1 00:00:00,760 --> 00:00:03,735 อะไรทำให้เราแข็งแรงและมีความสุข 2 00:00:03,760 --> 00:00:05,320 ในการใช้ชีวิต 3 00:00:06,520 --> 00:00:09,016 หากตอนนี้จะต้องลงทุน 4 00:00:09,040 --> 00:00:11,096 สร้างตัวเองที่ดีที่สุดในอนาคต 5 00:00:11,120 --> 00:00:14,080 คุณจะใช้เวลาและพลังไปกับสิ่งใด? 6 00:00:15,120 --> 00:00:17,536 เมื่อเร็วๆ นี้ มีการสำรวจคนยุค Millennials 7 00:00:17,560 --> 00:00:22,736 ถามพวกเขาว่าเป้าหมายสูงสุด ในชีวิตของพวกเขาคืออะไร 8 00:00:22,760 --> 00:00:24,776 และมากกว่า 80% ตอบว่า 9 00:00:24,800 --> 00:00:28,936 เป้าหมายสูงสุดคือความร่ำรวย 10 00:00:28,960 --> 00:00:33,296 และอีก 50% ของคนกลุ่มเดียวกันนี้ 11 00:00:33,320 --> 00:00:35,856 บอกว่าเป้าหมายในชีวิตอีกอย่างหนึ่ง 12 00:00:35,880 --> 00:00:37,720 คือการมีชื่อเสียงโด่งดัง 13 00:00:38,960 --> 00:00:40,176 (เสียงหัวเราะ) 14 00:00:40,200 --> 00:00:46,856 เรามักจะถูกสอนให้มุ่งไปที่งาน ทุ่มเทให้กับงานมากๆ 15 00:00:46,880 --> 00:00:48,936 และประสบความสำเร็จให้มากขึ้น 16 00:00:48,960 --> 00:00:52,616 เราถูกฝังหัวว่านี่คือสิ่งที่เราต้องไขว่คว้า 17 00:00:52,640 --> 00:00:54,456 เพื่อที่จะมีชีวิตที่ดี 18 00:00:54,480 --> 00:00:56,696 ภาพของชีวิต 19 00:00:56,720 --> 00:01:01,936 ภาพของทางเลือกที่เราเลือกเดิน และผลลัพธ์ของทางเลือกเหล่านั้น 20 00:01:01,960 --> 00:01:04,840 ภาพเหล่านั้นแทบจะเป็นไปไม่ได้ 21 00:01:06,080 --> 00:01:09,136 ทุกสิ่งที่เรารู้เกี่ยวกับชีวิตมนุษย์ 22 00:01:09,160 --> 00:01:12,616 ได้จากการให้ผู้คนนึกย้อนอดีต 23 00:01:12,640 --> 00:01:17,416 และเท่าที่เรารู้ การมองย้อนอดีต มันไม่ได้คมชัด เที่ยงตรง 24 00:01:17,440 --> 00:01:21,136 เรามักจะลืมสิ่งที่เกิดขึ้นมากมายในชีวิต 25 00:01:21,160 --> 00:01:24,040 และบางครั้งส่วนที่จำได้ ก็ถูกแต่งเติมขึ้นมาอย่างสิ้นเชิง 26 00:01:24,800 --> 00:01:29,176 แต่ถ้าเราสามารถมองดูชีวิตทั้งชีวิต 27 00:01:29,200 --> 00:01:32,056 ในขณะที่ชีวิตค่อยๆ เป็นไปตามกาลเวลาล่ะ? 28 00:01:32,080 --> 00:01:36,056 หากเราสามารถศึกษาผู้คน ตั้งแต่ยังเป็นวัยรุ่น 29 00:01:36,080 --> 00:01:38,816 จนกระทั่งแก่ชรา 30 00:01:38,840 --> 00:01:42,200 เพื่อดูว่าอะไรทำให้เราแข็งแรง และมีความสุขอย่างแท้จริงล่ะ? 31 00:01:43,560 --> 00:01:44,760 พวกผมทำแล้วครับ 32 00:01:45,640 --> 00:01:47,856 โครงการ Harvard Study of Adult Development 33 00:01:47,880 --> 