0:00:00.000,0:00:02.000
Ik was vier jaar oud

0:00:02.000,0:00:05.000
toen ik mijn moeder [br]een wasmachine zag vullen,

0:00:05.000,0:00:08.000
voor het eerst in haar leven.

0:00:08.000,0:00:10.000
Het was een grote dag [br]voor mijn moeder.

0:00:10.000,0:00:13.000
Mijn moeder en vader [br]hadden jaren gespaard

0:00:13.000,0:00:15.000
om die machine te kunnen kopen.

0:00:15.000,0:00:17.000
Op de dag van het eerste gebruik

0:00:17.000,0:00:19.000
werd zelfs oma uitgenodigd

0:00:19.000,0:00:21.000
om de machine te bekijken.

0:00:21.000,0:00:24.000
Oma vond het nóg spannender.

0:00:24.000,0:00:26.000
Haar leven lang

0:00:26.000,0:00:28.000
had ze water verwarmd met hout,

0:00:28.000,0:00:30.000
en met de hand de was gedaan

0:00:30.000,0:00:32.000
voor zeven kinderen.

0:00:32.000,0:00:35.000
Nu zou ze toekijken

0:00:35.000,0:00:38.000
terwijl elektriciteit dat werk deed.

0:00:38.000,0:00:42.000
Mijn moeder opende de deur voorzichtig

0:00:42.000,0:00:44.000
en ze laadde de was

0:00:44.000,0:00:46.000
in de machine,

0:00:46.000,0:00:48.000
op deze manier.

0:00:48.000,0:00:50.000
Toen ze de deur sloot,

0:00:50.000,0:00:52.000
zei oma: "Nee, nee, nee, nee.

0:00:52.000,0:00:55.000
Laat mij op de knop drukken."

0:00:56.000,0:00:58.000
Oma drukte op de knop

0:00:58.000,0:01:01.000
en zei: "Oh, fantastisch.

0:01:01.000,0:01:03.000
Ik wil dit zien. Geef me een stoel.

0:01:03.000,0:01:05.000
Geef me een stoel. Ik wil het zien."

0:01:05.000,0:01:08.000
Ze zat voor de machine

0:01:08.000,0:01:12.000
en keek het hele wasprogramma uit.

0:01:12.000,0:01:14.000
Ze was gefascineerd.

0:01:14.000,0:01:17.000
Voor mijn oma

0:01:17.000,0:01:20.000
was de wasmachine een wonder.

0:01:20.000,0:01:23.000
Vandaag gebruiken mensen in Zweden

0:01:23.000,0:01:25.000
en andere rijke landen

0:01:25.000,0:01:27.000
zoveel verschillende machines.

0:01:27.000,0:01:29.000
Kijk, de huizen zitten vol machines.

0:01:29.000,0:01:31.000
Ik kan ze niet eens allemaal benoemen.

0:01:31.000,0:01:34.000
En als ze willen reizen,

0:01:34.000,0:01:37.000
gebruiken ze vliegmachines

0:01:37.000,0:01:39.000
die hen naar verre bestemmingen brengen.

0:01:39.000,0:01:41.000
Toch zijn er in de wereld [br]zoveel mensen

0:01:41.000,0:01:44.000
die nog steeds water op het vuur zetten

0:01:44.000,0:01:47.000
en hun eten op vuur koken.

0:01:47.000,0:01:49.000
Soms hebben ze niet eens genoeg voedsel.

0:01:49.000,0:01:52.000
Ze leven onder de armoedegrens.

0:01:52.000,0:01:55.000
Er zijn twee miljard medemensen

0:01:55.000,0:01:57.000
die van minder dan 2 dollar per dag leven.

0:01:57.000,0:01:59.000
De rijkste mensen daar --

0:01:59.000,0:02:01.000
dat zijn 1 miljard mensen --

0:02:01.000,0:02:05.000
leven boven wat ik de luchtgrens noem,

0:02:05.000,0:02:08.000
want ze besteden [br]meer dan 80 dollar per dag

0:02:08.000,0:02:10.000
aan hun consumptie.

0:02:10.000,0:02:13.000
Dit zijn maar 1, 2, 3 miljard mensen.

0:02:13.000,0:02:16.000
Er zijn 7 miljard mensen in de wereld.

0:02:16.000,0:02:19.000
Dus moeten er nog [br]1, 2, 3, 4 miljard mensen zijn

0:02:19.000,0:02:22.000
die leven tussen armoede- en de luchtgrens.

