1
00:00:00,873 --> 00:00:03,296
သာမန် စနေနေ့ တစ်နေ့ပါပဲ။

2
00:00:03,320 --> 00:00:05,536
အဖေက အပြင်မှာ မြက်ခင်းရိတ်နေတယ်၊


3
00:00:05,560 --> 00:00:07,816
အမေက အပေါ်ထပ်မှာ လျှော်ပြီးတဲ့အထည်တွေ
ခေါက်နေတယ်

4
00:00:07,840 --> 00:00:09,976
ညီမလေးက သူ့အခန်းထဲမှာ အိမ်စာလုပ်နေပြီး

5
00:00:10,000 --> 00:00:12,360
ကျွန်တော်က မြေအောက်ခန်းမှာ
ဗီဒီယိုဂီမ်း ကစားနေတယ်။

6
00:00:13,080 --> 00:00:15,416
သောက်စရာ တစ်ခုခုယူဖို့
အပေါ်ထပ်ကို လာခိုက်မှာ

7
00:00:15,440 --> 00:00:16,656
ပြတင်းပေါက်က ကြည့်မိတော့


8
00:00:16,680 --> 00:00:19,976
ကျွန်တော်လုပ်သင့်တာ တစ်ခုခုရှိနေတာ
သဘောပေါက်လိုက်တယ်။

9
00:00:20,000 --> 00:00:21,200
ဒါကမြင်လိုက်ရတာက ဒါပါ။

10
00:00:23,880 --> 00:00:26,976
နိုး၊ ဒါက ကျွန်တော့မိသားစု ညစာ
မီးလောင်နေတာမဟုတ်ဘူး။

11
00:00:27,000 --> 00:00:29,640
ဒါ ကျွန်တော့ရဲ့ သိပ္ပံပရောဂျက်ပါ။

12
00:00:30,240 --> 00:00:31,696
မီးလျှံတွေ ပွင့်အံနေပြီး

13
00:00:31,720 --> 00:00:32,936
လေထဲမှာ မီးခိုးတွေဆိုတော့

14
00:00:32,960 --> 00:00:36,176
သစ်သားခုံက မီးစွဲတော့မယ်ပုံ ပေါက်နေတယ်။

15
00:00:36,200 --> 00:00:38,016
ကျွန်တော် ချက်ချင်း ကောက်အော်လိုက်တယ်။

16
00:00:38,040 --> 00:00:39,536
အမေက မျက်ကလူးဆန်ပြာနဲ့

17
00:00:39,560 --> 00:00:41,656
အဖေကတော့ မီးသတ်ဖို့ ပတ်ပြေးလိုက်တယ်

18
00:00:41,680 --> 00:00:45,816
တကယ်တော့ ညီမလေးက Snapchat ဗီဒီယို
ရိုက်ကူးနေတာလေ။

19
00:00:45,840 --> 00:00:47,736
(ရယ်သံများ)

20
00:00:47,760 --> 00:00:50,960
ဒါက ကျွန်တော့အဖွဲ့ရဲ့ သိပ္ပံပရောဂျက်
အစပဲရှိသေးတယ်။

21
00:00:51,480 --> 00:00:54,136
ကျွန်တော့အဖွဲ့က ကျွန်တော့နဲ့ ဒီခန်းမထဲက

22
00:00:54,160 --> 00:00:55,840
အခြားကျောင်းသား သုံးယောက်ပါ။


23
00:00:56,280 --> 00:00:58,296
FIRST LEGO League မှာ ဝင်ပြိုင်ခဲ့တယ်။

24
00:00:58,320 --> 00:01:01,856
ဒါက ကလေးတွေအတွက် နိုင်ငံတကာ LEGO 
စက်ရုပ်ပြိုင်ပွဲဖြစ်ပြီး

25
00:01:01,880 --> 00:01:03,736
စက်ရုပ်ဂီမ်းတစ်ခုအပြင်

26
00:01:03,760 --> 00:01:06,136
သီးခြား သိပ္ပံပရောဂျက်
တစ်ခုကိုပါ လုပ်ခဲ့တယ်။

27
00:01:06,160 --> 00:01:08,856
ဒါက ကျွန်တော်တို့ လုပ်နေခဲ့တဲ့ ပရောဂျက်ပါ။

28
00:01:08,880 --> 00:01:10,856
ဒီတော့ ဒီပရောဂျက်အတွက် စိတ်ကူးစခဲ့တာက

29
00:01:10,880 --> 00:01:12,136
လအနည်းတုန်းက ဖြစ်ခဲ့ပြီး

30
00:01:12,160 --> 00:01:14,976
အသင်းဖော်တစ်ချို့
အမေရိက အလယ်ပိုင်းကို ခရီးထွက်တုန်းက

