1
00:00:00,000 --> 00:00:07,000
Dzień dobry. Jak się macie? Było super, co?

2
00:00:07,000 --> 00:00:11,000
Brak mi słów na te wszystkie niezwykłe prezentacje.

3
00:00:11,000 --> 00:00:15,000
Właściwie to, wychodzę... (śmiech)

4
00:00:15,000 --> 00:00:19,000
Były trzy ciekawe tematy,

5
00:00:19,000 --> 00:00:23,000
poruszone podczas konferencji, które nawiązywały

6
00:00:23,000 --> 00:00:25,000
do tego o czym chcę mówić.

7
00:00:25,000 --> 00:00:29,000
Jeden z nich to nadzwyczajny dowód ludzkiej kreatywności

8
00:00:29,000 --> 00:00:32,000
we wszystkich prezentacjach, które widzieliśmy

9
00:00:32,000 --> 00:00:35,000
i u wszystkich osób tutaj. Choćby jej różnorodność

10
00:00:35,000 --> 00:00:38,000
i rozpiętość. Po drugie

11
00:00:38,000 --> 00:00:41,000
jesteśmy w punkcie, z którego zupełnie nie widać tego co zdarzy się

12
00:00:41,000 --> 00:00:43,000
w przyszłości. Nie mamy pojęcia,

13
00:00:43,000 --> 00:00:45,000
jak to się rozegra.

14
00:00:45,000 --> 00:00:48,000
Interesuję się edukacją -

15
00:00:48,000 --> 00:00:51,000
właściwie zauważyłem, że każdy się nią interesuje.

16
00:00:51,000 --> 00:00:53,000
Nieprawdaż? Myślę, że to bardzo ciekawe..

17
00:00:53,000 --> 00:00:56,000
Jeśli wybierzecie się na przyjęcie i powiecie,

18
00:00:56,000 --> 00:00:59,000
że pracujecie w oświacie -

19
00:00:59,000 --> 00:01:06,000
choć szczerze mówiąc, raczej nie bywa się na przyjęciach pracując w oświacie...

20
00:01:06,000 --> 00:01:09,000
(Śmiech) Nie zapraszają was...

21
00:01:09,000 --> 00:01:14,000
I jakoś nigdy nie zapraszają Cię ponownie, co mnie trochę dziwi.

22
00:01:14,000 --> 00:01:16,000
Ale jeśli już tam jesteście i ktoś zapyta,

23
00:01:16,000 --> 00:01:18,000
no wiesz.. "Czym się zajmujesz?"

24
00:01:18,000 --> 00:01:20,000
a Ty na to, że pracujesz w oświacie,

25
00:01:20,000 --> 00:01:24,000
to widzisz, jak ta osoba momentalnie blednie. Myśli sobie:

26
00:01:24,000 --> 00:01:30,000
"Boże", "Czemu ja? Jedyna impreza w tym tygodniu i coś takiego..." (śmiech)

27
00:01:30,000 --> 00:01:32,000
Ale jeśli zapytacie o ich edukację,

28
00:01:32,000 --> 00:01:34,000
to przyprą Cię do muru. Bo to jedna z tych rzeczy,

29
00:01:34,000 --> 00:01:37,000
które zapadają głęboko w pamięć, mam rację?

30
00:01:37,000 --> 00:01:40,000
Jak religia albo pieniądze i wiele innych spraw.

31
00:01:40,000 --> 00:01:44,000
Edukacja to mój "konik", podobnie jak wielu ludzi.

32
00:01:44,000 --> 00:01:46,000
Zainwestowaliśmy w nią ogromny kapitał,

33
00:01:46,000 --> 00:01:49,000
częściowo dlatego, że to właśnie edukacja ma nas przenieść

34
00:01:49,000 --> 00:01:52,000
w przyszłość, której nie możemy uchwycić.

35
00:01:52,000 --> 00:01:55,000
Pomyślcie przez chwilę, dzieci rozpoczynające szkołę w tym roku

36
00:01:55,000 --> 00:02:01,000
będą odchodzić na emeryturę w 2065. A nikt nie ma pojęcia -

37
00:02:01,000 --> 00:02:04,000
mimo wszystkich ekspertyz, które mieliśmy na tapecie przez ostatnie 4 dni

38
00:02:04,000 --> 00:02:06,000
jak będzie wyglądał świat

39
00:02:06,000 --> 00:02:08,000
za pięć lat. A jednak usiłujemy

40
00:02:08,000 --> 00:02:11,000
edukować je na tą okoliczność. Tak więc, cała ta nieprzewidywalność

41
00:02:11,000 --> 00:02:13,000
jest nadzwyczajna.

42
00:02:13,000 --> 00:02:15,000
No i trzecią kwestią jest to,

43
00:02:15,000 --> 00:02:20,000
że wszyscy jesteśmy zgodni, bez wyjątku,

44
00:02:20,000 --> 00:02:23,000
co do nadzwyczajnych zdolności u dzieci -

45
00:02:23,000 --> 00:02:25,000
ich zdolności do innowacji. To znaczy, Sirena ostatniej nocy była zdumiewająca,

46
00:02:25,000 --> 00:02:28,000
czyż nie? Cudownie było patrzeć jak gra.

47
00:02:28,000 --> 00:02:33,000
Jest wyjątkowa, ale myślę, że ...jakby to ująć...

