0:00:08.722,0:00:13.253
Οι Αυστραλοί τα λένε runners,[br]οι Βρετανοί τα ξέρουν σαν trainers.

0:00:13.253,0:00:17.257
Οι Αμερικάνοι τα αποκαλούν[br]παπούτσια του τένις ή sneakers.

0:00:17.257,0:00:21.068
Όπως και να τα πείτε, αυτά τα άνετα[br]και με λαστιχένιο πάτο παπούτσια

0:00:21.068,0:00:24.280
φοριούνται από δισεκατομμύρια[br]ανθρώπους από όλον τον κόσμο.

0:00:24.280,0:00:27.320
Πρώτη φορά φτιαγμένα[br]στα τέλη του 19ου αιώνα

0:00:27.320,0:00:30.947
αυτές οι απλές δημιουργίες από ύφασμα[br]και λάστιχο έχουν αλλάξει πολύ

0:00:30.947,0:00:33.285
από την πρώτη φορά[br]που ακούμπησαν το πεζοδρόμιο.

0:00:33.285,0:00:37.090
Σήμερα, η κατανάλωση των αθλητικών[br]παπουτσιών είναι πιο ψηλά από ποτέ.

0:00:37.090,0:00:40.566
Καμία χώρα δεν αγοράζει περισσότερα[br]αθλητικά απ' ό,τι οι ΗΠΑ,

0:00:40.566,0:00:44.050
όπου οι άνθρωποι αγοράζουν[br]3 ζευγάρια τον χρόνο κατά μέσο όρο.

0:00:44.050,0:00:49.139
Για καλυφθεί η ζήτηση, παράγονται[br]σχεδόν 23 δις παπούτσια ετησίως,

0:00:49.139,0:00:52.839
κυρίως σε εργοστάσια[br]στην Κίνα και τη Νοτιοανατολική Ασία.

0:00:52.839,0:00:56.888
Αλλά η κατασκευή υποδημάτων[br]έχει γίνει πιο περίπλοκη, πιο κοπιαστική

0:00:56.888,0:00:59.258
και σε κάποιες περιπτώσεις,[br]πιο επικίνδυνη,

0:00:59.258,0:01:02.603
για τους εμπλεκόμενους εργάτες,[br]αλλά και για τον πλανήτη μας.

0:01:02.603,0:01:05.433
Η βιομηχανία υποδημάτων[br]ευθύνεται σχεδόν για το ένα πέμπτο

0:01:05.433,0:01:08.683
της εκπομπής διοξειδίου του άνθρακα[br]της βιομηχανίας της μόδας.

0:01:08.683,0:01:15.682
Τα αθλητικά μόνο παράγουν 313 εκ. [br]μετρικούς τόνους διοξειδίου ετησίως,

0:01:15.682,0:01:20.523
το οποίο ισούται με την αντίστοιχη [br]εκπομπή διοξειδίου 66 εκ. αμαξιών.

0:01:20.523,0:01:23.833
Για να καταλάβετε καλύτερα[br]το αποτύπωμα άνθρακα του παπουτσιού σας

0:01:23.833,0:01:27.063
ας διεισδύσουμε στην ανατομία[br]των αθλητικών παπουτσιών.

0:01:27.063,0:01:31.736
Για αρχή, η φτέρνα, η εσωτερική[br]και η μεσαία σόλα, και το πάνω στρώμα

0:01:31.736,0:01:37.030
φτιάχνονται συνήθως από συνθετικά υλικά[br]όπως πολυεστέρα, νάιλον, λατέξ

0:01:37.030,0:01:38.660
και πολυουρεθάνη.

0:01:38.660,0:01:41.488
Η εξόρυξη των ορυκτών καυσίμων [br]που συνθέτουν αυτά τα υλικά

0:01:41.488,0:01:43.972
εκπέμπει τόνους αερίων του θερμοκηπίου.

