WEBVTT 00:00:02.500 --> 00:00:06.740 Materyalizmin Yüksek Maliyeti 00:00:09.460 --> 00:00:13.560 Amerikalilar hergun; cok fazla para kazanip bu paralari bizi mutlu, sevilen ve saygi duyulan 00:00:13.604 --> 00:00:16.894 insanlar haline getirecegini iddia eden urunlere harcayarak olusturulan “esya odakli bir hayat”in 00:00:16.954 --> 00:00:21.854 “iyi bir hayat”a ulasmanin yolu olduguna dair yuzlerce mesaj bombardimanina maruz kaliyorlar. 00:00:21.854 --> 00:00:25.814 Haberlerde, ekonomist ve politikacilarin neredeyse hic degismeyen bir nakarat seklinde tekrarlayip durdugu, 00:00:25.814 --> 00:00:29.928 tuketici harcamasi ile ekonomik buyumenin ne kadar onemli oldugunu duyuyoruz. 00:00:29.928 --> 00:00:32.580 Ve hemen hemen yer yil yaklasik 150 milyar dolar; 00:00:32.580 --> 00:00:36.327 TV programlarindan internet sitelerine, umumi tuvaletlerden yuruyen merdivenlerin kenarlarina kadar 00:00:36.327 --> 00:00:42.522 akliniza gelebilecek her turlu noktaya tuketici odakli mesajlari yerlestirmek icin harcaniyor. 00:00:42.522 --> 00:00:45.654 Son zamanlarda, pazarlamacilar aktorlere dahi cesitli bar ve parklarda yapacaklari sohbetlerin arasina 00:00:45.654 --> 00:00:48.998 serpistirecekleri satis konusmalari icin para oduyorlar. 00:00:51.257 --> 00:00:53.750 Fakat ticarilesme ve tuketim, insanlarin ruhunda solucan misali ilerleyerek ve 00:00:53.750 --> 00:00:57.621 onlari yasamlarini daha yuksek maaslar ve daha fazla “esya” sahibi olma uzerine kurmalari 00:00:57.621 --> 00:01:01.733 konusunda tesvik ederek cok daha derinlere ulasiyor. 00:01:01.733 --> 00:01:07.831 Maalesef bu durum, hem insanligin hem de dunyanin refahi dusunuldugunde pahaliya patlayabilir. 00:01:07.831 --> 00:01:09.360 Arastirmalar surekli olarak gostermektedir ki; 00:01:09.360 --> 00:01:12.250 insanlar materyalist istek ve hedeflere ne kadar cok onem verirse 00:01:12.250 --> 00:01:14.862 mutluluk ve yasamdan aldiklari doyum ile 00:01:14.862 --> 00:01:19.758 gunden gune yasadiklari keyif duygulari o oranda azalmaktadir. 00:01:19.758 --> 00:01:22.157 Ayni zamanda depresyon, anksiyete ve madde bagimliligi da 00:01:22.157 --> 00:01:30.231 tuketici toplum tarafindan ozendirilen amaclari onemseyen insanlar arasinda daha yuksek seviyelerde gorulme egilimindedir. 00:01:30.231 --> 00:01:33.863 Guclu materyalist degerler ayni zamanda sosyal iliskilerimize de tesir etmekte ve 00:01:33.863 --> 00:01:36.965 bu nedenle diger insanlarin refahini etkilemektedir. 00:01:36.965 --> 00:01:41.070 Bilimadamlari; materyalist degerler ve prososyal (toplum yanlisi) degerler arasinda, materyalist degerlerde bir yukselme oldugunda 00:01:41.070 --> 00:01:45.735 prososyal degerler dusme egilimi gosterdiginden, bir nevi “ileri-geri” iliskisi oldugunu tespit etmislerdir. 00:01:45.735 --> 00:01:51.134 Bu durum da, insanlarin mevzu bahis para iken neden daha az empatik, 00:01:51.134 --> 00:01:52.940 comert ve isbirlikci sekilde hareket ettigini aciklamaya yarar. 00:01:52.940 --> 00:01:55.469 Insanlar materyalizmin etkisi altindayken 00:01:55.469 --> 00:01:57.251 Dunya icin de daha az endise duyarlar. 00:01:57.251 --> 00:01:59.011 Aynı tip “ileri-geri” iliskisi burada da materyalist degerler yukselirken, 00:01:59.011 --> 00:02:02.680 doga icin duyulan endisenin azalmasi seklinde kendini gosterir. 00:02:04.641 --> 00:02:08.292 Yapilan calismalar gostermektedir ki; insanlar para, goruntu ve statuyu fazlasiyla desteklediginde 00:02:08.292 --> 00:02:11.030 bisiklete binmek, geri donusum ve esyalari cesitli sekillerde yeniden kullanmak gibi 00:02:11.030 --> 00:02:14.774 ekolojik faydasi olan faaliyetlere daha az ilgi duyma egilimindedir. 00:02:18.388 --> 00:02:20.683 Su cok aciktir ki, eger daha mutlu, sosyal acidan daha adil 00:02:20.683 --> 00:02:22.729 ve ekolojik acidan daha surdurulebilir bir dunya istiyorsak 00:02:22.729 --> 00:02:26.709 o zaman ozel hayatimizda ve toplumda 00:02:26.709 --> 00:02:30.451 materyalist degerlerin gucunu azaltmak icin cesitli yollar bulmaliyiz. 00:02:30.451 --> 00:02:34.143 Degisim icin iki temel prensip, bu yolda ilerlemek acisindan yardimci olabilir. 00:02:34.143 --> 00:02:38.980 Ilk olarak, neyin insanlarin materyalist degerlere oncelik vermesine neden oldugunu anlamaliyiz. 