WEBVTT

00:00:00.760 --> 00:00:03.735
อะไรทำให้เราแข็งแรงและมีความสุข

00:00:03.760 --> 00:00:05.320
ในการใช้ชีวิต

00:00:06.520 --> 00:00:09.016
หากตอนนี้จะต้องลงทุน

00:00:09.040 --> 00:00:11.096
สร้างตัวเองที่ดีที่สุดในอนาคต

00:00:11.120 --> 00:00:14.080
คุณจะใช้เวลาและพลังไปกับสิ่งใด?

00:00:15.120 --> 00:00:17.536
เมื่อเร็วๆ นี้ มีการสำรวจคนยุค Millennials

00:00:17.560 --> 00:00:22.736
ถามพวกเขาว่าเป้าหมายสูงสุด
ในชีวิตของพวกเขาคืออะไร

00:00:22.760 --> 00:00:24.776
และมากกว่า 80% ตอบว่า

00:00:24.800 --> 00:00:28.936
เป้าหมายสูงสุดคือความร่ำรวย

00:00:28.960 --> 00:00:33.296
และอีก 50% ของคนกลุ่มเดียวกันนี้

00:00:33.320 --> 00:00:35.856
บอกว่าเป้าหมายในชีวิตอีกอย่างหนึ่ง

00:00:35.880 --> 00:00:37.720
คือการมีชื่อเสียงโด่งดัง

NOTE Paragraph

00:00:38.960 --> 00:00:40.176
(เสียงหัวเราะ)

NOTE Paragraph

00:00:40.200 --> 00:00:46.856
เรามักจะถูกสอนให้มุ่งไปที่งาน
ทุ่มเทให้กับงานมากๆ

00:00:46.880 --> 00:00:48.936
และประสบความสำเร็จให้มากขึ้น

00:00:48.960 --> 00:00:52.616
เราถูกฝังหัวว่านี่คือสิ่งที่เราต้องไขว่คว้า

00:00:52.640 --> 00:00:54.456
เพื่อที่จะมีชีวิตที่ดี

00:00:54.480 --> 00:00:56.696
ภาพของชีวิต

00:00:56.720 --> 00:01:01.936
ภาพของทางเลือกที่เราเลือกเดิน 
และผลลัพธ์ของทางเลือกเหล่านั้น

00:01:01.960 --> 00:01:04.840
ภาพเหล่านั้นแทบจะเป็นไปไม่ได้

00:01:06.080 --> 00:01:09.136
ทุกสิ่งที่เรารู้เกี่ยวกับชีวิตมนุษย์

00:01:09.160 --> 00:01:12.616
ได้จากการให้ผู้คนนึกย้อนอดีต

00:01:12.640 --> 00:01:17.416
และเท่าที่เรารู้ การมองย้อนอดีต
มันไม่ได้คมชัด เที่ยงตรง

00:01:17.440 --> 00:01:21.136
เรามักจะลืมสิ่งที่เกิดขึ้นมากมายในชีวิต

00:01:21.160 --> 00:01:24.040
และบางครั้งส่วนที่จำได้
ก็ถูกแต่งเติมขึ้นมาอย่างสิ้นเชิง

NOTE Paragraph

00:01:24.800 --> 00:01:29.176
แต่ถ้าเราสามารถมองดูชีวิตทั้งชีวิต

00:01:29.200 --> 00:01:32.056
ในขณะที่ชีวิตค่อยๆ 
เป็นไปตามกาลเวลาล่ะ?

00:01:32.080 --> 00:01:36.056
หากเราสามารถศึกษาผู้คน
ตั้งแต่ยังเป็นวัยรุ่น

00:01:36.080 --> 00:01:38.816
จนกระทั่งแก่ชรา

00:01:38.840 --> 00:01:42.200
เพื่อดูว่าอะไรทำให้เราแข็งแรง
และมีความสุขอย่างแท้จริงล่ะ?

