[Script Info]
Title: 
[Events]
Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text
Dialogue: 0,0:00:06.48,0:00:11.02,Default,,0000,0000,0000,,Czy wiesz, że wokół ciebie\Nsą biliony bakterii?
Dialogue: 0,0:00:11.04,0:00:12.50,Default,,0000,0000,0000,,To prawda.
Dialogue: 0,0:00:12.52,0:00:16.60,Default,,0000,0000,0000,,Mikroorganizmy zwane bakteriami\Nbyły pierwszymi formami życia
Dialogue: 0,0:00:16.62,0:00:17.76,Default,,0000,0000,0000,,istniejącymi na Ziemi.
Dialogue: 0,0:00:18.53,0:00:20.83,Default,,0000,0000,0000,,Pomimo że składają się\Ntylko z jednej komórki,
Dialogue: 0,0:00:20.86,0:00:25.43,Default,,0000,0000,0000,,ich całkowita biomasa jest większa\Nod wszystkich roślin i zwierząt razem.
Dialogue: 0,0:00:26.67,0:00:28.62,Default,,0000,0000,0000,,Żyją praktycznie wszędzie:
Dialogue: 0,0:00:28.64,0:00:30.100,Default,,0000,0000,0000,,na ziemi, w wodzie,
Dialogue: 0,0:00:31.02,0:00:33.53,Default,,0000,0000,0000,,na stole w kuchni, skórze,
Dialogue: 0,0:00:33.56,0:00:35.21,Default,,0000,0000,0000,,nawet wewnątrz ciebie.
Dialogue: 0,0:00:35.94,0:00:38.25,Default,,0000,0000,0000,,Ale nie panikuj.
Dialogue: 0,0:00:38.28,0:00:42.07,Default,,0000,0000,0000,,Chociaż masz w sobie\Ndziesięć razy tyle bakterii
Dialogue: 0,0:00:42.10,0:00:43.99,Default,,0000,0000,0000,,niż twoje ciało ma komórek,
Dialogue: 0,0:00:44.02,0:00:48.08,Default,,0000,0000,0000,,wiele z nich jest nieszkodliwych, \Na nawet korzystnych,
Dialogue: 0,0:00:48.11,0:00:50.25,Default,,0000,0000,0000,,wspierają trawienie i odporność.
Dialogue: 0,0:00:51.09,0:00:54.87,Default,,0000,0000,0000,,Jest jednak parę czarnych owiec,\Npowodujących szkodliwe infekcje,
Dialogue: 0,0:00:54.90,0:00:57.94,Default,,0000,0000,0000,,od drobnych niedogodności\Ndo śmiertelnych epidemii.
Dialogue: 0,0:00:58.72,0:01:04.12,Default,,0000,0000,0000,,Na szczęście są świetne leki stworzone\Ndo zwalczania infekcji bakteryjnych.
Dialogue: 0,0:01:04.14,0:01:08.02,Default,,0000,0000,0000,,Syntetyzowane z substancji chemicznych\Nlub naturalne, na przykład pleśń,
Dialogue: 0,0:01:08.04,0:01:11.09,Default,,0000,0000,0000,,antybiotyki zabijają\Nlub neutralizują bakterie,
Dialogue: 0,0:01:11.12,0:01:13.95,Default,,0000,0000,0000,,przerywając syntezę ściany komórkowej
Dialogue: 0,0:01:13.98,0:01:18.03,Default,,0000,0000,0000,,lub zakłócając procesy życiowe,\Ntakie jak synteza białka.
Dialogue: 0,0:01:18.06,0:01:20.37,Default,,0000,0000,0000,,Ludzkie komórki zostają bez szwanku.
Dialogue: 0,0:01:21.13,0:01:24.43,Default,,0000,0000,0000,,Wdrożenie antybiotyków w XX wieku
Dialogue: 0,0:01:24.45,0:01:27.95,Default,,0000,0000,0000,,zmieniło choroby niebezpieczne\Nw przypadłości łatwo uleczalne.
Dialogue: 0,0:01:27.97,0:01:30.85,Default,,0000,0000,0000,,Dzisiaj jednak coraz więcej antybiotyków
Dialogue: 0,0:01:30.87,0:01:32.96,Default,,0000,0000,0000,,jest coraz mniej skutecznych.