31
00:01:15,000 --> 00:01:17,496
ဖော့ဖြူတွေ (သို့) ချဲထားတဲ့ 
အပူထိန်းဖော့တွေနဲ့

32
00:01:17,520 --> 00:01:19,480
ပြန့်ကျဲနေတဲ့ ကမ်းခြေတွေကို တွေ့တော့ပါ။

33
00:01:20,040 --> 00:01:22,176
ပြန်လာကြတော့
ဒီအကြောင်း ကျွန်တော့ကို ပြောတယ်၊

34
00:01:22,200 --> 00:01:25,896
ဖော့ဖြူတွေ နေ့တိုင်းတွေ့ရတဲ့
နည်းလမ်းတွေ စတွေးခဲ့ကြတယ်။

35
00:01:25,920 --> 00:01:27,536
တီဗီ အသစ်တစ်လုံးဝယ်တာလား။

36
00:01:27,560 --> 00:01:30,520
တီဗီထက်ကိုကြီးတဲ့ ဖော့ဖြူတုံးကြီးနဲ့
အဆုံးသတ်သွားတယ်။

37
00:01:31,080 --> 00:01:32,536
ကော်ဖီတစ်ခွက် သောက်တာရော၊

38
00:01:32,560 --> 00:01:35,736
အင်း၊ ဒီဖော့ကော်ဖီခွက်တွေက တိုးလာစေတာ
ကျိန်းသေပဲလေ။

39
00:01:35,760 --> 00:01:39,136
တစ်ခါသုံးပြီးတဲ့အခါ ဒီပစ္စည်းအားလုံး
ဘယ်ရောက်သွားလဲ။

40
00:01:39,160 --> 00:01:42,576
သုံးပြီသား ဖော့ဖြူအတွက် ဖြေရှင်းချက်တွေ
ကောင်းတွေ မရှိလို့

41
00:01:42,600 --> 00:01:45,136
အာလုံးနီးပါးဟာ မြေဖို့ရာ၊
သမုဒ္ဒရာတွေနဲ့ ကမ်းခြေတွေမှာ

42
00:01:45,160 --> 00:01:46,496
ပျက်စီးဖို့ နှစ် ၅၀၀ ကျော်

43
00:01:46,520 --> 00:01:49,216
အချိန်ယူ အဆုံးသတ်သွားကြမှာပါ။

44
00:01:49,240 --> 00:01:51,456
တကယ်တမ်းက အမေရိကတစ်ခုတည်းမှာတောင်

45
00:01:51,480 --> 00:01:54,136
နှစ်စဉ် ဖော့ဖြူ ပေါင်ချိန် ၂ ဘီလီယံ ကျော်
ထုတ်လုပ်တယ်၊

46
00:01:54,160 --> 00:01:57,336
မယုံနိုင်စရာ ဖို့မြေရဲ့ ၂၅% အထိ ဖြည့်နေတယ်

47
00:01:57,360 --> 00:02:00,440
ဒီတော့ ဘာလို့ ဒီမကောင်းဆိုးဝါးဖော့ဖြူ
အမှိုက်ပုံတွေ ရှိနေတာလဲ။

48
00:02:01,040 --> 00:02:03,840
အခြားပလပ်စတစ်တွေလို ဘာလို့
ပြန်မသုံးနိုင်ရတာလဲ။

49
00:02:04,400 --> 00:02:07,816
ရှင်းရှင်းပြောရရင် ပြန်သုံးထားတဲ့ 
ဖော့တွေဟာ စျေးကြီးလွန်းပြီး

50
00:02:07,840 --> 00:02:09,416
ညစ်ညမ်းဖို့ အလားအလာရှိတာကြောင့်

51
00:02:09,440 --> 00:02:13,656
ဖော့ဖြူကို ပြန်သုံးဖို့အတွက် စျေးကွက်က
အရမ်းကို နည်းပါးလွန်းပါတယ်။

52
00:02:13,680 --> 00:02:17,216
ရလဒ်အနေနဲ့ ဖော့ဖြူကို အသစ်ပြန်လုပ်
မရနိုင်တဲ့ ပစ္စည်းလို့ မှတ်ယူတာက

53
00:02:17,240 --> 00:02:21,000
ဖော့ဖြူဟာ ပြန်သုံးဖို့ ဖြစ်နိုင်ခြေရော 
အလားအလာပါ မရှိတာကြောင့်ပါ။

