0:00:00.760,0:00:03.735 Wat houdt ons gezond en gelukkig, 0:00:03.760,0:00:05.320 ons leven lang? 0:00:06.520,0:00:09.016 Als je nu zou investeren 0:00:09.040,0:00:11.096 in je toekomstige beste ik, 0:00:11.120,0:00:14.080 waar zou je dan je tijd[br]en je energie in stoppen? 0:00:15.120,0:00:17.536 Een recente enquête bij millennials 0:00:17.560,0:00:22.736 vroeg hen wat hun belangrijkste [br]levensdoelen waren. 0:00:22.760,0:00:24.776 Meer dan 80 procent zei 0:00:24.800,0:00:28.936 dat een belangrijk levensdoel was[br]om rijk te worden. 0:00:28.960,0:00:33.296 Nog eens 50 procent[br]van diezelfde jongvolwassenen 0:00:33.320,0:00:35.856 zei dat een ander belangrijk levensdoel 0:00:35.880,0:00:37.720 was om beroemd te worden. 0:00:38.960,0:00:40.176 (Gelach) 0:00:40.200,0:00:46.856 We krijgen voortdurend te horen dat we[br]harder moeten werken 0:00:46.880,0:00:48.936 en meer moeten bereiken. 0:00:48.960,0:00:52.616 We krijgen de indruk dat we [br]deze dingen moeten nastreven 0:00:52.640,0:00:54.456 om een goed leven te leiden. 0:00:54.480,0:00:56.696 Een beeld van een volledig leven, 0:00:56.720,0:01:01.936 van de keuzes die mensen maken[br]en hoe dat voor hen uitpakt, 0:01:01.960,0:01:04.840 zo'n beeld kan je bijna niet krijgen. 0:01:06.080,0:01:09.136 Het grootste deel van onze kennis[br]over het menselijk leven 0:01:09.160,0:01:12.616 komt voort uit vragen [br]om het verleden te herinneren. 0:01:12.640,0:01:17.416 Zoals we weten is een terugblik[br]verre van 100% correct. 0:01:17.440,0:01:21.136 We vergeten zeer veel[br]van wat ons in het leven overkomt, 0:01:21.160,0:01:24.040 en soms is ons geheugen ronduit creatief. 0:01:24.800,0:01:29.176 Wat als we volledige levens [br]konden observeren 0:01:29.200,0:01:32.056 terwijl ze zich afspelen door de tijd? 0:01:32.080,0:01:36.056 Wat als we mensen konden bestuderen[br]van hun tienerjaren 0:01:36.080,0:01:38.816 tot hun oude dag 0:01:38.840,0:01:42.200 om te zien wat mensen echt[br]gelukkig en gezond houdt? 0:01:43.560,0:01:44.760 Dat hebben we gedaan. 0:01:45.640,0:01:48.200 Het Harvard-onderzoek [br]naar volwassen ontwikkeling 0:01:48.200,0:01:52.640 is wellicht het langstlopende onderzoek[br]naar volwassen leven dat ooit gedaan is. 0:01:53.720,0:01:59.840 75 jaar lang volgden we [br]het leven van 724 mannen, 0:02:01.360,0:02:05.856 jaar na jaar, met vragen over hun werk,[br]hun huiselijk leven, hun gezondheid, 0:02:05.880,0:02:10.256 vragen die we uiteraard stelden[br]zonder te weten hoe hun levensverhaal 0:02:10.280,0:02:11.720 zou uitdraaien. 0:02:13.280,0:02:16.896 Dit soort onderzoeken is zeer zeldzaam. 0:02:16.920,0:02:20.976 De meeste projecten van dit type[br]vallen binnen de 10 jaar stil 0:02:21.000,0:02:24.176 omdat teveel mensen [br]hun deelname opzeggen, 0:02:24.200,0:02:27.096 of omdat de middelen opraken, 0:02:27.120,0:02:29.376 of omdat de onderzoekers[br]andere dingen aan hun hoofd hebben, 0:02:29.400,0:02:33.480 of sterven zonder dat iemand[br]het vaandel overneemt. 