0:01:43.972,0:01:48.098
Και η επεξεργασία των ακατέργαστων υλικών[br]σε συνθετικά υφάσματα

0:01:48.098,0:01:52.738
καταναλώνει πολλή ενέργεια[br]εκτός της μόλυνσης που προκαλεί.

0:01:52.738,0:01:56.168
Το πάνω μέρος κάποιων αθλητικών[br]είναι φυσικής προελεύσεως, όπως το δέρμα,

0:01:56.168,0:01:59.473
αλλά η βυρσοδεψία αυτού του υλικού[br]βασίζεται στο χρώμιο,

0:01:59.473,0:02:04.143
μια καρκινογόνο χημική ουσία[br]που βλάπτει τα οικοσυστήματα γλυκού νερού.

0:02:04.143,0:02:07.133
Οι εξωτερικές σόλες των πιο πολλών[br]παπουτσιών είναι από λάστιχο

0:02:07.133,0:02:10.213
που έχει υποστεί επεξεργασία[br]ονομαζόμενη βουλκανισμός.

0:02:10.213,0:02:13.770
Αυτή η τεχνική βάζει θείο σε ακατέργαστο[br]καουτσούκ που έχει υπερθερμανθεί

0:02:13.770,0:02:17.707
για να δημιουργήσει ένα υλικό[br]που είναι εξίσου ελαστικό και ανθεκτικό.

0:02:17.707,0:02:21.630
Μέχρι πρόσφατα, χρησιμοποιούταν[br]φυσικό καουτσούκ για αυτή τη διαδικασία.

0:02:21.630,0:02:25.595
Πλέον, οι περισσότερες εξωτερικές σόλες[br]φτιάχνονται με μια συνθετική μίξη

0:02:25.595,0:02:30.135
φυσικού καουτσούκ και υποπροϊόντα[br]άνθρακα και πετρελαίου.

0:02:30.135,0:02:35.370
Η διαδικασία αυτή παράγει το 20% του[br]αποτυπώματος του άνθρακα των αθλητικών.

0:02:35.370,0:02:40.004
Αλλά, περισσότερο από τα δύο τρίτα,[br]δημιουργείται από το επόμενο βήμα.

0:02:40.004,0:02:41.914
Την κατασκευή.

0:02:41.914,0:02:46.090
Ένα αθλητικό παπούτσι συνήθως[br]απαρτίζεται από 65 ξεχωριστά κομμάτια,

0:02:46.090,0:02:49.269
και καθένα παράγεται[br]από ένα εξειδικευμένο μηχάνημα.

0:02:49.269,0:02:53.572
Άρα, είναι πιο φθηνό για τις εταιρίες [br]το να παράγουν μαζικά κάθε κομμάτι χωριστά

0:02:53.572,0:02:57.334
από το να φτιάχνουν όλα τα κομμάτια[br]σε ένα εργοστάσιο.

0:02:57.334,0:03:00.589
Όμως, η μετακίνηση που απαιτείται[br]για να μεταφερθούν αυτά τα κομμάτια

0:03:00.589,0:03:05.262
σε ένα εργοστάσιο συγκέντρωσης,[br]εκπέμπει και άλλο διοξείδιο του άνθρακα.

0:03:05.262,0:03:07.702
Μόλις τα κομμάτια καταφτάσουν[br]στη γραμμή παραγωγής

0:03:07.702,0:03:12.984
τα κόβουν, τα συμπιέζουν, τα λιώνουν,[br]τα ψήνουν, τα ψύχουν και τα κολλούν,

0:03:12.984,0:03:16.544
προτού, μπορέσει να ραφτεί[br]το τελικό προϊόν.

0:03:16.544,0:03:21.022
Η σύνθεση ενός αθλητικού παπουτσιού[br]απαιτεί περισσότερα από 360 βήματα,

0:03:21.022,0:03:26.537
και είναι υπαίτια για το υπόλοιπο 20%[br]της περιβαλλοντικής επίπτωσης.

