[Script Info]
Title: 
[Events]
Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text
Dialogue: 0,0:00:01.81,0:00:04.98,Default,,0000,0000,0000,,Миний гарт маш эртний\Nнэгэн зүйл байна.
Dialogue: 0,0:00:04.98,0:00:08.07,Default,,0000,0000,0000,,Энэ хүн төрөлхтний бүтээсэн \Nямар ч зүйлээс өмнө,
Dialogue: 0,0:00:08.07,0:00:10.71,Default,,0000,0000,0000,,эх дэлхий дээр амьдрал \Nбий болохоос ч өмнө,
Dialogue: 0,0:00:10.71,0:00:13.68,Default,,0000,0000,0000,,тивүүд болон тэднийг хуваах\Nдалай тэнгисүүд ч бүрэлдэхээс өмнө,
Dialogue: 0,0:00:13.68,0:00:16.73,Default,,0000,0000,0000,,дөрөв гаруй тербум жилийн тэртээд\Nнарны аймаг маань бүрэлдэж
Dialogue: 0,0:00:16.73,0:00:20.73,Default,,0000,0000,0000,,гараг эрхэс биежин тогтож \Nбайх үед бий болсон зүйл.
Dialogue: 0,0:00:21.28,0:00:24.52,Default,,0000,0000,0000,,Энэ төмөр никелийн хэлтэрхий\Nтийм ч онцгой харагдахгүй байж магад.
Dialogue: 0,0:00:24.52,0:00:27.38,Default,,0000,0000,0000,,Гэвч үүнийг хагалаад доторхыг нь \Nнээж үзвэл
Dialogue: 0,0:00:28.32,0:00:31.40,Default,,0000,0000,0000,,та үүнийг дэлхийн металлаас \Nөөр болохыг анзаарна.
Dialogue: 0,0:00:31.44,0:00:35.00,Default,,0000,0000,0000,,Энэ бүтэц бол зөвхөн задгай сансарт л\Nбүрэлдэх боломжтой металын болор буюу
Dialogue: 0,0:00:35.00,0:00:38.48,Default,,0000,0000,0000,,хайлсан метал сая сая жилд \Nмаш бага бага температураар хөрж
Dialogue: 0,0:00:38.48,0:00:40.12,Default,,0000,0000,0000,,бэхжсэн бүтэц юм.
Dialogue: 0,0:00:40.58,0:00:43.86,Default,,0000,0000,0000,,Энэ зүйл эрт үед гарагууд бүрэлдэн\Nтогтсоны дараагаар орхигдож үлдсэн
Dialogue: 0,0:00:43.86,0:00:45.88,Default,,0000,0000,0000,,олон сая хэлтэрхийн нэг.
Dialogue: 0,0:00:45.88,0:00:48.70,Default,,0000,0000,0000,,Бид эдгээр биетүүдийг \N"АСТРОИД" гэж нэрлэдэг.
Dialogue: 0,0:00:49.16,0:00:53.18,Default,,0000,0000,0000,,Тэд бол бидний хамгийн эртний бөгөөд\Nхамгийн олон тохиох огторгуйн хөршүүд.
Dialogue: 0,0:00:53.18,0:00:55.48,Default,,0000,0000,0000,,Энэ зураглал бидэнд дэлхийн ойролцоох,\N
Dialogue: 0,0:00:55.48,0:00:58.80,Default,,0000,0000,0000,,нарны тойрог замд орших\Nастроидуудыг харуулж байна.
Dialogue: 0,0:00:58.80,0:01:02.62,Default,,0000,0000,0000,,Үүн дээрх дэлхий, нар, болон астроидуудын\Nхэмжээг хэд дахин томруулсан байгаа.
Dialogue: 0,0:01:02.62,0:01:05.48,Default,,0000,0000,0000,,Иймээс та бүхэн тэднийг илүү тод\Nялган харж чадаж байгаа юм.
Dialogue: 0,0:01:05.48,0:01:08.86,Default,,0000,0000,0000,,Дэлхий дахинаа олон арван шинжээчдийн баг\Nэдгээр биетүүдийг хайн эрж
Dialogue: 0,0:01:08.86,0:01:10.59,Default,,0000,0000,0000,,өдөр бүр шинийг нээн илрүүлж,
Dialogue: 0,0:01:10.59,0:01:13.53,Default,,0000,0000,0000,,дэлхийн ойролцоох огторгуйд\Nбайрлалыг тогтоосоор байна.