0:02:22.000,0:02:25.000
Ze hebben elektriciteit,

0:02:25.000,0:02:28.000
maar de vraag is: [br]hoeveel mensen hebben een wasmachine?

0:02:28.000,0:02:31.000
Ik heb de marktgegevens erop nagelezen,

0:02:31.000,0:02:33.000
en heb vastgesteld dat

0:02:33.000,0:02:36.000
de wasmachine inderdaad is doorgedrongen [br]tot onder de luchtgrens.

0:02:36.000,0:02:39.000
Vandaag zijn er nog eens [br]1 miljard mensen

0:02:39.000,0:02:42.000
die boven de waslijn leven.

0:02:42.000,0:02:44.000
(Gelach)

0:02:44.000,0:02:48.000
Ze verbruiken meer dan 40 dollar per dag.

0:02:48.000,0:02:51.000
Twee miljard mensen [br]hebben toegang tot wasmachines.

0:02:51.000,0:02:53.000
En de overige vijf miljard,

0:02:53.000,0:02:55.000
hoe doen die de was?

0:02:55.000,0:02:57.000
Of, om precies te zijn,

0:02:57.000,0:03:00.000
hoe doen de meeste vrouwen [br]in de wereld de was?

0:03:00.000,0:03:04.000
Want het blijft de zware taak van vrouwen [br]om de was te doen.

0:03:04.000,0:03:07.000
Ze wassen zo: met de hand.

0:03:07.000,0:03:11.000
Het is zwaar, tijdrovend werk,

0:03:11.000,0:03:14.000
dat ze uren per week moeten doen.

0:03:14.000,0:03:17.000
Soms moeten ze ook [br]ver weg water gaan halen

0:03:17.000,0:03:19.000
om de was thuis te doen.

0:03:19.000,0:03:23.000
Of ze moeten de was wegbrengen [br]naar een rivier ver weg.

0:03:23.000,0:03:26.000
Ze willen een wasmachine.

0:03:26.000,0:03:29.000
Ze willen niet zo'n groot deel [br]van hun tijd doorbrengen

0:03:29.000,0:03:31.000
met zwaar werk,

0:03:31.000,0:03:33.000
en relatief lage productiviteit.

0:03:33.000,0:03:37.220
Hun wens is precies dezelfde[br]als die van mijn oma.

0:03:37.300,0:03:40.000
Kijk hier, twee generaties geleden [br]in Zweden --

0:03:40.000,0:03:42.000
water uit de stroom halen,

0:03:42.000,0:03:45.000
verwarmen met vuur en zo wassen.

0:03:45.000,0:03:48.000
Ze wilden de wasmachine [br]op precies dezelfde manier.

0:03:48.000,0:03:51.000
Als ik les geef aan milieubewuste studenten,[br]zeggen die:

0:03:51.000,0:03:55.000
"Nee, niet iedereen in de wereld [br]kan auto's en wasmachines hebben."

0:03:56.000,0:03:58.000
Hoe kunnen we die vrouw vertellen

0:03:58.000,0:04:00.000
dat ze geen wasmachine zal krijgen?

0:04:00.000,0:04:02.000
Dan vraag ik mijn studenten --

0:04:02.000,0:04:04.000
dat heb ik de afgelopen twee jaar gedaan:

0:04:04.000,0:04:06.000
"Hoeveel van jullie gebruiken geen auto?"

0:04:06.000,0:04:08.000
Sommigen staken trots de hand op

0:04:08.000,0:04:10.000
en zeiden: "Ik gebruik geen auto."

0:04:10.000,0:04:12.000
Vervolgens stelde ik [br]de echt moeilijke vraag:

0:04:12.000,0:04:14.000
"Hoeveel van jullie

0:04:14.000,0:04:16.000
wassen jullie jeans en lakens [br]met de hand?"

0:04:16.000,0:04:19.000
Niemand stak zijn hand op.

0:04:19.000,0:04:22.000
Zelfs de harde kern [br]van de groene jongens

0:04:22.000,0:04:24.000
gebruikt wasmachines.

0:04:24.000,0:04:28.000
(Gelach)

0:04:28.000,0:04:30.000
Hoe komt het dat iedereen dit gebruikt

0:04:30.000,0:04:33.000
en denkt dat anderen niet zullen stoppen? [br]Wat is er zo bijzonder?

