[Script Info] Title: [Events] Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text Dialogue: 0,0:00:06.48,0:00:11.02,Default,,0000,0000,0000,,Etrafınızda sizi saran trilyonlarca \Nbakteri olduğunu söylesem ne yaparsınız? Dialogue: 0,0:00:11.04,0:00:12.50,Default,,0000,0000,0000,,Bu doğru. Dialogue: 0,0:00:12.52,0:00:16.60,Default,,0000,0000,0000,,Bakteri denilen mikroorganizmalar\Nyeryüzünde ortaya çıkan Dialogue: 0,0:00:16.62,0:00:18.07,Default,,0000,0000,0000,,ilk yaşam formlarındandır. Dialogue: 0,0:00:18.53,0:00:20.83,Default,,0000,0000,0000,,Yalnızca tek bir hücreden \Noluşmalarına rağmen Dialogue: 0,0:00:20.86,0:00:25.80,Default,,0000,0000,0000,,toplam biyokütleleri tüm bitkiler\Nve hayvanların toplamından fazladır. Dialogue: 0,0:00:26.54,0:00:28.89,Default,,0000,0000,0000,,Ve gerçek anlamda her yerde yaşarlar: Dialogue: 0,0:00:28.89,0:00:30.100,Default,,0000,0000,0000,,Yerde, suyun içinde, Dialogue: 0,0:00:31.02,0:00:33.60,Default,,0000,0000,0000,,mutfak masanızın üzerinde, cildinizde Dialogue: 0,0:00:33.72,0:00:35.63,Default,,0000,0000,0000,,ve hatta içinizde. Dialogue: 0,0:00:35.86,0:00:38.25,Default,,0000,0000,0000,,Ama hemen panik düğmesine uzanmayın. Dialogue: 0,0:00:38.28,0:00:42.07,Default,,0000,0000,0000,,Vücudunuzda insan hücrelerinden\N10 kat fazla bakteriyel hücre Dialogue: 0,0:00:42.10,0:00:43.99,Default,,0000,0000,0000,,olmasına rağmen Dialogue: 0,0:00:44.02,0:00:48.08,Default,,0000,0000,0000,,bu bakterilerin çoğu zararsızdır \Nhatta bazıları faydalıdır, Dialogue: 0,0:00:48.11,0:00:50.84,Default,,0000,0000,0000,,sindirim ve bağışıklığa yardımcı olurlar. Dialogue: 0,0:00:51.09,0:00:54.87,Default,,0000,0000,0000,,Ama aralarında, küçük rahatsızlıklardan\Nölümcül salgınlara kadar Dialogue: 0,0:00:54.90,0:00:58.35,Default,,0000,0000,0000,,bir çok zararlı enfeksiyona neden\Nolabilen birkaç çürük elma vardır. Dialogue: 0,0:00:58.72,0:01:04.12,Default,,0000,0000,0000,,Neyse ki, bakteriyel enfeksiyonla \Nmücadele için tasarlanan harika ilaçlar var Dialogue: 0,0:01:04.14,0:01:08.02,Default,,0000,0000,0000,,kimyasallardan sentezlenen ya da \Nküf gibi şeylerin içinde doğal olarak Dialogue: 0,0:01:08.04,0:01:11.09,Default,,0000,0000,0000,,oluşan bu antibiyotikler, \Nhücre duvarı sentezini durdurarak Dialogue: 0,0:01:11.12,0:01:13.95,Default,,0000,0000,0000,,veya protein sentezi gibi \Nhayati süreçlere müdahale ederek Dialogue: 0,0:01:13.98,0:01:18.03,Default,,0000,0000,0000,,insan hücrelerine zarar vermeksizin Dialogue: 0,0:01:18.06,0:01:20.86,Default,,0000,0000,0000,,bakterileri öldürür veya \Netkisiz hâle getirirler. Dialogue: 0,0:01:21.13,0:01:24.43,Default,,0000,0000,0000,,20. yüzyılda antibiyotiklerin \Nyaygınlaşmasıyla, daha önceleri Dialogue: 0,0:01:24.45,0:01:27.95,Default,,0000,0000,0000,,tehlikeli olan birçok hastalık \Nkolayca tedavi edilebilir olmuştur. Dialogue: 0,0:01:27.97,0:01:30.85,Default,,0000,0000,0000,,Ama günümüzde,\Nantibiyotiklerin etkisi Dialogue: 0,0:01:30.87,0:01:32.96,Default,,0000,0000,0000,,gitgide azalmaktadır. Dialogue: 