WEBVTT

00:00:01.280 --> 00:00:02.960
Салам, менин атым Ола Рослинг.

00:00:03.180 --> 00:00:05.260
Жана мен Анна Рослинг Роннлунд болом.

00:00:05.260 --> 00:00:08.140
Биз Ханс Рослинг менен биргеликте Gapminder Foundation уюмун негиздегенбиз

00:00:08.480 --> 00:00:09.500
Оланын атасы.

00:00:09.500 --> 00:00:12.500
Биз үчөөбүз бирге китеп жаздык

00:00:12.780 --> 00:00:13.740
Фактуулук (Factfulness)

00:00:14.290 --> 00:00:18.950
Ошондой эле бул китеп 24 тилде жакында жарыкка чыгат.

00:00:19.900 --> 00:00:21.820
Тилекке каршы, бир жыл мурун

00:00:21.820 --> 00:00:23.240
менин атам бу дүйнөдөн өтүп кетти

00:00:23.240 --> 00:00:26.020
биз менен бирге китеп жазып жаткан убакта.

00:00:26.380 --> 00:00:27.500
андан кийин

00:00:27.500 --> 00:00:29.700
биз экөөбүз күн-түн дебей

00:00:29.700 --> 00:00:31.340
бул китепти аягына чыгардык

00:00:31.340 --> 00:00:32.820
Ошондуктан, биз абдан, абдан кубанып турабыз

00:00:32.820 --> 00:00:34.320
Бул акырында даяр болду

00:00:35.140 --> 00:00:37.380
Азыр эми силерге клип көргөзөбүз

00:00:37.380 --> 00:00:38.980
Биз муну эки жыл мурун видеого жаздырып алганбыз

00:00:38.980 --> 00:00:40.200
Ханс менен бирге .

00:00:41.900 --> 00:00:45.840
Биз кантип бул китепти жазууга бел байлаганыбызды түшүндүрүп берет

00:00:49.100 --> 00:00:51.740
Мунун баары ушул бөлмөдө башталды

00:00:52.020 --> 00:00:53.440
17 жыл мурун.

00:00:53.440 --> 00:00:55.260
Анда кечки тамакта элек, өзүмдү кармана албай калдым

00:00:55.280 --> 00:00:58.640
менин "көбүк" диаграммадын биринчи нускасы көрсөтүүдөн

00:00:58.640 --> 00:01:00.340
бул жерде "көбүкчөлөр" өлкөлөрдү билдирет

00:01:00.600 --> 00:01:02.000
астында кирешени

00:01:02.540 --> 00:01:06.580
Бул жерде саламаттыгын, а түстөр ар кайсы материктерди көргөзөт

00:01:06.580 --> 00:01:08.640
Анан мен эстейм, силер муну жактыргансыңар

00:01:08.640 --> 00:01:11.220
Албетте эсимде, ошондо биз муну үйгө алып келгенбиз

00:01:11.220 --> 00:01:13.480
Эсиңиздеби биз үйдө дубалга да илип койгон элек?

00:01:13.480 --> 00:01:16.260
Дагы бир кызык нерсе, биздин достор да жактыра баштаган

00:01:16.260 --> 00:01:19.080
Ошентип, алар көбүкчөлөр тууралуу сөз кыла баштады ....

00:01:19.080 --> 00:01:20.620
Ушул алгачкы кадам болсо керек деп ойлойм

00:01:20.820 --> 00:01:23.760
Ошондо биз бул долбоорду алдыга жылдырып иштөө керек экенин түшүндүк.

00:01:24.160 --> 00:01:27.120
Ошентип, сен анимация вариантын жасай баштагансың

00:01:27.280 --> 00:01:31.360
жана сиз муну өзүңүздүн лекцияларыңызда колдоно баштадыңыз

00:01:31.560 --> 00:01:33.480
Ал көп эле популярдуу болгон.

00:01:33.480 --> 00:01:35.660
Кийин бизге көптөгөн маалыматтар керек болчу

00:01:35.660 --> 00:01:37.960
чынында, биз бул иштебейт экенин түшүндүк

00:01:37.960 --> 00:01:39.800
Биз кандайдыр бир жол менен чоңойтушубуз керек эле.

00:01:39.880 --> 00:01:41.160
Биздин жолубуз оңунан чыкты.

00:01:41.300 --> 00:01:43.940
Биринчи жолу TED 2006-жылы

00:01:44.040 --> 00:01:46.440
Биз биргелешип менин баяндама даярдадык.