0:02:34.280,0:02:36.536 Door een combinatie van geluk 0:02:36.560,0:02:40.256 en volharding van meerdere [br]generaties onderzoekers 0:02:40.280,0:02:41.840 heeft dit onderzoek het gehaald. 0:02:42.520,0:02:48.356 Zowat 60 van de oorspronkelijke [br]724 mannen zijn nog in leven 0:02:48.360,0:02:50.536 en nemen nog deel aan het onderzoek. 0:02:50.560,0:02:52.600 De meesten zijn ouder dan 90. 0:02:53.560,0:02:55.456 We beginnen nu aan de studie 0:02:55.480,0:02:58.840 van de meer dan 2.000 kinderen [br]van deze mannen. 0:02:59.680,0:03:02.000 Ik ben de vierde onderzoeksleider. 0:03:03.400,0:03:08.136 Sinds 1938 volgen we het leven[br]van twee groepen mannen. 0:03:08.160,0:03:10.296 De eerste groep stapte in het onderzoek 0:03:10.320,0:03:13.016 tijdens hun tweede jaar aan Harvard. 0:03:13.040,0:03:15.856 Ze studeerden allemaal af[br]tijdens de Tweede Wereldoorlog 0:03:15.880,0:03:18.320 en de meesten vochten daarna in de oorlog. 0:03:19.280,0:03:21.416 De tweede groep die we volgden, 0:03:21.440,0:03:25.616 waren jongens uit de armste [br]buurten van Boston, 0:03:25.640,0:03:27.656 die speciaal voor het onderzoek [br]waren uitgekozen 0:03:27.680,0:03:32.946 omdat ze uit de meest [br]achtergestelde families 0:03:32.946,0:03:35.656 uit het Boston van de jaren 30 kwamen. 0:03:35.680,0:03:40.280 De meesten woonden in sociale woningen,[br]vaak zonder stromend water. 0:03:42.520,0:03:44.416 Toen ze in het onderzoek stapten, 0:03:44.440,0:03:47.376 werden al deze tieners geïnterviewd. 0:03:47.400,0:03:49.616 Ze werden medisch onderzocht. 0:03:49.640,0:03:53.176 We zochten hen thuis op[br]en interviewden hun ouders. 0:03:53.200,0:03:55.576 Die tieners werden volwassen 0:03:55.600,0:03:58.016 en leidden allerlei levens. 0:03:58.040,0:04:04.136 Ze werden fabrieksarbeider, advocaat,[br]metselaar en arts, 0:04:04.160,0:04:06.520 eentje werd president van de VS. 0:04:08.160,0:04:12.400 Sommigen werden alcoholist.[br]Enkelen werden schizofreen. 0:04:13.320,0:04:15.616 Sommigen klommen [br]op de maatschappelijke ladder, 0:04:15.640,0:04:18.856 van beneden tot helemaal boven, 0:04:18.880,0:04:22.160 en anderen maakten dezelfde reis andersom. 0:04:23.520,0:04:26.456 De initiatiefnemers van het onderzoek 0:04:26.480,0:04:28.496 hadden in hun stoutste dromen 0:04:28.520,0:04:33.056 niet durven denken dat ik hier[br]vandaag zou staan, 75 jaar later, 0:04:33.080,0:04:36.160 om te vertellen dat het onderzoek [br]nog steeds loopt. 0:04:37.280,0:04:40.896 Om de twee jaar contacteert onze[br]geduldige en toegewijde ploeg 0:04:40.920,0:04:43.976 onze mannen met de vraag [br]of we hen nog een lijst 0:04:44.000,0:04:47.120 met vragen over hun leven mogen sturen. 0:04:48.040,0:04:51.616 Velen van de mannen [br]uit hartje Boston vragen ons: 0:04:51.640,0:04:55.520 "Waarom blijven jullie me bestuderen? [br]Mijn leven is niet zo interessant." 