WEBVTT

00:00:00.760 --> 00:00:03.735
Que é o que nos mantén con saúde e felices

00:00:03.760 --> 00:00:05.850
durante a vida?

00:00:06.520 --> 00:00:09.016
Se tivésedes que investir agora

00:00:09.040 --> 00:00:11.096
no voso mellor futuro,

00:00:11.120 --> 00:00:14.500
onde poñeriades o voso tempo
e a vosa enerxía?

00:00:15.120 --> 00:00:17.536
Unha enquisa recente 
á xeración do milenio

00:00:17.560 --> 00:00:22.736
preguntoulles cales eran as metas
máis importantes na súa vida,

00:00:22.760 --> 00:00:24.776
e máis do 80 % dixo

00:00:24.800 --> 00:00:28.936
que unha meta importante
era facerse ricos.

00:00:28.960 --> 00:00:33.296
E outro 50 % deses mesmos adultos novos

00:00:33.320 --> 00:00:35.856
dixo que outra meta importante

00:00:35.880 --> 00:00:38.390
era ser famosos.

NOTE Paragraph

00:00:38.960 --> 00:00:40.176
(Risos)

NOTE Paragraph

00:00:40.200 --> 00:00:46.856
E dísenos constantemente
que traballemos máis, que nos esforcemos

00:00:46.880 --> 00:00:48.936
para acadar máis logros.

00:00:48.960 --> 00:00:52.616
Dános a impresión de que
debemos perseguir estas cousas

00:00:52.640 --> 00:00:54.456
para ter unha boa vida.

00:00:54.480 --> 00:00:56.696
As imaxes de vidas enteiras,

00:00:56.720 --> 00:01:01.936
das decisións que toma a xente,
e o resultado desas decisións

00:01:01.960 --> 00:01:05.410
son case imposibles de obter.

00:01:06.080 --> 00:01:09.136
Gran parte do que sabemos da vida

00:01:09.160 --> 00:01:12.616
sabémolo pedíndolle á xente
que lembre o seu pasado.

00:01:12.640 --> 00:01:17.416
E, como sabemos, a retrospectiva
é todo menos rigorosa.

00:01:17.440 --> 00:01:21.136
Esquecemos grandes fragmentos
do que nos ocorre na vida,

00:01:21.160 --> 00:01:24.190
e, ás veces, a memoria
é francamente creativa.

NOTE Paragraph

00:01:24.800 --> 00:01:29.176
Pero, e se puidésemos ver vidas enteiras

00:01:29.200 --> 00:01:32.056
conforme se desenvolven no tempo?

00:01:32.080 --> 00:01:36.056
E se puidésemos estudar as persoas
desde a adolescencia

00:01:36.080 --> 00:01:38.816
ata a vellez

00:01:38.840 --> 00:01:42.700
para ver que mantén a xente 
feliz e saudable?

NOTE Paragraph

00:01:43.560 --> 00:01:44.760
Fixémolo.

00:01:45.640 --> 00:01:47.856
O Estudo de Desenvolvemento 
Adulto de Harvard

00:01:47.880 --> 00:01:52.640
pode que sexa o estudo máis longo 
sobre a vida adulta na historia.

00:01:53.720 --> 00:02:00.290
Durante 75 anos, rastrexamos
a vida de 724 homes,

00:02:01.360 --> 00:02:05.856
ano tras ano, preguntámoslles sobre
o seu traballo, a vida doméstica, a saúde,

00:02:05.880 --> 00:02:09.580
e, claro, preguntando
todo ese tempo sen saber

00:02:09.580 --> 00:02:12.410
como resultarían
as súas historias de vida.

NOTE Paragraph

00:02:13.280 --> 00:02:16.896
Estudos coma este son moi raros.

00:02:16.920 --> 00:02:20.976
Case todos os proxectos deste tipo
véñense abaixo nunha década

00:02:21.000 --> 00:02:24.176
porque moitas persoas abandonan o estudo

00:02:24.200 --> 00:02:27.096
ou os fondos da investigación rematan

00:02:27.120 --> 00:02:29.376
ou os investigadores perden o interese

00:02:29.400 --> 00:02:33.480
ou morren, e ninguén continúa
a investigación.