00:01:52,640 อาจจะเป็นโครงการศึกษาชีวิตมนุษย์ ที่นานที่สุดเท่าที่เคยมีมา 34 00:01:53,720 --> 00:01:59,840 ตลอด 75 ปี เราศึกษาชีวิตของชาย 724 คน 35 00:02:01,360 --> 00:02:05,856 ถามพวกเขาเกี่ยวกับงาน ความเป็นอยู่ และสุขภาพ ปีแล้วปีเล่า 36 00:02:05,880 --> 00:02:10,256 และแน่นอนว่าเราถามคำถามโดยไม่รู้เลยว่า สุดท้ายแล้วชีวิตของพวกเขา 37 00:02:10,280 --> 00:02:11,720 จะเป็นอย่างไร 38 00:02:13,280 --> 00:02:16,896 การศึกษาวิจัยแบบนี้ หายากครับ 39 00:02:16,920 --> 00:02:20,976 เกือบทุกโครงการ ลักษณะแบบเดียวกันนี้ มักล้มเลิกไปภายใน 10 ปี 40 00:02:21,000 --> 00:02:24,176 เพราะมีกลุ่มตัวอย่าง ขอออกจากโครงการจำนวนมาก 41 00:02:24,200 --> 00:02:27,096 หรือไม่ก็ ไม่มีเงินสนับสนุนโครงการต่อ 42 00:02:27,120 --> 00:02:29,376 หรือไม่ นักวิจัยดันเกิดหมดความสนใจ 43 00:02:29,400 --> 00:02:33,480 หรือไม่ นักวิจัยเสียชีวิต และไม่มีใครสานต่อโครงการ 44 00:02:34,280 --> 00:02:36,536 แต่ด้วยโชคช่วย 45 00:02:36,560 --> 00:02:40,256 และด้วยความตั้งใจของนักวิจัยรุ่นต่อรุ่น 46 00:02:40,280 --> 00:02:41,840 โครงการศึกษานี้รอดมาได้ 47 00:02:42,520 --> 00:02:47,016 กลุ่มตัวอย่างของเราราวๆ 60 คน จาก 724 คน 48 00:02:47,040 --> 00:02:48,336 ยังมีชีวิตอยู่ 49 00:02:48,360 --> 00:02:50,536 และยังร่วมอยู่ในโครงการนี้ 50 00:02:50,560 --> 00:02:52,600 ซึ่งส่วนใหญ่ก็อายุราวๆ 90 ปีแล้ว 51 00:02:53,560 --> 00:02:55,456 และตอนนี้เราก็เริ่มศึกษา 52 00:02:55,480 --> 00:02:58,840 ลูกหลานของคนเหล่านี้ ซึ่งมีมากกว่า 2,000 คน 53 00:02:59,680 --> 00:03:02,000 และผมเป็นหัวหน้าคณะวิจัยรุ่นที่ 4 ของโครงการนี้ 54 00:03:03,400 --> 00:03:08,136 ตั้งแต่ปี 1938 เราติดตามชีวิต ของชายสองกลุ่ม 55 00:03:08,160 --> 00:03:10,296 กลุ่มแรกเริ่มเข้าโครงการ 56 00:03:10,320 --> 00:03:13,016 ขณะเรียนอยู่ปีสองที่วิทยาลัยฮาร์วาร์ด 57 00:03:13,040 --> 00:03:15,856 พวกเขาทุกคนจบวิทยาลัย ช่วงสงครามโลกครั้งที่ 2 58 00:03:15,880 --> 00:03:18,320 และเกือบทุกคนก็ออกมา เข้าร่วมสงคราม 59 00:03:19,280 --> 00:03:21,416 กลุ่มที่สองที่เราติดตามศึกษา 60 00:03:21,440 --> 00:03:25,616 เป็นกลุ่มเด็กชายจากชุมชน ที่จนที่สุดในบอสตัน 61 00:03:25,640 --> 00:03:27,656 เด็กๆ ถูกคัดเลือกเข้าโครงการ 62 00:03:27,680 --> 00:03:31,016 เพราะพวกเขามาจากครอบครัวที่มีปัญหา 63 00:03:31,040 --> 00:03:32,896 และด้อยโอกาสมากที่สุด 64 00:03:32,920 --> 