1
00:00:00,760 --> 00:00:03,710
Биднийг чухам юу амьдралын турш

2
00:00:03,710 --> 00:00:05,720
эрүүл бас жаргалтай байлгадаг вэ?

3
00:00:06,520 --> 00:00:09,016
Хэрвээ та өөрийнхөө ирээдүйд

4
00:00:09,040 --> 00:00:11,096
яг одоо хөрөнгө оруулалт хийвэл

5
00:00:11,120 --> 00:00:14,390
цаг заваа юунд зориулах байсан бэ?

6
00:00:15,120 --> 00:00:17,536
Саяхны нэг судалгаагаар

7
00:00:17,560 --> 00:00:22,736
шинэ мянганы залуусаас амьдралынх нь
гол зорилгыг асуухад

8
00:00:22,760 --> 00:00:26,496
80 гаруй хувь нь

9
00:00:26,496 --> 00:00:28,936
баян болох гэж хариулсан байна.

10
00:00:28,960 --> 00:00:33,296
Мөн тэдгээр залуусын 50 хувь нь

11
00:00:33,320 --> 00:00:35,856
тэдний өөр нэг чухал зорилго бол

12
00:00:35,880 --> 00:00:38,020
алдартай болох гэжээ.

13
00:00:38,960 --> 00:00:40,176
(Инээд)

14
00:00:40,200 --> 00:00:46,856
Ажилдаа шамд, илүү хичээ, илүү их
амжилтанд хүр гэсэн зүйлсийг

15
00:00:46,880 --> 00:00:48,936
бид байнга сонсдог.

16
00:00:48,960 --> 00:00:51,180
Сайхан амьдрахын тулд

17
00:00:51,180 --> 00:00:54,456
эдгээрийн хойноос л явах хэрэгтэй мэт
ойлгодог.

18
00:00:54,480 --> 00:00:56,696
Хүмүүсийн амьдралыг ерөнхийд нь эсвэл

19
00:00:56,720 --> 00:01:01,936
хүмүүсийн хийж буй сонголтыг, улмаар
тэдгээр сонголтууд нь хэрхэн цааш өрнөж

20
00:01:01,960 --> 00:01:05,480
байгааг тодорхойлно гэдэг бараг л
боломжгүй зүйл.

21
00:01:06,080 --> 00:01:09,136
Хүмүүсийн амьдралын талаар бид ихэнхдээ

22
00:01:09,160 --> 00:01:12,616
өнгөрсөн үеийн
дурсамжаас нь мэдэж авдаг.

23
00:01:12,640 --> 00:01:17,416
Харин ой санамж хэзээ ч
100 хувь бодит байж чаддаггүй.

24
00:01:17,440 --> 00:01:21,136
Бид маш их зүйлийг мартаж,

25
00:01:21,160 --> 00:01:24,040
ой санамж маань заримдаа бүр
эсрэг тал руугаа бүтээлч болж орхидог.

26
00:01:24,800 --> 00:01:29,176
Харин хэрвээ хүмүүсийн амьдралыг
цаг хугацаа өнгөрөхийн хирээр

27
00:01:29,200 --> 00:01:32,056
хэрхэн өрнөхийг харах боломж
олдвол ямар вэ?

28
00:01:32,080 --> 00:01:36,056
Хүмүүсийг юу аз жаргалтай 
болгодгийг мэдэхийн тулд тэднийг

29
00:01:36,080 --> 00:01:38,816
өсвөр настайгаас нь эхлээд
хөгшрөх хүртэл нь

30
00:01:38,840 --> 00:01:42,200
судалбал ямар вэ?

31
00:01:43,560 --> 00:01:44,760
Бид яг үүнийг хийсэн.

32
00:01:45,640 --> 00:01:47,856
Харвардын Насанд Хүрэгсдийн
Хөгжлийн Судалгаа

33
00:01:47,880 --> 00:01:52,640
насанд хүрэгчдийн амьдралыг судалсан
хамгийн урт судалгаа байх.

34
00:01:53,720 --> 00:01:59,840
Бид 75 жилийн турш 724 эрэгтэйн
амьдралыг судалсан.

35
00:02:01,360 --> 00:02:05,856
Олон жилийн турш тэдний ажил, гэр бүл,
эрүүл мэндийн талаар асуулт асууна.