00:02:34.280 --> 00:02:36.536
Pero, grazas a unha combinación de sorte

00:02:36.560 --> 00:02:40.256
e á perseveranza de varias
xeracións de investigadores,

00:02:40.280 --> 00:02:42.210
este estudo sobreviviu.

00:02:42.520 --> 00:02:47.016
Uns 60 dos 724 homes orixinais

00:02:47.040 --> 00:02:48.336
aínda están vivos,

00:02:48.360 --> 00:02:50.536
e aínda participan no estudo,

00:02:50.560 --> 00:02:52.600
a maioría deles andan polos 90 anos.

00:02:53.560 --> 00:02:55.456
E agora imos comezar a estudar

00:02:55.480 --> 00:02:59.110
máis de 2000 fillos deses homes.

00:02:59.680 --> 00:03:02.560
E eu son o cuarto director do estudo.

NOTE Paragraph

00:03:03.400 --> 00:03:08.136
Desde 1938, rastrexamos as vidas
de dous grupos de homes.

00:03:08.160 --> 00:03:10.296
O primeiro grupo comezou no estudo

00:03:10.320 --> 00:03:13.016
sendo alumnos de segundo ano
na Universidade de Harvard.

00:03:13.040 --> 00:03:15.856
Todos remataron a universidade
durante a II Guerra Mundial

00:03:15.880 --> 00:03:18.930
e, despois, a maioría
participou na Guerra.

00:03:19.280 --> 00:03:21.416
O segundo grupo que seguimos

00:03:21.440 --> 00:03:25.616
foi un grupo de rapaces
dos barrios máis pobres de Boston,

00:03:25.640 --> 00:03:27.656
rapaces que se elixiron para o estudo

00:03:27.680 --> 00:03:31.016
especificamente porque proviñan 
dalgunhas das familias

00:03:31.040 --> 00:03:32.896
máis problemáticas e desfavorecidas

00:03:32.920 --> 00:03:35.656
do Boston dos anos 30.

00:03:35.680 --> 00:03:40.930
A maioría vivía en barracas,
moitos sen auga corrente.

NOTE Paragraph

00:03:42.520 --> 00:03:44.416
Cando comezaron o estudo,

00:03:44.440 --> 00:03:47.376
todos estes adolescentes
foron entrevistados.

00:03:47.400 --> 00:03:49.616
Fixéronlles exames médicos.

00:03:49.640 --> 00:03:53.176
Fomos ás súas casas
e entrevistamos os seus pais.

00:03:53.200 --> 00:03:55.576
Despois estes adolescentes
chegaron a ser adultos

00:03:55.600 --> 00:03:58.016
que seguiron camiños diversos na vida.

00:03:58.040 --> 00:04:04.136
Foron operarios de fábrica,
avogados, albaneis, médicos,

00:04:04.160 --> 00:04:06.520
un foi presidente de EE.UU.

00:04:08.160 --> 00:04:12.400
Algúns sufriron alcoholismo.
Outros poucos sufriron esquizofrenia.

00:04:13.320 --> 00:04:15.616
Algúns subiron na escala social

00:04:15.640 --> 00:04:18.856
desde a base ata o cumio,

00:04:18.880 --> 00:04:22.500
e outros foron en sentido contrario.

NOTE Paragraph

00:04:23.520 --> 00:04:26.456
Os fundadores deste estudo

00:04:26.480 --> 00:04:28.496
nin nas súas fantasías máis tolas

00:04:28.520 --> 00:04:33.056
imaxinarían que eu estaría hoxe aquí,
75 anos despois,

00:04:33.080 --> 00:04:36.660
contándovos que o estudo continúa.

00:04:37.280 --> 00:04:40.896
Cada dous anos, o noso entregado
e paciente persoal de investigación

00:04:40.920 --> 00:04:43.976
chama estes homes e pregúntalles
se podemos enviarlles

00:04:44.000 --> 00:04:47.390
outra serie de preguntas
sobre as súas vidas.

NOTE Paragraph

00:04:48.040 --> 00:04:51.616
Moitos dos homes de Boston
pregúntannos:

00:04:51.640 --> 00:04:55.520
"Por que queren seguir estudándome? 
A miña vida xa non é interesante."