0:04:33.000,0:04:36.000
Ik moest het energieverbruik[br]in de wereld analyseren.

0:04:36.000,0:04:38.000
Daar gaan we.

0:04:38.000,0:04:40.000
Kijk hier, je ziet 7 miljard mensen:

0:04:40.000,0:04:42.000
de luchtmensen, de wasmensen,

0:04:42.000,0:04:45.000
de lampmensen en de vuurmensen.

0:04:45.000,0:04:47.000
Elk van deze eenheden

0:04:47.000,0:04:50.000
is een eenheid fossiele brandstof --

0:04:50.000,0:04:52.000
olie, kolen of gas.

0:04:52.000,0:04:55.690
Dat is waar de meeste elektriciteit [br]op de wereld vandaan komt.

0:04:56.000,0:04:59.000
Over de hele wereld [br]worden 12 units gebruikt.

0:04:59.000,0:05:02.000
Het rijkste miljard mensen [br]gebruikt er zes van.

0:05:02.000,0:05:05.000
Een zevende van de wereldbevolking[br]gebruikt de helft van de energie.

0:05:05.000,0:05:07.000
Deze mensen hebben wasmachines,

0:05:07.000,0:05:09.000
maar geen huis vol andere machines.

0:05:09.000,0:05:11.000
Zij gebruiken er twee.

0:05:11.000,0:05:13.000
Deze groep gebruikt er drie, elk één.

0:05:13.000,0:05:15.000
En ze hebben ook elektriciteit.

0:05:15.000,0:05:18.000
Daar hebben ze er zelfs niet één.

0:05:18.000,0:05:20.000
Dat zijn er 12.

0:05:20.000,0:05:22.000
De grootste bekommernis

0:05:22.000,0:05:25.000
van de milieubewuste studenten [br]-- en ze hebben gelijk --

0:05:25.000,0:05:27.000
is de toekomst.

0:05:27.000,0:05:30.000
Wat zijn de trends? Als we de trends [br]gewoon doortrekken,

0:05:30.000,0:05:33.000
zonder geavanceerde analyse, tot 2050,

0:05:33.000,0:05:36.000
dan kunnen twee dingen [br]het energieverbruik doen stijgen.

0:05:36.000,0:05:38.000
Ten eerste, bevolkingsgroei.

0:05:38.000,0:05:40.000
Ten tweede, economische groei.

0:05:40.000,0:05:43.000
Bevolkingsgroei zal vooral voorkomen [br]bij de armste mensen hier,

0:05:43.000,0:05:45.000
omdat ze hoge kindersterfte hebben

0:05:45.000,0:05:47.000
en veel kinderen per vrouw.

0:05:47.000,0:05:49.000
Daarmee krijg je er twee extra,

0:05:49.000,0:05:51.000
maar dat zal het energiegebruik [br]niet erg wijzigen.

0:05:51.000,0:05:54.000
Wat we zullen krijgen, [br]is economische groei.

0:05:54.000,0:05:56.000
De beste van de opkomende [br]economieën hier --

0:05:56.000,0:05:58.000
ik noem ze het Nieuwe Oosten --

0:05:58.000,0:06:00.000
zullen de luchtgrens overwippen.

0:06:00.000,0:06:02.000
"Woeps!" zullen ze zeggen.

0:06:02.000,0:06:05.000
Ze zullen zoveel gaan gebruiken [br]als het Oude Westen nu.

0:06:05.000,0:06:08.000
Deze mensen willen een wasmachine.

0:06:08.000,0:06:10.000
Ik zei het al. Ze gaan daarheen.

0:06:10.000,0:06:12.000
Ze zullen hun energiegebruik verdubbelen.

0:06:12.000,0:06:15.000
We hopen dat de arme mensen [br]elektrisch licht zullen krijgen,

0:06:15.000,0:06:17.760
en gezinnen met 2 kinderen, [br]met constante bevolkingsgroei.

0:06:17.760,0:06:20.950
Het totale energiegebruik[br]zal stijgen tot 22 eenheden.

0:06:21.000,0:06:24.000
Deze 22 eenheden

0:06:24.000,0:06:27.000
worden nog steeds [br]vooral opgebruikt door de rijksten.

0:06:28.000,0:06:30.000
Wat moet er dus gebeuren?

0:06:30.000,0:06:32.000
Want het risico,

0:06:32.000,0:06:35.000
de waarschijnlijkheid [br]van klimaatverandering is reëel.