48
00:02:33,000 --> 00:02:36,000
nie jest wyjątkowa, na tle wszystkich dzieci.

49
00:02:36,000 --> 00:02:39,000
Widzieliście osobę, pełną szczególnego poświęcenia temu co robi,

50
00:02:39,000 --> 00:02:41,000
która odnalazła talent. I według mnie

51
00:02:41,000 --> 00:02:43,000
wszystkie dzieci mają ogromny talenty.

52
00:02:43,000 --> 00:02:45,000
A my marnujemy je, i to całkiem bezwzględnie.

53
00:02:45,000 --> 00:02:48,000
Tak więc, chciałbym pomówić o edukacji

54
00:02:48,000 --> 00:02:51,000
i kreatywności.. Twierdzę, że kreatywność

55
00:02:51,000 --> 00:02:54,000
jest teraz w edukacji tak samo istotna jak nauka pisania i czytania.

56
00:02:54,000 --> 00:02:58,000
I powinniśmy traktować je na równi.

57
00:02:58,000 --> 00:03:06,000
(brawa) Dziękuję. To by było na tyle...

58
00:03:06,000 --> 00:03:10,000
Dziękuję bardzo. (śmiech) Więc... zostało 15 minut...

59
00:03:10,000 --> 00:03:17,000
Zatem, urodziłem się... (śmiech)

60
00:03:17,000 --> 00:03:21,000
Słyszałem ostatnio świetną historię - uwielbiam ją opowiadać --

61
00:03:21,000 --> 00:03:25,000
o małej dziewczynce na lekcji rysunku. Miała 6 lat

62
00:03:25,000 --> 00:03:27,000
i siedziała z tyłu, rysując.

63
00:03:27,000 --> 00:03:29,000
Nauczycielka twierdziła, ze dziewczynka nigdy nie może

64
00:03:29,000 --> 00:03:33,000
skupić uwagi, a jednak na tych zajęciach z rysunku potrafiła.

65
00:03:33,000 --> 00:03:35,000
Nauczycielka była zafascynowana, podeszła do niej

66
00:03:35,000 --> 00:03:38,000
i zapytała: "Co rysujesz?"

67
00:03:38,000 --> 00:03:41,000
Na co dziewczynka: "Rysuję obraz Boga."

68
00:03:41,000 --> 00:03:44,000
Nauczycielka: "Ale przecież nikt nie wie jak wygląda Bóg.."

69
00:03:44,000 --> 00:03:51,000
A dziewczynka: "To za minutkę się dowiedzą."

70
00:03:51,000 --> 00:03:52,000
(śmiech).

71
00:03:52,000 --> 00:03:57,000
Kiedy mój syn James miał 4 lata, w Anglii,

72
00:03:57,000 --> 00:04:00,000
..właściwie to wszędzie miał wtedy 4 lata... (śmiech)

73
00:04:00,000 --> 00:04:06,000
Żeby była jasność: gdziekolwiek by nie był, miał wtedy 4 lata.

74
00:04:06,000 --> 00:04:08,000
Zatem, wziął wówczas udział w Jasełkach.

75
00:04:08,000 --> 00:04:11,000
Pamiętacie tą historię? To znana historia.

76
00:04:11,000 --> 00:04:14,000
Wszyscy ją znają. Mel Gibson nakręcił kontynuację,

77
00:04:14,000 --> 00:04:19,000
może widzieliście? "Jaselka II". Tak czy inaczej, James dostał rolę Józefa,

78
00:04:19,000 --> 00:04:22,000
i byliśmy tym podekscytowani.

79
00:04:22,000 --> 00:04:24,000
Uważaliśmy, że to jedna z głównych ról.

80
00:04:24,000 --> 00:04:26,000
Całe miejsce zapełniliśmy "agentami" w koszulkach

81
00:04:26,000 --> 00:04:29,000
z napisem: "James Robinson JEST JÓZEFEM" (śmiech)

82
00:04:29,000 --> 00:04:31,000
Nie musiał więc nic mówić, ale znacie ten fragment

83
00:04:31,000 --> 00:04:34,000
kiedy wchodzą trzej królowie. Przynoszą dary,

84
00:04:34,000 --> 00:04:36,000
niosą złoto, kadzidło i mirrę.

85
00:04:36,000 --> 00:04:38,000
I to się naprawdę stało. Siedzieliśmy tam

86
00:04:38,000 --> 00:04:40,000
i wydaje mi się, że chłopcy po prostu zapomnieli sekwencji

87
00:04:40,000 --> 00:04:42,000
bo potem zapytaliśmy jednego z nich

88
00:04:42,000 --> 00:04:44,000
"Wszystko ok?". Odpowiedział: "Jasne, a co? Coś było nie tak?"

89
00:04:44,000 --> 00:04:46,000
Po prostu zrobili małą podmianę, nic wielkiego.

90
00:04:46,000 --> 00:04:47,000
Tak czy owak, trzej czteroletni chłopcy

91
00:04:47,000 --> 00:04:49,000
weszli z kuchennymi ręcznikami na głowach,

92
00:04:49,000 --> 00:04:52,000
postawili swoje pudełeczka

93
00:04:52,000 --> 00:04:54,000
i pierwszy z nich powiedział: , "Przynoszę Ci złoto."