00:03:35,656 ในบอสตันช่วงปี 1930 65 00:03:35,680 --> 00:03:40,280 ส่วนใหญ่อาศัยอยู่ในห้องเช่า ซึ่งส่วนใหญ่ไม่มีน้ำใช้ 66 00:03:42,520 --> 00:03:44,416 เมื่อพวกเขาเข้าร่วมโครงการ 67 00:03:44,440 --> 00:03:47,376 เด็กทุกคนถูกสัมภาษณ์ 68 00:03:47,400 --> 00:03:49,616 และได้รับการตรวจร่างกาย 69 00:03:49,640 --> 00:03:53,176 เราไปที่บ้านของพวกเขาและสัมภาษณ์พ่อแม่ 70 00:03:53,200 --> 00:03:55,576 จากนั้น พวกเขาก็เติบโตขึ้นเป็นผู้ใหญ่ 71 00:03:55,600 --> 00:03:58,016 และมีชีวิตที่แตกต่างกัน 72 00:03:58,040 --> 00:04:04,136 พวกเขากลายเป็นพนักงานโรงงาน ทนายความ ช่างปูน และหมอ 73 00:04:04,160 --> 00:04:06,520 หนึ่งคนเป็นประธานาธิบดีของสหรัฐอเมริกา 74 00:04:08,160 --> 00:04:12,400 บางคนติดสุราเรื้อรัง จำนวนหนึ่งเป็นโรคจิตเภท 75 00:04:13,320 --> 00:04:15,616 บางคนไต่บันไดของสังคม 76 00:04:15,640 --> 00:04:18,856 จากชนชั้นล่างสุดไปเป็นชนชั้นสูงสุด 77 00:04:18,880 --> 00:04:22,160 บางคนดำเนินชีวิตไปในทางตรงกันข้าม 78 00:04:23,520 --> 00:04:26,456 ผู้ก่อตั้งโครงการนี้ 79 00:04:26,480 --> 00:04:28,496 คงไม่เคยคิดไม่เคยฝัน 80 00:04:28,520 --> 00:04:33,056 ว่าผมจะมายืนอยู่ตรงนี้ 75 ปีให้หลัง 81 00:04:33,080 --> 00:04:36,160 และบอกกับคุณว่าโครงการนี้ยังดำเนินต่อ 82 00:04:37,280 --> 00:04:40,896 ทุกๆ สองปี นักวิจัยที่ทุ่มเท และมีความอดทนสูง 83 00:04:40,920 --> 00:04:43,976 จะโทรหากลุ่มตัวอย่าง และถามพวกเขาว่าจะเป็นอะไรมั้ย 84 00:04:44,000 --> 00:04:47,120 หากเราจะส่งคำถาม ถามเกี่ยวกับ ชีวิตของพวกเขาอีกครั้งหนึ่ง 85 00:04:48,040 --> 00:04:51,616 ชายในกลุ่มเด็กยากจนจากบอสตัน หลายคนถามเราว่า 86 00:04:51,640 --> 00:04:55,520 "ทำไมพวกคุณถึงยังอยากศึกษาชีวิตผม? ชีวิตผมไม่ได้น่าสนใจขนาดนั้น" 87 00:04:56,600 --> 00:04:58,976 แต่ชายจากฮาร์วาร์ดไม่เคยถามคำถามนั้น 88 00:04:59,000 --> 00:05:04,200 (เสียงหัวเราะ) 89 00:05:08,920 --> 00:05:11,776 เพื่อให้เห็นภาพชีวิตของคนเหล่านี้ชัดที่สุด 90 00:05:11,800 --> 00:05:14,736 เราไม่ได้ส่งไปแค่ชุดคำถาม 91 00:05:14,760 --> 00:05:17,216 แต่เราสัมภาษณ์พวกเขาในห้องนั่งเล่น 92 00:05:17,240 --> 00:05:20,176 ขอบันทึกเอกสารทางการแพทย์ของพวกเขา 93 00:05:20,200 --> 00:05:22,696 เก็บตัวอย่างเลือดและสแกนสมองของพวกเขา 94 00:05:22,720 --> 00:05:24,416 คุยกับลูกๆ ของพวกเขา 95 00:05:24,440 --> 00:05:29,696 อัดวิดีโอขณะที่พวกเขา เล่าความกังวลใจให้ภรรยาฟัง 