WEBVTT

00:00:00.000 --> 00:00:02.000
Ik was vier jaar oud

00:00:02.000 --> 00:00:05.000
toen ik mijn moeder 
een wasmachine zag vullen,

00:00:05.000 --> 00:00:08.000
voor het eerst in haar leven.

00:00:08.000 --> 00:00:10.000
Het was een grote dag 
voor mijn moeder.

00:00:10.000 --> 00:00:13.000
Mijn moeder en vader 
hadden jaren gespaard

00:00:13.000 --> 00:00:15.000
om die machine te kunnen kopen.

00:00:15.000 --> 00:00:17.000
Op de dag van het eerste gebruik

00:00:17.000 --> 00:00:19.000
werd zelfs oma uitgenodigd

00:00:19.000 --> 00:00:21.000
om de machine te bekijken.

00:00:21.000 --> 00:00:24.000
Oma vond het nóg spannender.

00:00:24.000 --> 00:00:26.000
Haar leven lang

00:00:26.000 --> 00:00:28.000
had ze water verwarmd met hout,

00:00:28.000 --> 00:00:30.000
en met de hand de was gedaan

00:00:30.000 --> 00:00:32.000
voor zeven kinderen.

00:00:32.000 --> 00:00:35.000
Nu zou ze toekijken

00:00:35.000 --> 00:00:38.000
terwijl elektriciteit dat werk deed.

NOTE Paragraph

00:00:38.000 --> 00:00:42.000
Mijn moeder opende de deur voorzichtig

00:00:42.000 --> 00:00:44.000
en ze laadde de was

00:00:44.000 --> 00:00:46.000
in de machine,

00:00:46.000 --> 00:00:48.000
op deze manier.

00:00:48.000 --> 00:00:50.000
Toen ze de deur sloot,

00:00:50.000 --> 00:00:52.000
zei oma: "Nee, nee, nee, nee.

00:00:52.000 --> 00:00:55.000
Laat mij op de knop drukken."

00:00:56.000 --> 00:00:58.000
Oma drukte op de knop

00:00:58.000 --> 00:01:01.000
en zei: "Oh, fantastisch.

00:01:01.000 --> 00:01:03.000
Ik wil dit zien. Geef me een stoel.

00:01:03.000 --> 00:01:05.000
Geef me een stoel. Ik wil het zien."

00:01:05.000 --> 00:01:08.000
Ze zat voor de machine

00:01:08.000 --> 00:01:12.000
en keek het hele wasprogramma uit.

00:01:12.000 --> 00:01:14.000
Ze was gefascineerd.

00:01:14.000 --> 00:01:17.000
Voor mijn oma

00:01:17.000 --> 00:01:20.000
was de wasmachine een wonder.

NOTE Paragraph

00:01:20.000 --> 00:01:23.000
Vandaag gebruiken mensen in Zweden

00:01:23.000 --> 00:01:25.000
en andere rijke landen

00:01:25.000 --> 00:01:27.000
zoveel verschillende machines.

00:01:27.000 --> 00:01:29.000
Kijk, de huizen zitten vol machines.

00:01:29.000 --> 00:01:31.000
Ik kan ze niet eens allemaal benoemen.

00:01:31.000 --> 00:01:34.000
En als ze willen reizen,

00:01:34.000 --> 00:01:37.000
gebruiken ze vliegmachines

00:01:37.000 --> 00:01:39.000
die hen naar verre bestemmingen brengen.

00:01:39.000 --> 00:01:41.000
Toch zijn er in de wereld 
zoveel mensen

00:01:41.000 --> 00:01:44.000
die nog steeds water op het vuur zetten

00:01:44.000 --> 00:01:47.000
en hun eten op vuur koken.

00:01:47.000 --> 00:01:49.000
Soms hebben ze niet eens genoeg voedsel.

00:01:49.000 --> 00:01:52.000
Ze leven onder de armoedegrens.

00:01:52.000 --> 00:01:55.000
Er zijn twee miljard medemensen

00:01:55.000 --> 00:01:57.000
die van minder dan 2 dollar per dag leven.

00:01:57.000 --> 00:01:59.000
De rijkste mensen daar --

00:01:59.000 --> 00:02:01.000
dat zijn 1 miljard mensen --

00:02:01.000 --> 00:02:05.000
leven boven wat ik de luchtgrens noem,

00:02:05.000 --> 00:02:08.000
want ze besteden 
meer dan 80 dollar per dag

00:02:08.000 --> 00:02:10.000
aan hun consumptie.

NOTE Paragraph

00:02:10.000 --> 00:02:13.000
Dit zijn maar 1, 2, 3 miljard mensen.

00:02:13.000 --> 00:02:16.000
Er zijn 7 miljard mensen in de wereld.

