,0000,,mimo że drukowane są na czarno, Dialogue: 0,0:00:19.00,0:00:21.00,Default,,0000,0000,0000,,w którym muzyka lub głos Dialogue: 0,0:00:21.00,0:00:23.00,Default,,0000,0000,0000,,wywołuje ruchomy wir kolorowych kształtów, Dialogue: 0,0:00:23.00,0:00:25.00,Default,,0000,0000,0000,,w którym słowa i nazwy Dialogue: 0,0:00:25.00,0:00:27.00,Default,,0000,0000,0000,,napełniają usta niezwykłymi smakami. Dialogue: 0,0:00:27.00,0:00:30.00,Default,,0000,0000,0000,,"Więzienie" smakuje jak zimny boczek, Dialogue: 0,0:00:30.00,0:00:33.00,Default,,0000,0000,0000,,a imię "Derek" jak wosk z uszu. Dialogue: 0,0:00:34.00,0:00:35.00,Default,,0000,0000,0000,,Witaj w świecie synestezji, Dialogue: 0,0:00:35.00,0:00:37.00,Default,,0000,0000,0000,,neurologicznego zjawiska, Dialogue: 0,0:00:37.00,0:00:41.00,Default,,0000,0000,0000,,które sprzęga 2 zmysły lub więcej u 4% populacji Dialogue: 0,0:00:41.00,0:00:43.00,Default,,0000,0000,0000,,Synesteta nie tylko słyszy mój głos, Dialogue: 0,0:00:43.00,0:00:44.00,Default,,0000,0000,0000,,ale także go widzi, Dialogue: 0,0:00:44.00,0:00:44.00,Default,,0000,0000,0000,,smakuje lub odczuwa jako dotyk. Dialogue: 0,0:00:44.00,0:00:47.00,Default,,0000,0000,0000,,smakuje lub odczuwa jako dotyk. Dialogue: 0,0:00:48.00,0:00:51.00,Default,,0000,0000,0000,,Słowo "anestezja" ma ten sam rdzeń, Dialogue: 0,0:00:51.00,0:00:52.00,Default,,0000,0000,0000,,i znaczy "bez zmysłów", Dialogue: 0,0:00:52.00,0:00:55.00,Default,,0000,0000,0000,,"synestezja" to "połączone zmysły". Dialogue: 0,0:00:55.00,0:00:57.00,Default,,0000,0000,0000,,Posiadanie jednego typu, \Nnp. barwnego słyszenia, Dialogue: 0,0:00:57.00,0:00:59.00,Default,,0000,0000,0000,,daje 50% szans \Nna posiadanie typu drugiego, Dialogue: 0,0:00:59.00,0:01:00.00,Default,,0000,0000,0000,,trzeciego lub czwartego, Dialogue: 0,0:01:00.00,0:01:01.00,Default,,0000,0000,0000,,trzeciego lub czwartego, Dialogue: 0,0:01:03.00,0:01:06.00,Default,,0000,0000,0000,,1 osoba na 90 widzi grafemy, Dialogue: 0,0:01:06.00,0:01:08.00,Default,,0000,0000,0000,,czyli pisane elementy języka, Dialogue: 0,0:01:08.00,0:01:08.00,Default,,0000,0000,0000,,takie jak litery, cyfry Dialogue: 0,0:01:08.00,0:01:09.00,Default,,0000,0000,0000,,takie jak litery, cyfry Dialogue: 0,0:01:09.00,0:01:10.00,Default,,0000,0000,0000,,i znaki przestankowe, Dialogue: 0,0:01:10.00,0:01:12.00,Default,,0000,0000,0000,,jako nasycone kolorem. Dialogue: 0,0:01:12.00,0:01:15.00,Default,,0000,0000,0000,,Mogą one nawet \Nmieć płeć lub osobowość. Dialogue: 0,0:01:15.00,0:01:19.00,Default,,0000,0000,0000,,Dla Gail liczba 3 \Nto umięśniony sportowiec Dialogue: 0,0:01:19.00,0:01:22.00,Default,,0000,0000,0000,,a 9 to próżna, bogata dziewczyna. Dialogue: 0,0:01:22.00,0:01:24.00,Default,,0000,0000,0000,,A najmniejsze jednostki mowy, Dialogue: 0,0:01:24.00,0:01:25.00,Default,,0000,0000,0000,,czyli fonemy, Dialogue: 0,0:01:25.00,0:01:27.00,Default,,0000,0000,0000,,wywołują