Dialogue: 0,0:01:13.53,0:01:15.86,Default,,0000,0000,0000,,Тэдний ихэнх нь \NНАСА-н санхүүжилтээр явагддаг.
Dialogue: 0,0:01:15.86,0:01:19.60,Default,,0000,0000,0000,,Миний хувьд астроидуудыг хайх ажил\Nмаш том олон нийтийн ажил мэт санагддаг.
Dialogue: 0,0:01:19.60,0:01:22.82,Default,,0000,0000,0000,,Бид хурдны зам барихын оронд\Nзадгай сансрыг зураглаж,
Dialogue: 0,0:01:22.82,0:01:25.80,Default,,0000,0000,0000,,үеэс үед өвлөгдөн үлдэх\Nархив санг бүтээж байна шүү дээ.
Dialogue: 0,0:01:25.80,0:01:32.19,Default,,0000,0000,0000,,Эд бол зөвхөн өнгөрсөн жил олдсон\Nдэлхийн ойролцоох 1556 астриодууд.
Dialogue: 0,0:01:34.06,0:01:37.54,Default,,0000,0000,0000,,Харин эдгээр нь бол дэлхий ойролцоо байгаа\Nодоогоор олдсон бүх астроидууд.
Dialogue: 0,0:01:37.55,0:01:41.39,Default,,0000,0000,0000,,Сүүлийх нь дугаар нь 13733 байсан.
Dialogue: 0,0:01:41.39,0:01:44.18,Default,,0000,0000,0000,,Эд бүгд нэг бүрчлэн зураглагдаж,\Nангилагдсан төдийгүй
Dialogue: 0,0:01:44.18,0:01:46.20,Default,,0000,0000,0000,,нарыг тойрон эргэх зам нь ч тогтоогдсон.
Dialogue: 0,0:01:46.20,0:01:48.48,Default,,0000,0000,0000,,Хэдийгээр астроид бүр\Nөөр хоорондоо ялгаатай ч
Dialogue: 0,0:01:48.48,0:01:51.58,Default,,0000,0000,0000,,олон арван жилийн өмнөөс туулах\Nзамыг нь тодорхойлж болдог.
Dialogue: 0,0:01:51.58,0:01:54.70,Default,,0000,0000,0000,,Зарим астриодуудын замыг маш\Nнарийн тооцоололтой гаргадаг.
Dialogue: 0,0:01:55.16,0:02:00.29,Default,,0000,0000,0000,,Жишээ нь, Жэт Пропулшоны лабораторийн\Nэрдэмтэд "Тоутатус" хэмээх астриодын
Dialogue: 0,0:02:00.29,0:02:03.63,Default,,0000,0000,0000,,дөрвөн жилийн хугацаанд туулах замыг\Nгучин км-ын зөрүүтэй тогтоож байв.
Dialogue: 0,0:02:03.81,0:02:09.29,Default,,0000,0000,0000,,Тухайн 4 жилийн хугацаанд Тоутатис нь\Nнийт 8.5 тэрбум км аялсан байдаг.
Dialogue: 0,0:02:09.35,0:02:12.62,Default,,0000,0000,0000,,Энэ нь маш их ойртуулсан тооцоолол буюу
Dialogue: 0,0:02:12.62,0:02:19.55,Default,,0000,0000,0000,,ердөө 0.000000004% зөрүүтэй гэсэн үг.
Dialogue: 0,0:02:19.78,0:02:22.76,Default,,0000,0000,0000,,(Инээд)
Dialogue: 0,0:02:22.76,0:02:26.80,Default,,0000,0000,0000,,Тэгэхээр, миний энэ гайхамшигтай астроидын\Nхэлтэрхийг бариад зогсож буй шалтгаан бол:
Dialogue: 0,0:02:26.80,0:02:29.68,Default,,0000,0000,0000,,Яг л бусад бүх хөршүүдийн адилаар\Nастриодууд ч гэсэн заримдаа
Dialogue: 0,0:02:29.68,0:02:32.56,Default,,0000,0000,0000,,урьдчилан мэдэгдэлгүйгээр\Nгэнэтийн айлчлал хийдэгт байгаа юм.