00:02:16.000 --> 00:02:19.000
Dus moeten er nog 
1, 2, 3, 4 miljard mensen zijn

00:02:19.000 --> 00:02:22.000
die leven tussen armoede- en de luchtgrens.

00:02:22.000 --> 00:02:25.000
Ze hebben elektriciteit,

00:02:25.000 --> 00:02:28.000
maar de vraag is: 
hoeveel mensen hebben een wasmachine?

00:02:28.000 --> 00:02:31.000
Ik heb de marktgegevens erop nagelezen,

00:02:31.000 --> 00:02:33.000
en heb vastgesteld dat

00:02:33.000 --> 00:02:36.000
de wasmachine inderdaad is doorgedrongen 
tot onder de luchtgrens.

00:02:36.000 --> 00:02:39.000
Vandaag zijn er nog eens 
1 miljard mensen

00:02:39.000 --> 00:02:42.000
die boven de waslijn leven.

00:02:42.000 --> 00:02:44.000
(Gelach)

00:02:44.000 --> 00:02:48.000
Ze verbruiken meer dan 40 dollar per dag.

00:02:48.000 --> 00:02:51.000
Twee miljard mensen 
hebben toegang tot wasmachines.

NOTE Paragraph

00:02:51.000 --> 00:02:53.000
En de overige vijf miljard,

00:02:53.000 --> 00:02:55.000
hoe doen die de was?

00:02:55.000 --> 00:02:57.000
Of, om precies te zijn,

00:02:57.000 --> 00:03:00.000
hoe doen de meeste vrouwen 
in de wereld de was?

00:03:00.000 --> 00:03:04.000
Want het blijft de zware taak van vrouwen 
om de was te doen.

00:03:04.000 --> 00:03:07.000
Ze wassen zo: met de hand.

00:03:07.000 --> 00:03:11.000
Het is zwaar, tijdrovend werk,

00:03:11.000 --> 00:03:14.000
dat ze uren per week moeten doen.

00:03:14.000 --> 00:03:17.000
Soms moeten ze ook 
ver weg water gaan halen

00:03:17.000 --> 00:03:19.000
om de was thuis te doen.

00:03:19.000 --> 00:03:23.000
Of ze moeten de was wegbrengen 
naar een rivier ver weg.

00:03:23.000 --> 00:03:26.000
Ze willen een wasmachine.

00:03:26.000 --> 00:03:29.000
Ze willen niet zo'n groot deel 
van hun tijd doorbrengen

00:03:29.000 --> 00:03:31.000
met zwaar werk,

00:03:31.000 --> 00:03:33.000
en relatief lage productiviteit.

00:03:33.000 --> 00:03:37.220
Hun wens is precies dezelfde
als die van mijn oma.

00:03:37.300 --> 00:03:40.000
Kijk hier, twee generaties geleden 
in Zweden --

00:03:40.000 --> 00:03:42.000
water uit de stroom halen,

00:03:42.000 --> 00:03:45.000
verwarmen met vuur en zo wassen.

00:03:45.000 --> 00:03:48.000
Ze wilden de wasmachine 
op precies dezelfde manier.

NOTE Paragraph

00:03:48.000 --> 00:03:51.000
Als ik les geef aan milieubewuste studenten,
zeggen die:

00:03:51.000 --> 00:03:55.000
"Nee, niet iedereen in de wereld 
kan auto's en wasmachines hebben."

00:03:56.000 --> 00:03:58.000
Hoe kunnen we die vrouw vertellen

00:03:58.000 --> 00:04:00.000
dat ze geen wasmachine zal krijgen?

00:04:00.000 --> 00:04:02.000
Dan vraag ik mijn studenten --

00:04:02.000 --> 00:04:04.000
dat heb ik de afgelopen twee jaar gedaan:

00:04:04.000 --> 00:04:06.000
"Hoeveel van jullie gebruiken geen auto?"

00:04:06.000 --> 00:04:08.000
Sommigen staken trots de hand op

00:04:08.000 --> 00:04:10.000
en zeiden: "Ik gebruik geen auto."

00:04:10.000 --> 00:04:12.000
Vervolgens stelde ik 
de echt moeilijke vraag:

00:04:12.000 --> 00:04:14.000
"Hoeveel van jullie

00:04:14.000 --> 00:04:16.000
wassen jullie jeans en lakens 
met de hand?"

00:04:16.000 --> 00:04:19.000
Niemand stak zijn hand op.

00:04:19.000 --> 00:04:22.000
Zelfs de harde kern 
van de groene jongens

00:04:22.000 --> 00:04:24.000
gebruikt wasmachines.

NOTE Paragraph

00:04:24.000 --> 00:04:28.000
(Gelach)

NOTE Paragraph

00:04:28.000 --> 00:04:30.000
Hoe komt het dat iedereen dit gebruikt

00:04:30.000 --> 00:04:33.000
en denkt dat anderen niet zullen stoppen? 
Wat is er zo bijzonder?

