1
00:00:00,000 --> 00:00:02,000
Adım Ryan Lobo

2
00:00:02,000 --> 00:00:04,000
ve tüm dünyada belgesel film çekimi işini

3
00:00:04,000 --> 00:00:08,000
yaklaşık 10 yıldır yapıyorum.

4
00:00:08,000 --> 00:00:10,000
Bu filmleri yapma sürecinde

5
00:00:10,000 --> 00:00:13,000
çoğu zaman kameremı sinirdendirme pahasına

6
00:00:13,000 --> 00:00:16,000
kendimi fotoğraf çekerken buluyorum.

7
00:00:16,000 --> 00:00:19,000
Bu fotoğrafımı neredeyse zorlayıcı buluyorum.

8
00:00:19,000 --> 00:00:22,000
Bazen çekimlerin sonunda

9
00:00:22,000 --> 00:00:25,000
bazı fotoğrafların tüm hikayeyi belgeselden

10
00:00:25,000 --> 00:00:29,000
daha iyi anlattığı hissine kapılıyorum.

11
00:00:29,000 --> 00:00:31,000
Her türlü politika ve amaca rağmen

12
00:00:31,000 --> 00:00:33,000
eğer fotoğrafım varsa

13
00:00:33,000 --> 00:00:36,000
elimde gerçeğin olduğunu hissediyorum.

14
00:00:36,000 --> 00:00:40,000
2007'de üç tane savaş bölgesine gezi yaptım.

15
00:00:40,000 --> 00:00:43,000
Irak, Afganistan ve Liberya'ya.

16
00:00:43,000 --> 00:00:45,000
Orada başka insanların ızdıraplarına şahit oldum

17
00:00:45,000 --> 00:00:48,000
bazı yoğun ve

18
00:00:48,000 --> 00:00:52,000
duygusal hikayelere şahit oldum

19
00:00:52,000 --> 00:00:57,000
ve bazı zamanlarda kendi hayatımdan endişelendim.

20
00:00:57,000 --> 00:00:59,000
Her zamanki gibi Bagalore'ye geri döndüm

21
00:00:59,000 --> 00:01:02,000
ve genelde arkadaşlarımın evindeki

22
00:01:02,000 --> 00:01:04,000
değişik konulardaki tartışmaları dinledim,

23
00:01:04,000 --> 00:01:07,000
mesela bazen barın yeni çalışma saatlerinden dem vururlardı

24
00:01:07,000 --> 00:01:09,000
O barlarda içecek 14 yaşındaki hizmetçilerine

25
00:01:09,000 --> 00:01:11,000
verdikleri paradan daha pahalı olur.

26
00:01:11,000 --> 00:01:15,000
Bu tartışmalar sırasında kendimi çok yalnız hissederim.

27
00:01:15,000 --> 00:01:18,000
Fakat aynı zamanda kendimi

28
00:01:18,000 --> 00:01:22,000
ve hikaye anlatmadaki amacımı da sorguladım.

29
00:01:22,000 --> 00:01:26,000
Ve şunu fark ettim ki

30
00:01:26,000 --> 00:01:29,000
aynı arkadaşlarımın hikayelerinde olduğu gibi

31
00:01:29,000 --> 00:01:32,000
ben de sorumluluk

32
00:01:32,000 --> 00:01:35,000
almak yerine

33
00:01:35,000 --> 00:01:39,000
özürler uyduruyorum.

34
00:01:39,000 --> 00:01:46,000
Bir kararı niye aldığımın detaylarını söylemeyeceğim ama

35
00:01:46,000 --> 00:01:48,000
siz onun alkol, sigara, diğer maddeler

36
00:01:48,000 --> 00:01:51,000
ve bir kadın içerdiğini bilin.

37
00:01:51,000 --> 00:01:52,000
(Gülüşmeler)

38
00:01:52,000 --> 00:01:54,000
Şuna karar verdim,

39
00:01:54,000 --> 00:01:56,000
hikaye anlatmada kamera ve ortam ya da

40
00:01:56,000 --> 00:01:59,000
benim dışımdaki herhangi bir şey değil,

41
00:01:59,000 --> 00:02:01,000
önemli olan ve ayarlanması gereken tek araç

42
00:02:01,000 --> 00:02:04,000
benim kendi şahsım.

