WEBVTT

00:00:06.481 --> 00:00:11.020
သင့်ဝန်းကျင်မှာ သေးငယ်တဲ့ဘက်တီးရီးယား
ပိုးမွှားလေးတွေ ကဋေချီရှိတယ်လို့ပြောဆိုရင်

00:00:11.044 --> 00:00:12.499
ဒါအမှန်တရားပါပဲ

00:00:12.523 --> 00:00:16.598
ဘက်တီးရီးယားလို့ခေါ်တဲ့ သေးငယ်တဲ့ 
အကောင်လေးတွေဟာ ကမ္ဘာပေါ်မှာ အဦးဆုံး

00:00:16.622 --> 00:00:17.764
ပေါ်ခဲ့တဲ့ သက်ရှိတွေပါ။

00:00:18.526 --> 00:00:20.833
သူတို့မှာ ဆဲလ် တစ်လုံးတည်းပါဝင်ပေမဲ့

00:00:20.857 --> 00:00:25.426
သူတို့ရဲ့စုစုပေါင်း ဇီဝထုထည်ဟာ အပင်နဲ့ 
သတ္တဝါတွေ ပေါင်းထားတာထက် ကြီးမားပါတယ်

00:00:26.668 --> 00:00:28.618
သူတို့ကနေရာတိုင်းနီးပါးရှင်သန်နေနိုင်တယ်

00:00:28.642 --> 00:00:30.995
မြေကြီးပေါ်မှာ ၊ ရေထဲမှာ

00:00:31.019 --> 00:00:33.531
မီးဖိုချောင်စားပွဲပေါ်မှာ
သင့်ရဲ့ အရေပြားပေါ်မှာ.

00:00:33.555 --> 00:00:35.210
သင့် ခန္ဓာထဲမှာတောင်ရှိပါသေးတယ်။

00:00:35.945 --> 00:00:38.252
သိပ်လည်း ကြောက်မသွားပါသေးနဲ့ဦး

00:00:38.276 --> 00:00:42.072
ဘက်တီးရီးယားဆဲလ်တွေက 
သင့်ခန္ဓာကိုယ်ထဲမှာရှိတဲ့

00:00:42.096 --> 00:00:43.993
လူသားဆဲလ်တွေထက် ဆယ်ဆလောက်ပိုများပေမယ့်

00:00:44.018 --> 00:00:48.081
ဒီဘက်တီးရီးယားတွေတော်တော်များများဟာ 
အန္တရာယ်မပေးတဲ့အပြင် အကျိုးဖြစ်ပြီး

00:00:48.106 --> 00:00:50.246
ကိုယ်ခံအားနဲ့ အစာချေဖျက်ရာမှာ ကူညီပါသေးတယ်

00:00:51.086 --> 00:00:54.871
ဒါပေမဲ့ အချို့သော ဆိုးတဲ့ပိုးမွှားတွေက 
အန္တရာယ်ရှိတဲ့ရောဂါတွေ အသေးစား

00:00:54.895 --> 00:00:57.942
မအီမသာဖြစ်မှုတွေနဲ့ သေစေနိုင်တဲ့ 
ရောဂါတွေ ဖြစ်နိုင်ပါသေးတယ်။

00:00:58.717 --> 00:01:04.120
ကံကောင်းတာက ဒီပိုးမွှား ကူးစက်မှုတွေကို 
တိုက်ဖို့ထုတ်ထားတဲ့ အံ့ဖွယ်ဆေးတွေ ရှိတာပါ။

00:01:04.144 --> 00:01:08.020
အဲဒီဆေးတွေက ဓာတုဗေဒပစ္စည်းတွေ၊ သဘာဝအတိုင်း
ဖြစ်တဲ့ပစ္စည်းတွေက နေ ပြုလုပ်ထားပါတယ်

00:01:08.044 --> 00:01:11.091
အဲဒီဆေးတွေက ပိုးမွှားတွေကို သတ်ပစ်တာ၊
အန္တရာယ်မပြုအောင် လုပ်တာကို

