WEBVTT

00:00:06.505 --> 00:00:08.807
Uji është pothuajse gjithkund,

00:00:08.807 --> 00:00:11.259
nga lagështia e tokës dhe akullnajave,

00:00:11.259 --> 00:00:14.086
deri te qelizat në trupat tanë.

00:00:14.086 --> 00:00:14.784
Varësisht prej rrethanave si pozicioni,

00:00:16.181 --> 00:00:17.399
indeksi i dhjamit,

00:00:17.399 --> 00:00:18.114
moshës,

00:00:18.114 --> 00:00:19.202
dhe gjinisë,

00:00:19.202 --> 00:00:23.808
trupi i një personi mesatar përmban 
55-60% ujë.

00:00:23.808 --> 00:00:27.024
Trupi i foshnjeve kur lindin përmban edhe 
më shumë ujë.

00:00:27.024 --> 00:00:32.307
75% të përbërë nga uji, ata janë 
të ngjashëm me peshqit.

00:00:32.307 --> 00:00:37.331
Kjo përqindje e ujit zvoglohet në
65% gjatë vitit të tyre të parë.

00:00:37.331 --> 00:00:40.196
Pra, çfarë roli luan uji ne 
trupat tanë,

00:00:40.196 --> 00:00:44.288
dhe sa ujë duhet te pijmë 
që të jemi të shëndetshëm?

00:00:44.288 --> 00:00:48.529
Uji në trupat tanë përdoret për zbutjen 
dhe lëmimin e nyjeve,

00:00:48.529 --> 00:00:49.948
rregullimin e temperaturës,

00:00:49.948 --> 00:00:53.932
dhe për ushqimin e trurit dhe 
palcës kurrizore.

00:00:53.932 --> 00:00:56.062
Uji nuk gjendet vetëm në gjak.

00:00:56.062 --> 00:01:00.510
Truri dhe zemra e një të rrituri përmbajnë
rreth 75% ujë.


00:01:00.510 --> 00:01:04.367
Që është pothuajse e barabartë me
lageshtinë në një banane.

00:01:04.367 --> 00:01:08.487
Mushkëritë janë të ngjashëm me mollën
në 83%.

00:01:08.487 --> 00:01:14.310
Edhe kockat në dukje të thata
të njeriut përbën nga 31% ujë.

00:01:14.310 --> 00:01:16.051
Atëherë nëse përbëhemi nga uji,

00:01:16.051 --> 00:01:17.634
dhe të rrethuar nga uji,

00:01:17.634 --> 00:01:20.492
pse duhet të pijmë aq shumë?

00:01:20.492 --> 00:01:24.293
Çdo ditë ne humbim dy deri në tri litra
ujë me djersë,

00:01:24.293 --> 00:01:25.227
urinë,

00:01:25.227 --> 00:01:26.707
jashtqitje,

00:01:26.707 --> 00:01:28.371
e edhe me frymëmarrje.

00:01:28.371 --> 00:01:30.859
Ndërsa këto veprime janë thelbësore
për mbijetesë,

00:01:30.859 --> 00:01:33.306
ne duhet ta kompensojmë humbjen 
e lëngjeve.

00:01:33.306 --> 00:01:37.848
Mbajtja e nivelit të ujit në balancë është 
thelbësore për shmangjen e dehidratimit,

00:01:37.848 --> 00:01:39.710
apo tejhidratimit,

00:01:39.710 --> 00:01:43.279
të dyja mund të kenë ndikim shkatërrues
në shëndetin e përgjithshëm.

00:01:43.279 --> 00:01:45.404
Në hasjen e parë të nivelit të ulët 
të ujit,

00:01:45.404 --> 00:01:48.367
receptorët ndijor në hipotalamusin e
trurit

00:01:48.367 --> 00:01:51.399
japin sinjal për lirimin 
e hormonit antidiuretik.

00:01:51.399 --> 00:01:54.489
Kur ky hormon arrin në veshka,
formon akuaporine,

00:01:54.489 --> 00:02:00.445
kanale të veçanta që i mundësojnë gjakut
thithjen dhe ruajtjen e ujit,


00:02:00.445 --> 00:02:03.050
kjo çon drejt urinës së koncentruar
dhe të errët.

00:02:03.050 --> 00:02:06.555
Dehidratimi i lartë mund të shkaktojë
rënie të dukshme në energji,

00:02:06.555 --> 00:02:07.586
humor,

00:02:07.586 --> 00:02:08.774
lagështi të lëkurës,

00:02:08.774 --> 00:02:10.198
dhe shtypje të gjakut,

00:02:10.198 --> 00:02:13.252
poashtu edhe shenja të dëmtimit
të të menduarit.

00:02:13.252 --> 00:02:17.210
Një tru i dehidratuar punon më shumë 
që të arrijë të njëjtin synim me

00:02:17.210 --> 00:02:18.696
një tru normal,

00:02:18.696 --> 00:02:22.618
e poashtu zvogëlohet pëkohësisht
për shkak të mungesës së ujit.

