1
00:00:00,000 --> 00:00:04,520
ŠTA ČINI KOMPJUTER KOMPJUTEROM?

2
00:00:04,520 --> 00:00:09,040
Moje ime je Mai-Li Khoe, i ja sam 
dizajner i pronalazač.

3
00:00:10,300 --> 00:00:15,680
Neke stvari sam dizajnirala u Apple-u, 
a sada dizajniram proizvode za decu

4
00:00:15,680 --> 00:00:18,060
da bi im bilo lakše u školi.

5
00:00:18,060 --> 00:00:22,300
Moji drugi poslovi su DJ-ing i ples.

6
00:00:25,620 --> 00:00:27,960
Računari su svuda!

7
00:00:27,960 --> 00:00:33,180
Oni su u našim džepovima, oni su u 
automobilima, ljudi ih drže na zglobovima.

8
00:00:33,180 --> 00:00:35,460
Možda su u vašem rancu baš sad.

9
00:00:36,160 --> 00:00:38,820
Ali šta kompjuter čini kompjuterom?

10
00:00:38,820 --> 00:00:41,000
Šta uopšte sačinjava kompjuter?

11
00:00:41,000 --> 00:00:42,980
I kako funkcioniše?

12
00:00:46,380 --> 00:00:50,180
Zdravo, ja sam Nat! Bio sam jedan od 
dizajnera originalnog Xbox-a.

13
00:00:50,460 --> 00:00:56,040
Radio sam na računaru još od sedme godine
i sada radim na virtuelnoj stvarnosti.

14
00:01:07,180 --> 00:01:10,520
Ljudi su uvek pravili alate da bi 
rešili probleme.

15
00:01:10,600 --> 00:01:15,900
Alati poput kolica, čekića ili presa 
za štampanje ili traktora.

16
00:01:15,900 --> 00:01:19,220
Svi ovi pronalasci su nam pomogli u radu.

17
00:01:19,220 --> 00:01:21,280
Vremenom su se ljudi zapitali

18
00:01:21,380 --> 00:01:25,560
da li bi mašina mogla da bude dizajnirana 
da bi nam pomogla u razmišljanju,

19
00:01:25,560 --> 00:01:29,820
kao što su rešavanje jednačina ili 
praćenje zvezda na nebu.

20
00:01:29,820 --> 00:01:34,280
Umesto da manipulišu fizičkim 
stvarima poput prljavštine i kamena,

21
00:01:34,280 --> 00:01:38,300
ove mašine bi trebalo da budu dizajnirane 
da manipulišu informacijama.

22
00:01:40,040 --> 00:01:43,740
Pioniri računarskih nauka su pri
dizajniranju mašine za razmišljanje,

23
00:01:43,740 --> 00:01:46,920
shvatili da ona mora obavljati
četiri različita zadatka.

24
00:01:48,240 --> 00:01:50,240
Trebalo bi da uzme ulazne informacije,

25
00:01:51,080 --> 00:01:52,360
sačuva ih,

26
00:01:53,400 --> 00:01:56,180
preradi ih, a zatim izloži rezultate.

27
00:01:56,700 --> 00:01:58,580
Ovo možda zvuči jednostavno,

28
00:01:58,580 --> 00:02:01,980
ali ove četiri stvari su uobičajene 
za sve računare.

29
00:02:02,740 --> 00:02:05,620
To čini kompjuter kompjuterom.

30
00:02:07,940 --> 00:02:10,419
Najraniji računari su napravljeni od
drveta i metala

31
00:02:10,419 --> 00:02:12,580
sa mehaničkim ručicama i brzinama.

32
00:02:13,360 --> 00:02:17,600
Međutim, do 20. veka, računari su 
počeli da koriste električne komponente.

33
00:02:17,600 --> 00:02:21,100
Ovi rani kompjuteri su bili stvarno 
veliki i jako spori.

34
00:02:21,100 --> 00:02:25,380
Računar veličine sobe mogao je satima 
računati osnovni matematički problem .

35
00:02:27,400 --> 00:02:33,040
Ove mašine su napravljene od sjajnog, 
raznobojnog metala i brojnih svetala.