00:01:11.115 --> 00:01:13.951
ဆဲလ်နံရံဖန်တီးမှုကို ဟန့်တား
ပြီ:တော့ လုပ်ဆောင်ပါတယ်။

00:01:13.975 --> 00:01:18.031
ဒါမှဟုတ် အဓိကကျတဲ့ အဆင့်ဖြစ်တဲ့ ပရိုတင်း 
ဖန်တီးမှုကို နှောင့်ယှက်တာမျိုး လုပ်ပါတယ်။

00:01:18.055 --> 00:01:20.369
လူသားဆဲလ်တွေကိုတော့
အန္တရာယ်မပေးပဲချန်ထားခဲ့တယ်။

00:01:21.131 --> 00:01:24.430
၂၀ရာစုအတွင်းမှာ ပဋိဇီဝဆေးတွေအသုံးချခြင်းဟာ

00:01:24.454 --> 00:01:27.950
ယခင်က ရှိခဲ့တဲ့ အန္တရာယ်ကြီးမားတဲ့ 
ရောဂါတွေကို အလွယ်တကူကုသနိုင်စေခဲ့ပါတယ်

00:01:27.974 --> 00:01:30.847
ဒါပေမယ့် .. ယနေ့မှာတော့ 
ကျွန်ုပ်တို့်ရဲ့ ပဋိဇီဝဆေးတွေဟာ

00:01:30.871 --> 00:01:32.963
ထိရောက်မှု လျော့နည်းလာနေပါတယ်.

00:01:32.987 --> 00:01:35.564
သူတို့ အလုပ်လုပ်တာ ရပ်အောင် 
တစ်ခုခုမှား လုပ်မိသလား။

00:01:35.588 --> 00:01:40.423
ဒီပြဿနာက ဆေးနဲ့မဆိုင်ပဲ သူတို့ တိုက်ဖို့ 
လုပ်ထားတဲ့ ဘက်တီးရီးယားတွေမှာဖြစ်တာပါ။

00:01:40.447 --> 00:01:43.797
အကြောင်းအရင်းက ဒါဝင်ရဲ့ သဘာဝ ရဲ့ 
ရွေးချယ် မှုသီအိုရီမှာ ရှိနေပါတယ်။

00:01:44.587 --> 00:01:46.238
အခြားသော သက်ရှိတွေလိုပဲ

00:01:46.262 --> 00:01:49.596
ဘက်တီးရီးယားတစ်ကောင်ခြင်းဟာ 
ဗီဇပြောင်းလဲမှုတွေဖြစ်နိုင်ပါတယ်

00:01:49.937 --> 00:01:53.211
ဒီဗီဇပြောင်းလဲမှုတော်တော်များများဟာ 
အန္တရာယ်ရှိပြီး အသုံးမကျတတ်ပါဘူး

00:01:53.235 --> 00:01:56.584
အခုအချိန်မှာ ဗီဇပြောင်းလဲမှုတွေဖြစ်လာတာက

00:01:56.608 --> 00:01:58.211
ရှင်သန်မှုမှာအစွန်းတစ်ခုဖြစ်နေပြီ

00:01:58.488 --> 00:01:59.870
ဘက်တီးရီးယားတစ်ကောင်အတွက်တော့

00:01:59.895 --> 00:02:02.911
ဗီဇပြောင်းလဲခြင်းက ဆေးတစ်မျိုးကို 
ခံနိုင်ရည်ရှိအောင်လုပ်ပေးတာက

00:02:02.936 --> 00:02:04.364
တစ်ပန်းသာအောင်လုပ်ပေးပါတယ်။

00:02:05.208 --> 00:02:07.976
ခံနိုင်ရည်မရှိတဲ့ဘက်တီးရီးယားတွေကို

00:02:08.000 --> 00:02:11.350
ပဋိဇီဝဆေးပေါများတဲ့ပတ်ဝန်းကျင်တွေမှာ
အလွယ်တကူ သတ်ပစ်လိုက်နိုင်တယ်၊