00:04:56.600 --> 00:04:58.976
Os homes de Harvard 
nunca fan esta pregunta.

NOTE Paragraph

00:04:59.000 --> 00:05:00.910
(Risos)

NOTE Paragraph

00:05:08.920 --> 00:05:11.776
Para obter a imaxe máis clara
destas vidas,

00:05:11.800 --> 00:05:14.736
non só lles enviamos cuestionarios.

00:05:14.760 --> 00:05:17.216
Entrevistámolos nos seus salóns.

00:05:17.240 --> 00:05:20.176
Conseguimos as súas historias clínicas.

00:05:20.200 --> 00:05:22.696
Extraémoslles sangue,
escaneamos os seus cerebros,

00:05:22.720 --> 00:05:24.416
falamos cos seus fillos.

00:05:24.440 --> 00:05:29.696
Gravamos as conversas coas súas esposas
sobre as súas preocupacións.

00:05:29.720 --> 00:05:33.256
E cando, hai unha década,
lles preguntamos ás esposas

00:05:33.280 --> 00:05:35.656
se querían sumarse como membros do estudo,

00:05:35.680 --> 00:05:38.376
moitas mulleres dixeron:
"Vaia, xa era hora".

NOTE Paragraph

00:05:38.400 --> 00:05:39.456
(Risos)

NOTE Paragraph

00:05:39.480 --> 00:05:41.176
Que aprendemos?

00:05:41.200 --> 00:05:46.416
Que leccións xorden
das decenas de miles de páxinas

00:05:46.440 --> 00:05:49.496
de información que xeramos

00:05:49.520 --> 00:05:50.720
sobre estas vidas?

00:05:51.720 --> 00:05:57.720
Ben, as leccións non teñen que ver
con riqueza, fama nin con traballar moito.

00:05:58.520 --> 00:06:04.816
A mensaxe máis clara destes 75 
anos de estudo é esta:

00:06:04.840 --> 00:06:10.040
As boas relacións fannos
máis felices e saudables. Punto.

NOTE Paragraph

00:06:11.000 --> 00:06:14.816
Aprendemos tres cousas sobre as relacións.

00:06:14.840 --> 00:06:18.936
A primeira é que
as conexións sociais fannos ben,

00:06:18.960 --> 00:06:21.456
e que a soidade mata.

00:06:21.480 --> 00:06:25.136
Resulta que as persoas
con máis vínculos sociais

00:06:25.160 --> 00:06:28.256
coa familia, os amigos, a comunidade,

00:06:28.280 --> 00:06:32.976
son máis felices, máis sas e viven máis

00:06:33.000 --> 00:06:36.376
que as persoas que teñen menos vínculos.

00:06:36.400 --> 00:06:39.816
E experimentar soidade resulta ser tóxico.

00:06:39.840 --> 00:06:44.976
As persoas que están máis illadas
do que quererían doutras persoas

00:06:45.000 --> 00:06:48.216
atópanse menos felices,

00:06:48.240 --> 00:06:51.176
a súa saúde empeora antes 
na mediana idade,

00:06:51.200 --> 00:06:53.416
as súas funcións cerebrais
decaen máis axiña

00:06:53.440 --> 00:06:57.570
e viven menos que as persoas
que non están soas.

00:06:58.040 --> 00:07:01.256
E o triste é que, en calquera momento,

00:07:01.280 --> 00:07:06.190
máis dun de cada cinco estadounidenses
informarán de que están sós.

NOTE Paragraph

00:07:07.040 --> 00:07:09.696
E sabemos que podemos estar
sós na multitude

00:07:09.720 --> 00:07:12.376
e podemos estar sós nun matrimonio,

00:07:12.400 --> 00:07:14.536
por iso a segunda gran lección
que aprendemos

00:07:14.560 --> 00:07:17.656
é que non ten que ver
coa cantidade de amigos que temos,

00:07:17.680 --> 00:07:21.176
tampouco con que esteamos nunha relación,

00:07:21.200 --> 00:07:25.840
o que importa é a calidade 
das relacións máis próximas.

