WEBVTT

00:00:00.525 --> 00:00:03.061
Alle COVID-19 vaccins die worden ontwikkeld

00:00:03.061 --> 00:00:06.540
zijn bedoeld om immuniteit te produceren
tegen het SARS-CoV-2 virus

00:00:06.540 --> 00:00:09.491
door het stimuleren van een immuunreactie 
op een antigen.

00:00:09.491 --> 00:00:11.877
Meestal is dat het karakteristieke spike-eiwit

00:00:11.877 --> 00:00:13.877
dat zich bevindt op het oppervlak van het virus.

00:00:16.000 --> 00:00:18.236
[HELE VIRUSVACCINS]

00:00:19.090 --> 00:00:21.287
Sommige traditionele vaccins bereiken dit

00:00:21.287 --> 00:00:24.465
door het virus te modificeren
zodat het wordt verzwakt of uitgeschakeld.

00:00:25.564 --> 00:00:27.768
Bij introductie in het lichaam

00:00:27.768 --> 00:00:31.270
kan er dan een immuunreactie
worden opgewekt tegen het antigen

00:00:31.270 --> 00:00:33.432
zonder dat het virus een ziekte veroorzaakt.

00:00:33.981 --> 00:00:37.869
Wanneer het immuunsysteem in contact komt
met het verzwakte virus

00:00:37.869 --> 00:00:38.925
gaan de verdedigers ervan,

00:00:38.925 --> 00:00:41.355
zoals antilichamen en T-cellen,

00:00:41.355 --> 00:00:44.210
het virus of de geïnfecteerde 
cellen aanvallen.

00:00:44.758 --> 00:00:47.438
In het proces nemen gespecialiseerde geheugencellen

00:00:47.438 --> 00:00:49.899
kennis van het specifieke antigen

00:00:49.899 --> 00:00:53.686
en bereiden het immuunsysteem voor
om cellen en antilichamen te produceren

00:00:53.686 --> 00:00:56.146
die zich snel op deze eiwitten zullen richten.

00:00:56.880 --> 00:00:59.330
Daardoor is de volgende keer dat die 
persoon wordt blootgesteld

00:00:59.330 --> 00:01:00.980
aan hetzelfde virus,

00:01:00.980 --> 00:01:03.683
het immuunsysteem
klaar om het virus te bestrijden.

00:01:10.040 --> 00:01:12.390
[EIWIT SUBUNIT-VACCINS]

00:01:12.390 --> 00:01:14.216
In plaats van het hele virus te gebruiken,

00:01:14.216 --> 00:01:16.053
is een andere manier om immuniteit op te wekken

00:01:16.053 --> 00:01:18.760
het gebruik van slechts fragmenten ervan,

00:01:18.760 --> 00:01:20.474
zoals de spike-eiwitten.

00:01:21.716 --> 00:01:23.368
Deze subunit-vaccins

00:01:23.368 --> 00:01:27.477
hebben het voordeel dat ze relatief makkelijk en goedkoop te produceren zijn

00:01:27.477 --> 00:01:29.783
en niet in staat zijn om ziektes te veroorzaken,

00:01:29.783 --> 00:01:33.735
omdat deze fragmenten niet in staat zijn om gastheercellen te infecteren.

00:01:34.813 --> 00:01:38.649
Ze worden mogelijk wel minder snel
herkend door immuuncellen

00:01:38.649 --> 00:01:41.116
die de geïnfecteerde cellen dan zullen aanvallen.

00:01:41.900 --> 00:01:45.330
Dat betekent dat ze in een zwakkere immuunrespons kunnen resulteren.

00:01:46.225 --> 00:01:47.227
Hierdoor bevatten

00:01:47.227 --> 00:01:51.867
subunit-vaccins vaak
chemische stoffen, zogenaamde hulpstoffen,

00:01:51.867 --> 00:01:55.564
die ontworpen zijn om
een sterkere immuunrespons te stimuleren.

00:01:55.564 --> 00:01:58.246
Boostershots kunnen dan ook nodig zijn.

00:02:01.297 --> 00:02:05.057
Niet alle vaccins zijn ontworpen
om antigenen in het lichaam te brengen.