43
00:02:04,000 --> 00:02:07,000
Hayatımda başarı ya da tanınmışlık gibi şeyleri elde

44
00:02:07,000 --> 00:02:10,000
etmek istediğimde hep benden kaçtılar.

45
00:02:10,000 --> 00:02:13,000
Ironik bir şekilde bu elemanları hiç düşünmeyip

46
00:02:13,000 --> 00:02:16,000
hırs ve azim ile çalışıp

47
00:02:16,000 --> 00:02:20,000
sonuçlar yerine mükemmeliyet için çalıştığımda

48
00:02:20,000 --> 00:02:25,000
her şey kendi kendine geldi, tatmin olmak dahil.

49
00:02:25,000 --> 00:02:28,000
Fotoğrafcılık kendiminkini de dahil olmak üzere kültürleri yüceltti.

50
00:02:28,000 --> 00:02:32,000
Ve o benim için elle tutulamayanı ifade eden ve

51
00:02:32,000 --> 00:02:34,000
sesi olmayan insan ve hikayelere ses veren bir araç.

52
00:02:34,000 --> 00:02:36,000
Sizi hikaye anlatmadaki arzu olarak

53
00:02:36,000 --> 00:02:39,000
adlandırdığım alana örnek

54
00:02:39,000 --> 00:02:42,000
olabilecek 3 tane

55
00:02:42,000 --> 00:02:46,000
yeni yaşanmış hikayeye davet ediyorum.

56
00:02:46,000 --> 00:02:51,000
2007'de Liberya'ya gittim.

57
00:02:51,000 --> 00:02:55,000
Orada General Butt Naked adlı efsanevi

58
00:02:55,000 --> 00:02:58,000
ve acımasız savaş lordu hakkında

59
00:02:58,000 --> 00:03:02,000
bağımsız, herhangi bir yerden kaynak almadan

60
00:03:02,000 --> 00:03:04,000
ve çekimleri hala sürmekte olan bir film yaptık.

61
00:03:04,000 --> 00:03:07,000
Onun adı Joshua ve bir zamanlar çocuklar dahil

62
00:03:07,000 --> 00:03:10,000
insanlara eziyet edip öldürdüğü hücrenin içinde

63
00:03:10,000 --> 00:03:13,000
poz veriyor.

64
00:03:13,000 --> 00:03:15,000
Joshua kişisel olarak Liberya sivil savaşı sırasında

65
00:03:15,000 --> 00:03:19,000
10,000'den fazla insanı öldürdüğünü iddia ediyor.

66
00:03:19,000 --> 00:03:22,000
Adını tamamen çıplak olarak savaşmasından alıyor.

67
00:03:22,000 --> 00:03:24,000
Muhtemelen şu an dünyadaki en azılı

68
00:03:24,000 --> 00:03:27,000
katillerden biridir.

69
00:03:27,000 --> 00:03:32,000
Bu kadın kardeşinin ölümüne tanık oldu.

70
00:03:32,000 --> 00:03:35,000
Joshua çocuk yaştaki askerlerine inanılmayacak suçlar işletti

71
00:03:35,000 --> 00:03:38,000
ve emrindekilere inanılmaz zalimlikler yaptırdı.

72
00:03:38,000 --> 00:03:41,000
Bugün o çocuklardan çoğu eroin tarzı maddelere bağımlı

73
00:03:41,000 --> 00:03:46,000
ve bu fotoğraftaki erkekler gibi muhtaç durumda.

74
00:03:46,000 --> 00:03:48,000
Bu şekilde korkunç suçları işlediğinizi

75
00:03:48,000 --> 00:03:53,000
biliyorsanız nasıl kendinizle barışık olabilirsiniz?

76
00:03:53,000 --> 00:03:57,000
Bugün o general vaftiz olmuş bir Hristiyan evangelisti.