00:01:46.440 --> 00:01:49.000
Анан мен сүйлөп бүткөндөн кийин,

00:01:49.000 --> 00:01:51.540
эки адам сахнага шашылып келди.

00:01:51.700 --> 00:01:52.900
Биринчиси Ал Гор болчу.

00:01:52.900 --> 00:01:54.540
Ал эми экинчи бир аз кыскараак болчу.

00:01:54.680 --> 00:01:58.140
Бул Ларри Пейж болчу. Googleдун бир негиздөөчүсү.

00:01:58.140 --> 00:02:00.520
Кийин Ларри Пейж мени карады да, билесиңби,

00:02:00.520 --> 00:02:01.940
улгайып профессор, анан ал мындай деди:

00:02:01.940 --> 00:02:03.200
"Кодту ким жазган?"

00:02:03.200 --> 00:02:05.900
Ал дароо эле түшүндү, бул улгайып калган адам

00:02:05.900 --> 00:02:06.880
код жаза албашын

00:02:06.880 --> 00:02:08.039
Ошондо мен жооп бердим:

00:02:08.039 --> 00:02:11.700
"Мейли, менин уулум, анын аялы жана алардын программисттер командасы."

00:02:11.700 --> 00:02:14.580
"Аларды Googleга чакырып баяндама жасап беришин өтүнүштү."

00:02:14.580 --> 00:02:17.280
Биздин оюбузда Google идеябызды уурдап ала тургандай болду.

00:02:17.280 --> 00:02:19.300
Бирок алар бизди Googleда иштеп мындан ары өнүктүрүшүбүздү каалашты

00:02:19.300 --> 00:02:22.400
Кийинчерээк бул Google Public Data болуп калды.

00:02:22.780 --> 00:02:25.740
Дүйнөнүн бардык колдонуучулары маалыматтарды издөөгө болот

00:02:25.740 --> 00:02:28.320
Анан биз Дүйнөлүк банктын коомдук мааламаттары колдоно баштадык

00:02:28.320 --> 00:02:31.440
ошондой эле Eurostatтын да жана бакаларды .

00:02:31.440 --> 00:02:33.140
Ошентип, издөө жыйынтыгында

00:02:33.140 --> 00:02:35.800
Силер расмий булактан акыркы статистикаларын таба аласыздар.

00:02:35.800 --> 00:02:37.200
Ошентип, бул чоӊ жетишкендик болду

00:02:37.200 --> 00:02:39.140
маалыматтардын жеткиликтүүлүгүн камсыз кылууда

00:02:39.140 --> 00:02:41.640
Тилекке каршы, өтө аз эле киши маалыматтарды издейт

00:02:41.640 --> 00:02:44.380
жана эгер сен маалыматтарды тапсаң да, анын көбу толук болбойт

00:02:44.500 --> 00:02:46.860
Сиз дүйнө таанымын жалпылай албайсыз

00:02:46.860 --> 00:02:49.080
Googleдагы жарым жартылай маалымыттар менен

00:02:49.200 --> 00:02:50.880
Биз Gapminder ге кайтып келдик

00:02:50.880 --> 00:02:53.600
Биз Хансты бир нече жыл мурун калтырып кеткен болчук

00:02:53.600 --> 00:02:55.680
Чындыгында, окуу материалдарын иштеп чыгалы дедик.

00:02:55.960 --> 00:02:58.160
Ал эми биз үчүн биринчи кезекте

00:02:58.160 --> 00:03:00.500
сыртка чыгып жөн гана өлчөө керек экинин түшүндүк

00:03:00.820 --> 00:03:04.200
Бирок бир жагымсыз кабар, ал турсун үрөй учурган

00:03:04.360 --> 00:03:07.180
Адамдар эч нерсе билбейт экен, туурабы?

00:03:07.180 --> 00:03:08.920
Кайдыгерлик массалык түрдө болчу.

00:03:09.140 --> 00:03:11.300
Ал эми, сен коомдук сурамжылоо кылдың

00:03:11.440 --> 00:03:13.380
Интернет аркылуу сурамжылоо компаниялар менен.

00:03:13.720 --> 00:03:15.480
жана анын жыйынтыктары менен, мен мындай дедим:

00:03:15.480 --> 00:03:18.240
"Бирок мен лекция өткөн тармактарда, адистер ..."

00:03:18.420 --> 00:03:23.920
Силер билгендей, "...Бириккен Улуттар Уюмунда , жогорку окуу жайларында жана юридикалык тармагында ..."

00:03:24.020 --> 00:03:25.540
"Алар бул нерсени билиши керек эле."