Dialogue: 0,0:01:32.99,0:01:35.56,Default,,0000,0000,0000,,Czy coś poszło nie tak i je zatrzymało?
Dialogue: 0,0:01:35.59,0:01:40.42,Default,,0000,0000,0000,,Problem nie dotyczy antybiotyków,\Nale walczących z nimi bakterii,
Dialogue: 0,0:01:40.45,0:01:43.80,Default,,0000,0000,0000,,a przyczyna leży w teorii\Ndoboru naturalnego Darwina.
Dialogue: 0,0:01:44.59,0:01:46.24,Default,,0000,0000,0000,,Tak jak inne organizmy,
Dialogue: 0,0:01:46.26,0:01:49.60,Default,,0000,0000,0000,,bakteria może podlegać losowym mutacjom.
Dialogue: 0,0:01:49.94,0:01:53.21,Default,,0000,0000,0000,,Wiele z nich jest szkodliwych\Nlub bezużytecznych,
Dialogue: 0,0:01:53.24,0:01:56.58,Default,,0000,0000,0000,,ale czasem pojawia się taka,\Nktóra daje bakterii przewagę
Dialogue: 0,0:01:56.61,0:01:58.21,Default,,0000,0000,0000,,i pozwala przetrwać.
Dialogue: 0,0:01:58.49,0:01:59.87,Default,,0000,0000,0000,,Dla bakterii
Dialogue: 0,0:01:59.90,0:02:02.91,Default,,0000,0000,0000,,mutacja uodparniająca na pewne antybiotyki
Dialogue: 0,0:02:02.94,0:02:04.36,Default,,0000,0000,0000,,daje taką przewagę.
Dialogue: 0,0:02:05.21,0:02:07.98,Default,,0000,0000,0000,,Kiedy giną bakterie nieodporne,
Dialogue: 0,0:02:08.00,0:02:11.35,Default,,0000,0000,0000,,co dzieje się szczególnie szybko\Nw środowiskach bogatych w antybiotyki,
Dialogue: 0,0:02:11.37,0:02:12.47,Default,,0000,0000,0000,,takich jak szpitale,
Dialogue: 0,0:02:12.52,0:02:15.72,Default,,0000,0000,0000,,jest więcej miejsca i zasobów\Ndo rozwoju pozostałych.
Dialogue: 0,0:02:15.74,0:02:19.57,Default,,0000,0000,0000,,Pozwoliły im na to\Ntylko ich zmutowane geny.
Dialogue: 0,0:02:19.60,0:02:21.90,Default,,0000,0000,0000,,Reprodukcja nie jest jedynym sposobem.
Dialogue: 0,0:02:22.58,0:02:26.57,Default,,0000,0000,0000,,Niektóre bakterie mogły zdobyć\NDNA uwolnione po śmierci innych,
Dialogue: 0,0:02:26.60,0:02:28.97,Default,,0000,0000,0000,,a inne wykorzystują\Nmetodę zwaną koniugacją,
Dialogue: 0,0:02:28.97,0:02:32.25,Default,,0000,0000,0000,,dzielą swoje geny, łącząc się \Npoprzez "włoski" komórkowe.
Dialogue: 0,0:02:32.25,0:02:34.83,Default,,0000,0000,0000,,Z biegiem czasu\Nodporne geny rozmnażają się,
Dialogue: 0,0:02:34.86,0:02:37.84,Default,,0000,0000,0000,,tworząc całe szczepy\Nsuperodpornych bakterii.
Dialogue: 0,0:02:39.13,0:02:42.56,Default,,0000,0000,0000,,Ile mamy czasu,\Nzanim superbakterie przejmą władzę?
Dialogue: 0,0:02:43.47,0:02:45.82,Default,,0000,0000,0000,,W kilku przypadkach już tak się stało.
Dialogue: 0,0:02:46.99,0:02:50.35,Default,,0000,0000,0000,,Na przykład niektóre szczepy\Ngronkowca złocistego,
Dialogue: 0,0:02:50.38,0:02:54.16,Default,,0000,0000,0000,,powodującego między innymi\Ninfekcję skóry, sepsę i zapalenie płuc,
Dialogue: 0,0:02:54.18,0:02:56.21,Default,,0000,0000,0000,,zamieniły się w MRSA,
Dialogue: 0,0:02:56.23,0:02:59.10,Default,,0000,0000,0000,,stały się odporne\Nna antybiotyki beta-laktamowe
Dialogue: 0,0:02:59.12,0:03:01.58,Default,,0000,0000,0000,,takie jak penicylina,\Nmetycylina i oksacylina.