0:03:26.537,0:03:32.518
Η διασπορά των εργοστασίων πυροδοτεί[br]το πρόβλημα της κατάχρησης εργασίας.

0:03:32.518,0:03:36.218
Οι περισσότερες μάρκες δεν κατέχουν[br]ή δεν διαχειρίζονται τα εργοστάσιά τους

0:03:36.218,0:03:38.655
άρα, οι μονάδες[br]με τις οποίες συνεργάζονται,

0:03:38.655,0:03:41.855
βρίσκονται σε χώρες με λίγους[br]ή χωρίς νόμους προστασίας των εργατών.

0:03:41.855,0:03:45.555
Ως αποτέλεσμα, πολλοί εργάτες[br]λαμβάνουν λιγότερα του μισθού διαβίωσης

0:03:45.555,0:03:49.945
και εκτίθενται σε βλαβερές χημικές ουσίες,[br]όπως τοξικές αναθυμιάσεις κόλλας.

0:03:49.945,0:03:51.859
Όταν ολοκληρωθεί η κατασκευή,

0:03:51.859,0:03:56.165
τα αθλητικά συσκευάζονται και μεταφέρονται[br]σε καταστήματα σε όλο τον κόσμο.

0:03:56.165,0:03:59.028
Για πολλούς, η χρήση αυτών[br]των υποδημάτων θα κρατήσει χρόνια.

0:03:59.028,0:04:01.715
Αλλά για αυτούς που τρέχουν [br]30 χιλιόμετρα την εβδομάδα,

0:04:01.715,0:04:06.327
ένα ζευγάρι παπουτσιών για τρέξιμο[br]θα αρχίσει να φθείρεται σε 6 μήνες.

0:04:06.327,0:04:09.527
Και αφού τα αθλητικά φτιάχνονται[br]από τόσα πολλά διαφορετικά υλικά,

0:04:09.527,0:04:13.979
είναι σχεδόν αδύνατο να χωριστεί[br]σε ανακυκλώσιμα μέρη.

0:04:13.979,0:04:18.891
Το 20% των παπουτσιών καίγονται,[br]ενώ τα υπόλοιπα καταλήγουν σε χωματερές,

0:04:18.891,0:04:22.871
όπου μπορεί να χρειαστεί[br]μέχρι και 1.000 χρόνια για να διασπαστούν.

0:04:22.871,0:04:25.942
Επομένως, πώς μπορούμε να ισορροπήσουμε[br]την αγάπη για τα αθλητικά

0:04:25.942,0:04:27.979
με την ανάγκη για βιωσιμότητα;

0:04:27.979,0:04:31.013
Πρώτον, οι σχεδιαστές πρέπει[br]να βελτιώσουν τα υλικά σχεδίασης

0:04:31.013,0:04:33.999
και να εστιάσουν σε υλικά[br]φιλικά προς το περιβάλλον.

0:04:33.999,0:04:37.679
Τα εργοστάσια οφείλουν να αναπτύξουν[br]τρόπους κατασκευής με ενεργειακή απόδοση

0:04:37.679,0:04:40.709
που ενοποιούν τα βήματα[br]δημιουργίας και τα υλικά.

0:04:40.709,0:04:43.159
Και οι καταναλωτές πρέπει[br]να υποστηρίζουν εταιρείες

0:04:43.159,0:04:46.992
που χρησιμοποιούν καθαρή ενέργεια[br]και ηθική διαδικασία κατασκευής.

0:04:46.992,0:04:50.472
Μπορούμε ακόμη να αγοράζουμε πιο λίγα[br]παπούτσια και να τα φοράμε πιο πολύ

0:04:50.472,0:04:53.152
και να δωρίζουμε[br]αυτά που δεν χρειαζόμαστε πια.

0:04:53.152,0:04:55.268
Επομένως, ανεξάρτητα[br]από το στιλ του καθενός

0:04:55.268,0:04:59.186
μπορούμε όλοι να κάνουμε βήματα[br]για να πλησιάσουμε ένα βιώσιμο μέλλον.