00:03:25.720 --> 00:03:29.080
Андан кийин биз аларга суроо-жооп жасадык

00:03:29.080 --> 00:03:31.720
сен ал жерге суроону жана жообун коёсуң

00:03:31.900 --> 00:03:36.940
күтүүсүз болгондой эле, биз алардан да

00:03:36.940 --> 00:03:41.460
дүйнө калкынын өзгөрүшү, саламаттык өзгөрүшүн, экономикалык өзгөрүшү боюнча маалыматты жок экенин байкадык

00:03:41.760 --> 00:03:45.040
Ошондо биз бир китеп жазуу керек экенин түшүндүк

00:03:45.080 --> 00:03:47.720
баырдык нерсени бирге коё алгандай

00:03:48.080 --> 00:03:50.800
Бул китеп Factfulness деп аталат

00:03:50.800 --> 00:03:51.860
биз биргеликте жазган

00:03:53.780 --> 00:03:56.260
Бул клип эки жыл мурун жазылган.

00:03:56.260 --> 00:04:00.360
Ошондон тартып, Gapminder уюму жалпы коомчулукту текшерүү ишин жүргүздү

00:04:00.920 --> 00:04:02.040
14 өлкөдө,

00:04:02.040 --> 00:04:04.460
Дүйнөнүн абалы жөнүндөгү факт-суроолор менен.

00:04:04.640 --> 00:04:07.900
натыйжасы абдан жаман болду!

00:04:08.140 --> 00:04:10.060
Ал тургай биз ойлогондон да жаман.

00:04:10.260 --> 00:04:12.180
12,000 элдин арасында,

00:04:12.360 --> 00:04:16.300
басымдуу бөлүгү дээрлик бардык суроолорго туура эмес жооп берди

00:04:16.339 --> 00:04:18.100
бул нерсени китептен көрө аласыздар

00:04:18.380 --> 00:04:22.560
Адамдар терс дүйнө көз караштан жабыр тартып жаткандай көрүнөт

00:04:22.560 --> 00:04:23.060


0:04:23.240,0:04:26.040
Алар дүйнө өтө эле бузулган абалда деп ойлошот

00:04:26.220 --> 00:04:27.580
чындыкка караганда

00:04:27.580 --> 00:04:29.620
Бул коркунучтуу чечимдерди кабыл алууга алып келет

00:04:29.740 --> 00:04:31.900
жана ашыкча кооптонууларды алып келет.

00:04:32.240 --> 00:04:34.240
Бул маселени чечүү үчүн,

00:04:34.240 --> 00:04:37.720
кантип ушундай жыйынтыкка келиши мүмкүн экенин түшүнүшүбүз керек

00:04:37.880 --> 00:04:38.800
ушунчалык көп элдер

00:04:39.200 --> 00:04:41.600
Кантип көп нерселерди туура эмес билет?

00:04:42.620 --> 00:04:46.020
Ооба, бактыга жараша, биз ачык-айкын үлгүлөрү таба алдык

00:04:46.020 --> 00:04:48.200
жалпы түшүнбөстүктөрдүн артында.

00:04:48.220 --> 00:04:49.820
Ханс менен бирге,

00:04:50.040 --> 00:04:53.820
Биз 10-драмалык туюмдары аныктадык

00:04:54.220 --> 00:04:56.940
бул нерселер адамдарга дүйнөнү туура эмес чечмелегенге түрткү берген

00:04:57.080 --> 00:04:58.340
кайра-кайра

00:04:58.340 --> 00:05:01.120
жана ашыкча драмалык дүйнө көз-карашка алып келет.

00:05:01.600 --> 00:05:04.280
Баардыгы жаман угулушу мүмкүн, бирок чындыгында

00:05:04.860 --> 00:05:05.540
Биздин китеп

00:05:10.780 --> 00:05:14.580
Негизинде бул китеп чын эле жубатаарлык

00:05:14.860 --> 00:05:20.360
Себеби бул сизге драмалык ички туюмдарды кантип жөнгө салуу жөнүндө жалпы эрежелерди сунуштайт

00:05:20.360 --> 00:05:21.120


0:05:21.280,0:05:24.980
Чынында эле сизге ой жүгүртүүнүн жаңы жолун үйрөтөт

00:05:24.980 --> 00:05:25.480


0:05:25.560,0:05:28.480
биз муну Factfulness деп атайбыз

00:05:28.500 --> 00:05:30.820
Hans'тын окуялар, чындап эле, кызыктуу болуп саналат.