00:02:22.618 --> 00:02:25.614
Tejhidratimi, apo hyponatremia,

00:02:25.614 --> 00:02:30.669
shkaktohet nga konsumimi i tepërt i ujit 
për një periudhë të shkurtër kohore.

00:02:30.669 --> 00:02:33.242
Atletët zakonishtë janë viktima të 
tejhidratimit

00:02:33.242 --> 00:02:36.585
për shkak të komplikimeve në
rregullimin e nivelit të ujit

00:02:36.585 --> 00:02:39.263
në kushte ekstreme fizike.

00:02:39.263 --> 00:02:43.769
Ndërsa truri i dehidratuar e shpejton 
prodhimin e horminit antidiruetik,

00:02:43.769 --> 00:02:49.174
truri i tejhidratuar e ngadalson, apo 
edhe ndalon, lirimin e tij në gjak.

00:02:49.174 --> 00:02:51.980
Përqëndrimi i joneve të natriumit 
zvogëlohet

00:02:51.980 --> 00:02:54.133
duke shkaktuar eksplodimin e 
qelizës.

00:02:54.133 --> 00:02:55.584
Në raste më të rënda,

00:02:55.584 --> 00:02:59.768
veshkët nuk mund ta përballojnë vëllimin
e shkaktuar të urinës së holluar.

00:02:59.768 --> 00:03:01.923
Atëherë ndodh dehja e ujit,

00:03:01.923 --> 00:03:03.559
që shkakton dhimbje koke,

00:03:03.559 --> 00:03:04.688
të vjella,

00:03:04.688 --> 00:03:08.162
dhe, në raste të rralla, kriza apo vdekje.

00:03:08.162 --> 00:03:10.295
Por kjo është një situatë tepër ekstreme.

00:03:10.295 --> 00:03:12.062
Në nje ditë të rregullt,

00:03:12.062 --> 00:03:15.632
mbajtja e rregullt e nivelit të ujit 
është e lehtë

00:03:15.632 --> 00:03:19.528
për ata prej nesh që kemi ujë 
të pastër e të pijshëm.

00:03:19.528 --> 00:03:23.808
Një kohë të gjatë, thuhej se duhet
të pijmë 8 gota ujë në ditë.

00:03:23.808 --> 00:03:26.453
Pas një kohe të gjatë ky vlerësim ka
pësuar përshtatje.

00:03:26.453 --> 00:03:30.245
Tani, marrëveshja e përgjithshme 
është që sasia e ujit që duhet të pijmë

00:03:30.245 --> 00:03:33.116
varet nga pesha dhe mjedisi.

00:03:33.116 --> 00:03:39.616
Mesatarja e ujit që këshillohet të pihet
në ditë është 2.5-3.7 litra për meshkuj

00:03:39.616 --> 00:03:42.802
dhe rreth 2-2.7 litra për femra,

00:03:42.802 --> 00:03:46.148
e cila mund të ndryshojë nësë jeni të 
shëndetshëm,

00:03:46.148 --> 00:03:46.987
aktiv,

00:03:46.987 --> 00:03:47.950
i vjetër,

00:03:47.950 --> 00:03:49.663
ose në temperatura të larta.

00:03:49.663 --> 00:03:51.522
Edhe pse uji është hidratuesi më i mirë

00:03:51.522 --> 00:03:52.617
pijet e tjera,

00:03:52.617 --> 00:03:55.230
edhe ato me kafeinë
si kafja apo çaji,

00:03:55.230 --> 00:03:57.323
i përmbushin lëngjet e nevojshme.

00:03:57.323 --> 00:04:02.306
Uji në ushqim përbën 20% të ujit 
që ne e konsumojmë për një ditë.

00:04:02.306 --> 00:04:04.333
Frutat dhe perimet si luleshtrydhet,

00:04:04.333 --> 00:04:05.302
trangujt,

00:04:05.302 --> 00:04:08.874
dhe madje edhe brokoli janë 
90% ujë

00:04:08.874 --> 00:04:14.119
dhe mund të plotësojnë marrjen e lëngut 
duke siguruar vlera ushqyese dhe fibra.

00:04:14.119 --> 00:04:17.276
Pirja e rregullt mund të ketë përfitime të 
ndryshme afatgjatë.

00:04:17.276 --> 00:04:21.618
Studimet tregojnë se hidratimi optimal 
zvogëlon mundësinë për ishemi,

00:04:21.618 --> 00:04:23.107
ndihmon menaxhimin e diabetit,

00:04:23.107 --> 00:04:27.871
dhe zvogëlon konsiderueshëm rrezikun e 
disa llojeve të kancerit.

00:04:27.871 --> 00:04:32.051
Pavarësisht, konsumimi i sasisë së duhur
të lëngjeve bën një dallim të madh

00:04:32.051 --> 00:04:33.338
në atë se si do të ndiheni,

00:04:33.338 --> 00:04:34.205
mendoni,

00:04:34.205 --> 00:04:36.073
dhe funksiononi ditë pas dite.