[Script Info]
Title: 
[Events]
Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text
Dialogue: 0,0:00:05.88,0:00:07.84,Default,,0000,0000,0000,,We zijn in het British Museum te Londen
Dialogue: 0,0:00:08.03,0:00:10.86,Default,,0000,0000,0000,,in een kamer die vol Egyptische mummies staat
Dialogue: 0,0:00:11.26,0:00:14.12,Default,,0000,0000,0000,,en daarom nu ook vol met moderne mensen staat.
Dialogue: 0,0:00:14.50,0:00:18.32,Default,,0000,0000,0000,,en toeristen. Het is een fantastische kamer, er zijn hier mooie dingen.
Dialogue: 0,0:00:18.42,0:00:21.05,Default,,0000,0000,0000,,We kijken naar een fragment van een boekrol
Dialogue: 0,0:00:21.18,0:00:22.88,Default,,0000,0000,0000,,die vaak over het hoofd gezien wordt
Dialogue: 0,0:00:22.97,0:00:24.10,Default,,0000,0000,0000,,Het is een papyrus rol
Dialogue: 0,0:00:24.18,0:00:27.02,Default,,0000,0000,0000,,Papyrus is een rietsoort die in de Nijl delta groeit.
Dialogue: 0,0:00:27.20,0:00:29.59,Default,,0000,0000,0000,,en waarvan een papierachtig materiaal van gemaakt werd.
Dialogue: 0,0:00:29.81,0:00:33.06,Default,,0000,0000,0000,,Het was het het belangrijkste schrijfmateriaal
Dialogue: 0,0:00:34.00,0:00:35.58,Default,,0000,0000,0000,,Tot en met de Middeleeuwen.
Dialogue: 0,0:00:35.72,0:00:39.58,Default,,0000,0000,0000,,We kijken hier naar een tekstfragment dat wij een 'dodenboek' noemen.
Dialogue: 0,0:00:40.30,0:00:43.02,Default,,0000,0000,0000,,Maar de oude Egyptenaren gaven het andere namen.
Dialogue: 0,0:00:43.02,0:00:44.86,Default,,0000,0000,0000,,Het is dus een heel oude tekst met
Dialogue: 0,0:00:44.86,0:00:47.33,Default,,0000,0000,0000,,voorspellingen, gebeden en bezweringen
Dialogue: 0,0:00:47.33,0:00:50.28,Default,,0000,0000,0000,,Allemaal dingen die de dode in zijn hiernamaals nodig had.
Dialogue: 0,0:00:50.28,0:00:53.40,Default,,0000,0000,0000,,Deze traditie gaat terug tot in het Oude Rijk.
Dialogue: 0,0:00:53.41,0:00:56.44,Default,,0000,0000,0000,,Geschriften die we dan pyramide teksten noemen.
Dialogue: 0,0:00:56.44,0:00:59.06,Default,,0000,0000,0000,,Ze bevatten instructies voor het hiernamaals.
Dialogue: 0,0:00:59.06,0:01:02.32,Default,,0000,0000,0000,,Later vinden we die teksten terug op sarcofagen.
Dialogue: 0,0:01:02.76,0:01:05.57,Default,,0000,0000,0000,,en nog later, tijdens het Nieuwe Rijk
Dialogue: 0,0:01:05.57,0:01:08.34,Default,,0000,0000,0000,,vinden we deze boekrollen, die we 'dodenboeken' noemen.
Dialogue: 0,0:01:08.68,0:01:10.80,Default,,0000,0000,0000,,Soms werden deze teksten geschreven op papyrus.
Dialogue: 0,0:01:10.80,0:01:11.94,Default,,0000,0000,0000,,zoals de tekst die we hier zien.
Dialogue: 0,0:01:11.94,0:01:13.100,Default,,0000,0000,0000,,Soms werden ze geschreven op de lijkwade
Dialogue: 0,0:01:13.100,0:01:15.41,Default,,0000,0000,0000,,waarin de dode gewikkeld werd.
