1
00:00:06,783 --> 00:00:12,295
لەسەرەتای 1828 دا تروس سۆجۆرنەر ڕووبەڕووی
دەستەی سوێندخواردنی کینگستۆن لە نیۆرک بەوە.

2
00:00:12,295 --> 00:00:14,675
شەرەزایی سیستەمی یاسایش نەبوو،

3
00:00:14,675 --> 00:00:18,125
نەبوونی پارە، و هیچ هێزێک
لە چاوی دادگاوە

4
00:00:18,125 --> 00:00:19,945
گوێ نەگرتنی سوکایەتی
دەستەی سوێندخۆران

5
00:00:19,945 --> 00:00:24,086
تروس گووتی لێرەیە تا لە پێناوی مافی چاودێری کردنی
کوڕە تەمەن پێنج ساڵانەکەی پیتەر بجەنگێت.

6
00:00:24,086 --> 00:00:27,486
کە بە نایاسایی فرۆشرابوو
بۆ کۆیلەیەک لە ئالاباما.

7
00:00:27,486 --> 00:00:30,276
هەروەک دادگاییکردن کۆتایی بێ
لە ماوەی چەند مانگی داهاتوودا

8
00:00:30,276 --> 00:00:33,460
تروس دۆزرایەوە
لەگەڵ پارێزەرەکان ستراتیژیان کرد

9
00:00:33,460 --> 00:00:35,300
و باوەڕی چەسپاند.

10
00:00:35,300 --> 00:00:40,282
لە کۆتایی لە بەهاری ساڵی 1828
پیتەر گەڕایەوە بۆ لای خۆی،

11
00:00:40,282 --> 00:00:42,682
بەڵام کاری تروس دوور بوو لە کۆتایی.

12
00:00:42,682 --> 00:00:45,532
ئەو هەموو ژیانی 
لە بەرقەرارکدنی دادپەروەری تەرخانکردبوو

13
00:00:45,532 --> 00:00:48,082
و تێگەیشتنی ڕۆحی.

14
00:00:48,082 --> 00:00:50,923
تروس لە کۆیلایەتیدا لەدایک بووە
وەک ئیسابێلا باومفری

15
00:00:50,923 --> 00:00:54,423
لە کۆتایی سەدەی 18
لە شاری ئەلستەر لە نیویۆرک.

16
00:00:54,423 --> 00:00:58,472
ههرچەندە ویلایەتی نیویۆرک ڕایگه یاندبوو
لە ساڵی 1799 دا،

17
00:00:58,472 --> 00:01:01,042
و کاری ڕزگاری وردە وردە بوو.

18
00:01:01,042 --> 00:01:02,630
ئەوانەی کە ئێستا بە کۆیلە کران

19
00:01:02,630 --> 00:01:07,226
ناچارکران بۆ خزمەتی ماوەیەکی
تا ناوەڕاستی بیستەکان.

20
00:01:07,226 --> 00:01:10,957
بەدرێژایی ئەم ماوەیە
بە بەردەوامی بە کۆیلەکردن باومفری دەفرۆشت،

21
00:01:10,957 --> 00:01:13,117
لە خۆشەویستانی ئەو پارچە پارچە دەکات.

22
00:01:13,117 --> 00:01:17,401
زۆرجار بەڕاشکاوی ڕێگری لێدەکرێت
لە گەڕان بەدوای پەیوەندی نوێ.

23
00:01:17,401 --> 00:01:20,861
لە کۆتاییدا شووی بە پیاوێکی کۆیلە کراو کرد
ناوی تۆماس،

24
00:01:20,861 --> 00:01:23,311
کە سێ منداڵی لەگەڵ بوو.

25
00:01:23,311 --> 00:01:25,921
ئەو بێ هیوا بوو لە هێشتنەوەی
خێزانە نوێیەکەی پێکەوە

26
00:01:25,921 --> 00:01:29,441
بەڵام بەرەوپێشچوونی هێواشی هەڵوەشانەوە
ئەم هیوایەی هەڕەشەی لێ دەکرد.