NOTE Paragraph

00:01:43.560 --> 00:01:44.760
พวกผมทำแล้วครับ

00:01:45.640 --> 00:01:47.856
โครงการ Harvard Study of Adult Development

00:01:47.880 --> 00:01:52.640
อาจจะเป็นโครงการศึกษาชีวิตมนุษย์
ที่นานที่สุดเท่าที่เคยมีมา

00:01:53.720 --> 00:01:59.840
ตลอด 75 ปี เราศึกษาชีวิตของชาย 724 คน

00:02:01.360 --> 00:02:05.856
ถามพวกเขาเกี่ยวกับงาน ความเป็นอยู่ 
และสุขภาพ ปีแล้วปีเล่า

00:02:05.880 --> 00:02:10.256
และแน่นอนว่าเราถามคำถามโดยไม่รู้เลยว่า
สุดท้ายแล้วชีวิตของพวกเขา

00:02:10.280 --> 00:02:11.720
จะเป็นอย่างไร

NOTE Paragraph

00:02:13.280 --> 00:02:16.896
การศึกษาวิจัยแบบนี้ หายากครับ

00:02:16.920 --> 00:02:20.976
เกือบทุกโครงการ ลักษณะแบบเดียวกันนี้ 
มักล้มเลิกไปภายใน 10 ปี

00:02:21.000 --> 00:02:24.176
เพราะมีกลุ่มตัวอย่าง
ขอออกจากโครงการจำนวนมาก

00:02:24.200 --> 00:02:27.096
หรือไม่ก็ ไม่มีเงินสนับสนุนโครงการต่อ

00:02:27.120 --> 00:02:29.376
หรือไม่ นักวิจัยดันเกิดหมดความสนใจ

00:02:29.400 --> 00:02:33.480
หรือไม่ นักวิจัยเสียชีวิต 
และไม่มีใครสานต่อโครงการ

00:02:34.280 --> 00:02:36.536
แต่ด้วยโชคช่วย

00:02:36.560 --> 00:02:40.256
และด้วยความตั้งใจของนักวิจัยรุ่นต่อรุ่น

00:02:40.280 --> 00:02:41.840
โครงการศึกษานี้รอดมาได้

00:02:42.520 --> 00:02:47.016
กลุ่มตัวอย่างของเราราวๆ 60 คน จาก 724 คน

00:02:47.040 --> 00:02:48.336
ยังมีชีวิตอยู่

00:02:48.360 --> 00:02:50.536
และยังร่วมอยู่ในโครงการนี้

00:02:50.560 --> 00:02:52.600
ซึ่งส่วนใหญ่ก็อายุราวๆ 90 ปีแล้ว

00:02:53.560 --> 00:02:55.456
และตอนนี้เราก็เริ่มศึกษา

00:02:55.480 --> 00:02:58.840
ลูกหลานของคนเหล่านี้ 
ซึ่งมีมากกว่า 2,000 คน

00:02:59.680 --> 00:03:02.000
และผมเป็นหัวหน้าคณะวิจัยรุ่นที่ 4 
ของโครงการนี้

NOTE Paragraph

00:03:03.400 --> 00:03:08.136
ตั้งแต่ปี 1938 เราติดตามชีวิต
ของชายสองกลุ่ม

00:03:08.160 --> 00:03:10.296
กลุ่มแรกเริ่มเข้าโครงการ

00:03:10.320 --> 00:03:13.016
ขณะเรียนอยู่ปีสองที่วิทยาลัยฮาร์วาร์ด

00:03:13.040 --> 00:03:15.856
พวกเขาทุกคนจบวิทยาลัย
ช่วงสงครามโลกครั้งที่ 2

00:03:15.880 --> 00:03:18.320
และเกือบทุกคนก็ออกมา 
เข้าร่วมสงคราม

00:03:19.280 --> 00:03:21.416
กลุ่มที่สองที่เราติดตามศึกษา

00:03:21.440 --> 00:03:25.616
เป็นกลุ่มเด็กชายจากชุมชน
ที่จนที่สุดในบอสตัน

00:03:25.640 --> 00:03:27.656
เด็กๆ ถูกคัดเลือกเข้าโครงการ

00:03:27.680 --> 00:03:31.016
เพราะพวกเขามาจากครอบครัวที่มีปัญหา

00:03:31.040 --> 00:03:32.896
และด้อยโอกาสมากที่สุด

00:03:32.920 --> 00:03:35.656
ในบอสตันช่วงปี 1930

00:03:35.680 --> 00:03:40.280
ส่วนใหญ่อาศัยอยู่ในห้องเช่า 
ซึ่งส่วนใหญ่ไม่มีน้ำใช้