Dialogue: 0,0:01:15.41,0:01:21.23,Default,,0000,0000,0000,,Het zijn dus belangrijke teksten die aanvankelijk enkel voor de koningen van het Oude Rijk dienden
Dialogue: 0,0:01:22.10,0:01:26.70,Default,,0000,0000,0000,,maar geleidelijk aan ook gebruikt werden door mensen die niet tot de koninklijke familie behoorden
Dialogue: 0,0:01:26.70,0:01:30.43,Default,,0000,0000,0000,,maar toch wel belangrijke mensen en naar zo iemand kijken we hier.
Dialogue: 0,0:01:30.43,0:01:35.31,Default,,0000,0000,0000,,Deze tekst werd gevonden in het graf van ene Hunefer, een schrijver.
Dialogue: 0,0:01:35.31,0:01:37.40,Default,,0000,0000,0000,,Een schrijver had de status van 'geestelijke'.
Dialogue: 0,0:01:37.40,0:01:39.61,Default,,0000,0000,0000,,Dus dit was een geletterd iemand.
Dialogue: 0,0:01:39.61,0:01:41.94,Default,,0000,0000,0000,,met een hoge status had in de Egyptische samenleving.
Dialogue: 0,0:01:43.20,0:01:46.47,Default,,0000,0000,0000,,We zien de overleden persoon ook feitelijk afgebeeld
Dialogue: 0,0:01:46.47,0:01:48.52,Default,,0000,0000,0000,,Begraven samen met zijn tekst.
Dialogue: 0,0:01:49.49,0:01:51.62,Default,,0000,0000,0000,,Als je in de linker bovenhoek kijkt
Dialogue: 0,0:01:52.78,0:01:55.47,Default,,0000,0000,0000,,zie je een witte figuur in een gewikkeld gewaad.
Dialogue: 0,0:01:55.47,0:01:59.29,Default,,0000,0000,0000,,Hunefer, die spreekt tot een reeks gehurkte goden
Dialogue: 0,0:01:59.97,0:02:02.66,Default,,0000,0000,0000,,Deze goden declameren het 'juiste' leven dat hij leidde
Dialogue: 0,0:02:02.66,0:02:04.53,Default,,0000,0000,0000,,en wat er voor zorgde dat hij een plaats verdiende in het hiernamaals.
Dialogue: 0,0:02:05.10,0:02:08.17,Default,,0000,0000,0000,,Hieronder zien we de scène van de 'weging van de ziel'
Dialogue: 0,0:02:08.17,0:02:10.75,Default,,0000,0000,0000,,Heeft Hunifer een goed, juist leven geleid
Dialogue: 0,0:02:10.75,0:02:13.57,Default,,0000,0000,0000,,en verdient hij zijn plaats in het hiernamaals?
Dialogue: 0,0:02:14.02,0:02:17.16,Default,,0000,0000,0000,,en hier zien we Hunefer terug, uiterst links, staande...
Dialogue: 0,0:02:17.68,0:02:21.12,Default,,0000,0000,0000,,We herkennen hem omdat hij dezelfde kleding draagt.
Dialogue: 0,0:02:21.12,0:02:24.82,Default,,0000,0000,0000,,Hij wordt begeleid door een god met jakhalzenhoofd, Anubis.
Dialogue: 0,0:02:26.30,0:02:27.97,Default,,0000,0000,0000,,Deze god wordt geassocieerd
Dialogue: 0,0:02:27.97,0:02:31.77,Default,,0000,0000,0000,,met de doden, mummificatie, begraafplaatsen...
Dialogue: 0,0:02:31.77,0:02:34.36,Default,,0000,0000,0000,,in zijn linkerhand draagt hij een Ankh
Dialogue: 0,0:02:34.36,0:02:37.43,Default,,0000,0000,0000,,Het symbool van eeuwig leven, net wat Hunefer wenst
Dialogue: 0,0:02:38.83,0:02:40.34,Default,,0000,0000,0000,,We kijken verder naar rechts
Dialogue: 0,0:02:41.03,0:02:44.31,Default,,0000,0000,0000,,en we zien de jakhals god opnieuw, gehurkt nu
Dialogue: 0,0:02:44.31,0:02:49.28,Default,,0000,0000,0000,,en de weegschaal bijstellend, zodat ze zeker juist hangt.
