Sən və dostun Ceyhun 10 alabalıq və 10 günəş balığı olan gölməçədə balıq tutursunuz. Hər dəfə balıq tutduqca onları gölə geri buraxırsınız. Sonra Ceyhun sənə 2 mərc təklif edir. 1. mərc. Biz mərcə həvəsləndirmirik, amma Ceyhun bunu istəyir. Əgər tutduğun növbəti 3 balıq günəş balıqları olsa, sən ona 170 azn verirsən. Əks halda o 34 azn verir. 2.mərcə görə tutduğun növbəti 3 balıqdan ən az 2-si günəş balığı olsa, o 85 man. verəcək. Əks halda sən 42.5 azn verirsən. 1.mərcin gözlənilən dəyəri neçədir? Cavabınızı Videonu dayandırın və özünüz etməyə çalışın. Gəlin baxaq. 1.mərcin gözlənilən dəyəri bərabərdir. Gəlin daha dəqiq olması üçün təsadüfi dəyişən götürək. Deyək ki, bu 1.mərcdən aldığın pula bərabərdir. Bu, təsadüfi dəyişəndir. Görək X-ın gözlənilən dəyəri neçə olur. Bu, mənfi 100 vurulsun, onun 3 balıq tutma ehtimalı olacaq. Ceyhunun tutduğu növbəti 3 balığın günəş balıqları olma ehtimalı, vurulsun 100 olur. 170 azn verəcəksiniz. Pulu itirəcəyiniz üçün və bu gözlənilən mənfəət olduğu üçün mənfi 170 yazırıq. Üstəgəl mötərizədə 1 çıxılsın Ceyhunun 3 günəş balığı tutma ehtimalı yazırıq. Burada o sizə 34 azn verir. Siz də o pulu alırsınız. Önəmli olan Ceyhunun 3 günəş balığı tutma ehtimalını tapmaqdır. Günəş balıqları 10 ədəd olduğu üçün hər balıq tutduğunda 20-dən 10 şansı və ya yarı ehtimalı olduğunu deyə bilərsiniz. Ardıcıl 3 balıq tutduğunda ehtimalı belə hesablayırıq. Ancaq tutduqları balığı geri qaytardıqları üçün 20-dən 10 şans olur. Əgər qaytarmasalar 2.tutulan balığın günəş balığı olma ehtimalı 20-də 9 olur. Bu halda onlar hər balıq tutduqda geri qaytarırlar. Ceyhunun 3 günəş balığı tutma ehtimalı 8-də 1-dir. Bu isə 8-də 7 olur. Sizin 170 azn vermə ehtimalınız 8-də 1, 34 azn alma şansınız isə 8-də 7-dir. Bunu hesablayıb gözlənilən dəyəri alırıq. 8-də 1 vurulsun mənfi 100 üstəgəl 8-də 7 yazırıq. Daha aydın olması üçün mötərizədə yazıram. Əslində bunu kalkulyator özü də edə bilərdi, ancaq özüm etdim. Beləcə eyni görünürlər. 34 azn alma şansınız 8-də 7-dir. Gözlənilən gəliriniz isə 8.5 azn-dir. # Bu, 1.mərcdən alınan gözlənilən dəyərdir. İndi 2.yə baxaq. Tutduğunuz növbəti 3 balıqdan ən az 2-si günəş balığı olsa o sizə 85 azn, əks halda siz ona 42.5 azn ödəyirsiniz. Gəlin tutulan növbəti 3 balıqdan 2-nin günəş balığı olma ehtimalını tapaq. Bunun üçün çox üsul var ancaq, siz yalnız 3 dəfə balıq tuta bilərsiniz və yalnız 2-də 1 ehtimal var. Bütün mümkün halları burada yazaq.1.halda 3 günəş balığı olacaq. Tutduğunuz digər balıq növü hansıdır?. Alabalıqdır. 2.hal 2 günəş balığı, 1 alabalıq olur. 3.hal günəş balığı, alabalıq, günəşbalığıdır. 4.hal günəş balığı və 2 alabalıqdır. 5.hal alabalıq, 2 günəş balığıdır. 6.hal alabalıq, günəş balığı, alabalıqdır. 7.hal 2 alabalıq, 1 günəş balığıdır. Hamısı alabalıq da ola bilər. Gördüyünüz kimi hər balıq tutanda 2 mümkün hal olur. Beləcə 3 balıq tutanda da 2 mümkün hal olacaq. Burada 8 mümkün hal var. Bəs bu 8 mümkün haldan neçəsində 2 günəş balığı tutumusunuz? Bu 4 halda 2 günəş balığı var. 3-də yalnız 1 günəş balığı var. Bunda isə yoxdur. 8 mümkün haldan yalnız 4-də ən az 2 günəş balığı tutmusunuz. Beləcə 2 günəş balığı tutulma ehtimalı 8-də 4-ə və ya 2-də 1-ə bərabərdir Bəs gözlənilən dəyər nəyə bərabərdir?