36
00:02:05,880 --> 00:02:10,256
Мэдээж энэ бүх хугацаанд тэдний түүх
хэрхэн өрнөхийг

37
00:02:10,280 --> 00:02:11,720
мэдээ ч үгүй байсан.

38
00:02:13,280 --> 00:02:16,896
Энэ төрлийн судалгаа үнэндээ маш
ховор л доо.

39
00:02:16,920 --> 00:02:20,976
Ихэнх нь арван жилийн дотор бүтэлгүйтдэг.

40
00:02:21,000 --> 00:02:24,176
Учир нь ихэнх оролцогчид
судалгаанаас гарах,

41
00:02:24,200 --> 00:02:27,096
санхүүжилт зогсох,

42
00:02:27,120 --> 00:02:29,376
судлаачид нь өөр ажилд сатаарах

43
00:02:29,400 --> 00:02:33,480
эсвэл нас барснаар судалгааг цааш
үргэлжлүүлэх хүн байхгүй болчихдог.

44
00:02:34,280 --> 00:02:36,536
Харин бидний хувьд,

45
00:02:36,560 --> 00:02:40,256
аз тохиол, мөн үе үеийн судлаачдын
шургуу байдлын ачаар

46
00:02:40,280 --> 00:02:42,510
судалгаа маань эдгээрийг
даван туулж чадсан.

47
00:02:42,520 --> 00:02:46,760
Анхны 724 оролцогчдын
60 орчим нь

48
00:02:46,760 --> 00:02:48,336
амьд сэрүүн төдийгүй,

49
00:02:48,360 --> 00:02:50,536
судалгаандаа ч оролцсон хэвээр ба

50
00:02:50,560 --> 00:02:52,600
90 гаруй настай болжээ.

51
00:02:53,560 --> 00:02:55,456
Харин одоо тэдний

52
00:02:55,480 --> 00:02:58,840
2000 гаруй үр хүүхдийг
судалж эхэлж байна.

53
00:02:59,680 --> 00:03:02,000
Би энэхүү судалгааны 4 дэх удирдагч.

54
00:03:03,400 --> 00:03:08,136
1938 оноос хойш бид залуусын
2 бүлгийг судалсан.

55
00:03:08,160 --> 00:03:10,826
Эхний бүлгийн залуус Харвардын 2-р курсын

56
00:03:10,826 --> 00:03:13,016
оюутан байхдаа элссэн.

57
00:03:13,040 --> 00:03:15,856
Дэлхийн 2-р дайны үеэр бүгд
сургуулиа төгсч,

58
00:03:15,880 --> 00:03:18,320
улмаар ихэнх нь дайнд явсан.

59
00:03:19,280 --> 00:03:21,416
Харин 2 дахь бүлгийн залуус бол

60
00:03:21,440 --> 00:03:25,616
Бостоны хамгийн ядуу хороололд 
амьдардаг хөвгүүд байсан юм.

61
00:03:25,640 --> 00:03:27,656
Эдгээр хөвгүүдийг сонгосон шалтгаан нь

62
00:03:27,680 --> 00:03:31,016
тэд 1930-аад оны Бостоны 
хамгийн асуудалтай, эмзэг бүлгийн

63
00:03:31,040 --> 00:03:33,676
гэр бүлүүдээс гаралтай байсанд

64
00:03:33,676 --> 00:03:35,656
оршиж байгаа юм.

65
00:03:35,680 --> 00:03:40,280
Тэдний ихэнх нь халуун, хүйтэн усгүй
нийтийн байранд амьдарч байсан.

66
00:03:42,520 --> 00:03:44,886
Тэднийг судалгаанд элсэж ороход

67
00:03:44,886 --> 00:03:47,376
бүгдээс нь ярилцлага авсан.

68
00:03:47,400 --> 00:03:49,616
Мөн эмнэлгийн үзлэгт ч хамруулсан.

69
00:03:49,640 --> 00:03:53,176
Бүр гэрт нь очиж, аав ээжтэй нь хүртэл
ярилцлага хийсэн.

70
00:03:53,200 --> 00:03:55,576
Ингээд эдгээр хөвгүүд насанд хүрцгээж

71
00:03:55,600 --> 00:03:58,016
амьдралын янз бүрийн замаар явцгаасан.

72
00:03:58,040 --> 00:04:04,136
Тэд үйлдвэрийн ажилчин, хуульч, тоосго 
өрөгч, эмч болж,

73
00:04:04,160 --> 00:04:06,520
нэг нь АНУ-ын ерөнхийлөгч болсон.