Dialogue: 0,0:02:49.28,0:02:51.99,Default,,0000,0000,0000,,Links in de weegschaal zien we het hart van de overledene.
Dialogue: 0,0:02:52.55,0:02:56.11,Default,,0000,0000,0000,,Het hart van de overledene aan de ene kant van de weegschaal, aan de andere kant een veer.
Dialogue: 0,0:02:56.60,0:03:00.80,Default,,0000,0000,0000,,De veer behoort tot Ma'at die we bovenop de weegschaal zien.
Dialogue: 0,0:03:02.27,0:03:04.51,Default,,0000,0000,0000,,En er komt ook een veer uit zijn hoofd.
Dialogue: 0,0:03:04.51,0:03:08.23,Default,,0000,0000,0000,,Ma'at is de godheid van de Goddelijke Orde.
Dialogue: 0,0:03:08.93,0:03:11.33,Default,,0000,0000,0000,,Het leven van een juist, ethisch verantwoord leven.
Dialogue: 0,0:03:11.76,0:03:15.21,Default,,0000,0000,0000,,In dit geval is de veer lager. De veer is zwaarder
Dialogue: 0,0:03:15.97,0:03:20.97,Default,,0000,0000,0000,,Hunefer heeft een juist leven geleid en wordt toegelaten in het hiernamaals.
Dialogue: 0,0:03:20.97,0:03:25.46,Default,,0000,0000,0000,,Hij zal dus niet verslonden worden door het monster naast Anubis.
Dialogue: 0,0:03:26.94,0:03:33.24,Default,,0000,0000,0000,,Dat is Ammit met het hoofd van een krokodil, het lichaam van een leeuw en het achterlijf van een nijlpaard.
Dialogue: 0,0:03:33.100,0:03:39.08,Default,,0000,0000,0000,,Hij zou het hart van Hunifer verscheuren, wanneer hij geen juist leven zou geleid hebben.
Dialogue: 0,0:03:40.00,0:03:42.67,Default,,0000,0000,0000,,als hij niet geleefd had volgens de regels van Ma'at, de Goddelijke Orde.
Dialogue: 0,0:03:43.09,0:03:48.73,Default,,0000,0000,0000,,De oude Egyptenaren geloofden dat je enkel eeuwig leven verkreeg wanneer je deze test doorstond.
Dialogue: 0,0:03:49.92,0:03:52.20,Default,,0000,0000,0000,,het is dus anders dan het Christelijke (ook Joods en Islamitische) concept van het hiernamaals.
Dialogue: 0,0:03:52.23,0:03:54.94,Default,,0000,0000,0000,,waarbij er voor iedereen een hiernamaals is.
Dialogue: 0,0:03:54.98,0:03:57.01,Default,,0000,0000,0000,,zowel voor de gezegenden als de zondaars.
Dialogue: 0,0:03:57.01,0:03:59.51,Default,,0000,0000,0000,,je gaat naar de Hemel of naar de Hel.
Dialogue: 0,0:03:59.51,0:04:03.45,Default,,0000,0000,0000,,Hier ga je enkel naar het eeuwige leven als je 'juist' geleefd hebt.
Dialogue: 0,0:04:04.15,0:04:07.08,Default,,0000,0000,0000,,De volgende figuur is nog een godheid.
Dialogue: 0,0:04:07.08,0:04:09.86,Default,,0000,0000,0000,,Deze heeft het hoofd van een ibis, een vogel.
Dialogue: 0,0:04:10.32,0:04:15.65,Default,,0000,0000,0000,,Het is Thoth, die noteert wat er gebeurt met Hunefer.
Dialogue: 0,0:04:16.15,0:04:20.81,Default,,0000,0000,0000,,en in dit geval is de overledene geslaagd en kan hij naar het eeuwige leven.