NOTE Paragraph

00:03:42.520 --> 00:03:44.416
เมื่อพวกเขาเข้าร่วมโครงการ

00:03:44.440 --> 00:03:47.376
เด็กทุกคนถูกสัมภาษณ์

00:03:47.400 --> 00:03:49.616
และได้รับการตรวจร่างกาย

00:03:49.640 --> 00:03:53.176
เราไปที่บ้านของพวกเขาและสัมภาษณ์พ่อแม่

00:03:53.200 --> 00:03:55.576
จากนั้น พวกเขาก็เติบโตขึ้นเป็นผู้ใหญ่

00:03:55.600 --> 00:03:58.016
และมีชีวิตที่แตกต่างกัน

00:03:58.040 --> 00:04:04.136
พวกเขากลายเป็นพนักงานโรงงาน 
ทนายความ ช่างปูน และหมอ

00:04:04.160 --> 00:04:06.520
หนึ่งคนเป็นประธานาธิบดีของสหรัฐอเมริกา

00:04:08.160 --> 00:04:12.400
บางคนติดสุราเรื้อรัง
จำนวนหนึ่งเป็นโรคจิตเภท

00:04:13.320 --> 00:04:15.616
บางคนไต่บันไดของสังคม

00:04:15.640 --> 00:04:18.856
จากชนชั้นล่างสุดไปเป็นชนชั้นสูงสุด

00:04:18.880 --> 00:04:22.160
บางคนดำเนินชีวิตไปในทางตรงกันข้าม

NOTE Paragraph

00:04:23.520 --> 00:04:26.456
ผู้ก่อตั้งโครงการนี้

00:04:26.480 --> 00:04:28.496
คงไม่เคยคิดไม่เคยฝัน

00:04:28.520 --> 00:04:33.056
ว่าผมจะมายืนอยู่ตรงนี้ 75 ปีให้หลัง

00:04:33.080 --> 00:04:36.160
และบอกกับคุณว่าโครงการนี้ยังดำเนินต่อ

00:04:37.280 --> 00:04:40.896
ทุกๆ สองปี นักวิจัยที่ทุ่มเท
และมีความอดทนสูง

00:04:40.920 --> 00:04:43.976
จะโทรหากลุ่มตัวอย่าง
และถามพวกเขาว่าจะเป็นอะไรมั้ย

00:04:44.000 --> 00:04:47.120
หากเราจะส่งคำถาม ถามเกี่ยวกับ
ชีวิตของพวกเขาอีกครั้งหนึ่ง

NOTE Paragraph

00:04:48.040 --> 00:04:51.616
ชายในกลุ่มเด็กยากจนจากบอสตัน
หลายคนถามเราว่า

00:04:51.640 --> 00:04:55.520
"ทำไมพวกคุณถึงยังอยากศึกษาชีวิตผม?
ชีวิตผมไม่ได้น่าสนใจขนาดนั้น"

00:04:56.600 --> 00:04:58.976
แต่ชายจากฮาร์วาร์ดไม่เคยถามคำถามนั้น

NOTE Paragraph

00:04:59.000 --> 00:05:04.200
(เสียงหัวเราะ)

NOTE Paragraph

00:05:08.920 --> 00:05:11.776
เพื่อให้เห็นภาพชีวิตของคนเหล่านี้ชัดที่สุด

00:05:11.800 --> 00:05:14.736
เราไม่ได้ส่งไปแค่ชุดคำถาม

00:05:14.760 --> 00:05:17.216
แต่เราสัมภาษณ์พวกเขาในห้องนั่งเล่น

00:05:17.240 --> 00:05:20.176
ขอบันทึกเอกสารทางการแพทย์ของพวกเขา

00:05:20.200 --> 00:05:22.696
เก็บตัวอย่างเลือดและสแกนสมองของพวกเขา

00:05:22.720 --> 00:05:24.416
คุยกับลูกๆ ของพวกเขา

00:05:24.440 --> 00:05:29.696
อัดวิดีโอขณะที่พวกเขา
เล่าความกังวลใจให้ภรรยาฟัง

00:05:29.720 --> 00:05:33.256
และ 10 ปีก่อน เมื่อเราขอให้ภรรยาของพวกเขา

00:05:33.280 --> 00:05:35.656
เข้าร่วมในโครงการนี้

00:05:35.680 --> 00:05:38.376
ภรรยาหลายคนตอบว่า
"ได้เวลาพอดีเลย คุณรู้รึเปล่า"