Dialogue: 0,0:02:33.04,0:02:37.90,Default,,0000,0000,0000,,3 жилийн өмнө энэ өдөр Оросын Челябинск\Nхотод нэгэн жижиг астроид дэлбэрчээ.
Dialogue: 0,0:02:37.90,0:02:43.02,Default,,0000,0000,0000,,Тэр биет ойролцоогоор 19 метрийн өргөнтэй \Nбуюу нэг жижиг дэлгүүрийн дайтай гэсэн үг.
Dialogue: 0,0:02:43.04,0:02:47.04,Default,,0000,0000,0000,,Иймэрхүү хэмжээтэй биетүүд ойролцоогоор \N50 жил тутамд дэлхийтэй мөргөлдөж байдаг.
Dialogue: 0,0:02:48.02,0:02:51.81,Default,,0000,0000,0000,,66 сая жилийн өмнө үүнээс хамаагүй том\Nнэгэн биет дэлхийтэй мөргөлдсөн нь
Dialogue: 0,0:02:51.81,0:02:53.67,Default,,0000,0000,0000,,асар өргөн хэмжээний сүйрлийг үүсгэсэн.
Dialogue: 0,0:02:53.67,0:02:56.62,Default,,0000,0000,0000,,Ургамал, амьтдын 75 хувь нь устаж\Nүгүй болсон бөгөөд
Dialogue: 0,0:02:56.62,0:02:59.75,Default,,0000,0000,0000,,тэдний нэг нь динозаврууд гэж бодохоор\Nмаш харамсалтай.
Dialogue: 0,0:02:59.75,0:03:02.39,Default,,0000,0000,0000,,Тэр биет нь ойролцоогоор\N10 км-н өргөнтэй байж.
Dialogue: 0,0:03:02.39,0:03:06.39,Default,,0000,0000,0000,,10 км гэдэг нь Боейнг 747 загварын зорчигч\Nтээврийн онгоцны нисэх өндөрлөг.
Dialogue: 0,0:03:06.39,0:03:09.90,Default,,0000,0000,0000,,Тэгэхээр та дараагийн удаа онгоцоор\Nзорчихдоо цонхоо сөхөн гадагш хараад
Dialogue: 0,0:03:09.90,0:03:14.17,Default,,0000,0000,0000,,газраас сууж яваа онгоцны тань далавчийг\Nшүргэхүйц өндөртэй,
Dialogue: 0,0:03:14.17,0:03:18.94,Default,,0000,0000,0000,,нисэж яваа онгоц дайрч өнгөрөхийн тулд\Nбүхэл бүтэн минут зарцууулахуйц өргөнтэй
Dialogue: 0,0:03:18.94,0:03:21.31,Default,,0000,0000,0000,,тийм агуу том чулууг төсөөлөөд үзээрэй.
Dialogue: 0,0:03:21.31,0:03:23.98,Default,,0000,0000,0000,,Энэ бол дэлхийг мөргөсөн астроидын хэмжээ.
Dialogue: 0,0:03:24.61,0:03:27.88,Default,,0000,0000,0000,,Астроидуудыг манай гарагт маш том\Nаюул авчрагч гэдгийг мэдэх болсоор
Dialogue: 0,0:03:27.88,0:03:30.78,Default,,0000,0000,0000,,ердөө гучаадхан жил өнгөрч байна.\NГэсэн ч бид түүнээс хойш
Dialogue: 0,0:03:30.78,0:03:34.57,Default,,0000,0000,0000,,эдгээр биесийг нээн илрүүлж, төрөлжүүлэн\Nангилах ажилуудыг хийсээр байгаа юм.
Dialogue: 0,0:03:35.20,0:03:37.55,Default,,0000,0000,0000,,Надад харин түүний нэг хэсэг болох\Nаз тохиосон юм.
Dialogue: 0,0:03:37.55,0:03:41.61,Default,,0000,0000,0000,,Би НАСА-н НЕОВАЙС хэмээх телескопыг\Nашигладаг шинжээдийн багийн нэгэн шинжээч.