Dialogue: 0,0:04:20.81,0:04:25.86,Default,,0000,0000,0000,,Ik hou erg van de voorstelling van Thoth.Hij staat rechtop en strekt arm uit.
Dialogue: 0,0:04:25.86,0:04:29.67,Default,,0000,0000,0000,,Hij staat er zo dat we geloven dat hij het juist heeft.
Dialogue: 0,0:04:30.35,0:04:34.63,Default,,0000,0000,0000,,Daarnaast zien we terug Hunefer die wordt voorgesteld
Dialogue: 0,0:04:35.31,0:04:39.60,Default,,0000,0000,0000,,aan een van de oppergoden van het Egyptische Pantheon, Osiris.
Dialogue: 0,0:04:40.31,0:04:43.100,Default,,0000,0000,0000,,en hij wordt aan Osiris voorgesteld door diens zoon Horus.
Dialogue: 0,0:04:43.100,0:04:45.67,Default,,0000,0000,0000,,Horus is heel herkenbaar.
Dialogue: 0,0:04:45.67,0:04:49.47,Default,,0000,0000,0000,,Horus wordt geassocieerd met de valk en hij heeft dus een valkenhoofd.
Dialogue: 0,0:04:49.47,0:04:55.54,Default,,0000,0000,0000,,Horus is de zoon van Osiris en houdt in zijn linkerhand een ankh, iets wat we eerder al zagen.
Dialogue: 0,0:04:55.65,0:04:58.18,Default,,0000,0000,0000,,En ook hier is het het symbool voor het eeuwige leven.
Dialogue: 0,0:04:58.52,0:05:01.08,Default,,0000,0000,0000,,Hij stelt Hunefer voor aan Osiris die
Dialogue: 0,0:05:01.43,0:05:04.85,Default,,0000,0000,0000,,in deze opstelling duidelijk als belangrijk overkomt.
Dialogue: 0,0:05:06.17,0:05:12.96,Default,,0000,0000,0000,,Hij zit op een troon en draagt de symbolen van Egypte en hij zit achter een lotusbloem, symbool van eeuwig leven ook.
Dialogue: 0,0:05:13.75,0:05:20.96,Default,,0000,0000,0000,,en bovenop de lotusbloem zien we de 4 kinderen van Horus die de 4 hoeken van de wereld voorstellen.
Dialogue: 0,0:05:20.96,0:05:22.63,Default,,0000,0000,0000,,noord, zuid, oost en west.
Dialogue: 0,0:05:22.100,0:05:27.53,Default,,0000,0000,0000,,De kinderen van Horus zijn verantwoordelijk voor de interne organen van de overledene.
Dialogue: 0,0:05:27.53,0:05:29.85,Default,,0000,0000,0000,,die in canopes worden geplaatst.
Dialogue: 0,0:05:29.85,0:05:33.57,Default,,0000,0000,0000,,Ze zijn dus essentieel om de overledene goed te 'bewaren'.
Dialogue: 0,0:05:33.57,0:05:36.70,Default,,0000,0000,0000,,Hier zien we Horus symbolisch voorgesteld als een oog.
Dialogue: 0,0:05:36.70,0:05:40.07,Default,,0000,0000,0000,,Je weet dat Horus als valk voorgesteld wordt, een vogel
Dialogue: 0,0:05:40.07,0:05:45.21,Default,,0000,0000,0000,,Hoewel hij hier symbolisch voorgesteld wordt, heeft hij dus vleugels in plaats van handen.
Dialogue: 0,0:05:45.32,0:05:49.58,Default,,0000,0000,0000,,En deze dragen een struisvogelveer, ook een symbool van het eeuwige leven.
Dialogue: 0,0:05:49.62,0:05:53.70,Default,,0000,0000,0000,,De symbolische voorstelling van het oog van Horus heeft te maken met een andere oude Egyptische mythe
Dialogue: 0,0:05:53.70,0:05:56.70,Default,,0000,0000,0000,,Het gevecht tussen Horus en Seth, maar dat is een ander verhaal.
Dialogue: 0,0:05:57.00,0:06:01.20,Default,,0000,0000,0000,,Achter Osiris zien we 2 kleinere, vrouwelijke staande figuren.