96 00:05:29,720 --> 00:05:33,256 และ 10 ปีก่อน เมื่อเราขอให้ภรรยาของพวกเขา 97 00:05:33,280 --> 00:05:35,656 เข้าร่วมในโครงการนี้ 98 00:05:35,680 --> 00:05:38,376 ภรรยาหลายคนตอบว่า "ได้เวลาพอดีเลย คุณรู้รึเปล่า" 99 00:05:38,400 --> 00:05:39,456 (เสียงหัวเราะ) 100 00:05:39,480 --> 00:05:41,176 แล้ว เราเรียนรู้อะไร? 101 00:05:41,200 --> 00:05:46,416 อะไรคือบทเรียนจากข้อมูล 102 00:05:46,440 --> 00:05:49,496 จำนวนหลายหมื่นหน้าที่เราเขียนขึ้น 103 00:05:49,520 --> 00:05:50,720 จากชีวิตของคนเหล่านี้? 104 00:05:51,720 --> 00:05:57,320 บทเรียนไม่ได้เกี่ยวกับความร่ำรวย ความโด่งดัง หรือการทำงานหนัก 105 00:05:58,520 --> 00:06:04,816 สิ่งที่ชัดเจนที่สุด ที่เราได้จากการวิจัย 75 ปี คือ 106 00:06:04,840 --> 00:06:10,040 ความสัมพันธ์ที่ดีจะช่วยให้เรา มีความสุขและแข็งแรงมากขึ้น จบครับ 107 00:06:11,000 --> 00:06:14,816 เราได้ข้อคิด 3 ข้อหลักๆ เกี่ยวกับความสัมพันธ์ 108 00:06:14,840 --> 00:06:18,936 ข้อแรก คือ ความสัมพันธ์ทางสังคม มีประโยชน์กับเรามาก 109 00:06:18,960 --> 00:06:21,456 และความโดดเดี่ยวฆ่าเรา 110 00:06:21,480 --> 00:06:25,136 กลายเป็นว่า คนที่มีความสัมพันธ์อันดี 111 00:06:25,160 --> 00:06:28,256 กับครอบครัว เพื่อน และสังคมของเขา 112 00:06:28,280 --> 00:06:32,976 มีความสุข สุขภาพดี และอายุยืน 113 00:06:33,000 --> 00:06:36,376 กว่าคนที่มีความสัมพันธ์กับผู้อื่นน้อยกว่า 114 00:06:36,400 --> 00:06:39,816 เราพบว่า ประสบการณ์อันโดดเดี่ยวนั้นเป็นพิษ 115 00:06:39,840 --> 00:06:44,976 คนที่ถูกโดดเดี่ยวจากคนอื่น มากกว่าที่เขาอยากจะเป็น 116 00:06:45,000 --> 00:06:48,216 กลายเป็นคนไม่มีความสุข 117 00:06:48,240 --> 00:06:51,176 สุขภาพเสื่อมโทรมตั้งแต่ช่วงกลางของชีวิต 118 00:06:51,200 --> 00:06:53,416 การทำงานของสมองเสื่อมลงเร็วกว่า 119 00:06:53,440 --> 00:06:57,000 และอายุสั้นกว่าคนที่ไม่โดดเดี่ยว 120 00:06:58,040 --> 00:07:01,256 และความจริงอันแสนเศร้าคือ ไม่ว่าจะเมื่อไหร่ 121 00:07:01,280 --> 00:07:05,880 จะมีชาวอเมริกันมากกว่าหนึ่งในห้า บอกว่าตนเองโดดเดี่ยว 122 00:07:07,040 --> 00:07:09,696 และเราก็รู้ว่าคุณอาจรู้สึกโดดเดี่ยว ท่ามกลางผู้คนมากมาย 123 00:07:09,720 --> 00:07:12,376 และคุณอาจรู้สึกโดดเดี่ยวท่ามกลางชีวิตคู่ 124 00:07:12,400 --> 00:07:14,536 ดังนั้น ข้อคิดที่สอง ที่เราได้เรียนรู้ 125 00:07:14,560 --> 00:07:17,656 คือ ไม่ใช่แค่จำนวนเพื่อนที่คุณมี 