74
00:04:08,160 --> 00:04:12,400
Зарим нь архинд донтож,
цөөн хэд нь шизофрени өвчтэй болсон.

75
00:04:13,320 --> 00:04:15,616
Зарим нь нийгмийн доод давхаргаас

76
00:04:15,640 --> 00:04:18,856
хамгийн дээд давхарга хүртэл нь авирч,

77
00:04:18,880 --> 00:04:22,160
харин зарим нь яг эсрэг чиглэлээр явсан.

78
00:04:23,520 --> 00:04:26,456
Энэхүү судалгааг анх санаачлагчид

79
00:04:26,480 --> 00:04:28,496
75 жилийн дараа намайг энд зогсоод

80
00:04:28,520 --> 00:04:33,056
одоог хүртэл энэ судалгаа үргэлжилсээр
байгаа тухай ярина гэж

81
00:04:33,080 --> 00:04:36,160
зүүдлээ ч үгүй байх.

82
00:04:37,280 --> 00:04:40,896
Хоёр жил тутам дайчин, бас тэвчээртэй
судлаачид маань

83
00:04:40,920 --> 00:04:43,976
оролцогчид руугаа залгаж,

84
00:04:44,000 --> 00:04:47,530
тэдний амьдралын талаар дахиад хэдэн
асуулт асууж болох эсэхийг лавладаг.

85
00:04:48,040 --> 00:04:51,616
Бостоны олон залуус биднээс
"Та нар яагаад одоо хүртэл намайг

86
00:04:51,640 --> 00:04:55,520
судалсаар байгаа юм бэ? Миний амьдрал тийм
сонирхолтой биш шүү дээ." гэж асуудаг.

87
00:04:56,600 --> 00:04:58,976
Харин Харвардын оюутнууд
хэзээ ч тэгж асуудаггүй.

88
00:04:59,000 --> 00:05:04,200
(Инээд)

89
00:05:08,920 --> 00:05:11,776
Тэдний амьдралыг дэлгэрэнгүй судлахын тулд

90
00:05:11,800 --> 00:05:14,736
зөвхөн асуулга илгээгээд зогсохгүй,

91
00:05:14,760 --> 00:05:17,216
зочны өрөөнд нь сууж ярилцлага хийн

92
00:05:17,240 --> 00:05:20,176
эмч нараас нь өвчний түүхийг авч,

93
00:05:20,200 --> 00:05:22,696
мөн цусны шинжилгээ, тархины зураг авч,

94
00:05:22,720 --> 00:05:24,416
хүүхдүүдтэй нь ярилцдаг.

95
00:05:24,440 --> 00:05:29,696
Бүр эхнэртэйгээ хамгийн их санаа зовоодог
зүйлсээ хуваалцахад нь бичлэг хийдэг.

96
00:05:29,720 --> 00:05:33,256
Арваад жилийн өмнө эхнэрүүдээс нь

97
00:05:33,280 --> 00:05:35,656
судалгаанд маань
оролцож чадах эсэхийг асуухад

98
00:05:35,680 --> 00:05:38,376
"Тийм байлгүй дээ, цаг нь болсон доо"
гэж билээ.

99
00:05:38,400 --> 00:05:39,456
(Инээд)

100
00:05:39,480 --> 00:05:41,176
Ингээд бид юу олж мэдэв?

101
00:05:41,200 --> 00:05:46,416
Бидний цуглуулсан
хэдэн арван мянган хуудас

102
00:05:46,440 --> 00:05:49,496
хүмүүсийн амьдралын талаарх мэдээллээс

103
00:05:49,520 --> 00:05:50,920
ямар сургамж олж авсан бэ?

104
00:05:51,720 --> 00:05:57,320
Тэгэхээр эд хөрөнгө, алдар нэр
эсвэл илүү шаргуу ажиллах тухай огт биш.

105
00:05:58,520 --> 00:06:04,816
Энэхүү 75 жилийн судалгаанаас харахад
нэг л тодорхой зүйл байна.

106
00:06:04,840 --> 00:06:10,040
Сайн харилцаа биднийг аз жаргалтай,
эрүүл байлгадаг. Ердөө л энэ.

107
00:06:11,000 --> 00:06:14,816
Бид харилцааны талаар гурван чухал
зүйл мэдэж авсан.

