Bonzour. Ki manier?
(Riye)
Tousala extra, non?
Mo mem mo sou lemotion.
Ofet, mo bizin ale.
(Riye)
Finn ena trwa tem dan sa konferens la
ki an rapor avek saki mo anvi koze.
Enn se sa prev extraordiner
de la kreativite imenn
dan tou bann prezantation nounn trouve
ek dan tou bann dimounn ki isi.
Nek sa kalite variete ek so lintansite.
Deziem zafer se ki sa met nou
dan enn sitiaton
kot nou pa kone ki kapav arive,
an term fitir.
Pa kone kouma sa pou deroule.
Mo interese dan ledikation.
Ofet, mo trouve ki zot tou ena enn lintere
dan ledikation.
Pa vre?
Mo trouv sa bien interesan.
Si ou dan enn dine,
ek ou dir ki ou travay dan ledikation --
Non, ofet ou pa souvan invite
dan bann dine.
(Riye)
Si ou travay dan ledikation,
personn pa dimann ou.
(Riye)
Ek ou mem zame dimande, bizarman.
Mo trouv sa bien etranz.
Me si se le ka, alor ou dir kikenn,
ou kone, zot dir, "ki ou fer dan lavi?"
ek ou dir ki ou travay dan ledikation,
ou trouv disan desann depi zot figir.
Zot dir, "Ayo bondie,"
ou kone, "Kifer mwa?"
(Riye)
"Sel zour kot mo sorti."
(Riye)
Me si ou kestionn zot lor zot ledikation,
zot enerve.
Parski se enn size bien sensib,
pou dimounn, pa vre?
Parey kouma relizion, kas ek lezot zafer.
Donk mo bien interese dan ledikation,
ek mo pense zot tou interese.
Nou ena enn gran lintere ladan,
an parti parski se ledikation ki sipoze
amenn nou dan sa fitir
ki nou pa ankor konpran.
Kan ou reflesi,
bann zanfan ki pe koumans lekol sa lane la
pou pran zot retret an lan 2065.
Personn pa kone,
malgre tou sa lekspertiz ki
nou finn trouve se kat dernie zour,
ki lemond pou resanble dan sink an.
Ek nou pe sipoze edik zot pou sa.
Mo panse sa inprediktabilite la
li extraordiner.
Ek troiziem zafer
lor ki nou tou dakor
se ki bann zanfan ena
bann kapasite extraordiner --
bann kapasite pou inove.
Sirena yer ti enn mervey, non?
Nek guete ki li kapav fer.
Ek li exseptionel, me mo pa panse
ki li exseptionel parmi tou bann zanfan.
Saki nou ena la se enn dimoun
avek enn dedikation extraordiner
ek ki finn trouv so talan.
Ek mwa mo dir ki
tou zanfan ena bann gran talan.
Ek nou gaspiy sa, san pitie.
Donk mo anvi koz lor ledikation
ek mo anvi koz lor kreativite.
Mo konba se ki kreativite zordizour
li osi inportan ki alfabetism,
ek ki nou bizin tret sa
avek mem linportans.
(Aplodisman)
Mersi.
(Aplodisman)
Bon, samem tou.
Mersi bokou.
(Riye)
Donk res 15 minit.
(Riye)
Alor, monn ne -- non.
(Riye)
Monn tann enn bon zistwar dernierman --
ki mo kontan rakonte --
lor enn tifi ki ti dan so klas desin.
Li ena si zan, ek li ti pe desine derier,
ek so profeser dir ki sa tifi la
zame pa atentiv,
me ki dan klas desin, wi.
Profeser la ti fasine.
Donk linn al guet li,
li dimann li, "Ki to pe desine?"
Ek tifi la dir, "Mo pe desinn bondie."
Ek profeser dir li, "Me personn pa kone
ki bondie resanble."
Tifi la dir,
"Zot pou kone dan enn ti moman."
(Riye)
Kan mo garson ti ena kat an
dan Langleter --
Ofet li ti ena kat an partou.
(Riye)
Bon, si bizin panse, pe inport kot li ale,
li ti ena kat an sa lane la.
Li ti pe zwe dan spektak Nativite.
Zot rapel so zistwar?
(Riye)
Sete enn gran zistwar.
Mel Gibson finn fer so laswit,
kapav zot inn guete.
(Riye)
"Nativite 2".
James inn gagn rol Zozef,
nou ti bien kontan.
Nou ti konsider sa
kouma enn de bann rol prinsipal.