NOTE Paragraph

00:05:38.400 --> 00:05:39.456
(เสียงหัวเราะ)

NOTE Paragraph

00:05:39.480 --> 00:05:41.176
แล้ว เราเรียนรู้อะไร?

00:05:41.200 --> 00:05:46.416
อะไรคือบทเรียนจากข้อมูล

00:05:46.440 --> 00:05:49.496
จำนวนหลายหมื่นหน้าที่เราเขียนขึ้น

00:05:49.520 --> 00:05:50.720
จากชีวิตของคนเหล่านี้?

00:05:51.720 --> 00:05:57.320
บทเรียนไม่ได้เกี่ยวกับความร่ำรวย 
ความโด่งดัง หรือการทำงานหนัก

00:05:58.520 --> 00:06:04.816
สิ่งที่ชัดเจนที่สุด
ที่เราได้จากการวิจัย 75 ปี คือ

00:06:04.840 --> 00:06:10.040
ความสัมพันธ์ที่ดีจะช่วยให้เรา
มีความสุขและแข็งแรงมากขึ้น จบครับ

NOTE Paragraph

00:06:11.000 --> 00:06:14.816
เราได้ข้อคิด 3 ข้อหลักๆ 
เกี่ยวกับความสัมพันธ์

00:06:14.840 --> 00:06:18.936
ข้อแรก คือ ความสัมพันธ์ทางสังคม
มีประโยชน์กับเรามาก

00:06:18.960 --> 00:06:21.456
และความโดดเดี่ยวฆ่าเรา

00:06:21.480 --> 00:06:25.136
กลายเป็นว่า คนที่มีความสัมพันธ์อันดี

00:06:25.160 --> 00:06:28.256
กับครอบครัว เพื่อน และสังคมของเขา

00:06:28.280 --> 00:06:32.976
มีความสุข สุขภาพดี และอายุยืน

00:06:33.000 --> 00:06:36.376
กว่าคนที่มีความสัมพันธ์กับผู้อื่นน้อยกว่า

00:06:36.400 --> 00:06:39.816
เราพบว่า ประสบการณ์อันโดดเดี่ยวนั้นเป็นพิษ

00:06:39.840 --> 00:06:44.976
คนที่ถูกโดดเดี่ยวจากคนอื่น
มากกว่าที่เขาอยากจะเป็น

00:06:45.000 --> 00:06:48.216
กลายเป็นคนไม่มีความสุข

00:06:48.240 --> 00:06:51.176
สุขภาพเสื่อมโทรมตั้งแต่ช่วงกลางของชีวิต

00:06:51.200 --> 00:06:53.416
การทำงานของสมองเสื่อมลงเร็วกว่า

00:06:53.440 --> 00:06:57.000
และอายุสั้นกว่าคนที่ไม่โดดเดี่ยว

00:06:58.040 --> 00:07:01.256
และความจริงอันแสนเศร้าคือ
ไม่ว่าจะเมื่อไหร่

00:07:01.280 --> 00:07:05.880
จะมีชาวอเมริกันมากกว่าหนึ่งในห้า
บอกว่าตนเองโดดเดี่ยว

NOTE Paragraph

00:07:07.040 --> 00:07:09.696
และเราก็รู้ว่าคุณอาจรู้สึกโดดเดี่ยว
ท่ามกลางผู้คนมากมาย

