WEBVTT 00:00:06.505 --> 00:00:08.807 ရေကို လက်တွေ့မှာ နေရာတိုင်းတွင် ရှိနေပါတယ်၊ 00:00:08.807 --> 00:00:11.259 စိုစွတ်နေတဲ့မြေလွှာတွေနဲ့ ရေခဲတောင်ထိပ်တွေမှအစ 00:00:11.259 --> 00:00:14.086 ကျွန်ုပ်တို့ ခန္ဓာကိုယ်ထဲက ဆဲလ်တွေအဆုံး အထိပါပဲ။ 00:00:14.086 --> 00:00:16.181 တည်နေရာ၊ 00:00:16.181 --> 00:00:17.399 အဆီအချိုးအစား၊ 00:00:17.399 --> 00:00:18.114 အသက် နဲ့ 00:00:18.114 --> 00:00:19.202 လိင်ကို လိုက်ပြီး 00:00:19.202 --> 00:00:23.808 ပုံမှန်လူတစ်ယောက်ရဲ့ ၅၅ မှ ၆၀ % အကြား ရေဓာတ် ရှိပါတယ်။ 00:00:23.808 --> 00:00:27.024 မွေးချိန်မှာ ကလေးငယ်လေးတွေမှာ ရေဓာတ်ပိုများပါတယ်။ 00:00:27.024 --> 00:00:32.307 ၇၅ ရာခိုင်နှုန်းတောင် ရှိနေတော့ သူတို့ဟာ ရေထဲကူးနေကြတဲ့ ငါးတွေနဲ့ တူပါတယ်။ 00:00:32.307 --> 00:00:37.331 ဒါပေမဲ့ သူတို့ရဲ့ပထမဆုံး မွေးနေ့အရောက်မှာ ရေရဲ့ပါဝင်မှုဟာ ၆၅ % အထိ ကျဆင်းသွးတတ်တယ်။ 00:00:37.331 --> 00:00:40.196 ဒီတော့ ရေက ကျွန်ုပ်တို့ခန္ဓာကိုယ်ထဲ ဘယ်လို အခန်းမှ ပါဝင်လဲ။ 00:00:40.196 --> 00:00:44.288 ကျန်းမာဖို့ တစ်နေ့ကို ရေ ဘယ်လောက် သောက်သင့်သလဲ။ 00:00:44.288 --> 00:00:48.529 ခန္ဓာကိုယ်ထဲက အဆစ်တွေ ချောမွေ့စေဖို့နဲ့ ခုခံပေးဖို့ ရေက ဆောင်ရွက်ပေးပြီး၊ 00:00:48.529 --> 00:00:49.948 အပူချိန်ကို ထိန်းညှိပေးတယ်၊ 00:00:49.948 --> 00:00:53.932 ဦးနှာက်နဲ့ အာရုံကြောမကြီးကို အဟာရဓာတ်တွေ ဖြည့်တင်းပေးတယ်။ 00:00:53.932 --> 00:00:56.062 ရေဟာ ကျွန်တော်တို့ သွေးထဲမှာပဲ ရှိနေတာ မကပါ။ 00:00:56.062 --> 00:01:00.510 လူကြီးရဲ့ ဦးနှောက်နဲ့ နှလုံးထဲဆိုရင် ရေဟာ လေးပုံသုံးပုံလောက်ရှိနေတယ် 00:01:00.510 --> 00:01:04.367 ဒါက အကြမ်းအားဖြင့် ငှက်ပျောသီးထဲက ပမာဏနဲ့ တူညီပါတယ်။ 00:01:04.367 --> 00:01:08.487 အဆုတ်ကျတော့ ပန်းသီးနဲ့ တူပြီး ၈၃% ရှိပါတယ်။ 00:01:08.487 --> 00:01:14.310 ခြောက်သွေ့နေတယ်လို့ ထင်ရတဲ့ လူ့အရိုးတွေတောင်မှ ရေ ၃၁% ပါတတ်တယ်။ 00:01:14.310 --> 00:01:16.051 ကျွန်တော်တို့ကို လက်တွေ့တွင် ရေနဲ့ ပြုလုပ်ထားကာ 00:01:16.051 --> 00:01:17.634 ရေတွေနဲ့ ဝန်းရံထားတယ် ဆိုတော့၊ 00:01:17.634 --> 00:01:20.492 ဘာလို့များ ရေကို အဲဒီလောက် များများ သောက်ဖို့လိုနေသေးတာလဲ။ 00:01:20.492 --> 00:01:24.293 ကောင်းပါပြီ၊ နေ့စဉ် ရေ ၂ လီတာမှ ၃ လီတာအထိ ချွေး၊ ဆီးနဲ့ အစာအိမ်လှုပ်ရှားမှုများမှ 00:01:24.293 --> 00:01:25.157 ကျွန်တော်တို့ 00:01:25.157 --> 00:01:26.437 ဆုံးရှံးနေကြရကာ၊ 00:01:26.437 --> 00:01:28.021 အသက်ရှူမှုကြောင့်လည့်း ရှုံးရတယ်။ 00:01:28.021 --> 00:01:31.319 ဒီလို လှုပ်ရှားမှုတွေက ကျွန်တော်တို့ ရှင်သန်ဖို့ မမရှိမဖြစ်တာမို့လို့၊ 00:01:31.319 --> 00:01:33.636 ဆုံးရှုံးသွားတဲ့ ရေကို ပြန်ဖြည့်ပေးဖို့လိုပါတယ်။ 00:01:33.636 --> 00:01:37.848 ရေဓာတ် ခမ်းခြောက်ခြင်း မသွားရန်နဲ့ ရေတွေ အရမ်းများမသွားစေရန် 00:01:37.848 --> 00:01:39.710 ရေဓာတ်ကို ထိန်းညှိပေးရန် အရေးကြီးတယ်။ 00:01:39.710 --> 00:01:43.279 နှစ်မျိုးလုံးက ကျွန်တော်တို့ ကျန်းမာရေးကို ဆိုးဝါးလာစေနိုင်ကြတယ်။ 00:01:43.279 --> 00:01:45.404 အဦးဆုံး ..ရေဓာတ်နည်းနေတာကို 00:01:45.404 --> 00:01:48.367 ဦးနှောက်ရဲ့ hypothalamus ထဲက အာရုံခံပစ္စည်းလေးတွေက သိရှိတာနဲ့ 00:01:48.367 --> 00:01:51.399 Antidiuretic ဟိုမုန်းတွေကို ထုတ်လွှတ်ဖို့အချက်ပြပါတယ် 00:01:51.399 --> 00:01:54.489 အဲဒီဟိုမုန်းတွေ ကျောက်ကပ်ကို ရောက်ရင် aquaporins ကိုဖန်တီးပါတယ်၊ 00:01:54.489 --> 00:02:00.445 အဲဒါက သွေးအား ရေကို ပိုမိုထိန်းသိမ်းရန် အထူးပြုလုပ်ထားတဲ့ လမ်းကြောင်းလေးတွေပါ၊ 00:02:00.445 --> 00:02:03.050 ဆီးကို ပိုပြီးပြင်းတဲ့ အရောင်ရင့်လာအောင် လုပ်ပေးပါတယ်။ 00:02:03.050 --> 00:02:06.555 ရေဓာတ် ခမ်းခြောက်မှု များလာရင် အားအင်ကို ကုန်ခမ်းစေနိုင်သလို 00:02:06.555 --> 00:02:07.586 စိတ်အခြေအနေ၊ 00:02:07.586 --> 00:02:08.774 အရေပြားစိုစွတ်မှု နဲ့ 00:02:08.774 --> 00:02:10.198 သွေးပေါင်ချိန်ကိုပါ ကျစေပြီး 00:02:10.198 --> 00:02:13.252 အာရုံစိုက် သိနားလည်နိုင်စွမ်းကို ကျဆင်းစေနိုင်တယ်။ 00:02:13.252 --> 00:02:17.210 ရေဓာတ် ခမ်းခြောက်နေတဲ့ ဦးနှောက်ဟာ တူညီတာကို လုပ်ကိုင်ရန် ပုံမှန် 00:02:17.210 --> 00:02:18.696 ဦးနှောက်ထက် ပိုပြီးအားစိုက်ရကာ 