94
00:04:54,000 --> 00:04:57,000
Drugi powiedział: "Przynoszę Ci mirrę."

95
00:04:57,000 --> 00:05:11,000
a trzeci powiedział: "Frank to przysłał". (śmiech)

96
00:05:11,000 --> 00:05:13,000
Co łączy te historie to fakt, że dzieci zawsze korzystają z okazji.

97
00:05:13,000 --> 00:05:16,000
Jeśli czegoś nie wiedzą, to spróbują improwizacji.

98
00:05:16,000 --> 00:05:19,000
Mam rację? Nie boją się, że się pomylą.

99
00:05:19,000 --> 00:05:24,000
I nie chodzi mi o to, że mylić się znaczy to samo, co być kreatywnym.

100
00:05:24,000 --> 00:05:25,000
Ale powinniśmy wiedzieć,

101
00:05:25,000 --> 00:05:28,000
że jeśli nie jesteś przygotowany na pomyłkę,

102
00:05:28,000 --> 00:05:31,000
nigdy nie będziesz w stanie wymyślić nic oryginalnego.

103
00:05:31,000 --> 00:05:34,000
Jeśli nie oswoisz się z pomyłką! I jeszcze zanim dzieci dorosną

104
00:05:34,000 --> 00:05:36,000
większość z nich traci tą 'zdolność'.

105
00:05:36,000 --> 00:05:39,000
Boją się popełniać błędy.

106
00:05:39,000 --> 00:05:41,000
Nawiasem mówiąc, podobnie prowadzimy nasze firmy.

107
00:05:41,000 --> 00:05:44,000
Piętnujemy błędy. Stworzyliśmy i podtrzymujemy

108
00:05:44,000 --> 00:05:47,000
narodowe systemy edukacji, w których

109
00:05:47,000 --> 00:05:50,000
błędy są najgorszą rzeczą, którą możesz zrobić.

110
00:05:50,000 --> 00:05:53,000
W wyniku tego pozbawiamy ludzi ich zdolności

111
00:05:53,000 --> 00:05:56,000
do bycia kreatywnym. Picasso powiedział kiedyś :

112
00:05:56,000 --> 00:05:59,000
wszystkie dzieci rodzą się artystami.

113
00:05:59,000 --> 00:06:03,000
Największy problem to pozostać artystą w miarę dorastania. Wierzę gorliwie, że

114
00:06:03,000 --> 00:06:05,000
do kreatywności nie dorastamy,

115
00:06:05,000 --> 00:06:08,000
lecz z niej wyrastamy. Lub raczej: zostajemy z niej wyedukowani.

116
00:06:08,000 --> 00:06:10,000
Dlaczego tak się dzieje?

117
00:06:10,000 --> 00:06:14,000
Jeszcze 5 lat temu mieszkałem na obrzeżach Stratford.

118
00:06:14,000 --> 00:06:16,000
Przeprowadziliśmy się ze Stratford do Los Angeles.

119
00:06:16,000 --> 00:06:20,000
Praktycznie, nie zauważyliśmy tej "drobnej" zmiany...

120
00:06:20,000 --> 00:06:22,000
(śmiech) Właściwie to,

121
00:06:22,000 --> 00:06:24,000
mieszkaliśmy w Snitterfield,

122
00:06:24,000 --> 00:06:26,000
zaraz za Stratford, gdzie urodził się

123
00:06:26,000 --> 00:06:31,000
ojciec Szekspira. Porażeni nową myślą? Ja byłem.

124
00:06:31,000 --> 00:06:33,000
Przyszło wam wcześniej do głowy, że Shakespeare miał ojca?

125
00:06:33,000 --> 00:06:35,000
Nie? A pomyśleliście kiedyś,

126
00:06:35,000 --> 00:06:37,000
że Szekspir też kiedyś był dzieckiem?

127
00:06:37,000 --> 00:06:40,000
Szekspir siedmiolatkiem? Nigdy o tym nie myślałem. Musiał mieć

128
00:06:40,000 --> 00:06:42,000
kiedyś 7 lat. Był w czyjejś klasie

129
00:06:42,000 --> 00:06:51,000
na angielskim, prawda? To dopiero musiało być wkurzające.

130
00:06:51,000 --> 00:07:05,000
(śmiech) Myślał: "Staraj się bardziej!". Ojciec gonił go do łóżka mówiąc:

131
00:07:05,000 --> 00:07:08,000
"Idź SPAĆ!”, wiecie,

132
00:07:08,000 --> 00:07:10,000
do Williama Szekspira. "I odłóż ten ołówek!

133
00:07:10,000 --> 00:07:18,000
I przestań mówić w ten sposób! Bo nikt nie wie o co Ci chodzi..."

134
00:07:18,000 --> 00:07:23,000
(Śmiech)

135
00:07:23,000 --> 00:07:26,000
No wiec.. przenieśiliśmy się ze Stratford do LA

136
00:07:26,000 --> 00:07:30,000
i właściwie to miałem mówić o tej przeprowadzce...

137
00:07:30,000 --> 00:07:33,000
Mój syn nie chciał jechać.

138
00:07:33,000 --> 00:07:36,000
Mam dwoje dzieci: syn ma teraz 21 lat, córka 16.