108
00:06:14,840 --> 00:06:18,936
Нэгт, нийгмийн харилцаа нь
бидэнд маш тустай,

109
00:06:18,960 --> 00:06:21,456
харин ганцаардал биднийг үгүй хийдэг.

110
00:06:21,480 --> 00:06:25,136
Гэр бүл, найзууд, нийгэмтэйгээ

111
00:06:25,160 --> 00:06:28,256
илүү ойр байдаг хүмүүс

112
00:06:28,280 --> 00:06:32,976
илүү жаргалтай, эрүүл байж,
урт насалдаг нь

113
00:06:33,000 --> 00:06:36,376
судалгаагаар тогтоогдсон.

114
00:06:36,400 --> 00:06:39,816
Ганцаардал нь хор хөнөөлтэй
болох нь ч мөн харагдсан.

115
00:06:39,840 --> 00:06:44,976
Бусадтай хүссэн хэмжээндээ холбогдож
чаддаггүй, тусгаарлагдмал хүмүүс

116
00:06:45,000 --> 00:06:48,216
аз жаргалыг харьцангуй бага мэдэрч,

117
00:06:48,240 --> 00:06:51,176
эрүүл мэнд нь дунд наснаас эхлэн
эрт муудаж,

118
00:06:51,200 --> 00:06:53,416
мөн тархины үйл ажиллагаа нь

119
00:06:53,440 --> 00:06:57,000
хурдан муудаж, богино насалдаг.

120
00:06:58,040 --> 00:07:01,256
Харамсалтай нь, ямар ч цаг үед

121
00:07:01,280 --> 00:07:05,880
5 америк хүн тутмын 1-ээс илүү нь
өөрсдийгөө ганцаардмал гэж үздэг.

122
00:07:07,040 --> 00:07:09,696
Олны дунд, гэрлэлтэд ганцаардах

123
00:07:09,720 --> 00:07:12,376
тохиолдол байдгийг бид мэднэ.

124
00:07:12,400 --> 00:07:14,536
Тэгэхээр 2 дахь чухал зүйл сургамж бол

125
00:07:14,560 --> 00:07:17,656
таны хэдэн найзтай байх

126
00:07:17,680 --> 00:07:21,176
эсвэл та хэн нэгэнтэй чуxал харилцаатай
байх эсэх нь чухал биш,

127
00:07:21,200 --> 00:07:25,840
харин таны дотно харилцааны
чанар нь л чухал.

128
00:07:26,560 --> 00:07:31,336
Зөрчилдөөн дунд амьдрах нь эрүүл мэндэд
маш муу нөлөөтэй.

129
00:07:31,360 --> 00:07:35,336
Жишээ нь, хайр сэтгэлгүй,
байнгын зөрчилдөөнтэй гэрлэлт нь

130
00:07:35,360 --> 00:07:41,136
эрүүл мэндэд салалтаас ч илүү муугаар
нөлөөлөх магадлалтай нь ажиглагдсан.

131
00:07:41,160 --> 00:07:45,936
Харин халуун дулаан, сайн харилцаатай
амьдрах нь биднийг хамгаалдаг.

132
00:07:45,960 --> 00:07:49,056
Оролцогчдоо 80 нас өнгөртөл нь
судалсныхаа дараа бид

133
00:07:49,080 --> 00:07:52,096
тэдний дунд насыг эргэн харж,
хэн нь ахмад насандаа

134
00:07:52,120 --> 00:07:53,696
эрүүл, жаргалтай,

135
00:07:53,720 --> 00:07:57,696
харин хэн эсрэгээрээ байхыг
таамаглаж болох эсэхийг

136
00:07:57,720 --> 00:07:58,920
мэдэхийг хүссэн юм.

137
00:07:59,680 --> 00:08:03,896
Тэгээд тэдний 50 настай үеийн
бүх мэдээллийг нь цуглуулж үзэхэд

138
00:08:03,920 --> 00:08:05,280
дунд настай үеийнх нь

139
00:08:06,080 --> 00:08:08,616
холестерины хэмжээ цаашид

140
00:08:08,640 --> 00:08:11,536
тэдний хэрхэн хөгшрөхөд нөлөөлөөгүй.

141
00:08:11,560 --> 00:08:15,016
Харин нийгмийн харилцаандаа
хэр сэтгэл хангалуун байсан нь нөлөөлсөн.