00:07:26.560 --> 00:07:31.336
Resulta que vivir no medio de conflitos
é moi malo para a saúde.

00:07:31.360 --> 00:07:35.336
Os matrimonios moi conflitivos,
por exemplo, sen moito afecto,

00:07:35.360 --> 00:07:41.136
resultan ser moi malos para a saúde,
quizais peores que o divorcio.

00:07:41.160 --> 00:07:45.936
E vivir en medio de relacións boas
e cálidas protéxenos.

NOTE Paragraph

00:07:45.960 --> 00:07:49.056
Cando os nosos homes
chegaron aos oitenta e tantos,

00:07:49.080 --> 00:07:52.096
quixemos analizar
como foi a súa mediana idade

00:07:52.120 --> 00:07:53.696
para ver se podiamos predicir

00:07:53.720 --> 00:07:57.696
quen se convertería
nun octoxenario feliz e saudable

00:07:57.720 --> 00:07:58.920
e quen non.

00:07:59.680 --> 00:08:03.896
E cando recollemos
todo o que non sabiamos deles

00:08:03.920 --> 00:08:05.280
aos seus 50 anos,

00:08:06.080 --> 00:08:08.616
non foron os niveis de colesterol
da mediana idade

00:08:08.640 --> 00:08:11.536
os que predixeron como envellecerían.

00:08:11.560 --> 00:08:15.016
Foi o grao de satisfacción 
que tiñan nas súas relacións.

00:08:15.040 --> 00:08:19.936
As persoas máis satisfeitas 
coas súas relacións aos 50 anos

00:08:19.960 --> 00:08:23.130
foron as máis saudables aos 80 anos.

00:08:23.680 --> 00:08:26.856
E as boas relacións próximas
parecen suavizar

00:08:26.880 --> 00:08:30.210
algúns dos achaques da vellez.

00:08:30.480 --> 00:08:34.456
Os nosos homes e mulleres 
en parella máis felices

00:08:34.480 --> 00:08:36.535
informaron, aos seus oitenta e tantos,

00:08:36.559 --> 00:08:39.496
de que cando sentían máis dor física

00:08:39.520 --> 00:08:41.820
seguían sendo igual de felices.

00:08:42.400 --> 00:08:45.656
Pero as persoas que estaban 
en relacións infelices,

00:08:45.680 --> 00:08:48.616
nos días que informaban
de teren máis dor física,

00:08:48.640 --> 00:08:51.680
esta magnificábase 
pola dor emocional.

NOTE Paragraph

00:08:52.360 --> 00:08:56.736
E a terceira gran lección que aprendemos
sobre as relacións e a saúde

00:08:56.760 --> 00:09:00.016
é que as boas relacións 
non só protexen o corpo,

00:09:00.040 --> 00:09:02.010
senón tamén o cerebro.

00:09:02.440 --> 00:09:07.096
Resulta que ter
unha relación segura de apego

00:09:07.120 --> 00:09:11.016
con outra persoa
aos 80 e tantos dá protección,

00:09:11.040 --> 00:09:13.016
que as persoas que teñen relacións

00:09:13.040 --> 00:09:17.176
en que senten que poden contar 
coa outra persoa se o precisan,

00:09:17.200 --> 00:09:20.896
teñen lembranzas máis nítidas
que permanecen máis tempo.

00:09:20.920 --> 00:09:22.456
E as persoas que teñen relacións

00:09:22.486 --> 00:09:25.576
en que senten que non poden contar
coa outra persoa,

00:09:25.600 --> 00:09:29.970
son persoas que perden antes a memoria.

00:09:30.520 --> 00:09:33.976
Pero as boas relacións poden
non ser harmoniosas todo o tempo.

00:09:34.000 --> 00:09:37.576
Algunhas das nosas parellas
octoxenarias podían pelexar

00:09:37.600 --> 00:09:39.336
de cando en vez,

00:09:39.360 --> 00:09:42.536
pero mentres sentisen
que podían contar co outro

00:09:42.560 --> 00:09:44.376
cando as cousas ían mal

00:09:44.400 --> 00:09:48.700
esas pelexas non tiñan repercusións
nas lembranzas.