139
00:07:36,000 --> 00:07:38,000
On nie chciał się przenosić, choć uwielbia Los Angeles,

140
00:07:38,000 --> 00:07:43,000
ale miał dziewczynę w Anglii, miłość swojego życia - Sarah.

141
00:07:43,000 --> 00:07:45,000
Znali się wtedy od miesiąca.

142
00:07:45,000 --> 00:07:48,000
Musicie wiedzieć, że mijała wówczas ich 4. rocznica,

143
00:07:48,000 --> 00:07:52,000
a to dużo czasu, kiedy ma się 16 lat.

144
00:07:52,000 --> 00:07:54,000
W każdym razie, w samolocie był bardzo zły

145
00:07:54,000 --> 00:07:56,000
i powiedział: "Już nigdy nie znajdę takiej dziewczyny jak Sarah."

146
00:07:56,000 --> 00:07:58,000
I, szczerze mówiąc, raczej byliśmy z tego zadowoleni

147
00:07:58,000 --> 00:08:10,000
bo była głównym powodem, naszego wyjazdu z kraju.

148
00:08:10,000 --> 00:08:13,000
(Śmiech)

149
00:08:13,000 --> 00:08:16,000
Ale przenosząc się do Ameryki

150
00:08:16,000 --> 00:08:18,000
i podróżując po świecie, dowiadujesz się, że

151
00:08:18,000 --> 00:08:22,000
każdy system edukacji na ziemi ma tą samą hierarchię przedmiotów.

152
00:08:22,000 --> 00:08:24,000
Każdy. Gdziekolwiek pojedziecie.

153
00:08:24,000 --> 00:08:26,000
Możecie myśleć, że jest inaczej, ale to nieprawda.

154
00:08:26,000 --> 00:08:29,000
Na samej górze znajdują się, matematyka i języki,

155
00:08:29,000 --> 00:08:31,000
potem humanistyczne, a artystyczne są na szarym końcu.

156
00:08:31,000 --> 00:08:33,000
W każdym zakątku świata.

157
00:08:33,000 --> 00:08:36,000
Podobnie jest, w większości tych systemów,

158
00:08:36,000 --> 00:08:38,000
z hierarchią przedmiotów artystycznych.

159
00:08:38,000 --> 00:08:40,000
Sztuka i muzyka zajmują zwykle wyższe pozycje

160
00:08:40,000 --> 00:08:43,000
niż teatr i taniec. Nie ma takiego systemu na świecie,

161
00:08:43,000 --> 00:08:45,000
w którym dzieci uczyłyby się codziennie

162
00:08:45,000 --> 00:08:48,000
tańca, tak jak matematyki. Dlaczego?

163
00:08:48,000 --> 00:08:50,000
No czemu nie? Ja uważam, że to istotne.

164
00:08:50,000 --> 00:08:53,000
Myślę, że matematyka i taniec są tak samo ważne.

165
00:08:53,000 --> 00:08:56,000
Dzieci tańczą cały czas, jeśli się im na to pozwoli, jak wszyscy.

166
00:08:56,000 --> 00:08:59,000
Wszyscy mamy ciała, prawda? A może przegapiłem jakieś spotkanie?

167
00:08:59,000 --> 00:09:03,000
(śmiech) Jednak kiedy dzieci dorastają,

168
00:09:03,000 --> 00:09:05,000
zaczynamy kształcić je od pasa w górę,

169
00:09:05,000 --> 00:09:08,000
skupiając się szczególnie na ich głowach.

170
00:09:08,000 --> 00:09:10,000
I to dość stronniczo.

171
00:09:10,000 --> 00:09:14,000
Gdybyście mieli, jako kosmiczni przybysze, odwiedzić szkołę

172
00:09:14,000 --> 00:09:17,000
i odpowiedzieć: "Po co jest publiczna edukacja?"

173
00:09:17,000 --> 00:09:19,000
To pewnie doszlibyście do wniosku -- patrząc na efekt końcowy,

174
00:09:19,000 --> 00:09:21,000
kto tu naprawdę osiąga sukces dzięki edukacji?

175
00:09:21,000 --> 00:09:23,000
kto robi wszystko, co do niego należy?

176
00:09:23,000 --> 00:09:26,000
kto zgarnia punkty, kto jest zwycięzcą?

177
00:09:26,000 --> 00:09:29,000
Gdybyście rozważyli cel edukacji, na całym świecie,

178
00:09:29,000 --> 00:09:30,000
wniosek byłby jeden:

179
00:09:30,000 --> 00:09:34,000
Edukacja produkuje profesorów uniwersyteckich! Nieprawdaż?

180
00:09:34,000 --> 00:09:36,000
To są ludzie, których znaleźlibyście na szczycie.

181
00:09:37,000 --> 00:09:40,000
Kiedyś byłem jednym z nich. Co z tego..?

182
00:09:40,000 --> 00:09:44,000
Lubię profesorów uniwersyteckich, ale wiecie...

183
00:09:44,000 --> 00:09:48,000
nie powinniśmy traktować ich jak szczyt osiągnięć ludzkości.

184
00:09:48,000 --> 00:09:50,000
Są po prostu formami życia,

185
00:09:50,000 --> 00:09:52,000
kolejną formą życia. Ale są raczej osobliwi,

186
00:09:52,000 --> 00:09:54,000
i mówię to tylko z czystej sympatii do nich.