27
00:01:29,441 --> 00:01:34,773
کۆیلەی باومفری، جۆن دومۆنت
بەڵێنی ئازادکردنی دابوو لە ساڵی 1826.

28
00:01:34,773 --> 00:01:38,820
کاتێک نەیتوانی بە تەوراتەکەی خۆی بپارێزێت،
باومفری بۆ سەلامەتی خۆی هەڵات.

29
00:01:38,820 --> 00:01:43,504
لەکاتی هەڵهاتندا تەنها توانی
بۆ ئەوەی کچەکەی (سۆفیا) ڕزگار بکات

30
00:01:43,504 --> 00:01:46,094
لە کاتێکدا منداڵەکانی تر
لە بەندکردن دا مایەوە.

31
00:01:46,094 --> 00:01:49,814
دوو ساڵ لەمەوپێش دەبێت
ئەو بە دەستەوەی لە پیتەر دا.

32
00:01:49,814 --> 00:01:52,534
دوای ئەوە، ئەو چاوەڕێ دەکات
دوو ساڵی تر

33
00:01:52,534 --> 00:01:55,584
پێش ئەوەی هیچ کام لە منداڵەکانی تر ببیێت.

34
00:01:55,584 --> 00:01:58,934
لەم ماوەیە
باومفری لە باوەڕیدا بە ئارامیەکی دۆزیەوە

35
00:01:58,934 --> 00:02:02,217
و بە شێوەیەکی زیاد تەرخان کراوە
بۆ ڕەنگدانەوەی ئاینی.

36
00:02:02,217 --> 00:02:04,397
دوای جێگیر بوون لە کینگستۆن لە نیویۆرک.

37
00:02:04,397 --> 00:02:07,947
ئەو چووە ناو کۆمەڵگەی مێثۆدیست
کە بۆچوونە سیاسییەکانی خۆی هاوبەش کردووە.

38
00:02:07,947 --> 00:02:11,497
ئەو بەردەوام بوو لە مەشقەکانی بۆ قسەکردن
بە دەنگی بەرز بۆ خودا بە نهێنی،

39
00:02:11,497 --> 00:02:16,489
و شەوێک، نوێژەکانی ئێوارانی
تەنانەت گرنگی پیرۆزتری وەرگرت.

40
00:02:16,489 --> 00:02:20,489
بامفری بانگەشەی ئەوەی کرد کە گوێی لە بانگی
بە خودا دەڵێت کە کینگستۆن بەجێبهێڵێت،

41
00:02:20,489 --> 00:02:23,169
و پەیامە پیرۆزەکەی لەگەڵ ئەوان بەشکرد.

42
00:02:23,169 --> 00:02:25,389
هەرچەندە هەرگیز فێری 
خوێندنەوە و نەنووسین نەبو

43
00:02:25,389 --> 00:02:28,459
باومفری ناسراو بوو
وەک هەڵبژێروێکی بە جۆش،

44
00:02:28,459 --> 00:02:30,819
کە قسەکانی لەسەر
سەرچاوە پەرتووکناسییەکان،

45
00:02:30,819 --> 00:02:34,361
نمونەی ڕۆحی
و ئەزموونی کۆیلایەتی.

46
00:02:34,361 --> 00:02:38,544
ئەو سەرکردانەی ئەو ستەمەی ئیدانە کرد
لە ئەمریکیە ئەفریقیەکان و ژنان بەگشتی،

47
00:02:38,544 --> 00:02:43,203
و دیار بوو لە هەڵمەتەکان
بۆ هەردوو مافی هەڵوەشاندنەوی ژنان.

48
00:02:43,203 --> 00:02:47,203
ساڵی 1843 ناوی خۆی نایەوە
ڕاستی سۆجۆرنەر

49
00:02:47,203 --> 00:02:50,483
و سواری کەشتیەکی ئەفسانەیی بوو
گەشتێکی قسەکردن

50
00:02:50,483 --> 00:02:53,363
تروس گەشتەکەی بینی
وەک ئەرکێکی خوایی.