126 00:07:17,680 --> 00:07:21,176 และไม่ใช่แค่การมีความสัมพันธ์ที่จริงจัง 127 00:07:21,200 --> 00:07:25,840 สิ่งสำคัญ คือ คุณภาพของความสัมพันธ์ใกล้ชิด 128 00:07:26,560 --> 00:07:31,336 เราพบว่าการมีชีวิตอยู่ท่ามกลางความขัดแย้ง ส่งผลเสียต่อสุขภาพ 129 00:07:31,360 --> 00:07:35,336 เช่น ชีวิตแต่งงานที่เต็มไปด้วยความขัดแย้ง และร้างความรัก 130 00:07:35,360 --> 00:07:41,136 เป็นสิ่งที่ทำร้ายสุขภาพของเรา อาจจะมากกว่าการหย่าร้างด้วยซ้ำไป 131 00:07:41,160 --> 00:07:45,936 และการมีชีวิตอยู่ท่ามกลาง ความสัมพันธ์ที่อบอุ่นช่วยปกป้องเรา 132 00:07:45,960 --> 00:07:49,056 เมื่อเราศึกษากลุ่มตัวอย่าง จนกระทั่ง พวกเขาอยู่ในช่วงอายุ 80 ปี 133 00:07:49,080 --> 00:07:52,096 เราต้องการที่จะย้อนกลับไปดู ชีวิตวัยกลางคนของพวกเขา 134 00:07:52,120 --> 00:07:53,696 เพื่อดูว่าเราจะสามารถทำนาย 135 00:07:53,720 --> 00:07:57,696 ว่าใครจะกลายเป็นชายวัย 80 ที่สุขภาพดี มีความสุข 136 00:07:57,720 --> 00:07:58,920 และใครไม่เป็นเช่นนั้น 137 00:07:59,680 --> 00:08:03,896 เมื่อเรารวบรวมข้อมูลทุกอย่างที่เรารู้ เกี่ยวกับพวกเขา 138 00:08:03,920 --> 00:08:05,280 ตอนพวกเขาอายุ 50 ปี 139 00:08:06,080 --> 00:08:08,616 เราพบว่าระดับคอเลสเตอรอล ในช่วงวัยกลางคน 140 00:08:08,640 --> 00:08:11,536 ไม่ได้บ่งบอกเลยว่า พวกเขาจะเป็นอย่างไรเมื่อแก่ตัวลง 141 00:08:11,560 --> 00:08:15,016 แต่กลับเป็นระดับความพึงพอใจของพวกเขา ต่อความสัมพันธ์ที่พวกเขามี 142 00:08:15,040 --> 00:08:19,936 ชายที่พอใจกับความสัมพันธ์ที่มีตอนอายุ 50 143 00:08:19,960 --> 00:08:22,360 เป็นชายที่แข็งแรงที่สุด ตอนอายุ 80 144 00:08:23,680 --> 00:08:26,856 ความสัมพันธ์ใกล้ชิดที่ดี ดูเหมือนจะช่วยปกป้องเรา 145 00:08:26,880 --> 00:08:29,640 จากผลเสียของการแก่ชรา 146 00:08:30,480 --> 00:08:34,456 ชายและหญิงที่ครองคู่กันอย่างมีความสุข 147 00:08:34,480 --> 00:08:36,535 บอกกับเรา เมื่ออายุ 80 ว่า 148 00:08:36,559 --> 00:08:39,496 ในวันที่พวกเขาเจ็บปวดทางกายเป็นอย่างมาก 149 00:08:39,520 --> 00:08:41,480 พวกเขายังคงมีความสุข 150 00:08:42,400 --> 00:08:45,656 แต่สำหรับคนที่มีความสัมพันธ์ ที่ไม่มีความสุข 151 00:08:45,680 --> 00:08:48,616 ในวันที่เขาเจ็บปวดทางกายเป็นอย่างมาก 152 00:08:48,640 --> 00:08:51,680 ความเจ็บปวดจะทวีคูณ ด้วยความเจ็บปวดทางอารมณ์ 153 00:08:52,360 --> 00:08:56,736 บทเรียนที่สาม ที่เราเรียนรู้ เกี่ยวกับความสัมพันธ์และสุขภาพของเรา 