54
00:02:21,600 --> 00:02:24,176
တကယ်က US တစ်လွှားက မြို့ကြီး
အတော်များများမှာ

55
00:02:24,200 --> 00:02:25,616
တစ်ခါသုံး အသုံးအဆောင်တွေ

56
00:02:25,640 --> 00:02:29,256
အပါအဝင် ဖော့ဖြူပါတဲ့ များစွာသော 
ထုတ်ကုန်တွေ ထုတ်လုပ်ခြင်းကို

57
00:02:29,280 --> 00:02:31,336
တားမြစ်ထားတဲ့ ဥပဒေတွေ ပြဌာန်းပြီပြီ။

58
00:02:31,360 --> 00:02:33,536
မြေပဲထုပ်ပိုးခြင်း၊ သယ်ယူတဲ့ ဘူးတွေနဲ့

59
00:02:33,560 --> 00:02:35,696
ပလပ်စတစ် ကမ်းခြေ ကစားစရာတွေတောင်ပါ၊

60
00:02:35,720 --> 00:02:38,696
ဒီနေ့ လူ့အဖွဲ့အစည်းမှာ အရမ်း အသုံးဝင်တဲ့
ထုတ်ကုန်အားလုံးပါ။

61
00:02:38,720 --> 00:02:40,896
အခု ပြင်သစ်ဟာ ပလပ်စတစ် 
အသုံးအဆောင်တွေအားလုံး၊

62
00:02:40,920 --> 00:02:43,176
ခွက်တွေ၊ ပန်းကန်တွေကို လုံးဝတားမြစ်တဲ့

63
00:02:43,200 --> 00:02:44,800
ပထမဆုံးနိုင်ငံဖြစ်လာပါပြီ။

64
00:02:45,280 --> 00:02:47,696
ဒါပေမဲ့ ဒါကို စွန့်ပစ်မှုရဲ့ 
ဂယက်ရိုက်မှုတွေကို

65
00:02:47,720 --> 00:02:51,456
ခံစားစရာမလိုပဲ ဖော့ဖြူကို ဆက်သုံးပြီး
၎င်းရဲ့ စျေးသက်သာ၊ ပေါ့ပါး၊

66
00:02:51,480 --> 00:02:53,216
အပူကာကွယ်ကာ

67
00:02:53,240 --> 00:02:55,576
ကောင်းမွန်တဲ့ ထုပ်ပိုးမှု အရည်အသွေးကနေ

68
00:02:55,600 --> 00:02:56,920
အကျိုး ရနိုင်မယ်ဆိုရင်ရော။



69
00:02:57,320 --> 00:03:00,816
ဒါကို တကယ့် အသုံးဝင်တဲ့ အရာတစ်ခုခုအဖြစ်
ပြောင်းနိုင်မယ်ဆိုရင်ရော။

70
00:03:00,840 --> 00:03:03,400
မဖြစ်နိုင်တာကို ဖြစ်နိုင်အောင်
လုပ်နိုင်မယ်ဆိုရင်ရော။

71
00:03:04,400 --> 00:03:08,976
ကျွန်တော့အဖွဲ့ဟာ ဖော့ဖြူမှာ ပါပြီးသား 
ကာဗွန်ကို ဓာတ်သွင်းထားတဲ့ကာဗွန်ဖန်တီးဖို့

72
00:03:09,000 --> 00:03:10,696
သုံးနိုင်တယ်လို့ အဆို ထုတ်ခဲ့တယ်၊

73
00:03:10,720 --> 00:03:13,080
ယနေ့ နေစဉ်သုံး ရေစစ် စက်တိုင်း
လိုလိုမှာ သုံးတယ်။

74
00:03:13,480 --> 00:03:17,096
ဓာတ်သွင်းထားတဲ့ ကာဗွန်ဟာ ရေ (သို့) လေ
ကိုတောင်မှ ညစ်ညမ်းစေတာတွေ စစ်ထုတ်ဖို့

75
00:03:17,120 --> 00:03:20,080
အင်မတန်သေးငယ်တဲ့ အပေါက်လေးတွေ 
သုံးရင်း အလုပ်လုပ်ပါတယ်။

76
00:03:20,840 --> 00:03:24,016
ဒီတော့ အပူပေး စမ်းသပ်ချက် 
မျိုးစုံလုပ်ရင်း စတင်ခဲ့ပါတယ်။

77
00:03:24,040 --> 00:03:27,120
ကံဆိုးချင်တော့ မအောင်မြင်တာတွေ
အများကြီးရှိခဲ့ပါတယ်။