77
00:03:57,000 --> 00:03:59,000
ve bir görevde...

78
00:03:59,000 --> 00:04:02,000
Joshua'ya bir zamanlar öldürdüğü ve insanlara tecavüz ettiği

79
00:04:02,000 --> 00:04:05,000
köyleri gezerken eşlik ettik.

80
00:04:05,000 --> 00:04:07,000
Af diliyor ve

81
00:04:07,000 --> 00:04:09,000
çocuk askerlin yaşamlarını

82
00:04:09,000 --> 00:04:11,000
geliştireceğini vaad ediyor.

83
00:04:11,000 --> 00:04:13,000
Bu gezi sırasında onun

84
00:04:13,000 --> 00:04:15,000
ve onunla beraber bizim de öldürüleceğimizi düşünüyordum.

85
00:04:15,000 --> 00:04:17,000
Fakat gözümü açtığımda

86
00:04:17,000 --> 00:04:19,000
olası olabileceğini düşünmediğim

87
00:04:19,000 --> 00:04:22,000
bir affetme hissi ile karşılaştım.

88
00:04:22,000 --> 00:04:25,000
Fakirliğin ve yokluğun arasında

89
00:04:25,000 --> 00:04:27,000
hiç bir şeyleri olmayan insanlar kendilerinden

90
00:04:27,000 --> 00:04:31,000
her şeyi alan insanı affettiler.

91
00:04:31,000 --> 00:04:33,000
Af diliyor ve kardeşini

92
00:04:33,000 --> 00:04:35,000
öldürdüğü kadın

93
00:04:35,000 --> 00:04:38,000
onu affediyor.

94
00:04:38,000 --> 00:04:40,000
Tekerlekli sandalyede oturan Senegalli bu genç adam

95
00:04:40,000 --> 00:04:43,000
bir zamanlar generalin emri altında çocuk askerdi,

96
00:04:43,000 --> 00:04:45,000
sonra emre itaat etmedi

97
00:04:45,000 --> 00:04:49,000
ve general onun iki ayağını da kestirdi.

98
00:04:49,000 --> 00:04:52,000
Generali şimdi affediyor.

99
00:04:52,000 --> 00:04:54,000
Ailelerini öldürdüğü insanlar arasında şimdi

100
00:04:54,000 --> 00:04:57,000
dolaşırken hayatının riske atıyor.

101
00:04:57,000 --> 00:05:00,000
Bu fotoğrafta gecekondu bölgesinde sinirli bir topluluk onu çevreliyor.

102
00:05:00,000 --> 00:05:03,000
Joshua onlar öfkelerini kusarken

103
00:05:03,000 --> 00:05:07,000
sessiz kalıyor.

104
00:05:07,000 --> 00:05:09,000
Bu görüntü bana Shakespear'in oyunlarını hatılatıyor,

105
00:05:09,000 --> 00:05:12,000
bir sürü etki tarafından çevrelenmiş bir insan

106
00:05:12,000 --> 00:05:16,000
kendi yarattığı eziyetlere karşı

107
00:05:16,000 --> 00:05:20,000
kendinden bir şeylere tutunmaya çalışıyor.

108
00:05:20,000 --> 00:05:22,000
Bütün bunlar olurken oradan oraya gidip durdum.

109
00:05:22,000 --> 00:05:24,000
Fakat burada soru şu,

110
00:05:24,000 --> 00:05:28,000
af ve takdis adaletin yerini tutar mı?

111
00:05:28,000 --> 00:05:30,000
Joshua suçları karşılığı

112
00:05:30,000 --> 00:05:32,000
davaya çıkabileceğini söylüyor

113
00:05:32,000 --> 00:05:34,000
ve onlara Monrovia'da dinleyenlerin kurbanları olduğu

114
00:05:34,000 --> 00:05:38,000
bir seyirci kitlesi önünde Monrovia'daki bir kürsüden hitap ediyor.

115
00:05:38,000 --> 00:05:40,000
Kilise ve devlet işlerinin ayrılması için konuşacak

116
00:05:40,000 --> 00:05:43,000
en son insan belki de.