187
00:09:54,000 --> 00:09:57,000
Z moich kontaktów z profesorami wynika kilka ciekawych spostrzeżeń --

188
00:09:57,000 --> 00:10:00,000
może nie wszyscy, ale większość, żyje we własnych głowach.

189
00:10:00,000 --> 00:10:02,000
Żyją tam, i to z tendencją do jednej półkuli.

190
00:10:02,000 --> 00:10:06,000
Są pozbawieni ciał, wiecie, i to całkiem dosłownie.

191
00:10:06,000 --> 00:10:08,000
Postrzegają swoje ciała

192
00:10:08,000 --> 00:10:17,000
jako środek transportu dla głowy. Zauważyliście?

193
00:10:17,000 --> 00:10:24,000
(śmiech) To sposób na dostarczanie jej na spotkania.

194
00:10:24,000 --> 00:10:27,000
Nawiasem mówiąc, jeśli żądacie dowodów zjawiska opuszczania ciała

195
00:10:27,000 --> 00:10:30,000
wybierzcie się kiedyś na jakąś konferencję

196
00:10:30,000 --> 00:10:32,000
profesorów akademickich

197
00:10:32,000 --> 00:10:35,000
i wpadnijcie na dyskotekę ostatniej nocy.

198
00:10:35,000 --> 00:10:39,000
(śmiech) Wtedy się przekonacie. Dorośli mężczyźni i kobiety

199
00:10:39,000 --> 00:10:43,000
wykonujący niekontrolowane ruchy poza rytmem,

200
00:10:43,000 --> 00:10:47,000
wyczekujący końca balu i powrotu do domu, w którym napiszą o tym artykuł.

201
00:10:47,000 --> 00:10:53,000
Nasz system edukacji opiera się na idei kompetencji akademickich.

202
00:10:53,000 --> 00:10:56,000
Jest ku temu powód:

203
00:10:56,000 --> 00:10:58,000
Cały system został wynaleziony...-- do wieku XIX, na świecie

204
00:10:58,000 --> 00:11:00,000
nie było publicznego systemu edukacji z prawdziwego zdarzenia.

205
00:11:00,000 --> 00:11:03,000
Pojawiły się dopiero, aby sprostać

206
00:11:03,000 --> 00:11:04,000
wymaganiom rozwijającego się industrializmu.

207
00:11:04,000 --> 00:11:07,000
System zatem, wywodzi się z dwóch głównych założeń.

208
00:11:07,000 --> 00:11:11,000
Po pierwsze: przedmioty najbardziej przydatne do pracy

209
00:11:11,000 --> 00:11:13,000
są w czołówce. Więc prawdopodobnie "dobrodusznie" pokierowano was

210
00:11:13,000 --> 00:11:15,000
jak najdalej od rzeczy, które jeszcze jako mali uczniowie lubiliście robić.

211
00:11:15,000 --> 00:11:17,000
Motywując to słowami,

212
00:11:17,000 --> 00:11:20,000
że nigdy nie dostaniecie pracy związanej z tym. Czyż nie?

213
00:11:20,000 --> 00:11:22,000
''Nie graj, nie zostaniesz muzykiem."

214
00:11:22,000 --> 00:11:24,000
Nie maluj, i tak nie będziesz artystą”

215
00:11:25,000 --> 00:11:29,000
"Życzliwa" rada, jednak wybitnie nietrafiona. Cały świat

216
00:11:29,000 --> 00:11:30,000
jest pochłonięty rewolucją.

217
00:11:30,000 --> 00:11:33,000
Drugą rzeczą jest kompetencja akademicka, która poważnie zdominowała

218
00:11:33,000 --> 00:11:34,000
nasze pojmowanie inteligencji,

219
00:11:34,000 --> 00:11:37,000
ponieważ uniwersytety stworzyły system edukacji na swoje podobieństwo.

220
00:11:37,000 --> 00:11:39,000
Zastanówcie się, cały system edukacji

221
00:11:39,000 --> 00:11:41,000
na świecie to tak naprawdę przeciągły proces

222
00:11:41,000 --> 00:11:43,000
osiągania coraz wyższych stopni naukowych.

223
00:11:43,000 --> 00:11:46,000
W rezultacie, wielu wysoce utalentowanych,

224
00:11:46,000 --> 00:11:48,000
wspaniałych, kreatywnych ludzi, myśli, że tacy nie są,

225
00:11:48,000 --> 00:11:50,000
bo rzecz, w której byli dobrzy w szkole

226
00:11:50,000 --> 00:11:54,000
nie była ceniona, lecz tępiona.

227
00:11:54,000 --> 00:11:56,000
Uważam, że nie możemy dłużej sobie na to pozwolić.

228
00:11:56,000 --> 00:11:58,000
Za 30 lat, w oparciu o dane UNESCO,

229
00:11:58,000 --> 00:12:01,000
na całym świecie, będziemy mieli więcej absolwentów

230
00:12:01,000 --> 00:12:03,000
niż kiedykolwiek wcześniej w naszej historii.

231
00:12:03,000 --> 00:12:05,000
To wynik kombinacji wszystkich rzeczy,

232
00:12:05,000 --> 00:12:07,000
o których tu mówiliśmy:

233
00:12:07,000 --> 00:12:10,000
technologii i jej wpływu na prace, demografii,

234
00:12:10,000 --> 00:12:12,000
oraz dużego wzrostu ilości narodzin.