Dialogue: 0,0:03:41.61,0:03:44.83,Default,,0000,0000,0000,,НЕОВАЙС нь анхнаасаа астриодуудыг хайн\Nилрүүлэхэд зориулагдаагүй.
Dialogue: 0,0:03:44.83,0:03:48.46,Default,,0000,0000,0000,,Түүнийг 7 сарын хугацаанд эх дэлхийг \Nтойрон эргэж нарны аймгаас гадна орших
Dialogue: 0,0:03:48.46,0:03:51.99,Default,,0000,0000,0000,,орчлон ертөнцийн хамгийн хүйтэн одод,\Nхамгийн тод галактик, гараг эрхэсийг
Dialogue: 0,0:03:51.99,0:03:55.78,Default,,0000,0000,0000,,хайн эрэлхийлэхэд зориулан бүтээсэн юм.\NТэр ч тэрхүү ажлаа маш амжилттай хийсэн.
Dialogue: 0,0:03:55.78,0:03:58.99,Default,,0000,0000,0000,,Гэсэн ч өнөөдөр, түүнээс хойш зургаан\Nжилийн дараа ч ажилласан хэвээр.
Dialogue: 0,0:03:58.99,0:04:01.34,Default,,0000,0000,0000,,Бид түүнийг астроидуудыг хайн\Nилрүүлэхэд ашиглах болсон.
Dialogue: 0,0:04:01.34,0:04:04.27,Default,,0000,0000,0000,,Хэдийгээр Неовайс маш гайхамшигтай\Nсансрын бяцхан робот боловч
Dialogue: 0,0:04:04.27,0:04:06.54,Default,,0000,0000,0000,,орчин үеийн хуучин машинтай л адил.\N
Dialogue: 0,0:04:06.76,0:04:10.54,Default,,0000,0000,0000,,Жишээ нь, түүний мэдрэгчүүдийг хөргөхөд\Nашиглагддаг криогений шингэн нь дуусахад
Dialogue: 0,0:04:10.54,0:04:13.24,Default,,0000,0000,0000,,бид түүний агааржуулагч нь \Nэвдэрчихлээ гэж элэглэдэг.
Dialogue: 0,0:04:13.24,0:04:16.70,Default,,0000,0000,0000,,Неовайс нийт 920 сая миль\Nзамыг туулаад байгаа ч
Dialogue: 0,0:04:16.70,0:04:21.98,Default,,0000,0000,0000,,ямар ч асуудалгүй явсаар л, 11 секунд\Nтутамд тэнгэрийн зургийг авсаар л байна.
Dialogue: 0,0:04:21.98,0:04:25.59,Default,,0000,0000,0000,,Миний яриа эхлэснээс хойш аль хэдийн\N23 зураг авчихсан байгаа гэсэн үг.
Dialogue: 0,0:04:26.14,0:04:28.87,Default,,0000,0000,0000,,НЕОВАЙС-г маш үнэ цэнэтэй болгож буй\Nбас нэгэн хүчин зүйл нь
Dialogue: 0,0:04:28.87,0:04:31.19,Default,,0000,0000,0000,,тэрээр тэнгэрийг инфраред\Nтуяагаар хардагт оршино.
Dialogue: 0,0:04:31.19,0:04:34.20,Default,,0000,0000,0000,,Энэ нь бидэнд астроидуудыг тэдний\Nойлгодог нарны цацрагаар бус
Dialogue: 0,0:04:34.20,0:04:36.28,Default,,0000,0000,0000,,ялгаруулах дулаанаар харж байгаа юм.
Dialogue: 0,0:04:36.28,0:04:40.28,Default,,0000,0000,0000,,Зарим астроидууд телескопоор\Nхарагдахааргүй нүүрс шиг тас хар байх тул
Dialogue: 0,0:04:40.28,0:04:43.86,Default,,0000,0000,0000,,НЕОВАИС-н энэхүү дулаанаар харах чадвар\Nбидний хувьд маш их ач холбогдолтой.
Dialogue: 0,0:04:43.86,0:04:46.54,Default,,0000,0000,0000,,Гэсэн ч бүх астроидууд НЕОВАИС-д\Nгэрэлтэн харагддаг.