117
00:05:43,000 --> 00:05:45,000
Size anlatacağım ikinci hikaye

118
00:05:45,000 --> 00:05:47,000
özel barış koruyucu güçleri olan

119
00:05:47,000 --> 00:05:50,000
bir grup savaşcı bayan.

120
00:05:50,000 --> 00:05:52,000
Liberya Afrikan'ın en ağır

121
00:05:52,000 --> 00:05:54,000
iç savaşlarından birini yaşamıştı,

122
00:05:54,000 --> 00:05:56,000
200,000'den fazla kişi öldü

123
00:05:56,000 --> 00:05:58,000
binlerce kadın çok geniş kapsamlı

124
00:05:58,000 --> 00:06:01,000
suç ve tecavüze maruz kaldı

125
00:06:01,000 --> 00:06:03,000
Liberya şimdi Hindistanlı barış sürdürenlere bağlı

126
00:06:03,000 --> 00:06:05,000
olan bir kadın organizasyonuna

127
00:06:05,000 --> 00:06:08,000
ev sahipliği yapıyor.

128
00:06:08,000 --> 00:06:10,000
Çoğu Hindistan'daki ufak kasabalardan gelen bu kadınlar

129
00:06:10,000 --> 00:06:15,000
evlerinden ve ailelerinden çok uzakta barışı sürdürmeye yardım ediyorlar.

130
00:06:15,000 --> 00:06:17,000
Askeri bir müdaheleden çok pazarlık

131
00:06:17,000 --> 00:06:19,000
ve hoşgörüyü kullanıyorlar.

132
00:06:19,000 --> 00:06:21,000
Bir komutan bana bir keresinde

133
00:06:21,000 --> 00:06:23,000
bir bayanın olası bir tehlikeyi bir erkekten

134
00:06:23,000 --> 00:06:25,000
çok daha iyi tahmin edebileceğini söylemişti.

135
00:06:25,000 --> 00:06:29,000
Ve onların kesinlikle bu belayı agresif olmayacak şekilde def edebileceklerini.

136
00:06:29,000 --> 00:06:31,000
Bu adam çok sarhoştu

137
00:06:31,000 --> 00:06:33,000
ve benim kameramla çok ilgileniyordu

138
00:06:33,000 --> 00:06:35,000
ta ki onu gülümsemeyle, ve tabii ki bir de hazır AK-47 ile,

139
00:06:35,000 --> 00:06:38,000
izleyen kadını görene kadar.

140
00:06:38,000 --> 00:06:39,000
(Gülüşmeler)

141
00:06:39,000 --> 00:06:42,000
Bu kadın bayağı şanslı gibi gözüküyor

142
00:06:42,000 --> 00:06:44,000
herhangi bir zarara yol açmadı

143
00:06:44,000 --> 00:06:47,000
bir sürü barış sürdürücü Liberya'da öldüğü halde.

144
00:06:47,000 --> 00:06:51,000
Ve evet, ölen o insanların hepsi erkekti.

145
00:06:51,000 --> 00:06:53,000
Bir çok kadının sadece çocukları var

146
00:06:53,000 --> 00:06:56,000
ve dediklerine göre onların hareketlenmesinin en zor kısmı

147
00:06:56,000 --> 00:06:59,000
çocuklarından ayrı kalmaları.

148
00:06:59,000 --> 00:07:01,000
Bu kadınlara devriyeleri sırasında eşlik ettim

149
00:07:01,000 --> 00:07:03,000
ve onların erkeklerin yanından geçerken

150
00:07:03,000 --> 00:07:06,000
muhatap oldukları terbiyesiz kelimelere şahit oldum.

151
00:07:06,000 --> 00:07:08,000
Bu kadınlara şok ve korkunç karşılığı ile ilgili sorduğumda

152
00:07:08,000 --> 00:07:10,000
bana " Merak etme, evde de aynı şey.

153
00:07:10,000 --> 00:07:12,000
Bu insanlara nasıl davranacağımızı biliyoruz" dedi

154
00:07:12,000 --> 00:07:15,000
ve o erkekleri hiç takmadı.