235
00:12:12,000 --> 00:12:15,000
Nagle, okazuje się, że stopnie naukowe nic nie znaczą. Czyż nie?

236
00:12:15,000 --> 00:12:19,000
Za moich czasów, jeśli miałeś tytuł, miałeś też pracę.

237
00:12:19,000 --> 00:12:22,000
Jeśli nie miałeś pracy, oznaczało, że jej zwyczajnie nie chciałeś.

238
00:12:22,000 --> 00:12:25,000
I ja nie chciałem, szczerze mówiąc. (śmiech)

239
00:12:25,000 --> 00:12:30,000
Teraz dzieci z tytułami naukowymi

240
00:12:30,000 --> 00:12:31,000
wracają do domów, żeby pograć w gry video,

241
00:12:31,000 --> 00:12:34,000
bo potrzebna jest magisterka, tam gdzie wcześniej wymagano licencjatu,

242
00:12:34,000 --> 00:12:37,000
albo doktorat, żeby dostać inną pracę.

243
00:12:37,000 --> 00:12:39,000
Jest to proces inflacji akademickiej,

244
00:12:39,000 --> 00:12:41,000
która sygnalizuje, że cała struktura edukacji

245
00:12:41,000 --> 00:12:43,000
osuwa nam się spod nóg. Musimy radykalnie zmienić

246
00:12:43,000 --> 00:12:44,000
nasz pogląd na temat inteligencji,

247
00:12:44,000 --> 00:12:46,000
o której wiemy 3 rzeczy:

248
00:12:46,000 --> 00:12:49,000
Po pierwsze, nie jest jednakowa. Odbieramy świat

249
00:12:49,000 --> 00:12:51,000
na przeróżne sposoby. Myślimy wizualnie,

250
00:12:51,000 --> 00:12:54,000
myślimy dźwiękami, myślimy kinetycznie,

251
00:12:54,000 --> 00:12:57,000
myślimy abstrakcyjnie, myślimy w ruchu.

252
00:12:57,000 --> 00:12:59,000
Po drugie, inteligencja jest dynamiczna.

253
00:12:59,000 --> 00:13:02,000
Jeśli spojrzymy na działanie ludzkiego umysłu, jak zresztą słyszeliśmy

254
00:13:02,000 --> 00:13:05,000
w wielu wczorajszych prezentacjach,

255
00:13:05,000 --> 00:13:07,000
inteligencja jest cudownie interaktywna.

256
00:13:07,000 --> 00:13:10,000
Mózg nie jest podzielony na komory.

257
00:13:10,000 --> 00:13:13,000
Tak naprawdę, kreatywność, którą określam jako proces

258
00:13:13,000 --> 00:13:15,000
tworzenia nowych, wartościowych pomysłów,

259
00:13:15,000 --> 00:13:18,000
najczęściej zachodzi dzięki postrzeganiu rzeczy

260
00:13:18,000 --> 00:13:21,000
przez pryzmat interakcji rożnych dziedzin.

261
00:13:21,000 --> 00:13:23,000
Mózg jest specjalnie(...) -- swoją drogą

262
00:13:23,000 --> 00:13:26,000
istnieje trzon nerwowy łączący półkule mózgowe

263
00:13:26,000 --> 00:13:28,000
zwany ciałem modzelowatym. Jest grubsze u kobiet.

264
00:13:28,000 --> 00:13:30,000
Być może dlatego kobiety są lepsze

265
00:13:30,000 --> 00:13:34,000
w wykonywaniu wielu zadań naraz.

266
00:13:34,000 --> 00:13:36,000
Bo tak jest, czyż nie?

267
00:13:36,000 --> 00:13:39,000
Wynika to z wielu badań, ale wiem to też z życia osobistego.

268
00:13:39,000 --> 00:13:41,000
Kiedy moja żona gotuje

269
00:13:41,000 --> 00:13:45,000
co nie zdarza się często, na szczęście, (śmiech)

270
00:13:45,000 --> 00:13:48,000
no... ale jest dobra w innych sprawach,

271
00:13:48,000 --> 00:13:50,000
a jeśli już gotuje -

272
00:13:50,000 --> 00:13:52,000
to jednocześnie rozmawia przez telefon,

273
00:13:52,000 --> 00:13:55,000
rozmawia z dziećmi, maluje sufit,

274
00:13:55,000 --> 00:13:58,000
operuje na otwartym sercu gdzieś obok.

275
00:13:58,000 --> 00:14:01,000
Kiedy ja gotuję, drzwi są zamknięte, dzieci poza domem,

276
00:14:01,000 --> 00:14:04,000
telefon odłożony. Gdy wchodzi żona, zdenerwowany mówię:

277
00:14:04,000 --> 00:14:17,000
"Terry, błagam, próbuję tu sobie usmażyć jajko, daj mi chwilę!" (śmiech)

278
00:14:17,000 --> 00:14:19,000
Znacie tą starą, filozoficzną powiastkę,

279
00:14:19,000 --> 00:14:22,000
jeśli w lesie zwali się jakieś drzewo i nikt tego nie usłyszy,

280
00:14:22,000 --> 00:14:25,000
to czy wydarzyło się to naprawdę?