00:02:11.374 --> 00:02:12.474
ဥပမာ ဆေးရုံတွေပေါ့။

00:02:12.520 --> 00:02:15.715
ခံနိုင်ရည်ရှိတဲ့ အကောင်တွေဖို့တော့
ရှင်သန်ဖို့နေရာပိုရှိနေတယ်

00:02:15.740 --> 00:02:19.573
သူတို့က ပြောင်းလဲလာတဲ့ ဗီဇ တွေ
လက်ဆင့်ကမ်းပေးပြီး ကူညီပေးပါတယ်။

00:02:19.597 --> 00:02:21.905
ဒါကိုမျိုးပွားခြင်းနဲ့ပဲလုပ်တာမဟုတ်ပါဘူး

00:02:22.580 --> 00:02:26.572
အချို့က သေသွားတာနဲ့ သူတို့ DNA ကို အခြား
ပိုးမွှားတွေ ကောက်ယူနိုင်အောင်ထုတ်ပေးတယ်

00:02:26.596 --> 00:02:29.158
အချို့တွေကတော့ conjugation 
လို့ခေါ်တဲ့နည်းကိုသုံးပြီး

00:02:29.182 --> 00:02:32.107
သူတို့ရဲ့ မျိုးရိုးဗီဇတွေကို 
အမျှင်လေးတွေကနေမျှဝေတယ်။

00:02:32.131 --> 00:02:34.833
အချိန်ကြာလာတာနဲ့ ခံနိုင်ရည်ရှိတဲ့ 
ဗီဇတွေကတိုးပွားလာတယ်။

00:02:34.857 --> 00:02:37.837
ပိုးမွှားမျိုးစိတ်တစ်ခုလုံး ခံနိုင်ရည်ရှိ
လာအောင်ဖန်တီးပေးတယ်

00:02:39.127 --> 00:02:42.561
ဒါဆို ဒီ စူပါပိုးကောင်တွေက အနိုင်မရခင် 
အချိန် ဘယ်လောက်ရှိလဲ။

00:02:43.466 --> 00:02:45.823
ကောင်းပြီ.. အချို့ပိုးတွေမှတော့ 
စတောင်ဖြစ်နေပြီ။

00:02:46.989 --> 00:02:50.352
ဥပမာပြောရရင်.. Staphylococcu aureus
ဆိုတဲ့ အကောင်မျိုးတွေပေါ့။

00:02:50.376 --> 00:02:54.157
သူတို့က အရေပြား ပိုးဝင်ခြင်းကစလို့ 
နမိုးနီးယားနဲ့ သွေးဆိပ်တက်တွေအထိဖြစ်စေတယ်

00:02:54.181 --> 00:02:56.209
အခုတော့MRSA အဆင့်အထိ တိုးတက်နေပြီ

00:02:56.233 --> 00:02:59.100
beta-lactam အမျိုးအစားဆေးတွေကို 
ခံနိုင်ရည်ရှိလာပြီးတော့ပေါ့

00:02:59.124 --> 00:03:01.581
ဥပမာ Penicillin,methicillin နဲ့ 
Oxacillinလိုဆေးတွေ

00:03:02.573 --> 00:03:07.377
beta-lactamsက ပုံမှန် ပစ်မှတ်ထားတဲ့ပရို
တင်း အစားထိုးတဲ့ Gene ရဲ့ကျေးဇူးပါ။

00:03:07.401 --> 00:03:10.836
MRSA(ဆေးမတိုးတဲ့ပိုး)ကသူ့ရဲ့ ဆဲလ်နံရံတွေ 
ကို မပိတ်ဆီးအောင်လုပ်ထားတယ်။

00:03:10.860 --> 00:03:13.885
salmonealla လို့ခေါ်တဲ့အခြားသော 
စူပါ ဘက်တီးရီးယားကတော့

00:03:13.909 --> 00:03:17.055
beta-lactams လို အင်ဇိုင်းကိုတောင် 
တစ်ခါတစ်ရံထုတ်ပေးတယ်