00:02:05.057 --> 00:02:07.695
Sommige werken met behulp van cellen
in het lichaam van een patient

00:02:07.695 --> 00:02:09.840
om de antigenen zelf te produceren.

00:02:10.130 --> 00:02:14.518
Voorbeelden zijn virale vector-vaccins 
en mRNA-vaccins.

00:02:14.518 --> 00:02:18.370
In beide gevallen is het doel om
een kort fragment van de genetische code

00:02:18.370 --> 00:02:20.285
van de aan te vallen 
pathogeen (ziekteverwekker),

00:02:20.285 --> 00:02:23.886
in dit geval het SARS-CoV-2 virus...
dat COVID-19 veroorzaakt,

00:02:23.886 --> 00:02:25.498
in te brengen in de cellen van de patiënt.

00:02:25.498 --> 00:02:27.785
Door de cellulaire mechanismen te kapen,

00:02:27.785 --> 00:02:31.434
bootsen dit soort vaccins de manier na waarop virussen zich normaal voortplanten

00:02:31.434 --> 00:02:32.884
tijdens een natuurlijke infectie.

00:02:32.884 --> 00:02:35.238
Maar in plaats van
kopieën van het virus

00:02:35.238 --> 00:02:38.215
produceren de cellen alleen
grote hoeveelheden antigen

00:02:38.215 --> 00:02:41.458
die dan meestal resulteren in een
een sterke immuunreactie.

00:02:42.576 --> 00:02:44.100
[VIRALE VECTOR-VACCINS]

00:02:45.748 --> 00:02:47.802
Virale vector-vaccins bereiken dit

00:02:47.802 --> 00:02:52.416
door de genetische code voor het antigen
in een onschadelijk virus in te brengen,

00:02:52.416 --> 00:02:54.728
wat effectief werkt
als een leveringssysteem.

00:02:54.728 --> 00:02:58.308
Zo krijgen ze de code in de cellen
zonder de ziekte te veroorzaken.

00:02:59.811 --> 00:03:02.499
Vector-gebaseerde vaccins
kunnen complex zijn om te ontwikkelen

00:03:02.499 --> 00:03:04.692
maar ze kunnen sterke
sterke immuunreacties oproepen

00:03:04.692 --> 00:03:06.559
zonder dat er hulpstoffen nodig zijn.

00:03:07.428 --> 00:03:10.854
En in theorie kan één type vector
worden gebruikt om codes af te leveren

00:03:10.854 --> 00:03:12.901
voor een reeks van verschillende antigenen,

00:03:12.901 --> 00:03:15.329
wat de ontwikkeling van vaccins kan versnellen.

00:03:18.336 --> 00:03:20.666
[NUCLEÏNEZUUR-VACCINS]

00:03:20.666 --> 00:03:24.645
Nucleïnezuur-vaccins,
zoals mRNA en DNA vaccins,

00:03:24.645 --> 00:03:28.947
impliceert ook het invoeren van genetische code in cellen om antigenen te produceren.

00:03:29.156 --> 00:03:31.950
Maar in plaats van virussen te gebruiken
om de code te leveren,

00:03:31.950 --> 00:03:34.737
gebruiken deze vaccins
een meer directe benadering

00:03:34.737 --> 00:03:38.208
waarbij de code rechtstreeks
in de cellen wordt gebracht,

00:03:38.208 --> 00:03:40.314
ofwel door het vast te maken aan een molecule

00:03:40.314 --> 00:03:43.395
of door het in cellen te forceren
met behulp van een "genenkanon".

00:03:44.639 --> 00:03:47.641
Deze vaccins kunnen snel
en goedkoop ontwikkeld worden

00:03:47.641 --> 00:03:50.110
maar ze zijn een relatief nieuwe technologie.

00:03:51.531 --> 00:03:54.863
Met honderden COVID-19 vaccins
die nu in de ontwikkelingsfase zijn,

00:03:54.863 --> 00:03:58.256
is het waarschijnlijk dat een mix
van verschillende benaderingen nodig zal zijn

00:03:58.256 --> 00:04:01.120
om de wereldwijde verspreiding
van dit coronavirus te stoppen

00:04:01.120 --> 00:04:02.740
en de pandemie te beëindigen.

00:04:02.740 --> 00:04:05.530
Nederlandse ondertiteling door Nathalie
Review door Ilona