281
00:14:25,000 --> 00:14:28,000
Ostatnio widziałem świetny T-Shirt z napisem: "Jeśli mężczyzna mówi otwarcie

282
00:14:28,000 --> 00:14:31,000
w lesie i nie słyszy go żadna kobieta,

283
00:14:31,000 --> 00:14:40,000
to czy on wciąż nie ma racji?" (śmiech)

284
00:14:40,000 --> 00:14:42,000
Trzecią kwestią dotyczącą inteligencji jest to, że

285
00:14:43,000 --> 00:14:45,000
jest wyrazista. Piszę teraz nową książkę

286
00:14:45,000 --> 00:14:47,000
zatytułowaną "Epifania", opartą na serii

287
00:14:47,000 --> 00:14:49,000
wywiadów z ludźmi mówiącymi o tym, jak odkryli

288
00:14:49,000 --> 00:14:51,000
swój talent. Fascynujące jest to, jak zaszli tak daleko.

289
00:14:51,000 --> 00:14:54,000
Sprowokowała mnie do tego rozmowa,

290
00:14:54,000 --> 00:14:56,000
ze wspaniałą kobietą, o której niewielu słyszało,

291
00:14:56,000 --> 00:14:58,000
nazywa się Gillian Lynne,

292
00:14:58,000 --> 00:15:00,000
kojarzycie? Niektórzy na pewno. Jest choreografem

293
00:15:00,000 --> 00:15:02,000
i wszyscy znają jej projekty.

294
00:15:02,000 --> 00:15:04,000
Pracowała nad "Cats" i "Upiór w operze".

295
00:15:04,000 --> 00:15:08,000
Jest wspaniała. Kiedyś bywałem na deskach Baletu Królewskiego, w Anglii,

296
00:15:08,000 --> 00:15:10,000
jak widzicie.

297
00:15:10,000 --> 00:15:12,000
Tak czy inaczej, podczas wspólnego obiadu zapytałem:

298
00:15:12,000 --> 00:15:14,000
jak to się stało, że zostałaś tancerką?

299
00:15:14,000 --> 00:15:16,000
I co ciekawe, jako uczennica

300
00:15:16,000 --> 00:15:19,000
była beznadziejna. Szkoła, a było to w latach 30,

301
00:15:19,000 --> 00:15:21,000
wysłała list do jej rodziców mówiąc,

302
00:15:21,000 --> 00:15:23,000
"Gillian ma trudności z nauką." Nie potrafiła się skoncentrować

303
00:15:23,000 --> 00:15:25,000
ciągle się wierciła. Teraz nazwaliby to pewnie

304
00:15:25,000 --> 00:15:29,000
ADHD. Czyż nie? Ale to działo się w 1930 roku,

305
00:15:29,000 --> 00:15:32,000
ADHD wówczas jeszcze nie istniało.

306
00:15:32,000 --> 00:15:35,000
To była niedostępna 'choroba'. (śmiech)

307
00:15:35,000 --> 00:15:39,000
Ludzie nie zdawali sobie sprawy, że można ją mieć.

308
00:15:39,000 --> 00:15:43,000
W każdym razie, matka zabrała Gillian do specjalisty

309
00:15:43,000 --> 00:15:46,000
wprowadziła ją do gabinetu wyłożonego dębem

310
00:15:46,000 --> 00:15:49,000
i posadziła na krześle na końcu.

311
00:15:49,000 --> 00:15:51,000
Siedziała na rękach przez 20 minut kiedy

312
00:15:51,000 --> 00:15:53,000
facet rozmawiał z jej matką o wszystkich

313
00:15:53,000 --> 00:15:57,000
problemach Gillian w szkole, o tym jak

314
00:15:57,000 --> 00:15:59,000
przeszkadzała ludziom,

315
00:15:59,000 --> 00:16:01,000
nie odrabiała lekcji i tak dalej,

316
00:16:01,000 --> 00:16:04,000
typowe 8 letnie dziecko. Na koniec lekarz usiadł

317
00:16:04,000 --> 00:16:06,000
obok Gillian i powiedzial: "Gillian

318
00:16:06,000 --> 00:16:08,000
wysluchałem twojej mamy,

319
00:16:08,000 --> 00:16:10,000
a teraz muszę porozmawiać z nią na osobności.

320
00:16:10,000 --> 00:16:13,000
Poczekaj tu, zaraz wrócimy, to nie potrwa długo."

321
00:16:13,000 --> 00:16:15,000
I wyszli zostawiając ją samą.

322
00:16:15,000 --> 00:16:17,000
Ale wychodząc lekarz włączył radio

323
00:16:17,000 --> 00:16:19,000
stojące na jego biurku. I kiedy

324
00:16:19,000 --> 00:16:21,000
wyszli z pokoju, lekarz powiedział do matki

325
00:16:21,000 --> 00:16:24,000
"Proszę ją obserwować". Po chwili,

326
00:16:24,000 --> 00:16:28,000
dziewczynka wstała i zaczęła ruszać się w rytm muzyki.

327
00:16:28,000 --> 00:16:30,000
Patrzyli na nią przez kilka minut,

328
00:16:30,000 --> 00:16:33,000
po czym lekarz zwrócił się do matki:

329
00:16:33,000 --> 00:16:37,000
"Pani Lynne, Gillian nie jest chora, ona jest tancerką.