78
00:03:27,640 --> 00:03:30,176
ပြောရရင် ဘာမှ အလုပ်မဖြစ်ခဲ့ဘူး။

79
00:03:30,200 --> 00:03:32,456
ဒါ့အပြင် အဖေ့ရဲ့ သံကင်ပျစ် မီးစွဲသွားတယ်၊

80
00:03:32,480 --> 00:03:35,136
ကျွန်တော့တို့ရဲ့ နမူနာတွေအများစု
အလကားဖြစ်သွားတယ်၊

81
00:03:35,160 --> 00:03:37,576
(သို့) စျေးကြီးတဲ့ မီးဖိုအတွင်းမှာ
ပေါက်ကွဲသွားကာ

82
00:03:37,600 --> 00:03:39,840
ဆိုးရွား စေးကပ်တဲ့
အရှုပ်ကို ချန်ထားခဲ့တယ်။

83
00:03:40,440 --> 00:03:44,040
တကယ်တမ်းက လက်လျှော့လုလုဖြစ်စေတဲ့ 
မအောင်မြင်မှုတွေက ဝမ်းနည်းစေခဲ့တာပါ

84
00:03:45,360 --> 00:03:46,696
ဒါဆို လူကြီးတွေအားလုံးက

85
00:03:46,720 --> 00:03:49,096
မဖြစ်ဘူးလို့ ပြောချိန်မှာ
ဘာလို့ ဆက်ကြိုးစားလဲ။

86
00:03:49,120 --> 00:03:52,040
ကလေးတွေမို့လို့ ဖြစ်လောက်တယ်။
ဒီထက်ကောင်းတာ မသိဘူး။

87
00:03:52,779 --> 00:03:56,256
ဒါပေမဲ့ အမှန်က ဒါက ဖြစ်နိုင်သေးတယ်
ထင်တာကြောင့် ဆက်ပြီးကြိုးစားခဲ့တာပါ။

88
00:03:56,280 --> 00:03:57,976
ကျွန်တော်တို့ သိတာက အောင်မြင်ခဲ့ရင်

89
00:03:58,000 --> 00:04:01,416
ပတ်ဝန်းကျင်ကို ကူညီကာ ကမ္ဘာကို 
ပိုကောင်းတဲ့နေရာအဖြစ် ဖန်တီးလိမ့်မယ်။

90
00:04:01,440 --> 00:04:03,096
ဒါနဲ့ ဆက်ကြိုးစားလိုက်

91
00:04:03,120 --> 00:04:04,856
မအောင်မြင်လိုက်

92
00:04:04,880 --> 00:04:06,536
ကြိုစားလိုက်

93
00:04:06,560 --> 00:04:08,136
မအောင်မြင်လိုက်နဲ့ပေါ့။

94
00:04:08,160 --> 00:04:09,800
လက်လျှော့ဖို့ အတော် ပြင်နေခဲ့ပြီ။

95
00:04:10,640 --> 00:04:12,216
ဒါပေမဲ့ နောက် ဖြစ်ပေါ်လာခဲ့တယ်။

96
00:04:12,240 --> 00:04:14,936
မှန်ကန်တဲ့ အပူချိန်တွေ၊
အချိန်နဲ့ ဓာတုပစ္စည်းတွေနဲ့

97
00:04:14,960 --> 00:04:17,216
ဖော့ဖြူအမှိုက်ကနေ 
ဓာတ်သွင်းထားတဲ့ ကာဗွန်ကို

98
00:04:17,240 --> 00:04:21,055
ဖန်တီးတယ်ဆိုတာ ကျွန်တော်တို့ကိုပြသတဲ့
ဒီအောင်မြင်တဲ့ ရလဒ် နောက်ဆုံး ရခဲ့တယ်။

99
00:04:21,079 --> 00:04:23,656
အဲဒီအခိုက်က မဖြစ်နိုင်ခဲ့တဲ့ အရာဟာ

100
00:04:23,680 --> 00:04:24,920
ချက်ချင်းကို မဟုတ်တော့ဘူး။

101
00:04:25,480 --> 00:04:28,536
ဒါက ပြဆိုတာက အစမှာ ကျွန်တော်တို့
မအောင်မြင်မှုများစွာ ရှိသော်လည်း

102
00:04:28,560 --> 00:04:32,256
လိုချင်တဲ့ စမ်းသပ်မှု ရလဒ်တွေရဖို့
ကြံ့ကြံ့ခံနိုင်တယ်ဆိုတာပါ။