Dialogue: 0,0:06:01.20,0:06:06.35,Default,,0000,0000,0000,,Een ervan is Isis, de vrouw van Osiris en de andere haar zus, Nephtys.
Dialogue: 0,0:06:06.35,0:06:09.56,Default,,0000,0000,0000,,Zij is de bewaakster van het dodenrijk en de moeder van Anubis (de jakhals god)
Dialogue: 0,0:06:09.56,0:06:13.94,Default,,0000,0000,0000,,de figuur die we in het begin zagen en die Hunefer binnenleidde naar de 'weging van de ziel'.
Dialogue: 0,0:06:13.94,0:06:18.64,Default,,0000,0000,0000,,Let op het witte vloer waarop die figuren staan. Het stelt natrium voor.
Dialogue: 0,0:06:18.64,0:06:24.26,Default,,0000,0000,0000,,Het natuurlijkze zout dat afgezet werd in de Nijl en door de oude Egyptenaren gebruikt werd
Dialogue: 0,0:06:24.31,0:06:27.73,Default,,0000,0000,0000,,om de mummies te drogen in deze ruimte.
Dialogue: 0,0:06:27.81,0:06:29.57,Default,,0000,0000,0000,,zodat ze konden bewaard worden.
Dialogue: 0,0:06:29.57,0:06:34.26,Default,,0000,0000,0000,,Het woord 'bewaring' is eigenlijk een sleutelwoord als je naar de Egyptische beschaving kijkt.
Dialogue: 0,0:06:34.26,0:06:37.11,Default,,0000,0000,0000,,omdat in deze beschaving de vormen,
Dialogue: 0,0:06:37.11,0:06:42.29,Default,,0000,0000,0000,,de voorstellingen en de kunst gedurende 1000en jaren bijna onveranderd bleven.
Dialogue: 0,0:06:42.29,0:06:46.87,Default,,0000,0000,0000,,Zelfs tijdens periodes van grote onstabiliteit of zelfs tijdens de vroegere Amarna periode
Dialogue: 0,0:06:46.87,0:06:50.53,Default,,0000,0000,0000,,waarin we heel andere voorstellingen krijgen van de menselijke figuur.
Dialogue: 0,0:06:50.53,0:06:55.14,Default,,0000,0000,0000,,Wat we hier zien, lijkt heel herkenbaar voor ons.
Dialogue: 0,0:06:55.19,0:06:57.27,Default,,0000,0000,0000,,omdat het de typische manier is
Dialogue: 0,0:06:57.30,0:07:00.10,Default,,0000,0000,0000,,waarop Egyptenaren de menselijke figuur weergaven.
Dialogue: 0,0:07:00.10,0:07:04.85,Default,,0000,0000,0000,,Hoewel deze tekening dateert uit het Nieuwe Rijk, zouden deze afbeeldingen
Dialogue: 0,0:07:04.85,0:07:08.85,Default,,0000,0000,0000,,heel herkenbaar zijn voor Egyptenaren die 1000 jaren vroeger leefden tijdens het Oude Rijk.
Dialogue: 0,0:07:08.85,0:07:12.48,Default,,0000,0000,0000,,En we zien hier die mengeling die zo typisch is voor de oude Egyptische kunst
Dialogue: 0,0:07:12.58,0:07:16.20,Default,,0000,0000,0000,,een mengeling van hiërogliefen, van tekst en beeld.
Dialogue: 0,0:07:16.55,0:07:18.77,Default,,0000,0000,0000,,Ik hou van die mix. In onze moderne cultuur
Dialogue: 0,0:07:18.77,0:07:22.91,Default,,0000,0000,0000,,maken we een duidelijk onderscheid tussen beeldende kunst en taal
Dialogue: 0,0:07:22.91,0:07:24.40,Default,,0000,0000,0000,,maar hier in het Oude Egypte
Dialogue: 0,0:07:24.40,0:07:28.46,Default,,0000,0000,0000,,is er een sterkere band, een grotere integratie tussen beide.