155
00:07:15,000 --> 00:07:17,000
Kadına karşı şiddetin dorukta olduğu bir ülkede

156
00:07:17,000 --> 00:07:20,000
Hindistanlı bu barış koruyucuları yerel halktan

157
00:07:20,000 --> 00:07:22,000
bir sürü kadını da polis gücüne katılmaya özendirdi.

158
00:07:22,000 --> 00:07:25,000
Bazen savaş bittiğinde ve bütün film ekipleri gittiğinde

159
00:07:25,000 --> 00:07:27,000
en ilham verici hikayeler

160
00:07:27,000 --> 00:07:30,000
radarın hemen altında gerçekleşen hikayelerdir.

161
00:07:30,000 --> 00:07:34,000
Hindistan'a geri döndüm ve kimse bu hikayeyi almak istemedi.

162
00:07:34,000 --> 00:07:36,000
Bir editör bana "manüel işcilik hikayeleri" yapmaya

163
00:07:36,000 --> 00:07:41,000
ilgi duymadığını söyledi.

164
00:07:41,000 --> 00:07:46,000
2007 ve 2009 yılında Delhi Yangın Departmanı hakkında hikayeler yaptım,

165
00:07:46,000 --> 00:07:49,000
onlar yazın muhtemelen en aktif yangın departmanı oluyorlardır.

166
00:07:49,000 --> 00:07:52,000
2 aydan 5,000'den fazla çağrıya cevap veriyorlar.

167
00:07:52,000 --> 00:07:55,000
Ve bütün bunlara sıcaklık, trafik sıkışıklığı gibi

168
00:07:55,000 --> 00:07:58,000
inanılmaz lojistik sıkıntılara rağmen.

169
00:07:58,000 --> 00:08:00,000
Bu çekim sırasında inanılmaz bir şey oldu.

170
00:08:00,000 --> 00:08:03,000
Trafik sıkışıklığından dolayı bir gecekondu

171
00:08:03,000 --> 00:08:06,000
mahallesine gitmekte gecikmiştik.

172
00:08:06,000 --> 00:08:09,000
Yaklaştığımız zaman bölgedeki yüzlerce sinirli kişi

173
00:08:09,000 --> 00:08:12,000
bizim aracımıza saldırdılar ve taş attılar.

174
00:08:12,000 --> 00:08:14,000
Insanlar saldırdıklarında itfayeciler

175
00:08:14,000 --> 00:08:17,000
dehşete düştü.

176
00:08:17,000 --> 00:08:19,000
Yine de, onların düşmanca tutumlarına karşı,

177
00:08:19,000 --> 00:08:23,000
itfayeciler araçtan inip başarılı bir şekilde ateşe karşı mücadele verdiler.

178
00:08:23,000 --> 00:08:25,000
Sinirli kalabalığın içinden eldiven yardımı ile geçiryorlardı

179
00:08:25,000 --> 00:08:28,000
ve bazıları zarar görmemek için kask giyiyordu.

180
00:08:28,000 --> 00:08:31,000
Bazı insanlar hortumları itfayecilerin elinden alıp

181
00:08:31,000 --> 00:08:34,000
kendi evlerine doğru tutuyorlar.

182
00:08:34,000 --> 00:08:36,000
Yüzlerce ev yıkıldı.

183
00:08:36,000 --> 00:08:40,000
Fakat benim kafamdaki soru şu,

184
00:08:40,000 --> 00:08:43,000
insanları kendi evlerine yardıma gelen

185
00:08:43,000 --> 00:08:45,000
itfaye aracına saldırmaya iten ne?

186
00:08:45,000 --> 00:08:48,000
Bu kinin kaynağı ne?

187
00:08:48,000 --> 00:08:52,000
Ve bizim burdan sorumluluğumuz ne?

188
00:08:52,000 --> 00:08:55,000
Delhi'deki 14 milyon insanın yüzde 45'i

189
00:08:55,000 --> 00:08:57,000
genelde aşırı nüfusa sahip kaçak

190
00:08:57,000 --> 00:09:00,000
gecekondularda yaşıyor.