00:07:09.720 --> 00:07:12.376
และคุณอาจรู้สึกโดดเดี่ยวท่ามกลางชีวิตคู่

00:07:12.400 --> 00:07:14.536
ดังนั้น ข้อคิดที่สอง ที่เราได้เรียนรู้

00:07:14.560 --> 00:07:17.656
คือ ไม่ใช่แค่จำนวนเพื่อนที่คุณมี

00:07:17.680 --> 00:07:21.176
และไม่ใช่แค่การมีความสัมพันธ์ที่จริงจัง

00:07:21.200 --> 00:07:25.840
สิ่งสำคัญ คือ คุณภาพของความสัมพันธ์ใกล้ชิด

00:07:26.560 --> 00:07:31.336
เราพบว่าการมีชีวิตอยู่ท่ามกลางความขัดแย้ง
ส่งผลเสียต่อสุขภาพ

00:07:31.360 --> 00:07:35.336
เช่น ชีวิตแต่งงานที่เต็มไปด้วยความขัดแย้ง
และร้างความรัก

00:07:35.360 --> 00:07:41.136
เป็นสิ่งที่ทำร้ายสุขภาพของเรา 
อาจจะมากกว่าการหย่าร้างด้วยซ้ำไป

00:07:41.160 --> 00:07:45.936
และการมีชีวิตอยู่ท่ามกลาง
ความสัมพันธ์ที่อบอุ่นช่วยปกป้องเรา

NOTE Paragraph

00:07:45.960 --> 00:07:49.056
เมื่อเราศึกษากลุ่มตัวอย่าง จนกระทั่ง 
พวกเขาอยู่ในช่วงอายุ 80 ปี

00:07:49.080 --> 00:07:52.096
เราต้องการที่จะย้อนกลับไปดู
ชีวิตวัยกลางคนของพวกเขา

00:07:52.120 --> 00:07:53.696
เพื่อดูว่าเราจะสามารถทำนาย

00:07:53.720 --> 00:07:57.696
ว่าใครจะกลายเป็นชายวัย 80 
ที่สุขภาพดี มีความสุข

00:07:57.720 --> 00:07:58.920
และใครไม่เป็นเช่นนั้น

00:07:59.680 --> 00:08:03.896
เมื่อเรารวบรวมข้อมูลทุกอย่างที่เรารู้
เกี่ยวกับพวกเขา

00:08:03.920 --> 00:08:05.280
ตอนพวกเขาอายุ 50 ปี

00:08:06.080 --> 00:08:08.616
เราพบว่าระดับคอเลสเตอรอล
ในช่วงวัยกลางคน

00:08:08.640 --> 00:08:11.536
ไม่ได้บ่งบอกเลยว่า 
พวกเขาจะเป็นอย่างไรเมื่อแก่ตัวลง

00:08:11.560 --> 00:08:15.016
แต่กลับเป็นระดับความพึงพอใจของพวกเขา
ต่อความสัมพันธ์ที่พวกเขามี

00:08:15.040 --> 00:08:19.936
ชายที่พอใจกับความสัมพันธ์ที่มีตอนอายุ 50

00:08:19.960 --> 00:08:22.360
เป็นชายที่แข็งแรงที่สุด ตอนอายุ 80

00:08:23.680 --> 00:08:26.856
ความสัมพันธ์ใกล้ชิดที่ดี 
ดูเหมือนจะช่วยปกป้องเรา

00:08:26.880 --> 00:08:29.640
จากผลเสียของการแก่ชรา

00:08:30.480 --> 00:08:34.456
ชายและหญิงที่ครองคู่กันอย่างมีความสุข

00:08:34.480 --> 00:08:36.535
บอกกับเรา เมื่ออายุ 80 ว่า

00:08:36.559 --> 00:08:39.496
ในวันที่พวกเขาเจ็บปวดทางกายเป็นอย่างมาก

00:08:39.520 --> 00:08:41.480
พวกเขายังคงมีความสุข

00:08:42.400 --> 00:08:45.656
แต่สำหรับคนที่มีความสัมพันธ์
ที่ไม่มีความสุข

00:08:45.680 --> 00:08:48.616
ในวันที่เขาเจ็บปวดทางกายเป็นอย่างมาก

00:08:48.640 --> 00:08:51.680
ความเจ็บปวดจะทวีคูณ
ด้วยความเจ็บปวดทางอารมณ์

NOTE Paragraph

00:08:52.360 --> 00:08:56.736
บทเรียนที่สาม ที่เราเรียนรู้
เกี่ยวกับความสัมพันธ์และสุขภาพของเรา