51
00:02:53,363 --> 00:02:56,713
باوەڕەکەی زۆرجار ڕابەرایەتی دەکرد
بۆ ناوچە هەرە دوژمنکارەکانی نەتەوەکە،

52
00:02:56,713 --> 00:03:01,077
کە ئەو قسەی لەگەڵ گوێگرە دوواکەوتوەکان کرد
وەک تاکە ئافرەتی ڕەش لەناو ئاپۆرەی جەماوەر

53
00:03:01,077 --> 00:03:03,507
ڕاستی دڵنیا بوو خودا دەیپارێزێت،

54
00:03:03,507 --> 00:03:07,137
بەڵام هەندێک لە قەرەباڵغیوەڵامیان دایەوە
بە ئازایەتی خۆی بە توندوتیژی.

55
00:03:07,137 --> 00:03:08,387
لە کاتی یەک لە سەروویەکان

56
00:03:08,387 --> 00:03:12,606
کۆمەڵێک پیاوی سپی پێست هەڕەشەیان لێ کرد
ئاگر لە چادرەکە بەردەدات کە قسەی دەکرد.

57
00:03:12,606 --> 00:03:17,124
لە یاداشتەکەی دا، تروس بە بیری پۆڵایین 
خۆی بۆ بەرەنگاربوونەوەیان:

58
00:03:17,124 --> 00:03:20,314
«ئایا باوەڕم تەواو نییە بۆ بڕۆمە دەرەوە،
و ئەو دەستە و ئەو

59
00:03:20,314 --> 00:03:22,404
هەستم کرد سێ دڵم هەیە !

60
00:03:22,404 --> 00:03:26,344
و ئەوان زۆر گەورە بوون
بە زەحمەت لەشم دایگرت!"

61
00:03:26,344 --> 00:03:31,785
بە گۆرانی و دوعا خەڵکی ڕائەگەیاند،
هەتا هیچ ئارەزوویان نەبوو کە ئازاری بدەن.

62
00:03:31,785 --> 00:03:35,935
ووتەکانی تروس هەزاران کاریگەری لەسەر
خەڵک لە کۆمەڵگاکان لە سەرانسەری نەتەوەکە،

63
00:03:35,935 --> 00:03:39,075
بەڵام خەباتەکەی زۆر زیاتر ڕۆیشت
قسەی گشتی بکات.

64
00:03:39,075 --> 00:03:42,595
لە کاتی شەڕی ناوخۆدا تێکەڵ بوو
لەگەڵ سوپای یەکگرتوو،

65
00:03:42,595 --> 00:03:46,295
سەرباز و ڕێکخستن
بۆ سەربازی ڕەش.

66
00:03:46,295 --> 00:03:50,506
کارەکەی زۆر باش بوو کە
ئەو بانگهێشت کرابوو بۆ بینینی سەرۆک لینکۆڵ

67
00:03:50,506 --> 00:03:54,006
ئەو بۆنەکەی وەرگرت بۆ گفتوگۆ
کە پێشتر هەموو خەڵکی ان بە کۆیلە کرد

68
00:03:54,006 --> 00:03:56,806
دەبێت زەوییان لەلایەن حکومەت پێ بدرێت.

69
00:03:56,806 --> 00:04:00,106
تروس بەردەوام بوو لە سەفەرکردن
و لە ٨٠ ساڵی بەباشی قسەی دەکرد.

70
00:04:00,106 --> 00:04:04,650
تا مردنی لە ساڵی 1883
ئەو وەک ڕەخنەگرێکی قسەکراوە مایەوە

71
00:04:04,650 --> 00:04:08,530
بۆ مافی خۆی دەجەنگ تا
لە جیهانی دووژمنکاری گوێلێبگیرێت.

72
00:04:08,530 --> 00:04:13,231
هەروەک جارێک تروس گوتی"
تەنانەت لە نێو جەرگەی دووژمنەکانم هەست بە سەلامەتی دەکەم:

73
00:04:13,231 --> 00:04:17,231
چونکە ڕاستی خاوەن دەسەڵات و
سەریش دەکەوێت."