00:02:18.696 --> 00:02:22.618 ရေမရှိတဲ့အတွက် ဦးနှောက် ကျုံ့သွားတာ တောင်ဖြစ်နိုင်တယ်။ 00:02:22.618 --> 00:02:25.614 ရေဓာတ်များလွန်းခြင်း ဒါမှမဟုတ် hyponatremia က 00:02:25.614 --> 00:02:30.669 အချိန်တိုအတွင်းမှာ ရေကို အလွန်အမင်း သောက်ရင် ဖြတ်တတ်တယ်။ 00:02:30.669 --> 00:02:33.242 အားကစားသမားတွေဟာ ရေဓာတ်များလွန်းခြင်း အဖြစ်များတယ်။ 00:02:33.242 --> 00:02:36.585 အလွန်ပြင်းထန်တဲ့ လှုပ်ရှားမှုတွေ ပြုလုပ်ရစဉ် ရေဓာတ်ကို 00:02:36.585 --> 00:02:39.263 ထိန်းညှိဖို့ ရှုပ်ထွေးခက်ခဲလို့ပါ။ 00:02:39.263 --> 00:02:43.769 ရေဓာတ် ခမ်းခြောက်နေတဲ့ ဦးနှောက်က antidiuretic ဟိုမုန်းကို တိုးထုတ်ပေးမဲ့ 00:02:43.769 --> 00:02:49.174 ရေဓာတ်များတဲ့ဦးနှောက်က အဲဒီဟိုမုန်းထုတ်မှု လျှော့ချရပ်လျက် သွေးဆီပြန်လွှတပေးတယ်။ 00:02:49.174 --> 00:02:51.980 ခန္ဓာကိုယ်ထဲက Sodium electrolyt တွေဟာ ရေတွေနဲ့ကျဲလာတယ်၊ 00:02:51.980 --> 00:02:54.133 ဆဲလ်တွေကို ဖောင်းလာစေတယ်။ 00:02:54.133 --> 00:02:55.584 ဆိုးတဲ့အခြေအနေတွေမှာ၊ 00:02:55.584 --> 00:02:59.768 ကျောက်ကပ်တွေက ထွက်လာတဲ့ ဆီးပမာဏကို လိုက်မမှီနိုင်တော့ပါ။ 00:02:59.768 --> 00:03:01.923 အဲဒီလို ရေအဆိပ်တက်ခြင်း ဆိုတာ ဖြစ်ပေါ်လာမယ်၊ 00:03:01.923 --> 00:03:03.559 ခေါင်းကိုက်တာ၊ 00:03:03.559 --> 00:03:04.688 အန်တာ၊ 00:03:04.688 --> 00:03:08.162 ပြီးတော့ ရှားရှားပါးပါး ကြွက်တက်မှု၊ သေတာ ကြုံရနိုင်ပါတယ်။ 00:03:08.162 --> 00:03:10.295 ဒါပေမဲ့ အဲဒါ ကြုံခဲတဲ့ အခြေအနေမျိုးပါ။ 00:03:10.295 --> 00:03:12.062 ပုံမှန် နေ့စဉ်ဆိုရင်၊ 00:03:12.062 --> 00:03:15.632 ရေကောင်းရေသန့် ရနိုင်တဲ့ ကျနော်တို့လို ကံကောင်းတဲ့သူတွေအတွက် 00:03:15.632 --> 00:03:19.528 ရေဓာတ်ကို ကောင်းမွန်စွာ ထိန်းညှိဖို့ဆိုတာ မခက်ခဲပါဘူး။ 00:03:19.528 --> 00:03:23.808 ရှေးလူကြီးတွေက တစ်နေ့ကို ရေ ရှစ်ခွက် သောက်သင့်ကြောင်း ပြောလေ့ရှိခဲ့ကြပါတယ်။ 00:03:23.808 --> 00:03:26.453 ဒီခန့်မှန်းချက်ကို ပိုပြီး အသေးစိတ်ထား သိလာခဲ့ရပါပြီ။ 00:03:26.453 --> 00:03:30.245 အခုတော့ အများက လက်ခံထားကြတာက ကျွန်တော်တို့ လိုအပ်တဲ့ရေပမာဏဟာ 00:03:30.245 --> 00:03:33.116 ခန္ဓာကိုယ်ရဲ့ အလေးချိန်နဲ့ ပတ်ဝန်းကျင် ပေါ်မှာ မူတည်ပါတယ်။ 00:03:33.116 --> 00:03:39.616 အကြံပြုထားတဲ့ တစ်နေ့တာ ရေလိုအပ်ချက်က အမျိုးသားအတွက် ၂.