00:04:33.000 --> 00:04:36.000
Ik moest het energieverbruik
in de wereld analyseren.

00:04:36.000 --> 00:04:38.000
Daar gaan we.

00:04:38.000 --> 00:04:40.000
Kijk hier, je ziet 7 miljard mensen:

00:04:40.000 --> 00:04:42.000
de luchtmensen, de wasmensen,

00:04:42.000 --> 00:04:45.000
de lampmensen en de vuurmensen.

00:04:45.000 --> 00:04:47.000
Elk van deze eenheden

00:04:47.000 --> 00:04:50.000
is een eenheid fossiele brandstof --

00:04:50.000 --> 00:04:52.000
olie, kolen of gas.

00:04:52.000 --> 00:04:55.690
Dat is waar de meeste elektriciteit 
op de wereld vandaan komt.

00:04:56.000 --> 00:04:59.000
Over de hele wereld 
worden 12 units gebruikt.

00:04:59.000 --> 00:05:02.000
Het rijkste miljard mensen 
gebruikt er zes van.

00:05:02.000 --> 00:05:05.000
Een zevende van de wereldbevolking
gebruikt de helft van de energie.

00:05:05.000 --> 00:05:07.000
Deze mensen hebben wasmachines,

00:05:07.000 --> 00:05:09.000
maar geen huis vol andere machines.

00:05:09.000 --> 00:05:11.000
Zij gebruiken er twee.

00:05:11.000 --> 00:05:13.000
Deze groep gebruikt er drie, elk één.

00:05:13.000 --> 00:05:15.000
En ze hebben ook elektriciteit.

00:05:15.000 --> 00:05:18.000
Daar hebben ze er zelfs niet één.

00:05:18.000 --> 00:05:20.000
Dat zijn er 12.

NOTE Paragraph

00:05:20.000 --> 00:05:22.000
De grootste bekommernis

00:05:22.000 --> 00:05:25.000
van de milieubewuste studenten 
-- en ze hebben gelijk --

00:05:25.000 --> 00:05:27.000
is de toekomst.

00:05:27.000 --> 00:05:30.000
Wat zijn de trends? Als we de trends 
gewoon doortrekken,

00:05:30.000 --> 00:05:33.000
zonder geavanceerde analyse, tot 2050,

00:05:33.000 --> 00:05:36.000
dan kunnen twee dingen 
het energieverbruik doen stijgen.

00:05:36.000 --> 00:05:38.000
Ten eerste, bevolkingsgroei.

00:05:38.000 --> 00:05:40.000
Ten tweede, economische groei.

00:05:40.000 --> 00:05:43.000
Bevolkingsgroei zal vooral voorkomen 
bij de armste mensen hier,

00:05:43.000 --> 00:05:45.000
omdat ze hoge kindersterfte hebben

00:05:45.000 --> 00:05:47.000
en veel kinderen per vrouw.

00:05:47.000 --> 00:05:49.000
Daarmee krijg je er twee extra,

00:05:49.000 --> 00:05:51.000
maar dat zal het energiegebruik 
niet erg wijzigen.

NOTE Paragraph

00:05:51.000 --> 00:05:54.000
Wat we zullen krijgen, 
is economische groei.

00:05:54.000 --> 00:05:56.000
De beste van de opkomende 
economieën hier --

00:05:56.000 --> 00:05:58.000
ik noem ze het Nieuwe Oosten --

00:05:58.000 --> 00:06:00.000
zullen de luchtgrens overwippen.

00:06:00.000 --> 00:06:02.000
"Woeps!" zullen ze zeggen.

00:06:02.000 --> 00:06:05.000
Ze zullen zoveel gaan gebruiken 
als het Oude Westen nu.

00:06:05.000 --> 00:06:08.000
Deze mensen willen een wasmachine.

00:06:08.000 --> 00:06:10.000
Ik zei het al. Ze gaan daarheen.

00:06:10.000 --> 00:06:12.000
Ze zullen hun energiegebruik verdubbelen.

00:06:12.000 --> 00:06:15.000
We hopen dat de arme mensen 
elektrisch licht zullen krijgen,

00:06:15.000 --> 00:06:17.760
en gezinnen met 2 kinderen, 
met constante bevolkingsgroei.

00:06:17.760 --> 00:06:20.950
Het totale energiegebruik
zal stijgen tot 22 eenheden.

00:06:21.000 --> 00:06:24.000
Deze 22 eenheden

00:06:24.000 --> 00:06:27.000
worden nog steeds 
vooral opgebruikt door de rijksten.

00:06:28.000 --> 00:06:30.000
Wat moet er dus gebeuren?

00:06:30.000 --> 00:06:32.000
Want het risico,

00:06:32.000 --> 00:06:35.000
de waarschijnlijkheid 
van klimaatverandering is reëel.