154 00:08:56,760 --> 00:09:00,016 คือ ความสัมพันธ์ที่ดี ไม่ใช่แค่ปกป้องสุขภาพเท่านั้น 155 00:09:00,040 --> 00:09:01,520 แต่ยังปกป้องสมองของเราด้วย 156 00:09:02,440 --> 00:09:07,096 เราพบว่า การมีความสัมพันธ์ ที่แน่นแฟ้นและมั่นคง 157 00:09:07,120 --> 00:09:11,016 กับคนอีกคนในช่วงอายุ 80 เป็นสิ่งที่ปกป้องเรา 158 00:09:11,040 --> 00:09:13,016 คนที่มีความสัมพันธ์ 159 00:09:13,040 --> 00:09:17,176 ที่พวกเขารู้สึกว่า พึ่งพาอีกคนได้เมื่อต้องการ 160 00:09:17,200 --> 00:09:20,896 มีความจำที่เฉียบคมเป็นระยะเวลานาน 161 00:09:20,920 --> 00:09:22,416 ส่วนคนที่มีความสัมพันธ์ 162 00:09:22,440 --> 00:09:25,576 ที่พวกเขารู้สึกว่า ไม่สามารถพึ่งพาอีกคนได้ 163 00:09:25,600 --> 00:09:29,480 กลับมีสภาวะความจำเสื่อมถอยเร็วกว่า 164 00:09:30,520 --> 00:09:33,976 ความสัมพันธ์ที่ดีที่ว่านั้น ไม่จำเป็นต้องราบรื่นตลอดเวลา 165 00:09:34,000 --> 00:09:37,576 คู่รักวัย 80 บางคู่ อาจจะทะเลาะ 166 00:09:37,600 --> 00:09:39,336 ไม่หยุดไม่หย่อน 167 00:09:39,360 --> 00:09:42,536 แต่ตราบเท่าที่พวกเขารู้สึกว่า สามารถพึ่งพากันได้ 168 00:09:42,560 --> 00:09:44,376 เมื่อทุกอย่างแย่ 169 00:09:44,400 --> 00:09:48,000 การทะเลาะกันไม่ได้มีผลต่อ ความจำของพวกเขาเลย 170 00:09:49,600 --> 00:09:52,336 สิ่งที่เราต้องการจะบอก คือ 171 00:09:52,360 --> 00:09:58,056 ความสัมพันธ์ที่ดีและใกล้ชิด ดีต่อสุขภาพและชีวิตความเป็นอยู่ที่ดี 172 00:09:58,080 --> 00:10:01,016 นี่เป็นความรู้ที่มีมานาน 173 00:10:01,040 --> 00:10:04,880 แล้วทำไมมันถึงทำได้ยาก และถูกลืมได้อย่างง่ายดาย 174 00:10:05,560 --> 00:10:07,016 ก็เพราะ เราเป็นมนุษย์ 175 00:10:07,040 --> 00:10:09,856 สิ่งที่เราชอบคือทางออกที่ง่ายและเร็ว 176 00:10:09,880 --> 00:10:11,576 อะไรก็ได้ที่เราหามาได้ 177 00:10:11,600 --> 00:10:14,360 ที่จะช่วยให้เรามีชีวิตที่ดี และดีต่อไปเรื่อยๆ 178 00:10:15,320 --> 00:10:18,656 ความสัมพันธ์เป็นสิ่งที่ยุ่งยาก และซับซ้อน 179 00:10:18,680 --> 00:10:22,496 และความยุ่งยาก ในการใส่ใจครอบครัวและเพื่อน 180 00:10:22,520 --> 00:10:25,176 ก็ไม่น่าสนใจหรือดึงดูดใจเลย 181 00:10:25,200 --> 00:10:28,536 มันเป็นสิ่งที่ต้องทำตลอดชีวิต ไม่มีวันจบสิ้น 182 00:10:28,560 --> 00:10:33,616 กลุ่มตัวอย่างในงานวิจัย 75 ปีของเรา ที่มีความสุขที่สุดในชีวิตหลังเกษียณ 183 00:10:33,640 --> 00:10:39,456 คือผู้ที่คอยแทนที่เพื่อนร่วมงาน