00:02:38.980 --> 00:02:42.031 Ornegin calismalar gostermektedir ki, insanlar kendilerini guvensiz hissettiklerinde 00:02:42.031 --> 00:02:44.759 materyalist seylere daha cok odaklanmaktadir. 00:02:44.759 --> 00:02:47.066 O zaman; kendinize duydugunuz saygiya bir darbe geldigi bir sonraki seferde, 00:02:47.066 --> 00:02:51.461 yeni bir canta veya elektronik alet almak yerine, arkadaslarinizla vakit gecirmek 00:02:51.461 --> 00:02:55.718 veya yuruyus yapmak gibi bu durumla basedecek farkli bir strateji dusunun. 00:02:58.437 --> 00:03:01.377 Bilimadamlarinin bildigi bir baska sey de; 00:03:01.377 --> 00:03:05.354 insanlar medyaya ne kadar maruz kalirsa, materyalist degerlere de o kadar oncelik verirler. 00:03:05.354 --> 00:03:08.573 Musteri odakli mesaj saldirilarindan kurtulmanin bazi yollari, 00:03:08.573 --> 00:03:11.141 internet reklamlarini gizlemek icin Ad-Block gibi uygulamalar kullanmak veya 00:03:11.141 --> 00:03:13.753 televizyonda reklamlar ciktiginda kumandanin “sessiz” tusuna basmaktir. 00:03:13.753 --> 00:03:16.056 Fakat bu yontemler bizi sadece bir yere kadar goturebilir. 00:03:16.056 --> 00:03:18.787 Ayni zamanda aktif olmali ve halka acik alanlar ile cocuklarimizin okullarindaki 00:03:18.787 --> 00:03:20.750 reklamlari da kaldirmaya baslamaliyiz ki 00:03:20.750 --> 00:03:27.344 boylece insanlar materyalist mesajlara cok sik maruz kalmasinlar. 00:03:27.344 --> 00:03:32.147 Degisim icin gerekli olan ikinci prensip; birey olmayi saglayan icsel degerleri tesvik etmek, 00:03:32.147 --> 00:03:33.538 aile ve arkadaslara yakin olmak 00:03:33.538 --> 00:03:36.992 ve dunyanin daha genis kisimlarini iyilestirmeye calismaktir. 00:03:40.621 --> 00:03:45.588 Arastirmalar gostermektedir ki; icsel degerler yalnizca kisisel, sosyal ve ekolojik refahi desteklemekle kalmaz 00:03:45.588 --> 00:03:49.243 kalmaz ayni zamanda insanlarin materyalizme karsi bagisIklik kazanmasini da saglar. 00:03:49.243 --> 00:03:52.314 Burada da yine, icsel degerlerin yukselise gectigi anda 00:03:52.314 --> 00:03:55.108 materyalist degerlerin dusus gosterdigi bir “ileri-geri” iliskisi vardir. 00:03:55.108 --> 00:03:58.914 Bu durumda isin sirri, icsel degerlerinizi ifade eden bir hayat kurmaktir. 00:03:58.914 --> 00:04:01.500 Bu da deger verdiginiz insanlarla daha cok vakit gecirmeyi, 00:04:01.500 --> 00:04:03.933 maasi daha az olsa bile anlamli bir is bulmayi ve 00:04:03.933 --> 00:04:08.520 sizin icin onemli olan konularla ilgili gonullu faaliyetlerde bulunmayi icerebilir. 00:04:08.520 --> 00:04:11.581 Fakat tekrar belirtmek gerekir ki, hayat tarzimizi degistirmek yeterli degildir. 00:04:11.581 --> 00:04:15.426 Ayni zamanda icsel degerleri destekleyen politikalari savunmaliyiz. 00:04:15.426 --> 00:04:18.644 Ornegin Fransa ve Butan Kralligi gibi ulkeler yalnizca GDP (gayrisafi yurt ici hasila) ve ekonomik buyumenin 00:04:18.644 --> 00:04:23.126 diger olcutlerine odaklanamayacaklarini fark ettiler. 00:04:23.126 --> 00:04:26.913 Dolayisiyla halkin refahini ve toplumla olan baglanti duygusunu duzenli olarak degerlendirmeye 00:04:26.913 --> 00:04:29.636 basladilar ki bu icsel degerleri tam olarak destekleyen 00:04:29.636 --> 00:04:33.283 politikalar gelistirebilsinler. 00:04:33.283 --> 00:04:36.037 Benzer cabalar Amerika’nin bazi bolgelerinde de proje asamasinda 00:04:36.037 --> 00:04:38.343 fakat daha fazla destege ihtiyaclari var. 00:04:41.834 --> 00:04:45.898 Tuketim ve ticari anlayisin dunyamiz uzerindeki etkisi kacinilmaz gozukebilir ve 00:04:45.898 --> 00:04:51.975 suphesiz bu materyalist degerleri bize dayatan guclu kuvvetlerin varligi da yadsinamaz. 00:04:51.975 --> 00:04:56.480 Fakat ozel hayatimizda degisiklikler yaparak ve daha genis capli toplumsal degisiklikler icin calisarak 00:04:56.480 --> 00:04:59.228 materyalizmin isgalinden kurtulabiliriz ve 00:04:59.228 --> 00:05:02.492 kendi icsel degerlerimizi yasamak konusunda daha ozgur olabiliriz. 00:05:02.492 --> 00:05:06.356 Bu da dolayisiyla; daha buyuk bir kisisel refah, daha insancil bir toplum ve 00:05:06.356 --> 00:05:08.843 daha surdurulebilir bir dunya icin 00:05:08.843 --> 00:05:12.093 onemli adimlar atmamizda bizlere yardimci olacaktir.