103
00:04:32,280 --> 00:04:35,216
ဒါ့အပြင် ရေသန့်စင်ဖို့ ဓာတ်သွင်းထားတဲ့

104
00:04:35,240 --> 00:04:36,496
ကာဗွန်ကို ဖန်တီးနိုင်တာမက

105
00:04:36,520 --> 00:04:38,976
ဖော့ဖြူအသုံးကိုပါ လျှော့ချနိုင်ခဲ့တယ်။

106
00:04:39,000 --> 00:04:41,760
ကမ္ဘာ့ ပြဿနာ နှစ်ရပ်ကို 
အဖြေတစ်ခုတည်းနဲ့ ဖြေရှင်းရင်းပါ။

107
00:04:42,320 --> 00:04:45,256
အဲဒီကစပြီး ပရောဂျက်ကို
ပိုကျယ်ပြန့်ဖို့ စေ့ဆော်ခံရတယ်။

108
00:04:45,280 --> 00:04:47,496
ဒါကို ပိုထိရောက်ဖို့
စမ်းသပ်ချက်တွေ ပိုလုပ်ရင်း

109
00:04:47,520 --> 00:04:49,856
လက်တွေ့ ကမ္ဘာအခြေအနေတွေမှာ
စမ်းသပ်ရင်းပါ။

110
00:04:49,880 --> 00:04:51,616
XPRIZE ကထောက်ပံ့တဲ့

111
00:04:51,640 --> 00:04:54,616
FIRST Global Innovation Awards 
ရတာအပြင်

112
00:04:54,640 --> 00:04:56,376
US စစ်တပ်က ထောက်ပံ့တဲ့

113
00:04:56,400 --> 00:04:58,776
NSTA's eCYBERMISSION
170. STEM-in-Action အစီအစဉ်က

114
00:04:58,800 --> 00:05:00,080
ရပုံငွေရယူနိုင်ခဲ့တယ်။

115
00:05:00,640 --> 00:05:01,896
Google Science Fair ကနေ

116
00:05:01,920 --> 00:05:04,696
Scientific American
Innovator Award နဲ့လည်း

117
00:05:04,720 --> 00:05:05,960
ဂုဏ်ပြုခံရပါသေးတယ်။

118
00:05:06,480 --> 00:05:09,936
ဒီရံပုံငွေတွေသုံးပြီး နည်းစနစ်ကို
အပြည့်အဝ မူပိုင်ခွင့်လျှောက်ဖို့နဲ့

119
00:05:09,960 --> 00:05:11,840
ပရောဂျက်ကို ဆက်လုပ်ဖို့
စီစဉ်ပါတယ်။

120
00:05:12,440 --> 00:05:16,616
ဒီတော့၊ ဟုတ်ပါတယ်၊ အဖေ့ရဲ့ သံကင်ပျစ် 
မီးလောင်တာနဲ့ စခဲ့ပြီး

121
00:05:16,640 --> 00:05:19,136
လက်လျှောလုလု အကြိမ်များစွာ
မအောင်မမြင်ဖြစ်ခဲ့ပေမဲ့

122
00:05:19,160 --> 00:05:21,696
အခု ပြန်ကြည့်လိုက်တော့
ဒါက အတော်ကို ထိုက်တန်ပါတယ်။

123
00:05:21,720 --> 00:05:24,536
လူအတော်များများက မဖြစ်နိုင်ဘူးလို့
ပြောတဲ့ ပြဿနာကိုယူပြီး

124
00:05:24,560 --> 00:05:26,056
ဒါကို ဖြစ်အောင်လုပ်ခဲ့ပြီး

125
00:05:26,080 --> 00:05:29,336
လုပ်မယ့်ဟာ ဘာမှမရှိတဲ့
ပုံပေါက်တဲ့အခါ မဆုတ်မနစ်လုပ်ခဲ့တယ်။

126
00:05:29,360 --> 00:05:31,456
ကျွန်တော်တို့ သိလိုက်တာက မအောင်မြင်မှု

127
00:05:31,480 --> 00:05:32,976
အနည်းငယ် (သို့) အများကြီးမပါပဲ

128
00:05:33,000 --> 00:05:34,760
သင်ဟာ မအောင်မြင်နိုင်ဘူးဆိုတာပါ။

129
00:05:35,440 --> 00:05:39,056
ဒီတော့ အနာဂတ်မှာ သင့်ရဲ့ သံကင်ပျစ်
မီးစွဲသွားရင် မကြောက်ကြပါနဲ့၊

130
00:05:39,080 --> 00:05:42,960
အကြောင်းက သင့်စိတ်ကူး ဘယ်တော့
မီးစွဲနိုင်တာ သင်ဘယ်တော့မှ မသိနိုင်လို့ပါ။

131
00:05:43,800 --> 00:05:45,016
ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။

132
00:05:45,040 --> 00:05:48,520
(လက်ခုပ်သံများ)