Dialogue: 0,0:03:02.57,0:03:07.38,Default,,0000,0000,0000,,Dzięki genowi zmieniającemu białka,\Nktóre antybiotyki biorą za cel,
Dialogue: 0,0:03:07.40,0:03:10.84,Default,,0000,0000,0000,,MRSA może zabezpieczyć ściany komórkowe.
Dialogue: 0,0:03:10.86,0:03:13.88,Default,,0000,0000,0000,,Inne superbakterie, takie jak salmonella
Dialogue: 0,0:03:13.91,0:03:17.06,Default,,0000,0000,0000,,czasem wytwarzają enzymy\Ntakie jak beta-laktany,
Dialogue: 0,0:03:17.08,0:03:20.68,Default,,0000,0000,0000,,które niszczą antybiotyki,\Nzanim wyrządzą im jakiejś szkody,
Dialogue: 0,0:03:20.70,0:03:23.42,Default,,0000,0000,0000,,zaś E. coli, zróżnicowana grupa bakterii,
Dialogue: 0,0:03:23.44,0:03:26.83,Default,,0000,0000,0000,,zawierająca szczepy wywołujące\Nbiegunkę i niewydolność nerek,
Dialogue: 0,0:03:26.85,0:03:28.96,Default,,0000,0000,0000,,może uniemożliwić działanie antybiotyków
Dialogue: 0,0:03:28.99,0:03:31.38,Default,,0000,0000,0000,,w rodzaju chinolonów, powalając intruzów,
Dialogue: 0,0:03:31.40,0:03:33.21,Default,,0000,0000,0000,,którzy chcą dostać się do komórki.
Dialogue: 0,0:03:34.57,0:03:36.37,Default,,0000,0000,0000,,Jest jednak dobra wiadomość.
Dialogue: 0,0:03:36.39,0:03:39.59,Default,,0000,0000,0000,,Naukowcy pracują nad tym,\Nby być o krok przed bakterią.
Dialogue: 0,0:03:39.61,0:03:41.70,Default,,0000,0000,0000,,Chociaż rozwój nowych antybiotyków
Dialogue: 0,0:03:41.73,0:03:43.37,Default,,0000,0000,0000,,zwolnił w ostatnich latach,
Dialogue: 0,0:03:43.40,0:03:47.63,Default,,0000,0000,0000,,Światowa Organizacja Zdrowia skupiła się\Nna stworzeniu nowych metod leczenia.
Dialogue: 0,0:03:48.49,0:03:51.25,Default,,0000,0000,0000,,Inni naukowcy badają\Nrozwiązania alternatywne,
Dialogue: 0,0:03:51.27,0:03:54.91,Default,,0000,0000,0000,,takie jak terapia fagowa lub \Nszczepienia do zapobiegania infekcjom.
Dialogue: 0,0:03:55.78,0:03:59.60,Default,,0000,0000,0000,,Co ważne, ograniczenie nadmiernego\Ni niepotrzebnego użycia antybiotyków
Dialogue: 0,0:03:59.62,0:04:02.66,Default,,0000,0000,0000,,w drobnych infekcjach,\Nktóre przechodzą same,
Dialogue: 0,0:04:02.68,0:04:06.32,Default,,0000,0000,0000,,oraz zmiana praktyki medycznej\Nw zapobieganiu infekcjom szpitalnym,
Dialogue: 0,0:04:06.34,0:04:07.72,Default,,0000,0000,0000,,może mieć na to duży wpływ,
Dialogue: 0,0:04:07.74,0:04:10.26,Default,,0000,0000,0000,,utrzymując przy życiu\Nwięcej nieodpornych bakterii
Dialogue: 0,0:04:10.29,0:04:12.32,Default,,0000,0000,0000,,jako konkurencji dla szczepów odpornych.
Dialogue: 0,0:04:13.08,0:04:16.82,Default,,0000,0000,0000,,W wojnie przeciwko superbakterii,\Nzłożenie broni może podziałać lepiej
Dialogue: 0,0:04:16.84,0:04:18.94,Default,,0000,0000,0000,,niż ewolucyjny wyścig zbrojeń.