0:06:35.000,0:06:37.000
Het komt er echt aan.

0:06:37.000,0:06:40.000
Ze moeten natuurlijk [br]energie efficiënter gebruiken.

0:06:40.000,0:06:42.000
Ze moeten hun gedrag aanpassen.

0:06:42.000,0:06:44.000
Ze moeten groene energie [br]gaan produceren,

0:06:44.000,0:06:46.000
veel meer groene energie.

0:06:46.000,0:06:49.000
Maar zolang ze evenveel energie[br]per persoon verbruiken,

0:06:49.000,0:06:51.000
moeten ze anderen geen advies geven --

0:06:51.000,0:06:53.000
over wat te doen en wat niet te doen.

0:06:53.000,0:06:55.000
(Applaus)

0:06:55.000,0:06:59.000
Hier kunnen we overal [br]meer groene energie krijgen.

0:06:59.000,0:07:01.000
Dit is wat we hopen dat zal gebeuren.

0:07:01.000,0:07:04.000
Het wordt in de toekomst [br]een echte uitdaging.

0:07:04.000,0:07:07.000
Maar ik kan je verzekeren [br]dat deze vrouw in de favela in Rio

0:07:07.000,0:07:09.000
een wasmachine wil.

0:07:09.000,0:07:12.000
Ze is erg blij met haar minister van energie

0:07:12.000,0:07:14.000
die iedereen elektriciteit verschafte --

0:07:14.000,0:07:17.000
zo blij dat ze zelfs voor haar heeft gestemd.

0:07:17.000,0:07:19.000
Ze werd Dilma Rousseff,

0:07:19.000,0:07:22.770
binnenkort president van één van [br]de grootste democratieën ter wereld --

0:07:23.000,0:07:26.000
de minister van energie werd president.

0:07:26.000,0:07:29.970
In een democratie zullen mensen [br]voor wasmachines stemmen.

0:07:30.000,0:07:32.000
Ze zijn er dol op.

0:07:34.000,0:07:36.000
Wat is er zo magisch aan?

0:07:36.000,0:07:39.000
Mijn moeder legde de magie uit [br]van deze machine,

0:07:39.000,0:07:41.000
op de allereerste dag.

0:07:41.000,0:07:43.000
Ze zei: "Hans,

0:07:43.000,0:07:45.000
we hebben de was ingeladen.

0:07:45.000,0:07:47.000
De machine zal het werk doen.

0:07:47.000,0:07:49.000
Nu kunnen we naar de bibliotheek.

0:07:49.000,0:07:51.000
Want dat is de magie:

0:07:51.000,0:07:53.000
je vult de wasmachine,

0:07:53.000,0:07:55.000
en wat komt er uit de machine?

0:07:55.000,0:07:58.000
Er komen boeken uit de machines,

0:07:58.000,0:08:00.000
kinderboeken.

0:08:00.000,0:08:02.000
Moeder kreeg tijd [br]om me voor te lezen.

0:08:02.000,0:08:04.000
Ze was er dol op. [br]Ik kreeg het ABC.

0:08:04.000,0:08:07.000
Hier begon mijn carrière als professor,

0:08:07.000,0:08:09.000
toen mijn mama tijd had [br]om voor te lezen.

0:08:09.000,0:08:11.000
Ze haalde ook boeken voor zichzelf.

0:08:11.000,0:08:13.000
Ze studeerde Engels

0:08:13.000,0:08:15.000
en leerde het, een vreemde taal.

0:08:15.000,0:08:17.000
Ze las zoveel romans,

0:08:17.000,0:08:20.000
zoveel verschillende romans hier.

0:08:20.000,0:08:23.820
We waren echt dol op deze machine.

0:08:24.000,0:08:27.000
Mijn moeder en ik zeiden:

0:08:27.000,0:08:30.000
"Dankjewel, industrialisatie,

0:08:30.000,0:08:32.000
dankjewel, staalbedrijf,

0:08:32.000,0:08:34.000
dankjewel, elektrische centrale,

0:08:34.000,0:08:37.000
dankjewel, chemische verwerkingsindustrie,

0:08:37.000,0:08:39.000
die ons tijd gaven om boeken te lezen."

0:08:39.000,0:08:41.000
Ik dank jullie hartelijk.

0:08:41.000,0:08:54.000
(Applaus)