0:00:06.364,0:00:08.814
Một con thỏ cố [br]chơi đàn dương cầm,

0:00:08.814,0:00:11.441
trong khi một kỵ sĩ chiếu đấu [br]với con sên khổng lồ

0:00:11.441,0:00:15.374
và một người đàn ông khỏa thân[br]đang thổi kèn bằng mông.

0:00:15.374,0:00:18.997
Được vẽ bằng cọ đuôi lông sóc [br]trên giấy da thuộc hay giấy giả da

0:00:18.997,0:00:22.134
bởi các linh mục, nữ tu và thợ thủ công,

0:00:22.134,0:00:26.574
những hình minh họa kỳ lạ này[br]thường được tìm thấy bên lề

0:00:26.574,0:00:28.596
các cuốn sách thời Trung Cổ.

0:00:28.596,0:00:34.539
Chúng tự thân [br]cũng đã kể một câu chuyện thú vị.

0:00:34.539,0:00:38.245
Một vài hình ảnh xuất hiện[br]trên nhiều bản chép khác nhau,

0:00:38.245,0:00:42.450
thường để củng cố nội dung tôn giáo[br]của quyển sách mà chúng minh họa.

0:00:42.450,0:00:46.500
Ví dụ như, một con nhím nhặt trái cây [br]bằng những gai nhọn

0:00:46.500,0:00:50.030
có thể minh họa cho việc ác quỷ [br]lấy trộm kết quả của đức tin--

0:00:50.030,0:00:53.677
hay Chúa lấy đi [br]phần tội lỗi của loài người.

0:00:53.677,0:00:57.867
Truyền thuyết Trung Cổ nói rằng[br]thợ săn chỉ có thể bắt được kỳ lân

0:00:57.867,0:01:00.872
khi nó đặt sừng[br]lên đùi của thiếu nữ đồng trinh,

0:01:00.872,0:01:04.542
nên kỳ lân có thể [br]là hình tượng của đam mê nhục dục

0:01:04.542,0:01:07.523
hay cũng có thể là [br]Chúa bị kẻ thù bắt đi.

0:01:07.523,0:01:11.728
Trong khi đó, thỏ có thể biểu trưng[br]cho dục vọng của loài người—

0:01:11.728,0:01:17.044
và có thể tự chuộc tội [br]bằng việc cố tạo ra âm nhạc thiêng liêng.

0:01:17.044,0:01:21.344
Những hình tượng ấy vốn rất phổ biến[br]thời Trung Cổ Châu Âu,

0:01:21.344,0:01:24.459
trong nhiều loại hình nghệ thuật[br]đến truyền miệng dân gian,

0:01:24.459,0:01:27.809
một vài trong số đó [br]phát triển bí ẩn qua nhiều thế kỷ.

0:01:27.809,0:01:30.580
Ngày nay, không ai có thể biết chắc

0:01:30.580,0:01:34.312
ý nghĩa của trận chiến [br]giữa kỵ sĩ và con sên—

0:01:34.312,0:01:38.023
hay lý do vì sao [br]ngài hầu như luôn thua cuộc.

0:01:38.023,0:01:41.450
Con sên có thể là biểu tượng [br]của cái chết không thể tránh khỏi,

0:01:41.450,0:01:44.171
thứ có thể đánh bại[br]ngay cả kỵ sĩ mạnh nhất.

0:01:44.171,0:01:48.280
Cũng có thể, nó đại diện [br]cho lòng khiêm tốn,

0:01:48.280,0:01:50.270
và kỵ sĩ phải vượt qua lòng tự tôn.

0:01:50.270,0:01:54.857
Trong nhiều bản chép [br]từ sách tôn giáo hay văn học cổ,

0:01:54.857,0:02:00.150
thợ làm sách bộc lộ suy nghĩ, quan điểm[br]qua những hình minh họa.

0:02:00.150,0:02:02.303
Kèn tuba mông, là một ví dụ,

0:02:02.303,0:02:05.368
một cách bày tỏ sự phản đối--

0:02:05.368,0:02:10.088
hay tạo thêm sự mỉa mai[br]cho hành động trong văn bản.

0:02:10.088,0:02:14.041
Minh họa cũng có thể được dùng [br]để tạo ra bình luận chống đối chính trị.

0:02:14.041,0:02:16.440
Quyển "Smithfield Decretals"

0:02:16.440,0:02:20.324
ghi chép bộ luật và hình phạt [br]của Nhà thờ dành cho kẻ phạm luật.