36
00:02:33,320 --> 00:02:36,100
Računari su počeli kao оbični digitroni,

37
00:02:36,100 --> 00:02:40,760
što je u to vreme bilo fantastično, i 
tada su samo manipulisali brojevima.

38
00:02:40,800 --> 00:02:47,220
Sada možemo da ih koristimo da razgovaramo, 
za igranje igara, kontrolu robota,

39
00:02:47,220 --> 00:02:49,980
i uraditi bilo koju ludu stvar koju 
možete zamisliti.

40
00:02:50,920 --> 00:02:54,120
Moderni računari ne izgledaju kao stari,

41
00:02:54,120 --> 00:02:56,580
ali rade one iste četiri stvari.

42
00:02:57,930 --> 00:03:00,930
ULAZ

43
00:03:02,740 --> 00:03:04,740
Prvo, razgovaraćemo o ulazu.

44
00:03:04,740 --> 00:03:07,180
Ovo je moje omiljeno zato što je ulaz ono

45
00:03:07,180 --> 00:03:12,240
što radiš kada koristiš kompjuter.

46
00:03:12,240 --> 00:03:14,160
Možete kompjuterima reći šta da rade
pomoću tastature,

47
00:03:14,160 --> 00:03:18,640
pomoću miša, mikrofona, kamere.

48
00:03:18,640 --> 00:03:22,400
A ako nosite računar na zglobu, 
može vam slušati otkucaje srca,

49
00:03:22,400 --> 00:03:25,520
ili u vašem automobilu, može da 
sluša ono što automobil radi.

50
00:03:25,520 --> 00:03:31,180
A ekran osetljiv na dodir može osetiti 
prst i to je ulaz.

51
00:03:31,600 --> 00:03:34,600
MEMORISANJE I OBRADA

52
00:03:36,200 --> 00:03:40,680
Svi ovi različiti ulazi daju računaru
informacije, koje se čuvaju u memoriji.

53
00:03:41,860 --> 00:03:45,480
Računarski procesor uzima
informacije iz memorije.

54
00:03:45,480 --> 00:03:47,920
Manipuliše njima ili ih menja 
koristeći algoritam,

55
00:03:47,920 --> 00:03:49,980
što je samo serija naredbi.

56
00:03:49,980 --> 00:03:54,180
Obrađeni podaci se šalju
nazad u memoriju.

57
00:03:54,200 --> 00:03:58,620
Ovo se nastavlja sve dok 
informacije nisu spremne za izlaz.

58
00:03:59,230 --> 00:04:02,230
IZLAZ

59
00:04:03,320 --> 00:04:07,260
Kako računar daje informacije zavisi od 
toga šta je računar dizajniran da uradi.

60
00:04:07,260 --> 00:04:13,180
Računar može prikazati tekst, fotografije, 
video ili igre - pa i virtuelnu stvarnost!

61
00:04:13,180 --> 00:04:17,279
Izlaz računara može čak biti i signal 
za kontrolu robota.

62
00:04:17,279 --> 00:04:19,820
I, kada se računari povežu na internet,

63
00:04:19,820 --> 00:04:23,880
izlaz jednog računara postaje ulaz drugog,
i obrnuto.

64
00:04:25,620 --> 00:04:29,760
Računari koje koristimo su stvarno mnogo 
drugačiji od ranih mašina za razmišljanje.

65
00:04:29,760 --> 00:04:32,620
I ko zna kakvi će biti računari budoćnosti?

66
00:04:32,620 --> 00:04:37,480
Nadam se da ćete i vi pomoći u 
odluci o izgledu kompjutera sutrašnjice.

67
00:04:37,480 --> 00:04:41,480
Ali, na svim računarima, bez obzira na 
različite vrste tehnologija koje koriste,

68
00:04:41,480 --> 00:04:44,580
oni uvek rade one iste četiri stvari.

69
00:04:44,580 --> 00:04:46,360
Oni uzimaju informacije,

70
00:04:46,360 --> 00:04:47,980
čuvaju ih kao podatke,

71
00:04:47,980 --> 00:04:49,520
obrađuju ih

72
00:04:49,520 --> 00:04:51,460
a zatim izlažu rezultate.