00:06:35.000 --> 00:06:37.000
Het komt er echt aan.

00:06:37.000 --> 00:06:40.000
Ze moeten natuurlijk 
energie efficiënter gebruiken.

00:06:40.000 --> 00:06:42.000
Ze moeten hun gedrag aanpassen.

00:06:42.000 --> 00:06:44.000
Ze moeten groene energie 
gaan produceren,

00:06:44.000 --> 00:06:46.000
veel meer groene energie.

00:06:46.000 --> 00:06:49.000
Maar zolang ze evenveel energie
per persoon verbruiken,

00:06:49.000 --> 00:06:51.000
moeten ze anderen geen advies geven --

00:06:51.000 --> 00:06:53.000
over wat te doen en wat niet te doen.

00:06:53.000 --> 00:06:55.000
(Applaus)

00:06:55.000 --> 00:06:59.000
Hier kunnen we overal 
meer groene energie krijgen.

NOTE Paragraph

00:06:59.000 --> 00:07:01.000
Dit is wat we hopen dat zal gebeuren.

00:07:01.000 --> 00:07:04.000
Het wordt in de toekomst 
een echte uitdaging.

00:07:04.000 --> 00:07:07.000
Maar ik kan je verzekeren 
dat deze vrouw in de favela in Rio

00:07:07.000 --> 00:07:09.000
een wasmachine wil.

00:07:09.000 --> 00:07:12.000
Ze is erg blij met haar minister van energie

00:07:12.000 --> 00:07:14.000
die iedereen elektriciteit verschafte --

00:07:14.000 --> 00:07:17.000
zo blij dat ze zelfs voor haar heeft gestemd.

00:07:17.000 --> 00:07:19.000
Ze werd Dilma Rousseff,

00:07:19.000 --> 00:07:22.770
binnenkort president van één van 
de grootste democratieën ter wereld --

00:07:23.000 --> 00:07:26.000
de minister van energie werd president.

00:07:26.000 --> 00:07:29.970
In een democratie zullen mensen 
voor wasmachines stemmen.

00:07:30.000 --> 00:07:32.000
Ze zijn er dol op.

NOTE Paragraph

00:07:34.000 --> 00:07:36.000
Wat is er zo magisch aan?

00:07:36.000 --> 00:07:39.000
Mijn moeder legde de magie uit 
van deze machine,

00:07:39.000 --> 00:07:41.000
op de allereerste dag.

00:07:41.000 --> 00:07:43.000
Ze zei: "Hans,

00:07:43.000 --> 00:07:45.000
we hebben de was ingeladen.

00:07:45.000 --> 00:07:47.000
De machine zal het werk doen.

00:07:47.000 --> 00:07:49.000
Nu kunnen we naar de bibliotheek.

00:07:49.000 --> 00:07:51.000
Want dat is de magie:

00:07:51.000 --> 00:07:53.000
je vult de wasmachine,

00:07:53.000 --> 00:07:55.000
en wat komt er uit de machine?

00:07:55.000 --> 00:07:58.000
Er komen boeken uit de machines,

00:07:58.000 --> 00:08:00.000
kinderboeken.

00:08:00.000 --> 00:08:02.000
Moeder kreeg tijd 
om me voor te lezen.

00:08:02.000 --> 00:08:04.000
Ze was er dol op. 
Ik kreeg het ABC.

00:08:04.000 --> 00:08:07.000
Hier begon mijn carrière als professor,

00:08:07.000 --> 00:08:09.000
toen mijn mama tijd had 
om voor te lezen.

00:08:09.000 --> 00:08:11.000
Ze haalde ook boeken voor zichzelf.

00:08:11.000 --> 00:08:13.000
Ze studeerde Engels

00:08:13.000 --> 00:08:15.000
en leerde het, een vreemde taal.

00:08:15.000 --> 00:08:17.000
Ze las zoveel romans,

00:08:17.000 --> 00:08:20.000
zoveel verschillende romans hier.

00:08:20.000 --> 00:08:23.820
We waren echt dol op deze machine.

NOTE Paragraph

00:08:24.000 --> 00:08:27.000
Mijn moeder en ik zeiden:

00:08:27.000 --> 00:08:30.000
"Dankjewel, industrialisatie,

00:08:30.000 --> 00:08:32.000
dankjewel, staalbedrijf,

00:08:32.000 --> 00:08:34.000
dankjewel, elektrische centrale,

00:08:34.000 --> 00:08:37.000
dankjewel, chemische verwerkingsindustrie,

00:08:37.000 --> 00:08:39.000
die ons tijd gaven om boeken te lezen."

NOTE Paragraph

00:08:39.000 --> 00:08:41.000
Ik dank jullie hartelijk.

NOTE Paragraph

00:08:41.000 --> 00:08:54.000
(Applaus)