Nou finn ranpli lasal avek
bann dimounn avek enn t-shirt:
"James Robinson se Zozef!"
(Riye)
Li pa ti ena pou koze,
me zot konn sa parti kot
trwa lerwa vini?
Zot vini avek kado,
lor ek lobann.
Sa inn arive vremem.
A enn moman mo panse
zot inn bliye enn sekans
parski kan nounn koz ek ti garson la apre
ek nounn demann li,
"Tou korek pou twa?" Li dir,
"Wi, kifer? Sa pa ti bon?"
Zot inn zis melanz tou.
Trwa garson rantre,
zot ena kat an, ek zot ti serviet
lor latet,
ek zot poz sa bann bwat la,
ek premie la dir,
"Monn amenn lor."
Deziem la dir,
"Monn amenn lobann."
Trwaziem la dir,
"Frank inn avoy sa."
(Riye)
Enn zafer an komun, se ki bann zanfan oze.
Si zot pa kone, zot nek seye.
Pa vre? Zot pa per tantion zot pena rezon.
Mo pa pe dir ki pena rezon
se mem zafer ki et kreatif.
Saki nou kone se ki
si ou pa pre pou pena rezon,
ou zame pa pou fer kitsoz orizinal --
ek si ou pa pre pou pena rezon.
Letan zot grandi vinn adilt,
laplipar zanfan perdi sa kapasite la.
Zot per tantion zot pena rezon.
Ek se koumsa ki
nou diriz nou bann konpani.
Nou stigmatiz erer.
Ek aster nou diriz nou
sistem ledikation national
kot erer se pir zafer
ou kapav fer.
Rezilta se ki nou pe edik dimounn
pou pa servi zot kapasite kreatif.
Picasso dir ki tou zanfan ne artist.
Saki difisil se res enn artist
kan nou grandi.
Mo vremem krwar ladan,
ki nou pa aprann vinn kreatif,
me nou bliye.
Ou plito nou ledikation fer nou bliye.
Kifer sa?
Ena sink an mo ti pe viv
Stratford-on-Avon.
Ofet nounn al Los Angeles
depi Stratford.
Zot kav imazine kouma
tranzition la ti fasil.
(Riye)
Ofet nounn res dan enn landrwa
apel Snitterfield,
zis andeor Stratford,
kot Shakespeare so papa ti ne.
Aster zot pe realize? Mwa osi ti parey.
Zame zot inn panse ki Shakespeare
ti ena enn papa, non?
Parski zame zot panse ki
Shakespeare ti enn zanfan, non?
Shakespeare kan li ti ena 7 an?
Zame monn pans sa.
Anfin, li ti ena 7 an a enn moman.
Li ti dan kikenn so klas angle,
nespa?
(Riye)
Kouma sa kav amerdan?
(Riye)
"Bizin fer plis zefor."
(Riye)
So papa dir li al dormi,
"Shakespeare, al dormi, toudeswit!
Ek poz sa kreyon la."
(Riye)
"Ek aret koz koumsa."
(Riye)
"Personn pa pe konpran."
(Riye)
Bon, nounn bouz depi
Stratford ziska Los Angeles,
ek mo zis anvi dir kitsoz lor
sa tranzition la.
Mo garson pa ti anvi vini.
Mo ena de zanfan:
mo garson ena 21 an, mo tifi ena 16 an.
Li pa ti anvi vinn Los Angeles.
Li ti pou kontan, me li ti ena
enn kopinn Langleter.
Ti lamour so lavi, Sarah.
Li ti konn li depi enn mwa.
(Riye)
Tantion, zot fek fet
zot katriem laniverser,
ek se bokou kan ou ena 16 an.
Li ti bien boude dan avion,
ek li dir, "Zame mo pou trouv
enn lot tifi kouma Sarah."
Ek sa ti fer nou ase kontan,
onetman --
(Riye)
Parski li ti prinsipal rezon
kifer nou ti pe kit pei.
(Riye)
Enn zafer frap ou kan ou vinn Lamerik
ek kan ou voyaze dan lemond:
tou sistem ledikation dan lemond
ena mem yerarchi dan bann size.
Tou sistem. Pe inport kotsa dan lemond.
Ou panse lekontrer vre, me ofet non.
Lao ou trouv matematik ek langaz,
enswit sians imenn,
ek enba se lezar.
Partou dan lemond.
Ek mem dan sak sistem
ena enn yerarchi dan lezar.
Art ek lamizik zot stati pli o
dan lekol
ki drama ek ladans.
Pena enn sistem ledikation dan lemond