00:08:56.760 --> 00:09:00.016
คือ ความสัมพันธ์ที่ดี
ไม่ใช่แค่ปกป้องสุขภาพเท่านั้น

00:09:00.040 --> 00:09:01.520
แต่ยังปกป้องสมองของเราด้วย

00:09:02.440 --> 00:09:07.096
เราพบว่า การมีความสัมพันธ์
ที่แน่นแฟ้นและมั่นคง

00:09:07.120 --> 00:09:11.016
กับคนอีกคนในช่วงอายุ 80 
เป็นสิ่งที่ปกป้องเรา

00:09:11.040 --> 00:09:13.016
คนที่มีความสัมพันธ์

00:09:13.040 --> 00:09:17.176
ที่พวกเขารู้สึกว่า
พึ่งพาอีกคนได้เมื่อต้องการ

00:09:17.200 --> 00:09:20.896
มีความจำที่เฉียบคมเป็นระยะเวลานาน

00:09:20.920 --> 00:09:22.416
ส่วนคนที่มีความสัมพันธ์

00:09:22.440 --> 00:09:25.576
ที่พวกเขารู้สึกว่า
ไม่สามารถพึ่งพาอีกคนได้

00:09:25.600 --> 00:09:29.480
กลับมีสภาวะความจำเสื่อมถอยเร็วกว่า

00:09:30.520 --> 00:09:33.976
ความสัมพันธ์ที่ดีที่ว่านั้น
ไม่จำเป็นต้องราบรื่นตลอดเวลา

00:09:34.000 --> 00:09:37.576
คู่รักวัย 80 บางคู่
อาจจะทะเลาะ

00:09:37.600 --> 00:09:39.336
ไม่หยุดไม่หย่อน

00:09:39.360 --> 00:09:42.536
แต่ตราบเท่าที่พวกเขารู้สึกว่า
สามารถพึ่งพากันได้

00:09:42.560 --> 00:09:44.376
เมื่อทุกอย่างแย่

00:09:44.400 --> 00:09:48.000
การทะเลาะกันไม่ได้มีผลต่อ
ความจำของพวกเขาเลย

NOTE Paragraph

00:09:49.600 --> 00:09:52.336
สิ่งที่เราต้องการจะบอก คือ

00:09:52.360 --> 00:09:58.056
ความสัมพันธ์ที่ดีและใกล้ชิด
ดีต่อสุขภาพและชีวิตความเป็นอยู่ที่ดี

00:09:58.080 --> 00:10:01.016
นี่เป็นความรู้ที่มีมานาน

00:10:01.040 --> 00:10:04.880
แล้วทำไมมันถึงทำได้ยาก
และถูกลืมได้อย่างง่ายดาย

00:10:05.560 --> 00:10:07.016
ก็เพราะ เราเป็นมนุษย์

00:10:07.040 --> 00:10:09.856
สิ่งที่เราชอบคือทางออกที่ง่ายและเร็ว

00:10:09.880 --> 00:10:11.576
อะไรก็ได้ที่เราหามาได้

00:10:11.600 --> 00:10:14.360
ที่จะช่วยให้เรามีชีวิตที่ดี
และดีต่อไปเรื่อยๆ

00:10:15.320 --> 00:10:18.656
ความสัมพันธ์เป็นสิ่งที่ยุ่งยาก
และซับซ้อน

00:10:18.680 --> 00:10:22.496
และความยุ่งยาก
ในการใส่ใจครอบครัวและเพื่อน

00:10:22.520 --> 00:10:25.176
ก็ไม่น่าสนใจหรือดึงดูดใจเลย

00:10:25.200 --> 00:10:28.536
มันเป็นสิ่งที่ต้องทำตลอดชีวิต
ไม่มีวันจบสิ้น

00:10:28.560 --> 00:10:33.616
กลุ่มตัวอย่างในงานวิจัย 75 ปีของเรา
ที่มีความสุขที่สุดในชีวิตหลังเกษียณ

00:10:33.640 --> 00:10:39.456
คือผู้ที่คอยแทนที่เพื่อนร่วมงาน
ด้วยเพื่อนร่วมเล่นอยู่ตลอดเวลา