0,0:01:32.99,0:01:35.56,Default,,0000,0000,0000,,Antibiyotiklerin işe yaramasını\Nengelleyen bir sorun mu çıktı? Dialogue: 0,0:01:35.59,0:01:40.42,Default,,0000,0000,0000,,Sorun antibiyotiklerde değil,\Nonların savaştığı bakterilerde Dialogue: 0,0:01:40.45,0:01:43.98,Default,,0000,0000,0000,,ve bunun nedenini Darwin'in \Ndoğal seçilim teorisi açıklar. Dialogue: 0,0:01:44.59,0:01:46.58,Default,,0000,0000,0000,,Tıpkı diğer organizmalar gibi, Dialogue: 0,0:01:46.58,0:01:49.77,Default,,0000,0000,0000,,tek bir bakteri de \Nrastgele mutasyon geçirebilir. Dialogue: 0,0:01:49.94,0:01:53.21,Default,,0000,0000,0000,,Bu mutasyonların çoğu \Nzararlı ya da yararsızdır Dialogue: 0,0:01:53.24,0:01:56.58,Default,,0000,0000,0000,,ancak arada sırada, organizmaya \Nhayatta kalma avantajı sağlayan Dialogue: 0,0:01:56.61,0:01:58.36,Default,,0000,0000,0000,,bir mutasyon oluşur. Dialogue: 0,0:01:58.49,0:01:59.87,Default,,0000,0000,0000,,Ve bir bakteri için Dialogue: 0,0:01:59.90,0:02:02.91,Default,,0000,0000,0000,,onu antibiyotiğe karşı dirençli \Nkılan bir mutasyon Dialogue: 0,0:02:02.94,0:02:05.05,Default,,0000,0000,0000,,oldukça iyi bir avantajdır. Dialogue: 0,0:02:05.21,0:02:07.98,Default,,0000,0000,0000,,Direnci olmayan bakteriler \Nöldürülüp yok edilirken, Dialogue: 0,0:02:08.00,0:02:11.22,Default,,0000,0000,0000,,bu hastaneler gibi antibiyotik\Nbakımından zengin ortamlarda Dialogue: 0,0:02:11.22,0:02:12.77,Default,,0000,0000,0000,,özellikle daha çabuk olur, Dialogue: 0,0:02:12.77,0:02:16.20,Default,,0000,0000,0000,,dirençlilerin hayatta kalıp gelişeceği \Ndaha çok boşluk ve kaynak oluşur Dialogue: 0,0:02:16.26,0:02:19.57,Default,,0000,0000,0000,,ve yalnızca mutasyona uğramış \Nişe yarar genlerini aktarırlar. Dialogue: 0,0:02:19.60,0:02:22.26,Default,,0000,0000,0000,,Bunun tek yolu üreme de değildir. Dialogue: 0,0:02:22.58,0:02:26.57,Default,,0000,0000,0000,,Bazıları öldüğünde, \Ndiğer bakterilerin alması için DNAlarını Dialogue: 0,0:02:26.60,0:02:29.41,Default,,0000,0000,0000,,serbest bırakır, diğerleri konjugasyon\Nyöntemini kullanarak Dialogue: 0,0:02:29.41,0:02:32.11,Default,,0000,0000,0000,,genlerini paylaşmak için\Npili ile birbirine bağlanır. Dialogue: 0,0:02:32.13,0:02:34.83,Default,,0000,0000,0000,,Zamanla dirençli genler hızla çoğalıp Dialogue: 0,0:02:34.86,0:02:38.46,Default,,0000,0000,0000,,tamamen farklı türden \Nsüper dirençli bakteriler oluşturur. Dialogue: 0,0:02:39.13,0:02:42.93,Default,,0000,0000,0000,,Peki, bu süper türlerin kontrolü ele \Ngeçirmesine ne kadar kaldı? Dialogue: 0,0:02:43.47,0:02:46.36,Default,,0000,0000,0000,,Şey, bazı bakterilerde \Nbu çoktan gerçekleşti. Dialogue: 0,0:02:46.86,0:02:50.46,Default,,0000,0000,0000,,Örneğin deri enfeksiyonlarından zatürre\Nve septisemi (kan zehirlenmesi) gibi Dialogue: 0,0:02:50.46,0:02:54.16,Default,,0000,0000,0000,,birçok hastalığa sebep olan \Nstaphylococcus aureusun bazı dizileri Dialogue: 0,0:02:54.18,0:02:56.21,Default,,0000,0000,0000,,gelişip MRSA' ya dönüşerek Dialogue: 0,0:02:56.23,0:02:59.34,Default,,0000,0000,0000,,penisilin, metisilin