wrażenia smakowe. Dialogue: 0,0:01:27.00,0:01:30.00,Default,,0000,0000,0000,,Jamesowi słowo "college" \Nsmakuje jak kiełbasa, Dialogue: 0,0:01:30.00,0:01:32.00,Default,,0000,0000,0000,,tak samo jak inne słowa, Dialogue: 0,0:01:32.00,0:01:34.00,Default,,0000,0000,0000,,które mają tą samą końcówkę. Dialogue: 0,0:01:35.00,0:01:38.00,Default,,0000,0000,0000,,Synestezja to cecha, \Njak niebieskie oczy, Dialogue: 0,0:01:38.00,0:01:40.00,Default,,0000,0000,0000,,a nie zaburzenie. Dialogue: 0,0:01:40.00,0:01:41.00,Default,,0000,0000,0000,,Z synestetami wszystko jest w porządku. Dialogue: 0,0:01:41.00,0:01:43.00,Default,,0000,0000,0000,,Te dodatkowe wrażenia sprawiają, Dialogue: 0,0:01:43.00,0:01:45.00,Default,,0000,0000,0000,,że sytestetycy mają świetną pamięć. Dialogue: 0,0:01:45.00,0:01:49.00,Default,,0000,0000,0000,,Ktoś spotyka dawno nie widzianą osobę. Dialogue: 0,0:01:49.00,0:01:51.00,Default,,0000,0000,0000,,"Pomyślmy, miała zielone imię. Dialogue: 0,0:01:51.00,0:01:52.00,Default,,0000,0000,0000,,D są zielone: Dialogue: 0,0:01:52.00,0:01:52.00,Default,,0000,0000,0000,,Debra, Dialogue: 0,0:01:52.00,0:01:53.00,Default,,0000,0000,0000,,Darby, Dialogue: 0,0:01:53.00,0:01:53.00,Default,,0000,0000,0000,,Dorota, Dialogue: 0,0:01:53.00,0:01:54.00,Default,,0000,0000,0000,,Denise. Dialogue: 0,0:01:54.00,0:01:56.00,Default,,0000,0000,0000,,Tak! Nazywa się Denise!" Dialogue: 0,0:01:56.00,0:01:58.00,Default,,0000,0000,0000,,Pary zmysłów połączone w dzieciństwie Dialogue: 0,0:01:58.00,0:02:00.00,Default,,0000,0000,0000,,zostają bez zmian przez całe życie. Dialogue: 0,0:02:00.00,0:02:03.00,Default,,0000,0000,0000,,Synesteci dziedziczą biologiczną skłonność Dialogue: 0,0:02:03.00,0:02:05.00,Default,,0000,0000,0000,,do większej ilości połączeń \Nmiędzy neuronami w mózgu, Dialogue: 0,0:02:05.00,0:02:08.00,Default,,0000,0000,0000,,ale potem muszą stawić czoła \Ntakim kulturowym artefaktom Dialogue: 0,0:02:08.00,0:02:08.00,Default,,0000,0000,0000,,jak kalendarze, Dialogue: 0,0:02:08.00,0:02:09.00,Default,,0000,0000,0000,,nazwy produktów żywnościowych Dialogue: 0,0:02:09.00,0:02:11.00,Default,,0000,0000,0000,,i alfabety. Dialogue: 0,0:02:11.00,0:02:13.00,Default,,0000,0000,0000,,Niesamowite, że zmiana jednego nukleotydu Dialogue: 0,0:02:13.00,0:02:17.00,Default,,0000,0000,0000,,w sekwencji DNA \Nzmienia postrzeganie świata. Dialogue: 0,0:02:17.00,0:02:19.00,Default,,0000,0000,0000,,Synestezja ułatwia zrozumienie Dialogue: 0,0:02:19.00,0:02:22.00,Default,,0000,0000,0000,,subiektywnych różnic w postrzeganiu Dialogue: 0,0:02:22.00,0:02:25.00,Default,,0000,0000,0000,,tej samej rzeczy przez dwie osoby. Dialogue: 0,0:02:25.00,0:02:27.00,Default,,0000,0000,0000,,Sean woli jedzenie o "smaku" niebieskim Dialogue: 0,0:02:27.00,0:02:30.00,Default,,0000,0000,0000,,np. mleko, pomarańcze i szpinak. Dialogue: 0,0:02:30.00,0:02:32.00,Default,,0000,0000,0000,,Ten gen potęguje występujące