330
00:16:37,000 --> 00:16:39,000
Proszę zabrać ja do szkoły tańca."

331
00:16:39,000 --> 00:16:41,000
Zapytałem: "I co się stało?"

332
00:16:41,000 --> 00:16:44,000
Powiedziała: "Zabrała mnie tam. To było cudowne.

333
00:16:44,000 --> 00:16:46,000
Weszłyśmy do pomieszczenia, pełnego ludzi takich jak ja.

334
00:16:46,000 --> 00:16:49,000
Ludzi, którzy nie umieli usiedzieć w miejscu.

335
00:16:49,000 --> 00:16:52,000
Ludzi, którzy potrzebowali ruchu, żeby myśleć."

336
00:16:52,000 --> 00:16:54,000
Tańczyli balet, tap, jazz,

337
00:16:54,000 --> 00:16:56,000
taniec nowoczesny, współczesny.

338
00:16:56,000 --> 00:16:59,000
Potem dostała się do Królewskiej Szkoły Baletowej

339
00:16:59,000 --> 00:17:01,000
została solistką, rozpoczęła wspaniałą karierę zawodową

340
00:17:01,000 --> 00:17:03,000
Potem, gdy ukończyła Królewską Szkołę Baletową

341
00:17:03,000 --> 00:17:05,000
założyła własną firmę,

342
00:17:05,000 --> 00:17:08,000
Gillian Lynne Dance Company,

343
00:17:08,000 --> 00:17:11,000
zaczęła współpracę z Andrew Lloyd Weber. Stworzyła

344
00:17:11,000 --> 00:17:13,000
jedne z najsłynniejszych musicali w historii,

345
00:17:13,000 --> 00:17:18,000
sprawia radość i przyjemność milionom ludzi,

346
00:17:18,000 --> 00:17:21,000
a sama jest multimilionerką. Inny lekarz

347
00:17:21,000 --> 00:17:25,000
mógł przepisać jej leki

348
00:17:25,000 --> 00:17:27,000
i kazać się uspokoić.

349
00:17:27,000 --> 00:17:30,000
(brawa) Teraz myślę sobie:

350
00:17:30,000 --> 00:17:32,000
Al Gore przemawiał któregoś wieczoru

351
00:17:32,000 --> 00:17:35,000
o ekologii i rewolucji, wywołanej przez Rachel Carson.

352
00:17:35,000 --> 00:17:39,000
Wierze, że naszą jedyną nadzieją na przyszłość

353
00:17:39,000 --> 00:17:42,000
jest przyjęcie nowej koncepcji o ekologii człowieka.

354
00:17:42,000 --> 00:17:46,000
Takiej, w której zaczniemy przywracać nasze wyobrażenie

355
00:17:46,000 --> 00:17:48,000
o bogactwie ludzkich możliwości.

356
00:17:48,000 --> 00:17:52,000
Nasz system edukacji wyeksploatował nasze umysły tak,

357
00:17:52,000 --> 00:17:54,000
żebyśmy wyzyskali Ziemię dla określonych surowców.

358
00:17:54,000 --> 00:17:57,000
I to nie służy naszej przyszłości.

359
00:17:57,000 --> 00:18:00,000
Musimy zmienić fundamentalne zasady,

360
00:18:00,000 --> 00:18:02,000
na których uczymy nasze dzieci. Jest taki

361
00:18:02,000 --> 00:18:06,000
wspaniały cytat Jonasa Salka, który powiedział: "Gdyby wszystkie owady

362
00:18:06,000 --> 00:18:09,000
zniknęły z Ziemi, to wszystkie pozostałe formy życia

363
00:18:09,000 --> 00:18:12,000
zginęłyby w ciągu 50 lat.

364
00:18:12,000 --> 00:18:15,000
Gdyby wszyscy ludzie zniknęli z Ziemi,

365
00:18:15,000 --> 00:18:19,000
w ciągu 50 lat wszystkie inne formy życia rozkwitłyby."

366
00:18:19,000 --> 00:18:21,000
I to jest prawda.

367
00:18:21,000 --> 00:18:24,000
TED ceni dar ludzkiej wyobraźni.

368
00:18:24,000 --> 00:18:28,000
Musimy mądrze z niego korzystać,

369
00:18:28,000 --> 00:18:31,000
żeby zapobiec niektórym ze wspomnianych tu scenariuszy.

370
00:18:31,000 --> 00:18:34,000
I jedynym sposobem by to osiągnąć

371
00:18:35,000 --> 00:18:38,000
jest dostrzeganie bogactwa w naszej kreatywności

372
00:18:38,000 --> 00:18:40,000
oraz nadziei w naszych dzieciach.

373
00:18:40,000 --> 00:18:43,000
Naszym zadaniem jest

374
00:18:43,000 --> 00:18:46,000
nauczenie ich wszystkich, jak stawiać czoła przyszłości.

375
00:18:46,000 --> 00:18:49,000
My możemy tej przyszłości nie doczekać,

376
00:18:49,000 --> 00:18:52,000
ale oni owszem. I naszym celem jest

377
00:18:52,000 --> 00:18:54,000
pomóc im coś w niej stworzyć. Dziękuję bardzo. Tłumaczenie: Radek Tomaszewski & Jakub Bruszewski