၅ - ၃.၇ လီတာနဲ့ 00:03:39.616 --> 00:03:42.802 အမျိုးသမီးအတွက်ဆို ၂ - ၂.၇ လီတာ ဖြစ်ပြီး၊ 00:03:42.802 --> 00:03:46.068 အဲဒါကို ကျွန်တော်တို့ရဲ့ ကျန်းမာရေး၊ ကောင်းမွန်မှု၊ လှုပ်ရှားမှု၊ 00:03:46.068 --> 00:03:46.847 အိုမင်းမှု၊ 00:03:46.847 --> 00:03:47.600 ဒါမှမဟုတ် 00:03:47.600 --> 00:03:49.593 အရမ်းပူပြင်းမှု အလိုက် အတက်အကျရှိနိုင်တယ်။ 00:03:49.593 --> 00:03:51.522 ရေက အကျန်းမာဆုံး ရေဓာတ်ဖြည့်မှု ဖြစ်ပေမဲ့ 00:03:51.522 --> 00:03:52.617 အခြားသော အချိုရည်တွေ 00:03:52.617 --> 00:03:55.230 ကဖင်းဓာတ်ပါတဲ့ကော်ဖီနဲ့ လက်ဖက်ရည်တွေကလည်း 00:03:55.230 --> 00:03:57.323 ရေဓာတ် ကိုဖြည့်ပေးနိုင်ပါတယ်။ 00:03:57.323 --> 00:04:02.306 ကျွန်တော်တို့စားတဲအစားအစာထဲမှာလည်း ရေဓာတ် ၅ ပုံ ၁ ပုံ ပါဝင်ပါတယ်။ 00:04:02.306 --> 00:04:04.333 စတော်ဘယ်ရီ၊ သခွားသီး၊ ပန်းမုံလာလို 00:04:04.333 --> 00:04:05.302 အသီးများနဲ့ 00:04:05.302 --> 00:04:08.874 ဟင်းသီးဟင်းရွက်ထဲမှာဆို ရေဟာ ၉၀% အထိ ပါဝင်ကာ 00:04:08.874 --> 00:04:14.119 အခြားအာဟာရနဲ့ အမျှင်ဓာတ်တွေ ဖြည့်ပေးလျက် ရေဓာတ်ကိုလည်း ဖြည့်စွမ်းပေးနိုင်ပါတယ်။ 00:04:14.119 --> 00:04:17.276 ရေကို ကောင်းမွန်စွာ သောက်တာက ရေရှည်အကျိုးကျေးဇူးတွေရှိနိုင်ပါတယ်။ 00:04:17.276 --> 00:04:21.618 လေ့လာချက်တွေအရဆိုရင် အကောင်းဆုံး ရေဓာတ် ထိန်းပေးမှုက လေဖြတ်ခြင်းကိုလျော့ကျစေကာ၊ 00:04:21.618 --> 00:04:23.107 ဆီးချိုကိုလည်း ထိန်းပေးပါတယ်၊ 00:04:23.107 --> 00:04:27.871 အချို့သော ကင်ဆာဖြစ်ပွားမှုကိုလည်း လျော့ကျစေနိုင်ပါတယ်။ 00:04:27.871 --> 00:04:31.991 မည်သို့ပင်ဖြစ်စေ၊ မှန်ကန်တဲ့ ရေပမာဏကို ရရှိခြင်းက 00:04:31.991 --> 00:04:33.368 သင်ခံစားရမှု၊ စဉ်းစားမှုနဲ့ 00:04:33.368 --> 00:04:34.625 နေ့စဉ် လှုပ်ရှားမှုတွေကို 00:04:34.625 --> 00:04:36.183 ပြောင်းလဲသွားစေမှာ သေချာပါတယ်...