0:02:20.324,0:02:23.964
Nhưng minh họa bên lề lại là hình ảnh[br]một con cáo bị ngỗng treo cổ,

0:02:23.964,0:02:28.846
ám chỉ thường dân có thể [br]lật đổ quyền lực của kẻ thống trị.

0:02:28.846,0:02:30.933
Trong quyển "Chronica Majora,"

0:02:30.933,0:02:34.213
Matthew Paris đã tóm tắt [br]một vụ bê bối đương thời:

0:02:34.213,0:02:36.451
Hoàng tử Griffin xứ Wales

0:02:36.451,0:02:39.832
gieo mình từ tháp London.

0:02:39.832,0:02:42.622
Một số tin rằng [br]Hoàng tử bị ngã, Paris viết,

0:02:42.622,0:02:45.029
trong khi số còn lại nghĩ rằng [br]Ngài bị đẩy xuống.

0:02:45.029,0:02:47.227
Ông đã vẽ vào lề sách,

0:02:47.227,0:02:49.737
miêu tả Hoàng tử [br]lao xuống tháp

0:02:49.737,0:02:53.303
khi đang cố trốn thoát[br]bằng sợi dây bện từ ga trải giường.

0:02:53.303,0:02:57.005
Một số hình vẽ bên lề[br]kể câu chuyện mang tính cá nhân hơn.

0:02:57.005,0:02:59.233
"The Luttrell Psalter" [br]là cuốn sách

0:02:59.233,0:03:02.550
về thánh thi và cầu nguyện[br]được Sir Geoffrey Luttrell đặt chép,

0:03:02.550,0:03:04.921
miêu tả một thiếu nữ đang chải tóc,

0:03:04.921,0:03:07.918
trong khi một thanh niên [br]đang cố bắt chim bằng vợt lưới.

0:03:07.918,0:03:10.842
Tóc trên phần đầu cạo trọc của chàng[br]đang mọc dài ra,

0:03:10.842,0:03:15.080
cho thấy chàng là một tu sĩ[br]đang xao nhãng việc tu hành,

0:03:15.080,0:03:17.600
ám chỉ vụ bê bối trong gia đình

0:03:17.600,0:03:21.353
mà tu sĩ trẻ tuổi đã chạy trốn [br]cùng con gái Elizabeth của Sir Geoffrey.

0:03:21.353,0:03:25.883
Cố vấn tâm linh của gia đình [br]đã vẽ điều đó vào cuốn sách

0:03:25.883,0:03:28.350
như nhắc nhở khách hàng [br]về tội lỗi

0:03:28.350,0:03:31.597
và động viên tinh thần họ.

0:03:31.597,0:03:35.300
Một số họa sĩ, thậm chí,[br]còn vẽ chính mình vào bản chép.

0:03:35.300,0:03:39.419
Hình ảnh mở đầu trong sách[br]của Christine de Pisan

0:03:39.419,0:03:43.439
miêu tả ông giới thiệu bản chép của mình[br]đến Nữ hoàng nước Pháp.

0:03:43.439,0:03:46.806
Quá ấn tượng [br]với những tác phẩm trước của de Pisan,

0:03:46.806,0:03:49.186
Nữ hoàng đã đặt chép[br]một bản cho riêng mình.

0:03:49.186,0:03:51.456
Sự đỡ đầu của Hoàng gia

0:03:51.456,0:03:55.046
cho phép bà thành lập [br]một nhà xuất bản riêng tại Paris.

0:03:55.046,0:04:00.010
Truyền thống chép tay này [br]kéo dài cả ngàn năm.

0:04:00.010,0:04:05.385
Những bản chép bởi [br]cá nhân hay nhóm được sử dụng rộng rãi

0:04:05.385,0:04:10.189
như sách cầu nguyện cá nhân, [br]sách phụng sự nhà thờ, sách giáo khoa,

0:04:10.189,0:04:13.887
và bùa hộ mạng [br]mang theo vào chiến trận.

0:04:13.887,0:04:15.881
Xuyên suốt tất cả những biến tấu này,

0:04:15.881,0:04:18.110
những hình vẽ nhỏ, phức tạp bên lề

0:04:18.110,0:04:21.923
chính là cánh cửa độc đáo đi vào[br]tâm trí các họa sĩ thời Trung Cổ.