00:03:17.079 --> 00:03:20.678
လာတိုက်တဲ့ ပဋိဇီဝဆေးတွေကို ဘာမှ
မလုပ်ရသေးခင် ဖျက်စီးပစ်တယ်လေ။

00:03:20.702 --> 00:03:23.415
ပြီးတော့ အီးကိုလိုင် ခေါ်တဲ့ 
ဘက်တီးရီးယားတွေမှာ

00:03:23.439 --> 00:03:26.827
ကျောက်ကပ်ပျက်စီးခြင်းနဲ့ ဝမ်းလျှောခြင်း
ဖြစ်စေတဲ့မျိုးစိတ်တွေပါတယ်

00:03:26.851 --> 00:03:28.963
ပဋိဇီဝဆေးတွေရဲ့လုပ်ဆောင်ချက်ကို 
တားနိုင်တယ်။

00:03:28.987 --> 00:03:31.381
ကွီနိုလုံး (quinolones) လို 
ဆေးတွေမဝင်နိုင်အောင်..

00:03:31.405 --> 00:03:33.214
ခုခံပြီးတော့ပေါ့

00:03:34.566 --> 00:03:36.368
ဒါပေမယ့်သတင်းကောင်းလေးတွေ လဲရှိတယ်

00:03:36.392 --> 00:03:39.587
သိပ္ပံပညာရှင်တွေက ပိုးမွှားတွေထက် 
ခြေတစ်လှမ်းသာအောင် လုပ်နေကြတယ်၊

00:03:39.611 --> 00:03:41.705
ပဋိဇီဝဆေးအသစ်တွေထုတ်လုပ်မှုက

00:03:41.729 --> 00:03:43.373
ဒီနှစ်ပိုင်းတွေထဲမှာနှေးလာပေမယ့်

00:03:43.397 --> 00:03:47.626
ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့အစည်းကတော့ ကုသနည်း
အသစ်တွေကို ထုတ်လုပ်နိုင်ဖို့ ဦးစားပေးနေတယ်

00:03:48.487 --> 00:03:51.249
သိပ္ပံပညာရှင်တွေကလည်း အခြားဖြေရှင်း
နည်းတွေ ကိုလေ့လာနေကြတယ်

00:03:51.273 --> 00:03:54.912
phage therapy (သို့) ကာကွယ်ဆေးတွေ 
ထိုးတာတွေနဲ့ ကူးစက်မှုတွေကိုကာကွယ်ဖို့ပေါ့

00:03:55.784 --> 00:03:59.597
အရေးအကြီးဆုံးကတော့ .မလိုအပ်ဘဲနဲ့ အလွန်
အကျွံ ပဋိဇီဝဆေးသုံးတာကို ကန့်သတ်ဖို့ပါ။

00:03:59.621 --> 00:04:02.660
ဥပမာ သူ့ဘာသာပြန်ကောင်းနိုင်တဲ့ 
သာမာန်ပိုးဝင်တာမျိုးအတွက်ပေါ့

00:04:02.684 --> 00:04:06.320
အလေ့အကျင့်တွေကိုပြောင်းလဲပြီး ဆေးရုံမှာ
ကူးစက်တာတွေ ကာကွယ်တာကပါ

00:04:06.344 --> 00:04:07.717
အဓိကသက်ရောက်မှုရှိပါတယ်

00:04:07.741 --> 00:04:10.265
ခံနိုင်ရည်မရှိသေးတဲ့ပိုးမွှားတွေ 
ဆက်ရှိနေအောင်

00:04:10.289 --> 00:04:12.320
ခံနိုင်ရည်ရှိတာတွေရဲ့
ပြိုင်ဘက်အဖြစ်ပေါ့။

00:04:13.082 --> 00:04:16.815
စူပါပိုးမွှားတွေနဲ့ရင်ဆိုင်ရတဲ့ စစ်ပွဲမှာ 
အင်အားလျှော့ လိုက်တာကတစ်ခါတစ်ရံ

00:04:16.839 --> 00:04:18.935
လက်နက် အပြိုင်မြှင့်
တာထက် ပိုအလုပ်ဖြစ်တယ်..