0:04:56.600,0:04:58.976 De Harvard-mannen stellen die vraag nooit. 0:04:59.000,0:05:04.200 (Gelach) 0:05:08.920,0:05:11.776 Om het beste beeld te krijgen[br]van hun leven, 0:05:11.800,0:05:14.736 sturen we de vragenlijsten niet gewoon op. 0:05:14.760,0:05:17.216 We interviewen hen in hun huiskamers. 0:05:17.240,0:05:20.176 We krijgen hun medisch dossier[br]van hun artsen. 0:05:20.200,0:05:22.696 We trekken bloed, scannen hun hersenen, 0:05:22.720,0:05:24.416 praten met hun kinderen. 0:05:24.440,0:05:29.696 We maken opnames van hun gesprekken[br]met hun vrouw over hun diepste zorgen. 0:05:29.720,0:05:33.256 Toen we tien jaar geleden uiteindelijk[br]aan de vrouwen vroegen 0:05:33.280,0:05:35.656 of ze ook deel wilden uitmaken[br]van het onderzoek, 0:05:35.680,0:05:38.376 zeiden velen van hen:[br]"Dat werd zo'n beetje tijd." 0:05:38.400,0:05:39.456 (Gelach) 0:05:39.480,0:05:41.176 Wat hebben we geleerd? 0:05:41.200,0:05:46.416 Welke lessen trekken we[br]uit de tienduizenden pagina's informatie 0:05:46.440,0:05:50.476 die we opstelden over deze levens? 0:05:51.720,0:05:57.320 De lessen gaan niet over rijkdom of roem[br]of alsmaar harder werken. 0:05:58.520,0:06:04.816 De duidelijkste boodschap uit dit[br]75-jarig onderzoek is de volgende: 0:06:04.840,0:06:08.850 goede relaties houden ons [br]gelukkiger en gezonder. 0:06:08.850,0:06:11.000 Punt aan de lijn. 0:06:11.000,0:06:14.816 We leerden drie grote lessen[br]over relaties. 0:06:14.840,0:06:18.936 De eerste is dat sociale banden[br]echt goed voor ons zijn, 0:06:18.960,0:06:21.456 en dat eenzaamheid dodelijk is. 0:06:21.480,0:06:25.136 Het blijkt dat mensen met meer[br]sociale banden 0:06:25.160,0:06:28.256 met familie, vrienden, een gemeenschap, 0:06:28.280,0:06:32.976 gelukkiger zijn, fysiek gezonder,[br]en dat ze langer leven 0:06:33.000,0:06:36.376 dan mensen met minder banden. 0:06:36.400,0:06:39.816 De ervaring van eenzaamheid[br]blijkt giftig te zijn. 0:06:39.840,0:06:44.976 Mensen die meer geïsoleerd zijn [br]van anderen dan ze zelf willen, 0:06:45.000,0:06:48.216 vinden zichzelf minder gelukkig, 0:06:48.240,0:06:51.176 hun gezondheid verzwakt sneller[br]tijdens de middelbare leeftijd, 0:06:51.200,0:06:53.416 hun hersenen gaan sneller achteruit, 0:06:53.440,0:06:57.000 ze leven minder lang[br]dan mensen die niet eenzaam zijn. 0:06:58.040,0:07:01.296 De droeve realiteit is dat[br]op elk moment 0:07:01.296,0:07:05.880 meer dan één op vijf Amerikanen[br]zegt dat hij eenzaam is. 0:07:07.040,0:07:09.696 We weten dat je eenzaam kan zijn[br]in een mensenmassa 0:07:09.720,0:07:12.376 en in een huwelijk. 0:07:12.400,0:07:14.536 De tweede grote les die we leerden, 0:07:14.560,0:07:17.656 is dat het niet zomaar gaat[br]om hoeveel vrienden je hebt 0:07:17.680,0:07:21.176 en of je in een vaste relatie zit, 0:07:21.200,0:07:25.840 maar dat het draait om de kwaliteit[br]van je nauwe relaties. 