Dialogue: 0,0:04:48.85,0:04:51.75,Default,,0000,0000,0000,,Одон орон судлаачид астроидуудыг\Nнээн илрүүлж судлахын тулд
Dialogue: 0,0:04:51.75,0:04:54.11,Default,,0000,0000,0000,,бүхий л боломжит арга барилуудыг\Nашигласаар байна.
Dialogue: 0,0:04:54.11,0:04:57.51,Default,,0000,0000,0000,,Ийнхүү бид хамтдаа 2010 он гэхэд \Nдэлхийд асар том хэмжээний
Dialogue: 0,0:04:57.51,0:05:01.09,Default,,0000,0000,0000,,сүйрлийг авчирч чадахуйц буюу нэг км-с\Nдээш өргөнтэй нийт астроидуудын
Dialogue: 0,0:05:01.09,0:05:04.74,Default,,0000,0000,0000,,90 хувийг нь олж тогтоосон\Nтүүхэн амжилтанд хүрсэн юм.
Dialogue: 0,0:05:05.57,0:05:07.45,Default,,0000,0000,0000,,Гэсэн ч ажил хараахан дуусаагүй хэвээр.
Dialogue: 0,0:05:07.45,0:05:11.45,Default,,0000,0000,0000,,140м болон түүнээс дээш өргөнтэй биет л\Nдундаж хэмжээтэй улсыг сүйтгэж чадахуйц.
Dialogue: 0,0:05:12.13,0:05:16.13,Default,,0000,0000,0000,,Гэтэл өнөөг хүртэл бид тэдгээрийн\Nердөө 25 хувийг нь л олоод байна.
Dialogue: 0,0:05:16.13,0:05:18.52,Default,,0000,0000,0000,,Иймд бид дэлхийн ойролцоох\Nастроидуудыг олохын тулд
Dialogue: 0,0:05:18.52,0:05:20.14,Default,,0000,0000,0000,,үргэлжлүүлэн хайх хэрэгтэй.
Dialogue: 0,0:05:20.14,0:05:24.32,Default,,0000,0000,0000,,Бид бол тооцоолол хийж, телескоп бүтээх\Nчадамжтай цорын ганц төрөл зүйл.
Dialogue: 0,0:05:24.32,0:05:26.10,Default,,0000,0000,0000,,Бид астроидуудыг хэрхэн олохоо мэднэ.
Dialogue: 0,0:05:26.10,0:05:28.34,Default,,0000,0000,0000,,Тэднийг хайж олох нь бидний хариуцлага.
Dialogue: 0,0:05:28.34,0:05:30.58,Default,,0000,0000,0000,,Хэрэв бид маш аюултай астроидыг
Dialogue: 0,0:05:30.58,0:05:33.79,Default,,0000,0000,0000,,хангалттай эрт илрүүлж чадвал\Nтүүнийг замаас нь гаргаж бас чадна.
Dialogue: 0,0:05:33.79,0:05:37.03,Default,,0000,0000,0000,,Газар хөдлөлт, хуй салхи, эсвэл\Nгалт уулын дэлбэрэлттэй харьцуулахад
Dialogue: 0,0:05:37.03,0:05:40.09,Default,,0000,0000,0000,,астроидын аюул нь нарийн нарийвчлалтайгаар\Nурьдчилан тооцоологдож
Dialogue: 0,0:05:40.09,0:05:41.50,Default,,0000,0000,0000,,урьдчилан сэргийлж болохуйц.
Dialogue: 0,0:05:41.50,0:05:45.22,Default,,0000,0000,0000,,Одоо бидний хийх ёстой зүйл бол дэлхийн\Nойролцоох задгай сансрыг газар зүйчлэх,
Dialogue: 0,0:05:45.22,0:05:46.98,Default,,0000,0000,0000,,тэнгэрээр үргэлжлүүлэн хайх юм.
Dialogue: 0,0:05:46.98,0:05:47.98,Default,,0000,0000,0000,,Баярлалаа.
Dialogue: 0,0:05:47.98,0:05:51.23,Default,,0000,0000,0000,,(Алга ташилт)