00:10:39.480 --> 00:10:42.456
เหมือนกับคนวัย Millennials 
จากการสำรวจล่าสุดนั่นแหละครับ

00:10:42.480 --> 00:10:46.096
ชายหลายคนในงานวิจัยของเรา
เมื่อครั้งที่พวกเขายังเป็นหนุ่มวัยรุ่น

00:10:46.120 --> 00:10:50.136
เชื่อจริงๆ ว่า ชื่อเสียง ความร่ำรวย
และการประสบความสำเร็จสูงสุด

00:10:50.160 --> 00:10:54.096
คือสิ่งที่พวกเขาต้องได้มา
เพื่อการมีชีวิตที่ดี

00:10:54.120 --> 00:10:58.296
แต่ครั้งแล้วครั้งเล่า ตลอด 75 ปีที่ผ่านมา
งานวิจัยของเราชี้ให้เห็นแล้วว่า

00:10:58.320 --> 00:11:03.976
คนที่ประสบความสำเร็จที่สุด
คือคนที่ทุ่มเทเวลาให้กับ

00:11:04.000 --> 00:11:07.240
ครอบครัว เพื่อน และสังคมของเขา

NOTE Paragraph

00:11:09.080 --> 00:11:11.056
แล้วคุณล่ะครับ

00:11:11.080 --> 00:11:14.840
ตอนนี้ คุณอาจจะอายุ 25 หรือ 40 หรือ 60

00:11:15.800 --> 00:11:18.760
การทุ่มให้กับความสัมพันธ์อย่างที่ว่านี่
ต้องทำอย่างไร?

NOTE Paragraph

00:11:19.760 --> 00:11:22.880
เป็นอะไรก็ครับ ความเป็นไปได้มีไม่สิ้นสุด

00:11:23.600 --> 00:11:29.696
อาจจะเป็นอะไรง่ายๆ อย่างการ
จัดสรรเวลาให้กับพวกเขา

00:11:29.720 --> 00:11:34.176
หรือการทำให้ความสัมพันธ์ที่น่าเบื่อ
สดใสขึ้นด้วยการทำกิจกรรมใหม่ๆ ด้วยกัน

00:11:34.200 --> 00:11:36.400
การเดินด้วยกัน หรือการออกเดท

00:11:37.360 --> 00:11:42.216
หรือการติดต่อคนในครอบครัว
ที่คุณไม่ได้คุยด้วยเป็นเวลานาน

00:11:42.240 --> 00:11:45.736
เพราะความบาดหมางธรรมดาๆ 
ในครอบครัว

00:11:45.760 --> 00:11:47.976
อาจส่งผลเสียร้ายแรง

00:11:48.000 --> 00:11:50.080
กับผู้ที่มีความแค้นฝังใจอยู่

NOTE Paragraph

00:11:52.000 --> 00:11:55.920
ผมอยากจะทิ้งท้ายด้วยคำพูด
ของ Mark Twain

00:11:57.280 --> 00:11:59.656
หลายศตวรรษก่อน

00:11:59.680 --> 00:12:02.296
Mark Twain ได้มองย้อนกลับไปในชีวิตของเขา

00:12:02.320 --> 00:12:03.600
และได้เขียนสิ่งนี้ขึ้นครับ

00:12:04.840 --> 00:12:08.536
"ชีวิตสั้นนัก จนไม่มีเวลา

00:12:08.560 --> 00:12:13.720
สำหรับการทะเลาะ การขอโทษ 
การอิจฉาริษยา และการต่อว่า

00:12:14.720 --> 00:12:17.536
มีเพียงเวลาเพื่อรัก

00:12:17.560 --> 00:12:21.280
และจะว่าไปแล้ว ก็แสนสั้นเช่นกัน"

NOTE Paragraph

00:12:22.760 --> 00:12:27.136
ชีวิตที่ดีเกิดขึ้นจากความสัมพันธ์ที่ดี

NOTE Paragraph

00:12:27.160 --> 00:12:28.376
ขอบคุณครับ

NOTE Paragraph

00:12:28.400 --> 00:12:33.840
(เสียงปรบมือ)