191
00:09:00,000 --> 00:09:02,000
En sıradan rahatlıktan bile yoksunlar.

192
00:09:02,000 --> 00:09:07,000
Bu çoğu büyük şehrimizde de olan bir şey.

193
00:09:07,000 --> 00:09:10,000
DYD'ye geri dönelim. Büyük bir kimya deposu alev almıştı

194
00:09:10,000 --> 00:09:13,000
ve pertokimyasallarla dolu binlerce bidon

195
00:09:13,000 --> 00:09:16,000
sağa sola taşınıp etrafımızda patlıyordu.

196
00:09:16,000 --> 00:09:18,000
Sıcaklık o kadar fazlaydı ki

197
00:09:18,000 --> 00:09:20,000
bazı hortumlarla herhangi bir koruyucu elbisesi olmayan

198
00:09:20,000 --> 00:09:24,000
itfayecileri soğutmaya çalışıyorlardı.

199
00:09:24,000 --> 00:09:28,000
Hindistan'da bizim hükümet yapımız hakkında şikayet etmekten hoşlanırız.

200
00:09:28,000 --> 00:09:30,000
Fakat burada DYD'nin başları olan

201
00:09:30,000 --> 00:09:32,000
Mr. R.C. Sharman ve Mr. A.K.Sharman

202
00:09:32,000 --> 00:09:35,000
adamlarıyla beraber yangına müdahele ediyorlar.

203
00:09:35,000 --> 00:09:37,000
Manüel işgücünün genelde hakir görüldüğü

204
00:09:37,000 --> 00:09:40,000
bir ülkede muhteşem bir şey.

205
00:09:40,000 --> 00:09:44,000
(Alkışlar)

206
00:09:44,000 --> 00:09:48,000
Yıllar süresince hikaye anlatılıcılığının gücüne olan inancım test edildi.

207
00:09:48,000 --> 00:09:51,000
Onun etkisine dair ve insanlara

208
00:09:51,000 --> 00:09:53,000
olan inancıma dair ciddi şüphelerim oldu.

209
00:09:53,000 --> 00:09:57,000
Fakat çektiğimiz bir film hala National Geographic'de gösteriliyor.

210
00:09:57,000 --> 00:10:01,000
Ve o yayınlandığında beraber olduğum o insanlardan telefon alıyorum

211
00:10:01,000 --> 00:10:05,000
ve bana kendilerini tebrik eden yüzlerce arama aldıklarını söylüyorlar.

212
00:10:05,000 --> 00:10:07,000
Bazı itfayeciler taş-sopa yerine teşekkür

213
00:10:07,000 --> 00:10:09,000
aldıklarından dolayı motive olduklarını

214
00:10:09,000 --> 00:10:12,000
bana söylediler.

215
00:10:12,000 --> 00:10:16,000
Görünen o ki bu hikaye DYD hakkındaki izlenimleri değiştirdi,

216
00:10:16,000 --> 00:10:19,000
en azından televizyon izleyen, gazete okuyan ve

217
00:10:19,000 --> 00:10:22,000
evi yanmamış olan insanların gözünde.

218
00:10:22,000 --> 00:10:27,000
Bazen contekste bakmadan kahramanlığa,

219
00:10:27,000 --> 00:10:29,000
güzelliğe ve onursal olana odaklanmak

220
00:10:29,000 --> 00:10:33,000
elle tutulamayan şeyler 3 şekilde yüceltir:

221
00:10:33,000 --> 00:10:37,000
hikayenin kahramanını, dinleyeni ve

222
00:10:37,000 --> 00:10:39,000
hikayeyi anlatanı.

223
00:10:39,000 --> 00:10:41,000
Hikaye anlatıcılığının gücü bu.

224
00:10:41,000 --> 00:10:43,000
Onursal, cesur ve güzel olana odaklanın

225
00:10:43,000 --> 00:10:46,000
ve o büyüsün. Teşekkürler.

226
00:10:46,000 --> 00:10:59,000
(Alkışlar)