połączenia Dialogue: 0,0:02:32.00,0:02:34.00,Default,,0000,0000,0000,,między ośrodkiem smaku w płacie czołowym Dialogue: 0,0:02:34.00,0:02:37.00,Default,,0000,0000,0000,,i ośrodkiem koloru bardziej z tyłu. Dialogue: 0,0:02:37.00,0:02:39.00,Default,,0000,0000,0000,,Przypuśćmy, że u kogoś innego Dialogue: 0,0:02:39.00,0:02:41.00,Default,,0000,0000,0000,,ten gen działa w ośrodkach \Nnie związanych ze zmysłami. Dialogue: 0,0:02:41.00,0:02:43.00,Default,,0000,0000,0000,,Miałby wtedy zdolność łączenia Dialogue: 0,0:02:43.00,0:02:45.00,Default,,0000,0000,0000,,pozornie nie związanych rzeczy, Dialogue: 0,0:02:45.00,0:02:47.00,Default,,0000,0000,0000,,co jest definicją metafory, Dialogue: 0,0:02:47.00,0:02:50.00,Default,,0000,0000,0000,,dostrzegania podobieństw w niepodobnym. Dialogue: 0,0:02:50.00,0:02:52.00,Default,,0000,0000,0000,,Nic dziwnego, że często spotykamy synestezję Dialogue: 0,0:02:52.00,0:02:55.00,Default,,0000,0000,0000,,u artystów, którzy przodują w tworzeniu metafor, Dialogue: 0,0:02:55.00,0:02:57.00,Default,,0000,0000,0000,,jak powieściopisarz Vladimir Nabokov, Dialogue: 0,0:02:57.00,0:02:59.00,Default,,0000,0000,0000,,malarz David Hockney Dialogue: 0,0:02:59.00,0:03:00.00,Default,,0000,0000,0000,,i kompozytorzy jak Billy Joel Dialogue: 0,0:03:00.00,0:03:02.00,Default,,0000,0000,0000,,i Lady Gaga. Dialogue: 0,0:03:04.00,0:03:06.00,Default,,0000,0000,0000,,Ale czemu reszta z nas, nie-synestetów, Dialogue: 0,0:03:06.00,0:03:08.00,Default,,0000,0000,0000,,rozumie metofory jak "ostry ser" Dialogue: 0,0:03:08.00,0:03:10.00,Default,,0000,0000,0000,,czy "słodka osoba"? Dialogue: 0,0:03:10.00,0:03:12.00,Default,,0000,0000,0000,,Tak się składa, że obraz, Dialogue: 0,0:03:12.00,0:03:12.00,Default,,0000,0000,0000,,dźwięk i ruch Dialogue: 0,0:03:12.00,0:03:12.00,Default,,0000,0000,0000,,dźwięk i ruch Dialogue: 0,0:03:12.00,0:03:15.00,Default,,0000,0000,0000,,są ze sobą tak blisko związane, Dialogue: 0,0:03:15.00,0:03:17.00,Default,,0000,0000,0000,,że nawet zły brzuchomówca umie przekonać, Dialogue: 0,0:03:17.00,0:03:19.00,Default,,0000,0000,0000,,że lalka mówi. Dialogue: 0,0:03:19.00,0:03:21.00,Default,,0000,0000,0000,,Filmy też potrafią nas przekonać, Dialogue: 0,0:03:21.00,0:03:23.00,Default,,0000,0000,0000,,że dźwięk dochodzi z ust aktorów, Dialogue: 0,0:03:23.00,0:03:25.00,Default,,0000,0000,0000,,a nie z głośników. Dialogue: 0,0:03:25.00,0:03:28.00,Default,,0000,0000,0000,,Wewnątrz wszyscy jesteśmy synestetami, Dialogue: 0,0:03:28.00,0:03:30.00,Default,,0000,0000,0000,,nie zdającymi sobie sprawy \Nz postrzegania połączeń, Dialogue: 0,0:03:30.00,0:03:32.00,Default,,0000,0000,0000,,co dzieje się cały czas. Dialogue: 0,0:03:32.00,0:03:34.00,Default,,0000,0000,0000,,Przenikanie się informacji w mózgu Dialogue: 0,0:03:34.00,0:03:36.00,Default,,0000,0000,0000,,to zasada, a nie wyjątek. Dialogue: 0,0:03:37.00,0:03:41.00,Default,,0000,0000,0000,,Jak dla mnie, to super!