0:07:26.560,0:07:31.336 Als je midden in een conflict zit,[br]is dat slecht voor je gezondheid. 0:07:31.360,0:07:35.336 Huwelijken vol conflicten,[br]zonder veel genegenheid 0:07:35.360,0:07:41.136 zijn heel slecht voor onze gezondheid,[br]slechter wellicht dan echtscheidingen. 0:07:41.160,0:07:45.936 En leven in goede, warme relaties[br]biedt bescherming. 0:07:45.960,0:07:49.056 Toen we onze mannen hadden gevolgd[br]tot ze halverwege de 80 waren, 0:07:49.080,0:07:52.096 keken we terug [br]naar hun middelbare leeftijd 0:07:52.120,0:07:53.696 om te zien of we konden voorspellen 0:07:53.720,0:07:57.696 wie een gelukkige, gezonde [br]tachtiger zou worden 0:07:57.720,0:07:58.920 en wie niet. 0:07:59.680,0:08:03.896 Toen we alles wat we over hen wisten 0:08:03.920,0:08:06.090 op hun vijftigste verzamelden, 0:08:06.090,0:08:08.616 waren het niet hun cholesterolcijfers 0:08:08.640,0:08:11.536 die voorspelden hoe ze oud zouden worden. 0:08:11.560,0:08:15.016 Het was hun tevredenheid[br]over hun relaties. 0:08:15.040,0:08:19.936 De mensen die op hun vijftigste het meest [br]tevreden waren over hun relaties, 0:08:19.960,0:08:22.360 waren het gezondst op hun tachtigste. 0:08:23.680,0:08:26.856 Goede relaties geven ons een buffer 0:08:26.880,0:08:29.640 tegen een aantal kwalijke kantjes[br]van het ouder worden. 0:08:30.480,0:08:34.456 Onze mannen en vrouwen[br]met de meest gelukkige relaties 0:08:34.480,0:08:36.535 meldden, na hun tachtigste, 0:08:36.559,0:08:39.496 dat ze op de dagen waarop[br]ze fysiek het meest leden, 0:08:39.520,0:08:41.480 even gelukkig bleven. 0:08:42.400,0:08:45.656 Maar de mensen in ongelukkige relaties 0:08:45.680,0:08:48.846 meldden dat hun fysieke pijn,[br]op dagen waarop die het ergst was, 0:08:48.846,0:08:51.680 verhoogd werd door emotionele pijn. 0:08:52.360,0:08:56.736 Een derde grote les [br]over relaties en gezondheid 0:08:56.760,0:09:00.016 is dat goede relaties niet alleen[br]ons lichaam beschermen, 0:09:00.040,0:09:01.520 maar ook ons brein. 0:09:02.440,0:09:07.096 Blijkt dat in een veilige, hechte[br]relatie zitten met iemand 0:09:07.120,0:09:11.016 na je tachtigste, je beschermt. 0:09:11.040,0:09:13.016 Mensen met een relatie 0:09:13.040,0:09:17.176 waarin ze ervaren dat ze kunnen[br]rekenen op de ander in tijden van nood, 0:09:17.200,0:09:20.896 behouden langer een scherp geheugen. 0:09:20.920,0:09:22.416 En mensen in relaties 0:09:22.440,0:09:25.576 waarin ze echt niet op de ander[br]kunnen rekenen, 0:09:25.600,0:09:29.480 die mensen ervaren sneller[br]dat hun geheugen achteruitgaat. 0:09:30.520,0:09:33.976 Die goede relaties moeten echt [br]niet altijd wolkenloos zijn. 0:09:34.000,0:09:38.656 Sommige tachtigjarige koppels[br]kibbelden voortdurend, 0:09:39.360,0:09:42.726 maar zolang ze het gevoel hadden[br]dat ze echt op de ander konden rekenen 0:09:42.726,0:09:44.376 in kwade tijden, 0:09:44.400,0:09:48.000 hadden die ruzies geen negatief [br]effect op hun geheugen. 