ve oxasilin gibi \Nbeta-laktam antibiyotiklere Dialogue: 0,0:02:59.34,0:03:01.76,Default,,0000,0000,0000,,dirençli hâle gelmiştir. Dialogue: 0,0:03:02.57,0:03:07.35,Default,,0000,0000,0000,,Normalde beta-laktamların hedef aldığı\Nve bağlandığı proteinin yerini alan Dialogue: 0,0:03:07.35,0:03:10.95,Default,,0000,0000,0000,,bir gen sayesinde, MRSA engellenmeden\Nhücre duvarı yapmaya devam edebiliyor. Dialogue: 0,0:03:10.95,0:03:13.88,Default,,0000,0000,0000,,Salmonella gibi diğer süper bakteriler \N Dialogue: 0,0:03:13.91,0:03:17.06,Default,,0000,0000,0000,,hatta bazen beta-laktam gibi \Nenzimler üreterek Dialogue: 0,0:03:17.08,0:03:20.68,Default,,0000,0000,0000,,antibiyotik saldırılarını henüz \Nkendilerine zarar vermeden durdururlar Dialogue: 0,0:03:20.70,0:03:23.50,Default,,0000,0000,0000,,ve çok çeşitli bir bakteri \Ngrubu olan E. coli (koli basili) Dialogue: 0,0:03:23.50,0:03:26.77,Default,,0000,0000,0000,,ishal ve böbrek bozukluklarına neden olan\Nfarklı türler içerir, Dialogue: 0,0:03:26.77,0:03:29.73,Default,,0000,0000,0000,,hücreye girmeyi başaran herhangi \Nbir yabancıyı, etkin şekilde Dialogue: 0,0:03:29.73,0:03:31.82,Default,,0000,0000,0000,,dışarı atarak \Nkinolon gibi antibiyotiklerin Dialogue: 0,0:03:31.82,0:03:34.30,Default,,0000,0000,0000,,işlev göstermesini engelleyebilir. Dialogue: 0,0:03:34.57,0:03:36.37,Default,,0000,0000,0000,,Ancak iyi bir haberim var. Dialogue: 0,0:03:36.39,0:03:39.59,Default,,0000,0000,0000,,Bilim insanları, bakterilerden \Nbir adım önde olmak için çalışıyor Dialogue: 0,0:03:39.61,0:03:41.76,Default,,0000,0000,0000,,ve son yıllarda yeni antibiyotiklerin \N Dialogue: 0,0:03:41.76,0:03:43.71,Default,,0000,0000,0000,,gelişimi yavaşlamış olsa da, Dialogue: 0,0:03:43.71,0:03:47.75,Default,,0000,0000,0000,,Dünya Sağlık Örgütü, yeni tedaviler\Ngeliştirmeyi öncelik olarak belirledi. Dialogue: 0,0:03:48.49,0:03:51.25,Default,,0000,0000,0000,,Diğer bilim insanları da,\Nbakteriyofaj terapi veya Dialogue: 0,0:03:51.27,0:03:55.07,Default,,0000,0000,0000,,enfeksiyon engelleyici aşı gibi\Nalternatif çözümler araştırıyor. Dialogue: 0,0:03:55.78,0:03:59.60,Default,,0000,0000,0000,,En önemlisi ise, kendiliğinden \Niyileşebilen küçük enfeksiyon Dialogue: 0,0:03:59.62,0:04:02.81,Default,,0000,0000,0000,,gibi vakalarda aşırı ve gereksiz\Nantibiyotik kullanımını kısıtlamak Dialogue: 0,0:04:02.81,0:04:06.49,Default,,0000,0000,0000,,ve ayrıca hastane enfeksiyonlarını önlemek\Niçin tıbbi uygulamaları değiştirmek Dialogue: 0,0:04:06.49,0:04:09.05,Default,,0000,0000,0000,,ve daha çok dirençsiz bakteriyi,\Ndirençli türlerle Dialogue: 0,0:04:09.05,0:04:10.98,Default,,0000,0000,0000,,rekabet unsuru olarak \Nhayatta tutmak da Dialogue: 0,0:04:10.98,0:04:12.92,Default,,0000,0000,0000,,büyük bir etki yapabilir. Dialogue: 0,0:04:13.08,0:04:16.82,Default,,0000,0000,0000,,Süper bakterilere karşı savaşta,\Nonların hız ve gücünü azaltmak Dialogue: 0,0:04:16.84,0:04:20.42,Default,,0000,0000,0000,,bazen evrimsel silahlanma yarışından\Ndaha fazla işe yarayabilir.