NOTE Paragraph

00:09:49.600 --> 00:09:52.336
Pero esta mensaxe,

00:09:52.360 --> 00:09:58.056
de que as relacións boas e estreitas
son boas para a saúde e o benestar,

00:09:58.080 --> 00:10:01.016
é unha sabedoría vella coma o tempo.

00:10:01.040 --> 00:10:04.880
Por que é tan difícil de entender 
e tan fácil de ignorar?

00:10:05.560 --> 00:10:07.016
Ben, somos humanos.

00:10:07.040 --> 00:10:09.856
O que nos gustaría sería un apaño rápido,

00:10:09.880 --> 00:10:11.576
algo que poidamos facer

00:10:11.600 --> 00:10:14.790
que nos mellore a vida e a manteña así.

00:10:15.320 --> 00:10:18.656
As relacións son unha lea,
son complicadas,

00:10:18.680 --> 00:10:22.496
e coidar a familia e as amizades

00:10:22.520 --> 00:10:25.176
non é atractivo nin glamuroso.

00:10:25.200 --> 00:10:28.536
Dura toda a vida. Nunca remata.

00:10:28.560 --> 00:10:33.616
No noso estudo de 75 anos as persoas
máis felices na xubilación foron

00:10:33.640 --> 00:10:39.456
as que fixeron por substituír compañeiros
de traballo por novos compañeiros de xogo.

00:10:39.480 --> 00:10:42.456
Como os da xeración do milenio,
naquela enquisa recente,

00:10:42.480 --> 00:10:46.096
moitos dos nosos homes
cando eran adultos novos

00:10:46.120 --> 00:10:50.136
pensaban que a fama, a riqueza e os logros

00:10:50.160 --> 00:10:54.096
eran o que precisaban acadar
para ter unha boa vida.

00:10:54.120 --> 00:10:58.296
Pero unha e outra vez, nestes 75 anos,
o estudo amosou

00:10:58.320 --> 00:11:03.976
que a xente á que lle foi mellor
foi aquela que se apoiou nas relacións,

00:11:04.000 --> 00:11:07.740
coa familia, con amizades, coa comunidade.

NOTE Paragraph

00:11:09.080 --> 00:11:11.056
Que hai de vós?

00:11:11.080 --> 00:11:14.840
Digamos que tedes 25 ou 40 ou 60 anos.

00:11:15.800 --> 00:11:19.240
Que implica entregarse ás relacións?

NOTE Paragraph

00:11:19.760 --> 00:11:22.880
Ben, as posibilidades son ilimitadas.

00:11:23.600 --> 00:11:29.696
Podería ser tan simple como pasar
máis tempo con persoas que con pantallas

00:11:29.720 --> 00:11:34.176
ou renovar unha relación esgotada
facendo algo novo xuntos,

00:11:34.200 --> 00:11:36.860
camiñadas longas ou citas nocturnas,

00:11:37.360 --> 00:11:42.216
ou achegarse a ese familiar
que non vimos en anos,

00:11:42.240 --> 00:11:45.736
porque esas liortas familiares tan comúns

00:11:45.760 --> 00:11:47.976
teñen repercusións terribles

00:11:48.000 --> 00:11:51.000
nas persoas que gardan rancores.

NOTE Paragraph

00:11:52.000 --> 00:11:56.410
Gustaríame rematar
cunha cita de Mark Twain.

00:11:57.280 --> 00:11:59.656
Hai máis dun século,

00:11:59.680 --> 00:12:02.296
el estaba mirando cara a atrás a súa vida,

00:12:02.320 --> 00:12:04.030
e escribiu isto:

00:12:04.840 --> 00:12:08.536
"Non hai tempo, tan breve é a vida,

00:12:08.560 --> 00:12:14.160
para liortas, desculpas,
xenreiras, peticións de contas.

00:12:14.720 --> 00:12:17.536
Só hai tempo para amar,

00:12:17.560 --> 00:12:22.150
e, mesmo para iso, só hai un instante."

NOTE Paragraph

00:12:22.760 --> 00:12:27.136
A boa vida constrúese con boas relacións.

00:12:28.181 --> 00:12:29.131
Grazas.

00:12:29.649 --> 00:12:30.929
(Aplausos)