0:09:49.600,0:09:52.336 Deze boodschap, 0:09:52.360,0:09:58.056 dat goede, hechte relaties goed zijn [br]voor onze gezondheid en welbevinden, 0:09:58.080,0:10:01.016 dat is wijsheid zo oud als de straat. 0:10:01.040,0:10:04.880 Waarom is ze dan zo lastig te begrijpen[br]en zo makkelijk te miskennen? 0:10:05.560,0:10:07.016 Wel, we zijn mensen. 0:10:07.040,0:10:09.856 Waar wij van houden,[br]is een snelle oplossing, 0:10:09.880,0:10:14.016 iets waardoor ons leven [br]goed wordt en goed blijft. 0:10:15.320,0:10:18.656 Relaties zijn morsig en ingewikkeld. 0:10:18.680,0:10:22.496 Het harde werk van zorg dragen[br]voor familie en vrienden 0:10:22.520,0:10:25.176 is niet sexy of glamoureus. 0:10:25.200,0:10:28.536 Het is levenslang. [br]Het stopt nooit. 0:10:28.560,0:10:33.616 De mensen in ons 75-jarig onderzoek[br]die het gelukkigst waren na hun pensioen 0:10:33.640,0:10:39.456 hadden actief gewerkt aan de vervanging[br]van werkmakkers door nieuwe speelmakkers. 0:10:39.480,0:10:42.456 Net als de millennials [br]in dat recente onderzoek 0:10:42.480,0:10:46.096 geloofden velen van onze mannen[br]bij hun start als jongvolwassenen 0:10:46.120,0:10:50.136 dat ze roem en rijkdom en welslagen 0:10:50.160,0:10:54.096 moesten nastreven om een goed leven te leiden. 0:10:54.120,0:10:58.296 Ons onderzoek toonde [br]over die 75 jaar heen voortdurend aan 0:10:58.320,0:11:03.976 dat de mensen die het best gedijden,[br]zich overgaven aan relaties 0:11:04.000,0:11:07.240 met familie, vrienden, een gemeenschap. 0:11:09.080,0:11:11.056 En jij? 0:11:11.080,0:11:14.840 Stel dat je 25 bent, of 40, of 60. 0:11:15.800,0:11:18.760 Hoe ziet dat eruit,[br]je overgeven aan relaties? 0:11:19.760,0:11:22.880 De mogelijkheden zijn bijna eindeloos. 0:11:23.600,0:11:29.696 Misschien kan je gewoon 'schermtijd'[br]door 'mensentijd' vervangen, 0:11:29.720,0:11:34.176 of een futloze relatie doen opleven[br]door samen iets nieuws doen, 0:11:34.200,0:11:36.400 lange wandelingen, of afspraakjes, 0:11:37.360,0:11:42.216 of contact opnemen met dat familielid[br]met wie je al jaren niet meer sprak, 0:11:42.240,0:11:45.736 want die familievetes [br]die al te veel voorkomen, 0:11:45.760,0:11:47.976 hebben een vreselijk effect 0:11:48.000,0:11:50.080 op de mensen die anderen iets verwijten. 0:11:52.000,0:11:55.920 Ik wil graag afsluiten [br]met een citaat van Mark Twain. 0:11:57.280,0:11:59.656 Meer dan een eeuw geleden 0:11:59.680,0:12:02.296 keek hij terug op zijn leven 0:12:02.320,0:12:03.600 en schreef dit: 0:12:04.840,0:12:08.536 "Er is geen tijd, het leven is te kort, 0:12:08.560,0:12:13.720 voor kibbelen, excuses, [br]ergernis en afrekeningen. 0:12:14.720,0:12:17.536 Er is alleen tijd voor liefde, 0:12:17.560,0:12:21.280 en dan nog, niet meer dan een oogwenk.' 0:12:22.760,0:12:27.136 Een goed leven bestaat uit goede relaties. 0:12:27.160,0:12:28.376 Dankuwel. 0:12:28.400,0:12:33.840 (Applaus)