142
00:08:15,040 --> 00:08:19,936
50 насандаа хамгийн сэтгэл хангалуун
харилцаатай байсан хүмүүс

143
00:08:19,960 --> 00:08:22,360
80 насандаа хамгийн эрүүл байсан.

144
00:08:23,680 --> 00:08:26,856
Сайн, дотны харилцаа нь

145
00:08:26,880 --> 00:08:29,640
биднийг хөгшрөлтийн зарим аюулаас
хамгаалдаг байна.

146
00:08:30,480 --> 00:08:34,456
Манай хамгийн жаргалтай хосууд маань

147
00:08:34,480 --> 00:08:36,535
80 насандаа хэдийгээр

148
00:08:36,559 --> 00:08:39,496
бие эрхтний хувьд зовиуртай байсан ч,
сэтгэл санааны хувьд

149
00:08:39,520 --> 00:08:41,480
адилхан жаргалтай байдаг гэсэн юм.

150
00:08:42,400 --> 00:08:45,656
Харин тааруухан харилцаанд
байсан хүмүүс хэлэхдээ,

151
00:08:45,680 --> 00:08:48,616
тэдний биеийн зовиурыг сэтгэл санааны
зовиур нь

152
00:08:48,640 --> 00:08:51,680
улам дордуулдаг гэжээ.

153
00:08:52,360 --> 00:08:56,736
Дотно харилцаа болон эрүүл мэндийн
талаар бидний олж мэдсэн 3 дахь сургамж нь

154
00:08:56,760 --> 00:09:00,016
сайн харилцаа зөвхөн бидний биеийг
хамгаалаад зогсохгүй,

155
00:09:00,040 --> 00:09:01,520
тархийг ч мөн хамгаалдаг.

156
00:09:02,440 --> 00:09:07,096
80 насандаа өөр хэн нэгэнтэй

157
00:09:07,120 --> 00:09:11,016
дотно, сайн харилцаанд байх нь
хамгаалалт болдог.

158
00:09:11,040 --> 00:09:13,016
Тэд дотно харилцаанд байхдаа

159
00:09:13,040 --> 00:09:17,176
хэрэгтэй үед нь өөр хэн нэгэн
итгэл даахыг мэдрэх нь

160
00:09:17,200 --> 00:09:20,896
ой санамжийг хурц байлгадаг.

161
00:09:20,920 --> 00:09:22,416
Харин итгэлцэлгүй харилцаанд

162
00:09:22,440 --> 00:09:25,576
байдаг хүмүүсийн хувьд

163
00:09:25,600 --> 00:09:29,480
ой санамж нь эрт мууддаг.

164
00:09:30,520 --> 00:09:33,976
Гэхдээ сайн харилцаа гэдэг нь
саад бэрхшээлтэй учрахгүй гэсэн үг биш.

165
00:09:34,000 --> 00:09:37,576
Манай зарим 80 настангууд

166
00:09:37,600 --> 00:09:39,336
хоорондоо маргах үе бишгүй гарна.

167
00:09:39,360 --> 00:09:42,536
Гэхдээ хэцүү үед үнэхээр нэгэндээ

168
00:09:42,560 --> 00:09:44,376
итгэж болохыг мэддэг л бол

169
00:09:44,400 --> 00:09:48,000
тэдгээр маргаан ой тогтоолтод
огтхон ч нөлөөлөхгүй.

170
00:09:49,600 --> 00:09:52,336
Тэгэхээр сайн, дотно харилцаа

171
00:09:52,360 --> 00:09:58,056
бидний сайн сайхан, эрүүл мэндэд тустай
гэдэг ойлголт бол

172
00:09:58,080 --> 00:10:01,016
эртний мэргэн ухаан.

173
00:10:01,040 --> 00:10:04,880
Гэтэл яагаад бид үүнийг
үл ойшооход ийм амархан юм бол?

174
00:10:05,560 --> 00:10:07,016
Учир нь бид бол хүн төрөлхтөн.

175
00:10:07,040 --> 00:10:09,856
Бид амар шийдэл,

176
00:10:09,880 --> 00:10:11,576
биднийг сайн сайхан чигээр байлгах

177
00:10:11,600 --> 00:10:14,360
тийм л зүйлд дуртай.