ด้วยเพื่อนร่วมเล่นอยู่ตลอดเวลา 184 00:10:39,480 --> 00:10:42,456 เหมือนกับคนวัย Millennials จากการสำรวจล่าสุดนั่นแหละครับ 185 00:10:42,480 --> 00:10:46,096 ชายหลายคนในงานวิจัยของเรา เมื่อครั้งที่พวกเขายังเป็นหนุ่มวัยรุ่น 186 00:10:46,120 --> 00:10:50,136 เชื่อจริงๆ ว่า ชื่อเสียง ความร่ำรวย และการประสบความสำเร็จสูงสุด 187 00:10:50,160 --> 00:10:54,096 คือสิ่งที่พวกเขาต้องได้มา เพื่อการมีชีวิตที่ดี 188 00:10:54,120 --> 00:10:58,296 แต่ครั้งแล้วครั้งเล่า ตลอด 75 ปีที่ผ่านมา งานวิจัยของเราชี้ให้เห็นแล้วว่า 189 00:10:58,320 --> 00:11:03,976 คนที่ประสบความสำเร็จที่สุด คือคนที่ทุ่มเทเวลาให้กับ 190 00:11:04,000 --> 00:11:07,240 ครอบครัว เพื่อน และสังคมของเขา 191 00:11:09,080 --> 00:11:11,056 แล้วคุณล่ะครับ 192 00:11:11,080 --> 00:11:14,840 ตอนนี้ คุณอาจจะอายุ 25 หรือ 40 หรือ 60 193 00:11:15,800 --> 00:11:18,760 การทุ่มให้กับความสัมพันธ์อย่างที่ว่านี่ ต้องทำอย่างไร? 194 00:11:19,760 --> 00:11:22,880 เป็นอะไรก็ครับ ความเป็นไปได้มีไม่สิ้นสุด 195 00:11:23,600 --> 00:11:29,696 อาจจะเป็นอะไรง่ายๆ อย่างการ จัดสรรเวลาให้กับพวกเขา 196 00:11:29,720 --> 00:11:34,176 หรือการทำให้ความสัมพันธ์ที่น่าเบื่อ สดใสขึ้นด้วยการทำกิจกรรมใหม่ๆ ด้วยกัน 197 00:11:34,200 --> 00:11:36,400 การเดินด้วยกัน หรือการออกเดท 198 00:11:37,360 --> 00:11:42,216 หรือการติดต่อคนในครอบครัว ที่คุณไม่ได้คุยด้วยเป็นเวลานาน 199 00:11:42,240 --> 00:11:45,736 เพราะความบาดหมางธรรมดาๆ ในครอบครัว 200 00:11:45,760 --> 00:11:47,976 อาจส่งผลเสียร้ายแรง 201 00:11:48,000 --> 00:11:50,080 กับผู้ที่มีความแค้นฝังใจอยู่ 202 00:11:52,000 --> 00:11:55,920 ผมอยากจะทิ้งท้ายด้วยคำพูด ของ Mark Twain 203 00:11:57,280 --> 00:11:59,656 หลายศตวรรษก่อน 204 00:11:59,680 --> 00:12:02,296 Mark Twain ได้มองย้อนกลับไปในชีวิตของเขา 205 00:12:02,320 --> 00:12:03,600 และได้เขียนสิ่งนี้ขึ้นครับ 206 00:12:04,840 --> 00:12:08,536 "ชีวิตสั้นนัก จนไม่มีเวลา 207 00:12:08,560 --> 00:12:13,720 สำหรับการทะเลาะ การขอโทษ การอิจฉาริษยา และการต่อว่า 208 00:12:14,720 --> 00:12:17,536 มีเพียงเวลาเพื่อรัก 209 00:12:17,560 --> 00:12:21,280 และจะว่าไปแล้ว ก็แสนสั้นเช่นกัน" 210 00:12:22,760 --> 00:12:27,136 ชีวิตที่ดีเกิดขึ้นจากความสัมพันธ์ที่ดี 211 00:12:27,160 --> 00:12:28,376 ขอบคุณครับ 212 00:12:28,400 --> 00:12:33,840 (เสียงปรบมือ)