178
00:10:15,320 --> 00:10:18,656
Урт хугацааны харилцаа бол
ээдрээтэй,

179
00:10:18,680 --> 00:10:22,496
гэр бүл, найз нөхдөө анхаарах нь
их ажил шаарддаг,

180
00:10:22,520 --> 00:10:25,176
тэгээд ч дур татам, гоёмсог зүйл биш.

181
00:10:25,200 --> 00:10:28,536
Мөн биднийг үхэн үхтэл энэ харилцаа
дуусах учиргүй.

182
00:10:28,560 --> 00:10:33,616
Энэ 75 жилийн судалгаанаас харахад,
хамгийн жаргалтай тэтгэврийн насныхан

183
00:10:33,640 --> 00:10:39,456
хамтран ажиллагчдаа хамтран тоглогчоор
солихоор идэвхтэй ажилласан хүмүүс байсан.

184
00:10:39,480 --> 00:10:42,456
Яг л өнөөх судалгаанд оролцсон
шинэ мянганы залуус шиг

185
00:10:42,480 --> 00:10:46,096
манай судалгааны олон эрчүүд залуу 
ахуйдаа эд хөрөнгө, алдар нэр,

186
00:10:46,120 --> 00:10:50,136
ажлын амжилт зэргийг сайхан амьдралын
хэмжүүр гэж

187
00:10:50,160 --> 00:10:54,096
итгэцгээж байсан.

188
00:10:54,120 --> 00:10:58,296
Гэвч бүхэл бүтэн 75 жилийн энэхүү 
судалгаагаар

189
00:10:58,320 --> 00:11:03,976
хамгийн сайхан амьдарсан хүмүүс бол
гэр бүл, найз нөхөд, нийгмийн харилцаандаа

190
00:11:04,000 --> 00:11:07,240
илүү анхаарсан хүмүүс гэдэг нь
удаа дараа тогтоогдсон.

191
00:11:09,080 --> 00:11:11,056
Харин та юу гэж бодож байна?

192
00:11:11,080 --> 00:11:14,840
25, 40 эсвэл 60 настай байна гэж бодъё.

193
00:11:15,800 --> 00:11:18,760
Харилцаандаа илүү анхаарна гэж
яана гэсэн үг юм бол?

194
00:11:19,760 --> 00:11:22,880
Боломжууд нь дуусашгүй олон.

195
00:11:23,600 --> 00:11:29,696
Магадгүй зүгээр л дэлгэц ширтэх цагаа
хүмүүстэй өнгөрүүлэхэд зориулах,

196
00:11:29,720 --> 00:11:34,176
эсвэл хуучирсан харилцаагаа
хамтдаа шинэ зүйл хийж сайжруулах,

197
00:11:34,200 --> 00:11:36,400
хамтдаа алхах, болзоонд явах,

198
00:11:37,360 --> 00:11:42,216
эсвэл удаан яриагүй хамаатан руугаа
залгах ч байж болно.

199
00:11:42,240 --> 00:11:45,736
Учир нь маш их тохиолддог
гэр бүлийн хагарал

200
00:11:45,760 --> 00:11:47,976
атаа хорсол санасан нэгэнд

201
00:11:48,000 --> 00:11:50,080
хамгийн муугаар нөлөөлдөг.

202
00:11:52,000 --> 00:11:55,920
Ингээд би Марк Твейний хэлсэн үгээр
яриагаа дуусгая.

203
00:11:57,280 --> 00:11:59,656
Зуун жилийн тэртээ,

204
00:11:59,680 --> 00:12:02,296
тэрээр амьдралаа эргэж хараад

205
00:12:02,320 --> 00:12:03,600
ийнхүү бичжээ.

206
00:12:04,840 --> 00:12:08,536
"Амьдрал үнэхээр богинохон. Маргалдах,

207
00:12:08,560 --> 00:12:13,720
уучлал гуйх, зүрхээ шархлуулах,
буруугаа хүлээхийг шаардах цаг байхгүй.

208
00:12:14,720 --> 00:12:17,536
Зөвхөн хүнийг хайрлах

209
00:12:17,560 --> 00:12:21,280
хором төдий л цаг бий."

210
00:12:22,760 --> 00:12:27,136
Сайхан амьдрал
сайн харилцаан дээр тогтдог.

211
00:12:27,160 --> 00:12:28,376
Баярлалаа.

212
00:12:29,882 --> 00:12:33,882
(Алга ташилт)